Nieuws
en Advertentieblad
Bolsward en Omstreken.
Individu en gemeenschap.
N.ï. H.v. P. S. BAKKER,
LEEUWARDEN - N1EUWESTAD.
No. 14.
Zaterdag 2 April 1921.
60ste Jaargang.
voor
Uitgeefster:
Firma B. CUPERUS Az., BOLSWARD.
0
0
Tweede Blad
Onze voorjaarscollectie in
JAPONNEN, MANTELS,
ui* wmuT rmctmTTn rm
o
GEMENGD NIEUWS.
d.
3r.
SCHOOLNIEUWS.
KERKNIEUWS.
4,
van de Bolswardsche Courant
van Zaterdag 26 Maart 1921.
UIT DEN OMTREK.
Wommels, 24 Mrt. 1921. Gister
avond werd door de reciteervereeniging
«Ons Genoegen” van Sneek, alhier opge
voerd «Broeders Vrijmetselaars,” tooneel-
spel 'in 3 bedrijven van Carl Laufs.
De verschillende typen waren heel mooi,
mede door een mooie grimeering. Er is
hartelijk gelachen om de vele verwikke
lingen waarin het vrijmetselaarschap de
heeren bracht. Het publiek dat talrijker
had kunnen zijn, was hoogst voldaan.
Een bal besloot deze mooie avond.
LEZERS, VERZUIMT NIET DE ADVERTEN-
Bolswardsche Courant
Afzonderlijke
alhier,
iD
n.
Alles
en
en.
fat
10 jaren onder-
3
ran
er
op
3or
en,
Ier,
om
de
en
ate
tar
sel
en
J’e
rd;
?af
ie.
a’s
lij
e
Benoemd tot onderwijzer te Kimswerd
de heer J. E. Zwart te Harlingen; tot
onderwijzeres te Aram mej. M. Kerk
hoven te Harlingen.
Voor het toelatings-examen tot
de le kl, der Gem. Kweekschool voor
onderwijzeres te Groningen is geslaagd
A. Anema te Oosterend.
Het hoofd der openbare school
te Duider, gem. Weerselo, is in gelijke
functie benoemd aan de R.K. school te
Makkam. Daarmee verliest genoemde
school baar laatste der drie leerkrachten.
Geref. Kerk. Beroepen te Witmar-
sum ds. H. Binnema te Mannekezijl.
Doch van het ééne uiterste is men
allengs in het andere gevallen. Nagaat
de gemeenschap voor
menseb telt minder,
kring is, waarin wij
ABONNEMENTSPRIJS: 50 Gents per 3 maanden.
Franco per post 62t/2 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar A 5 Cent.
De heer Praamsma. Ja, er doen zich bij deze zaak altoos moeilijk
heden voor. Waar de menseben zoo hoogbejaard zijn, is het toch
van korten daar. Men kan bij zulken clementie verleenen.
De Voorzitter. Het best zal zijn dat het voorstel B. en W.
geheel in overeenstemming gebracht wordt met dat der Gezond
heidscommissie.
Aldus gewijzigd wordt het aangenomen met algemeene stemmen.
en sprak vervol-
welkomswoord. De 16 zang-
die op het program stonden,
werden alle vrij goed ten nitvoer gebracht.
Inzonderheid de no's 4 «Hemelklokken”,
no. 30 «Patriottenlied”, no 12 «De
Kerkklok” en no. 14 De Herdertjes”
werden keurig gezongen. Wel een bewijs
dat een Zangvereeniging, die nog maar
één jaar bestaat en zulk goed werk levert
een uitnemenden directeur bezit. De
zang werd telkens afgewisseld door voor
drachten en samenspraken in ernst en
luim. Dat deze ook bevielen was wel
te bemerken aan het daverend applaus
dat menigmaal volgde.
De feestleider sloot met dank aan
God dezen welgeslaagden avond.
dag, waarop hij voor 25 jaar als be
stuurslid van het waterschap «De Een
dracht” werd gekozen. Sinds 12 April
1905 fungeert hij als voorzitter daarvan.
Gedurende al dien tijd heeft hij steeds
getoond den rechten man op de rechte
plaats te zijn.
Kimswerd, 21 Maart. De jaar
vergadering van de Dijksterbuurster-
polder werd door 18 Ingelanden bezocht.
Deze herkozen tot Gecommiteerde den
heer K. E. Westra. De rekening 1920-’21,
welke werd nagezien door de heeren J.
Goinga en C. Stellingwerf, wees een
ontvangst aan van f 1853,19® en aan
uitgaven f 1786,78, alzoo sluitende met
een voordeelig saldo van f 66,41®. Het
geheven maalgeld bedroeg f 2,50 p. p.
Achlum, 21 Maart. Door de af-
deeling der Nederlandsche vereeniging
tot afschaffing van alcoholhoudende
dranken alhier is een sangkoor opgericht.
Tot leider is een der leden benoemd.
Ook is een fanfarecorps dat sinds de
mobilisatie eigenlijk niet meer bestond,
weer opgericht met 14 leden, onder
directie van den heer W. Jacobs te Arum.
De heer G. v. d. Leest te Wommels
is benoemd tot gemeente-architect in
Idaarderadeel.
Kimswerd, 23 Maart. A.s. Maan
dag zal door ons fanfarecorps een rond
gang door ’t dorp worden gemaakt
daardoor te komen tot styving van
slecht voorziene kas.
In de volgende week zal ook worden
herdacht het 40-jarig bestaan van ons
Ziekenfonds «Nut en Voordeel”. Twee
avonden zullen er aan worden besteed.
Fabriektbrand te Apeldoorn.
Voor f 150,000 schade.
De rottingfabriek der Firma S. A.
van Dijk te Apeldoorn is door onbekende
oorzaak geheel afgebrand. Een gedeelte
der muren is blijven staan. De schade
wordt op f 150.000 begroot, want be
halve het gebouw, werd een grooten
voorraad gespleten rotting en machine
rieën door bet vuur vernield. Bovendien
was het bedrijf nog in vollen gang en
de tijd voor aflevering aangebroken. Een
nieuwe motor van 50 P.K., draaibank,
frais- en een boormachine bleven be
houden, ook de lichtinstallatie,
was op beurspolis verzekerd.
Schipbreuk op de Zuiderzee.
Door de stoomboot «Stad Sneek IV”
werd te Enkhuizen binnen gebracht de
ait vier personen bestaande bemanning
van het motorschip «Neutraal”, schipper
Overwyk, van Rotterdam. Dit vaartuig,
te Rotterdam met kunstmest geladen,
met bestemming Franeker, liep tenge
volge van hooge zeeën tusschen Marken
en Enkhuizen vol water. Nadat de
«Sneek IV”, die in de onmiddellijke
nabijheid was, de opvarenden had overge
nomen, verdween het schip in de diepte.
Het tapverbod.
Op 31 Januari j.l. kwam voor het
kantongerecht te Leeuwarden in behande-
Schraard, 23 Maart. Hedenavond
werd in de Ned. Herv. Kerk alhier een
zanguitvoering gegeven door de Chr.
Zangvereeniging «Halleluja” t’*”",
directeur de heer 8. Walda.
Na gezamenlijk te zingen ps. 89 1
opende de leider Ds. J. W. Swaan den
feestavond met gebed,
gens een
nummers
ADVERTENTIEPRIJS: 10 Cts. per regel.
Bij 500 of 1000 regels aanmerkelijk lager.
Het bureau van dit blad it telefonisch aangesloten onder No. 4.
aangenomen met algemeene stemmen.
7. Adres van G. Fritsma te Weltrijp om onder handt temogen
pachten het vischwater de Boltwarder-Leeuwarder trekvaart met
voorttel van B. en W
Door G. Fritsma te Welsrijp is verzocht voor 10 jaren onder
hands te mogen pachten, het vischwater Leeuwarder-Bolswarder
trekvaart van de Bolswarder brug tot de grensscheiding van Baarde-
radeel voor f 12.50.
Waar B. en W. de geboden som voldoende voorkomt, bestaat
geen bezwaar tegen de inwilliging van het verzoek, echter vinden
zij een termijn van 10 jaar te lang en willen dat bepalen op 5 jaar.
Met algemeene stemmen goedgekeurd.
8. Wijziging gemeente-begrooting 1921.
De door B. en W. voorgestelde wijzigingen worden zonder
discussie met algemeene stemmen goedgekeurd.
w v KfS’vwr a zss. wvluv WFU VVUUJJU V nu XJ uiaauuuu ^CülClU,
De heer Praamsma. En dan kan in dien tijd ook nog ver
betering aangebracht worden, waardoor de onbewoonbaarverklaring
mogelijk nog wordt opgeheven.
De beer Stockmann. Oude menseben zijn soms zeer gehecht
aan hun woning, kan men daar geen rekening mee houden?
De Voorzitter. Er zijn soms gevallen dat het wel moet en dan
kan de termijn van ontruiming verlengd worden.
De heer Wesseling. Zoo is het met de woning in de Fiipsteeg.
Die voldoet niet aan de eiachen der woningwet, doch het huis
wordt netjes bewoond. Oude boomen laten zich slecht verplanten,
dat geldt ook voor de bewoners van een huis in de Hanekooper-
steeg. Als deze woningen nu onbewoonbaar verklaard worden,
behoeven daarom de oudjes, als ze graag er tot han dood in blijven,
nog niet verdreven te worden, maar mag later de woning niet
door anderen betrokken worden.
De Voorzitter. Het is dus practischer de woningen onbewoon
baar te verklaren.
De heer Ytselt. Ik heb er niets tegen, dat die straat «Pater
Brugmanstraat” zal heeten, maar wel tegen de wijze van behandeling.
Wordt nu ingewilligd dat verzoek van «St. Joseph”, dan komt
misschien eerstdaags ook «Patrimonium” en wellicht ook «Volks
huisvesting” met dergelijke verzoéken. Ik vind beter dit punt aan
te houden totdat B. en W. al de historische namen die zij hier
wenschen, hebben opgezocht. Het verband gaat op deze manier
verloren; beter is das het aan te houden tot de collectie compleet
is, haast is er toch niet bij.
De Voorzitter. Onze bedoeling was om hier historische namen
te geven en dus zal er geen bezwaar zijn, indien er meer adressen
van dezen aard inkomen, die ook in te willigen. Zij kannen, als
ze in de lijn liggen, op een gunstig advies van B. en W. rekenen.
Het adres kan wel aangehouden worden, doch er is ook geen
bezwaar het te behandelen. Als later meer historische namen in
komen, kan dat ook ingewilligd worden, op chronologische volgorde
komt het niet aan.
Er is een tijd geweest, dat het indi
vidu, de enkeling, geheel anders tegen
over de gemeenschap stond, dan thans
het geval is. Het was de tijd, dat de
gemeenschap zich niet bewust was van
haar plichten ten opzichte van den
enkeling. Men liet den enkeling maar
voor zichzelf zorgen. Men dacht, dat
ieder zijn eigen weg het best zelf zou
vinden, zonder steeds hulp van een
sterkere noodig te hebben. Men onder
schatte toen den mensch niet. Integen-
j deel, men achtte hem sterker dan hij
was. Faalde men weliswaar in dit op
zicht en beging men een misslag door
te meenen, dat de arm van een sterkere,
van den Staat, niet noodig was voor den
zwakke, aan deze opvatting lag echter
één goed beginsel ten grondslag, namelijk
dat de prikkel, om voor zijn bestaan te
strijden, den mensch niet moet worden
ontnomen, dat de mensch voor een groot
deel altijd toch zelf zijn weg moet
zoeken en zijn bestaan moet opbouwen.
Maar langzamerhand is men gaan
inzien, dat in de tegenwoordige maat-
schappij, evengoed als in het verleden,
de macht van den sterkste nog heerscht
en dat in den strijd om het bestaan,
de zwakste op den daar ondergaat, als
hem geen steun wordt verleend. De leer,
dat de Staat zich onthouden moet dien
steun te verleenen, is thans verlaten en
zoo ziet men heden, dat de Staat nu
en dan regelend optreedt, waar hij ziet,
dat de swakkere tegen den sterkere
geholpen moet worden.
en de enkele
Hoe ruimer de
ons bewegen, te
minder komt de individu, de enkele
mensch, tot zijn recht. En evenzoo, hoe
meer en dieper wordt gevoeld wat wij
aan de gemeenschap schuldig zijn, te
minder komen de enkele personen tot
hun recht. Hoe dikwijls vergeet men,
dat de beste en mooiste beginselen geen
zegen kannen brengen, tenzij de dragers
dier beginselen menseben zijn van ernst
en van kracht en beteekenis.
Dat er op de individueele waarde
van den mensch minder gelet wordt,
valt vooral op ’t gebied van politiek.
In welk land het ook zij, wat gebeurt
er meestal, wanneer er verkiezingen
plaats hebben? Alle partijen geven hun
programma’s, zetten hun beginselen
uiteen, formuleeren hun eischen. Zij
stellen hun candidaten en de kiezers
worden uitgenoodigd hun stemmen te
geven aan de mannen met wier begin
selen zij zich het best kannen vereenigen
en vermoedelijk zullen de meesten dat
ook doen en stemmen met hun partij,
maar de groote vraag, die voor ons de
alles beheerschende zou moeten zijn, de
vraag naar de persoonlijkheid der can
didates naar han karakter, naar den
ernst van hun levensopvatting, die vraag
wordt niet gesteld. Men verzekert er
zich van hoe de uitverkorenen denken
over dit of dat vraagstuk, maar meer
wenscht men niet te weten. Namen
worden genoemd van menschen, die wel
licht heel bekwaam zijn, misschien best
op de hoogte van zaken, maar omtrent
den ernst van hun dagelijksche levens
wijze, omtrent hun zedelijken levens
wandel tast men in het duister.
Op de persoonlijkheid wordt niet gelet,
op den partijnaam alleen. En daar zit
de fout, want hooger dan de vraag tot
welke partij een mensch behoort, staat
die andere vraag hoe zijn levensopvatting
is. Wat een volk noodig beeft van de
mannen, die het besturen, is niet aller
eerst, dat zij allen gelijk inzicht hebben,
maar wel dat zij allen mannen van ernst
zijn.
De waarde van de gemeenschap hangt
af van de waarde van het individu. Er
kan geen licht verspreid worden, wan
neer wij zelven het schuwen; er kan
geen lust tot reiner leven gewekt worden,
wanneer wij zelven er geen lost in
hebben; er kan geen zwakheid gesteund
worden, wanneer wij zelven zwak zijn.
Witmarsum, 21 Maart. De heer
K. Tj. Westra alhier herdacht heden den
De heer v. d. Klei. Ik zie het noodzakelijke er van niet in
om dit punt van de agenda af te voeren, maar wil toch er op
wijzen, dat de raad voor later volkomen vrij dient te blijven.
De Voorzitter. Voorzeker blijft de raad in dezen vrij, ik heb
ook slechts gezegd dat op een gunstig advies gerekend kan worden.
Het voorstel Yssels wordt ondersteund en kom.t dus in stemming.
Het wordt echter verworpen met 7 tegen 5 stemmen. Vóór de
heeren Haima, Mol, Pannekoek Loois, Roode en Yssels.
Het voorstel B. en W. wordt daarop aangenomen met 10 tegen
2 stemmen, de heeren Mol en Yssels.
Q D UT J - t -•-«* w.
ling de zaak tegen den heer M. Ver
meulen, eigenaar van het Oranjehotel
aldaar. Hem werd ten laste gelegd, dat
hij als houder eener vergunning voor
den verkoop van sterken drank in het
klein, op Zondag 2 Januari 1921 in de
▼oor het publiek toegankelijke localiteit
van perceel Stationsweg 4 te Leeuwarden
aan Jarig de Jong een glaasje, gevuld
met jenever, althans met sterken drank,
heeft verstrekt. (Op 1 Januari te voren
was een door den gemeenteraad ter
plaatse uitgevaardigd tapverbod in wer
king getreden).
De ambtenaar van het openbaar mini
sterie bij het kantongerecht requireerde
beklaagdes veroordeeling tot f 1 boete
of 1 dag hechtenis. In de zitting van
14 Februari d.a.v. ontsloeg de kanton
rechter beklaagde van alle rechtsver
volging.
De Ambtenaar teekende appel aan
tegen dit vonnis, hetwelk nu Woensdag
j.l. voor de rechtbank te Leeuwarden
werd behandeld.
De Officier eischte bevestiging van
het vonnis door den Kantonrechter ge
wezen.
Een mijnwerkersetaking
LONDEN, 24 Maart. De conferentie
van mynwerkers-afgevaardigden kwam
heden bijeen tot het bespreken van den
toestand in het steenkolenbedrijf na 81
Maart, den datum dat de financieele
contróle der regeering eindigt. De confe
rentie besloot het voorstel der mijn
eigenaars tot regeling van het loon
districtsgewijze, te verwerpen en te
blijven vasthouden aan den eisch tot
instelling van 'een nationalen loonraad
met een nationale! winstpot, gevormd
ait bijdragen van de rijke mijnen ten
gunste van de arme. Leden van het
dagelijksche bestuur der mijnwerkers-
federatie verklaarden, dat de uitspraak
der mijnwerkers sen nationale staking
tengevolge zou hebben met ingang van
1 April, tensij de regeering tusschenbeide
kwam.
Oberammergauer spelen.
Naar wij vernemen, bestaan plannen,
dezen zomer, waarschijnlijk Juni of Juli,
een reeks Oberammergauer-spelen te
spelea. Er is sprake van een 15-tal
voorstellingen in het Stadion, te geven
op 10 achtereenvolgende dagen. Hierbij
zou de R. K. Oratorium-Vereeniging
haar medewerking verleenen.
