en Advertentieblad
Nieuws
Bolsward en Omstreken.
Herfst en Winter 19214922
Pracht-Assortimenten
1
N.v.H.v.P.S. BAKKER,
i
B
1
I
I
in alle afdeelingen
s
1
I
B
J
60ste Jaargang.
Zaterdag 10 September 1921.
No. 37.
voor
Wij brengen voor het nieuwe seizoen
tegen concurreerende prijzen.
o
I
Uitgeefster:
Firma B. CUPERUS Az., BOLSWARD.
4
Afzonderlijke
Bij ’t 40-jarig bestaan der
Vereeniging „Floralia”
te Bolsward.
Een betreurenswaardig besluit
van Bolsward’s Gemeenteraad.
Bolswardsche Courant
Makkumer Courant
„Wonseradeel"
„Hennaarderadeel”
Dit nummer bestaat uit
2 Bladen.
de klok
haar ouden
INGEZONDEN.
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.
LEEUWARDEN - NIEUWESTAD.
Kleurig zoomen ze onze paden,
Siersels zijn ze in hof en huis,
Pronkend in de feestguirlande
Stijgend langs het lijdenskruis.
ABONNEMENTSPRIJS: 50 Cents per 3 maanden.
Franco per post 621/a Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
En loopt eens bet wiss lend leven
Met zijn vreugd en lijden af,
Dan vertolken zij weemoedig
Liefde en dank nog op het graf.
In het volgend nummer zullen wij
uitvoerig terugkomen op de gehouden
tentoonstelling, den bouquetten-wedstrijd
en het avondfeest.
de vier klokken, de
kolossus van
van 1.68
men vindt
in Friesland haar gelgke niet laat
sinds enkele maanden haar prachtig
zwaar geluid niet meer over stad en
omtrek hooren. Toen zij haar eigen-
aardigen vollen klank verloor en bij een
ingesteld onderzoek een scheur ontdekt
werd, ontstaan door verzakking van den
klepel, die daardoor den rand te laag
raakte, heeft men, om erger te voor
komen, het wenschelgk geoordeeld haar
met rust te laten.
Intusschen hebben Burgemeester en
Wethouders, eenparig van oordeel, dat
deze toestand niet mocht bestendigd
blijven, aanstonds pogingen in het werk
gesteld, die er toe zouden kunnen leiden
de klok tot haar vroegeren staat terug
te brengen. Zij kwamen achter het adres
van een Belgischen klokkengieter, die
de kunst verstaat gescheurde toren
klokken ter plaatse te repareeren, eene
eigen vinding, die, waar zij door hem
werd toegepast, steeds met succes ge
paard was gegaan. Deze Belgische kunste
naar heeft, na een ingesteld onderzoek,
eene aanbieding gedaan om
afdoende te herstellen en
luister terug te geven. Ook stelde bij
voor eene technische verbetering aan de
luidinrichting aan te brengen, waardoor
de klok voortaan met de helft minder
krachtsontwikkeling dan voorheen zou
kunnen worden geluid.
Blijf medewerken aan de veredeling en
opvoeding der mensehheid, kweek liefde
voor al wat rein is en goed en wij zijn
er zeker van, dat gij bij uw 50-jarig
bestaan nog dezelfde frischheid en schoon
heid uwer jeugd zult hebben behouden.
Groei en bloei Floralia 1 Blijf uw
Verheugd met dezen aanvankelijken
uitslag, hebben Burgemeester en Wet
houders den Raad machtiging gevraagd
de herstelling van de klok te doen uit
voeren. Zij meenden zóózeer overtuigd
te zijn van de medewerking van den
Raad, die het voorstel als een duren
plicht zou aanvaarden, dat zg slechts
weinig argumenten ter aanbeveling aan
voerden. Maar ziet, de uitslag was eene
ontgoocheling. Met 6 stemmen vóór en
7 tegen, heeft de Raad het voorstel
verworpen en daarmede geweigerd de
gevraagde machtiging te verleenen. Het
offer was den Raad te groot I
Ik vind dit een betreurenswaardig
besluit en meen, dat de Gemeenteraad
van Bolsward daarmede heeft getoond
den plicht der dankbaarheid jegens onze
voorouders slecht te verstaan.
Het voorgeslacht heeft ons schatten
nagelaten, schatten op kunstgebied, ja,
maar ook, en in niet mindere mate,
materieele schatten, getuige onze rgke
stichtingen. Wg roemen graag op die
stichtingen, die van zoo groote beteekenis
zijn voor onze stad en als de gelegenheid
zich voordoet, dan huldigen wij de
nagedachtenis der milde schenkers, zooals
nog onlangs, toen de stichteres van
het Weeshuis herdacht werd door een
nieuwe hoofdstraat naar haar te noemen.
Maar als een offer gevraagd wordt om
een kostelgk erfstuk in stand te houden,
een offer, dat vergeleken bij al die
schatten, een bagatel is, dan weigert
men den cijns der dankbaarheid te
betalen
De Magistraat van Bolsward in 1618
heeft zorg gedragen, dat een klok werd
hersteld en verzwaard, de Gemeenteraad
van Bolsward in 1921 wil aan het
komende geslacht achterlaten het wrak
van een monumentale klok, welker wel
luidende toon eeuwenlang een roem
van onze stad is geweest.
Daar is op de in ongenade geraakte
klok nog plaats voor een opschrifts
Onder het groote stadswapen, dat haar
versiert en waarboven de bekende letter.
8. P. L. B. prijken, zou gegrift kunnen
worden
ADVERTENTIEPRIJS: 10 Cts. per regel.
Bij 500 of 1000 regels aanmerkelijk lager.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
gedenkpenningen ziet men de godin Flora
met bloemenkransen getooid.
Heel veel later werden de feesten ge
vierd op een wijze zooals wij die nog
kennen, doch ai moge de wijze waarop
Flora hulde wordt gebracht verschillen
met die uit vroeger eeuwen, een feit is
het, dat de drijfveer nog dezelfde is.
In de meeste vereenigingen is het
gebruikelijk dat, hiertoe in staat gesteld
door bijdragen van leden, op een be
paalden dag, meestal in Mei, jonge pot-
plantjes ter beschikking worden gesteld
voor schoolkinderen en gezinnen uit de
volksklasse. In het laatst van Augustus
of begin September wordt dan veelal
een tentoonstelling gehouden, dikwgls
door muziek opgeluisterd en beeft dan
tevens een toekenning van prijzen plaats,
somwijlen bestaande uit inschrijvingen
op de spaarbank, soms ook wel uit
nuttige voorwerpen voor de huishouding
enz. voor de mooiste dezer inzendingen.
Door huisbezoek of beoordeeling door
deskundigen op de tentoonstellingen
beeft het bestuur zich dan gewoonlijk
overtuigd, dat de tentoongestelde planten
gekweekt zijn uit de uitgereikte stek-
plantjes: Na afloop der feestelijkheden
neemt ieder inzender zijne planten weder
terug naar huis.
Het denkbeeld tot het bevorderen der
liefde van bloemplanten op deze wijze,
is in lateren tijd hier te lande uitgegaan
van bestuursleden der Mg. van Tuin
bouw „Linnaeus” te Amsterdam.
Zij werd opgericht in 1867 en stichtte
eene tuinbouwschool te Watergraafsmeer.
Er konden meer planten gekweekt
worden, dan op het eigen terrein of
voor de leden noodig waren en dit heeft
wellicht het denkbeeld doen ontstaan,
die makkelijk te kweeken jonge plantjes
aldus te gebruiken. In samenwerking
met de Vereeniging tot veredeling van
het volksvermaak, werd in 1873 de
eerste tentoonstelling gehouden, met tot
besluit, volksvermaken voor jongens en
meisjes van 814 jaar, die zelve in
zenders of kinderen van inzenders waren.
Deze goedgeslaagde tentoonstelling gaf
den stoot tot het oprichten eener ver
eeniging, op 23 Sept. 1873, waaraan
op voorstel van den heer M. A. Perk
de naam „Floralia” (vereeniging tot
volksbeschaving door het kweeken van
bloemen) werd gegeven. Het Amster-
damsche voorbeeld werd in tal van steden
en dorpen nagevolgd, soms in medewer
king met naverwante vereenigingen als
bijv, de Maatschappij tot Nut van het
Algemeen, den Volksbond tegen Drank-
’t Gebeurt niet vaak, dat eene ver
eeniging zich mag verheugen in de
algeheele sympathie van alle ingezetenen
der plaats waar de vereeniging gevestigd
is. Verschil in opvatting en levensbe
schouwing zijn een gevolg van het ver
schillend gaan in politieke of gods
dienstige richting. Het eendrachtig
samenwerken voor het een of andere
goede doel wordt maar al te dikwijls in
den weg gestaan door dat bedoelde
verschil en is iedere groep daardoor ge
dwongen tot zelfstandig werken, waardoor
veelal niet dht bereikt wordt, wat be
reikt had kunnen worden.
Met vereenigingen als „Floralia” is
dat gelukkig niet bet geval. Zij heeft
krachtens haar sympathiek doel aller
harten veroverd en in het streven naar
de verwezenlijking van dat doel is tot
op hedea een goede harmonie tusschen
al hare leden merkbaar geweest. Dank
zij die goede harmonie mag de vereeni-
giog het heugelijk feit gedenken van
haar 40-jarig bestaan.
Zou het ook niet verschrikkelijk zijn
als het anders ware. Want allen zijn
wg vol bewondering voor de werken der
Natuur en in het aankweeken der liefde
voor de kinderen Flora, ligt opgesloten
de dank <jie wij verschuldigd zijn voor
alles wat (wij te genieten krijgen, de
dank die ons past aan den Oer-Oorzaak
van al het geschapene.
Evenals alle vereenigingen van den-
zelfden naam heeft ook „Floralia” te
Bolsward zich vanaf de oprichting ten
doel gesteld: de schoonheidszin te ont
wikkelen, de zeden te verzachten en
tevens en vooral het woonvertrek der
minder gegoede inwoners vriendelijker
te maken, door het te brengen tot bet
verzorgen van bloemen en planten.
Bewondering en liefde bij te brengen
voor deze heerlgke natuur-producten,
waardoor mede gewerkt wordt aan de
beschaving der mensehheid.
De feesten aan Flora gewijd, werden
reeds ingesteld in het jaar 516 na de
stichting van Rome. Ze werden vooral
in Caesar’s tijd soms zes dagen lang
gehouden en nog in de 4e eeuw na C.
werden zg gevierd. Op oude munten en
Spraak’loos zijn ze en toch, ze spreken
Bg „vaarwel” en „welkom” mee;
Tooisels zijn ze van den bruidskroon,
Troost voor kranken in hun wee.
doel getrouw. Het aankweeken van liefde
voor de bloemen, doet liefde voor al bet
geschapene en den Schepper ontstaan.
misbruik enz., terwijl ook de Gemeente
besturen door subsidiën en de leden van
het Vorstelijk Huis door hunne belang
stelling belangrijken steun verleenden.
Wijlen H. M. Koningin Sophie was tot
haar overlgden Beschermster der Am-
sterdamscheFloralia-vereenigingen wijlen
Prins Hendrik vereerde in 1876 de ge
houden Floralia-tentoonstelling in het
Paleis van Volksvlgt met zijn bezoek.
In 1883 (dus 10 jaren na de oprich
ting der eerste Floralia-vereeniging)
hadden o.a. Floralia-tentoonstellingen
plaats in Arnhem, Almelo, Bolsward,
Doetinchem, ’s-Gravenhage, Groningen,
Den Helder, Hasselt, Kuilenburg, Mep-
pel, Middelbarg, Rotterdam, Tholon,
Tiel, Veenhuizen enz. Deze vooruitgang
in 10 jaar bewijst wel de aantrekkelijk
heid van het streven. Ook in het bui
tenland heeft men bet Amst. voorbeeld
in meerdere plaatsen nagevolgd.
Op 28 Mei 1881 vond in Bolsward,
namens de Tuinbouwvereeniging en op
initiatief der heeren 8. Lgcklema
Nijeholt en M. v. d. Feen, de eerste
uitdeeling van 300 stekken plaats.
En in het najaar van „81” werd ons
„Floralia”geboren metden heer Lijcklema
als vader. Als peten fungeerden de heeren
M. v. d. Feeu, P. Fennema, A. Bouma,
M. H. Brandsma, M. A. Jentink, K.
Canter-Visscher én 8. T. Hiemstra. Als
voorzitter fungeerde onze oud-predikant
wijlen Ds. v. d. Meulen.
15 jaren geleden, dus bg de viering
van het 25-jarig bestaan, sprak de toen
malige voorzitter, de heer C. J. v. d. Veen
„Niet altijd ging de weg over rozen,
niet altijd langs bloemige wegen, o neen,
er kwamen dagen van inspanning, maar
geleid door krachtige handen, is Floralia
geworden wat zij thans is: een schoon*
jonge dame met goede vormen, goede
opvoeding, die zich gerust der wereld
mag vertoonen”. Vervolg dan Floralia
met vasten tred uw levensweg, blijf wat
gij zijt, de lieveling van velen en word
de goede vriendin van hen, die gaarne
nog met U kennis willen maken, strooi
vreugde en bloemen op het levenspad
van uwe getrouwen en treed met moed
en nieuwe levenskracht'het aangevangen
tweede 25-jarig tijdperk in.”
Van dat tweede tijdperk zijn thans
reeds 15 jaren verstreken. En de jonge
dame is geworden een in alle opzichten
volwassen vrouw, een dame vol gratie
in de volle kracht van baar mooi leven,
een dame, waar liefde en sympathie van
uitstraalt, een dame, die reeds zoovele
jaren lang in zoo oneindig veel gezinnen
warmte en beschaving heeft gebracht,
een dame wier bekoorlgke schoonheid,
bij ieder waarmede zij in contact komt,
edel* gevoelens van reine liefde weet op
te wekken.
Thans willen ook wij U toeroepeu:
Floralia blgf uwen levensweg bewandelen,
strooi vreugde en bloemen rondom U,
breng liefde waar die niet bestaat, breng
warmte en licht in de harten van allen
die nog ronddolen in koude en duisternis.
Wat zijn bloemen in ons leven P
Schoone kind’ren der natuar,
Die, als met ons méé gevoelen
't Heuglijk en het droevig uur.
Wie ooit in de gelegenheid is geweest
•en bezoek te brengen aan onzen St.
Martini-toren, zal verbaasd hebben ge
staan over de grootschheid van dit
eeuwenoude bouwwerk, dat waarschijnlijk
dagteekent van omstreeks 1356. Een
wenteltrap in den 3 Meter dikken muur
aan de Noordzgde voert met 54 treden
naar de eerste verdieping, waar in dit
voorjaar het nieuwe uurwerk is aange
bracht, waarvan de wgzerplaten zich
v*l* meters hooger bevinden. Nog 54
treden in de donkere trap opwaarts
gaande, bereikt men de prachtige zware
eikenhouten gebindten, waarboven de
torenklokken hangen, vier in getal, en
de bezoeker krijgt bewondering voor
het reuzenwerk, dat daar door onze
voorouders is tot stand gebracht.
In het te weinig bekende werk van
wijlen Ds. M. E. van der Meulen,
„Bolsward’s kunsten kunstgeschiedenis,”
dat een schat van wetenswaardigheden
bevat betreffende onze stad, vindt men
eene beschrijving van deze vier toren
klokken. Het loont de moeite daarvan
kennis te nemen, omdat deze klokken
vele bijzonderheden openbaren. Wij leeren
er uit, dat de versieringen en opschriften
interessant zijn uit geschiedkundig oog
punt. Zoo heeft de zoogenaamde Jonge-
lingsklok, die 1 M. boog is en 4.08 M.
in omtrek mest, tusschen twee georna
menteerde randen in Gothische karak
ters, een opschrift in het Latijn, waarvan
de vertaling luidt:
„Uit bet oude metaal der klok,
die in het jaar na Christus 1356
gegoten is, maar door het geweld der
luiden is gebroken, heeft de magistraat
van Bolsward in het jaar na Christus
1618 zorg gedragen, dat ik, met
verzwaard gewicht, hersteld ben ge
worden.”
De grootste van
Mannenklok genaamd, een
1.35 hoog, met een middellijn
en een omtrek van 5.10
ft
I
Bolswardsche Courant
tt'l
O
(X
UJ
Uw advertentie wordt in bovenstaande
VIER bladen geplaatst en wordt maar
voor ÉÉN blad berekend, dat is dus in
drie bladen GRATIS adverteeren.
2 kolommen van onze bladen zijn even-
groot als 3 van sommige andere bladen.
Daardoor zijn onze annonces belgoed
koopst en door den belangrijken inhoud
hebben wij het grootst aantal lezers.
h
I
