Officiéél Orgaan
der Gemeente Bolsward
KOOIT
ISMJW iMOM ra
DE LEERPLICHTWET.
•I MUNT'
Firma JOBS. TROMP, Sneek.
Fa. Jaüs. TROMP, Sneek.
n.
Brieven en stukken voor de Redactie en Administratie, opgaven van advertentiën enz., te zenden aan het Bureau van Uitgave:
Firma B. CUPERUS Az. te ^Bolsward - Telefoon No. 4
Zaterdag 21 Januari 1022
No. 3
,61ste Jaargang
Alle Bank- en
Effectenzaken.
W. Zeijl Zoons
BANK
ÖÖELmatiö
Officiëele Advertentiën.
Dit nummer bestaat uit 2 Bladen
5
[DRALSIyIAvan VALKEHBURG'S
I e A •ÏLEVERTRWI
voor Landbouw en Handel,
SNEEK,
Oude Koemarkt 35.
tot veertig jaar zocht, worden door de be-
trekkelyk «goedaardige” influenza van thans
zoowel kinderen als ouden »an dagen aan
getast met alles wat daar tusschen ligt.
7*
was onze collectie BANKET
en BISCUITS, zoowel vooral
in de betere pryzen als in
goedkoops geschikte soorten
zóó volledig cn zoo-allos-
overtreffend als thans.
Neemt proef, Winkeliers, en
laat spoedig eenige blikjes
komen.
Aanbevelend,
Advertentieprijs: 10 cent per regel. Bij contracten aanmerkelijke korting.
Dienstaanbiedingen, Koop- en Verkoopadvertentiën, Personeelaanvragen,
enz., enz., van 15 regels 50 cent.’ Iedere regel meer gewoon tarief.
In hst voorgaande artikel hebben we
gewezen op enkele bepalingen, die een
verscherping van den leerplicht inhouden.
Dit komt ook vooral uit by de behandeling
van «ongeoorloofde verzuimen”.
hebben we de voornaamste wijzigingen der
oude leerplichtwet aangegeven en meteen
gewezen op de strengere bepalingen der
nieuwe. Het verzet tegen de idee «Leer-
plicht” is aanmerkelijk geluwd. «Laat mij
beginnen”, sprak Minister de Visser bij de
Algemeene Beraadslagingen, «met eerlijk
te erkennen, dat in allerlei kringen der
politieke partyen de waardeering van het
beginsel van den leerplicht nu een ander is
dan in het jaar 1900. De Leerplichtwet
is nu reeds 20 jaren in praktyk gebracht
en heeft in dat tijdsverloop ontegenzeggelijk
goed gewerkt.” By de eindstemming, den
28sten April 1921, werd de nieuwe wet dan
ook met 60 tegen 16 stemmen in de
2e Kamer aangenomen en den 13 Oct. '21
in de le Kamer met 32 tegen 3 stemmen.
Zoo kunnen we dus zeggen, dat met de
invoering van de nieuwe leerplichtwet, we
weder een flinken stap hebben gedaan in
goede richting voor dejontwikkeling van
het kind.
De griep.
Zooals in het geheele land, heerscht ook
in onze provincie in hevige mate de griep.
Van uit alle plaatsen bereiken ons berichten
van een groot aantal zieken. Eigenaardig
is het, dat de ziekte tot nog toe in de
steden veel meer voorkomt dan op het
platteland
In Leeuwarden, Sneek, Franeker en ook
in Bolsward komen zeer vele gevallen voor,
't Is hier gelukkig nog niet zoo erg als
in Franeker bijv, waar de scholen voor een
groot deel zijn ontvolkt.
De epidemie heeft echter een goedaardig
verloop. De geneesheeren hebben het niet
temin verbazend druk. Van 'smorgens vroeg
tot 's avonds laat, ja tot diep in de nacht
zijn zij overal in actie.
In het Alg. flandelsblad lezen wij:
Schier hnis aan huis moeten de dokters
bezoeken afleggen en byna steeds kunnen
zy dan de huisgenooten troosten met de
verzekering, dat de patiënt, over wiens
temperatuur-verhooging men zich ongerast
maakt, na vsrloop van enkele dagen wel
weer ongeveer hersteld zal zijn.
lafiaenza noemen de doktoren de thans
heerschende ziekte. Ia de eerste plaats
omdat het grootste gedeelte onder hen van
meaning is, dat influenza en griep twee
namen voor een zelfde ziektegevoel zijn,
maar daarnaast ook, omdat het woord griep
na de zware epidemie van 1*18 met de
ernstige gevolgen daaraan verbonden, voor
het groote publiek angstaanjagende klank
heeft gekregen. En angst, men weet het,
is in tijden van epidemieën, gevaarlyker
dan ooit.
Deskundigen bij wie wij ons licht op
staken, waren het eens in hun oordeel, dat
gezien het groot aantal ziektegevallen, het
sterftecijfer zeer gunstig genoemd kan
worden, al doen zich de laatste dagen in
verhouding tot de daaraan voorafgegane
periode, meer gevallen van pneumonie voor.
Op zich zelf geen verontrustend ver
schijnsel. Immers elk jaar om dezen tijd
constateeren de medici dat er meer gevallen
van longontsteking dan anders voorkomen.
Het vochtige veer der laatste dagen heeft
bovendien geen invloed ten goede uitge
oefend.
Met dat al is het lang niet zeker, dat
de pneumoniegevallen verband honden met
de heerschende influenza.
In tegenstelling met de epidemie van
1918, die haar slachtoffers in hoofdzaak
onder de mannen en vrouwen van twintig
Abonnementsprijs franco per post 62’/2 cent per 3 maanden
Indien een leerling eener school «onge-
oorloofd” verzuim heeft, dan wordt de aan-
sprakelijke verzorger voor de «Commissie
tot wering van Schooverzuim” geroepen.
Deze commissie brengt advies uit aan den
Inspecteur en al naar gelang dit advies
luidt, zendt de Inspecteur den betrokken
verzorger een schrijven, dat de «admini-
stratieve behandeling” is afgeloopen. Ook
in de nieuwe leerplichtwet zijn de «Com-
missiën tot wering van schoolverzuim"
bestaan gebleven, wat ons ook niet behoeft-
te verwonderen, daar zij vooral in grootere
plaatsen een «nuttige” schakel gebleken
zijn tusschen den verzorger en den Inspecteur.
Toch wordt’ haar taak belangrijk inge
krompen, daar haar «advies” minder vaak
noodig zal zijn, omdat er een tijdsverloop
van 6 maanden in de wet is gesteld, waar
over dit advies loopt. Want art. 19 der
wet bepaalt toch, dat ter zake van de
eerstvolgende overtreding, welke binnen
6 maanden na de dagteekening van de
uitreiking der aanzegging van den Inspec
teur gepleegd mocht worden, er van verdere
overtredingen na deze, proces-verbaal zal
worden opgemaakt.
Vergelijkt men de administratieve be
handeling van nu met die van vroeger,
dan merkt men, dat die veel korter is
geworden. Toch zal er nog wel een maand
voorbijgaan, vóór een geval geheel is afge
handeld.
Ook de geldboete waartoe de verzorger
door den kantonrechter kan veroordeeld
worden is hooger gesteld. Voor den len
keer kan by veroordeeling de geldboete
ten hoogste 30 gulden bedragen. Deze kan
by meerdere veroordeelingen opklimmen
tot hoogstens 50 gld.; ja tot een hechtenis
van ten hoogste zeven dagen.
Ook heeft de nieuwe leerplichtwet de
gemeenteraden eenige bevoegd heden gegeven,
waardoor zij het geregeld schoolbezoek ten
zeerste kunnen bevorderen. Zoo wordt in
art. 30 bepaald, dat de gemeenteraad bevoegd
is bij verordening te bepalen, dat ambtenaren
der politie gemachtigd zijn, een kind, dat
zy gedurende de schooltijden op den open
baren weg aantreffen, te brengen naar het
hoofd der school, tot welker leerlingen
het kind behoort.
Eveneens kan het getrouw schoolbezoek
vanwege het gemeentebestuur worden aan-
gemoedigd, door het uitloven van openbare
belooningen en eereblijken. Daartoe bepaalt
de Wet, dat by plaatselyke verordening
aan de hoofden der scholen het invoeren
van schoolboekjes kan worden voorgesehreven.
Ook is de gemeenteraad bevoegd om,
alweer ter bevordering van getrouw school
bezoek, voeding en kleeding te verstrekken
aan schoolgaande kinderen, voor wie daar
aan behoefte heeft. Pogingen om de ge-
meeateradea hiertoe te verplichten, konden
ia de 2e Kamer geen meerderheid viaden,
vooral daar de minister zich er principieel
tegen verklaarde. Onder de oude wet was
’t ook reeds Hogelijk, dat voeding en kleeding
aan schoolgaande kinderen werd verstrekt
door het gemeentebestuur. Dat vele ge
meenten meenden van dit recht gebrnik
te moeten maken, blykt wel uit het feit,
dat in het jaar 1919 byna f 668.000 voor
dit doel door de gemeenten werd uitgegeven.
Wellicht dat bij de bestaande werkeloos
heid door de malaise in verschillende be-
dryven, de gemeenten, die tot dusver aan
schoolvoediug en kleeding nog niet deden,
ook in dezea een taak hebben te vervullen.
Als een oude wat vervangen wordt door
een nieuwe kunnen zich altijd dingen voor
doen, die eenigszins «ongerijmd” zyn. De
bepalingen der nieuwe Wet brengen n.l.
mede, dat sommige leerlingen, die de school
anders tot April of Mei nog hadden bezocht,
nu met 1 Jan. '22 die gingen verlaten.
Want zoo ze langer bleven, dan werden
ze weer leerplichtig, wat ze onder de oude
wet niet meer waren. En om te voorkomen,
dat hun kinderen nog langer dan een jaar
leerplichtig zouden zyn, gingen de ouders
ze van de school afnemen. Zoo had dus de
nieuwe Leerplichtwet ten gevolge, dat de
leerlingen overhaast de school verlieten.
In dit en in het voorgaande artikel
AlfHIA POEDER in allep'ijzen.
I III IIII en a/Ze verpakkingen koopt
l.lil.llll" men het beste bij het
UHUHU bekende
Specialiteits-Adres
Advertentiën voor dit blad worden gratis geplaatst in „Wonseradeel”,
Makkumer Courant en „Hennaarderadeel”, welke bladen door geheel
Wonseradeel en Hennaarderadeel geregeld huis aan huis worden bezorgd.
Uit Bolsward.
De heer G. H. do Visser, onder-
wyzer aan de Christelijke School voor
Volksonderwijs alhier, is benoemd tot
Hoofd der Christelyke School te Oldenzaal.
De heer P. Bergsma, vroeger te
Bolsward, thans adjunct-commies ter secre
tarie te Kampen, is door Burgemeester en
Wethouders van Deventer met ingang van
16 Maart a.s. benoemd tot Commies ter
Secretarie dier gemeente (afd. Algemeene
Zaken en Onderwijs).
Zeer ten gerieve der bewoners onzer
stad, doch vooral ook voor de vreemde
lingen, die nog uiet weten waar de
openbare leeszaal en bibliotheek zyn ge
vestigd, is aan het Kantongerechtsgebouw
sedert eenige weken een bord bevestigd,
waarop zeer duidelyk staat aangegeven
waar de leeszaal zich bevindt en de uren
waarop deze is geopend.
Op de jaarvergadering «Bolsward
Omstr.” der V.P.N. deze week gehouden
van den penning
wee f 283.94 en
Bekendmaking Hinderwet.
Burgemeester en Wethouders van Hen
naarderadeel
Gelet op de desbetreffende bepalingen
der Hinderwet;
Brengen by deze ter openbare kennis,
dat ter secretarie dier gemeente ter visie
ligt een bij hun College ontvangen verzoek
schrift met bijlagen van
JAN HEERINGA,
koopman te Wommel», strekkende tot het
erlangen van vergunning tot het oprichten
van eene slagerij in het gebouw, plaatselijk
gekwoteerd lett. W. no. 227, kadastraal
bekend gemeente Wommels, Sectie A,
no. 1396.
Dat op Zaterdag den 21 Januari 1912,
des voormiddags te elf nar, ten gemeente-
huize aldaar gelegenheid zal worden gegeven
om tegen het gedaan verzoek bezwaren in
te brengen en deze mondeling en sekriftelijk
toe te lichten en dat zoowel de verzeeker
als zij die bezwaren hebben in te brengen,
gedarende drie dagen voor evengemeld
tijdstip ter secretarie der gemeente, in de
gewone bureai-nren, van de ter zake in
gekomen schrifturen kennis kunnen nemen.
Men zij indachtig, dat, volgens de
bestaande jurisprudentie, niet tot beroep
gerechtigd zijn zy, die niet overeenkomstig
artikel 7 der Hinderwet voor 't gemeente
bestuur of een of meer zijner leden zijn
verschenen, teneinde hunne bezwaren
mondeling toe te lichten.
Wommblb, den 14 Jan. 1922.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
R. KUIPERS, Burg.
J. MOOK, Seen
Vertrokkenen
gedurende de maand December 1921,
Pieter Hendrik Pijning, Pieter Tanje-
straat 7 naar AlkÈhaar Breedstraat. Elisa
beth Johanna Ferwerda, Oortje 1 naar
Lutje Lollum Franeker. Maria Adema,
Kleinzend 19 naar Amsterdam Retiefstraat
17. Richtje de Jong, Groote Kampen 48
naar Joare Zand C 173. Tjibbe Heidinga
en gezin, aan boord naar Dragten wijk
S 6. Hendrik van der Zee, Franekereind
9 naar Wommels. Willem Martinus Hoog-
terp, Kerkstraat 84 naar IJlst. lokje van
der Schaaf, Gijsbert Japikstraat 27 naar
Leeuwarden Groote Kerkstraat 29. Jantje
van Asperen, Frauekerstraat 32 naar Ooster-
littens 82. Libbe van Borssum Waalkes,
de Dijk 7 naar Grouw by de ouders.
Geeske Lammertsma, Plantsoen 1 naar
Tjalleberd. Geertruida Houben, Nannenhof
13 naar Venlo Nieuwstraat. Trijntje Ytje
Elsje van Albada, Gysbert Japikstraat 7
naar Haarlem Laurens Costerstraat 6.
Klaas Visser, 2e Hollandiastraat 35 naar
Oldeboorn. Albert Hendrik Vis, Nieuwe
Turfgracht 9 naar Sneek Hoogend 18.
Geertruida Plantinga, Dykstraat 7 naar
Sneek Hoogend 18. Grietje Niemarkt,
Hartwerdervaart 1 naar Leeuwarden Werk-
manslust 67. Berendje Langenberg, Tranen
dal 10 naar Sneek by Oudendyk. Haike
Mellema en gezin, Grootzand 3 naar Leiden
Warmonderweg 6. Julius Bouma en echt-
genoote, Cnossenlaau 31 naar Sneek Ie
Frittemahoven 34. Rients Gerbrandij,
Nieuwe Turfgracht 86 naar Schettens.
Wilhelmus Sieverinus Arends, Heeremastr.
5 naar Veendam Omlanderwijk 93. Gerar-
dina Johanna Peters, Groote Dylakker 4
naar Rotterdam Robert Kwijnstraat. Catha
rina Wilhelmina Taconis, weduwe Jan
Cornells Cuperus, Dijkstraat 19 naar Heeren-
veeu Dragt 390. Hermanns Josephus Johan
Huising en echtgenoote, Groote Dijlakker
43 naar Neede
Vergadering Gemeenteraad.
Dinsdag 24 Januari a.s. des avonds te
7 ure, vergadert de Raad dezer gemeente,
ter behandeling van de navolgende punten
1. Aangehouden voorstel der commissie
voor de strafverordeningen tot wijziging
der politieverordening.
2. Voorstel commissie strafverordening
tot wijziging der bouwverordening.
3. Voorstel B, en W. tot het aanvragen
van concessies tot tolheffing.
4. Alsvoren tot wyzing der electriciteits-
verordening.
5. Voorstel B. en W. tot aanvulling
der begrooting voor 1922, in verband met
ease opmerking van Ged. Staten.
6 Advies B. en W. naar aanleiding
«sn eene door den Min. van Binnenlandsche
Zaken gemaakte opmerking met betrekking
tot vastgestelde heffingsverordening pl.
inkomstenbelasting.
7. Vaststelling schoolgeldkobieren 4e
kwartaal 1921.
8. Benoeming armvoogd.
9. Benoeming lid bestuur woningver-
eening «St. Joseph.”
10. Onderzoek geloofsbrieven P. Th.
van der Wal.
Ingezetenen der gemeente, gij allen weet
het uit de dagbladen, dat er in de Drentsche
venen en in sommige plaatsen in het
Oosten onzer eigen provincie de nood onder
de werklooze arbeiders groot zeer
groot is.
Ar wordt honger en koude geleden in
de gezinnen vau hen, die gaarne zouden
willen werken, maar geen werk kunnen
bekomen.
Honger en koude te lijden in dit gure
jaargetijde is het niet vreeaelyk
Er wordt voor die arme menschen een
beroep gedaan op uwe mededeelzaamheid
en naastenliefde. Het betreft ditmaal geen
oproep om hulp voor noodlydende Russen
of in kommer verkeerende Weensche
kinderen neen het geldt thans eigen
landgeuooten.
Waar gy steeds zoo ruim hebt gegeven
voor vreemden, zult gij, nu het geldt eigen
landgenooten, dit nu ook niet doen
De eerstvolgende dageu zullen U lysten
aangeboden worden voor het iuzamelen
van gelden ten behoeve dezer ongelukkige
medemenschen.
Moge er ruim worde» bygedragen
de nood is hooger moet geholpen.
W0MMBI8, 17 Jan. 1922.
De Burgemeester van Hennaarderadeel,
R. KUIPERS.
en
bleek uit het verslag
meester, dat ontvangen
uitgegeven f 150.56.
60 kilo eieren en 138 stuks kippen en
hanen waren verzonden. Aan voer was
verkocht 20815 kilo voor f 4075.48. De
heer L. Boglsta, die als bestuurslid aan
de beurt van aftreding was, werd her
benoemd.
Het Bestuur heeft een spuit voor het
ontsmetten en witten der hokken aan
gekocht en die voor de leden beschikbaar
gesteld. Besloten werd om een kleine
bibliotheek aan te schaffen van boeken op
het gebied der pluimveeteelt.
Het plan bestaat om in 1922, zoo
mogelyk eene onderlinge tentoonstelling
te houden, terwijl op Hemelvaartsdag of
Pinksteren waarschijnlijk een uitstapje zal
worden gemaakt naar het hoenderpark
Zorgvlied.
By de nieuwe in aanbouw zyude
R.K. School aan het Laag-Bolwerk alhier
overkwam Woensdagmiddag den timmer
man KI. Hoekstra een ongeluk. Terwyl
men bezig was met het aanvoeren van
ijzeren balken, viel een van deze balken
op de linkerhand van H. waardoor de
duim werd verbryzeld. H. heeft zich onder
behandeling van Dr. ten Cate gesteld,
Ingekomenen,
gedurende de maand December 1921.
Catharina Brouwer, Hollandiastraat 24
van Oosterwierum. Cecilia Adema, Broere-
straat 5 van Leeuwarden. Jacob van der
Kam, Harlingerstraat 20 van Warns. Boele
van Veen, Oortje 25 van Avereest. Ger-
hardus Toornstra, Pieter Tanjéstraat 7 van
Helder. Jakobus Deinum, Klein Hengste-
pad 10 van Warmond. Hiske v. Waarden,
Hengstepad 5a van Buitenpost. Andries
Weitenberg, Hollandiastr. 24 van Dronrijp.
Hesseltje Schotanus, et. Janast raat 2 van
Wonseradeel. Sjoerdtje Schotanus,Franeker-
straat 32 vau Wonseradeel. Jantje Alberts,
Kerkstraat 23 van Leeuwarden. Lemke de
Jong, wednwe K. van der Wonde, Boter-
straat 10 van Leeuwarden. Siebrigje
Dykstra, Laag Bolwerk 67 van Dragten.
Antje Houben, weduwe F. Gerritsma,
Verwerstraat 14 van Wonseradeel. Sjerp
Hiemstra, Franekerstr. 6 van Wonseradeel.
Sipke Haanstra, Verwersbuurt 24 van
Borger. Sietske Teerenstra, St. Jozefbuurt
24 van Heerenveen. Beitje Eoppe Laagland,
Groot Kerkhof 7 van Heeg. Janke Kuiper,
2e Hollandiastraat 19 van Beneden Knijpe.
Peter Hubertus Brakels, Bagijnestraat 5
van Boxmeer. Pieter de Groen, Marktstr.
18 van Rotterdam. Pietje van der Molen,
Kampenst. 2 van IJlst. Henricus Hermanns
Maria Hafkenscheid, Appelm. 4 van Hoorn.
Agnes Margaretha Maria Hesselmann,
Oortje 1 van Ibbenburen. Jelle Twijnstra,
Nieuwe Turfgracht 84 van Wonseradeel.
Rinske Houtsma, Kleinzand 14 van Schoten.
Arjen Witteveen, Kleine Dijlakker 39 van
Tilburg. Jan van der Kuur, Gysbert Japiks-
straat 10 van ’s Gravenhage. Ymkje Dijk
stra, Gijsbert Japikstraat 10 van Barradeel.
Ype Sijperda, Hengstepad 5a van Ugo-
clooster. Sara Reitsma, Nieuwe Turfgracht
84 van Wolsum.
Bolswardsche Courant
LEEUWARDEN-
i
pan
ij
MMM»—MM—MM—M—^M—
HENNAARDERADEEL.
e