Officieel Orgaan
der Gemeente Bolsward
f
Brieven en stukken voor de Redactie en Administratie, opgaven van advertentiën enz., te zenden aan het Bureau van Uitgave:
Firma B. CUPERUS Az. te Bolsward - Telefoon No. 4
62ste Jaargang
No. 40
Woensdag 16 Mei 1923
I
Ha Ha
andere letters dan
VS
VS PEPERMUNT
is overal verkrijgbaar.
TROMP, SNEEK
Ondervinding
TROMP, Sneek.
5
1
Officiëele Advertentiën.
BEKENDMAKING.
WEEK-AGENDA.
des
van
Vrijstelling dienstplicht.
STEMMING.
ver-
Advertentieprijs: 10 cent per regel. Bij contracten aanmerkelijke korting.
Dienstaanbiedingen, Koop- en Verkoopadvertentiën, Personeelaanvragen,
van 15 regels 50 cent. Iedere regel meer gewoon tarief.
Stokerij.
Het grootste aantal retorten in werking
was 16, het kleinste aantal 8. Totaal
Gedistilleerd
Verbruikt v.
UITOEFENING KIESRECHT
door personen, die in dienstbetrekking rijn.
I’
1
f' V
op de Pepermunt
beteekend ook een
ANDERE kwaliteit.
89.050
40.057 H.L.
1.627 H.L.
221.000 K.G.
2.598.728 K.G.
2.819.728 K.G.
Grootste sorteering,
vlugge levering,
correcte verpakking
en concurreerende prijzen;
ddürd oor specialiteit en door jarenlange
ervaring tevens adres van vertrouwen.
leert U, dat een nieuw 8IGARETTEN-
merk steeds koopers trekt. Gij moet dus
ook dien leverancier hebben, die U steeds
elk GOED nieuw merk kan beschikken.
Uw adres dus is
Advertentiën voor dit blad worden gratis geplaatst in „Wonseradeel”,
Makkumer Courant en „Hennaarderadeel”, welke bladen door geheel
Wonseradeel en Hennaarderadeel geregeld huis aan huis worden bezorgd.
De Burgemeester van Bolsward brengt
het volgende, op verzoek van den Minister
van Oorlog, onder de aandacht van belang
hebbenden
1. Voor totaal 200 dienstplichtigen
van de lichting 1923, dia zijn toegewezen
aan de tweede ploeg der infanterie, bestaat
gelegenheid om reeds in het tijdvak van
1620 Juli 1923 in werkelijken dienst
te komen, teneinde deze oefening te vol
brengen by een der detachementen bestemd
voor de scholen voor verlofsoffloieren te
Amersfoort en te Breda. De eerste oefening
van deze dienstplichtigen wordt niet onder
broken, zoodat deze, behoudens onvoorziene
omstandigheden 29 December ’23 eindigt.
2. Voor deze vervroegde opkomst kunnen
ook ia aanmerking komen personen van
de lichting 1928 of van een vroegere
lichting, die in verband met uitstel van
eerste oefening, verstreken vrijstelling, of
om een andere reden tegelijk met bedoelde
tweede ploeg in November zouden moeten
opkomen.
8. Voor hen, die de oefeningen bij
Verschijnt Woensdags en Zaterdags Abonnementsprijs franco per post 62'/2 cent per 3 maanden
geldige reden van verhindering blijkt, ge
straft met berisping of met geldboete van
ten hoogste drie gulden.
Indien tijdens het plegen van de over
treding nog geen twee jaren zijn verloopen
sedert eene vroegere veroordeeling van den
schuldige wegens gelijke overtreding onher
roepelijk is geworden, of de deswege opge
legde geldboete vrijwillig is betaald, wordt
geldboete van ten hoogste tien gulden
opgelegd.
De uitspraak is aan hooger beroep, noch
cassatie onderworpen.
Indien de straf van berisping wordt
opgelegd aau een afwezig gebleven beklaagde,
wondt eene scbriftelijke vermaning van den
Kantonrechter om aan de verplichting
opgelegd bij art. 72, tweede lid, in het
vervolg te voldoen, aan den veroordeelde
vanwege het openbaar ministerie beteekend
op de wijze, voorgeschreven bij art. 144
vau het Wetboek van Strafvordering.
Tevens wordt de aandacht gevestigd op
art. 128 van het Wetboek van Strafrecht
luidende:
Hij, die opzettelijk zich voor een ander
uitgevende aan een krachtens wettelijk
voorschrift uitgescbreven verkiezing deel
neemt, wordt gestraft met gevangenisstraf
van ten hoogste één jaar.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
S. J. PRAAMSMA, burgemeester.
H. HAITSMA, secretaris.
Bolsward, 16 Mei 1923.
De Burgemeester voornoemd,
8. J. PRAAM8MA.
Bolsward, 16 Mei 1923.
enz., enz.,
besluit van
no. 109) en
Art. 1.
In deze rubriek worden gratis alle aankon
digingen van vergaderingen enz. opgenomen.
Woensdag 16 Mei:
Drankweer-Comité. Parkavond met muziek
van „Andante”. Sprekers H. de Boer
van Leeuwarden en I. Kuipers van Ijlst.
Bij ongunstig weer in de groote zaal
van „Ons Gebouw”.
Schaakclub „Westergoo”, Speelavond, aan
vang om 7‘/2 uur in „Ons Gebouw”
(Eerste zaal).
„Patrimonium”. Vergadering ’s avonds 8 uur
in de Consistorie Witheerenstraat.
Chr. Jeugd-Onth.-Ver. Vergadering ’s avonds
53/< uur in „Ons Gebouw”.
Donderdag 17 Mei:
Anti-Rev. Kiesvereen. „Nederland en Oranje”.
Vergadering, ’s avonds 8 uur, in de
Geref. Kerk, Kleine Dijlakker.
Concert, te geven door het Stedelijk Muziek
korps in het Park, ’s avonds 7'/2 uur.
Verkooping Heeren- of Burgerhuis, door
Not D. Feitsnia in café Hoekstra.
Zangvareeniging „De Lofstem”. Repetitie
’s avonds 8 uur in „Ons Gebouw”.
Vrijdag 18 Mei:
Drankweer-Comité. Bijeenkomst voor de
Doopsgezinde Kerk, ’s avonds 8 uur.
Spreker Ds. B. Boers van Roordahuizum.
Chr. Gemengd Koor. Repetitie des avonds
8 uur in de Chr. School „Rehoboth”,
Hengstepad.
Stedelijk Muziekkorps. Gewone repetitie,
’s avonds 8 uur, Muziekschool Kerkstraat
Mannenkoor „Hollandia”. Repetitie ’s avonds
7 uur.
Chr. Jongelings-Vereen. Vergadering
avonds 8 uur in „Ons Gebouw”.
Bolswardsche Biljartclub. Speelavond
6 tot 11 uur in „De Wijnberg”.
Zangvereen. „Voorwaarts”. Gewone repetitie
’s avonds 8 uur in café „Voorwaarts”.
Zaterdag 19 Mei:
Stadsspaarkas. Inbrengen van gelden des
avonds 7 uur, in het lokaal Politiebureau.
Strijkorkest „Andante”. Repetitie ’s avonds
7 uur in de Muziekschool, Kerkstraat.
Onderling Ziekenfonds. Contributie-afdracht
’s avonds van 5'/2—&I2 uur in „Ons
Gebouw”.
Chr. Knapenvereen. Vergadering des avonds
7'/z uur in „Ons Gebouw”.
Zondag 20 Mei (1ste Pinksterdag):
„F. C. A” Groote Serie-Voetbalwedstrijden.
Aanvang 12 uur.
Schildersgezellen Vereen. Vergadering des
morgens, in café „Voorwaarts”.
Maandag 21 Mei (2e Pinksterdag):
„F. C. A.” Groote Serie-Voetbalwedstrijden.
Aanvang 12 uur.
Dinsdag 22 Mei:
Tempelieren. Geh. Onth. Vergadering, des
avonds 8 uur in het Wilhelminagebouw.
Chr. Vrouwenvereen. „Dient elkander door
de liefde”. Gewone vergadering ’s avonds
8 uur in „Ons Gebouw”.
Jongedochtersvereeniging „Eben Haezer”. Ge
wone vergadering in „Ons Gebouw”.
Bolswardsche Biljartclub. Speelavond van
6 tot 11 uur in „De Wijnberg”-
Woensdag 23 Mei:
Gemeenteraads-verkiezing. Stemming van
des morgens 8 uur tot des nam. 5 uur.
Schaakclub „Westergoo”. Speelavond, aan
vang 7'lz uur in „Ons Gebouw” (Eerste
zaal).
Chr. Jeugd-Onth.-Ver. Vergadering ’s avonds
53/< uur in „Ons Gebouw”.
Uittreksel Jaarverslag van den Toe
stand en de Exploitatie der Gem.
Gas- en Electriciteitsbedrijven alhier,
over het dienstjaar 1922.
GAS.
Algemeen over nicht.
Konden wij het vorig jaar spreken van
betere vooruitzichten in ons bedrijf, met
genoegen kunnen we thans vermelden, dat
de resultaten van dit jaar de gekoesterde
verwachtingen hebben overtroffen.
De kolen werden nog belangrijk goed-
kooper, ook andere onkosten daalden, zoodat
begin Mei de gasprjjzen tot 9 en 8 cent
konden worden teruggebracht. Desniettemin
zyn de uitkomsten nog zoo gunstig, dat
wij met alle gerustheid in 1923 eene
gasprijsverlaging van nog 1 cent durven
voorstellen en de gasprijs dan bjjna weer
genaderd is tot dien van vóór den oorlog.
Dat deze buitengewoon lage prijzen het
verbruik in de hand hebben gewerkt,
behoeft niet gezegd te worden. Het ver
bruik steeg dan ook met rond 67.000 M3.
of bijna 9 pCt.
Ook de cokes werd tegen zeer lagen
prijs verkocht daar niets naar buiten werd
geleverd, profiteerden de inwoners hiervan
en hadden wij weinig kosten op het ver
werken der cokes, omdat de voorraad steeds
gering was.
Op 10 December was de gemeente-
gasfabriek 60 jaren in exploitatie.
Bestuur en Personeel.
In de plaats van den heer 8. E. Lunter,
die tot wethouder verkozen werd, werd tot
lid van de commissie benoemd de heer
T. van der Zee.
Aan mej. K. Steensma werd op verzoek
met ingang van 1 Augustus eervol ontslag
verleend als klerk. In deze vacature werd
voorzien door benoeming van 8. Boelens,
ingaande 15 September. Tot le fitter werd
benoemd J. J. Uilenbroek, ingaande 2
Januari, tot fabrieksfitter J. Sluyter, met
ingang van 13 Februari, tot watergasmaker-
reservestoker 8. Bangroa, met ingang van
8 Mei en tot leerling-klerk B. Veltman,
ingaande 1 Februari.
Gebouwen en terrein.
Het dak van het zuiverhuis, dat voor
durend lekte, werd afdoend verbeterd.
Het fabrieksgebouw werd van buiten geheel
geverfd, het magazijngebouw c.a. zal het
volgend jaar onderhanden genomen moeten
worden. De machinekamer werd geverfd,
de muren gewit, die van het natte zuiverhuis
grijs gekleurd. Ook de woning van den
baas werd in- en uitwendig gedeeltelijk
geverfd.
Toestellen en fabrieksinrichting.
Vermoedelijk tengevolge van het hooge
zoutgehalte van het water en het stoken
met cokesbries werd de stookhuis van ketel
no. 2 lek. Op advies van den Ingenieur
van het Stoomwezen is deze ketel electrisch
gelaseht.
De kirkhamwasher, die nimmer goed
functionneerde, werd in eigen beheer gede
monteerd «n schoongemaakt. Nadat de
as, die ingeloopen was, grondig hersteld en
het toestel weer opgesteld was, werkt dit
thans uitstekend.
De verplaatsing van den electromotor
met blower voor het watergastoestel, de
aanbrenging van een transmissieas, enz.,
de vervanging van 2 stoompompen door
een plunjerpomp voor water en een roteerende
pomp voor teer en ammoniakwater, waarover
in het vorig jaarverslag gesproken werd,
is tot stand gekomen.
Gasberging.
De gashouder van 420 M8. inhoud wordt
gebruikt als tueschengashouder voor water-
gas. Van den gashouder van 1800 M3.
inhoud gaan de onderplaten doorroesten,
ook de bovenklok begint dit gebrek te
vertoonen. De nuttige bergruimte is hierdoor
gedaald tot plm. 1750 M8. of 50 pCt.
van de grootste aflevering, die op 30
December 8450 M8. was.
Daarom en ook om eene goede herstelling
van dezen gashouder mogelijk te maken,
is het raadzaam het bouwen van een nieuwen
gashouder niet te lang meer uit te stellen.
De groote gashouder werd geteerd, het
dek geverfd.
De Burgemeester van Bolsward herinnert
personen bij wie, en bestuurders van bij
zondere ondernemingen en instellingen
waarbij personen die den leeftijd van vijf
en twintig jaren hebben bereikt, in dienst
betrekking zijn:
dat zq, volgens art. 55 der Kieswet,
verplicht zijn te zorgen, voor zoover niet
bij algemeenen maatregel van bestuur vrij
stelling is verleend, dat ieder van dezen,
die bevoegd is tot eene te houden stemming
mede te werken, gedurende ten minste
twee achtereenvolgende uren, tusschen acht
uren des voormiddags en vijf uren des na
middags, daartoe gelegenheid vinde;
dat zij, volgens art. 56 van genoemde
wet, voor zoover arbeid wordt verricht in
fabrieken of werkplaatsen, verplicht zijn
te zorgen dat in het arbeidslokaal en, zoo
er meerdere arbeidslokalen zijn, in het
grootste of wel in meer dan één arbeids
lokaal, gedurende twee werkdagen vóór,
en op den tot stemming bepaalden tijd
op een zichtbare wijze is opgehangen een
door hen of van hunnentwege onderttekende
lijst, de twee achtereenvolgende uren,
bovenbedoeld, vermeldende, voor elk af
zonderlijk of groepsgewijze of voor allen
gezamenlijk;
dat, volgens art. 51 der Kieswet, over
treding van bovenstaande voorschriften
wordt gestraft met heehtenis van ten
hoogste veertien dagen of geldboete van
ten hoogste vijf en zeventig gulden.
De algemeene maatregel van bestuur,
bovengenoemd is gegeven bij Koninklijk
1 24 Mei 1901 (Staatsblad
luidt ais volgt:
Vrijstelling wordt verleend aan
de in art. 57 (thans 54) der Kieswet be
doelde personen en bestuurders van bijzon
dere instellingen en ondernemingen ten
aanzien van bij hen in dienstbetrekking
zijnde personen, welke uit hoofde van die
dienstbetrekking op den dag der stemming
tusschen de in vermeld artikel genoemde
tijdstippen niet gedurende twee achtereen
volgende uren vertoeven in de gemeente,
op welker kiezerslijst zij voorkomen.
Art. 2. Vrijstelling als omsehreven in
het voorgaand artikel wordt voorts verleend
aan geneeskundigen en apothekers ten
aanzien van bij hen in dienstbetrekking
zijnde personen, alsmede aan personen en
bestuurders van bijzondere instellingen en
ondernemingen ten aanzien van bij hen in
dienstbetrekking zijnde ziekenverplegers.
Lijsten, op te hangen in fabrieken en
werkplaatsen, als in art. 56 der Kieswet
bedoeld, zijn ter gemeente-secretarie
krijgbaar.
Totaal
K.G.
2.401.150
de
stoomk. en smederij 1.578
Verkocht 12.000 2.414.728K.G.
Voorraad op 31 Dec.’22 405.000K.G.
De aangevoerde 2.598.728 K.G. kolen
kostten, met inbegrip van vracht en los-
loonen f 49.765.52 of per ton f 19.15
tegen f 27.11 in 1921.
De benoodigde kolen werden gemeen
schappelijk met de gasfabrieken uit de 3
noordelijke provinciën aangekocht.
Gasproductie.
De verwerkle 2.401.150 K.G. steenkolen
brachten volgens den fabrieksmeter op
775.005 M3. koolgas of per ton kolen
323 M8. Bovendien werden uit 59.000
K.G. cokes gemaakt 82.430 M3. cokesgas
of per 100 K.G. cokes 140 M3. gas.
De totale gasproductie bedroeg 857.435
M8., de grootste productie per etmaal was
3300 M3. op 20 December, de kleinste was
1300 M8. op 18 Juni. Gemiddeld werd per
etmaal gemaakt 2349 M8. tegen 2164 M8.
iu 1921.
Het aantal inwoners der gemeente bedroeg
op 31 Dec. 7226, zeodat de gasproductie
per inwoner was 118.7 M3. tegen 112.3 M3.
in het vorig jaar.
Cokes.
Op 81 Dec. 1921 was de voorn 1.007 H.L.
Gemaakt gedurende 1922 39.050
Tezamen
H.L.
Hiervan werden verk. 19.575
Gebruikt v. d. oven» 12.400
stoomk. enz. 5.040
cokesgasfabr. 1.415 88.480
Blijft voorraad op 31 Dec. ’22
Per 1000 K.G. verwerkte kolen werden
voor de generatoren gebruikt 217 K.G.
cokes (vorig jaar 215 K.G.)
Per ton kolen werden gemaakt 683 K.G.
cokes. De bries werd geheel onder de
stoomketels verstookt.
Kootteer.
Op 31 Dec. 1921 was de voorn 27.700 K.G.
Gemaakt gedurende 1922 117.200 H
Totaal 144.900 K.G.
K.G.
Hierv. werden verk. 133.886®
Voor eigen gebr. gebez. 255® 134.142
Blijft voorraad op 31 Dec. ’22 10.758 K.G.
Per ton steenkolen was de opbrengst 48.8
K.G. teer.
Zwavelzure ammoniak.
Op 81 December 1921 was de voorraad
4000 K.G.; gemaakt werden in 1922:
15.450 K.G.
Per ton steenkolen werden verkregen
6.43 K.G. (in 1921 6.21 K.G.) zwavelzure
ammoniak.
Verbruikt werden 11.500 K.G. zwavel
zuur van 66° Bé, sel de soude werd niet
verwerkt.
Besloten werd tot aansluiting bij de
Centr. Ammoniakfabriek te Weesp met
met ingang van 1 Januari 1923.
Zuivering, hoedanigheid, drukking.
Van den heer 8. de Graaf te Nw. Weer-
dinge werd nog 17.200 K.G. ijzeraarde
betrokken. Totaal werden 13 kisten ver
schoond tegen 10 in 1921.
Voor hen, die de oefeningen bij
den vry willigen landstorm volgen en uit
zicht hebben dat zij voor 16 Juli 1928
het bewijs van voorgeoefend heid zullen
verwerven, bestaat de bedoelde gelegenheid
echter niet.
4. Zij, die voor deze vervroegde opkomst
in aanmerking wenschen te komen, moeten
vóór 27 Mei a.s. hun verlangen daartoe
kenbaar maken bij den burgemeester
der gemeente voor welke zij hebben geloot.
Zij behooren daarbij op te geven, hun
geslachtsnaam en voornamen, de datum
van geboorte, de gemeente, waar zij voor
den dienstplicht zijn ingeschreven, hun
lotingsnummer, het korps, waaraan zij zijn
toegewezen of waarbij zij zijn ingelijfd,
alsme.le in welk garnizoen (Amersfoort of
Breda) zij deze oefening het liefst zouden
volbrengen. Ook is het wenschelijk dat de
belanghebbende opgeeft om welke reden
hij liever in Juli dan in November zal
opkomen.
5. Mocht de gegadigde in aanmerking
komen voor deze vervroegde opkomst dan
is het niet zeker, dat rekening zal kunnen
worden gehouden met zijn keuze van
garnizoen.
6. Zij, die voor opkomst in het tijdvak
van 1620 Juli 1923 worden bestemd,
ontvangen hiervan nadere mededeeling.
De Burgemeester voornoemd,
8. J. PRAAMSMA.
Bolsward, 14 Mei 1928.
Burgemeester en Wethouders ran Bols
ward brengen ter openbare kennis, dat op
Woensdag 23 Mei 1923, van des morgens
acht uur tot des namiddags vyf uur, zal
geschieden de stemming ter verkiezing van
de leden van den Raad dier gemeente.
STEMPLICHT.
Herinnerd wordt aan de verplichting,
opgelegd bij art. 72, tweede lid der Kieswet,
dat ieder, die volgens de kiezerslijst bevoegd
is tot de keuze mede te werken, zich
binnen den voor de stemming bepaalden
tijd ter uitoefening van z(jn kiesrecht moet
aanmelden bij het stembureau in het voor
hem op de kiezerslijst aangewezen stem
district.
Artikel 150 der Kieswet luidt:
De kiezer, die niet voldoet aan de
verplichting opgelegd bij art. 72 tweede
lid, wordt, tenzij den rechter van eene
werden geladen 15695 retorten, het gemid
delde gewicht per lading bedroeg 153
K.G., de gemiddelde gasopbrengst 49.4 M8.
per retort.
De verdampbak van oven No. 2 werd
wegens lekkage verwijderd; een stang der
verankering tusschen ovens 1 en 2 moest
worden vernieuwd.
Steenkolen.
Voorraad op 31 Deo. 1921
Aangevoerd
De Burgemeester van Bolsward brengt
ter algemeene kennis dat tusschen 16 en
31 Mei a.S. ter secretarie dier gemeente
gelegenheid bestaat tot het aanvragen van
vrijstelling wegens broederdienst en geeste-
lijke enz.
Voor verdere gegevens wordt verwezen
naar de uitvoerige bekendmaking in het
publicatiekastje ten gemeentehuize.
De Burgemeester voornoemd,
8. J. PRAAMSMA.
Bolsward, 14 Mei 1923.
Bolswardsche Courant
I
l
-
H
e
I
