Officieel Orgaan
der Gemeente Bolsward
Bekend adres voor Sigaren
hetzij Standaard-merken of zéér goedkoope
merken is
I VS
No. 52
OUD-BOLSWARD.
Brieven en stukken voor de Redactie en Administratie, opgaven van advertentiën enz., te zenden aan het Bureau van Uitgave:
Firma B. CUPERUS Az. te Bolsward - Telefoon No. 4
Woensdag 27 Juni 1923
62ste Jaargang
1
TROMP, Sneek,
waar opnieuw vele nieuwe mer
ken Sigaretten zijn aangekomen.
WEEK-AGENDA.
I/
van
1*
JUN1-NACHTEN.
O.
Het oor half luisterend
Het hart der aarde is van goud.
4
4 b
L. C.
J. J.
U kunt het
lezen dat
I Pepermunt
tde beste is,
maar U kunt
het ook
I proeven!
Overal verkrijgbaar.
De St. Jansprocessie te
Laren.
Advertentieprijs: 10 cent per regel. Bij contracten aanmerkelijke korting.
Dienstaanbiedingen, Koop- en Verkoopadvertentiën, Personeelaanvragen,
enz., enz., van 15 regels 50 cent. Iedere regel meer gewoon tarief.
Slaapt men
Verschijnt Woensdags en Zaterdags Abonnementsprijs franco per post 62*/2 cent per 3 maanden
XL VI.
De gemeenteraadsverkiezing van 1867
werd in ’t vorig artikel ingeluid; over 't
verloop der agitatie ia ook reed? gesproken
als een onverkwikkelijk tournooi van burgers
onderling, een ophitsing der gemoederen
en een verdachtmaking van elkanders be
doelingen en streven.
Des Zomers, als de Dag gekranst is weg
gedoken,
Doorstroomt een balsemgeur heel ’t over
lommerd oord:
en ’t oog ter sluiks
[gesloten,
ten halve in een doorzichtbre
[sluimring voort.
De schzüw heeft donkrer tint, ’t gesternte
[zuivrer stralen:
Een grauwe schemerschijn verlicht het
[luchtazuur,
En de ochtend, zacht en bleek, en wach
tende op zijn uur,
Schijnt heel den nacht door aan den horizont
[te dwalen.
Victob Hugo.
hv 1
voor de twee herstemmingen nog aan
bevolen: T. v. d. Weij (wit briefje) en
Jan Galema (blauw briefje). Dit laatste
was ook weer een onbegrijpelijke zaak.
Eerst had de kiesvereeniging voor deze
buitengewone verkiezing den heer Jakles
candidaat en ofschoon deze in herstemming
was, werd hij losgelaten en werd een reeds
gekozen lid, Galema, ook hier nog eens
aanbevolen. Maar de leden schenen als in
zwijm te liggen en er werd dan meteen
ook besloten de vereeniging te ontbinden,
In ’t bericht daarover staat:
„Toen voor de herstemming de candidaten
„met groote meerderheid gesteld waren
„en aldus „succes” verkregen was stelde
„de voorzitter voor, de vereeniging te ont-
„binden en dat werd aangenomen. Vrees
„voor teringziekte der jeugdige vereeniging
„gold als hoofdmotief voor dien zelfmoord”.
’t Spreekt vanzelf dat er ook van den
kant, waar de vereeniging bestreden was,
een juichkreet opging echter ook die
betooging zal ik maar niet ophalers.
De uitslag der herstemming van 30 Juli
was, dat de heer T. v. d. Weij gekozen
was, de heer Westenberg verkreeg 52 st.
En voor de andere vacature werd gekozen
de heer Jakles met 72 stemmen, de heer
Galema bekwam 68 stemmen. Wyl de
heer Jakles de benoeming niet aannam,
moest daarover een nieuwe stemming ge
schieden, bepaald op 12 Augs. In adver
tenties en aanbevelingen, vond ik ook hierbij
weer eenige nagloeiïng van den eersten
strijd en werden quansuis „uit dankbaar
heid” of als „wederdienst” enz., enkele
heeren voor den raadszetel aanbevolen,
maar de uitslag was, dat uitgebracht werden
119 geldige stemmen.
Uit dit veel kleiner stemmental dan op
18 Juli te voren, valt, dunkt mij, wel af
te leiden, dat de ijver al aardig bekoeld
was. De heeren R. D. de Boer met 28
en G. Schoonhof! met 27 stemmen kwamen
in herstemming. Verder verkregen de heeren
van der Feltz 21, W. van Hulst 20,
van Noord 10, J. E. Westenberg 4,
S. H. Banning 3 stemmen en nog 6 per
sonen elk 1 stem.
De herstemming op 26 Augs. wees uit,
dat de heer G. Schoonhoff met 67 stemmen
gekozen was, de heer Rients de Boer bracht
het tot 65 stemmen, alzoo nog een kampreed.
Was in dit schetsje niet dan een heftige
schermutseling van burgers onderling te
geven, ’k vertrouw over ’t jaar 1867 de
volgende week nog enkele meer interessante
zaken te kunnen napluizen.
Gegroet,
s en hooiers,
Ons Gebouw” en in
„Vier jaren lang hadden de bewoners
van het Nardinkland gelegenheid gehad te
Utrecht, waar zij de voortbrengselen van
hun landbouw en veeteelt ter markt brachten,
den H. Willibrord als den door God gezonden
apostel te leeren kennen. Zij waren, door
hem en zyne klerken en priesters in alle
geloofszaken genoegzaam onderricht, door
het H. Doopsel tot kinderen der H. Kerk
aangenomen.
Op den St. Jansdag van een der jaren
uit de 8e eeuw was op de vroeger heidensche
offerplaats alles voor de katholieke tempel-
wijding gereed. De aan de afgoden Thor
en Fraie gewijde boomeu waren geveld,
hunne altaren gesloopt en met de boomen
voor den opbouw der Christen-kerk gebruikt.
De groote granietblok, de deksteen van
hot altaar was gereed gemaakt voor altaar
tafel tot berging der gebeenten van den
H. Patroon. Ook de tenten voor de ontvangst
van den H. Wiilebrordus waren geplaatst.
Vol ongeduld wachten alleNardinglanders
den dag af, en nog had de zon de oosterkimme
nictr verlaten of allen brandden van ongeduld
om den Godsgezant te Utrecht in plechtigen
optocht af te halen. Voorop in den stoet
reed de Hertog met zijne Oversten, allen
gekleed in nationaal krijgscostuum te paard,
geheel in de huid der wilde dieren, door
hen op de jacht gedood, van den woesten
civret of ever, edelhert of vos of das, otter
en bever, wier pels tot lichaams- of hoofd
bedekking diende. Sommige hoofden waren
omgeven door vleugelen van vogels, enkelen
hadden hun beenen beneden de knie met
bonte linten omwonden.
Allen waren in vollen wapendos met de
speer in den rechter- en een met huiden
overtrokken teenen schild op den linker arm,
de strijdbijl in den gordel blinkend. Het
mindere volk ging in koehuiden en schapen
vachten te voet. Daarachter schreed de man
Gods in plechtig bisschoppelijk gewaad,
gekleed met zijden roceket, stola en koor-
mantel. Een gouden kruis droeg hij op zyn
borst met de zilveren doos, waarin stukken
gebeente van den grooten H. Patroon.
Langs den weg naar den St. Jansberg
lagen de zieken en gebrekkigen, die van
hem geestelijke of lichamelijke aalmoezen
verwachtten. Bij het naderen van het kamp
hief de Godsgezant met. zijn koor van
klerken een psalmgezang aan.
Al de ruiters waren bij de nadering van
den man Gods van het paard gestegen en
vielen met de vrouwen, allen in nationaal
costuum (witten linnen kleeding en passende
hoofdbedekking), op den grond.
Nu begon de plechtige tempelwijding.
Door klerken gedragen, werd het gebeente
van den H. Johannes den Dooper onder
psalmgezang op eene met bloemen versierde
burrie rondgedragen, rondom den nieuwen
tempel. Dat was de eerste 8t. Jansprocessie,
door de tempelwijding voortgezet en met
plechtige H. Mis tot lof en dank gesloten,
Verder werd de dag godsdienstig door
gebracht met onderricht in geloof en zeden
wet en met een uamiddag-godsdienstoefening.
De grijze, bekeerde heembard zong in ver
voering zijn door hem gemaakt lied, van
snarenspel begeleid.
Het refrein van het lange gedicht werd
gemeenschappelijk gezongen
God zeegne u lang en rijke, o edle hemelbóo
Zoo is de hartebeê van ’t heele Nardinkloo.
Den volgenden morgen trok men naar de
zanderijen van Oud-Naarden, waar onder de
heilige aan den afgod Ner (vandaar Nerdinc
Nardinkland) gewijde boomen in die
dagen recht werd gesproken. De linden
werden geveld en verbrand en hierna werd
Willibrordus tot Utrecht in optocht uitge
leide gedaan.
Latere bekende processies zijn die van
De vader, die op zijn sterfbed zijn zoons
mededeelde, dat in den akker een schat
verborgen was, doch dat bij de plaats niet
kon aan wijzen, wist wel wat hij deed.
Ijverig werd er gespit en gewoeld in de
aarde, die honderdvoud vruchten voort
bracht en zoo een schat opleverde, van
Stadsspaarkas. Inbrengen van gelden des
avonds 7 uur, in het lokaal Politiebureau.
Strijkorkest „Andante”. Repetitie ’s avonds
7 uur in de Muziekschool, Kerkstraat.
Onderling Ziekenfonds. Contributie-afdracht
’s avonds van 5'/2—6‘/2 uur in „Ons
Gebouw”.
Chr. Knapenvereen. Vergadering des avonds
7‘/2 uur in „Ons Gebouw”.
Zondag 1 Juli:
Samenkomst van grasmaaiers
van 2—6 uur in „Cr.z Q:
café „Voorwaarts”.
Maandag 2 Juli:
R.K. Werklieden-Vereen. Ledenvergadering
’s avonds 8 uur in het R K. Werklieden
gebouw.
Chr. Jongelings-Vereen. Ledenvergadering
des avonds 8 uur in „Ons Gebouw”.
Dammen en schaken, ’s avonds vanaf 7'/2 uur
gelegenheid in het Wilhelminagebouw.
Korfballen, ’s avonds 8 uur op’t Sportterrein.
Dinsdag 3 Juli:
Tempelieren. Geh. Onth. Vergadering, des
avonds 8 uur in café „Voorwaarts”.
Chr. Vrouwenvereen. „Dient elkander door
de liefde”. Gewone vergadering ’s avonds
8 uur in „Ons Gebouw”.
Jongedochtersvereeniging „Eben Haezer”. Ge
wone vergadering in „Ons Gebouw”.
Bolswardsche Biljartclub. Speelavond van
6 tot 11 uur in „De Wijnberg”'
Geh.-Onth. Koor. Repetitie 's avonds 8 uur
in het Wilhelminagebouw.
Woensdag 4 Juli:
Schaakclub „Westergoo”. Speelavond, aan
vang 7*/2 uur in „Ons Gebouw” (Eerste
zaal).
Chr. Jeugd-Onth.-Ver. Vergadering ’s avonds
53/4 uur in „Ons Gebouw”.
R.K. Jongensbond. Vergadering ’s avonds
8 uur in het R.K. Werkliedengebouw.
OBSERVATOR.
Nota. Daar ik wist, dat 7 Juli a.s.
het juist 100 jaar geleden is, dat in de
Groote Kerk alhier het borstbeeld van
Gysbert Japicx is onthuld, had ik mij in
gespannen over den Frieschen dichter en
het toen gehouden feest eenige gegevens
te verzamelen voor ’t nummer van 4 Juli a.s.
Het j.l. Zaterdagnummer dezer courant
deed mij tot mijn groot genoegen zien,
dat een veel bekwamer pen dan de mijne,
mij hierin vóór is geweest. Nog grooter is
mijn vreugd over de daarin vervatte mede-
deeling, dat die gedenkdag voor Bolsward
niet onopgemerkt zal voorbijgaan.
Naar aanleiding van de Zondag j.l. ge
houden St. Jansprocessie te Laren, waaraan
meer dan tienduizend personen hebben
deelgenomen, lezen wij in het RandelMad
Het Belderfeest van de oude Germanen
was een van de instellingen die zoo in
do verhouding van den mensch tot de natuur
pasten, (de feestdag 21 Juni is hiervoor
duidelijk genoeg), dat de brengers van het
Christendom begrepen dat deze niet door
een verbod opgeheven konden worden, doch
langzamerhand aan Christelijke opvattingen
geacclamitiseerd moesten worden. De naam
van den ouden lichtgod werd tegen dien
van St. Johannes gewisseld en allengs werden
de Beldersvuren St. Jansvuren genoemd en
de vuurommegangen in bidprocessies ge
wijzigd. De 8t. Jansprocessie te Laren
heeft zich door de eeuwen heen in stand
gehouden en van de eerste St. Jansprocessie
te Laren vinden wij bij pastoor Nieuwenhuis’
studie voor 't kerkelyk Laren de volgende
beschrijving:
Advertentiën voor dit blad worden gratis geplaatst in „Wonseradeel”,
Makkumer Courant en „Hennaarderadeel”, welke bladen door geheel
Wonseradeel en Hennaarderadeel geregeld huis aan huis worden bezorgd.
In deze rubriek worden gratis alle aankon
digingen van vergaderingen enz. opgenomen.
Woensdag 27 Juni:
Chr. Bond van Personeel in publieken dienst.
Ledenvergadering ’s avonds half acht
in zaal 2 van „Ons Gebouw”.
Schaakclub „Westergoo”, Speelavond, aan
vang om 7‘/2 uur in „Ons Gebouw”
(Eerste zaal).
Chr. Jeugd-Onth.-Ver. Vergadering ’s avonds
53/4 uur in „Ons Gebouw”.
Donderdag 28 Juni:
R.K. Werklieden-Vereen. Bestuursvergade
ring ’s avonds 8 uur in het R.K. Werk
liedengebouw.
Strijkorkest „Andante”. Concert ’s avonds
8 uur in het Julianapark.
Zangvereeniging „De Lofstem”. Repetitie
’s avonds 8 uur in „Ons Gebouw”.
Vrijdag 29 Juni:
Sted. Muziekkorps „Bolsward”. Gewone
repetitie des avonds 8 uur in de muziek
school.
R.K. Zangkoor. Repetitie ’s avonds 8 uur
in café Slippens.
Chr. Gemengd Koor. Repetitie des avonds
8 uur in de Chr. School „Rehoboth”,
Hengstepad.
Mannenkoor „Hollandia”. Repetitie ’s avonds
7 uur.
Bolswardsche Biljartclub. Speelavond
6 tot 11 uur in „De Wijnberg”.
Zaterdag 30 Juni:
Stadsspaarkas. Inbrengen van gelden
Periodiek moesten als raadsleden aftreden
de heeren: H. M. Ament, burgemeester;
J. de la Lande Cremer, wethouder; J. B.
van don Oever en 8. R. Dijkstra, terwijl
er nog een buitengewone vacature was,
door 't bedanken van den heer J. Brouwer Dz.
De verkiezing van een vijftal raadsleden
op een getal van in ’t geheel elf raadszetels
was dus wel een gewichtige gebeurtenis
en vandaar dan ook dat deze gelegenheid
werd aangegrepen door eenige ontevredenen,
die zich niet konden vereenigen met den
gewonen gang van zaken alhier. Bij een
meer aandachtig nagaan der vele stukken,
omtrent deze verkiezingsaangelegenheid
publiek gemaakt, merkte ik dat de hoofd
bedoeling der heftige oppositie was, om
vooral den burgemeester en den wethouder
te wippen, maar tevens ook de twee anderen
door jongere krachten te doen vervangen.
De buitengewone vacature moest natuurlijk
door een nieuw lid vervnld worden, dus
vijf nieuwe leden.
De pas opgerichte kiesvereeniging kwam
met een vijftal candidaten en de aankondiging
daarvan ging vergezeld van de mededeeling
dat er: „een verpletterend vonnis was uit
gesproken over de aftredende leden van
„den Gemeenteraad” en verder: „Het bjj-
„zonder gevoelen zoowel als bijzondere wen-
„schen moeten nu plaats maken voor het
„algemeen belang, dat is: Nieuw bloed en
„daardoor nieuw en krachtiger leven te
„geren aan een lichaam, dat aan verouderde
„kwalen lijdt”.
Men ziet het, het jeugdig paardje ging
met dartele sprongen van stal en 't zweep
geklap bleef niet uit, om ’t nog onrustiger
te maken, ’t Lust mij niet de schermutse
lingen te omschrijven en evenmin wat van
den anderen kant daartegen werd ingebracht.
Reeds heb ik de vorige week gezegd dat
er heel wat stellen en verschillende com
binaties van candidaten aan ’t licht kwamen,
't Opnoemen van al deze namen zou al
heel wat plaats vorderen en diende dan
voor de meeste lezers ook nog nader toe
gelicht te worden, 'k Mag evenwel niet
verzwijgen dat de heeren J. B. van den
Oever en S. R. Dijkstra in ’t openbaar
verzochten bij de kiezers niet meer in aan
merking te komen. Of deze heeren de bni
zagen hangen en een eervolle aftocht ver
kozen boven een gevreesde nederlaag of
dat zij inderdaad genoeg hadden van het
eervolle baantje raadslid te zijn, is natuurlijk
niet uit te maken, maar dit bedanken was
voor de oppositiemaunen al een soort over
winning en reeds werd er op gezinspeeld,
dat de twee leden van ’t dagelijksch bestuur
het goede voorbeeld zouden volgen.
Genoeg echter van het woelen de
uitspraak der stembus op 16 Juli was den
volgenden dag want de opening der
briefjes had toen des daags na de stemming
plaats dat van de 199 geldige stemmen
de heer Ament herkozen was met 172
stemmen, de heer J. de la Lande Cremer
met 124. En dan was ook nog gekozen
de heer Jan Galema met 128 stemmen.
Deze laatste was ook candidaat der nieuwe
kiesvereeniging, doch zijn verkiezing was
meer een opvolger te hebben van den heer
Van den Oever.
Er was over den 4en zetel herstemming
tusschen T. v. d. Weij die 37 en J. E.
Westenberg die 35 stemmen kreeg. Deze
waren beiden wel candidaten der lib. kies-
vereeniging, maar het stemmencijfer zegt
alreeds, dat de aanhang dezer vereeniging
niet veel beteekende, want er waren, gelijk
vroeger al gemeld is, ruim 30 leden der
kiesvereeniging.
Verder bekwamen nog de heeren: R. D.
de Boer 29, L. C. v. d. Feltz 28, J. J.
van Noord 25, D. Eerdmans 24, W. U.
de Jong24,S. Banning 16, G. Schoonhei!' 14,
W. van Hulst 12 en H. Wesselius 12
stemmen, terwijl de overige stemmen ver
deeld waren op 47 verschillende personen.
Voor de buitengewone vacature waren 197
briefjes ingekomen. J. Jakles candidaat
van verschillende zijden verkreeg 60
stemmen en kwam in herstemming met
Jan Galema, die 44 stemmen had. Naast
deze waren nog de meeste stemmen uit
gebracht op R. F. Feenstra 21 en E. v. d.
Werf 10 en verder nog 28 personen een
of meer stemmen.
Geen wonder, dat de jonge kiesver
eeniging beteuterd stond over dezen uitslag.
De burgemeester, waar het vooral op gemunt
was, met bjjna 7/8 der stemmen herbenoemd!
Den 18en Juli werd vereenigd en werden
meer waarde dan een willekeurige goud
klomp, daar de met vlijt en talent ver
worven rijkdom aan het hart veel meer
vreugde schenkt, dan de toevallig gevonden
schatten.
Het leven is zoo als de wijze vader het
had leeren kennen. Ieder schenkt het zijn
beloften, die hem nopen het te doorploegen
en doorwroeten, op zoek naar de beloofde
schattenaan ieder bezorgt het de smarte
lijke teleurstelling van slechts steenen en
klippen op te graven en ten slotte aan
ieder ook de blijde verrassing te ervaren,
dat zijn volhardende vlijt hem vruchten
oplevert, die alle schatten ter wereld te
boven gaan.
Met geringe moeite zijn we er niet. De
ontmoedigden, die het opgeven, kunnen
het in hun rust niet uithouden. Vroeg of
laat eindigt hun arbeidloosheid in een
vreeselijke nachtmerrie, waaruit wanhoop
en zelfmoord geboren worden.
En ook dan zijn ze er nog niet. De
draaikolk van het leven sleept hen zoo
lang in de rondte tot ze ontzet grijpen
naar een h;uvast. Maar nieuwe schrik valt
over ben, als die houvast een los omdwar
relende balk of een plank of een strootje is.
Er is maar één houvast dat werkelijk buiten
den maalstroom staat, dat in zichzelf steun
heeft en aan alle angstig uitgestoken handen
steun verleent. Dat houvast is het besef,
dat die draaikolk buiten ons is en dat in
ons een eeuwig, onbewogen vast punt is,
dat ons eigenlijk telf is. En dan zien we,
dat dit vaste punt ook het heelal is en er
niets is, dat buiten dat onbewogen, werke
lijk zijn is. Wij, één met den eeuwigen
grond der dingen en de draaikolk, die alles
scheen weg te sleuren.
Dat besef doet den delver weer aan zijn
werk tijgen, om te graven naar de schatten,
die de levensakker verbergt. Nu twijfelt
hij niet en weet, dat elke vore, tienvoudig
in vruchten vergoedt den arbeid, er aan ten
koste gelegd.
Mislukken van den oogst, dorheid en
droogte, steenklippen en leembeddingen
weerhouden hem niet. Want hij weet, dat
in de kern alle aardsche ervaringen blinken
van de goudaderen der hemelsche vol
maaktheid.
Het hart der aarde is van goud. Moe
rassen van zondedrooggelegde poelen van
ongerechtigheid omdijkt en uitgemalen,
woestijnen van zelfzucht besproeid; haast
ondoordringbare oerbanken doorboord voor
de goudader benaderd wordt.
Maar geen aarde ervaring is te vergeefsch,
geen worsteling met de weerbarstige stof
zonder eindel(jke zegepraal, als de delver
het juiste steunpunt heeft gevonden, waarbij
zijn Ik in het midden van den Bestaans
grond zich veilig en verzekerd gevoelt.
Dan valt alle kleinmoedigheid en twijfel
weg. Met alle levenden beseft hij één
richting uit te werken. De schijnbare chaos
is in één groote harmonie van samenwer
king veranderd, waar hij vroeger niets
dan disharmonie zag.
En uit de aarde, de weerbarstige aarde,
die alles scheen op te slurpen, wordt zand
en steen en leem en allerlei onvruchtbare
klippen alleen opgeworpen zoover dat noodig
is, om tot haar gouden hart te naderen.
Alles werkt wonderlijk samen tot het eene
groote doelde omzetting van slik en vuil
in louter goud.
En ieder is de kracht geschonken dat
goud naar voren te brengen. Ons beter Ik
maar eens aan het delven gezet.
Bolswardsche Courant
i
I
»■<-
