Officieel Orgaan
der Gemeente Bolsward
firma S. VAN DER ZEE, Dijkstr.I5,ïtl.88,Bolsward.
Restanten-Opruiming
15 JULI
Emaillewaren en Huishoudelijke Artikelen
W. ZEUL l ZOON S BANK
r
Beschikbaar diverse Kapitalen
op eerste hypotheek.
I
DE BOER’S THEE
Afscheid Burgemeester Beukenkamp.
EEN FLINKE PARTIJ RESTANTEN
- IN
3
/I
o
x
O
o
3
ra
Zaterdag 14 Juli 1923
No. 57
62ste Jaargang
Officiëele Advertentie.
W IJ
DOEN
een warm kop Thee
HORLOGES, KLOKKEN
PfiRia kwaliteiten. Groots km. Lage prijzen.
BH
CL
Z
laMUi
tl
E
O
Z
O
ra
z
ra
O
O
ra
ra
voor een appel en een ei van de hand
VS
HUBERT KRAAK,
Brieven en stukken voor de Redactie en Administratie, opgaven van advertentiën enz., te zenden aan het Bureau van Uitgave:
Firma B. CUPERUS Az. te Bolsward - Telefoon No. 4
4
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
ALDE STALKE!
■l
-
Een afdoend middel tegen
den dorst is
OJ
to lang wirde as ik alles
hwer domeny fis op wysd
28
28
32
36
£f)
ÜJ
rZ)'
UJ
ÖQ
U«
Sneek - Oude Koemarkt 35
U kunt het
lezen dat
Pepermunt
de beste is,
maar U kunt
het ook
proeven!
Overal verkrijgbaar.
Advertentieprijs: 10 cent per regel. Bij contracten aanmerkelijke korting.
Dienstaanbiedingen, Koop- en Verkoopadvertentiën, Personeelaanvragen,
enz., enz., van 15 regels 50 cent. Iedere regel meer gewoon tarief.
Rente voor mooie landposten (hoog
stens x/2 der taxatie) 5
Spaarbank - Deposito’s
Deskundig advies in
geldbeleggingszaken
sahKHB
Iel. 448 - LEEl’WfiRDEN - Nam 114
Verschijnt Woensdags en Zaterdags Abonnementsprijs franco per post 62'4 cent per 3 maanden
Naoaeiis den heer Burgemeester, wordt
hiermede ter kennis gebraeht van de Ambte
naren en Beambten in dienst der Gemeente
en van Corporaties en de verdere Inge
zetenen, dat Z.Ed.Achtb. gaarne gelegen
heid wil geven tot persoonlijk afscheid
nemen op Zaterdag 14 Juli a.s., ’s namid
dags tussehen 5 en 7 uur (zomertijd) ten
gemeentehuize te Witmarsum.
De Secretaris van Wonseradeel
DE KRUIJFF.
STER”
24 ot. p. ons
Ihdich, al neidat de sloffe it meibringt.
Een alderhande foarbielden wirde der oan-
helle, hwerüt blykt, dat der net tofolle
sein is. Ik koe alles net finthalde, mar
ik wol dochs efkes neiskriuwe:
Ho fet sopje oarelju’s petiellen
En bürlju’B kij jaen greate miellen!
Ho krekt, ho moai sein, hwette? Wy
scoene it ommers ek sa sizze? Ja, nou
Gysbert-om it fis foardien hat!
Boppe alles, sa faerde domeny foart,
fyne wy yn it wirk fen Gysbert Japiks
syn Ijeafde for de natuer, syn each for it
ienfaldige sljncht en rjucht er> syn
bitrouwen op God. Hwet geef is as kjryl
en wier as de spégsl, dat is it hwet Gysbert
Japiks foaral Ifikt. Ho komt dat fit yn
Wif. Tink om dy naaime! Hwet jowt
dy narame al krekt de persoan dy skildere
wirdt.
Myn brief seoe
hwer jaen scoe
hat, mar it him tige slagge us it bisef
by to bringen, dat Gvsbert Japiks fort-
sjinnet beech yn oanejen to stean. By syn
libben hat men dat net ynsjoen, koartnei syn
forstjerren hat misskien in inkelde it tocht,
mar der moast in uy geslacht koname, dat
him op syn rjachte waerde wiste to skatten.
Ek deryn liket Gysbert Japiks op Vondel,
op Skakespeare, op Bach.
En dat nye geslacht is opstien. Yn it
earst fen de 19de ienw hat prof. Wassen-
bergh to Frjentsjer en dr. Epkema us
dichter rjucht dien. Mar noch better en
fyner taelkenner wier domeny Joost Hal
bertsma. Dizze nommele Fries scoe alle
war dwaeu, dat de dichter fen Boalsert
lyk en rjucht dien waerd. Do domeny
Joost to Boalsert kaem, noaze hy der yn
aide pompieren om eu foun safolle oer en
fen Gysbert Japiks, dat by fields hjir moast
hwet goed makke wirde. It Boalserter Nnt
tnei mr. D. Jakles as foarsitter spande him
der ek foar en sa rekke de saek oan it
róljen.
Yn 1818 waerden de earste prikken yn
’t wirk steld om in sténbield op to rjuehtsjen
fen metaal, mar it is fitdraeid op in moar-
mern boarstbyld hjir yn ’e tsjerke, dat wy
allegjerre kinne.
It durre noch 5 jier foardat alles klear
wier. It boarstbyld is makke troch de
forneamde bieldhouwer J. P. Gabriel en
hwet der op stiet to lézen is oan ’e ban
jown troch ds. Joost Halbertsma en socht
fit it wirk fen de dichter seis. Op 'e
saunde fen Haeimoanne teach in ütlêzen
selskip fen it stedshfis de Dylakker lans
nei de greate tsjerke. Der seach men
mr. D. Jakles, de foarsitter fen it Boalserter
Nut, de gouverneur fenFiyslan, ds. Bruining,
ds. R. Posthumus, prof. Wassenbergh, de
glorie fen ’e Frjentserter skoalle, prefester
Lnlofs fen Grins, Joost en dr. Eeltsje
Halbertsma. Scoe it tafal west ha, dat
dokter Eeltsje efteroan kaem?
Hwet dy deis to Boalsert barde, feun
wearklank yn hiel Fryslaa. It folk gyngen
de eagen iepen for syn eigen tael, it woe
léze hwet syn dichters songen hiene. En
ds. Posthumus liet syn wirk printje, master
Drinkt daarom
merk „DE
Congo 1
Gruisthee No. 1
Souchon
Souchon A
Flowery
Beleefd aanbevelend,
A. F. DE BOER
(FIRMA P. J. DE BOER)
BOLSWARD
Advertentiën voor dit blad worden gratis geplaatst in „Wonseradeel”,
Makkumer Courant en „Hennaarderadeel”, welke bladen door geheel
Wonseradeel en Hennaarderadeel geregeld huis aan huis worden bezorgd.
en wrams for it Selskip en sei, dat om
trije fire yn ’e greate tsjerke de Gysbert
Japiksdei hélden wirde seoe. It wier amper-
oan twa fire, dos wy hiene efkes skoft.
Krapoan trijs fire gyng it yn optocht
nei de tsjerke. Foarop trije dames ya
Fryske klaying mei de Fryske flagge, der
efter it Haedbistjfir en it bistjfir fen de
krite Boalsert en daa de leden fen it Selskip
en hwa mear mei woe. Earst waerd in kranse
dellein foar it boarztbyld fen Gysbert-om
De moarns hie Kalms for de Jong-Frieske
mienskip ek in kranse brooht, mar hy
koe fenseis net meidwaen oan itjinge it
Selskip die. Do socht elk in ütplak op
en... der rfisden de machtige toanen fen
it greate, moaye oargel troch de tsjerke,
Hwent de hear Alt, de wyd forneamde
oargelspylder feu Boalsert scoe in oargel-
konsert jaen. Jonge, jonge, hwet kin dy
Alt der hwet fithelje! As jy ris kinne,
kom dan to Boalsert as myahear Alt der
konsert jowt. Simmerdei sa’n kear ef acht,
rint de tsjerke dan fol.
Mar om nou op üs plechtige byienkomste
werom to kommen. Earst songen wy mei-
elkoar fers 8 en 9 fen Ps. 103 nei Gysbert
Japiks. Do kaem de foarsitter fen it Selskip,
dr. S. H. Cuperus, op ’e preekstoel om in
rede to hélden. Domeny forn^de ds, dat
Pieter Jelles komme scillen hie om hjoed
de spreuk to dwaen, lyk as it éld wiifke
ssi; mar mr. Troelstra hie him net fry
jaen wollen fen wegens de politiek en nou
scoe hy, ds. Cuperus, in wird mennich
sizae. Mar hy scoe him oan Gysbert-om
seis hélde, dy ommers sei: ffNim it för
Ijeaf, it is sljncht en rjucht”.
Nou dan, domeny sei, dat it nou krekt
100 jier lyn is, dat ds. Joost Halbertsma
hjir op dizze selde preekstoel en in treftige
rede haldde oer Gysbert Japiks, syn libben,
sya kom-óf, syn persoan, syn wirk en syn
Rymlerijs, lyk as de dichter, beskiednn as
hy wier, syn gedichten naemt hie.
Mar domeny Joost hat dy rede halden
yn it Hollansk! Hwet tinkt dy sese it
Ftysk do net op ’e preekstoel spritsen
mocht ha? Dan binne wy dochs foardt gien!
Do domeay Joost praette, liet by him
fit, as hie elk en ien de Rymelerije fen
Gysbert Japiks lézen. Seee hy dat wierliken
leaud ha? Ei jonge né, hwent do destyds
lies ommers nimmen Frysk. Domeny Joost
hat de minsken, mei syn broer dokter
Eeltsje, oan ’t lézen fen hjar memmetael
bracht! Jy fiele wol, dat sei de sprekker
op ’e stoel net, dat siz ik hjir mar efkes!
De sprekker dan fortelde fis, dat J. Hal
bertsma sa heech roun mei Gysbert Japiks,
dat by him neamde yn ien sike mei Vondel,
mei Skakespeare en ik wyt net mear hokker
Latynske dichter. En dan hiene dy dichters
noch foar boppe Gysbert-om, dat hjar de
tael kant en kier founen, en fis greate
dichter moast seis de tael noch meitsje.
Hy foun oars net as de tael fen it folk,
de spritsene tael, de stavening moast hy
der seis for smeye, om sa mar to sizzen.
En Gysbert-om wier in dichter by Gods
genede. Hy brfikt de tael neffeus de ljue
dy hy sprekke lit, hjir forheven, der ien-
foldich, dan geweldich, in oare kear swiet-
As ik dy net fintbjitten it ien en oar
te skriuwen oer de gearkomste fen it Frysk
Selskip for Fryske tael- en skriftenkenmsse
to Boalsert, nou dan die ik it lekker net,
hwent de simmer, hwer wy sa lang om ’e
Bocht nei fitsjoen ha is sa mar hommels
komd en for goed ek! Mar nou moat it
mar wêze, al ho’n bytsje sin ik der oan ha.
Om dan mar mei de doar yn hfis to
fallen, der wier sa folie folk net op ’e
gearkomste as ik forwachte hie, mar dy
der wieren seille der net spyt fen hawn ha.
Ik miste aoeh al in pear minsken dy ik
grif forwachte hie. Seis Canne wier der
net en ik v. d. Tol ha ik netsjoen. Mar
der soil wol in forslach komme ya It Hei-
telan en Sljuekt en Ttjueht.
De fearsitter fen it Selskip, dr. Cuperus
fen Lekkum, róp üs it wolkom ta. Hy
eide efkes oer hwet der sa al bard wier
yn it jier, dat forroan wier, helle dit oan
en dat en bitocht de reis fen ’e algemiene
skriawer, de hear B. S. Hylkema, nei
Amerika, dy der jinsen alle war dien hie
om ’e Friezen, dy fier fen hfis in ny faderlau
sooht hiene, hwet net sa min biteard wier
en bracht noch in wird fen hilde oan twa
mannen die forstoan wieme, beide bodders
yn ’e Fryske striid, ta sizzen dr. F. Buiten
rust Hettema en G. L. v. d. Zwaag.
Beide hawwe, elk op syu menaer warber
west for de Fryske sprake, de earste as
privaatdocent oan de hegeskoalle toütert,
de twsde as skriuwer fen keartswilige stikken
en ek omtinken for it Fryske toaniel.
Foaral van der Zwaag libbe mei hert en
siel for it Fryske felk en soil net gau
forgetten wirde, tinkt wy.
Op it ein fen syn taspraek bitocht de
foarsitter ek noch de éld-foarsitter fen it
Selskip, notaris v. d. Burg fen Makkum,
dy krekt syn silveren feest as notaris to
Makkum fierd hie. Al koe notaris oan
it Selskip gjin drfieh brea fortsjinje, omdat
it nea in boerepleats to forkeapjen hat, hy
hat decks meat as ien acte for it Selskip
yn elkoaren spikere en altyd om ’e noeht.
Derom wier dat wird fen bilde tige op syn
plak en de gearkomste wier der al hiel
mei iens.
Domeny sei ek noch, dat er net folie
iggewearjen west wie yn it leste jier, be
halve dan op it alderlest in kromke, mar
Salverda en de Halbertsma’s kamen mei
hjar Lapeteoer op ’e lappen. It oprjuchtsjen
fea it Friesch Genootschap voor geschie
denis, oudheid en taalkunde kaem der mei
üifoart en ek it Selskip for Frieske tael-
en skriftenkeunisse.
Ea bjoed de dei bringe wy hilde oan
Gysbert-om en oan de mannen dy fis de
eagen iepen makke ha om syn gretheid to
tsjen, mar dat is netgenoch! It is maklik
hilde to bringen en feest to fleren, mar
seille wy toane, dat wy wirdich binne de
erfgeuaem to wezen fen Gysbert-om, dan
moatte wy dy tael ek hoedsje for ’t for-
djerren der fen, dan moatte wy dy tael
stiver hélde en brfike sa as it heart. Hwent
forgiet de tael, dan forgiet it folksaerd en
de folkssin. Bewarje derom fis tael for
forbastering. Der is safolle dat aloan en
hwer der oan grauwt en gnabbelt. It spoar,
de skoalle, lege en hegere, de sport, de
soldaterij en noch sa folie mear. Wij moatte
der tsjin opkom me, dat üs tael forknoéid
wirdt, wy moatte in tael stypje hwer wy
kinne. Derom moatte wy lid wêze fen it
Fiysk Selskip, mar mear as dat, wy moatte
in eigen tael sprekke en léze en skriuwe!
Der is yn de léste 100 jier safolle bard
hwet üs tael oangiet, dat moed jowt ek
for de takomst, dat wy hoopje me;ye, dat
er yettenis in dichter komme scil lyk as
Gysbert Japiks en in gelearde lyk as domeny
Joost om ds tael der boppe op to bringen.
Sa meye it wêze!
Twiskenbeiden songen wy Eala, fria
Friesena fen P. J. Troelstra, naar ek inkelde
songen net, omdat hja dat liet net koene
t— ja wier, hja koene it net! en It
Heitelén fan Jan Linses. Dan kaemen de
oargelnfimers fen ’e hear Alt. Der siz ik
neat fen, foarst omdat ik net kinner bin
fen mesyk, oard, omdat myn brief fiers
to swier wirdt for ien dfibeltsje, mar moai as
dy mesyk wier! en op it eintsjebesldt songen
wy, steande, it Frysk folksliet. Do roun
de tsjerke leech en elk gyng syn wegen.
Der soil wol hwet fen hingje bliuwe, hwette?
O ja, dit moat ik noch effen sizze, it
Gemeintebistjfir fen Boalsert wier der ek
by, dat stie my tige oan, mar net ien fen
de domenys ha ik sjoen. Dat noaske my
minder.
Nou scoe ik noch fortelle kinne fen de
iteiy en de toasten, mar tonei mear. Dit
moat ik noch sizze, wy wiern noflik byien.
Der wier in golie, Fryske geast, ik bin
blyd, dat ik der west ha.
Nou, sounens en it beste. Dyn aide Stalke.
RIEDERIS.
der woe hy mar neat mear fen sizze, as
der alhiel neat west wier, dat seoe al to
moai wêze.
Do kamen finderskate dingen oan bar,
dy ornatis in gearkomste gansk in byteje
tiid kostje, mar nou net bj aster amusant
binne. Mar derom kinne se dochs net
weilitten wirde! De algemiene skriuwer
moat syn oanteikeningen fen de foargeande
gearkomste léze en dat die de hear Hylkema
gnap, fierder it jierforslach en dan de
rekken fen ’e skathélder. Mei de sinten
stiet it dsr net sa min foar: de Aide skald
is fit ’e wei, troch de forlotting, hwer for
de hearen Brandenburgh en Canne safolle
war dien ha. Hja krigen dan ek in extra
plomke op ’e hoed!
Om nou krekt alles fiarder nei to plasjes,
dat scoe licht hwet forfeelsum wirde, derom
soil ik dat mar hwet keart ófbreidzje. De
ófgeande haedbistjfirders Hornstra en J. W.
Dijkstra binne likernoeh mei algemiene
stimmen op 'e ny ynhierd, mar de hear
Hylkema woe net hwer sitting ha yn ’t
Haedbistjfir. Ik lean as it hwet oars
finderlein wier, dat wv Bonne Sjoukes al
bilêzen hiene, mar non koe der fen komme
neat. For him is yn 't plak komd de hear
G. Tuinstra fen Ljouwert en dy scil sya
plak ek wol goed skjin meitaje ef ik moat
my al raer forsinne. By it sluten fen ’e
gearkomste brecht de foarsitter in wird
fea tank oan de hear Hylkema for alles
hwet hij foar it Selskip dien hat en dat
wier dfibbeld en dwars fortsjinne. Troch
handejeklappen en oar lawaai slimme do
gearkomste der mei yn.
It Heitelan scil ek ya 1924 it orgsen
wêze fca it Selskip, as it in bytsje wol
for hwet minder jild. As ik my net forsin
seille deselde ljue dy nou de lieding hawwe
der mei foart farre.
De bigreating fen hwet yn to barren
wêse suil en fit to jaen, slfit krekt. De
hear T. H. de Boer fen Boalsert prebarre
fen ’e leden hwet los to krijen for it finder-
wiisffins, mar dat slagge net sa best. Der
wier nimmen dy ek in kroadetsjiel rolje
liet, lyk as Tsjerk Hessels. Scoene alh
oanwêsigen al bydrage for dat ffins? tocht ik.
Do’t der ia plak oanwysd wirde moast
hwer de gearkomste yn 1924 hélden wirde
scil, stelde de óffirdigde fea Ljouwert foar
fen Grou, mar de Grousters hiene der mear
smacht op de gearkomst yn 192b to hawwen.
Hwerom, dat scil dan wol bliken dwaen.
J imine moatte alles ek net witte! Do wier
de wirklist sahwet ófhandele. O no, it
Haedbistjfir hie noch in fitstel: dizze dei
teffens to biskógjen as Selskipsdei.
Hwent der wier noch hwet binefter.
Dizze dei, dat is to sizzen dizze saunde
fen Haeimoanne 1923 scoe wêze in dei fen
Hilde oan Gysbert Japiks, hwent it wier
op ’e kop óf 100 jier lyn, dat yn ’e St.
Maertenstsjerke it moarmeren boarstbyld
fen Gysbert-ona yn 'e foartsjerke fietbleate
waerd. Dat wier fen ’e krite Boalsert sa
knipt, dat scoe ek sa naeid wirde, dat is
to sizzen it fitstel waerd eannomd.
Dermei wier de gearkomste ófroun, de
foarsitter bitanke, lyk as ik krektsa al sei,
de hear B. 8. Hylkema for al syn wrotten
-
I
Bolswardsche Courant
I
w
ÊW7
V»
n
FF
I
S3EgggS3ggB83
I
I
I
A
«u
S»
‘1
FF
Fl
II
FF
- -
