Officieel Orgaan
der Gemeente Bolsward
AAN DE VERBRUIKERS VAN
JURGENS’ PLANTA
IS
ka
P. O. v. d. Klei
Beschikbaar diverse Kapitalen
op eerste hypotheek.
Rente voor mooie landposten (hoog
stens 1/2 der taxatie) 5
W. ZEUL I ZOOM’S BANK
F
,|W
VS
PEPERMUNT
Daar zal wat waaien.
N.V. R. G. VAN SLOOTEN
HARLINGEN.
I
DE FIJNSTE PLANTENBOTER
Handschoenen
en Kousen
.-fr
r 7/1/1
Brieven en stukken voor de Redactie en Administratie, opgaven van advertentiën enz., te zenden aan het Bureau van Uitgave:
Firma B. CUPERUS Az. te Bolsward - Telefoon No. 4
Zaterdag 6 October 1923
No. 79
62ste Jaargang
De nieuwste
Middelen van vervoer.
DE VRIES, Meppel,
OPTICIEN,
f
PRIJS 60 CENTS PER POND
i:
Zendingsdag te Spannum.
I
Zijn
1
r
Advertentieprijs: 10 cent per regel. Bij contracten aanmerkelijke korting
Dienstaanbiedingen, Koop- en Verkoopadvertentiën, Personeelaanvragen,
enz., enz., van 15 regels 50 cent. Iedere regel meer gewoon tarief.
van
van
Zeer voordeelig!
ZIE ETALAGE!
Appelmarkt Bolsward
'7M
I I
IJ
veroor-
zijn
Spaarbank - Deposito’s
Deskundig advies in
geldbeleggingszaken
Sneek - Oude Koemarkt 35
J
pRAI5lf!AvANVALKEnBURCrS-
|c A ••iLEVLRTRAATI
Dinsdag 9 Oct. van 94 uur
„De Wijnberg” te Bolsward te
spreken en te ontbieden voor de levering van
BRILLEN.
N.B. Vroeg komen gewenscht en
aan te bevelen.
is a.s.
in Hotel
ANT. JURGENS’ MARGARINEFABRiE
500.-
200.—
1OO.-
50.-
25.-
1O.-
5.-
f 1OOO.-
f
f
f
f
f
f
f
A (5'1
Menschen, wat
een schrik,
daar vergeet ik m’n
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
A
^dLEEUWARDEK- 'J
een koets over de slecht geplaveide straten
wel een marteling moet zijn geweest.
Daarbij kwam, dat men het voor mannen
als onteerend beschouwde, dat zij gebruik
maakten van het voertuig. Men zag ze
aanvankelijk ook alleen bij optochten en
plechtige kerkelijke ommegangen.
Langzamerhand kwam daarin verandering,
toen vorsten en diplomaten zich lieten
vervoeren in de koets, die nog verbazend
primitief was, zonder veeren, zooals wij
boven opmerkten, maar ook zonder vensters,
zoodat bij koud weer het verre van aange
naam was, met „den nieuwen tijd” mee
te doen
Eerst in het begin der zeventiende eeuw
In onzen gejaagden tijd, waarin voor
velen het snelste middel van vervoer niet
snel genoeg is, waarin de fiets voor menig
een al tot de... antiquiteiten behoort en
men de auto als het ideale vervoermiddel
beschouwt, tot na verloop van tijd, mis
schien de vliegmachine die plaats inneemt,
in zoo’n tijd kan men zich bijna niet in
denken, dat het vroeger een klein weinigje
anders was!
En toch is er een tijd geweest, dat uit
Frankrijk in ons land werd ingevoerd de
eerste koets, die allerwege belangstelling
trok in Den Haag. Zij werd n.l. aan het
hof van Amalia van Solms, de moeder van
Stadhouder Frederik Hendrik, in gebruik
genomen.
Nu meene men evenwel niet, dat uit
dien tijd dit middel van vervoer dagteekent.
De overlevering verhaalt ons, dat het
Matthias Corvinus, de koning van Hongarije
was, die voor het eerst een vervoermiddel
bezigde op vier wielen met een verhemelte.
kwamen de vensters. Maar op de gedachte
van veeren was .nog niemand gekomen.
Daar liep nog een vijftig jaar overheen.
Ook toen was er nog geen sprake van
vervoer. Particulieren, met aardsche goederen
gezegend, konden zich die weelde
loven, maar overigens vervolgde men i
weg per „pedes apostelorum”.
In het begin der negentiende eeuw, om
bij ons land te blijven, kwam daarin ver
andering. Amsterdam kreeg zijn huur
rijtuigen. Heel merkwaardige vehikels op
zeer hooge wielen, zoodat men halsbrekende
toeren moest verrichten, om er in te komen,
terwijl de koetsier hoog in de lucht zat. Het
volk noemde ze „Brommertjes”, een naam,
Verschijnt Woensdags en Zaterdags Abonnementsprijs franco per post 62’/2 cent per 3 maanden
Dat gebeurde in de stad Kotze. Vandaar
dat, naar luidt de overlevering, het voer
tuig den naam Koets verkreeg.
Nu zijn we er evenwel nog niet. Want
van al-oudetijden af werd iets dergelijks
gebruikt, zij het dan in anderen vorm.
Wij moeten terug tot lang voor onze
jaartelling, naar de Oostersche volken. Dit
hangt samen met het karakter dier volken,
die het onteerend vonden, dat hun vrouwen
door vreemdelingen werden gezien. Daarom
werden zij vervoerd in een soort koets,
waardoor zij voor het oog van anderen
waren verborgen. Van wielen was hier
geen sprake. Zij hingen tusschen twee
kameelen.
Bij de Romeinen was iets, dat veel op
onze koetsen geleek, gelijk uit opgravingen
in de buurt van Pompeji is gebleken. Hier
waren reeds wielen, terwijl het voertuig
door twee paarden werd getrokken, op elk
waarvan een rijknecht zat. Daarvan schijnt
veel gebruik en misbruik te zijn gemaakt,
want het is voorgekomen, een paar eeuwen
vóór de geboorte van Christus, dat de
Romeinsche wetgever een verbod uitvaar
digde, waarbij het vrouwen verboden werd,
die koetsen te gebruiken, binnen een mijl
afstands van Rome, welk verbod een hevige
agitatie veroorzaakte, wat niet belette, dat
het twintig jaar bleef gehandhaafd.
Merkwaardig, dat er later nog eens een
dergelijk verbod kwam, nog scherper zelfs,
daar toen het gebruik van de koets door
vrouwen beelemaal werd verboden. Het
was in 1294 onder Filips den Schoonen.
Nu bedenke men wel, dat er geen sprake
was van de koets als algemeen middel van
vervoer! Het leek er weinig op, daar de
wegen in Europa en de straten in de
steden van dien aard waren, dat hiervan
geen sprake kon zijn. Veeren kende men
niet onder de wielen, zoodat het rijden in
die, als het gewoonlijk gaat, lang nog is
blijven voortleven.
Nadien is de eene verbetering na de
andere er gekomen. De diligence verbond
de plaatsen onderling en het reizen werd
al heel wat vergemakkelijkt, aan den eenen
kant tot groote ergenis van Hildebrand,
die in zijn „Camera Obscura” de komst
van den spoortrein van Amsterdam naar
Haarlem juichend begroette, omdat het dan
uit zou zijn met de gesprekken in de
diligence, gesprekken, die niet op hoog peil
stonden. Of die onzer dagen in den trein
dat wel zijn, moet een andere Hildebrand
maar uitmaken...
De stoom werd weer aangevuld door de
electriciteit. Tot de middelen van vervoer
op het land niet meer voldoende waren en
men de lucht ging „bevaren”.
O
Advertentiën voor dit blad worden gratis geplaatst in „Wonseradeel”,
Makkumer Courant en „Hennaarderadeei”, welke bladen door geheel
Wonseradeel en Hennaarderadeei geregeld huis aan huis worden bezorgd.
5RKEN
1 prijs
2 prijzen
5 prijzen van
1O prijzen van
1O prijzen van
20 prijzen van
500 prijzen van
1OOO prijzen van
Te Spannum werd Woensdag 3 October
een prachtig geslaagde zendingsdag ge
houden. Uit meer dan 20 Friesche dorpen
en steden waren vrienden van de zending
opgetrokken om met de gemeente ter plaatse
te luisteren naar de verschillende sprekers.
Des morgens sprak ds. H. Haselager van
Gasterend. Naar aanleiding van Jesaja
45 22, werd gesproken over: den Opper-
sten Zendeling, Zijn boodsehap en
arbeidsveld.
Treffende gedachten werden in deze
schoone rede ontwikkeld. De Spreker liet,
zeer terecht, het licht en de blijdschap
ven de voor kort gevierde jubileumfeesten
vallen over dezen dag. De zending mag ’t
zich als een hooge eere toerekenen, dat
onze Koningin warme belangstelling voor
het zendingswerk blijkt te bezitten.
Des namiddags werd de dag en niet
Bolswardsche Courant
I
'1
V
[w
i*1
f
H
I1
fl«l
7
disponibel voor hen, die gedurende de
NOVEMBER van dit Jaar blijk geven de
Jurgens' PLANTA Plantenboter te zijn geweest.
Als bewijs hiervoor kunnen alle verbruikers In het geheele land
ulterlijk 1 DECEMBER a.s. hunne ledige Plantacartons Inzenden aan
ANT. JURGENS’ MARGARINEFABRIEKEN TE OSS
(Reclame-afdeeling). Aan de verbruikers, die het grootste aantal ledige
Ptanta-cartons Inzenden, zullen de volgende prljzenworden uitgereikt:
«i 77 O
0 Indien eenlge prijswinners een even groot aantal ledige Ptanta-
1? cartons hebben Ingezonden, zal hun verzocht worden een eenvoudig
gedichtje te maken van niet meer dan vier regels, betrekking hebbende
op Jurgens' Planta. Het mooiste gedichtje ter beoordeeling van een
onpartijdig persoon bepaalt dan de onderlinge rangorde.
Het eigendoms- en publicatierecht dier gedichtjes komt dan aan
Ant. Jurgens’ Margarlnefabrieken.
leder verbruiker van Jurgens’ Planta verklaart stilzwijgend, door
Inzending der ledige cartons, zich te onderwerpen aan en accoord te
gaan met bovenstaande regeling.
Ten einde het verbruik van Jurgens' Planta, waarvan dé
prijs thans is verlaagd op 60 cents per pond, In het
huishouden aan te moedigen waartoe overigens de hoog-
fijne kwaliteit alle aanleiding geeft stellen wij de volgende prijzen
maanden OCTOBER en
grootste verbruikers van
