der Gemeente Bolsward
Officiéél Orgaan
DE FIJNSTE PLANTENBOTER
VOEDZAAM HEERLUK VODRDEELIG
Pepermunt
DE WUZE WEEGT MET SCHERP GEZICHT
ZUN UITGAAF MET EEN GOUD GEWICHT
Brieven en stukken voor de Redactie en Administratie, opgaven van advertentiën enz., te zenden aan het Bureau van Uitgave:
Firma B. CUPÈRUS Az. te Bolsward - Telefoon No. 4
N». 80
Woensdag 10 October 1923
62ste Jaargang
o
blijft aan
de spits!
WEEK-AGENDA.
i
het Duitsche stekel
Het verschil tusschen de Zweedsche
en Duitsche Gymnastiek.
in café „Voorwaarts”.
Geh.-Onth. Koor. Repetitie ’s avonds 8 uur
in het Wilhelminagebouw.
Evenals dat voor
is gedaan.
gymnastische oefeningen
en de oefenstof
vaak van een
Advertentieprijs: 10 cent per regel. Bij contracten aanmerkelijke koi^ng
Dienstaanbiedingen, Koop- en Verkoopadvertentiën, Personeelaanvragen,
enz., enz., van 1—5 regels 50 cent. Iedere regel meer gewoon tarief.
i
avonds 7 uur, in het lokaal Politiebureau.
Maandag 15 Oct.:
Schaak- en Damclub „Tavenu”. Speelavond
des avonds 7’/z uur in het Wilhelmina
gebouw.
Schutjasclnb „Ons Genoegen”. Speelavond
in café „Het Park”.
Dinsdag 16 Oct.:
Tempelieren. Vergadering ’s avonds 8 uur
II.
Men moet voorop stelles, dat elke
willekeurige beweging tot stand komt langs
den psychischen weg.
Psychisch wil zeggen geestelijk. Met
andere woordende geest, de ziel, moet
in kennis gesteld zjjn met de beweging,
ef nog heter gezegd, de voorstelling van
de nit te voeren beweging moet eerst
Volkszaak is de Zweedseh G. nooit
gewordendit heeft Ling, die opk de
overtuiging had, datvde vreu^le de
heerlijke vonk is, die in alles moet door
dringen;” niet kannen bereiken. Zijn stelsel
schijnt van deze heerlijke vonk te weinig
bezeten te hebben.
^Geestverstrooiïüg,” zegt Ling, ^buiten
den gymnastischen kring sluiten en slechts
een verdrietelijken arbeid binnen nooden
en streng afgepasten ijver in het leeren
gebieden, dat zoa beteekenen den geest
der gymnastiek dooden.”
Hier had Ling dus een zuiver inzicht
en toch, hoe hoog zijn stelsel soms geprezen
is, op dit punt heeft de geschiedenis zijn
gymnastiek veroordeeld; jeugd en volk
zelfs die hij beiden moest en ook wenschte
te bereiken, hebben haar veroordeeld door
haar bestaan te negeeren. Het onomstooteljjk
feit van dit historisch oordeel valt niet
weg te redeneeren.
Thans het Duitsche stelsel.
De oudste grondvester van het Duitsche
stelsel (GutsMuths) heeft reeds vóór
Ling, als hoogst belangrijk vereieehte, het
inzicht, dat de vreugde de heerlijke vonk
was, waarbuiten geen gymnastiek het kan
stellen en dat de geestverstrooiïng niet
mag worden buitengesloten uit den gym-
nastischen kring, neergelegd in zijn werk
^Gymnastiek für die Jagend”, (Gymnastiek
voor de jeugd), verschenen in 1793, waarin
hij eischt, dat de gymnastiek zal zijn
/Arbeid, gekleed in de vreugde der jeugd.”
Hoe heeft nu de ziel der massa gereageerd
op het hieruit gegroeide stelsel? Wat is
de uitspraak der historie over dat stelsel
Het antwoord is bekend.
Na de kennismaking in de scholen en
daarbuiten, wordt het vrijwillig verder
beoefend door duizenden jonge mannen en
vrouwen, binnen en buiten Duitschland.
Overal telt men vereenigingen, kringen en
bonden, die zich de beoefening van dit
stelsel ten doel stellen. De psyche heeft
dit ontwikkelingsmiddel voor het physiek
aanvaard, goedgekeurd de baan door
de ziel naar het lichaam is vrij en
derhalve ook de omgekeerde weg.
Het stelsel van GutsMuths is psycho
logisch geassimileerd en het stelsel van Ling
is psychologisch als onassimileerbaar buiten
gesloten. (Assimileeren is opnemen. B.v.
brood is assimileerbaar, kersenpitten niet.)
Dit zijn feiten, die eenvoudig waar
neembaar zijn en slechts geconstateerd
behoeven te worden.
Met eenige cijfers wil ik dit aantoonen.
In 1901 had Dr. Tissié (Frankrijk) een
statistiek aangelegd. Daarin kwam o.a. voor
dat in Zwitserland 1 gymnast op 82
inwoners waren, in Duitschland 191,
in Zweden 13333.
Nu de tijd voor het houden van vergade
ringen en uitvoeringen weer is aangebroken,
maken wij de bestuurders van vereenigingen
attent op deze rubriek, waarin aankondi
gingen enz. gratis worden opgenomen. Op
gaven hiervoor gelieve men tot Dinsdags-
avonds aan ons in te zenden.
Voor het plaatsen van advertenties bevelen
wij ons blad bij hen aan, terwijl wij ons
tevens houden aanbevolen voor de levering
van alle soorten vereenigings-drukwerk als
convocatiebiljetten, reglementen, diploma’s,
programma’s, tekstboekjes enz. enz.
Firma B. CUPERUS Az.
Woensdag 10 Oct.:
Vergadering van Onderwijzers, ’s nam. 4 uur
in café „Voorwaarts”.
Geheelonth.-jeugd-vereen. N.V. Vergadering
’s avonds 8 uur in café “Voorwaarts”.
Bioscoop-voorstelling ’s avonds 8 uur in
„De Doele”.
N. C. G. O. V. Bijeenkomst des avonds
8 uur in het Wilhelminagebouw.
Vrijdag 12 Oct.:
Mannenkoor „Hollandia”. Repetitie ’s avonds
7 uur.
Zangvereen. „Voorwaarts”. Gewone repetitie
’s avonds 8 uur in café „Voorwaarts”.
S.ted. Muziekkorps „Bolsward”. Gewone
repetitie des avonds 8 uur in de muziek
school.
R.K. Zangkoor. Repetitie ’s avonds 8 uur
in café Slippens.
Chr. Gemengd Koor. Repetitie des avonds
8 uur in de Chr. School „Rehoboth”,
Hengstepad.
Zaterdag 13 Oct.:
Onderling Ziekenfonds. Contributie-afdracht
’s avonds van 5‘/2—6‘/z uur in „Ons
Gebouw”.
Stadsspaarkas. Inbrengen van gelden des
Verschijnt Woensdags en Zaterdags Abonnementsprijs franco per post 62‘/2 cent per 3 maanden
i
is samenstellen). Zij behoeft daarom een
anatomische bezinning niet baiten te slaiten
en locaal werkende oefeningen geheel te
verwerpen, zooals de Lingsche G. principieel
en theoretisch de anatomisch-niet-nauw-
keurig vastgestelde en gespecialiseerde
oefeningen wèl moest gaan verwerpen,
althans terug dringen.
GutsMats zegt verder van de gym
nastiek
,/Wij verlangen van dezen arbeid, dat
hij den bloedstroom zal bevorderen, spieren
en zenuwen versterken. Hij moet dus, nu
eens het geheele lichaam, dan weer enkele
deelen ervan in werking stellen en afwisse
lend met meer of minder inspanning ver
bonden zijn, zonder tot overspanning te
leiden. Wij wensehen, dat hij afwende van
weeke zinnelijkheid en den lichameljjken
en geestelijken mensch meer stale; bij moet
dus met moed verbonden zijn, geduld en
volharding eischen hij store de weekelijke
rast, gewenne den oefenende pijn te ver
dragen, opdat hij ze leere verachten, hij
stelle hem bloot aan weer en wind, opdat
zijn huid gehard worde, want die is het,
die het geheel moet beschermen. Wij willen
dat deze arbeid het lichaam zal versterken,
vlug en vaardig maken, de uitvoering moet
dus voldoende mate van moeilijkheid opleveren
voor de kracht van spieren en zenuwen;
hij verlange een aanmerkelijke» graad van
lichamelijke lenigheid, hij nadere eenigszins
het kunstige. Hij moet den moed doen
toenemen, de tegenwoordigheid van geest
opwekken, de werkzaamheid wakker roepen
en onderhoudenwij leggen daarom in de
uitvoering van dit werk, nu op de eene,
dan op de andere manier eenig gevaar.”
Men ziet, GutsMuths ziet telkens den
geheelen mensch, geest en lichaam gestaald,
geoefend, gesterkt.
Zie hier ook het geheim van het psycho
logisch succes der Duitsche G., dat een
voorwaarde is voor alle verdere werkingen
en successen. De jeugd wil werken, wagen,
overwinnen, zoekt de inspanning, het moei
lijke, kan niet steeds toeven bij het een
voudige en elementaire, wil steeds nieuwe
en zwaardere problemen en oplossingen
en naarmate de overwonnen moeilijkheid
grooter is, is ook het gevoel van bevrediging
en daaruit voortspruitend genot grooter
groeit ook het zelfvertrouwen en de moed
nieuwe problemen te aanvaarden.
De jeugd wil toonen en ervaren, hoe
psychisch zijn vastgelegd, dan pas kan een
beweging in den j nieten vorm en richting
worden uitgevoerd.
Hoe prettiger nu het vooruitzicht is iets
te mogen, doen, zooveel beter zal die oefening
of beweging worden verricht.
Men mag nu aannemen dat op ouderen
leeftijd meer zorg aan het lichaam wordt
besteed dan op jongeren.
Ouderen zullen het uitvoeren van gym
nastische oefeningen meer ernstig opnemen.
De jeugd vraagt echter naar oefeningen
waarin zij genoegen schept.
Wij moeten dus een gymnastiekstelsel
hebben, dat èn het lichaam èn de geest
tegelijkertijd opvoedt.
Hiertoe dienen twee vragen te worden
gesteld
ie. Hoe reageert (reageeren tegen
werken, op iets ingaan), de psyche van den
mensch in zijn jeugdperiode op de oefeningen
en werkwijzen va» het Zweedsche-, hoe op
die van het Duitsche stelsel?
2e. Hoe werken die stelsels, hun
oefeningen en werkwijzen, in of terug op
de psyche? ad. 1. Het Zweedsche stelsel.
Niettegenstaande het beschikt over leer
krachten die, naar verluidt, veel beter zijn
opgeleid, dan de leerkrachten voor de
Daitsche Gymnastiek, over het algemeen
zijn of worden. Niettegenstaande staatshulp
en propaganda, niettegenstaande veel weten
schappelijke mannen voor hetzelfde streden
en het tot het wetenschappelijke stelsel
proclameerde, wordt het vrijwillig zoo goed
als niet beoefend en handhaaft het zich
alleen daar, waar voorschrift en bevel boven
vrijen wil gaan. De verplichte kennis
making, wordt haast nooit in een vrij willige
verbintenis aangezet. De psyche van den
opgroeienden mensch reageert dus op dit
stelsel met: afwering, verwerping, men
mag wel haast zeggen absolute afwering
en absolute verwerping. Er moeten dus in
dit stelsel psychologische fouten zitten, die
oorzaak zijn dat de waardevolle bestand-
deelen, die het inderdaad voor de ont
wikkeling van het physiek (physiek
lichamelijk, b.v. hij is physiek niet sterk),
bevat, verloren gaan en dus waardeloos
worden, zoodra geen dwingende macht tot
beoefening drijft. Waar voorschriften bevel
eindigen, eindigt ook de Zweedsche G.
Dit is te meer opmerkelijk, daar ook
Ling (de grondlegger van het Zweedsche
Gymnastiekstelsel) verderstrekkende bedoe
lingen had en wenschte, dat de vorming
van het lichaam en zijn bewegingsver
mogen een wezenlijk bestanddeel niet alleen
van de opvoeding van de schooljeugd, maar
ook van de volksopvoeding zon zijn.
Advertentiën voor dit blad worden gratis geplaatst in „Wonseradeel”,
Makkumer Courant en „Hennaarderadeel”, welke bladen door geheel
Wonseradeel en Hennaarderadeel geregeld huis aan huis worden bezorgd.
■■B
Volgens Victor Balk, professeur van het
Centraal Instituut te Stockholm, waren in
1901 ia Zweden 20 Gymnastiekvereen.
met pl.m. 1000 leden. Dat is 1 gymnast
op 5000 inwoners.
Bovendien vermeldt hij nog, dat de
overheid vaak kosteloos zalen beschikbaar
stelt, maar erkent dan ^Ongelukkigerwijs
is de Gymnastiek niet erg geliefd bij de
jongelui.”
Dit is een groot verschil met de Duitsche
Gymnastiek, want een onderzoek over meer
dan 10.000 leerlingen van 618 jaar,
uit verschillende steden, bracht tot uitkomst
dat gymnastiek het meest geliefde schoolvak
was, zoowel voor jongens als voor meisjes.
Hoe komt dit nu
Wij zagen reeds dat Ling en Guts
Muths beiden overtuigd zijn, dat de vreugde
een belangrijke rol moet spelen in de
gymnastiek, dat zij de heerlijke vonk is,
waar dezelve niet buiten kan, die alles
moet doorgloeien.
Beide sociale volksopvoeders, in hart en
nieren; beiden het leven der natie aan
grijpend in den wortel, de jeugd, beiden
vol van even grootsche opvattingen over de
grondpijlers van menscheljjk en mannelijke
karaktervorming, beiden het aardsche leven
opbouwend, op ware blijmoedigheid, vrijheid
van wil, flinkheid en gereedheid tot den
strijd
#Het einddoel van al hun streven is
gelijkvoor het vaderland een krachtig
gezond weerbaar geslacht opvoeden.”
Nu het punt van waaruit de scheiding
zoa groeien.
Een kenmerkend verschil, dat dadelijk
een ieder in het oog springt, tusschen
Zweedsche en Daitsche gymnastiek is hierin
gelegen, dat de z.g. oefeningen tracht te
localiseeren en dan anatomisch gebied na
anatomisch gebied in werking stelt, om
zoodoende zekerheid te hebben, alle deelen
tot ontwikkeling te brengen, (localiseeren
wil zeggen binnen bepaalde grenzen houden,
anatomisch is afgeleid van anatomie,
anatomie is ontleedkunde).
De kring van
wordt hierdoor kleiner
vanzelf eenvoudiger en
elementair karakter.
De D. G. heeft niet getracht naar deze
localisatie, stelt meer het geheel of grootere
deelen in werking en vraagt meer naar het
totaal effect of het effect voor het organisme
in zijn geheel en dit zoowel physisch als
psychisch. Zij werkt dus samenstellend
physiologisch, (physiologie is de leer der
levensverrichtingen), heeft daardoor een
veel ruimeren oefenkring en kan van de
elementaire vormen voortschrijden tot meer
en meest gecompliceerde en kunstvaardigste.
(Elementair is enkelvoudig.) (Gompliceeren
Bolswardsche Courant
S3
1
M
JURGENS
1
LANTA
i
PR US VERLAGING THANS60CTSPER-POND
