Officieel Orgaan
der Gemeente Bolsward
rd.
R. P. DE BOER, Bleekstraat, MAKKÜM
Beschikbaar diverse Kapitalen
op eerste hypotheek.
R. P. DE BOER MAKKUM
W. ZEUL l ZOON’S BANK
VSPepermunt
ROLLEN
RA
iemer
laar
Jhr. mr. A. F. de Savornin Lohman, f
Bedden. Dekens.
Ledikanten, Matrassen.
Alléén soliede kwaliteiten.
A. VERWEK - SNEEK.
63ste Jaargang
Zaterdag 14 Juni 1924
No. 47
er
J. NA WIJN Jr.
MOEDERS,
doet Uw kinderen een pleizier. Wij
geven U gratis bij inkoop van min
stens één gulden, een prachtige
LUCHTBALLON.
Brieven en stukken voor de Redactie en Administratie, opgaven van advertentiën enz., te zenden aan het Bureau van Uitgave:
Firma B. CUPERUS Az. te Bolsward - Telefoon No. 4
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Uit Bolsward.
7
en
urg
enz.
Groote keuze
Wiegen- en
Ledikanten
Uitsluitend
solide
kwaliteiten
Prijsopgaaf voor
het inrichten uwer
woning wordt
GRATIS verstrekt.
HORLOGES, KLOKKEN
Prima kwaliteiten. Groote keuze. Lage prijzen.
zijn voorzitterschap van de
Rapporteurs over de ichool-
zyn verderen politieken
heid
onzer,
en
weerwil
striding.
zeer
met
aar
re-
tot
htig
htig
sn in
wees
r een
esse-
was
in
de
een
zyn
van
;en
is-
Aanbevelend
Rente voor mooie landposten (hoog
stens i/'j der taxatie) 5%
Spaarbank - Deposito's
Deskundig advies in
geldbeleggingszaken
BLEEKSTRAAT
Oosterdijk 12-14 Tel. 153
Sneek - Oude Koemarkt 35
Bij het inkoopen van Uw
Aardappelen, Groenten en Fruit,
is van het allergrootste belang een soiled
en vertrouwd adres. In de stad en daar
buiten koopt men bij onderstaand adres
met plezier. Nooit of bijna nooit krijgen
wij klachten over het geleverde. Wij zijn
heden weer ruim voorzien van:
Nieuwe Holl. Aardappelen 14 et.
Maltakruim 13 ct.
Hollandsche Peulen 25 ct.
Wortelen 25 ct.
Komkommers vanaf 12 ct.
Aardbeien per kop 35 ct.
Bloemkool, 1ste soort 35 ct.
Postelein, Stoofsla enz.
Aanbevelend
Dijkstraat 39 - Bolsward
Advertentieprijs: 10 cent per regel. Bij contracten aanmerkelijke korting.
Dienstaanbiedingen, Koop- en Verkoopadvertentiën, Personeelaanvragen,
enz., enz., van 15 regels 50 cent. Iedere regel meer gewoon tarief
Ledikanten
Slaapkamer-Ameublementen
Staaldraadmatrassen
Kapok-, Zeegras-, Alpengras
en Stroomatrassen
Veeren- en Kapokbedstellen
- Wollen-, Oewatteerde-
Moltondekens
Bed- en Matrastijken
Bedspreien
Hospitaaldoek
van dezen tegenstander was ieder
man voor man, diep overtuigd
daarom eerden wij hem allen, in
van zijn soms matelooze be-
van 3—5 en 10 cents per stuk
gemakkelijk - zindelijk
EN0R0S BIJ VAN SLOOTEN
Harlingen Leeuwarden
Algemeene Verzekering-Mij.
„De Philantroop"
te Bolsward.
Aan het jaarverslag over 1928 (88e
boekjaar) van bovengenoemde Maatschappij,
uitgebracht in de algemeene vergadering
van aandeelhouders op 11 Juni j.l., ont-
leenen wij het volgende:
De premieontvangst bedroeg in de afd.
Besmettelij ke ziekten verzekering f 18.991.37
Levensverzekering f 216.566.84, Onge
vallen en ziekten verzekering f 103.816.71,
totaal f 839.874.92, tegen f 828.050.89
in 1922. De ontvangsten aan renten en
huren klom van f 49.628.86 tot f56.571.08.
In genoemde afdeelingen bedroegen de
uitkeenngen respectievelijk f 5.098.57,
f 83.016.27 en f 46.203.74. De gunstige
gezondheidstoestand in de tweede helft van
het jaar was merkbaar van invloed op de
uitkeeringen. De waargenomen sterfte bleef
belangrijk beneden de berekende.
Het verslag geeft van elke afdeeling een
afzonderlijkeexploitatierekeningjdezesl uiten
alle met een voordeelig saldo.
In de afdeeling Leven is het verzekerd
kapitaal toegenomen met f 294.661 en
gastegen tot f 6.222.361. Hiervan is
f 759.245 herverzekerd. De wiskundige
reserve is op dezelfde grondslagen berekend
als voorheen, met een rentevoet van 31/a
en 4 pCt., doch thans geheel volgens de
netto premiën-methode. Het zillmeren met
1 pCt., tot dusverre voor verschillende
categoriëu van verzekeringen in toepassing
gebracht, is uitgeschakeld. Deze reserve
bedraagt thans voor eigen risico f 981.162.43
en vereischte eene verhooging bij vorig jaar
van f 108.466.15.
Behalve diverse schade-reserves vermeldt
de Balans eene extra reserve van f 25.946,
eene reserve voor beleggingen van f 5000
en een Onkostenreserve van f 8000.
Belegd is in hypotheken f 859.060, in
effecten f 105.370, leeningen aan ge
meenten en waterschappen f 94.658, lee
ningen op polissen f 57.549, onroerende
goederen f 11.200. De beleggingen zijn in
het verslag behoorlijk gespecificeerd. De
gemiddelde rente der beleggingen bedroeg
5.4 pCt. (v. j. 5.84 pCt.)
De behaalde winst, bruto f 24.093.86,
netto f 15.719.20, laat een dividend-nit-
keering tae van 14 pCt., evenals vorig jaar.
Tot commissaris is herbenoemd de heer
Mr. H. Kuipers te Winschoten.
De voorgestelde wijzigingen in de Sta
tuten, noodig geworden doordat de Wet
op het Levensverzekeringsbedryf niet toe
laat, dat naast de levensverzekering nog
andere branches van verzekering worden
geëxploiteerd, zijn goedgekeurd. »De Phi
lantroop” zal de Afdeelingen I (Besmet
telijke ziektenverzekering) en III (Onge
vallen- en ziekten verzekering) blijven exploi-
teeren, terwijl de Afdeeling levensver
zekering wordt ondergebracht in eene
binnenkort op te richten nieuwe Maat
schappij, de Friesch-Hollandsche Levens-
verzekeringsbank, welke, naar voorgesteld
wordt, onder hetzelfde Bestuur zal werk
zaam zyn.
Als bewijs in welk hoog aanzien de heer
Lobman stond by zijn politieke tegen
standers laten wy hieronder enkele knipsels
uit andere bladen volgen:
De Standaard herinnert aan de scheiding
van 1894, die »door het gewone Anti
revolutionaire volk eigenlyk nooit ten volle
aanvaard is”.
Daar was by ons in de waardeering
van Lobman, na zyne uittreden uit het
A. R. party verband, geen zweem van
bitterheid. En als de groote daden uit
het verleden herdacht werden, dan was
er altijd de onmiskenbare neiging om
naast Kuypers naam ook dien van
Lobman te noemen. Het was immer
of de band met de A. R. party niet
geheel verbroken was en daarom is
’t dat zijn heengaan onder ons gevoeld
wordt als dat van een onzer eigen
voormannen.
Ook de katholieke partij aldus De
Tijd rouwt bij dezen doode, voor wiens
agedachtenis zij eerbiedig buigt.
A VUDUfUD Oosterdijk 12-14
A. VLnntn, sneek Tei. 153
Pluchette en Serges
voor Overgordijnen
Vitrages, Allovernets
Landhuisstof
en Gordijnrips
Karpetten
Matten
Vloerzeil, Linoleum
Graniet
Lancastergordijnen
Loopers
in alle soorten
Want met wijlen dr. Schaepman
en dr. Kuiper heeft hij het drieman
schap gevormd, dat leiding gaf aan
de volksgroepen, welke de beginselen
der christelyke staatskunde in onze
wetgeving wilde planten. En allen,
die den strijd voor de vrije school tot
een goed einde zagen brengen, weten
hoeveel dankbaarheid zij verscbnldigd
blyven aan de onvermoeide worstel-
kracht van zyn scherpzinnigen geest,
zijn hartstocht voor het recht en de
toewijding, die eindelijk het bijzonder
onderwys hielpen zegevieren.
Deze merkwaardige man zoo eindigt
Bet Vaderland een beschouwing heeft
in zeer mime mate de onderscheidingen
gekregen, die de officieele heeten, en dat
zoowel van binnenland als buitenland.
Maar wat voor zijne nagedachtenis
meer waard is, is, dat hij, die als
fel aangeflotene ongeveer een halve
eeuw geleden het publieke erf betrad,
heen is gegaan als een van de meest
betreurden; van hem, den grooten
voorstander van het recht, kan gezegd
worden, dat ook wat zyne reputatie
betrof het recht reeds lang vóór zijn
dood had gezegevierd.
Met Lohman is een groot Neder
lander heengegaan; wij brengen zijne
nagedachtenis eerbiedige hulde.
Bet Volk is overtuigd van de algemeene
hoogachting van de leden der 8. D. A. P.
voor den heer Lohman.
Lohman was misschien onze scherp
ste tegenstander en wanneer zijn
temperament hém meevoerde, zooals
zoo dikwijls, dan bezigde hij tegenover
ons scherpe, soms onredelijke woorden
en ontzag hy jegens ons niet de meest
krasse maatregelen. Het was juist zijn
ongetemd optreden, dat onze fractie
meer dan eens aanleiding gaf, het
wapen der obstrnctie toe te passen.
Maar van de loutere, volstrekte eerlyk-
De begrafenis van het stoffelijk overschot
van jhr. mr. A. F. de Savornin Lohman
heeft heden Zaterdag op Oud-Eik-en-Duinen
plaats.
De ontslapene heeft den uitdrukkelijken
wensch nagelaten, dat geen bloemen zullen
worden gezonden en aan de groeve niet
zal worden gesproken.
Verschijnt Woensdags en Zaterdags Abonnementsprijs franco per post 62'/2 cent per 3 maanden
Vrijzinnig-Hervormden.
Onder voorzitterschap van dr. B. Ter
Haar uit Renknm hield Woensdag j.l. de
„Vereeniging van Vrijzinnig-Hervormden
in Nederland” haar algemeene vergadering.
Op deze vergadering stelde Dr. Niemeijer
van Bolsward voor een commissie te be
noemen ten einde te onderzoeken of sta
tutenwijziging gewenscht is en zoo ja, dan
met een voorstel te komen op de alge
meene vergadering.
Ds. v. Duyl (Assen) stelde voor, dat de
vergadering zich zou uitspieken voor sta
in den nacht van Dinsdag op Woensdag
is in den ouderdom van 87 jaren, overleden
de heer Jhr. mr. A. F. de Savornin Loh
man, Minister van Staat, oud-minister van
Binnenl. Zaken en oud-lid van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal.
Met de heer Lobman is zeker wel een
onzer grootste en door alle partijen meest
geachte staatsmannen heengegaan. Ver
schillende bladen wijden beschouwingen
aan de nagedachtenis van den overledene.
De Nederlander verscheen in rouwrand.
Uit de levensloop van den heer Lohman
stippen wy het volgende aan
Jhr. mr. Alexander Frederik de Savornin
Lobman, den 29 Mei 1887 te Groningen
geboren, promoveerde aldaar in de rechten
den Hen Maart 1861, en werd den 19en
December 1862 benoemd tot rechter in de
rechtbank te Appingadam. Den len Sep
tember 1866 werd hij tot rechter te
’s-Hertogenbosch en den 22en October 1872
tot raadsheer in het provinciaal gerechtshof
in Noord-Brabant benoemd, uit welke be
trekking hy op zyn verzoek den 24en
Februari 1884 werd ontslagen.
In 1879 werd hij te Goes tot lid der
Tweede Kamer gekozen en daarna telkens
herkozen, totdat hy den 17en Februari 1890
tot minister van binnenlandsche zaken be
noemd werd.
Na aftreding van het kabinet-Mackay,
in 1891, werd hij den 8en Juni 1892 be
noemd tot lid der Eerste Kamer, uit welke
betrekking hij 1 Februari 1894 zijn ont-‘
slag nam, toen hij te Goes, in de plaats
van den inmiddels overleden mr. Keache-
nius, opnieuw tot lid der Tweede Kamer
was gekozen hy heeft in dit college zitting
gehouden tot 8 Febr. 1921; van 16 Mei
1894 tot 80 Sept. 1921, was hij tevens
hoofdredacteur van De Nederlander.
Den 17en November 1883 werd de heer
Lohman benoemd tot hoogleeraar aan de
Vrije Universiteit te Amsterdam, welke
betrekking hij aanvaardde met het uit
spreken van een inaugureele rede over
tfllet Hoogste Gezag” en welke hij van
dien tyd af tot aan zyn benoeming tot
minister en vervolgens van October 1891
tot October 1896, heeft bekleed.
Jhr. De Savornin Lohman werd den
Sisten Augustus 1909 benoemd tot Minister
van Staat.
Van de werken, die van zijn hand ver
schenen, noemen wij »Onze Constitutie”
(1901), standaardwerk, dat in 1920 een
derden druk beleefde.
Op zijn tachtigsten verjaardag, in 1917
werd den heer de Savornin Lohman een
grootste huldiging bereid. Bij deze gelegen
heid werd een borstbeeld van den tachtig
jarige vervaardigd door Toon Dupuis, onthuld
en hem een schitterend album aangeboden,
tutenwyziging in den zin van centralisatie
en een nieuwe beginselverklaring.
Het voorstel-Niemeijer werd na
breedvoerige discussie aangenomen
89 tegen 6 stemmen.
Voorts kwam in discussie het voorstel
van ds. v. Duyl om de wenschelijkheid
uit te spreken, dat de statutenwijziging zal
plaats hebben in de richting van cen
tralisatie.
Dr. Niemeijer begreep niet, dat als men
door een commissie de wenschelykheid deed
onderzoeken van al of niet statutenwijziging
men reeds een richtlyn dier wijziging aan
geeft. Wat de centralisatie betreft, spr.
gelooft niet, dat dit de juiste wijze is om
vrijzinnigen te organiseeren. Men moet
zelfs den schyn vermijden dat men hen
gezag wil opleggen. Spr. wenscht de cen
tralisatie te behouden en daarmede de
kracht der provinciale vereenigingen.
Het voorstel-v. Duyl werd verworpen
met 23 tegen 19 stemmen.
Ds. v. Duyl stelde voor, art. 1 der
statuten zoodanig te wijzigen, dat naast de
moderne ook anderen rechtens lid der ver
eeniging kunnen worden.
Bij de discussie hierover zeide dr. Nie
meijer, dat art. 1 tot nu toe nooit moeilijk
heden heeft opgeleverd. Op kerkelijk gebied
kunnen modernen en ethischen b.v. zeer
goed samen werken. Wanneer men echter
de grenzen der vereeniging zoo ruim stelt,
dat ethischen ook lid der vereeniging
kunnen worden, dan zal de kracht der
vereeniging worden gebroken, daar men
dan steeds interne quaesties zou krijgen,
o.a. ten opzichte van het godsdienst
onderwijs.
Het voorstel v. Duyl werd hierop met
op drie algemeene stemmen verworpen.
In de commissie, die de wenschelijkheid
der statutenwijziging zal onderzoeken, wer
den benoemd dr. B. Ter Haar (voorz.),
dr. Niemeijer, prof. De Graaf, dr. Mein-
dersma, mr. Enklaar, de heer G. A. de
Ridder en ds. v. Duyl.
HUBERT KRAAK,
Tel. 446 - LEEUWARDEN - Nam IN
Advertentiën voor dit blad worden gratis geplaatst in „Wonseradeel”,
Makkumer Courant en „Hennaarderadeel”, welke bladen door geheel
Wonseradeel en Hennaarderadeel geregeld huis aan huis worden bezorgd.
waarin o.a. de bandteekeningen voorkomen
van de Koningin-Moeder, de ministers Gort
van der Linden, Treub, Lely en Loudon,
van den vice-voorzitter en de leden van
den Raad van Staat, voorts van den oud-
minister dr. A. Kuyper en vele anderen
deze was de eerste, die den gryzen staatsman
na afloop van de officieele huldiging de
hand kwam drukken. Bij deze gelegenheid
is ook herinnerd aan het vele werk, dat
de heer Lohman heeft verricht ter voorbe
reiding van de grondwetsherzieningen van
1887 en 1917, aan zyn aandeel in de
totstandkoming van het nieuwe strafwetboek
van 1881, aan
Commissie van
wet-Mackay en
arbeid.
De heer De Savornin Lobman was Com
mandeur in de Orde van den Nederland-
schen Leeuw.
Bolswardsche Courant
irker
voor
in
les
len,
uis-
hier
ige-
ien.
oie,
en
een
iats
rige
Vlet
gen
ing
gen
der
liet
ser,
en.
aar
len
oet
lied
llig-
ouw
alen
de
Manufacturen, Gemaakte Goederen
