Officiéél Orgaan
der Gemeente Bolsward
1
J
en
en
50
Het Regeeringsprogram van Herriot.
DE TIJD
No. 52
Woensdag 2 Juli 1924
63ste Jaargang
J. NA WIJN Jr.
Jongen gevraagd.
Brieven en stukken voor de Redactie en Administratie, opgaven van advertentiën enz., te zenden aan het Bureau van Uitgave:
Firma B. CUPERUS Az. te Bolsward - Telefoon No. 4
WEEK-AGENDA.
I
;en
HET SPOOKSCHIP.
Van den Hak op den Tak.
Advertentieprijs: 10 cent per regel. Bij contracten aanmerkelijke korting.
Dienstaanbiedingen, Koop- en Verkoopadvertentiën, Personeelaanvragen,
enz., enz., van 15 regels 50 cent. Iedere regel meer gewoon tarief
Collectieve arbeidsovereenkomst
Telefonisch aangesloten 4 4
onder No. llü
Dijkstraat 39 - Bolsward
Aan hetzelfde adres een flinke handige
Verschijnt Woensdags en Zaterdags Abonnementsprijs franco per post 62 j2 cent per 3 maanden
Advertentiën voor dit blad worden gratis geplaatst in „Wonseradeel”,
Makkumer Courant en „Hennaarderadeel”, welke bladen door geheel
Wonseradeel en Hennaarderadeel geregeld huis aan huis worden bezorgd.
WEEKKALENDER.
n
Bolswardsche Courant
Dat is het verhaal «au den ouden zeeman.
onder
9.23
9.22
9.22
9.21
9.21
ZON
op onder
Woensd. 2 Juli 4.45
Donderd. 3 Juli 4.46
Vrijdag 4 Juli 4.47
Zaterdag 5 Juli 4.47
Zondag 6 Juli 4.48
Maandag 7 Juli 4.49
de oppervlakte, dat,
eeuw terug, de zee
Woensdag en Donderdag j.l., hielden de
Federatie der Werkgeversorganisaties in het
Boekdrukkersbedrijf en de drie afzonder
lijke bonden, waaruit de federatie bestaat,
hunne jaarlyksche algemeene vergaderingen
te 's-Gravenhage.
Na afhandeling der agenda hield mr. dr.
A. A. van Rhijn, adviseur der federatie,
een belangrijke rede over
De tegenwoordige beteekenis
der collectieve arbeidsover
eenkomst voor ons bedrijf.
Spreker begon met erop te wijzen, dat
in sommige werkgeverskringen min of meer
het standpunt wordt verkondigd, dat het
collectief contract zijn tijd heeft gehad,
omdat dit instituut door den economischen
teruggang niet zou zyn te handhaven.
Spreker achtte dit niet juist. Het kan
niet worden ontkend, dat de bedrijfstoestand
nog buitengewoon moeilijk is, maar er zijn
in de duisternis toch nog wel enkele licht-
van jonge groenten en fruit is weer daar.
We ontvingen heden de eerste Meloenen,
Druiven, Slaboonen, Snijboonen, Andijvie.
We hebben geregeld voorradig:
Fijne zoete Doperwten, Fijne Peulen,
Worteltjes, Groote Boonen, Kropsla,
Bloemkool, Spits Kool, Groene Kool.
Postelein, Meirapen, Komkommers, Nieuwe
Aardappelen vanaf 5 et. enz.
Alles tegen uitersten dagprijs!
Aanbevelend
Het verhaal van den ouden zeeman, naverteld.
De oude zeeman vertelt:
Het gebeurde in ’99 en ik was eerste
stuurman op de klipper „Op hoop van
zegen”. We kwamen van Barbados en
geraakten in een orkaan en werden zoo in
de Sargasso-zee gedreven. Vier dagen lang
moesten wij ons bij wyze van spreken, een
baan breken door het zeewier, doch ten
slotte gelukte het ons toch om los te
komen. Op den dag dat wij loskwamen,
geraakten we plotseling in een windstilte.
Het was laat in den namiddag en er was
geen zuchtje te bekennen. Opeens kwam
er beweging in den oceaan en was het,
alsof die om ons heen begon te koken.
Toen begon het, veel te vroeg, erg donker
te worden, zoodat we ons niets op ons
gemak voelden.
Niet lang daarna, zagen we, in den
pikdonkeren nacht, iets lichts schemeren.
Het werd hoe langer hoe duidelijker en
eindelijk zagen wij de omtrekken van een
ontredderd zeilschip. Het licht scheen te
komen van den romp en de masten. Hej
was een griezelig gezicht en wij huiverden.
De kapitein, de „oude”, een echte zeebonk,
wilde echter weten wat het was en zond
my met den tweeden officier en 8 matrozen
in een boot op onderzoek uit.
Alles ging goed, tot dat wij ongeveer
half weg van het vreemde schip waren.
Toen verloor plotseling een van de matrozen
een riem. Het was net of de roeispaan
hem uit de handen werd gerukt en hij gaf
een schreeuw van schrik. Ik lichtte bij
met den lantaarn, maar kon niets ontdekken.
Al de matrozen voelden dat er zwaar aan
hun riemen getrokken werd, en wij kwamen
slechts langzaam vooruit. Iets hield ons
tegen. Wij stopten en de tweede officier
stak zijn hand in het water om te voelen
wat ons tegenhield. Hij voelde iets glibberigs
en gaf een schreeuw. Weer probeerde hij
en na veel moeite gelukte het hem een
groote aal binnen te balen. Wij waren dus
in een ondiepe aalkuil geloopen. Eindelijk
kwamen we bij het vreemde schip.
Ik sprong het eerste aan boord. Het
schip was drijfnat en bedekt met witte
koraal, net alsof het van cement was ge
maakt. Het was het vreemdste wrak dat
ik ooit gezien had en moest zeker 100
jaar oud zyn. Het zag er net uit, of het
zoo van den bodem van den Oceaan kwam.
Er heerschte een bijzonder sterke lucht en
het licht van den romp en de masten
punten aan te wijzen. In het buitenland
is de werkloosheid in bet vorige jaar in
verschillende landen zeer sterk afgenomen:
in Zweden b.v. van 21-14 °/0; in Oostenrijk
is het aantal werkloozen met bijna 80.000
gedaald. Ook in Nederland vertoont de
economische toestand eenige lichtpunten.
De cijfers van de statistiek van in- en
uilvoer toonen een belangrijke toeneming
van het handelsverkeer.
Komende tot de vraag, welke beteekenis
het collectief contract voor onzen tijd heeft,
merkte spreker in de eerste plaats op, dat
de ervaring in de typografie heeft geleerd,
dat een collectieve arbeidsovereenkomst den
bedryfsvrede ten zeerste kan bevorderen.
Nergens is de GA.O. tot een zóó groote
ontwikkeling gekomen als in de typografie.
Maar nergens vindt men dan ook zoo weinig
conflicten.
In de tweede plaats stond Spreker er by
stil, dat de werknemers door bet overleg,
dat de C.A.O. geeft, op de hoogte worden
gebracht, dat er economische mogelijkheden
zijn, die moeten worden eerbiedigd. In vele
gevallen leidt dit overleg tot een bevredi
gend resultaat. By de onderhandelingen
over een nieuw collectief contract in de
typografie zal ook aan de werknemers
moeten worden aangetoond, dat de bedrijfs
toestand van dien aard is, dat de arbeids
voorwaarden niet ongewijzigd kunnen bly ven.
In dit verband wees Spreker in het bij
zonder op de loonen der jonggezellen, die
in de eerste plaats voor verlaging in aan
merking komen.
Daarna werd uiteengezet, hoe zonder
krachtige ontwikkeling van bet collectieve
contract de uitvoering van de sociale wet
geving niet van de overheidsorganen naar de
bedrijfsorganen kan worden overgebracht.
Spreker trad in historische beschouwingen
ten bewyze, dat het oogenblik thans gekomen
is om de uitvoering der sociale verzekering
te doen geschieden door de werkgevers en
de werknemers zelven, die dit minder
formalistisch, minder duur en meer des
kundig zullen doen. Te recht, aldus Spr.,
beeft minister Aalberse een wetsontwerp
aanhangig gemaakt, dat deze gedachte voor
de ziekte- en ongevallenverzekering tot ver
wezenlijking zal brengen. Bij de ontwikkeling
van de organisatie der bedry ven gaat Spreker
van de gedachte uit, dat de overheid hierbij
slechts aanvullend moet optreden.
Daarna behandelde Spreker eenige be
zwaren, die nog al eens tegen het collectief
contract worden aangevoerd. Er wordt wel
gezegd, dat de loonen in de stad en op het
platteland niet gelyk kunnen zijn, en dat
in een collectief contract een zelfde loon
moet worden bepaald. Spreker wees erop,
dat dit bezwaar in alle landelyke collectieve
contracten door de verdeeling in gemeente-
klass“n is ondervangen.
Van meer bezwaar achtte Spreker het
feit, dat in bet collectief contract nog
dikwijls te weinig met het beginsel van loon
naar prestatie wordt gerekend. Hij verdedigde
ook voor het drukkersbedryf meer differen
tiatie, die zou kunnen worden gevonden
door in plaats van een minimum uurloon,
een gemiddeld uurloon per onderneming
vast te leggen. Aan de bezwaren der
werknemers zou kunnen worden tegemoet
gekomen door krachtige controlemaatregelen
en verder door een zeker minimum vast
te stellen, waar beneden een werknemer
nooit zou kunnen worden beloond.
Zooals u weetwy zitten tegenwoordig
midden in den vischtyd. En het weer was
de laatste weken ook beslist aanlokkelyk,
om de hengelsport te gaan beoefenen. Zoo
dacht ook mijn vriend. Nadat hij zich had
voorzien van het noodige viscb-gerei (hy
heeft Alles opnieuw moeten aanschaffen,
tot zelfs een stoeltje toe I En bij de aan
koop van een en ander wilde hij zooveel
mogelijk ieder begunstigen: hy bezocht
daarvoor Vogelzang, fa. Lemstra, D. Bosma
en Fokke Oosterbaan dit is altyd z’n
stelregelelk wat van de stokvischvellen)
begaf hij zich richting-Blauwhuis, alwaar
men veel water en men zegt ookveel
visschen aantreft. Hij had zoo’n half
uurtje gehengeld, toen hij opeens een karper
op den wal slingerde. En terwijl-ie ver
volgens genoeglijk naar den dobber glun
derde, in de hoop, straks een tweede visch
te verschalken, ziet, daar stond plots een
man der wet naast hem. ’t Gesprek liep
natuurlijk al spoedig over het visschen en
over de visschen. Heel belangstellend vroeg
de diender, of hij den gevangen karper
wel eens mocht kijken. Zeker; waarom niet?
Politie ziet hem meet het dier onder
de maat hergeeft hem weer z’n vrijheid
gaat verder. Dat geschiedde met Van Puffe-
len’s karper I Volgens zijn zeggen ware het
beter, dat de Wet nauwkeuriger toezag op
de glaasjes; die zijn namelijk zóó klein
tegenwoordig, dat, als je niet oppast, dan
slik je ze méé naar binnenIk heb er dit
tegen ingebrachtdrink dan sinaasappel-
limonade. Wat merk kan je vertrouwen
zoo vroeg-ie. Ik weer: zie er de Bolswardsche
op na verschillende desbetreffende firma’s
adverteeren daar geregeld in. Zoo kan het
nog best gebeuren, dat m’n amice op z’n
ouwe dag nog de smaak krijgt in dat goedje,
en... geheel-onthouder wordt! Trouwens,
niet eer, of Elsa moet ’t goed vinden. En
die vindt alles lang niet goed, 'k Heb u
de vorige keer immers verteld van dat
nieuw soort huwelijks-aanvraag, en beloofd,
MAAN
op
5.12vm. 9.17 nm.
6.05 vm. 9.57 nm.
7.03 vm. 10.33 nm.
8.06 vm. 11.04nm.
9.14 vm. 11.31 nm.
9.20 10.23 vm. 11.56nm.
Dinsdag8Juli 4.50 9.20 11.34vm. 12.19 vm.
Woensdag 2 Juli N.M.
moet afkomstig geweest zyn van phosphor.
We voelden ons wel niet erg op ons
gemak, doch gingen toch allen aan boord
en maakten onze boot met een touw vast.
Wy zagen de opening van een kajuit en
gingen naar beneden. Het was heel moeilijk
loopen, daar de grond en de trap met
zeewier begroeid waren. Ten slotte kwamen
we toch in den kajuit. Bijna alles was nog
intact, hoewel de boel wat door elkaar lag
en een paar oude meubelen gebroken waren.
Door een gang en weer een trap kwamen
we in lager gelegen slaapplaatsen. Op den
bodem stond by na een voet zeewater. Op
onzen weg naar beneden zagen we in de
kamer iets dat geleek op twee kleine groene
lichtjes. Wij overwonnen onze vrees en
gingen naar binnen, sommigen met getrokken
mes. In de kajuit was een groote kast,
waarvan de deur was afgevallen. We bleven
staan om deze kast te doorzoeken en vonden
een groote zak. Zoodra ik die aanraakte,
viel hij uiteen en viel een massa parels
op den grond. We raapten ze stiel op.
Toen opeens, hoorden we een schuifelend
geluid en bleven stokstijf staan. We keken
in de richting vanwaar het geluid kwam
en zagen in het licht van den lantaarn
een lange, lenige arm naar ons toekomen.
De arm krabbelde een der mannen op den
schouder, doch trok terug toen verscheidene
messen er naar staken.
Toen zagen we, dat de arm aan een
reusachtige octopus, een inktvisch behoorde.
Wij renden naar boven en kwamen juist
bytijds aan dek om den wacht te bevrijden
van drie nog zulke monsters. Verderop
het dek bewogen zich nog twee dier beesten.
Zoo gauw als daarna, zijn we nog nooit
in een boot gesprongen en weggeroeid. Toen
we op ongeveer 50 meter van het schip
verwijderd waren, hoorden we een dof
gerommel, de zee begon weer te borrelen
en het vreemde schip zonk langzaam in
het water weg
Later bleek ons, dat door een vulkanische
werking, de zeebodem, methet wrak, omhoog
was getild en later weer naar beneden ver
dween. Dat verklaarde ook de aalkuil en
bracht het schip aan
voor meer dan een
bevaren had.
riot er, zooals verwacht werd, sterk den
nadruk op, dat hij besloten was het budget
in evenwicht te brengen. In werkelykheid
schynt het echter niet waarschijnlijk, dat
hij zich in dit opzicht zoo krachtig zal
kunnen toonen als zijn voorganger. Inzake
de Roer-kwestie bevestigde de nieuwe pre
mier zijn aanneming van het rapport der
experts, zonder eenigerlei nevengedachte.
Hij verklaarde voorts dat zijn regeering
gekant was tegen een politiek van afzijdige
actie in de richting van de uitoefening van
territoriale sancties.
Met het oog op den Duitschen politieken
toestand, is de. regeering niet voornemens
de Roer te ontruimen, voordat de garantie,
vastgelegd in bet rapport der experts zyn
vastgelegd, in overeenstemming met de
aanbevelingen in dat rapport vervat.
Zoodra Duitschland zich bereid verklaart
het vredesverdrag uit te voeren, volgens
de lijnen van het rapport, zal Frankrijk
niet langer bezwaar maken tegen opneming
van Duitschland in den Volkenbond. De
uiteenzetting van de nieuwe Fransche
buitenlandsche politiek schynt in Duitsch
land gunstig ontvangen te zyn. De politieke
toestand schynt aan den anderen kant van
den Rijn iets te verbeteren. De nationa
listen onderhandelen weer met de nieuwe
coalitie van de Centrum-, Duitsch-Volkische-
en Democratische partijen, teneinde tot
overeenstemming te geraken inzake de te
volgen schadeloosstellings-politiek.
Het is niet onmogelijk dat men tegen
het midden van de volgende maand een
formeele intergeallieerde conferentie gefor
meerd heeft, tegen welk tijdstip de Duitscbe
regeering de voorloopige maatregelen zal
hebben opgemaakt, welke door het experts-
rapport worden vereischt. Daarna zal het
brandpunt van de belangstelling liggen in
de debatten van den Rijksdag.
dat, byaldien »ze* er niets op tegen hadden,
ik u hunnenamen wel wilde zeggen. Beiden
hadden er totaal niets op tegen, doch nu
trof ’t ongelukkiger wijs, dat „zy* familie
is van m’n vriend’s ega. De rest laat zich
denken. Ik durf niet verder te vertellen.
Natuurlyk wel over andere gebeurtenissen.
Zoo kwam er onlangs bij 'n zeker rijk
man een bedelaar, en klaagde hem zyn
nood zoo graag zou hy een aalmoes willen
hebben. De arme man, die er zeer vuil,
vooral op z’n gelaat uitzag, kreeg ten
antwoord »Ga je eerst maar eens wasschen,
en kom dan terug I* Dat liet deze zich
geen twee keer zeggen. Hij ging ’n winkel
binnen, kocht daar een stuk ^Melkmeisje”,
liep naar een gracht, om zich daar in den
yonderwal^ duchtig te reinigen, Z’n neus
doek gebruikte hij om zich af te drogen.
Glimmend om zijn tronie als gepoetste
schoenen in den maneschijn, arriveerde hij
eindelyk weer bij den rykaard. Na aange
beld te hebben, verscheen wederom de
corpulente meneer. Nauwelyks den schoonen
bedelaar ontwarende, voegde bij hem toe:
«Ik heb jou nooit gezien, maakt dat je
wegkomt!* Alzoo was deze bedelaar on
herkenbaar geworden. Waarschynlyk was
de omkeer te geweldig. Déze conclusie trek
ik er uit: beiden waren oorspronkelijk behebt
met aardsch slijk. De veene* ontdeed zich
er van, om het te krygen. De ^andere*
liet de »eene* zich er van ontdoen, om het
te behouden Ten slotte miste de weene*
z’n aardsch slijk als oorzaak van het aardsch
slijk, en de ^andere* behield z’n aardsch
slyk óók als oorzaak van het aardsch slyk.
Ingewikkeld - ik geef het toe, maar toch wéér!
Niet zoo diepzinnig is bet navolgende:
Gerrit sprak tot z’n lieveling: ^Wat denkt
ge lieveling, dat ik in dezen zak (op myn
hart) draag? De postzegel uwer brief! O,
gij hebt haar met uwe lippen bevochtigd
daarom ook druk ik er de myne opl*
Nelly verzuchtte: »Lie»e hemel, lieve
Gernt, dat spijt mij geweldig voor jou
ik maakte ze nat op Hector’s vochtigen
neus...* Hoe het zij, ieder voelt wel, dat
deze twee elkaar begrepen. En dat zelfde
kan mede getuigd worden van dien student
en zijn hospita. Hij sprak bij ’t uitgaan:
^Wilt u me morgen om 7 uur roepen?*
Zij zeide: <Zeker mijnheer, als u dan ten
minste thuis bent.* Maar die stedeling
begreep de boer niet. Luister maar. ^Twee
jaar? En waaraan kunt u eigenlijk zien,
dat dit beest zoo oud is?*
<Aan de horens.* »O ja, zy heeft er
twee.* Naar mijn bescheiden meening mag
die man z’n kennis aangaande het boerenvee
wel eens verrijken! Zoo iets (en dan een
beetje anders) werd laatst ook eens tegen
’n huisvader gezegd; maar deze oordeelde:
izZoo lang myn schoonmoeder bij me over
den vloer is, abonneer ik me op geen dag
blad!* Werkelijk: een verzuchting van dien
man. Ook het bakviscbje, dat een week
bad gelogeerd bij haar tante in een garni
zoensplaats, verzuchtte bij thuiskomst tot
hare moeder: »Ik begrijp niet, dat een
luit’nant niet tot het schoone geslacht
wordt gerekend!* Moeder troostte: »Dat
zou heel we) kunnen, Mina, maar ik zou
bang wezen, dat ’t geen stand hield tegen
woordig met al die bonden. Verbeeldt je
als de dokwerkers dan óók eens kwamen
met dien eisch...?* Nu wordt ’t roy te
bar: ik ga indommelen.
ROODBORSTJE.
Voor het plaatsen van advertenties bevelen
wij ons blad bij H.H. bestuurders van ver-
eenigingen aan, terwijl wij hen tevens
attent maken op ons adres voor de levering
van alle soorten vereenigings-drukwerk ais
convocatie-biljetten, reglementen, diploma’s,
programma’s, tekstboekjes enz. enz.
FIRMA B. CUPERUS Az.
Woensdag 2 Juli:
Geref. Zangvereen. „Pro Rege”. Repetitie
’s avonds 8 uur in het Wilhelminagebouw.
Schaak- en Damclub „Westergoo—Tavenu”.
Speelavond eiken Woensdag. Aanvang
kwart voor acht uur in „Ons Gebouw”,
leeszaal, boven.
Bibliotheek St. Vincentiusgebouw, ’s avonds
van 7—8 uur.
Biljartclub „Jan Wiemers”. Speelavond des
avonds van 7—11 uur in café Gaarmann.
Donderdag 3 Juli:
Zanguitvoering te geven door het Chr. Gem.
Koor en de Geref. Zangver. „Pro Rege”
’s avonds 8 uur in het julianapark.
Lycurgus en Wilhelmina. Oefenavond van
8—10 uur op het Sportterrein.
Muziekgezelschap „Andante”. Repetitie des
avonds 7'/2 uur in de Muziekschool
Kerkstraat.
R.K. Zangkoor. Repetitie 's avonds 8 uur
in café Slippens.
Vrijdag 4 Juli:
Zangvereen. „Voorwaarts”. Repetitie ’s avonds
8 uur in café „Voorwaarts”.
Sted. Muziekkorps „Bolsward”. Gewone
repetitie des avonds 8 uur in de muziek
school.
Mannenkoor „Hollandia”. Repetitie ’s avonds
7 uur.
Chr. Gemengd Koor. Repetitie des avonds
8 uur in de Chr. School „Rehoboth”,
Hengstepad.
Zaterdag 5 Juli:
Onderling Ziekenfonds. Contributie-afdracht
’s avonds van 6—7 uur in „Ons Gebouw”.
Stadsspaarkas. Gelegenheid tot ’t inbrengen
van gelden, des avonds 7 uur in het
lokaal Politiebureau.
Maandag 7 Juli:
Orgelbespelingen. 2e concert, te geven door
den heer A. Alt, ’s avonds van 7‘/2—8'/2
uur in de Ned. Herv. Kerk.
Dinsdag 8 Juli:
Tempelieren. Vergadering ’s avonds 8 uur
in cafe „Voorwaarts”.
Gemengd Koor „Bolsward”.
het Oratorium „Paulus”, comp. Mendel
sohn, des avonds 8 uur in
Ben stap vooruit.
De gunstige indruk, die de verkiezing
van Doumergue tot president van de Fran
sche republiek, gemaakt heeft, wordt nog
versterkt door het feit, dat Herriot gene
raal Nollet als minister van oorlog en
Clémentel als minister van financiën in
zyn Kabinet opnam. De eerste was sedert
Juli 1919, president van de intergeallieerde
militaire contróle-missie te Berlyn en heeft
zich als zoodanig een wakker bewaker van
de Fransche militaire belangen in Duitsch
land getoond. De nieuwe minister van
financiën is een van de oprichters van de
Internationale Kamer van Koophandel en
heeft een groote reputatie verworven door
zyn gezond inzicht in zaken.
Het ministerieel programma, zooals dat
verleden week in de Kamer werd uiteen
gezet, bevatte natuurlyk geen verrassingen.
De voornaamste verschilpunten van het
program van Poincaré bestaan uit de af
schaffing van eenige decreten, het verleenen
van amnestie aan politieke gevangenen,
weder in dienstneming van ontslagen spoor
wegbeambten en verleening van toestem
ming aan burgerlijke ambtenaren om zich
in vakbonden te organiseeren. Wat de
buitenlandsche politiek aangaat, is de nieuwe
regeering voornemens de ambassade bij het
vaticaan in te trekken en voorts, de normale
betrekkingen met Rusland weer op te nemen.
Wat de staatsfinanciën betreft, legde Her-
Repetitie van
ip.
De Doele”.