Officieel Orgaan der Gemeente Bolsward
:IN
1
J
S. J. FABER,
DIJKSTRAAT,
Prijs per busje met penseel fO.öO.
2”
63ste Jaargang
Woensdag 8 October 1924
No. 79
Brieven en
HUISVROUWEN!
It
Hebt U al
geblookerd
Ca&ur
stukken voor de Redactie en Administratie, opgaven van advertentiën enz., te zenden aan het Bureau van Uitgave:
Firma B. CUPERUS Az. te Bolsward - Telefoon No. 4
J. NA WIJN Jr.
WEEK-AGENDA.
je.
een
ans
•ns
nd
STADSNIEUWS.
De Chineesche draak.
België's wederopstanding.
Van den Hak op den Tak.
een ambtenaar
Advertentieprijs 10 cent per regel. Bij contracten aanmerkelijke korting.
Dienstaanbiedingen, Koop- en Verkoopadvertentiën, Personeelaanvragen,
van 15 regels 50 cent. Iedere regel meer gewoon tarief
le
an,
ird
„Een Krnisverbonder”. Zóó was de brief
onderteekend, die de vorige week ik
meen Vrijdag is gepost ten bnreele van
ons blad, en geadresseerd aan mijn per
soontje. Het schrijven vangt aan: „Lief
vogeltje. Vorige keer begon uw veelgelezen
in een woning, waar hij hoorde twisten.
By het binnentreden vroeg hij, als naar
gewoonte, wie het hoofd van het gezin was.
De man sprak tot den man: „Ga maar
even zitten, manheer; wij zyn juist bezig
die kwestie uit te maken.”
ROODBORSTJE.
Duldt niet langer geestdoodend werk, als
het voortdurend poetsen van diverse koperen,
nikkelen, zilveren enz. voorwerpen, b.v.
verlichtingsornamenten, gastafeltjes, koperen
bloempotten, koperen wandborden, kande-
labres, vazen, enz. enz. Poetst deze artikelen
goed schoon en bestrijkt ze met
een schoon penseel, gedrenkt in
TE NNYTINCTUUR
waardoor het poetsen in geen
maanden meer behoeft te gebeuren.
TENNYTINCTUUR
tast de metalen niet aan, en is zoo
noodigmeteen weinig benzine te verwijderen.
TENNYTINCTUUR
wordt glashard en het metaal behoudt
zijn oorspronkelijken glansen kleur.
Te Bolsward alleen verkrijgbaar bij:
Magazijn van Huish. Artikelen.
Advertentiën voor dit blad worden gratis geplaatst in „Wonseradeel”,
Makkumer Courant en „Hennaarderadeel”, welke bladen door geheel
Wonseradeel en Hennaarderadeel geregeld huis aan huis worden bezorgd.
De chaotische toestand in China
is als het ware een zinnebeeld
van den veelarmigen Chineeschen
draak. Een heldere uiteen
zetting. Oorzaken en gevolgen
van den huidigen burgeroorlog.
Voor den gemiddelden krantenlezer, zijn
de gebeurtenissen in China momenteel zoo
onbegrijpelijk en verwarrend, dat het niet
ondienstig is, hier eens een helder en
duidelyk exposé te geven van den toestand.
De huidige gebeurtenissen in China zijn
het directe resultaat van de strubbelingen
en de jaloezie van de provinciale militaire
gouverneurs, welke verdeeldheid hebben
gezaaid in het land, sedert de vestiging
van de republiek. Wat eerst een kleine
locale oorlog tusschen de gouverneurs van
de provincies Kiangsu en Tse Kiang leek,
heeft de machtige militaire leiders van de
oppositie-partyen in de republiek aange
trokken, zoodat China thans staat aan den
vooravond van een algemeenen burger
oorlog, welke vernietigende gevolgen voor
den economischen bloei van het land kunnen
hebben dat toch al de laatste jaren labo
reerde aan binnenlandsche onlusten en
rooversuitspattingen. De toestand van thans
is wat gecompliceerd en daarom is het, tot
goed begrip, noodzakelyk, even terug te
gaan in de geschiedenis der laatste jaren.
Na den dood van den eersten president
van de republiek, werd de overheerschende
partij in China in twee deelen gesplitst, de
A.nfu partij en de Chihli-partyNa een
korten stryd overwon de Chihli-partij onder
aanvoering van Wu Pei Eu en Chang Tso
Lin de legers van de Anfu-generaal, en
Tsao Kun werd tot president gekozen,
welke positie hij nog steeds bekleedt. De
macht berustte echter niet by de centrale
regeering, maar bij de militaire leiders, die
haar verkiezing hadden gesteund. Eén van
deze leiders, Chang Tso Lin, welke militair
gouverneur van Manchoerye was geworden,
vreezende de groeiende macht van zyn
De 1e wedstrijden v.d. Combinatie
Achilles—Bolsward.
Om 12 uur stelt de jongste ploeg zich
op en van den aftrap af wil zij haar on
geslagen record handhaven. Allen geven
zich geheel en na circa 15 minuten doel
punt Roorda, direct hierna gevolgd door
nummer 2. Steensma wist voor rust de
stand op 30 te brengen.
Als na de thee? weer wordt begonnen
is het weer C.A.B. die domineert en slaagt
er in de score tot 50 op te voeren,
waarmee het einde komt.
Volkomen verdient is deze overwinning.
Bij C.A.B. 3 waren de besten Roorda,
Vallinga en halfback-linie. Aanvoerder
„Cakie” was als bekend. Het geheele elftal
heeft uitstekend gewerkt. En bij geregeld
spelen zal dit elftal een goed geheel vormen,
wat nu nog niet altijd het geval was. Bij
Sneek V zaten goede spelers, vooral de
rechtsback.
C.A.B. 2—L.S.C. 3.
Laat ik direct zeggende C.A.B.-mannen
zijp ons tegengevallen. Toch dient gezegd
dat de spelers stuk voor stuk een besten
wedstrijd speelden, maar er zat absoluut
geen verband in. Keeper is niet betrouw
baar, loopt te vaak uit en dat kan groot
gevaar opleveren. Van de backs was Leo
werkelijk goed. Andringa daarentegen hield
den bal te lang by zich. Halflinie werkte
uitstekend maar had geen idee van plaatsen.
In de voorhoede was Van der Hauw de
man, maar ook hij hield den bal wel eens
te lang. Kramer kan op een goeden wed
strijd terug zien. Vlagsma voldeed nog
niet aan de verwachting waardoor Schuur
mans geen voldoende steun kreeg. Langen
dij k hebben wij in geen tijden zoo goed
gezien en het is dan ook jammer dat zyn
voorzetten niet beter werden benut.
Hieruit is dus wel op te maken dat de
spelers goed waren, maar, daar er geen
verband in zat bleef succes uit.
Daartegenover vormde de L.S.C.-ploeg
een veel beter geheel, waardoor zij dan
ook de overwinning behaalde.
Dat elftal viel ons geducht mee.
Bij geregeld spelen zal het C.A.B.-elftal
echter wel een beter resultaat kunnen be
reiken dan Zondagmiddag.
Verschijnt Woensdags en Zaterdags Abonnementsprijs franco per post 62*/2 cent per 3 maanden
Eens waren er in België
verwoeste gebieden, ze
zijn er thans niet meer...
België is weder opgestaan
Wanneer men op een reis door België
alle verwoeste gebieden en steden bezoekt
als Yperen, Dixmuiden, Ostende, Antwerpen,
Mechelen, Leuven enz., dan staat men
inderdaad verbaasd over de wyze waarop
het nijvere Belgische volk de oorlogsver-
woestingen heeft hersteld. Er zijn op dit
oogenblik feitelyk geen verwoeste gebieden
meer in België en over een paar jaar zal
het voor den bezoeker moeilijk zijn om
nog eenig spoor van den grooten oorlog
te vinden, behalve dan die sporen, welke
als gedenkteekenen aan den wreaden kryg
worden bewaard en in stand gehouden.
Om eens een enkel voorbeeld te noemen,
Yperen. In deze stad werd niet alleen
de oude Vlaamsehe plaats, het middel-
eeuwsche stedeke verwoest, doch meer dan
100 vierkante mijlen vruchtbare akker
grond werden herschapen in een barre
woestenij, En niet alleen werd de grond
één granaatkuil, doch hij werd tevens door-
zaaid met allerlei brokken oorlogstuig en
puin van huizen. Ieder huis werd vernield,
elke boom kapot geschoten, elke meter
grond doorzeefd met kogels en „obus”.
Maar zoodra was de oorlog ten einde, ja
zelfs nog vóórdat de wapenstilstand op
dien gedenkwaardigen llen November, nu
zes jaar geleden, gesloten was, of de
Belgen gingen aan het werk en vingen aan
deze vreeselijke en hopelooze chaos te ont
warren. En terwijl de kanonnen nog in
de Argonnen bulderden, waren zij reeds
bezig in de vlakten van Vlaanderen den
grond te reinigen van puin en oorlogstuig.
voormaligen bondgenoot WuPei Eu, vormde
een coalitie met de Anfu-leiders en mar
cheerde op naar Peking. In den burger
oorlog die toen volgde had Wu Pei Fu
geluk en Chang Tso Lin moest naar
Manchoerye terugtrekken.
Dit gebeurde in 1922.
Sedert dien is het doel van de Chihli-
partij, onder Wu Pei Fu, geweest, de
eenheid van China met geweld te herstellen.
Deze eenheid werd in het Zuiden ver
broken door Dr. Sun Yat Sen, de leider
van de inmiddels sterker opgetreden Jong-
Chineesche partij, welke beweerde verkozen
te zyn tot president van de republiek door
de meerderheid van het eerste Chineesche
parlement.
Er zijn dus twee hinderpalen op den
weg naar Wu Pei Fu’s ideaal van een
vereenigd China.
De eerste is Chang Tso Lin, de militaire
gouverneur van Manchoerije, welke zyn
leger gereorganiseerd heeft. En de tweede
is Dr Sun Yat Sen te Kanton, die een
machtige aanhang in alle Zuidelijke pro
vincies heeft.
De kleine strubbelingen om Shanghai
zijn slechts de vonk, die den algemeenen
burgeroorlog doen ontvlammen. De casus
belli tusschen de twee gouverneurs van
Kiangsu en Tse Kiang is onbeteekenend.
Van belang is, dat de gouverneur van
Tse Kiang de laatste aanhanger van de
Anfu-party is en Wu Pei Fu ziet in hem
een hinderpaal in zijn voorgastelde her
overing der Zuidelijke provincies voor de
centrale regeering. Daarom is de gouverneur
van Kiangsu erkend als de gemachtigde van
de centrale regeering en heeft deze militaire
versterking van Wu Pei Fu ontvangen.
Dr. Sun Yat Sen heeft op zijn beurt hulp
aan de Tse Kiang-troepen beloofd. Ofschoon
Chang Tso Lin niet direct belang heeft
by den strijd in het Zuiden, verheelt hij
zich niet, dat het succes van Wu Pei Fu
in het Zuiden, slechts de voorbode zou
zyn van een oorlog, bestemd om Manchoerye
weer onder controle van de regeering van
Peking te brengen. Deze beweegreden was
voor Chang Tso Lin aanleiding om de
Zuidelijke tegenstanders van de Chihli-partij
te hulp te komen en aldus een verdeeling
van Wu Pei Fu’s strijdkrachten over twee
fronten te bewerkstelligen.
Zoo is dus de huidige toestand in China
geschapen. Na deze uiteenzetting is men
ongetwijfeld in staat, met beter begrip van
zaken, de zeer belangwekkende gebeurte
nissen in China te volgen.
enz., enz.,
Busgroenten! Busgroenten!
Ontvangen een reuzen sorteering
BL1KGROENTEN,
voor elk wat wils, tegen billijken prijs.
Zie etalage. Vraagt prijsopgaaf.
Aanbevelend,
Dijkstraat 39 - Bolsward
TELEFOON 112
Wanneer men Yperen per auto nadert,
zou men, totdat Staden bereikt is (Staden
was de voornaamste Duitsche observatie
post achter de vuurlinie) niet op de gedachte
gekomen zyn, dat het land, waardoor we
juist gereden hebben, ooit een oorlog had
gezien in zyn afschuwelyksten en meest
verruwden vorm. Men zou misschien op
zyn hoogst een beetje verwonderd hebben
gekeken over al die mooie nieuwe boerde
rijen, met ruime steenen schuren en stallen
alle gedekt met heldere roode pannen.
Men zou het misschien vreemd kunnen
vinden, dat alle boomen niet ouder dan
zes jaar bleken, een enkele onverwoestbare
oude stronk uitgezonderd. Maar voordat
men den top van Staden had bereikt, en
men aan den kant van den weg een ding
zag, dat „oud” aandeed in dit nieuwe land,
een houten kruis, aangevreten door weer en
wind, en daarnaast een complete battery, dan
zou niets aan den oorlog hebben doen
denken. In de stad Yperen zelf, vindt men
een net van straten, echte straten, geflan
keerd door groote nieuwe huizen. Het oude
Vlaamsehe Yperen heeft men niet willen
opbouwen. Men heeft de oude straatwegen
eenvoudig gevolgd en nieuwe huizen van
baksteen en met dakpannen, neergezet.
Hotels, restaurants, café’s, winkels, het is
alles nieuw en goed uitgerust. Alleen op
de „Grande Place” is een oorlogsruïne
intact gehouden, als een gedenkteeken.
Dat zijn de verbrokkelde en doorschoten
muren van de vernielde cathedraal. Anders
is alles nieuw.
En zoo is het in alle gebieden in België
die door den oorlog geheel of gedeeltelyk
verwoest werden. Namen, dat zooveel ge
leden heeft, men ziet er geen verwoeste
huizen meer. Vele pleinen en straten
blinken nieuw in de zon. De brug over de
Maas is hersteld. Zoo is het overal gegaan.
Eens waren er verwoeste gebieden in
België... Zij zyn er nu niet meer. En het
was niet, voordat deze arbeid van herstel
en wederopbouw geheel voltooid was, dat
de Belgische regeering en het Belgische
volk hun onverdeelde aandacht aan het
herstel van den handel en aan het weer
in evenwicht brengen van de staatsfinan
ciën, het budget, konden wijden. Ook in
dezen laatsten arbeid zijn zij thans nage
noeg geheel geslaagd.
België is weder opgestaan.
»^an den Hak op den Hak” met de ge-
I K N N V I I N I i I I I I I R schiedenis van den geheelonthoudersver-
JL Uil 11 X X XL1 V X U U Xl I gaderingdaarin den Gelderschen Achterhoek.
Als tegenhanger van die slotscène zoudt u
mij zeer verplichten met opname van onder
staande regelen.” Welnu, geachte heer, wie
gy ook zijt ik weet het niet; gij alléén
weet het! met dank voor uwe belang
stelling inzake m’n springende stof, wil ik
bij deze aan uw verzoek voldoen, tevens
de meermalen geuite wensch herhalende,
dat, mochten er af en toe eens leuke op
merkingen, rake gezegden of humoristische
voorvallen zyn mee te deelen, afkomstig
van het krantlezend publiek, ik ze steeds
gaarne wil publiceeren. Nu geef ’k weer
het woord aan den inzender: „Alle men
schee zijn geen ezels, neen. Dat bleek uit
de opmerking van die natte gemeente!
Doch laat ik u nu eens (zonder den ezel
er bij te halen) vertellen, wie „het” lust
en wie niet. Tydens de „Blauwe Week”
te Utrecht heeft men op Vreeburg een
flesch met sterken drank geplaatst. Eerstens
werd er een waggelende gans op aan ge
stuurd; deze, bij de flesch gekomen, rekte
den hals en trapte er wiekslaand van door.
Toen kwam een logge stier snuivend nader;
hij ruikte, krulde zijn staart en draafde
brieschend weg. Nu komt ’n blaffend hondje
nieuwsgierig nader. Ook hy steekt zijn
snuitje in de hals der flesch. De reuk
alléén werkte reeds op z’n nieren. Vlug
wipt hij zijn pootje in de luchtde
rest was, zeg maar: Fransch, maar by
lange na nog niet droog, toen een mensch
was 't misschien die uit den Gelder
schen Achterhoek-vergadering? gretig
op den flesch aanstormde, ze greep en de
inhoud ervan, zonder te slikken, naar
binnen goottot groote verbazing van
de gans, de stier en ’t hondje! En mede
tot sty ving van het drankbestrijders-gezegde:
„De beesten willen het niet drinken!"
Ja, geschiedenis is meestal aardig te lezer,
ten minste als ze onvervalscht is. De
volgende is óók echte. Op één der vele
bruiloften, die hier ter stede in dezen
voorzomer zijn gehouden, werd een heer
als het ware gedwongen ook een toast te
houden. Na lang weerstreven begon hij:
n Dames en heeren, ik ben geen redenaar,
maar een leuke vent. Houdt het me dus
ten goede, dat ik onzin verkoop maar
het komt uit myn hart onze gastheer,
onze gastvrouw, zy levenSommige men-
schen schoppen een vreemde taal, nietwaar?
Onlangs bijvoorbeeld heeft iemand het
volgende gesprek afgeluisterd aan het loket
van het tramstation. „Een zuigeling is vrij,
nietwaar, meneer?” „Ja, vriend.” „Man en
vrouw zyn ééa, is ’t niet „Maar wat moet
je eigenlyk?" „Geef mij dan één retour
voor heen en terug Sneek voor ons, drieën.”
De beambte heeft eerst 19 minuten het
Wetboek van de Tramwegmaatschappy
moeten doorsnuffelen, om aan de weet te
komen, hoe te moeten handelenZoo’n
man als die daar aan 't loket stond, moest
myns inziens zich aanmelden bij een club,
wier leden bakken verkoopen. Met die
dame was 't anders gesteld zij liet de
menschen weenen. Eens pochte ze: „Ik
heb door myn spel al heel wat tranen in
in de oogen getooverd!” „Dat wil ik wel
gelooven”, werd haar toegevoegd, „wie u
ziet spelen, moet wel weenen.” Ongetwijfeld
was deze opmerking ironisch bedoeld. Jansje
evenwel was de onschuld zelve. Op een
avond zei mevrouw haar: „Jy kunt wel
gewonen tyd naar bed gaan, hoor, want
wy gaan naar de komedie”, ’t Dienstmeisje
meende: „Heel goed, mevrouw. U kunt
me evengoed morgenvroeg vertellen, wat
u zoo al gezien en gehoord hebt.”
Nu weet ik wel, dit voorval heeft zich
afgespeeld in den tijd, dat het zwakke ge
slacht nog niet geëmancipeerd was. Tegen
woordig hoor je zóó iets niet licht meer.
Vroeger (uit den tijd vóór den leerplicht)
was het: „Vader, wy hebben vanmiddag geen
school; meester moet een kalf slachten”. Thans
(uit den tyd van Regeeringsbemoeiïngen)
is het: Wat gnibbelen ze momenteel aan
dien 8-uren-dag, niet?” „Och, dat kan
mij niet schelen! Ik heb me aangesloten
by de vaste werkloozen!” We leven nu
eenmaal anders dan voorheen, ’t Kan ook
zijn, dat we nu meer hooren dan eertyds.
Je durft haast niet eens meer hard op te
denken: overal radio ze vangen alles
opZoo heeft laatst eens een inwoner onzer
goede stad per draadlooze opgevangen, dat
--• van de belastingen kwam
Voor het plaatsen van advertenties bevelen
wij ons blad bij H.H. bestuurders van ver-
eenigingen aan, terwijl wij hen tevens
attent maken op ons adres voor de levering
van alle soorten vereenigings-drukwerk als
convocatie-biljetten, reglementen, diploma’s,
programma’s, tekstboekjes enz. enz.
FIRMA B. CUPERUS Az.
Woensdag 8 Oct.:
J.V.O. afd. Bolsward. Vergadering ’s avonds
8 uur in café „Voorwaarts”.
Repetitie Operette des avonds 8,15 uur in
café Slippens.
Geref. Zangvereen. „Pro Rege”. Repetitie
des avonds 8 uur in het Wilhelmina-
gebouw.
Schaak- en Damclub „Westergoo—Tavenu”.
Speelavond. Aanvang kwart voor acht
uur in „Ons Gebouw”, leeszaal, boven.
Biljartclub „Jan Wiemers”. Speelavond des
avonds van 7—11 uur in café Gaarmann.
Donderdag 9 Oct.:
Boerenhuizing Hichtum. Provisioneele ver-
kooping door notaris F. J. Bruinsma des
nam. 1 uur in café „Pasver” Gosliga.
Biljartclub „De Harmonie”. Speelavond des
avonds van 7—11 uur in café „De Har
monie”, Nieuwmarkt 4.
R.K. Zangkoor. Repetitie 's avonds 8 uur
in café Slippens.
Vrijdag 10 Oct.:
R.K. Vrouwenbond. Ledenvergadering des
avonds 8 uur in „De Doele”.
Chr. Gemengd Koor. Repetitie des avonds
8 uur in de Chr. School „Rehoboth”,
Hengstepad.
Zangvereen. „Voorwaarts”. Repetitie ’s avonds
8 uur in café „Voorwaarts”.
Sted. Muziekkorps „Bolsward”. Gewone
repetitie des avonds 8 uur in de muziek
school.
Zaterdag 11 Oct.:
Onderling Ziekenfonds. Contributie-afdracht
’s avonds van 67 uur in „Ons Gebouw”.
Stadsspaarkas. Gelegenheid tot ’t inbrengen
van gelden, des avonds 7 uur in het
lokaal Politiebureau.
Zondag 12 Oct.:
Schildersgezellen-vereen. Vergadering des
morgens 11'/2 uur in café „Voorwaarts”.
Voetbalwedstrijden C.A.B.
Maandag 13 Oct.:
Damclub „Bolsward”. Speelavond in het
Wilhelminagebouw van 7—11 uur.
Dinsdag 14 Oct.:
Tempelieren. Vergadering ’s avonds 8 uur
in cafe „Voorwaarts”.
Bolswardsche Biljartclub. Speelavond van
7 tot 11 uur in „De Doele”.
Gemengd Koor „Bolsward”. Repetitie van
het Oratorium „Paulus”, comp. Mendels
sohn, des avonds 8 uur in „De Doele”.
Aankondigingen in deze rubriek worden
kosteloos opgenomen. Opgaven moeten
Dinsdagsavonds in ons bezit zijn.
Bolswardsche Courant
H
DRINKEN.
r’
BLOOKEREN IS AFGELEID
VAN BLOOKET EN BETEE-
KENT MINSTENS ÉÉNMAAL
PER DAG EEN KOP
VOORAL ’S MORGENS OM
HALF 11 EEN ZÉÉR NUTTIGE
EN AANGENAME BEZIG
HEID.
