der Gemeente Bolsward Officieel Orgaan 1 VS No. 97 WEET GE T WEL? dat ondergeteekende speciaal is gesorteerd in BLIKGROENTEN? Brieven en stukken voor de Redactie en Administratie, opgaven van advertentiën enz., te zenden aan het Bureau van Uitgave: Firma B. CUPERUS Az. te Bolsward - Telefoon No. 4 Woensdag 10 December 1924 63ste Jaargang I f EEN NIEUW CHINA. WEEK-AGENDA. &iu de Qofo^nc/JrrjzcLLe. Parfumerie Joyzelle, Haarlem Van den Hak op den Tak. De aankoop van melkbussen. J K GEEN HART. Neen, zeg Opwekkend en verfrisschend En ’t knopje, dat zich reeds te openen In ’t licht begon, Wacht iu den nacht op warme stralen Der morgenzon. Of hebt gy ooit zien schitt’ren stralen, De diamant. Vóór hij geslepen werd, voorzichtig, Door menschenhand? Het liefdelooze hart zal stralen Als diamant, Zich openen als de teed’re knoppen Door liefde-hand. van niemand, zeg het nimmer: Hy heeft geen hart. Gij schrijft hem hierdoor op ten doode, In diepe smart. gete niet, dat de melkvoorziening milli- oenen kostte en dat de verbetering van het apparaat ontzaglijke besparingen heeft gegeven, vele malen meer dan de tot de hoogste mogelijkheid opgevoerde berekening van het verlies op den kannenkoop. Het moreele doodvonnis dat de commissie voor de staatsuitgaven overmy heeft uitgesproken is een terechtstelling zonder gelegenheid tot verweer geweest en grievend onrecht vaardig. Kan my nog recht geschieden Verschijnt Woensdags en Zaterdags Abonnementsprijs franco per post 62’/2 cent per 3 maanden kwaliteit per pond 38 ct. 35 25 Advertentieprijs 10 cent per regel. Bij contracten aanmerkelijke korting. Dienstaanbiedingen, Koop- en Verkoopadvertentiën, Personeelaanvragen, enz., enz., van 1—5 regels 50 cent. Iedere regel meer gewoon tarief. Luidt ooit vanzelf de reinst gestemde, De mooiste klok? Zij geeft geen klank, tenzy men tonen Aan haar ontlok. In de verschillende bladen heeft het bericht reeds de ronde gedaan, dat in Juni 1919 de regeering 25.000 melkbussen voor de melkvoorziening bestelde, terwyl reeds pl.m. 38.000 melkbussen voorhanden waren. By de levering moet, naar men beweert, een sterke bevoorrechting hebben plaats gevonden van de te Amsterdam gevestigde zaak, de jN. V. Machinehandel v. h. C. van Cleef Co, met welke een der leden van de Commissie van Advies voor Zuivel- aangelegenheden, de heer O. Reitsma (door zyn langdurig verblyf hier ter stede voor vele onzer plaatsgenooten geen onbekende) in finaucieele relatie stond. Het Rijk had daardoor belangrijke schade geleden, die de Commissie-Rink op pl.m. f 140.000 raamt, terwijl feitelijk de geheele bestelling achterwege had kunnen blijven. De Lands advocaat adviseerde tot een justitioneel onderzoek. Dit onderzoek heeft echter niet tot een strafvervolging kunnen leiden, o.a. omdat de heer Reitsma slechts lid was van een commissie van advies en geen ambtenaar in den zin der wet. De indruk is, dat de bevoordeeling is bevorderd door den ambtenaar aan het departement van landbouw, die met de verzorging van den tak van dienst, waarop deze belangen betrekking hebben, was belast (blykens het verslag der commissie de heer L. Bückmann, secretaris der C. v. A., tevens chef van de afd. melk- en melk- productenvoorziening aan het departement). Thans heeft de heer O. Reitsma aan de Tweede Kamer een adres gericht, naar aanleiding van het vierde vervolg op het verslag van de commissie voor staatsuitgaven omtrent het verslag van de Algemeeue Rekenkamer inzake den aankoop van melk bussen in Mei/Jani 1919. In dit adres stelt adressant allereerst vast, dat de melkvoorziening in den winter van 1918/’19 onbevredigend is verloopen: „Behalve dat er een groot tekort aan melk was, was nog een aanmerkelijk deel "an het te weinige, wat geleverd werd, in bedorven toestand gearriveerd. Vry wel zonder eenige uitzondering was dit bederf ontstaan door het vervoer van melk in vaten, die voor melkvervoer niet voldoende gereinigd konden worden. Ook was er nog herhaal delijk tekort aan transportmateriaal. Deze omstandigheden waren den minister en alle leden van de commissie van advies voldoende bekend. Waar ik toen deze zaak be sproken werd reeds mocht aannemen, dat ik in den winter 1919/'2O tegenover den minister de verantwoordelijkheid van het goed functionneeren der melkvoorziening zou dragen, moet het zelfs nu nog erkend worden, dat ik alleen uit dezen hoofde een volstrekt voorstander moest zijn van het voorstel van het rijkskantoor voor melk. De gevraagde 25.000 bussen hadden dezelfde vervoercapaciteit, als de 7600 melkvaten, die in den afgeloopen winter met zoo treurig resultaat gebruikt waren. Deze bussen zouden dus de vaten kunnen vervangen. Warm behoefde ik het voorstel niet te steunen. Al mijn 5 medeleden der commissie van advies, die allen in zuivelzaken deskundig waren en den geheelen afgeloopen winter wekelijks kennis hadden kunnen nemen van de legio klachten, waartoe de melk voorziening aanleiding gaf, gingen aanstonds mede. Het was niet myn taak de adviezen onzer commissie aan den minister over te brengen, maar dat de minister heel gereedelijk met dit advies accoord ging, kan ik mij op dezelfde gronden verklaren, want ook tot den minister drongen vele klachten door. Reeds in het eerste oorlogsjaar, deelt adressant verder mede, was het moeilijk voldoende melkbussen voor de zuivelindustrie te verkrygen. Aanvankelijk werd geholpen met vertinde bussen. Spoedig kon tengevolge van het uitvoerverbod van tin op deze wijze niet meer aan het tekort worden tegemoet- PEPERMUNT vanslooten-harlingen (i gekomen. Inwendig verlakte bussen konden niet dienen. De heer Reitsma heeft toen den Duitschen leverancier gevraagd hier met zyn ruwe bussen te komen en ze in een hier te stichten fabriek te vertinnen. Aanvankelijk lukte dit en. kregen wij weer eerste soort transportmateriaal. Toen echter Duitscbland ook bet ruwe materiaal niet meer kon leveren, moest het bedrijf tot een complete kannenfabriek worden uitgebreid. Adressant bleef geheel vrystaan van dit bedryf: „Met den gang van zaken in het bedrijf heb ik mij nimmer bemoeid: als zoo vele andere industrieelen kwam de directeur mij eens enkele malen vrag^p om een intro ductie en als ik kon helpen maar dat was niet vaak dan hielp ik, niet meer of niet minder dan eenig ander bedrijf, welks werkzaamheid ik in het algemeen belang oordeelde. Toen de commissie van advies besloot nu gunstig te adviseeren op het voorstel om 25 000 kannen te maken, heb ik ten opzichte van den aankoop voorgesteld een deej laten aanbesteden en verder aan de firma Van Kleef de levering op te dragen van 10 12000 bussen tegen den tot voor kort geldenden maximumprijs en daarenboven nog van 3 4000 bussen tegen matigen prys, bedoeld als een op lossing die aan de regeering geen extra geld zou kosten. Het eenige bijzondere zou dan zijn, dat de naar voren gebrachte firma van deze levering een grootere portie kreeg. Als motief voor dezen steun heb ik aan gevoerd, dat de betrokken firma den ge- heelen winter door de toepassing van het vervoerverbod uitsluitend voor het ryks- melkkantoor had kunnen werken en niet aan baar overige cliëoièle had mogen af leveren, zoodat er naar myn meening alleszins motieven waren, dat de regeering baar nu steunde bij de verwerking van duur materiaal. Ook in dit opzicht aanvaardde de com missie van advies, waarvan ook elk der leden wist, hoe het bewuste bedryf den geheelen winter uitsluitend had mogen afleveren aan het Rijkskantoor en hoe het steeds was aangezet tot grootere productie, mijn voorstel en adviseerde aldus aan minister Van IJsselstein. Dat mijn opzet te dezen opzichte faiikant is uitgekomen heb ik nimmer geweten voordat minister Van IJsselstein in het voorjaar van 1922 een onderzoek liet instellen. Wanneer de commissie voor de staats uitgaven opmerkt, dat van de motieven van het verwerken van duur materiaal niets terecht is gekomen, omdat het rijks kantoor bussen van incourante maten heeft geaccepteerd, dan kan ik daarop niets anders zeggen. Voor deze onzinnige leveringen ben ik niet aansprakelijk en ik heb er niets van geweten, noch direct, noch indirect. Toen ik dit alles ervoer was de fabriek Neerlandia al gestorven aan haar pogingen om met haar dure voorraden door de crisis heen te komen, met opoffering van al datgene wat de insiders als aandeelen hadden gestort of geleend hadden, zoodat ik’ ook geen poging kon doen om een voor het land schade lijke uitvoering van een anders bedoeld voorstel nog door een schikking tot een beter bevredigend einde te brengen. Op den dag van het advies bestond de leening van f 50 000 nog niet. Ultimo Mei zou adressant het penningmeesterschap neerleggen van den F.N.Z. en achtte hij bet dan beter en mogelyk iets voordeeliger om een bedrag van f 50.000 daar in depo sito belegd voor vrienden en zichzelf mee te nemen en elders te plaatsen. Dit elders werd de N.V. Van Kleef, die mij 21 Mei vroeg of ik haar niet tijdelijk een flink bedrag kon leenen, omdat zij door haar groote voorraden te kort bedrijfskapitaal had. Zoo gebeurde einde Mei of begin Juni door een over boeking. Op 8 Mei toen ik het bewuste advies gaf, bestond eenige finantieele relatie tusschen mij en de firma Van Kleef der halve nog niet... Uitdrukkelijk herhaal ik dat ik volstrekt buiten de leining van één dezer bedrijven stond. Ik heb myn adviezen ter zake volkomen als vrije man gegeven en ze uitsluitend gebaseerd op algemeene overwegingen die en ik moet het nog maals zeggen ook voor mijn deskundige medeleden overtuigend waren. ...Heeft dit ongelukkige advies geld gekost veel geld gekost men ver- Advertentiën voor dit blad worden gratis geplaatst in „Wonseradeel”, Makkumer Courant en „Hennaarderadeel", welke bladen door geheel Wonseradeel en Hennaarderadeel geregeld huis aan huis worden bezorgd. Waartoe de Chineesche burger oorlog geleid heeft De grond slagen eener nieuwe regeering Geen vereenigd China. De gebeurtenissen in het oude Chineesche Ryk hebben zich in de afgeloopen weken zoo' snel afgewikkeld en met zoo'n voor onze Westersche begrippen, snelle en onver wachte verandering der aspecten, dat het voor al diegenen, die belang stellen in het wereldgebeuren zeer zeker interessant is, den nieuw geschapen toestand in dit on metelijke Rijk eens nauwkeurig te bezien. Tuan Cni Jui is thans, hoewel niet in naam, dan toch inderdaad de dictator die China regeert. Hij is de voorloopige chef van den uitvoerenden raad. Hij heeft verklaard, dat hij het zonder een premier zal doen, doch dat hij bijgestaan zal worden door een kabinet, dat samengesteld is uit vertegenwoordigers van alle anti-Chibli- parlijen. Naar het zich laat aanzien, zal dit kabinet vrijwel een beslist conser vatief karakter hebben. Het plan is nu, een conferentie bijeen te roepen van alle militaire en politieke leiders, teneinde de meest dringende vraagstukken op te lossen. Daarna zal een nationale vergadering van provinciale vertegenwoordigers worden bij eengebracht teneinde de grondslagen te leggen voor een nieuwe regeering, zoowel nationaal als provinciaal. En wanneer deze nationale vergadering haar plicht zal hebben gedaan, zal Tuan zich ter beschikking van haar stellen en zich aan hare besluiten onder werpen. Alle anti Chihli partijen hebben een groot vertrouwen in dezen man, die door zyn krachtig optreden bewondering afdwingt. Hij heeft in China een groot persoonlyk prestige, grooter dan eenig ander politiek leider, en dat, niettegenstaande hij nog voor kort leider der pro-Japaosche partij was. Tuan nu is niet geneigd om toe te staan, dat er vijandelijkheden worden geopend tegen Wu Pei Fa, vóórdat er een poging is gedaan tot een oplossing van het Yang Tse-probleem langs minnelyken weg. Hij tracht thans de weifelende leiders der Yang- Tse-provincies voor zich te winnen, met het vooropgezet doe), om te pogen geleidelijk een verzoening met Wu Pei Fa te bewerk stelligen. En het is een feit, dat de mogelijkheid bestaat, dat deze verstandige stappen van den dictator met succes worden bekroond, wanneer Feng Ya-Esiang, de christengeneraal, het militaire bewind neer- Jegt, hetgeen men binnenkort verwacht. Tsang Tso Lin is naar Moekden terugge keerd, waardoor hij Taan ten volle meester van de situatie te Peking liet. Het valt niet te ontkennen, dat Taan zich voor een schier bovenmenscheiijke taak gesteld ziet, ook al wordt het Yang Tse-gevaar uit den weg geruimd door de boven aangegeven middelen. Want hy moet trachten al de tegenstrijdige eischen en wenschen der verschillende partyen, welke de laatste jaren ontstaan zijn, met elkaar te verzoenen en in harmonie te brengen. Doch hij is een krachtige figuur en wanneer er één man in staat wordt geacht, dit groote werk tot stand te brengen, dan is hy het wel. Maar wat het ideaal van een vereenigd China aangaat, daarvan is men momenteel verder verwijderd dan ooit. De vestiging van een militaire regeering te Wa Chang en Hankow heeft de hoop daarop voor- loopig den bodem ingeslageu. Tevens blijkt hieruit, dat Wu Pei Fa weer een factor is gaan vormen, waarmee men ernstig rekening moet houden. De zoogenaamde Al-Cbineesche conferentie te Tientsin is dus teruggebracht tot een Oorlogsraad, die het gevaar van Loyang, in de provincie Honan, waar Wu Pei Fa zich weer ge vestigd heeft, te bestryden heeft. Want ofschoon de militaire gouverneur van Chihli niet kan rekenen op de daadwerkelyke steun van alle onderteekenaars van zijn manifest, heeft hij toch genoeg macht, om Tuan, zoowel als Chang Tso Lin veel wat moeite te veroorzaken. De houding van Chi Hsieh Yuan geeft voorts aanleiding tot velerlei veronderstellingen. Zoowel Tuan als Wu Pei Fa beweren dat hij hun aan hanger is. Doch deze gouverneur van Kiangso zal zich eerst nog wel eens bezinnen, alvorens te besluiten. Laat ons echter hopen, dat Taan in zyn werk mag slagen, opdat orde en rust in China zullen weder- keeren. Voor het plaatsen van advertenties bevelen wij ons blad bij H.H. bestuurders van ver- eenigingen aan, terwijl wij hen tevens attent maken op ons adres voor de levering van alle soorten vereenigings-druk werk als convocatie-biljetten, reglementen, diploma’s, programma’s, tekstboekjes enz. enz. FIRMA B. CUPERUS Az. Woensdag 10 Dec.: J.V.O., afd. Bolsward. Vergadering ’s avonds 8 uur in café „Voorwaarts”. Repetitie Operette des avonds 73/< uur in „De Doele”. Geref. Zangvereen. „Pro Rege”. Repetitie des avonds 8 uur in het Wilhelmina- gebouw. Schaak- en Damclub „Westergoo-Tavenu”. Speelavond. Aan vang kwart voor acht uur in „Óns Gebouw”, leeszaal, boven. Biljartclub „Jan Wiemers”. Speelavond des avonds van 7—11 uur in café Gaarmann. Donderdag 11 Dec.: jeugd-Tempelieren. Vergadering ’s avonds 8 uur in café „Voorwaarts”. Biljartclub „De Harmonie”. Speelavond des avonds van 7—11 in café „De Harmonie” Nieuwmarkt 4. Vrijdag 12 Dec.: Zangvereen. „Voorwaarts”. Repetitie ’s avonds 8 uur in café „Voorwaarts”. R. K. Zangkoor. Repetitie ’s avonds 8 uur in café Slippens. Chr. Gemengd Koor. Repetitie des avonds 8 uur in de Chr. School „Rehoboth”, Hengstepad. Sted. Muziekkorps „Bolsward”. Gewone repetitie des avonds 8 uur in de muziek school. Zaterdag 13 Dec.: Onderling Ziekenfonds. Contributie-afdracht ’s avonds van 6—7 uur in „Ons Gebouw”. Zondag 14 Dec.: Voetbalwedstrijden C.A.B. Maandag 15 Dec.: Zangvereen. „Harmonie”. Uitvoering met medewerking van het jBoheemsch viool- trio”, des avonds 8 uur in „De Doele”. Damclub „Bolsward”. Speelavond in het Wilhelminagebouw van 7—11 uur. Dinsdag 16 Dec.: S. D. A. P. Openbare vergadering ’s avonds 8 uur in café „Voorwaarts” Bolswardsche Biljartclub. Speelavond van 7 tot 11 uur in „De Doele”. Gemengd Koor „Bolsward”. Repetitie van het Oratorium „Paulus”, comp. Mendels sohn, des avonds 8 uur in „De Doele”. Aankondigingen in deze rubriek worden kosteloos opgenomen. Opgaven moeten Dinsdagsavonds in ons bezit zijn. Deze week begin ik met een onbegrijpe lijke geschiedenis, die, na de Raad gesproken heeft, begrypelyk is geworden. Je hebt 't das begrepen? Met groote moeite slaagde men er ten slotte in, den redacteur nog lezend uit de painhoopen te redden. Er had namelijk een instorting van een drukkery plaats gehad. In de Raadsvergadering dier ge meente is met 7 tegen 5 stemmen uitgemaakt, dat hier ongetwijfeld een drukfout moet ingeslopen zyn, en dat voor ’t woord lezend, levend moet gelezen worden. Eén lettertje kan alzoo veel bewerkstelligen. Daar kan die letterzetter van meepratenHij had in een advertentie inplaats van bedrijfsleider, bedrijfslyder gezet. En de corrector, die dien dag juist lijdende was aan migraine, omdat hy den vorigen avond leider was geweest van een reciteeravond, was niet present. Zoodoende werd de annonce foattief geplaatst. Natuarlijk moest de zetter zich verantwoorden. Hij deed als volgt: Er moet toch één beginnen met de korte ei langer en de lange ij korter te maken. Ja, sommige menschenkinderen hebben met onze taal en onze spraak de grootste lol. Zoo hoorde ik eens 'n slager zeggenham. Eo ’n bakker zei: mik. Van Puffelen, die aan m’n zijde stapte, merkte op: Hebt ge na wel gezien, dat de één z’n verbruiks- artikel de mond doet sluiten en dat van den ander hem doet openen? Ik begreep eerst zyn zinsbouw niet, en stelde mij te dien einde in verbinding *met een sinaas- appelplukker. Want daaronder heb je meer malen laidjes, die zoowat van alles weten. Hij liet me eenige malen die ham-mik- oefening doen. En werkelyk: ik zal ieder aanraden, er eens ’n proef mede te nemen, ’t Ware te wenschen, dat het vrouwtje van m’n vriend wat vaker ham zei, en dan na elke keer 15 minuten de mond in dien stand moest houden. Dan was er hee] wat minder gekijfI Dat blijkt ook uit het feit, dat bet nieuwe vrouwen woordenboek 1030769517 woorden méér bevat, dan Cramer’s Woordentolk. Beide boekwerken te bekomen bij den boekhandel. „Van kleinigheden heeft men soms meer last dan van groote, gewichtige zaken”, «prak A. En B. zei: „Volkomen waar. Verleden week op een avond laat, kon ik myn huis wel vinden, maar het sleutelgat met de grootste moeite”. Doch dat kwam zóó: A. en B. zaten samen in een café, en toen maakte de eerste van de gelegenheid, Wij bieden U aan tegen uiterst billijken prijs de merken „de Faam’', „de Tuinbouw", „Zuid-Beveland" „Hero” en ,,’t Molentje”. Eiken dag uitgewogen Blikgroenten fijne Spercieboonen Snijboonen Spinazie Vriendelijk aanbevelend, J. NA WIJN Jr. Dijkstraat39 - Tel. 112- Bolsward Bolswardsche Courant rj i I 5 A n 4 lm 1 verhoogt het genot van 'f* nitstapje, door den verfrlMchenden in vloed die er van uitgaat

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1924 | | pagina 1