Officieel Orgaan
der Gemeente Bolsward
I
T IS PLEIZIERIG
flHi
J. WIJMA
IHANEWACKERJr.
BRILLEN
KLEEDING naar MAAT
FHIIS ODSTERBAflN
Bala ns-Opruiiïiing I
KOOPT NU
EEN MOOI
HEERENVEST -
TRÜI OF PÜLOVER
EEN DAMESVEST
- JUMPER -
OF MOOIE SJAAL
Alle prima soorten
met
15°|o korting
s T
'Yfq
Iswari
Marots
;en tjro itru.r
(_0
5ste Jaargan
BARBIER - KAPPER
SCHILDWIJK - BOLSWARD
AANBEVELEND
ww Heeren ’d COSTUME,
toot Dames’nMANTELCOSTÜUM
of JAPON.
Redden,
Zaterdag 23 Januari 1926
No. 6
65ste Jaargang
Bij ons vindt U
Watersnood en volkswelvaart.
KLEINZAND - jSNEEK
ELK ROEMT
de fijn gebakken Visch
van
J. WIELINGA
KERKSTRAAT 16 - BOLSWARD
A |tm le BiM J. 1.1.t OEVERZn
\r
onze
isrfe li
per fleseh,
kwartje.
/éldij,
en „de Faam'1!,
ercieboonen,
en gemakkelijk koopen, als er groote keuze is.
een zeer bijzondere sorteering in
SFDEKENS
Aanbevelend,
i
l
is
arbeidsmarkt
le soort 32 ct.
Laten ze hun vak dan leeren.
Advertenties: 8 cent per regel. Bij contracten aanmerkelijke korting.
Advertenties, voorkomende in dit blad, worden gratis geplaatst in
„Wonseradeel”, „Hennaarderadeel”, Makkumer- en Workumer Courant.
het
van
ïfl—r---
I
VAKKUNDIGE LEVERING VAN
VOOR
4. w. at.
Onthoudt date handteeksning.
Balsward, Jan. ’26.
APPELMARKT
BOLSWARD
che
>n
ir t„
feeen es!: el Kami
KOOPT BIJ ONS
SCHERMER’S
DRUKKERIJ EN BOEKHANDEL
I BOLSWARD.
loon dat de ongeschoolde jonge arbeider in
jjn jeugd kan maken. Dit brengt op onze
-11 een onevenredig aantal on-
geheel of gedeeltelijk kwjjt. Wjj hebben,
als mensch, medeljjden met hem. Als
economist treuren wjj evenwel om
kapitaal-verlies, d.w.z. het verlies
productiemiddelen. Om dit verlies te her
stellen moet in de eerste plaats op het
verbruik bezuinigd worden. Door wie, doet
er niet toe. Het geld, dat beschikbaar was
KOPERKUNST
L
A
S
D
IJ
K
S N E E K, Hoek Peparatmt*
j- Schapenplein.
R
.dverténties 10 ct,. per II
rgel. Bij meerdere graat-
pgyi eencr zelfde adver-
rntitreductie-. Bijccntrtct
antnerkèljjke korting*' I.
LAD
wel reeds zeker is, dat de economische
gevolgen van de overstroomingen niet be
perkt zullen bljjven tot het terrein van
de ramp.
Wjj twjjfelen er niet aan, of het verlies
van verbraiksgoederen zal aangezuiverd
worden. En wij hopen, dat deze ramp met
al haar verschrikkingen ons weer sterken
zal in het besef, dat de kapitaal-vernietigiag
zoo spoedig mogëljjk hersteld moet worden
door... arbeid en bezuiniging.
Filantropie kan den nood van onze in
ellende gedompelde volksgenooten lenigen
arbeid, ja harden arbeid zelfs,
zal noodig z jj n om de volksverarming
ongedaan te maken.
I
oorzaken van kapitaalvernietiging en van
die drie wordt dan in den regel als eerste
genoemd: een natuurramp. Wjj willen aan
de kapitaal- en dus ook welvaart-vernieti-
Dit blad verschijnt des Woensdags en Zaterdags. Abonnementsprijs buiten
de raijon, franco per post, 2,50 per jaar. - Redactie en Administratie:
J. MULDER, v/h. Firma B. Cuperus Az., Bolsward, Tel. No. 4
door fabriekscholen geboden gelegenheid
gebruik te maken. Men ziet te weinig in,
dat een goede opleiding in de jeugd waar
borgen biedt voor een behoorlijk bestaan
en geeft de voorkeur aan het iets hoogere
Wanneer ge een leerboek over economie
opslaat, zalt ge daarin, bjj de behandeling
van het kapitaal, opgenomen vinden drie
Ees fcula, kerk, schaal.
Boer der eaz. naar fata,
daar ons te bewerken op
een koperen wandbord,
bloempot, in zwarte i|at
al naar verkiaeiaf.
Frozen f 10,— tot f BB,—
n hoager.
Allermaoiat getchaak
voer jubileum.
gende werking van een natuurramp eenige
aandacht wjjden, nu een deel van ons volk
door watersnood geteisterd is en het thans
Het bestuur der afdeeling ’s-Gravenhage
van de Vereeniging tot bevordering van de
vakopleiding in Nederland heeft een ge
schrift verspreid, waarin het volgende
voorkomt
«Zal ons land op den duur zjjn groote
bevolking kunnen bljjven onderhouden,
dan moet ook hier het peil der vak
bekwaamheid zou spoedig mogëljjk worden
opgevoerd. Dat hier inderdaad gebrek aan
goede vaklieden is, wordt wel bewezen door
het feit, dat het nu, niettegenstaande de
groote werkloosheid, nog moeiljjk valt om
goed geschoolde werklieden, die werkeljjk
hun vak verstaan, te krjjgen. De belang-
Wanneer wjj, zittend in een goed ver
warmd vertrek, onder het genot van een
sigaar of een kop thee, in ons Ijjfblad
lezen van de verschrikkeljjke ellende waarin
onze landgenooten in het Zuiden gedompeld
zjjn, zjjn het voornameljjk tafereelen van
huiseljjk leed en van armoede, die voor
ons opdoemen. Wjj denken aan de duizenden
gezinnen, die plotseling en zoo geheel buiten
hun schuld in de grootst denkbare ellende
zjjn gedompeld.
Dank zjj den arbeid van de pers, wordt
de stemming in ons volk «sturmreif” voor
het leger collectanten, dat thans zjjn inval
waagt in het droog gebleven deel van ons
land. En slechts bjj, die zelf heel arm is,
zal een poging wagen den aanval van een
met geldbusje gewapenden collectant af te
slaan. Een deel van ons volk zal van zjjn
bezit een som, klein, of groot, afstaan aan
het fonds, waaruit de slachtoffers van de
ramp het noodige zullen ontvangen om
voor de verloren gegane gebruiksgoederen
zich nieuwe aan te schaffen. Bezien wjj
deze geldinzameling door den bril van den
economist, dan ontwaren wjj slechts bezits-
verschuiving. Bezitters van gebruiksgoederen
(bedden, dekens, kleedingstukken enz.)
werden door de ramp bezitloos, bezitters
van geld gaven een deel van hun geldbezit
aan de arm geworden landgenooten met
het doel deze lieden in staat te stellen uit
«In de eerste plaats dunkt ons het
geringe verschil in belooning tusschen een
goed en een Hecht vakman. Het is niet
te ontkennen, dat de vakvereenigingen met
den voorraad gebruiksgoederen zich aan
te schaffen, wat zjj noodig hebben. Het is
uiteraard heel jammer, dat zooveel goederen
verloren gingen. Uit een economisch oogpunt
beschouwd, is deze goederen-vernietiging
niet het ergste gevolg van de ramp. Den
economist is het vóór alles van belang te
weten, hoeveel kapitaal er door het water
vernietigd, of onbruikbaar gemaakt is.
^Kapitaal, d.w.z. middelen, die wjj noodig
hebben voor onze goederenproductie.
Ook zonder eenige theoretische kennis
aangaande de goederenproductie weten wjj,
dat de mate, waarin wjj onze behoeften
aan goederen kunnen bevredigen ten slotte
afhangt van de voorraden, die aan de
markt worden gebracht. Wjj weten ook,
dat die voorraden geleverd worden door
de fabrieken, of door de landbouwers.
Denken wjj nog even verder na, dan
herinneren wjj ons weer, hoe die fabrieken
(met de daarin staande machines enz.) en
die akkers van de landbouwers ontstaan
zjjn, doordat wjj niet alleen goederen
voortbrengen, die wij verbruiken, maar
ook goederen, die dienen om gebruiks
goederen in groote hoeveelheden voort te
brengen. Of wjj deze zoogenaamde «kapitaal
goederen” nu vervaardigen in het eigen
land, of dat wjj ze koopen in het buiten
land, doet niet ter zake. Feit is het in
elk geval, dat wjj onze productiemiddelen
voortdurend uitbreiden en verbeteren en
daardoor in staat zijn onze voorraden van
gebruiksgoederen voortdurend aan te vullen
en zoo noodig te vergrooten.
Nemen wjj nu eens aan, dat door de
watersnood een fabriek van wollen dekens
vernietigd werd. Wat is er nu gebeurd?
De eigenaar van de fabriek is zjjn vermogen
fabriek en de vervaardiging van nieuwe
machines. Kortom, door de vernietiging
van de fabriek van wollen dekens, vindt
er een verschuiving in den arbeid plaats,
van rustig voort te kunnen werken aan
vermeerdering van ons goederenbezit, moet
een deel van den arbeid gericht worden
op herstel van verlies.
Bljjft de kapitaal-vernietiging beperkt
tot één fabriek, dan zjjn de gsvolgen
nauweljjks merkbaar buiten het gebied,
waar de menschen wonen, die in dat bedrjjf
werkzaam waren, maar heeft er kapitaal
vernietiging plaats, zooals thans in het
Zuiden van ons land, dan heteekent dit:
volksverarming. En deze kan niet ongedaan
gemaakt worden door filantropie. De
collectanten met de busjes doen geld
vloeien van de eene pottemonnaie in de
andere. Uit een leege pottemonnaie kan de
collectant niets laten vloeien, maar de
bezitter van de ledige beurs ondervindt wel
de gevolgen van kapitaalvernietiging, zoo
deze althans een grooten omvang heeft
aangenomen. Want de levensbehoeften, die
hij met zijn loon moet betalen, zullen
duurder worden, zijn werkeljjke inkomen
vermindert.
.2de soort 28
28
35
’^30
- 55
40
stelling om een goede vakopleiding te
krjjgen, is hier te lande bjj de industrieele
arbeiders uiterst gering en vaak ontbreekt/
de wil of de liefhebberjj, om van de b.v.
voor aankoop van een hoeveelheid gebruiks
goederen, of voor aankoop van grondstoffen
om de productiemiddelen uit te breiden
moet nu aangewend worden voor aankoop
van grondstoffen om het verloren gegane
te vervangen.
Voorts moet een deel van de arbeiders
onttrokken worden aan het werk, waarmede
zjj bezig waren om te werk gesteld te
worden aan den opbouw van de nieuwe
Vponcl 30.
25
2/
20
Ie soort 50 ct.
ercieboonen,
2e soort 45
vie *45
50
100
80
6Q
en gr
en ,'da Faam”,
&i&bpoiien,
ercieboonen.
geschoolden of halfgeschoolden, die eigenljjk
geen enkel vak verstaan en wier lot op
den duur is een zich verdringen op de
markt der losse arbeiders tegen een minimum
belooning”.
Over de oorzaken van de geringe liefde
der jongelieden zich te bekwamen tot voor-
trrffeljjke geschoolde kracht, zegt het
geschrift
«In de eerste plaats dunkt
HUillIHlÈfr
Bolswardsche Courant
HESLINGAS BROOD IS VOLLEMELKBROOD
I
1
BOEKHANDEL
;l
■-
f,
DRUKKERIJ
BESTELT BIJ ONS I
SCHERMER’S
I DRUKKERIJ IN BOEKHANDEL
BOLSWARD
'91
«.4'Uit
mi
ezeitcreéht opmerki r j
3ii volgepden ci,a£ k j
Julius Stockmann, Bolsward