tevens WOUDA’s Uw Hoofdhuid U. Twijnstra’s Oliefabrleken, Akkrum—Maarsen. Officieel Orgaan der Gemeente Bolsward No. 1 Dinsdag 4 Januari 1927 66ste Jaargang Belasting en Werkloosheid. VEEHOUDERS! Weekagenda Bolsward. UIT EIGEN KRING Mi KLEINVEEHOUDERIJ. 2. 4. BUITENLAND. Abonnementsprijs binnen den raijon, franco per post 15 ct. per maand; daar buiten f 2,50 per jaar. zoo maar grijpen, terwijl men ze uit de hand kan voeren. Daarom kunnen wij een ieder, die iets „aar digs” wil hebben, of te weinig ruimte heeft, voor groote hoenders, aanraden een toompje krielen of dwerghoenders te houden; ze zijn (mits van goede afstamming) productief! Wie inlichtingen wenscht, kan ze vragen aan HOEDULIR. Voeren met oordeel Is voeren met voordeel Voer dan het beste, Krachtvoer U.T. Brengt veel genoegen en voordeelen mee. Verkrijgbaar bij L. SIEPERDA, Bolsward en bij de bekende agenten. r. r 7 Zelfrijzend Bakmeel wordt vrij van roos en Uw haar wordt zacht en glanzend als ge des morgens het haar inwrijft met een weinig Doos 30, Tube 80 et. PUROL schieten door een schot in den buik een ver wonding toebracht, waaraan zij kort daarna overleed. De onhandige schutter werd gearre steerd. Advertenties 10 ct. per regel. Bij meerdere plaat singen eener zelfde adver tentie reductie. Bij contract aanmerkelijke korting. G. F. Handel. L. van Beethoven. zijn daar aan particuliere exploitatie overge laten, en het is volstrekt geen programpunt der vakvereenigingen dat daarin verandering ko- me. Hare leiders en ook de groote meerder heid der leden hebben genoeg economisch inzicht om het nut van goedkoope productie te begrijpen. De algemeene overtuiging heerscht er dat verbetering van den levens standaard der arbeiders eerst mogelijk wordt door betere bedrijfsuitkomsten. De onverge lijkelijke solidariteit tusschen allen die in het bedrijfsleven werkzaam zijn wordt door elkeen verstaan. BOLSWARD. DINSDAG 4 JANUARI: Gemengd Koor „Bolsward”. Geen repetitie. Chr. Muziekclub „Absit Invidia”. Gewone repetitie, 8 uur ’s av. in de school aan de Hid Herostraat. Bond v. Staatspensioneering. Repetitie, ’s av. 8 uur, in café Boermans. I. O. G. T. Vergadering ’s avonds 8 uur in café „Voorwaarts”. WOENSDAG 5 JANUARI: Cello-avond op de bovenzaal van café Hoekstra, 's avonds 8 uur. Schaakclub „Westergoo”. Speelavond. Aanvang 73/4 uur in ,Ons Gebouw", leeszaal, boven. Geref. Zangvereen. „Pro Rege”. Repetitie 8 uur n.m. in 't Wilhelminagebouw. S. D. A. P. Vergadering 's avonds 8 uur in café „Voorwaarts”. DONDERDAG 6 JANUARI: Zaugver. „Harmonie”. Repetitie 8 uur n.m. café Slippens. Zatigver. „Blauwe Vaan”. Repetitie ’s av. 8 uur in café „Voorwaarts”. Gymnastiekver. „Lycurgus-Wilhelmina”. Oefenen. Dames 8-9 uur. Heeren 9-10 uur. Bond voor Staatspensioneering. Propaganda-avond ’s avonds 8 uur in „De Doele”. VRIJDAG 7 JANUARI: Mij, tot Nut van het Algemeen. Openbare verga dering ’s avonds 8 uur in „De Doele”. Stedelijk Muziekkorps. Repetitie 8 uur n.m, in de Muziekschool. Chr. Gemengd Koor. Repetitie ’s av. 8 uur in de Geref. school „Rehoboth” Hengstepad. R»K. Zangkoor. Repetitie ’s av. 8 uur in café Slippens. Vrijzinnig Kerkkoor „Bolsward”. Repetitie in het Wilhelminagebouw, ’s avonds 8 uur. Zangver. „Voorwaarts”. Repetitie ’s av. 8 uur, in café „Blauwhuis”. ZATERDAG 8 JANUARI: Onderling Ziekenfonds. Contributie-afdracht ’s av. van 6—7 uur in „Ons Gebouw”. Schilders. Vergadering ’s av. 7 uur in café „Voor waarts”. Bolswardsche Burgerwacht. Schieten ’s avonds van 8—10 uur. MAANDAG 10 JANUARI: S. D. A. P, Cursusvergadering, ’s avonds 8 uur, in café „Voorwaarts”. Damclub „Bolsward.” Gelegenheid tot dammen in het Wilhelminagebouw. Aanvang 's av. 7 uur. Strijkorkest „Andante”. Repetitie ’s av. 7'/2 uur in de Muziekschool. Alle vereenigingen in de verschillende hoofd plaatsen, waar ons blad gelezen wordt, Kunnen van deze rubriek gebruik maken, mits die ver eenigingen ook hunne desbetreffende adver- tentiën in dit blad plaatsen. Dr. A. R. Zimmerman, die van een reis naar Amerika is teruggekeerd, geeft thans in ver schillende artikelen in de „Tel.” zijn indruk ken weer. Een vergelijking makende tusschen de arbeiderstoestanden in Amerika en in ons land, schrijft dr. Zimmerman o.m. het volgende: Een ieder weet, dat eeu bedrijf niet alleen de loonen betaalt van hen, die er rechtstreeks aan verbonden zijn, maar ook een deel van de loonen in de bedrijven, waarvan het zijn be- noodigdheden koopt. Zoo zal een fabriek in den kolenprijs de mijnloonen terugvinden; de bouwondernemer in de prijzen der materialen de loonen van steenbakkerij en zaagfabriek; de wever in hetgeen hij voor het garen betaalt, de loonen der spinnerij, en zoo gaat het door over de geheele lijn der maatschappelijke werkzaamheid tot aan de loonen van hen, die aan het beginpunt bij de voortbrenging der grondstoffen staan. Juist evenzoo moeten de bedrijven bijdragen in de kosten van de huis- •houding van staat en gemeente, hetzij bij wege der directe of- indirecte heffingen, hetzij door vergoeding te betalen voor de diensten die de overheid op zich heeft genomen. Werken de spoorwegen en de posterijen duur, dan zijn vracht en frankeering zware posten in de on- kostenrekening. Wordt de electriciteitsfabriek met ruime hand beheerd, dan zal de beweeg kracht en wat maakt die niet uit in de indus trie de uitgaven sterk verhoogen. Maar ook alle andere publieke onkosten moeten tenslotte door de arbeidende gemeenschap, en daarin staan de bedrijven op den voorgrond, opge bracht worden. leder.e ondernemer gaat na tuurlijk eerst van whist'spreken, nadat zijn be lastingen betaald zijn. Daarom heeft de huis houding van de openbare lichamen op de uit komsten van ieder bedrijf grooten invloed. Vóór alle andere uitgaven, Staan de kosten dier huis houding op elke bedrijfsrekening; bij iedere prijsopgave moeten zij medegeteld worden; zij komen overal boven op. Hoe hooger zij zijn, des te minder kans op orders, des te moeilij- ker concurrentie tegen het buitenland, des te grooter het gevaar van inkrimping van het be drijf en van werkloosheid. Dit bleek onlangs treffend uit een adres der drukkerijen aan de Regeering, waarin zij er op wezen, dat hun menige bestelling ontgaat, omdat ons posttarief de verzending van groote voorraden drukwerk zóó duur maakt, dat men in het buitenland laat drukken en frankeeren. Dit is één voorbeeld uit velen. Er is geen twij fel aan of de hooge lasten, die het enorme be stuursapparaat veroorzaakt, vormen een zware belemmering voor de ontwikkeling der vader- landsche nijverheid en hebben de strekking de werkloosheid te vergrooten of hare verminde ring tegen te gaan. Dit werd onlangs ook in de Eerste Kamer erkend en de leider der vorige Regeering sprak het onomwonden uit dat de belastingdruk een van de belemmeringen is, waardoor de opleving der nijverheid wordt tegengehouden. Dat hij er aan toevoegde dat verlichting van dien druk mede in het belang der arbeiders is, deed even weldadig aan als het pijnlijk trof dat de arbeidersafgevaardigden het bedrag, dat voor belastingverlaging be schikbaar is, voor nieuwe vermeerdering van staats-onkosten wilden bestemmen. Het bleek eens te mepr op hoe verkeerden weg in Nederland de arbeidersbeweging geleid is. Zij heet de „moderne”, maar in waarheid is zij de verouderde en de achterlijke. In Ame rika, waar de welstand der arbeiders zóó groot is dat men er zich hier nauwelijks een denk beeld van kan vormen, bestaat een werkzame en bekwame behartiging van het arbeidersbe lang, en op de resultaten kan men trotsch zijn. Maar die behartiging heeft niet plaats op den bodem van den klassenstrijd en gaat niet uit van een tegenstelling tuschen het belang van het bedrijf en het belang van hen, die daarin werkzaam zijn. Als er gestreden wordt, loopt de strijd bijna uitsluitend over de hoegrootheid van het loon, maar in één ding stemmen beide, partijen overeen n.l. dat het bedrijf ten slotte de arbeidersgemeenschap van ondernemer en werkman is en dat ee'n welvarende arbeiders klasse onbestaanbaar is zonder bloeiende be drijven. Vandaar dan ook dat ginds steeds in het oog gehouden wordt, dat voorop moet staan de voortbrenging, de ontwikkeling, van het economisch leven en dat nimmer aange drongen wordt op maatregelen die de productie verminderen of de doode lasten vergrooten. Bijna alle diensten en bedrijven, die hier in handen der overheid zijn, zooals spoorwegen, telegraaf, telefoon, eléctriciteit, gas en water Bij ons is daarvan nog geen sprake. In be schouwingen, waarom de gemiddelde Ameri- kaansche werkman lachen zou, als om gepraat uit de kinderjaren, gaat de arbeiderspers dag in, dag uit voort scheiding te prediken tusschen het bedrijfsbelang en het arbeidersbelang, en aan te dringen op nieuwe lasten, die de voort brenging en de concurrentie belemmeren daarbij het onveranderlijk voorstellende alsof de welvaart der werklieden iets op zichzelf- staands is, iets dat bestaan kan en bevorderd kan worden zonder 'te letten op de winstmoge lijkheid der onderneming. Natuurlijk zal dit niet altijd kunnen door gaan. Den werklieden, en het allereerst aan hen, die in Amerikaansche toestanden belang stellen, zullen de oogen opengaan voor hei onlosmakelijk verband in heel den stoffelijken vooruitgang der maatschappij. Zij zullen gaan inzien, dat de looden last der bestuursuitga- ven, als gevolg van te kostbaar overheidsbe- heer, een uiterst nadeeligen invloed op de ont wikkeling der nijverheid heeft, de mededinging bemoeilijkt, de slapte vergroot, de werkloos heid in de hand werkt en den levensstandaard laag houdt. En als dat algemeen beseft wordt, en als daarbij overdacht wordt, hoe groote schuld het kostbaar overheidsbeheer aan het dure gezins- onderhoud heeft, dan zal in zeer wijden kring de vraag gaan rijzen, welke de oorzaak dier zware lasten is. Krielhoenders. Evenals de groote hoenders zien we tegen woordig de miniatuurkippetjes snel in aantal toenemen. Ze verdienen ook ten zeerste hun plaats. De weinige eischen, die zij stellen, maken het een ieder mogelijk hiervan een zeker aan tal te houden. Alhoewel er nog veel aan het legvermogen kan en zal worden verbeterd, kunnen we ge rust zeggen, dat de krielhoenders in verhouding tot hunne grootte, al zeer productieve diertjes zijn. Voor hen, die in de stad voor een toom groote hoenders weinig of geen ruimte heb ben en tóch een drang in zich voelen om kip pen te houden, kunnen de krielen een uitkomst zijn. Op een oppervlakte van 3 M. bij 1.50 M., kan met gemak 1 haantje met 6 a 7 hennetjes gehouden worden en op ongeveer 2 vierkante Meter dus 1—3. Wat het leggen aangaat, kunnen wij ze ook aanbevelen; er zijn ons staaltjes ter oore ge komen, die noemenswaard zijn (en wel hier m Bolsward, waar ze nog weinig gehouden wor den) namelijk meer dan twee honderd eieren per jaar. Ook het gewicht der eieren is bevre digend. In Antwerpen bijv, is^het houden van krielen zeer populair. Het houden van krielen kan op tweeërlei wij ze worden uitgeoefend, namelijk op nut en op sport. Degenen, die de kleinste rassen er op na houden, kunnen niet zooveel verwachten als de houders van zwaardere rassen. Onder lichte rassen verstaan wij in de eerste plaats de 'Hollandsche krielen, de Javakrielen, enz., onder de zwaardere: Wyandotte krielen, Plymouth Rocks krielen, Cochin krielen, enz. dan hebben we nog de middelsoorten als: Langshans, Sabelpoot, Sebrichts, enz. Zij, die ze voor nut willen houden, nemen dus de zwaardere soorten en middelzware, voor sport kan men alle rassen nemen. Vooral dames houden zich vaak bezig met het houden en fokken van Dwerghoenders, •waarom deze ook wel „dameskippen” worden genoemd. De kriel- of dwerghoenders munten uit door hun bijzondere tamheid; wie er heel gewoon (niet te wild) mee omgaat, zal er veel pleizier van kunnen beleven. Ze laten zich WITMARSUM, 2 Jan. De tooneelvereeni- ging „Nocht en Wille” alhier voerde op 1 Jan. op de zaal van H. Bruinsma op de tooneelstuk- ken „Hwerom” en De man van de pijp.” De zaal was geheel bezet en het spel en de rollen zoowel in het voor- als nastukje werden op zeer verdienstelijke wijze uitgevoerd. „Nocht en Wille” heeft eer van haar werk maar beschikt ook over vele beste krachten. Van het vrije bal werd ruim gebruik ge maakt. WITMARSUM, 2 Jan. In het café van den heer J. Kuperus had op 1 Januari een prijs- pandoerpartij plaats, waaraan een 20 beste spelers deelnamen en er werd ook met animo gespeeld. De prijs verwierven A. Zijlstra en M. Posthu mus Smit. De premie J. Kuperus en A. Dijkstra. WITMARSUM, 31 Dec. Eenige arbeiders, vaders van groote gezinnen, vervoegden zich gisteren alhier ten Gemeentehuize om Werk. WITMARSUM. Onder de kinderen alhier ‘heerscht eene ongesteldheid, welke aangeduid wordt met den naam „gele ziekte”. De aange taste patiënten moeten in bed blijven. WONSERADEEL. In onze hoofdplaats spant het nog meer dan eens om een huurwoning te bekomen; 9 10 liefhebbers voor zulk een loskomende woning is volstrekt geen zeldzaam heid, terwijl in de dorpen Schraard, Wons, Pingjum en Makkum vaak huurwoningen leeg staan. In de laatste jaren is dan ook het in- wonerstpl van Witmarsum steeds vermeerdert. Vroeger een 2 a 300 tal inwoners minder tel lend dan Arum, komt het dat dorp nabij in zie lental. WOMMELS, 1 Jan. Oudejaarsavond is een avond, die zich onderscheidt van alle andere avonden in het jaar. Dan toch komt de mensch tot bezinning en tracht zich rekenschap te ge ven van zijn doen en laten in het afgeloopen jaar en een stille weemoed maakt zich van hem meester, als hij zich bewust wordt van al het betrekkelijke in het leven en van het onver biddelijke voortsnellen van den tijd. Er zijn echter ook menschen, die zich op de zen avond om tien uur (of eerder) even on verstoord ter ruste begeven als op welken an deren avond óók. Een derde categorie menschen is van geheel andere geestelijke constructie: deze menschen* moeten niets hebben van den weemoed van de- eerste, noch van de onverschilligheid van de tweede groep lotgenooten, maar vinden, dat bij dezen avond meer een geest van vroolijk- heid, ja zelfs van uitgelatenheid, past. Klaar blijkelijk behoorde gisteravond een aanzienlijk aantal dorpsgenooten tot deze laatste groep. Tenminste tegen twaalven verzamelde zich een talrijke menigte op en om „de terp”. Uit alle hoeken van het dorp kwamen groep jes menschen opdagen, die hier en daar het oude jaar hadden „uitgezeten.” Allen waren van meening, dat het bijzondere tijdstip, de- overgang van het oude in het nieuwe jaar, niet, wat men noemt „onopgemerkt” behoorde voor bij te gaan. Men trachtte daarom de gewichtige gebeurtenis geluid en kleur bij te zetten door het zingen van schoone en minder schoone liederen, het lossen van vreugde-schoten (sleu tel- en wervelgeknal) en het ontsteken vaq vuurwerk (voetzoekers en Bengaalsch vuur, dat de. geheele terp en omgeving in een fan- tastischen gloed zette). Klaarblijkelijk was de ze feestelijke markeering van het middernach telijk uur voorzien, want het had den Heiligen Hermandad aanleiding gegeven een drietal vertegenwoordigers aanwezig te doen zijn. Het bleek, dat deze drie geheel andere ge voelens koesterden omtrent het noodige of ge- wenschte van de oudejaarsavondpret dan de bijeengekomen menigte. Toen de eersten hun meening kenbaar maak ten, vond die bij de laatsten geen instemming. Integendeel, het zien van „gladde knoopen” bleek voor de Wommelser jongelingschap een prikkel te zijn, om haar vuurwerkvaardighe- den nog meer te ontplooien. Had de overheid niet zulk een groote belangstelling getoond, door drie ordebewaarders af te vaardigen, dan was. het geval met een sissertje afgeloopen; nu echter wekte hun aanwezigheid een geest van verzet, die nu juist niet bevorderlijk was voor de middernachtelijke rust der omwonen den. Gelukkig maakte de politie niet gebruik van de gummistok, zoodat erger werd voorko men; vele luidruchtige pretmakers kwamen echter „op de bon”; zij zullen dus mettertijd wel op minder aangename wijze herinnerd worden aan hun oudejaarsavond van 1926. WOMMELS, 2 Jan. Voor gisteravond was een maatsbiljartpartij bij den kastelein De Jong aangekondigd. Er kwamen zich echter slechts 10 spelers aangeven, zoodat bij onder ling goedvinden een handicap-wedstrijd werd gehouden. Hiervan werden de le en 2e prijs respectievelijk gewonnen door I. Roukema en P. Heeringa. Overstroomingen on Malakka. Perlak op Malakka is door ernstige over stroomingen geteisterd. In de omgeving van de hoofdslad Koeala Kangear steeg het rivier water Ongeveer IT M. Een groot aantal perso nen is verdronken, het aantal dakloozen be draagt een millioen, de schade is onbereken baar. f Overal, wordt de moed geprezen van den Sul tan van Perlak, die zich .heldhaftig aan het hoofd stelde van zijn ambtenaren, en vaak zijn léven waagde bij het redden van slachtoffers van de Overstroomingen, welke verscheidene inlahdsche dorpen meesleurden. Aardschokken in Califomië. Berichten uit San Fransisco houden in, dat in Zuid-Californie een reeks aardschokken met tusschenpoozen van twee minuten zijn waar genomen. De schade bedraagt een millioen dollar. Ook braken zware branden uit. Door dat de Waterleidingen braken, was het blus- schingswerk uiterst moeilijk. Oudejaarsavond in Berlijn. Naar de „Tel.” verneemt, werd te Berlijn op oudejaarsavond wegens ordeverstoring door de politie proces-verbaal opgemaakt tegen 535 personen. Zestien hunner werden wegens ern stige overtredingen naar de politiebureaux ge bracht. Eerste hulp moest worden verleend aan niet minder dan 493 personen, meestal wegens lichte verwondingen ten gevolge van het afsteken van vuurwerk of het hanteeren van vuurwapenen. Er deed zich één geval voor met doodelijken afloop; de 24-jarige verkoop ster Martha Andree werd in de woning van haar ouders het slachtoffer van de onhandig heid van een gast, die haar bij het Oudejaars- ARUM, 30 Dec. Voor den biljartwedstrijd met handicap, die in het café Lukkes alhier werd gehouden, hadden zich 31 deslnemers aangemeld. Nadat de vorige week reeds velen waren afgevallen, werd nu de eindwedstrijd gespeeld. De le prijs werd gewonnen door den heer R. R. Yetsinga, de 2e door den heer W. Pars, de 3e door den heer C. Lukkes en de 4e door den heer P. Y. Faber. De prijzen beston den uit fraaie luxe voorwerpen. BOLSWARD, 4 Jan. Nogmaals vestigen we de aandacht onzer lezers op de a.s. Vrijdag avond in „De Doele” te houden lezing van Dr. H. J. Slijper over „Mijn reis door Indië” welke verduidelijkt wordt door lichtbeelden. Wij meenen nogmaals op de belangrijkheid van deze voordracht te moeten wijzen, omdat Indië voor een groot deel de kurk is, waarop Nederland drijft. Indië is het land, dat nog plaats heeft voor-jonge, energieke mannen en vrouwen, op verschillend gebied. Daarom, allen a.s. Vrijdag op naar „De Doele.” KAMERMUZIEKAVONDEN OP DE BOVEN ZAAL VAN CAFE HOEKSTRA. 2e avond (cello-avond) op Woensdag 5 Januari 1927. De heer K. de Rook, Zwolle, .Cello. J. Faber, piano. PROGRAMMA: Sonate F. Geminiani. a. Andante - Allegro, b. Siciliano, c. Adagio, d. Tempo di Gavotte. a. Andante, b. Menuette. c Adagio, d. Bourree Andante in F. dur (piano-solo). PAUZE. a. Nocturne op 9 no. 26 no. 1 (piano-solo). 5. Variations Symphoniques. 6. waarin opgenomen: „WONSERADEEL”, „HENNAARDERADEEL”, MAKKUMER- en WORKUMER COURANT en YLSTER NIEUWSBLAD Redactie en Administratie: J. MULDER, vh. FIRMA B. CUPERUS Az., Dijkstraat 19, BOLSWARD 1. b. Polonaise op F. Chopin. Boëllmann. a. Adagio Bargies. b. Menuet D. Goens. c. Siciliano G. Fauré. d. Scherzo L. Boncherini. BOLSWARD. Naar ons uit goede bron wordt medegedeeld, zal door de Kaatsvereeni- ging „Bolsward” op Hemelsvaartsdag a.s. eene Kaatspartij worden gehouden van parturen met vrije samenstelling. Het vorig jaar werd een wedstrijd gehouden van parturen drie uit één afdeeling, bij de kaatsers zelf bestaat er voor een partij met vrije samenstelling meer animo. KIMSWERD. Door de tooneelclub „Nut en Nocht” alhier, werd oudejaarsavond een uit voering gegeven. Voor ditmaal was hiertoe gekozen het al reeds dikwijls opgevoerde too- neelwerk van C. Schuitmaker „Maarteblom”. Het geheel werd door de dilettanten op uitne mende wijze weergegeven. Na dit ernstige en boeiende stuk volgde als nastukje „Achter de Schermen”, hetwelk de gemoederen der talrijke aanwezigen weer in de rechte feeststemming wist te brengen. Het slot was een gezellig bal. PINGJUM. Tot koster en kosterin in de Doopsgezinde vermaning alhier zijn benoemd, de heer R. Hibma en Echtgenoote alhier. PINGJUM, 3 Jan. Op Nieuwjaarsavond gaf „Harmonie” een feestavond. Opgevoerd werd het blijspel „Om 10.000 dollars”, door J. Mont gomery. En de jeugdige spelers, onder leiding van den heer L. S. Hilarides, hebben succes van hun werk gehad. Ofschoon het stuk nog al hooge eischen stelt, werden alle rollen uit stekend vertolkt. Als nastukje volgde het oude „Feest yn ’e Wilewai”, dat eveneens vlot werd gespeeld. Een gezellig bal besloot dezen genotvollen avond. 0 1 *1 i 1. 3. n ons 0 s 5 s' 5 3 T 3 7 o 3 Westelijk Friesland BOLSWARDSCHE COURANT Nieuwsblad voor

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1927 | | pagina 1