tevens
FIJNE
Schermers’ Boekhandel.
A. Zuidema - Bolsward
SNEEKERPOORT.
WOUDA’s
Profiteert van de lage prijzen en schitterende dessins.
I
Waterfilters - Tapijtschniers
SOORTEN KOEKJES
in diverse prijzen als:
per ons
26 ct.
26
26
26
26
18
18
20
18
18
18
Waschmachines
eikenh., verstelb. kruis 30.
Fa. Th. H. van der Meulen,
Officieel Orgaan der Gemeente Bolsward
No. 30
Vrijdag 15 April 1927
66ste Jaargang
PAASCHGEBRU1KEN.
Herverpachting Vischwaters.
STROOHOEDEN
PETTEN
STRIKKEN
SOKKEN
BRETELS etc.
TANDARTS NIJK
BOLSWARD
SPREEKUREN: 10—2.
(’s VRIJDAGS NIET).
P. B. VAN HAM,
Tandarts, SNEEK,
houdt eiken DONDERDAG ZITTING
te BOLSWARD
Wringmachines,
D. HARKEMA, Kerkstraat, Bolsward.
NIEUWMARKT
BOLSWARD.
Officieele Ad^ertentien.
BEKENDMAKING.
Met het oog op de Paasch-
dagen zal dit blad Dinsdaga.s.
niet verschijnen.
Zéér lage prijzen!
Voor de a.s. FEESTDAGEN verkrijgbaar
Redactie en Administratie: J. MULDER, v/h. FIRMA B. CUPERUS Az., Dijkstraat 19, BOLSWARD
■■■■■■a
i.
HHfli
r
Zeilwrijvers
1
J Linnenmangcls
Huistrappen
Abonnementsprijs binnen
den raijon, franco per post
15 ct. per maand; daar
buiten f 2,50 per jaar.
Speculaas
Kattetongen
Wassingtons
2.
3.
Olympiades
Tango
Brusselsch Banket
in divere soorten
Schuimkoekjes
Amandelbrood
Goudsche Moppen
Javaantjes
Kransjes
Zandsprits
Vanillesprits
De Voorzitter voornoemd,
S. J. PRAAMSMA.
Bolsward, 14 April 1927.
bij
Monsterboeken worden op zicht gegeven
F4
Eierkoeken
Jodekoeken
Gevulde koeken
Harde keks
Portugeezen
Cocoskransen
enz., enz.
Groote voorraad.
Nieuwste modellen.
Prijzen scherp concurreerend.
ZIE DE BEIDE ETALAGES.
Parel-Tarwebloem
De Voorzitter van het hoofdstembureau in de
gemeente Wonseradeel voor de verkiezing van
leden van den Raad brengt ter algemeene ken
nis dat de zitting van voormeld hoofdstembu
reau over de geldigheid van de op 12 April j.l.
ingeleverde lijsten en over de handhaving van
de op die lijsten voorkomende candidaten, zal
gehouden worden op 20 April a.s. des voormid-
dags lO1/; uur in het gemeentehuis te Witmar-
sum.
De Voorzitter van het hoofdstembureau:
Mr. L. K. OKMA.
Witmarsum, 13 April 1927.
4
Manderijntjes
Mocconootjes
Weespermoppen
Bokkepootjes
Championnetjes
Crème horentjes
Fouré banket
Bitterkoekjes
Sardientjes
Wellingtons
Moorkopjes
GEBAKJES a 7
’s ZATERDAGS TOT 12 UUR.
Beslissing over ingeleverde candida-
tenlijsten voor de stemming ter
verkiezing van de leden
van den Gemeenteraad.
in Hötel WIEBES (Hettema) Marktplein
Wacht- en spreekkamer boven.
voor
30 c.M. 12.25; 36 c.M. 13.50
Ijzerhandel, afd. BOLSWARD,
DIJKSTRAAT 9-11 - TELEFOON No. 5
Strijkplanken
preek was namelijk volsrekt geen ernstige
preek, maar daarin vertelde de priester allerlei
koddige dingen, of gaf zelfs allerlei grappige
voorstellingen. De wanden van het anders zoo
ernstige kerkgebouw weerklonken dan van luid
smakelijk gelach. Deze Paaschvertooningen
deden volstrekt geen afbreuk aan het ontzag
der menigte voor den priesterstand.
Paschen is een lentefeest; wij vieren daar
mede het wederontwaken der natuur na langen,
bangen winterslaap. Ostara, de oud-Saksische
godin van het licht, het morgenrood en de len
te, voert dan den scheper; haar gold voorheen
het gejubel des volks, haar ter eere vierden
zij het tentfeest ,het Ostarafeest; nog weer
klinkt haar naam in de Duitsche benaming
„Ostem” en de Engelsché „Eastern”, terwijl in
Holland en Frankrijk de oud-Joodsche bena
ming Pascha (Paschen, Paques) zich heeft in-
gebrugerd. Wel slaagden, ten tijde der invoe
ring van het Christendom in de Noordelijke
landen, de Christenpredikers er in, het beeld
der lieftallige blondlokkige godin te verdrin
gen, en haar feest te vervangen door de op
standing van Christus, dat weder samen viel
de hartgrondige verheugenis, waarmede men
toen het Paaschfeest vierde.
Oudtijds dan vierde men het feest der liefe
lijke lichtgodin met dansen, optochten, tooneel-
vertooningen en vreugdevuren. Het slotnummer
van het feestprogram werd gevormd door den
aanval op een stroopop, die den vertrekkenden
winter voorstelde, en ten slotte verdronken of
verbrand werd. Hoog op de toppen der bergen
flakkerden groote Paaschvuren vroolijk op en
werden van ver in den omtrek gezien, en de
jeugd sprong in dollen overmoed door en over
de vlammen heen. In sommige streken van
Duitschland bestaat dit gebruik nog; in andere
is het vervangen door het aansteken en dragen
van Paaschkaarsen. Bij het opgaan der zon,
die, zeide de legende, op Paaschmorgen drie
maal van vreugde opsprong en daarna rond
draaide als een molenrad, schepte men uit een
naar het Oosten stroomende beek water, dat
het geheele jaar lang koel en helder heette te
blijven, en als genees- en schoonheidsmiddel
dienst deed. Dit waterscheppen moest in de
grootste stilte geschieden; geen woord mocht
daarbij gesproken worden, anders verloor het
zijn tooverkracht. (Dit was een overoud too-
vervoorschrift, dat ook in acht moest worden
genomen bij het schatgraven, het plukken van
wonderbloemen, het trekken van den alraun-
of tooverwortel, enz. enz.) Ten slotte, indach
tig de spreuk: „Tweemaal genaaid houdt be
ter tegen”, liet men dit water in de kerk nog
eens wijden, een echt middeleeuwsche vermen
ging van Heidensche en Christelijke gebruiken.
Als hoofdprijs bij het Paaschfeest golden de
Paaschhaas en de Paascheiereb, beide de zin
nebeelden van den rijkdom en de vruchtbaar
heid der natuur. De haas werd zelden in natura
genuttigd, d.w.z. men at zelden den echten
haas meestal een in den vorm van brood of
koek; en langzamerhand begon hij in de ver
beelding van het „gekerstende” volk te ver
smelten met het Paaschlam der Joden. De ei
eren, hard gekookt en bont gekleurd, vormen
nog heden een geliefkoosd paaschgerecht. Ze
werden, en worden, verborgen en moesten door
de kinderen worden gezocht; ook gaf dat eier-
zoeken aanleiding tot allerlei spelen. Tegen
woordig worden in steden Paaschhazen en
Paascheieren van chocolade, suiker, marsepain,
ja zelfs van zeep gemaakt; wel een bewijs hoe
wij al meer en meer verwijderd raken van de
oude natuurfeesten.
In verschillende streken heeft men nog aller
lei Paaschvertooningen.
In Rusland vierde men in den Paaschnacht de
mis, waarheen men in statiekleeren gaat; de
dames zelfs in baltoilet. Nauwelijks heeft de
priester verkondigt: „Christus is opgestaan!”
of de gemeente antwoordt: „Ja, hij is waarlijk
opgestaan!” waarna de priester en de kerk
gangers elkander broederlijk omhelzen. Arm
en rijk, heer en knecht zijn dan in de feest
vreugde voor één oogenblik elkanders gelijken.
En op den eersten Paaschdag begroeten alle
menschen elkander met den groet: „Christus is
opgestaan!’” en den wedergroet: „Ja, hij is’
waarlijk opgestaan!” ’s Namiddags worden
dan in de groene weiden allerlei volksspelen
uitgevoerd en ware kermissen gehouden.
De. Voorzitter van het hoofdstembureau in
de gemeente Bolsward maakt bekend, dat het
hoofdstembureau ten raadhuize dier gemeente
op 19 April 1927, des namiddags vier uur in
een openbare zitting zal beslissen over de gel
digheid der 12 April 1927 voor bovengenoemde
verkiezing ingeleverde lijsten en over de hand
having van de daarop voorkomende candida
ten.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
met het aloude Joodsche Pascha; maar tóch
bleef het volk trouw aan zijn geliefde Ostara.
In de kerken vierde het, vroom en geloovig,
de opstanding van Christus mee; maar daarna
trok het troepsgewijze naar buiten, naar bosch
en*veld, naar berg en dal, om daar zijn ei
genlijke feest te vieren.
En met recht! Wie den langen winter in
zwaren geestes- of lichaamsarbeid heeft door
gebracht in bedompte kamers en enge straten,
of erger nog, in vuile, stinkende fabrieken, die
heeft er behoefte aan mét Paschen naar buiten
te vliegen, een koesterend zonnebad te nemen,
en zich de longen te vullen met frissche geurige
lentelucht. „Zie,” zegt de groote dichter Goethe
in zijn meesterstuk Faust:
„Uit de holle, duistere poort
Dringt een bont gewemel naar buiten.
Ieder zoekt heden de lieflijke zon;
Zij vieren des Heeren verrijzenis,
Want immers zij zijn zelf verrezen:
Uit dompige kamers van lage huizen,
Uit boeien van handwerk en handelszaken,
Uit den druk van gevels en daken,
Uit de benauwde engte der straten,
Uit der tempels eerwaardige nacht,
Zijn zij allen aan het licht gebracht.”
Alle boeien die de borst insnoeren, worden
heden afgeworpen; de ijskorst die harten en
gemoederen bekneld hield, gelijk het stille wa
ter van poelen en merenr heden smelt zij weg
onder de koesterende stralen der liefelijke
Paasch-zon.
Is dit nu nóg zoo, hoeveel te meer was dit
het geval in de middeleeuwen! Toen was de
winter nog in de volste beteekenis „het don
kere jaargetijde.” Van straatverlichting had
men nog niet het flauwste begrip. Petroleum,
gas,( electrisch licht deden der maan nog geen
concurrentie aan; men was oneindig meer van
de natuur afhankelijk dan tegenwoordig. Is het
dan een wonder, dat de toenmalige menschheid
de jonge lente nog veel hartelijker begroette
dan wij thans, en de opnieuw ontwakende na
tuur nog veel inniger tegemoet jubelde? Onze
huidige Paaschgebruiken zijn slechts een zeer
(flauwe echo van de uitbundige vroolijkheid,
In Zevenbergen houdt men op Paschen ha
nengevechten, in Griekenland plechtige reidan
sen^ in Italië passiespelen en processies, in
Rijnland ganzenspelen, enz. enz.
In Bautzen en omstreken, in de Saksische
Bovenlausitz, rekken ’s middags van den eer
sten Paaschdag alle burgers met hun vrouwen
naar een of ander hooggelegen punt vóór de
stad ,waar tal van fruit- en koekverkoopers
hun stalletjes hebben opgeslagen. .De kinderen
blijven aan den voet der hoogte, en op een
gegeven teeken stormen zij onder het geroep
van eieren! eieren! de hoogte op. De volwas
senen hebben intusschen groote hoeveelheden
ooft en koek, vooral krakelingen, gekocht en
bombardeeren daarmee de aanstormende jeugd
Deze tracht natuurlijk zooveel mogelijk van ’t
lekkers te bemachtigen. Is de voorraad op, dan
stormen ze weer den berg af, en daarna onder
vernieuwd geschreeuw weer naar boven. Dit
tooneel duurt zoowat een half uur; dan zijn
alle kraampjes zoo goed als leeggekocht. Dit
gebruik is al oer-oer-oud en stamt, zeggen de
Lausitzers, nog uit den Heidenschen tijd.
De schalen der Paascheieren en de kolen
der Paaschvuren werden vroeger in een hoek
der graanakkers begraven om deze vruchtbaar
te maken.
In onzen tijd laten vele familiën in Rome
hun Paaschmaaltijd, bestaande uit eiersoep,
eiervla en een gebraden geitje, zegenen; en in
vele Katholieke streken besprenkelt de priester
de huizen der geloovigen van binnen en van
buiten met wijwater.
Met Paaschmorgen brachten de menschen
oudtijds en in sommige streken nóg eie
ren, meel, zout, enz. naar de kerk om ze te
laten zegenen; en ook allerlei groene takken,
zooals wilge-, brem-, bukstakken en ander
groen, dat in noordelijke landen de „palmtak
ken” moet vervangen waarvan in het Nieuwe
Testament sprake is. Deze inzegening van
palmtakken is echter ook niets dan een oud
Heidensch gebruik. De gewijde takken heeten
het huis te beschutten voor bliksem en brand
gevaar, daarom bevestigt men ze boven de
huisdeur en aan de wanden en balken der ver
trekken. Ze moeten echter jaarlijks vernieuwd
worden, daar ze anders hun beschermende
kracht verliezen.
In oostelijk Duitschland verzamelt men dus
avonds vóór Paschen frissche bloeiende wil-
getakken, waarmede men ’s morgens naar die
genen slaat die men iets goeds toewenscht. Ou
ders en kinderen, vrienden en verwanten, trach
ten elkaar in bed te verrassen ,en de klappen
toe te dienen op het dun gekleede lichaam of
op de bloote armen en beenen, dat brengt
des te meer gezondheid aan; want de groene
wilgetakken met hun gele geurende katjes, gel
den als het beeld van gezondheid en welvaren.
Om hen schadeloos te stellen voor de ontvan
gen klappen, krijgen de kinderen een afzon
derlijk geschenk in geld of lekkernijen,
„Paasch-snoep” geheeten. Het gebruik zelf
heette „Paaschklappen.”
Een eigenaardig gebruik, vooral in Boven-
Beieren en Frankenland, is het eierloopen, dat
men ook in sommige andere streken aanfreft,
De kinderen worden op een rij gezet: ieder
kind krijgt een platten lepel in de hand, met
een ei er op; en daarna begin de wedloop.
Wie het eerst den eindpaal bereikt zonder zijn
ei te verliezen, is overwinnaar en krijgt een
prijs. Dat daarbij dikwijls grappige tooneeltjes
plaats hebben spreekt van zelf.
In de middeleeuwen kende men het kinder
lijke gebruik van „Paaschlachen”. De Paasch-
Burgemeester en Wethouders zullen op
Woensdag 20 April a.s., des voormiddags 11
uur, ten stadhuize, publiek verpachten, de vol
gende vischwaters:
De Harlinger- en de Leeuwardervaart
vanaf de Lange Brug tot de Stadsgracht;
de Sneekervaart en het Kruiswater;
de Makkumer- en Witmarsumervaart
met de Babuursteropvaart;
4. de Workumer- en Ymswoldervaart.
De verpachting geschiedt voor den tijd van
drie jaren.
Condities liggen ter secretarie ter inzage.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
S. J. PRAAMSMA.
De Secretaris,
H. HAITSMA.
Bolsward, 14 April 1927.
per ons
26 ct.
26
26
26
26
26
26
26
26
26
26
ct. per stuk. COCOSMACRONEN 2, 3 'en 5 cent.
VERDER ALLE SOORTEN PAASCHGEBAK.
Beleefd aanbevelend,
I I
I Advertenties 10 ct. per I
I regel- Bij meerdere plaat-
waarin opgenomen: „WONSERADEEL", „HENNAARDERADEEL”, MAKKUMER- en WORKUMER COURANT en YLSTER NIEUWSBLAD
per ons
16 ct.
24
24
per stuk
2'12 ct.
2
6
4
5
5
LANGEDIJK
k
F
Schoenenmagazijn.
Westelijk Friesland
BOLSWARDSCHE COURANT
Nieuwsblad voor
