De
Roode Mouwschortjes
waschecht
Kinder Corsets
alle maten
Zomerpakjes en
Hoedjes
mooi en voordeelig
P. 0. v. d. KLEI,
APPELMARKT BOLSWARD
Bolswardsche Courant en Westergoo
WOUDA's
Stadsnieuws.
Uit den Omtrek.
Gemengd Nieuws.
MODERNE TALEN
(Fransch - DuitscJi - Engelsch -Spaansch)
TALENSCHOOL
Dir. F.E. LAMMERS
BUITEN LAND.
Woensdag 13 Juli 1927
No. 37
22^2 Jaargang
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD
.f
ft JTAR5AVON
fay (wettig auxporanïD)
lp7 HAARWASCH MIDDEL
RH 'X» VEERZUPPREPMMUt
'TORiMBAARiMfrLE33CMOI
Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
A Telefoon No. 12
A»
Booterstown
en
De zaak-Daudet
Pujo, de hoofdredacteur van de „Ac
tion Framjaise” is in voorloopige vrij
heid gesteld.
Naturalisatie.
De Fransche Senaat heeft betreffende
de naturalisatie een ontwerp aangeno
men, waarin o.m. wordt bepaald, dat de
periode, die men in Frankrijk moet ver
blijven om Franschman te worden, drie
jaar is. Volgens de thans geldende wet is
deze periode tien jaar.
Verder heeft een kind, in Frankrijk ge
boren uit een Fransche moeder, de Fran
sche nationaliteit.
sma van Bolsward en tot het Gymna
sium Ernest Loor van Bolsward en Doe-
kele Schrale van Idsegahuizen.
Vele
Groote
Advertentiën per regel:
Woensdagsnummer 10 cent.
Zaterdagsnummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Aangesloten bij het Bureau
voor oplaagcontröle.
Rijkspostspaarbank.
Opgave betreffende het postkantoor
Bolsward over de maand Juni.
Aan bovengenoemd kantoor werd in
den loop der maand, op spaarbankboek
jes ingelegd ƒ6031.49
en terugbetaald -3731.13
- bij -
de
va-
Verschijnt Dinsdags-
Vrijdagsavonds.
ARUM, 8 Juli. Hadden de hoogste
klassen der O. L. School het de vorige
week prachtig getroffen op hun school
reis, niet minder mooi was het weer gis
teren, toen de laagste klassen hun reisje
naar Zwartewegsend maakten.
Met de tram ging het naar Leeuwarden
waar de Prinsentuin bezocht.werd, waar
na de reis verder per trein tot Tietjerk
werd voortgezet. De draaimolen en de
andere toestellen hadden geen rust,
toen men den speeltuin bereikt had. De
prachtige tuin van Vijversburg met zijn
volière, goudvisschen, grot en belvedère
wist eveneens de kinderen langen tijd te
boeien, zoodat de tijd van vertrek veel
te spoedig was gekomen. Vroolijk en op
getogen keerde de schare weer in Arum
terug, waar een talrijke menigte de kin
deren stond op te wachten.
Autorit voor ouden van dagen.
BOLSWARD. Het gaat met de be
schikbaarstelling van de auto’s heel goed.
Zoo moest het ook gaan met onze ru
briek giften. Mogen we nog eens een
laatste opwekking richten tot hen, die
met ons plan sympathiseeren om niet te
wachten maar spoedig hunne bijdrage
aan de redactie van dit blad in te zenden.
’t Zou toch jammer zijn, dat, nu we de
beschikbare auto’s bijna allemaal kunnen
krijgen, de tocht om de onvermijdelijke
bijkomende kosten zou moeten overgaan.
Ontvangen giften: Mej. F. ƒ0.50, N.
N. 1.D. Harkema 40 gebakjes, Wed.
R. J. S. 10.—, P. W. 1.—, J. H. ƒ5.—,
N. N. 1.—.
Wie volgt! Er zijn hier toch wel meer
deren die iets over hebben voor dezen
tocht?
Het noodweer boven Berlijn veroorzaakt
een ontploffing.
Het zware onweer, gepaard gaande
met hevige slagregens, dat Zaterdagmid
dag boven Berlijn en omgeving woedde,
heeft te Potsdam een ernstige ontploffing
veroorzaakt.
In een loods van een spoorwegwerk-
plaats daar ter plaatse was iy2 ton car
bid opgeslagen. Door de regens had zich
een geweldige hoeveelheid carbidgas ge
vormd, dat ontplofte, toen de bliksem in
het gebouw sloeg.
De brandmuren, die de loods van de
belendende perceelen scheidden, stortten
met groot geraas ineen en sleepten groote
stukken der muren van de aangrenzende
gebouwen in hun val mede. In een omtrek
van 400 meter werden alle vensterruiten
verbrijzeld.
Zestien
WITMARSUM. 't Was Vrijdagavond
met het mooie weer bijzonder levendig
in ons dorp .want Frisia’s fanfare kwam
met zijn nieuwe instrumenten voor het
eerst de straat op en als maar muziek
gehoord wordt is oud en jong op de
been.
Als er dan een walsje wordt gespeeld,
dan is het jonge geslacht er gauw bij om
een dansje te maken, maar dat liep
Vrijdagavond voor een meisje, dochter
van Jac. de Groot, slecht af. Zij kwam te
struikelen en zoo erg, dat zij haar arm
brak. Op advies van Dr. Kroon is zij
thans onder behandeling van Dr. Straat
te Leeuwarden.
We hopen voor haar en voor hare ou
ders, dat dit verder geen nadeelige ge
volgen zal hebben.
Op verschillende plaatsen werden een
paar nummers gegeven, want het was
meteen een repetie-avond voor het korps.
verontwaardiging. Ditmaal slaagde Löbe
er niet in, de orde te herstellen.
Hörnle werd verscheidene malen tot
de orde geroepen, maar bleef doorspre
ken.
President Löbe deelde nu mede, dat
Hörnle wegens grove beleediging van
den Rijksdag van verdere deelneming
aan de zitting werd uitgesloten. Dit had
een hagelbui van protesten en verwen-
schingen bij de communisten tot gevolg
en Löbe werd nitgescholden voor al
wat mooi en leelijk is. Het was een la
waai van je welste! Toen de storm einde
lijk geluwd was werd het communisti
sche voorstel verworpen en het andere
aangenomen.
AVON COHBWY-HAARLEM
Engelsche spionnage in Rusland?
Uit Leningrad wordt gemeld, dat 25
zijn gearresteerd in verband
de ontdekking van een Engelsche
de ontploffing plaats had om zes uur
’s middags, toen de bureaux der spoor-
wegwerkplaatsen, die zich eveneens in de
loods bevinden, reeds verlaten waren,
’s Avonds om 11 uur had nog ’n tweede
ontploffing plaats. De aangerichte schade
is zeer groot. 1
Een oceaanvlieger in ons land.
De Amerikaansche vlieger Balchen, die
tot de bemanning van de „America” be
hoorde, welk vliegtuig onder leiding van
Byrd van New York naar Europa vloog,
heeft Vrijdag de Fokkerfabrieken te Am
sterdam bezocht, teneinde een korte be
spreking te houden over het bouwen van
het toestel, dat Byrd zal gebruiken op
zijn a.s. Zuidpool-expeditie.
Schildwijk 10 - BOLSWARD
Inlichtingen Zaterdags
waarin opjjenomen
Overstroomingen in Saksen.
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag
heeft in Saksen een onweer gewoed, dat
gepaard ging met hevige wolkbreuken,
welke groote schade hebben aangericht.
In den nacht moesten 80 politieagenten
zich uit Dresden naar Gottleuba begeven
om daar hulp te verleenen. De Müglits
is ver buiten haar oevers getreden en
heeft enorme schade aangericht,
verbindingen zijn verbroken.
BOLSWARD. Van de Bijz. U. L. O.-
School voor Christelijk Volksonderwijs
werden tot de Chr. Kweekschool te
Sneek toegelaten: Trijntje Zijlstra van
Tjerkwerd, Pieter Kloosterman van Ded-
gum, Sikke Hellingwerf van Makkum en
Piet Elzlnga vari’ Bolsward.
Tot de R. H. B. S. te Sneek: Jan Haag-
Een rumoerige Rijksdagzittng.
Na een zeer rumoerige zittiig is
Duitsche Rijksdag Zaterdag j.L'met
cantie gegaan.
Het debat omtrent de verhojging van
invoerrechten op aardappelen, meal,
varkensvleesch en suiker verlep uiterst
kalm. Het wetsontwerp were in eerste
lezing aangenomen met 278 tegen 136
stemmen.
Deze wet, welke de invoerechten voor
aardappelen verdubbelt, kal voor ens
land bijzonder belangrijk zip, daar Ne
derland de voornaamste a!rdappelle-»e-
rancier van Duitschland is.
De groote herrie begon, oen het door
bijna alle partijen ingedienie voorstel in
zake de ramp in Saksen ?i behandeling
kwam.
Het voorste! wilde de rgeering mach
tigen tof het nemen van maatregelen om
den materieelen nood teregelen.
De communisten bij mnde van Stöcter
gingen niet met het vorstel accoord en
dienden een voorstel in.ot hulpverleening
uit de Staatskas, omdt ze wantrouwen
stelden in de hulpverlening door regee-
ringsorganen.
Hulpacties van 6 regeering waren,
volgens Stöcker boerenbedrog en zwen
del, zooals steeds dj vroegere rampen
was gebleken.
Op dit gezegdeontstond een hevige
verontwaardiging-n lawaai, waarboven
het klokgelui vaipresident Löbe nauwe
lijks uitklonk.
De Duitsch-ndonalen wilden eerst de
communisten u de zaal verwijderd heb
ben, maar Löt wist de orde door hard
nekkig klokhui te herstèilen, waarna
het voorstel behandeling kwam.
De comrrn'st Hörnle opende de rij
van spreke! hij staafde de beweringen
van zijn prtijgenoot en zei, dat in der
gelijke grallen de gelden, die voor de
noodlijde^en bestemd zijn, aan de poot-
grondbe^ers ten goede komen. Dit gaf
opnieuvaan,e>ding tot een stom van
houtmassa’s worden door den sterken
stroom weggevoerd en richtten overal
groote schade aan.
De trein GeisingAltenburg, die op
het punt stond naar Glashütte te vertrek
ken, kon nog juist worden tegengehou
den, anders was de trein in den stroom
terechtgekomen.
De verbinding met Glashütte is ver
broken. De oude Kurfürts Moritzbrug is
ingestort. Voor zoover bekend zijn in
Glashütte tot nu toe tien dooden gebor
gen. In Rottwernsdorf zijn vijftien lijken
aangespoeld.
Het zwaarst geteisterd werden Berg-
giesshübel, waar 45 personen om het le
ven kwamen, Rotterddorf met 20 dooden,
Neuendorf met 14 dooden, Gottleuba met
10 dooden en het wereldberoemde hor-
logemakersstadje Glashütte met 10 doo
den. Het gehucht Oesengrund, dat uit
slechts 25 huizen bestond, werd geheel
door de watermassa’s weggevaagd.
Een ooggetuige, die te Glashütte de
katastrophe meemaakte, vertelde de vol
gende bijzonderheden, die we aan het
„Hbl.” ontleenen:
„Het had den geheelen dag naar on
weer uitgezien en des avonds om negen
uur begon het dan ook. De eene wolk
breuk volgde op de andere en we dach
ten reeds dat er een tweede zondvloed
gekomen was. Maar dat was nog maar
slechts een voorspel. Omstreeks 11 uur
drong een vloedgolf van wel twee meter
hoogte het dal binnen met een geweld,
waar niets tegen bestand was. Het ge-
heele dal was in enkele oogenblikken tijds
in een ziedende, schuimende, donderende
rivier herschapen. Zware boomen wer
den door het kokende water ontworteld
en neergeslagen. Alle bruggen zijn ver
nield, evenals vele huizen. Het in het be
nedengedeelte van de stad gelegen sta
tion stond ruim twee meter onder water.
De trein naar Altenburg stond, stampvol
vacantiereizigers, op het punt van ver
trekken, toen het water plotseling de
wagons binnendrong. Binnen enkele
oogenblikken stonden de passagiers tot
hun middel in het water. Eenige reizi
gers, die in hun doodsangst de portieren
openden en uit den trein sprongen, wer
den door den woesten stroom gegrepen
en verdronken. De meeste passagiers ble
ven gelukkig in den trein en konden, al
was het ook pas na eenige uren, gered
worden. Een rangeertrein werd door het
water omvergeworpen. De geheele ramp
speelde zich in enkele minuten af.”
Het dorp Berggiesshübel, dat het
zwaarst katastrofe is getroffen (men
vreest dat er van de 130 inwoners niet
minder dan 60 verdronken zijn), biedt
een troosteloozen aanblik. Twaalf hui
zen zijn geheel van den aardbodem ver
dwenen. Van de meeste andere huizen
zijn gevels of muren ingestort. Op het
oogenblik zijn politie en rijksweertroe-
pen bezig onder de puinhoopen naar lij
ken te zoeken. Alleen te Birna aan de
Elbe zijn tot dusver eenentwintig dooden
aangedreven. Geweldige hoeveelheden
verdronken vee werden eveneens uit de
rivier opgevischt. Alle dooden zijn af
komstig uit de hooger gelegen bergdor
pen en zijn kilometers ver door het wa
ter meegevoerd. Alleen te Gottleuba be
draagt de schade 3 4 millioen Mark.
Volgens mededeelingen van de Saksische
regeering bedraagt de schade in het ge
heele gebied tenminste 12 millioen Mark.'
De beide dalen zijn thans, nadat het
water is weggevloeid, met een slijklaag
van wel y2 Meter dikte over de geheele
breedte bedekte. De spoorwegen in de
beide dalen zijn geheel vernield en het
spoorwegverkeer zal de eerste week niet
hervat kunnen worden. Ook het tele
graaf- en telefoonverkeer is gestaakt,
zoodat berichten uit die omgeving
schaars binnenkomen.
Brand in een meubelfabriek.
Zondagmorgen j.l. ongeveer 4 uur
werd brand ontdekt in een groote meu
belfabriek te Oosterbeek. Direct werd de
politie en da brandweer ontboden,
welke direct naar de plaats des onheils
snelden.
De geheele fabriek stond echter reeds
in lichte laaie. Slechts eenige aangren-
zènde gebouwen als de toonkamers en
het kantoor konden behouden worden.
Het vuur, dat een gretig voedsel vond in
al het materiaal als hout, lijm, houtwol,
matten, enz., had in drie uur tijds de ge
heele fabriek verwoest.
Een groote partij meubels voor het
Troelstra-oord, welke juist fabrieksklaar
was werd eveneens een prooi der vlam
men, zoodat ook deze instelling zeer ge
dupeerd is.
Een groote hoeveelheid Chinamatten
verbrandde geheel. Alleen in de stoffeer-
derij was voor ongeveer 80 90.000 gul
den materiaal opgeslagen.
Alle machines zijn vernield. Zware ijze
ren balken werden als blik verbogen. De
nog staande muren toonden groote
bedenkelijke scheuren, zoodat de moge
lijkheid bestaat dat deze omvergehaald
zullen moeten worden. Den geheelen Zon
dag heeft de Oosterbeeksche brandweer
nog water gegeven, terwijl ook in den
nacht op Mandag gewaakt is.
De schade die zeer aanzienlijk is en
die men nog steeds niet kon schatten
wordt door verzekering gedekt.
Naar alle waarschijnlijkheid is de
brand ontstaan door broeiing in de ^roo
ie hoeveelheden houtwol.
BOLSWARD. Woensdagmiddag tus
schen 5 en 6 uur zal de uitslag van het
muziekconcours te Lemmer, welke zal
worden overgebracht door middel van
postduiven, bekend worden gemaakt in
den Boekhandel van den heer Osinga
alhier.
We wenschen het „Hollandia” muziek
corps veel succes toe.
personen bekwamen lichte
verwondingen door de neerstortende
steenmassa’s.
Dat het ongeluk geen erger gevolgen
had, Is toe te schrijven aan het feit, dat
Derhalve meer in- dan afge
schreven 700.
Het aantal nieuw uitgegeven staats-
schuldboekjes bedroeg 1.
érsonen
net
spionnage-organisatie, welke onder lei
ding stond van een ambtenaar van het
Engelsche gezantschap te Helsingfors.
De gearresteerden zullen zich binnen
enkele dagen voor den rechter moeten
verantwoorden.
De Engelsche spionnage-centrale, die
een aantal monarchisten en oud-zeeoffi-
cieren, alsmede geëmployeerden van Rus
sische militaire bureaux in dienst had,
interesseerde zich vooral voor het roode
leger, de roode vloot en de chemische
oorlogs-industrie.
BOLSWARD. De vorige week Don
derdag en Vrijdag maakten een 16-tal
leerlingen der Bijz. U. L. O. School voor
Christelijk Volksonderwijs een twee-
daagsch reisje naar Amsterdam en Ymui-
den.
Door prachtig zomerweer begunstigd
viel het uitstapje bizonder in den smaak.
En geen wonder, daar geen hunner zoo
ver geweest was.
De eerste dag werd besteed aan Ymui-
den. Bezichtigd werden de sluizen, een
meesterwerk van Nederlandsche water
bouwkunde, de hoogovens bij Velzen, de
papierfabriek van de firma Van Gelder
Een en al bewondering waren de reizi
gers voor het binnenkomen en uitvaren
der groote zeekasteelen.
Hierna nog een bezoek aan het strand
waar gezwommen en pootjegebaad kon
worden naar hartelust.
In Amsterdam terug, moest natuurlijk
ook eens een flink eind in de open elec-
trische tram afgelegd worden, want van
kinderbedtijd behoefde nu geen sprake
te zijn. Daarna nog een flink eind ge
wandeld, om alle lichtreclames te be
wonderen.
Hoewel het reeds elf uur geworden
was, kende men nog toch geen vermoeid
heid. Maar nu was het welletjes voor den
eersten dag. De heer G. de Waij in hotel
„Lohengrin” had voor heerlijke, frissche
kamers en bedden gezorgd, waar allen
spoedig sliepen als een roos.
Vrijdagmorgen al weer vroeg uit de
veeren, een stevig ontbijt, waarvoor ge
noemden heer De Way alle eer toekomt,
en toen naar Artis. Daar raakt men nooit
uitgekeken. Wat is alles schitterend mooi,
vooral het Aquarium met het diorama
van Heijmans .Voor nuttige en aangena
me afwisseling kan men in Artis ook
voor niet veel geld een heerlijk middag
maal gebruiken.
En toen de terugreis! Tot het laatst
bleef de stemming er in, en om 9 uur
stoomde, of liever „motorde” men het
station Bolsward weer binnen.
Dit reisje, dat aangenaam en tevens
leerzaam was, zal niet licht vergeten
worden.
Levine vliegt naar de V. S. terug.
De millionnair Levine heeft een con
tract aangegaan met den bekenden
Franschen vlieger Drouhin, die nu een
jaar bij hem in dienst zal komen en hem
per „Miss Columbia” naar New York zal
brengen. Chamberlin gaat met een boot
naar zijn land terug.
Levine wilde zich niet uitlaten over de
gescheiden terugreis en Chamberlin zeide
er niets meer van dan: „Ik wil per boot
terug en Levine per vliegmachine. Nu, ik
ga terug per boot en hij per vliegmachine
zoodat ieder tevreden is.”
Vrijdag j.l. zijn Levine, Chamberlin en
Drouhin naar Londen gevlogen.
Bij de aankomst op Croydon waren
slechts weinig menschen aanwezig om
de Amerikanen te verwelkomen.
De moeder van Chamberlin, die haar
zoon in geen zeven jaar gezien had, was
op het vliegveld aanwezig en verwelkom
de hem met een kus.
Men veronderstelt, dat de vliegers den
tocht niet voor 13 Augustus zullen onder
nemen, wanneer het volle maan is en be
tere weerscondities verwacht worden.
Levine en Drouhin denken via de Azoren
naar New York te vliegen, omdat zij op
die wijze Het meeste voordeel van den
wind zullen hebben, hoewel deze route
langer is dan die welke Chamberlin heeft
gevolgd.
Blanke Boekweitgort
Een lersch minister rermoord.
Wederom heeft de lersdie kwestie een
slachtoffer geëischt.
Na eertijds minister Cdlins heeft Zon-
r-g j.l. O’Higgens, de ninister van Jus-
ie in het Zuid-Iersche kabinet zijn le-
■n verloren als kampictn voor de goede
ak van zijn land.
De minister werd, ben hij met zijn
vrouw op weg was ntar de middagmis
te Booterstown bij Dublin door drie
mannen vanuit een aito neergeschoten.
De doodelijk gewtfide was nog lang
genoeg bij zijn bewistzijn om een be
schrijving te geven dn zijn moordenaars.
Op zijn sterfbed eide minister O’Hig-
gins: „Ik vergeef al mijn vijanden. Ik
sterf voor mijn lad en ga heen om mij
te voegen bij Minael Collins.”
O’Higgins behorde, evenals president
Cosgrave, tot d= partij, welke het En-
gelsch-Iersche «drag voorstaat.
Zijn tegenstnders vormen een partij
met De Valer/aan het hoofd, welke een
algeheele zt^standigheid van Ierland
eischt.
Een officjel verslag zegt, dat vijf per
sonen aaneen aanslag deelnamen, van
wie twee°P den uitkijk stonden toen
O’Higgimverscheen en de drie anderen
uit een an diefstal afkomstig eauto re-
volverstioten op O’Higgins losten. De
politie in het bezit van een juiste be-
schrijvig van de moordenaars. Zij heeft
een erdon om Dublin getrokken en doet
alle utomobielen, die de stad verlaten
en taar binnenkomen, aanhouden en
dotzoeken.
Derhalve meer ingelegd
dan terugbetaald 2300.36
Het aantal nieuw uitgegeven spaar
bankboekjes bedroeg 19.
Door tusschenkomst van dit kantoor werd
ter directie op staatsschuldboekjes
ingeschreven nominaal ƒ700.—
en afgegeven nominaal -
DE
Leesgeld fr. p. p. per h»Zf jaar f 1.50
Buiten de provincie f 2.-; inning 15 ct.
Voor het Buitenland f7.- per jaar.
Leesgeld per looper 40 ct. p. kwartaal.
MG s NIEUWSBLAD
vCTscMULXHDEOitoarnu
I atoccmo nram
