Dr. EECEN D. F. J. HOFSTEDE GROOTZAND 18 - SNEEK Soiled Adres voor Brillen De Friesche Landbouwtentoonstelling. De Bolswardsche Courant en Westergoo t MODERNE TALEN (Fransch - Duitsch - Engelsch - Spaansch) TALENSCHOOL Dir. F. E. LAMMERS BUITENLAND. Woensdag 1 September 1927 No. 53 *22212 Jaargang Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD A Telefoon No. 12 en A J. Bos te Leeuwarden. Verschijnt Dinsdags- Vrijdagsavonds. Het is waarlijk niet gemakkelijk van deze tentoonstelling, die in omvang en verscheidenheid van tentoongestelde pro- dukten en voortbrengselen volgens vele ooggetuigen zelden haars gelijke heeft gehad, een volledig overzicht te geven. Wij zullen ons daarom geweldig moeten beperken, en slechts een algemeen over zicht kunnen geven. Natuurlijk valt de afdeeling die aan de tuinbouw gewijd wordt, met hare veelsoortige bloemen en planten en haar rijke verzameling van groente en fruit, niet het minst in het oog. Hier is een verscheidenheid van kleur en vorm, alsook een bonte schakeering van kunstigen aanleg, die aanstonds boeit, en bewondering afdwingt. Friesland heeft A. Dam te Huizum. G. L. Eisma te Leeuwarden. J. Douma te Leeuwarden. H. Lont, vertegenwoordiger Het Is ons niet mogelijk een overzicht te geven van als de verschillende tenten Advertentiön per regel: Woensdagsnummer 10 cent. Zaterdagsnummer 12 cent. Tusschen de tekst dubb. prijs. Aangesloten bij het Bureau voor dplaagcontröle. Schildwjjk 10 - BOLSWARD Inlichtingen Zaterdags Oor-, Neus- en Keelarts Leeuwarden heeft de praktijk hervat. ZATERDAG 10 SEPTEMBER a.s. geen spreekuur En nu de Tentoonstelling zelf. Waar lijk het is geen gemakkelijke taak om in een kort bestek samen te vatten, wat hier voor het oog is uitgestald. Eigenlijk moet men zich eerst wel even oriënteeren op het ruime tentendorp voor en aleer een overzicht te hebben van de talrijke stands en hetgeen zij te zien ge ven. ’t Is alles tip-top. Onwillekeurig gaan de gedachten eenige tientallen jaren terug naar den tijd van „üs pake en beppe”. Doch nauw- lijks verliezen we ons een oogenblik in dat verleden, of daar staan we opeens voor zoo’n ouderwetsche „Tjernhérne”, met het opschrift: Ut pake- en beppe-tiid, en als tekst: „Seis is de man.” Ja, pre cies, zoo was het weleer, en daarnaast een ouderwetsche „molkenkelder”, waar boven: „Moarns let, hiele dei let”. Ook het Tjernpaed en de Tsiismakkerij, met het opschrift: „Wrakke tsiis, wrakke pong”, doet terug denken aan het ver leden, zoo eenvoudig, maar ook zoo ge brekkig en onvolkomen. Daarnaast evenwel wordt plotseling ’t. oog geboeid door een schitterend pano rama van den schilder Joh. Elzinga, voor stellend: „It Fryske Gea yn Simmertiid.” We twijfelen niet, of dit kunststuk, ontleend aan de werkelijkheid, en belicht met een 2400 kaars-sterkte, zal bizon- der de aandacht trekken. We zien de to ren van Jorwerd met eenige dorpswonin gen. Op den voorgrond een boterfabriek waarheen de weg over een „tiltsje” loopt, en waarvoor een boot ligt te lossen. Óp den dijk daarheen een melkwagen, gela den met de versche waar, terwijl in den berm van den weg nog een vrouw bezig is te melken. Naast een boerderij met roode pannedaken staat nog de ouder wetsche watermolen. De boerin is bezig hare kippen te voeren; op het erf ligt een kalfje in het gras. Geheel op den achter grond ziet men Leeuwarden, waarvan de Oldehove keurig boven de boomen uit komt. Een lange goederentrein, waarin een paar witte wagons voor zuivelpro ducten brengt de producten van onze zuivelbereiding de wereld in. Het is in één woord een kunstproduct, waardig om voorgoed aan de vergetel heid te worden ontrukt en ergens een blijvende plaats te vinden. haar weet te omwoexeren, onze gevoe lens van eerbied versterken, die van vrees verzwakken. Met den oprechten wensch, dat het den Vaderlandschen en in het bijzonder den Frieschen landbouw wel moge gaan, ver klaar ik de tentoonstelling geopend.” Hierna werd aan genoodigden de koi- fie geschonken, waarna men zich ver spreiden ging over het terrein. Te één ure verkondigde ’t zware klok gebrom van de Oldehove aan het publiek, dat de tentoonstelling geopend was. Intusschen had op de veemarkt de op stelling plaats van de versierde auto’s en rijtuigen die aan het bloemencorso deel nemen. Langs een dichte haag van men- schen gaan zij in optocht de Wilhelmina- baan binnen, waar voor de tribunes het défilé plaats heeft. Het een rijtuig is al schooner dan het andere, sommige auto’s dienen meteen voor reclame. Als de jury haar niet gemakkelijke taak heeft volbracht worden door mevrouw Van Harinxma thoe Slooten de prijzen uitgereikt. In de afdeeling auto’s: 1ste prijs: S. Castelein te Leeuwarden. 2de prijs: Mevr. De Boer-Wassenaar te Leeuwarden. 3de prijs: N. Ottema te Leeuwarden. 4de prijs: R. Braaksma te Leeuwarden Afd. Rijtuigen: 1ste prijs: S. J. Heeringa te Scharne- goutum. 2de prijs S. U. Lamstra te Scharne- goutum. 3de prijs: Afd. Vrachtauto’s: 1ste prijs: 2de prijs: 3de prijs: 4de prijs: van Duijvis Oliefabrieken. en stands. Het is eenvoudig niet mogelijk in een kort bestek weer te geven wat er alzoo is geëxposeerd. Niet alleen dat al de vooraanstaande firma’s uit ons eigen land, en velen met reuzenstands, zijn vertegenwoordigd, maar ook zagen wij verschillende groote en kleine buitenlandsche uitstallingen. Zoo o.a. de firma Fried. Krupp uit Essen tnet een reuzencollectie landbouwwerk tuigen. Wij kunnen echter niet nalaten te noe men enkele stands uit onze eigen pro vincie Friesland. Uit Leeuwarden zagen wij o.a. de vol gende groote en kleine stands: Fa. Th. P. Jaspers in pluimveevoeders; N.V. Koopmans Meelfabrieken; N.V. „Fortuna”, Meelfabriek; Fa. Bolte en Gorter, werktuigen voor houtbewerking; Fa. A. Doedijns, Heemaf-motoren, drijf riemen; Fa. Hommema, Bliksemafleiders; Fa. D. Morrema, Touwwerk, kettingen enz.; S. de Vries, hooihijschinrichtingen, Gierpompen; Fa. Rosier, Automobielen, landbouwbenoodigdheden enz.; J. Ypeus Kalt, Transportmaterialen; De Boer’s Za delmakerij en Touwhandel, hooihijschin richtingen enz.; K. A. Niermeijer, Bad- kamerinrichting, Sanitaire artikelen, Haarden, kachels, enz.; S. Wiersma, ra- dio-artikelen; F. Hofenk, Radio-artikelen; Fa. F. Dijkstra Zn., moderne meubelen; Fa. Mebius, Schrans, Motorrijwielen, enz. Fa. D. Boersma, vruchtensappen enz.; N.V. Hartelust Ijzerhandel, Leeuwarden, Haarden, Kachels, enz.; Fa. P. Douma, complete meubileering; Fa. Miedema, Bedden, matrassen, enz.; N.V. Electro lux stofzuigers; Fa. Y. Bontekoe, Vet- smelterij; Fa. I. van Kalsbeek, Verlich- tings-ornamenten, kookstellen, enz.; Jan T. Wiersma, Schrans, Citroën-auto’s; W. Bultsma, Pompinstallaties. En verder de navolgende firma’s: Pa. U. A. Faber Pzn., Sneek, met „Ma- nus”-melkmachine, motoren, pompen en landbouwgereedschappen. Fa. Joustra Heeringa, Sneek, met Beton-draineerbuizen. A. Douma Jzn., Sneek, met verschillen de melktransportauto’s, autobanden, enz. Fa. joh. Volkers Zn., Sneek, met de electr. Degenator. Dit is een practische vinding voor het ziektekiemvrij maken van het melkgereedschap. Volkers-Sim- plex veedrinkbakjes, Kandos-landhekken, Radio-artikelen enz. N.V. „Het Landbouwhuis” Sneek, elec- trisch Poldergemaal, welk gedurende de tentoonstelling een mooie waterval te zien geeft, verder diverse pompen en landbouwartikelen. N.V. Lankhorst Touwfabrieken, Sneek, met een keurcollectie netten en touw werken. Fa. R. van Breeden Zn., Sneek— Rinsumageest, met zijn machinale hout bewerking. N.V. N. J. Wouda’s Meelfabriek, vee voeders en pluimveevoeder-artikelen. Fa. B. Henr. Lampe, Sneek, met tex- tielafdeeling, zeildoek, bedrijfskleeding, touwwerk, enz. Fa. Hoogeveen, Sneek, met collectie koperen kranen, fittings, enz. N.V. Pijttersen, Machinehandel, Sneek, machinale kaasbereiding, snelwegers enz. Fa. Tjallema, Sneek, koudwajerverf, anti-roestmiddel, enz. De C. V. S. Fabriek te Sneek heeft mede een mo.oie expositie met haar voe- der-artikelen. De heer R. F. de Boer, Workum, heeft een heel aardigen stand. Een echt winkel huisje met oud-Friesche gevel, hetwelk zeer mooi uitkomt aan het eind van een der vele straten. Deze firma exposeert bloempotten, tuinvazen, Friesch kunst- aardewerk enz. Fa. R. van der Vegt te Franeker, met advocaat, wijnen, enz. Fa. Sj. de Zee Zn. te Irnsum, met bedrijfskleeding. Fa. R. G. Huisman te Pingjum met ploe gen, enz. Fa. Tj. Koopmans te Oudwoude, met voederbakken. Fa. Timmermans te Hijlaard, met be- ton-hekwerken. Fa. L. S. Brouwers te Minnertsga, met aflaad-inrichtingen voor hooi en graan. Fa. Gebr. Bakker te Ylst, met windmo- toren. Fa. H. K. Ferwerda te 9t. Anna Paro chie, met waschmiddel voor vee. N.V. Rijwielfabriek A. Gaastra, Hee- renveen, met Batavus Rijwielen en schaatsen. N.V. Van Slooten, HarlingenLeeu warden, met V.S. pepermunt, drop-arti- kelen en azijn. Fa. J. S. Postma „De Friesche Kip” te Holwerd en de firma Sluis te Weesper- karspel met pluimveevoeder-artikelen; deze laatste firma werd vertegenwoor digd door den heer Offinga te Exmorra. Italië. Het nieuw fascistische wetboek van strafrecht brengt den doodsteek toe aan het duel. Wie iemand uitdaagt tot een duel krijgt een boete van (in Ned.. geld) omstreeks f 240, wie iemand wond zes maanden gevangenisstraf en wie iemand doodt vijf jaar. Japan. Uit Tokio wordt het overlijden ge meld van admiraal Sada Kisji Ka to, be velhebber der Japansche vloot die tij dens den grooten oorlog de Duitsche basis Tsingtao bezette. Volkenbond. GENEVE, 5 Sept. Ondanks de tal rijke besprekingen, die gedeeltelijk tot diep in den nacht van Zaterdag hebben voortgeduurd, is de quaestie wie of de Volkenbond zal presideeren nog niet opgelost. Veelal wordt vermoed dat men wil afwijken van den regel, volgens welken een lid van den Raad de Verga dering niet presideert. Vandaar dat men in breede kringen spreekt van een can- didatuur-Adatsji (Japan). Het vermeende Poolsche non-agres- sieplan, dat eventueel aan de Vergade ring zou worden voorgelegd en een soort van pendant van het pact van Lo carno zou vormen, is een onderwerp van druk commentaar achter de coulis sen der Vergadering. Reeds zou het plan aan de Fransche en Londensche ministeries zijn voorgelegd. Het ligt ech ter voor de hand dat er in bevoegde kringen tegenover dit plan indien het inderdaad bestaat de grootste terug- houdenheid in acht wordt genomen en voorshands elke verklaring wordt ge weigerd. op dit gebied werkelijk kundige vakman nen, onder de kweekers en bloemisten, en onze Flora is buitengewoon rijk. Alle boomkweekerijen en bloemisten uit bijna de geheele provincie wedijveren met elkaar om het mooiste. Niet minder van belang is de afdeeling aan den landbouw gewijd, waar onder we, gemakshalve, ook de zuivel rekenen, en de verschillende landbouwwerktuigen door de techniek in steeds sneller tempo uitgevonden. Wat hiervan is bijeenge bracht, gaat in waarheid alle beschrij ving te boven, ’t Handwerk heeft voor een groot deel afgedaan; de machine verving het menschenwerk. Niet het minst komt dit uit bij ie kaasbereiding. Dat het oog voorts geboeid wordt door een rijke verzameling van boter en kaas, in aller lei vorm en de laatste van allerlei ge halte, laat zich begrijpen. Schitterend zijn de inzendingen van de coöperatieve zuivelfabrieken, de coöpe ratieve Export, en de coniensfabriek. Ook de particuliere zuivelindustrie is niet achtergebleven. Wat maakt daar-, tegenover de ouderwetsche boerderij met zijn donkere, trieste, onbehagelijke in richting en moeizaam verkregen produk- ten een somberen indruk. Zoo ergens, dan komt hier uit in welken tijd van voor uitgang wij leven. Ook op het gebied van veevoeder en meststoffen is er een geweldigen omme keer gekomen. Hier wordt aangetoond wat zoowel door het een als door het ander kan worden gedaan, om de levende have en den bodem zoo produktief mo gelijk te maken. Eveneens is de rubriek akkerbouw rijk verzorgd. Al wederom, welk eene ver scheidenheid van gewassen en variëtei ten, die duidelijk den vooruitgang aan wijzen. Bizonder viel ons dit op bij de nieuwere vlasbewerking, in tegenstelling met die van vooiheen. Oneindig gemak kelijker en meer hygiënisch. 't Spreekt wel van zelf dat de nieuwe melkmethode langs machinalen weg óók niet ontbreekt. Ook hier heeft de hygiëne een woordje gekregen om mee te spreken wat de gezondheid ten goede komt. Van gezondheid gesproken. Het vee- artsenijkundig staatsoverzicht, zoowel als de Rijksseruminrichting te Rotterdam heeft voor eene inzending gezorgd, ter bevordering van de gezondheid bij het vee. Tal van statistische gegevens, pre paraten, enz. zijn daarvoor aanwezig. Ook het pluim- en wolvee is niet ver geten, evenmin als het Huisonderwijs, de woninginrichting, een keur van huishou delijke artikelen, vervoermiddelen, enz. enz. Tevens is eene afdeeling ingericht voor slachtbenoodigdheden. Eigenaardig doet te midden van deze bonte verschei denheid, een oud, Friesch geveltje aan, voorstellende een oude petwinkel, zoo- als we die voor 80 jaar kenden. Deze tentoonstelling overtreft alle te vroeger in Leeuwarden gehouden ten toonstellingen in elk opzicht. Ruimte van opzet, sierlijkheid van uitvoering, doel matigheid van uitvoering, alles is tot in de uiterste details wel verzorgd. Wij dur ven haast beweren, dat dit de grootste en mooiste is welke ons land ooit gezien heeft. Dit terrein is zoo uitgebreid en de in zendingen zijn zoo talrijk, dat men kans heeft te verdwalen. Echter ook hierin heeft het bestuur wel voorzien, omreden over het geheele terrein wegwijzers zijn geplaatst, die veel overeenkomst hebben met die van den A. N. W. B. op onze wegen. Alleen de K.M. opgaven ontbre ken. Overigens zou men er best met de auto een toertje kunnen maken, omreden men er een geheel stratencomplex heeft aangelegd. Wie te midden van de drukte rondom zich en vermoeid van het vele zien een rustig zitje verlangt, die kan dat krijgen aan den rand van het groene gazon, na bij de wuivende palmen, waar keurig tuinameublement uitnoodigt om te ge nieten van wat nataiur en kunst alhier heeft aangebracht en wie een verfris- schenden drank begeert, verzuime niet te drinken van de overheerlijke karnemelk door gedienstige handen, hier tegen een matigen prijs rond gedeeld. En te midden van dit alles, zorgt een muziek -of harmoniekorps voor een vroo- lijk wijsje, of galmen luidsprekers heinde en ver een concert uit, dat tot luisteren dwingt. Hoe meer wij het geheel in de deelen gaan bezien, hoe grooter onze bewonde ring wordt, voor die machtige organisa tie, welke dit alles tot stand bracht. De Friesche Maatschappij van Landbouw is niet een afgeleefde grijsaard, maar staat, gelijk de voorzitter sprak, in de volle kracht, harer gerijpte jeugd. België. Te Yperen is in den ouderdom van ongeveer tachtig jaar overleden de heer Colaert, burgemeester dezer stad, welke tijdens den oorlog het middenpunt was van den Engelschen sector en met haar wereldberoemde hallen en St. Maartens kerk deerlijk werd verwoest. /TARSAVON l IA^VWC0rW<ï-riAARLEri over stad en veld. Op het ruime tentoon stellingsterrein, 15 H.A. groot, en gelijk aan een geweldig tentendorp, waar tus schen bloemperken en plantsoenen met wuivende palmen en klaterende fonteinen is alles tijdig gereed gekomen om den machtigen drom bezoekers te ontvan gen. Tot in de puntjes is alles verzorgd. Politie en marechaussee regelt het ver keer. Reuzen bergplaatsen en garages zorgen voor fietsen en auto’s. Precies op tijd, Maandagmorgen 11 uur, opent de heer J. Wuite Jzn., voorzit ter van de Friesche Maatschappij van Landbouw, de bijeenkomst met een in leidend woord, in de ruime feesttent, waar circa 700 genoodigden hebben plaats genomen, ’t Is in hoofdzaak een hartelijk welkom tot de aanwezigen, en speciaal tot hen die in stad of gewest, of gemeente in het landbouw- of zuivel bedrijf een leidende positie innemen. Want er zijn heel wat overheidspersonen aanwezig. Benevens de Minister van §in- nenlandsche Zaken en Landbouw, Mr. Kan, en Oud-Minister Dr. Posthuma, zien wij verschillende Eerste en Tweede Ka merleden, den Commissaris der Koningin in Friesland, de Burgemeester met het Dagelijksch Bestuur van de gemeente Leeuwarden, tal van Burgemeesters met hunne raadsleden uit Friesland; leden van Provinciale Staten, besturen van tal van vereenigingen en corporaties o.a. van den Belgischen Boerenbond, enz. enz. te veel om op te noemen. Aan alle deze wordt een hartelijk welkom toegeroepen, en kort uiteengezet wat men zich met deze Tentoonstelling voorstelt, ’t Is niet enkel het doel om feest te vieren, maar om bij gelegenheid van dit 75-jarig bestaan der Friesche Mij. van Landbouw het mach tige kennen en kunnen te toonen, op het gebied van Landbouw, veeteelt, zuivel bereiding, akker- en tuinbouw en de aan verwante industrie, en tevens om deze voor de toekomst tot nog hooger peil te brengen. Met den wensch, dat de Tentoonstel ling mag slagen, en een woord van dank aan allen die hebben medegewerkt om te bereiken wat zal worden gezien, ein digt hij zijn inleidend woord, hetwelk telkens met applaus onderbroken werd. Daarna sprak Z.Ex. de Min. van Bin- nenl. Zaken en Landbouw de volgende openingsrede: Het 75-jarig bestaan van de Friesche Maatschappij van Landbouw kan be zwaarlijk waardiger gevierd worden dan door een tentoonstelling. Hoe beroemd ook de producten van den Frieschen bo dem mogen zijn, niets vermag een duide lijker beeld te geven van de zeldzame voortbrengingskracht dezer provincie, dan wanneer al hetgeen zij aan edels verschaft, binnen enge palenwordt bij eengebracht. Het is als een vlootrevue: van heinde en ver komen de vaartuigen aangesneld om het overzicht van het ge heel mogelijk te maken. Op een vloot-revue heeft echter deze troepenschouwing een onmiskenbaar voordeel. Zij is een werk des vredes. En een werk bij uitnemendheid. Wanneer men geregeld de voortbrengselen van den bodem op zijn tafel vindt, is men zoo licht geneigd den zeldzamen, ja eenigen rol dien de landbouw in ons leven speelt, te vergeten. Als men er over nadenkt, beschouwt men het als een van zelf spre kenden plicht der aarde, om ons te voe den. Maar de oorlog heeft de oogen ge opend voor de verschrikkingen waaraan een land blootstaat, niet in staat zich zelf te onderhouden. Op een oogenblik dat de regel „les produits s’échangent contre les produits” kracht en beteekenis verliest, dus de internationale uitwisseling van hetgeen ieder land voortbrengt, wordt stop gezet, begonnen wij pas te beseffen hoe juist het was, dat in vroegere tijden de landbouw als het bedrijf bij uitne mendheid werd beschouwd. Den lof, die dichters door alle eeuwen heen aan dezen tak van volksbestaan hebben gewijd, is ons thans meer ver diend voorgekomen dan anders wellicht ooit het geval zou zijn geweest. Wij be seffen den tweestrijd dien een beroemd Staatsman had te strijden, toen men hem achter de ploeg de hoogste waardigheid in den Staat kwam aanbieden. Vooral in onzen tijd van intellectueele hoogspanning is het een niet genoeg te schatten weldaad dat zoo vele nijvere burgers het aloude landbouwbedrijf be oefenen, dat zij het zich een hooge eeri rekenen boer te zijn en niets anders. De aansporing „terug naar de natuur” tot zoo talloozen vruchteloos gericht, zij be hoeven haar niet. De natuur is hun liefste vriend, al koesteren zij voor haar het ge voel dat de Romeinen als verecundia plachten aan te duiden: vrees, gemengd met eerbied. Moge deze instelling van weldaden der natuur zooals menschelijk vernuft ze aan Na dagen en weken van voorbereiding was eindelijk de groote dag dóór, waar op de met zorg voorbereidde, en met belangstelling verwachtte Friesche Land bouwtentoonstelling kon worden ge opend. Frieslands hoofdstad is wonderlijk in feesttooi. We herinneren ons niet haar ooit zóó gezien te hebben. Hoog van de Oldehove waaien de Nederlandsche en Friesche vlag met Oranjebanieren. Langs de straten slingeren zich ontelbare guir- landers van sparregroen. ’t Is een ge woel en gekrioel van duizenden feestgan gers. Als hef avond wordt zullen tiendui zendtallen van electrische lampjes langs grachten en gevels en pleinen en straten de stad in één groot tooverpaleis her scheppen. Vroolijk beschijnt een stralende zon het geheel en werpt haar lichtbundels waarin opgenomen DE JONG s NIEUWSBLAD Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50 Buiten de provincie f 2.-; inning 15 ct. Voor het Buitenland f7.- per jaar. Leesgeld per looper 40 ct. p. kwartaal. Dit no. bestaat uit 2 bladen. Porto Binnenland 2 ct. Buitenland 4 ct. (wittig aarxPOHxcno) maarwaschmiddel ftUKtCOS tïtRXKEFSEPAPAAT raiiusuM «rLXJSCHÖ ««vnHcMiuxHraLaioarm. I f trom. kkbkl naw w,

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1927 | | pagina 1