w
PEPERMUNT
D. F. J. HOFSTEDE
OROOTZAND 18 SNEEK
Soiled Adres voor Brillen
De Bolswardsche Courant en Westergoo
C.V.8 VEEKOEKJES
MET SUIKER
WINTERZORGEN.
BUITENLAND.
22~ Jaargang
Woensdag 9 November 1927
No. 71
LEVERTRAAN*
Kleine Goud- en Zilverwinkel
van W. GORTER
TARSAVON
ASTHMA
Uit den Omtrek.
Stadsnieuws.
Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD A Telefoon No. 12
ABDU5IR00P
en
4
slag van den secretaris, waaruit blijkt,
Ingezonden Mededeelingen
iW.KEMBURG'S*’
e
H.
MEDICINALE
Verschijnt Dinsdags-
Vrijdagsavonds.
R. K. Vacantiekolonies.
De afd. Bolsward van bovengenoemde
vereeniging jaarvergaderde in het Vin-
centiusgebouw.
Na opening en notulen volgde jaarver-
;evolg moest zijn, heeft
•vereenkomstig het plan
Postdulvennieuws.
De heer Hoekstra behaalde ook te
Lochum met 2 postduiven, 1 eerste- en 2
eereprijzen.
Advertentiën per regel:
Woensdagsnummer 10 cent.
Zaterdagsnummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Aangesloten bij het Bureau
voor oplaagcontróle.
DENK ER OM
U betaalt in de
Galigastr. Sn eek
ook KLEINE PRIJZEN
Emeritaat
De classis Bolsward der Oeref. Kerken
heeft aan ds. T. D. Prins, alhier, eervol
emeritaat verleend met ingang van 1
Januari a.s.
LEKKER
Zelf*
W1TMARSUM, 7 Nov. Door het slip
pen van de wielen geraakte de chauffeur-
ster mej. Ypma van Achlum met haar
auto Zondagmiddag bij de Boschplaats
alhier te water. Met hare beide kinderen
wist zij zich zonder persoonlijke onge
lukken te redden. De auto werd nogal
eenigszins beschadigd. Door bemiddeling
van gebr. Werkhoven alhier werd een en
ander spoedig op de wal gehaald.
ARUM, 6 Nov. Het woonhuis met 2/2
pondemaat bouwland van den heer W.
Bijlsma o.d. Arum is uit de hand ge
kocht door den! heer H. Westra van
Kimswerd. Deze zal het land voor groen
teteelt inrichten en zal daartoe eenige
kassen laten bouwen.
worden opgezien bij die mannen en vrou
wen, die niettegenstaande den levens-
druk en soms zoo weinig perspectieven,
toch nog door den levensdrang de kracht
hebben, in te worstelen tegen den stroom,
en goeden moed te houden. Dat is een
groote gave. Dat is iets waarvoor men
respect mag hebben. Dat is óók iets wat
het middel kan worden, door taaie vol
harding en gekroonden arbeid uit te wor
stelen, boven de tijdelijke zorgen om zóó
te komen in beter doen.
Niettemin geven deze dingen twee za
ken in ernstige overweging. In de eerste
plaats is het noodzakelijk, dat getracht
wordt door werkverruiming gelegenheden
te scheppen om zijn brood te verdienen.
Dat hieraan dringende behoefte, en dit
een eisch des tijds is, wordt gelukkig
steeds meer allerwege beseft. We hebben
den tijd óók nog wel gekend, dat het
eene van zelfheid werd geacht, dat ge
durende ’n deel des jaar alle arbeid stop
stond, zonder dat iemand er naar vroeg,
vanwaar nu de noodige voeding en dek
king en zooveel andere dingen moesten
komen die voor het levensonderhoud noo-
dig zijn. Het sprak van zelf, dat er geen
werk was. Men zei: „Het werk is op”,
en daarmede was het uit. Gelukkig komt
hierin verandering. Meer en meer dringt
tot allen de gedachte door, dat het voor
elk mensch noodzakelijk is, dat hij een
plaats in het leven krijgt waar hem eene
téék is aangewezen, en die niet eerder
eindigt dan wanneer de levenskracht is
vergaan. Als daar geen arbeid is, óf om
dat te veel handen of te veel hoofden
bijeen zijn om deze te verrichten, dan
één van beide, óf er moet distributie van
krachten komen, m.a.w. men heeft zich te
verdeelen en te verspreiden om ’t elders
te zoeken, óf er moeten nieuwe bronnen
aangeboord, die eene bestaanszekerheid
scheppen.
Dat dit meer en meer doordringt tot
allen, ook in de hoogste Regeeringscolle-
ges, bewijst de belangstelling voor alles
wat tracht de arbeidsverruiming te be
werkstelligen. We behoeven slechts te
herinneren aan de subsidies die van over
heidswege hiervoor worden gegeven;
aan de reizen van onzen Minister van
Binnenlandsche Zaken en ook die van
Arbeid, die overal waar in deze richting
iets gedaan wordt zich voortdurend daar
van op de hoogte stellen; aan tal van
Provinciale of gemeentelijke of particu
liere ondernemingen, die door land-ont-
ginning of inpoldering of op andere wij
ze het groote spook van de werkloosheid
gaan bestrijden. Doch ook niet minder
noodig is hierbij toe te zien dat de aan
wezige krachten, zooveel mogelijk wor
den verdeeld. Daar is in de laatste jaren
steeds meer eene neiging geweest om in
de centra’s samen te gaan wonen waar,
dat kan niet ontkend, het leven zooveel
meer comfort heeft dan op het platte
land, en voor velen óók werkgelegen
heden gevonden werden die elders niet
bestonden, we denken aan de vele kan
toren, aan de toenemende industrie, aan
de talrijke inrichtingen van onderwijs,
óók aan de kansen voor de meisjes in
allerlei dienstbetrekking. Evenwel heeft
alles zijn grenzen, en daartoe behoort
ook het op-elkaar, en rondom-elkaar
gaan wonen. Dit is zoo duidelijk dat het
feitelijk geen toelichting noodig heeft.
Wie meenen mocht dat in de groote ste
den met hun prachtige gebouwen en
groote winkels en verlichte straten en
vroolijke wandelaars en velerlei gelegen
heden van allerlei soort genot, geen ar
moede geleden wordt, vergist zich. Daar
wordt in de achterbuurten, in sloppen en
stegen, op zolderkamertjes en in kelders,
maar óók wel in fatsoenlijke straten en
net gemeubileerde woningen, waar alles
spiegelt en glimt en in deze laatste mis
schien niet het minste nog, zóó van nabij
met de harde kant van het leven kennis
gemaakt, dat het leed aldaar met get.
pen te beschrijven is. Toch is de moge
lijkheid niet uitgesloten, dat men zich
daar zóó gebonden voelt, dat men nim
mer uit de benauwenis weg komt. Men
voelt zich daar thuis of ook, men ziet
geen anderen uitweg. Niettegenstaande
de donkere vooruitzichten. Met blijdschap
mag worden opgemerkt, dat in den laat-
sten tijd proeven zijn genomen om uit de
steden de werkkrachten naar het platte
land te doen verhuizen en daar arbeid te
geven, met gunstige resultaten. En b:'
de beroepskeuze, én bij de plaats der
woning welke men verkiest, dient du
wel terdege rekening gehouden te wor
den met de bestaande arbeidsgelegenhe
den. Door alle standen, en onverschillig
of de arbeid door de handen of het hoofd
geschiedt.
Waar echter bij de behandeling van
dit onderwerp ook aan gedacht mag
worden, het is, dat bij het verdienen van
het loon rekening dient te worden ge
houden met den tijd waarin niet meer
KIMSWERD. Het 8-jarig zoontje van
£4. P. v. S. alhier, geraakte onder het
spelen met zijn makkers bij de wal neer
in de vaart.
Door het flinke optreden van U. F. die
de knaap nog net in tijds met een put
haak naar de wal wist te halen, kwam
deze met een nat pak en de schrik vrij.
Vereenigde Staten.
Een hevige regenval, waardoor dijken
en dammen zijn doorgebroken, heeft in
de drie staten Vermont, Massachusetts
en Cunnecticutt groote overstroomingen
veroorzaakt. Vele menschenlevens gingen
verforen, terwijl de materieele schade
zeer belangrijk is.
Volgens de laaste berichten zijn in Ver
mont en Massachusetts nog 17 dammen
doorgebroken en vreest men, dat de
groote dam bij Holyoke aan de Connec-
ticut-rivier eveneens zal bezwijken.
Te Springfield, ’n belangrijke fabrieks
stad aan dezelfde rivier, hebben, naar
telegrammen aan de Crt. meiden, reeds
10.000 menschen hun huizen moeten ver
laten. De verdere was van het water ver
vult de bevolking met groote vrees. Bij de
overstroomingen zijn in totaal reeds 123
menschen verdronken, terwijl de schade
op 50.000.000 dollar wordt geraamd,
waarvan in Massachusetts alleen
35.000.000 dollar. Hier zijn echter nog
vele steden en dorpen van de wereld af
gesneden, zoodat de volle omvang van de
ramp nog niet vaststaat. Bruggen en we
gen, spoorwegen, telefoon- en telegraaf
lijnen, alsmede de eleotrische centrales
zijn vernield of staan diep onder water.
De Connecticut-rivier en alle zijrivie
ren in Noordoost Vermont tot aan Zuid-
Massachusetts hebben het omliggende
land vele voeten diep onder water ge-
MAKKUM, 3 Nov. Hedenavond hield
de afd. „Makkum” van den Ned. Bond
van Chr. Fabrieks- en Transportarbeiders
een openbare vergadering in de Teeken-
school, waar als spreker optrad de heer
H. H. Spoelstra van Leeuwarden, met het
onderwerp „Een drievoudige strijd.”
In 't eerste gedeelte zijner rede tracht
te de spreker zijn standpunt (de noodza
kelijke eisch van Chr. organisatie) er bij
de aanwezigen in te werken, door de an
ders georganiseerden, maar in te deelen
bij de positief niet christelijken, en hen
allen in het algemeen maar te achten, te
staan aan de zijde der Sociaal Democra
ten, waarmede een christelijk georgani
seerde eigenlijk geen gemeenschap
mocht hebben. Ten bewijze zijner bewe
ring haalde spr. aan een uitspraak van
den heer R. Stenhuis, voorzitter van het
N.V.V., waarin deze gezegd (of geschre
ven) had: Beter on- dan christelijk ge
organiseerd, en ook aan de geschriften
van Brautigam c.a. merkte spr. de on
christelijkheid op van de anders-georga-
nlseerden.
Het tweede gedeelte van de rede der
dat dit jaar voor de tiende maal kinderen
waren uitgezonden. In 1917 werd een
vijftal, in 1927 een vijftiental „bleekneus
jes” uitgestuurd. Globaal genomen, waren
de resultaten steeds bevredigend.
Uit1 des penningmeesters beheer bleek,
dat de inkomsten (met inbegrip batig
saldo vorig jaar) bedroegen f 1204.85; de
uitgaven f882.82; alzoo een voordeelig
saldo van f322.03.
Twee bestuursleden, de heeren Dr. S.
Andela en D. Jorna, moesten periodiek
aftreden. Zij werden herkozen.
Aan ’t slot der vergadering die ma
tig bezocht was sprak pastoor Du-
dock elen opwekkend woord, met als
doel: méér sympathie en medeleven voor
de mooie vereeniging.
Elke tijd heeft zijn eigen geneugten,
doch ook zijn eigen zorgen. Dit geldt van
heel den levenstijd. We spreken van de
moeilijke kinderjaren, van den gevaarlij
ken leeftijd der opgroeiende jeugd; van
de bezwaren aan het gezinsleven verbon
den; van de gebreken des ouderdoms. En
hetzelfde wat gezegd wordt van het men-
schelijk leven in zijn verschillende perio
den, kan ook worden getuigd van de ver
schillende tijden in het seizoen-leven. Als
de Lente lacht met haar koesterende zon
newarmte en hare streeling van geur en
kleur, waarbij het leven van alle kanten
uitbreekt, en opbruischt, heeft dat on-
willekeuring invloed op den mensch, en
gaat hij ook met nieuwen lust en kracht
en levensenergie zich toeleggen op de
taak die hem in het volle, rijke leven
wacht. Als de zomer komt met haar rij
pende vrucht waarin de vlijtige hand de
bekroning van den arbeid mag zien, geeft
dat aan het hart de streeling van vol
daanheid en vergenoeging. Als de Herfst
in aantocht is, en in de natuur de aftake
ling plaats heeft, kan over eigen leven
eveneens het gevoel van eenzaamheid en
verlatenheid komen, omdat het merk des
doods op al het vergankelijke staat inge
drukt, en als de winter nadert met zijne
verkilling en zijn duisternis, dan bestaat
de mogelijkheid dat vooral door hen,
wier eigen levensgang hiermede in over
eenstemming is, het besef levendig wordt
met al de gevolgen daaraan verbonden,
dat ook de eigen levensnacht komt waar
in niemand meer werken zal.
Daar komt nog bij dat door de intrede
van den rusttijd voor het natuurleven,
vooral ten plattelande, voor velen de ge
legenheid om te arbeiden minder wordt,
terwijl de levenseischen en de levensnood
terzelfder tijd klimt. De bezorgde vraag:
„Wat zullen wij eten en drinken en waar
mede ons kleeden”, klemt het meest in
den barren wintertijd. Dan is het inkomen
voor velen zoo schraal; dan zijn de ver
diensten, Indien nog maar, zoo klein, en
dan, er moet toch zoo veel wezen. Vooral
in een gezin en vooral als de koude nijpt,
en de donkerheid zoo vroeg intreedt. Ei
genlijk moet men er zich over verbazen
hoé me er nog komt en hoe de moge
lijkheid nog bestaat voor velen om tel
kens weer nieuwen levensmoed te grij
pen. Met eerbiedige bewondering mag
Duitschland.
Naar de Dem. Ztg. dienst te Berlijn van
welingelichte zijde verneemt, heeft de
vermindering van het aantal bezettings
troepen zijn beslag gekregen.
De daarvoor aangewezen troepen zijn
afgetrokken en de hergroepeering, die
daarvan het g<
plaats gehad. O’
hebben rond 10.000 man vreemde troe
pen het Rijnland verlaten.
gewerkt zal kunnen worden, ’t Is bekend
dat er zelfs onder het redeloos gedierte
een neiging bestaan kan om op te spa
ren voor later. We denken aan de mieren
die in den zomer hunne spijzen verga
deren voor den winter en elk herinnert
zich uit den oorlogstad nog de oorsprong
van het woord „hamsteren”. Ook hier
zou voor velen het woord gelden: „®a
naar de mieren en wordt wijs.” Wat kan
daar, vooral door de jonkheid roekeloos
met het geld worden omgeworpen. Wat
zou in menig gezin meer gespaard ku~-
nen zijn. Hoe velen moeten zich niet be
klagen dat zij in oneindig beteren doen
zouden zijn geweest, wanneer voorheen
niet zoo ondoordacht met het geld of de
kracht of het vermogen was gespeeld.
Wat wordt er menigmaal veel verspild
aan allerlei onnutte, waardelooze dingen
om maar niet te spreken van het vele,
dat schade brengt aan lichaam en geest.
Daar wordt geen overleg gepleegd. Daar
wordt niet met de toekomst gerekend.
Daar wordt niet weggelegd voor den dag
des kwaads. Men leeft van de hand in
den tand, en wie dan later leeft, die later
zorgt. Of ook, men meent toch nooit ver
der te kunnen komen. In doffe moede
loosheid schikt men zich ia de omstan
digheden en beseft de waarde en de
macht niet van het kleine, waardoor voor
elk de weg tot hooger en meer openstaat.
We denken hier aan hetgeen wij onlangs
lazen van de halve cent. Daar moet vol
gens de raming aan ’s Rijks munt een ka
pitaal van f468.000 In omloop zijn, en
kel aan halve centen. D.w.z. dat drie eri
negentig millioen zes honderd duizend
halfjes in de circulatie zijn, doch waar
zijn ze? Heel dat genoemde kapitaal
wordt dus door de kleine, waardeloo
ze halve centen gevormd, dofii wie
heeft ze? Elk Nederlander zou zoo onge
veer 20 halfjes in zijn bezit moeten heb
ben, uitgezonderd dan de zuigelingen,
maar nog eens: wie heeft ze? Ja, dat is
juist het eigenaardigste; ze zijn er, en
ze zijn er niet. Misschien dat een enkele
uit aardigheid eenige opspaart, om ze
later aan een liefdadig doel uit te geven,
maar over het algemeen genomen kan
gezegd, dat niemand daar acht op geeft.
Toch heeft dat kleine zoo’n beteekenis,
en zóó gaat het met Alles. Men probeere
het maar eens om verrassende uitkomsten
te krijgen.
En nu nadert de wintertijd weer, en
voor zeer velen beteekent dit misschien
vermenigvuldigde kommer. Moge de le
venslast niet te zwaar worden, en onder
alle omstandigheden de hoop levendig op
verademing. Straks wordt het, als de
winterslaap voorbij is, weer Lente, en
daarmede komt nieuw leven. En voor wie
het weten mag en gelooven, staat boven
het wisselen der tijden en de werkingen
der natuur de leiding van den Almachtige,
die de werelden schiep, en de sterren hun
nen loop geeft, maar ook de bloemen
des velds verzorgt, en de haren van ons
hoofd heeft geteld. En wie zich aan deze
Almacht toevertrouwt, komt nooit bedro
gen uit.
Frankrijk.
Een nieuwe militaire organisatie is in
Frankrijk in werking getreden. Zij heet
de „Garde Républicaine Mobile”. Zij be
staat uit twee legioenen, wier leden ge-
recruteerd worden uit de gendarmerie.
Haar taak is om de orde te bewaren en
de rust te herstellen overal in het land,
waar stakingen of demonstraties worden
gehouden. De hoofdkwartieren zijn te
Parijs en Tours; de legioenen zijn in 23
compagnieën verdeeld, die in 23 steden
in Frankrijk gelegerd zijn. De beide kolo
nels, die de legioenen commandeeren, zijn
aan den minister van oorlog verantwoor
ding schuldig, wat betreft de algemeene
organisatie van het corps, maar zij staan
onder het commando van de comman
danten der legercorpsen in de districten
waar zij gelegerd zijn.
zet. In de dalen dezer rivieren liggen vele
fabriekssteden, welke voor haar elecdri-
schen stroom afhankelijk zijn van de wa
terwerken langs de rivier. Als gevolg
hiervan zijn bijna alle fabrieken en open
bare middelen van verkeer in deze steden
tot stilstand gebracht.
De Passumpsie, een zijrivier van de
Connecticut, heeft gisteren St. Johasbury
overstroomd, waardoor meer dan
10.000.000 dollar schade is aangericht.
Drie bruggen werden vernield en de
spoorlijnen van de Canadian Pacific en
andere maatschappijen zijnover grooten
afstand vernield.
De White River steeg in 12 uur tijds
tien meter.
In het dal van de Winoosty-rivier zijn
61 menschen verdronken.
De( stad Waterbury werd door het
plotseling bezwijken van een reservoir,
dat boven de stad was gelegen, volko
men vernietigd, terwijl Bolton eveneens
zware schade heeft geledej. Het aantal
dooden in deze twee steden tezamen be
draagt, voor zoover thans bekend, reeds
52. De levensmiddelen zijn zeer schaarsch
zoodat alle voorraden opgevorderd zijn
en de bevolking op rantsoen is gesteld.
De stad Lowel, waar een groote tex-
tiel-industrie is gevestigd, staat meer dan
3 meter onder water. Tienduizend arbei
ders zijn buiten bedrijf gesteld.
Gelukkig dat thans het water dalende
is.
Rusland.
Het executief Comité der Communis
tische Internationale heeft ter gelegen
heid van den tienden verjaardag der
bolsjewistische revolutie een manifest uit
gegeven, dat den „vooruitgang” van
Sowjet-Rusland in de afgeloopen tien
jaar boekstaaft en zegt dat het wereld-
proletariaat de Unie van Sowjets en de
Chineesche revolutie moet verdedigen in
het onheilspellend uur van den naderen
den oorlog.
t Zondag speelden de Black-Boys van
Sneek en C. A. B. I alhier, den return-
wedstrijd op het Sportterrein.
Black-Boys profiteert het eerst van het
windvoordeel, zit al spoedig voor het
C. A. B.-doel en weet met een schot in
de rechterbenedenhoek de leiding te ne
men.
De C. A. B.-ers ondernemen ook eenige
pittige aanvallen, waarbij v. d. Hauw
verschillende Black-Boys spelers pas
seert en met een hard schot, wat den kee
per te machtig bleek, gelijk maakt. 11.
Dan is het spoedig rusten.
Na de rust, nu C. A. B. den wind mee
heeft, moet Black-Boys alle zeilen bij
zetten om doelpunten te voorkomen, daar
C. A. B. menige aanval onderneemt. Ook
doen de Black-Boys eenige vlugge aan
vallen, maar de verdediging geeft ook
hier niet feuis. Dan krijgt Black-Boys ’n
corner te nemen, welke ook niets ople
vert. Bij een aanval van C. A. B. ontstaat
een scrimmage voor het Black-Boys-doel,
waarbij de keeper de situatie weet te red
den door de bal het veld in te trappen.
De druk op het doel houdt echter aan,
zoodat een paar corners het gevolg zijn,
welke door Huisman en Rooda achter
worden geschoten.
Dan kondigt scheidsrechter Zandstra,
welke den wedstrijd leidde, die in ver
trouwde handen was, spoedig het einde
aan en zijn de puntjes broederlijk ge
deeld.
Het terrein was te glad, wat zijn in
vloed op het spel niet miste.
Er was een flink aantal toeschouwers
aanwezig.
ARUM, 6 Nov. Bij de verkiezing voor
verschillende functies in de beheers-
colleges der Ned. Herv. gemeente te
Arum werden herkozen als kerkvoogd de
heer P. Y. Faber, als notabelen de heeren
J. Yntema, A. Heslinga en A. Kamstra en
als lid der bewaarschool-commissie
Mevr. H. Gros-Havinga. Als stabel wer
den gekoftn in de vacature A. Rauwerda
de heer Faber en in de vacature H.
H. Baudet, de heer R. Bruinsma, terwijl
Mevr. D: Faber-Bakker werd benoemd
als lid der Bewaarschool-commissie in
de vacature Mevr. L. Baudet-Mellema.
waarin opgenomen
AKKER'*
Voorde Borst
In doozen van 25 K.G
GOEDKOOP en BEST!
„Eenmaal geprobeerd blijft U
gebruiker.”
Verkrijgbaar aan onze fabriek te Sneek.
Te Bolsward bij G. JORRITSMA.
DE JONG s NIEUWSBLAD
i
Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f2.-; inning 15 ct.
Voor het Buitenland f7.- per jaar.
Leesgeld per looper 40 ct. p. kwartaal.
SPECIAAL BEREID (J1T DE
FIJNSTE INGREDIËNTEN
DAAROM
VERFRISSCHEND
OPWEKKEND
(OOK IN ROLLEN)
VAN 3, 5 OF 10 CT.
(wrmo CECEPOHFJOÏD)
HAARWASCHM1DDEL
VEUKLD09 TEERZEEPPREPARAAT
VERKRIJGBAAR inFLESSCHEN
VAN VERSCHILLENDE GROOTTE»
ATOOEND HiDDCX* 11008»
TARSAVON COMPANY-HAARLEM
F Als andere middelen ge
faald hebben Uw Asth-
ma-aanvallen minder
benauwd en niet zoo
veelvuldig te maken,
wend U dan In ver
trouwen tot het middel, waarop
nog zelden te vergeefs een beroep is
gedaan bil ziekten der luchtwegen i
