llllllllllllllllll
llllllllllllllllll
H. L. STRAAT
EXPOSITIE
De Bolswardsche Courant en Westergoo
J
J
1
'i
AUTO
VERHUUR
Tandarts NUK
te BOLSWARD
3
B (JITENLA ND.
Stadsnieuws.
W. VAN DER WERFF
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD
'T GELD.
9
Zj
20 CENT PER K M.
II
CHIRURG - LEEUWARDEN
heeft de praktijk)
hervat
EXPOSITIE- en RECLAMEWEEK
van 25 Augustus tot 1 September
P. So BAKKER - LEEUWARDEN
23= Jaargang Woensdag 29 Augustus 1928 No. 67
Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
A Telefoon No. 12
MS
4
-I
den gierigaard; wee den vrek I Zijn
Duitschland.
De onderhandelingen tusschen de
werknemers en de werkgevers in de
Rijnscheepvaart over de verhoogingen
Het Britsche Rijk.
In officieele kringen drukt men er zijn
spijt over uit, dat Kellogg, de uitnoodi-
ging om een bezoek te brengen aan
Londen vóór zijn terugkeer naar Ame
rika niet heeft kunnen aannemen.
De correspondent van de „Times” te
Washington meldt, dat het oorspronke
lijk de bedoeling van Kellogg is geweest
om na de onderteekening van het pact
twee dagen te Londen door te brengen,
naar men aanneemt om nadere inlich
tingen te verkrijgen over den stand van
het vlootvraagstuk en aan president
Coolidge later rapport uit te brengen.
Kellogg zou echter te elfder ure van zijn
plan hebben afgezien, naar men te Wa
shington voor zeer waarschijnlijk houdt
op last van Coolidge zelf.
Advertentiön per regel:
Woensdagsnummer 10 cent.
Zaterdagsnummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Aangesloten by het Bureau
voor oplaagcontróle.
Het avondfeest van „Floralia”
op Vrijdag 24 Augustus JJ.
Voor dat we iets schrijven over het
avondfeest zij nog vermeld, dat de des
namiddags van 3 tot 5 uur gehouden ten
toonstelling van de gekweekte planten
en hetgeen ter opluistering was ingezon
den, zich in een druk bezoek mocht ver
vierde prijs:
F. Buikstra, Bloembak je.
Wed. P. Kramer, Suikerschaaltje.
Vr. Koomen, Lepelrekje.
Jelle Adema, Bonbonnière.
Wed. Lammertsma, 2 beeldjes.
Wietze de Jong, Koperen bloempotje.
Auke Boersma, Kop en Schotel.
Wed. Visser, Beeld.
Derde prijs:
A. Heslinga, Theedoekrekje.
Wed. H. Teinsma, Lepelklstje.
Sijbr. Bangma, Koekbord.
S. van der Meulen, Melkkan.
Ynte Adema, Koekbord.
P. de Vries, Trekpot.
Wed. v. Terwisga, Vaas.
Wed. Beswerda, Jampotje.
Wed. S. Piso, Theekistje.
Feike de Jong, Vaas.
H. Silder, Broodschaal.
Sj. Visser, Jampotje.
Sietze Hofstra, Suikerschaaltje.
Hierna volgden weer een paar voor
drachten, gegeven door mej. Zelle, die
wel in den smaak vielen.
De uitreiking der vierde prijzen had
plaats door den heer H. Beekhuis, die
dit deed na een aardige toespraak In ver
band met de warmte welke In de zaal
heerschte.
nig
wil véél; en wie véél
heeft, wil Alles 1 Daar is g
zooveel aanbidders, als de g<
heugen. Eenige jonge dames waren zoo
vriendelijk de taak der bediening op zich
te nemen, terwijl het strijkorkest „An
dante” zorg droeg voor een aangename
afwisseling. Het was er dan ook erg leuk
en gezellig.
Voor het avondfeest was thans Dok
weer veel belangstelling. In de Doeleazal,
welke door het weghalen van het ten
toongestelde'weer haar gewoon aanzien
had herkregen, was het vol en warm.
Even over achten opende de voorzit
ter, ds. Kossen, den feestavond met een
hartelijk wooid van welkom. Spreker
hoopt, dat allen in blijde stemming zijn
opgegaan naar dit feest, in blijmoedig
heid hier mogen vertoeven, aan dezen
avond nog menigmaal met blijdschap zul
len terugdenken en ook het volgend jaar
allen hier weer aanwezig kunnen zijn.
Hierna bracht het muziekkorps „Bols
ward” een paar aardige nummers muziek
ten gehoore. Het korps heeft ook het ver
dere gedeelte van den avond op ver
dienstelijke wijze zijn medewerking ver
leend.
Na een korte toespraak van den voor
zitter deelt hij de namen mede van de
personen, die een eersten prijs hebben
gewonnen en reikt die aan hen uit
Eerste prijs:
Joh. van der Schaaf, Schilderij (Noor
wegen).
Gosling Mol, Schilderij (Kerk te Alk
maar).
Jac. Draaisma, Bloempot
Pier de Haan, Lap flanel.
Johs. Knol, Schilderij.
Tjeerd Adema, Lap flanel.
Jan Meijer, Theestoofje.
Wed. A. v. d. Woude, Hanger m. plant.
A. Postema, Azijnstel.
Sijbren Pietersma, Gebakstel.
Douwe Brouwer, Limonadekaraf.
De aanwezigen werden daarna aange
naam verrast door mej. Zelle, die een
paar mooie voordrachten ten beste gaf,
welke met aandacht werden gevolgd en
waarvoor zij een warm applaus oogstte.
Door afwezigheid van den heer F.
Bruins heeft de heer H. Beekhuis de uit
reiking der tweede prijzen op zich ge
nomen. In zijn echt-leuke toespraak
merkt Spr. terecht op, dat aan hetgeen
ver af is vaak meer aandacht wordt ge
schonken dan aan iets dat zich in onze
onmiddellijke nabijheid bevindt. In ver
band hiermede wijst Spreker lop ons
mooi Julianapark en de Zuiderzeewer
ken, twee zaken, die zoo zeer de be
wondering en belangstelling van 'vreem
delingen genieten en waaraan eigen in
gezetenen veelal te weinig aandacht
schenken.
Tweede prijs:
Gerben Stellingwerf, 6 Kop en scho
tels.
D. de Jong, Vruchtenschaal.
B. de Jong, Trekpot.
Pier Robijn, Koffiekan.
Lammert Roode, Dejeunertje.
Wed. Wiarda, Suikerpot
Van Kalsbeek, Melkkan.
Willem Visser, Melkkan.
Johs. Bijlsma, 6 glazen.
Thans is de beurt aan den heer Van
der Spoel, die, door het geven van een
paar Frlesche voordrachten, op de manier
zooals we dat van hem gewoon zijn, lui
de bijvalsbetuigingen ten deel vallen.
De heer H. R. Kingma leest hierop de
namen voor van hen, die een derden prijs
hebben gewonnen. Met een toepasselijk
woord worden deze door hem uitge
reikt.
een mensch niet innerlijk en blijvend
gelukkig kunnen maken. In dit verband
beschouwd, kan gezegd worden dat
goud en zilver „als slijk” is. Eigenlijk
nóg minder, want slijk kan nog vrucht
baar zijn, en het geld kan tot een vloek
wezen. Uw hond wil het dan ook niet
eens eten en er kunnen omstandigheden
in het leven komen waarbij de waarde
van het bankpapier, gelijk is aan scheur
papier.
Daar zijn er, die zelfs met inspan
ning van alle krachten niet voldoende
geld kunnen krijgen om te leven, en een
kommervol bestaan hebben met allerlei
ontbering; niet zelden tot den laatsten
ademtocht. Daar zijn ér óók wien het
met kwistige hand wordt toegeworpen;
die het reeds „opgestapeld” vonden bij
hun wieg, en nooit de scherpe kanten
van het leven leerden kennen, omdat
deze voor hen bedekt of weggenomen
werden, door zijde en fluweel en kant.
Zoo ergens dan schijnt hier een avon
tuur en willekeur met wisselende kan
sen te worden gevonden, waar de gril-?
lige Fortuna, in ongestadigen luim dé
zen alles en genen niets of slechts heel
weinig toebedeelt.
Toch is de waarde van het geld zoo
betrekkelijk. Het maakt u niet gezond,
als gij werkelijk ernstig krank zijt; het
maakt u niet blij, als gij innerlijk be
droefd zijt; het brengt u geen blijvend
levensgeluk, als gij u zoo naamloos leeg
en ellendig gevoelt; en gij kunt er den
dood niet mee afkoopen, als het tijd is
om heen te gaan van hier. Zijn ze d’r
niet gewéest die gesmeekt hebben voor
hunne millioenen levensverlenging te
mogen ontvangen? Maar de dood spot
met den geldbuidel, en laat zich niet
omkoopen. Hij zelf heeft geen behoef
ten meer; daarom veracht hij de schat
ten der levenden. En omdat hij geen
hart heeft, heeft hij ook geen oor voor
de aanbiedingen van degenen naar wien
hij zijn handen uitsteekt.
houdt VRIJDAG 31 AUGUSTUS a.s.
geen spreekuur ite Worknm
25 AUG. TOT 1 SEPT.
WINTERMANTELS
BONTMANTELS
MANTELS
Ten slotte. Hoe moet het nu? ’t Geld
is onmisbaar en noodig en waardevol,
en kan veel levenszorgen wegnemen en
den levensstrijd zoo verlichten, en
het is zoo gevaarlijk, en brengt zoove-
len voor altoos ten onder I
Het moet zóó, dat wij, hoofd voor
hoofd, leeren slechts rentmeesters te
zijn van toevertrouwde panden, om deze
met wijs beleid te beheeren en te bewa
ren, en uit te geven, tot heil van ons
zélf, en van de onzen, en van onze
naaste. Dit is eene groote kunst, die ge
lijk alle kunsten niet vanzelf verkregen
wordt, maar in den weg van studie en
nauwkeurig overleg, waardoor ge soms
dit beleven kunt, dat de een met véél
nóg weinig heeft, en de ander met wei
nig altijd genoeg. Door te passen, en te
meten, en te zorgen dat niets waarde
loos verloren gaat, en elk gaatje zorg
vuldig wordt gestopt. Deze studie is
noodig, zoowel voor elk volwassene,
om daardoor de waarde van zijn bezit
te leeren kennen, deze studie is voor
al ook noodig met het oog op de op
voeding der kinderen niet het minst in
onzen verkwistenden tijd, waarin het
jeugdleven zoo duur is, en de jongeren
in hun uitgaan en hunne genotmiddelen
zoo weinig begrip hebben van de be-
teekenis van het geld.
Hier rust een dure verplichting op de
ouders, en wacht hen een zware taak.
Maar wie het aandurft, zóó zijn bezit
te beheeren, trots alle aanmerkingen
van de buitenwacht, zal voor zich zelf
en voor zijn nageslacht, schatten op
leggen, en wellicht ook oog krijgen voor
die waarden, welke niet door de roest
of de mot kunnen worden verdorven of
door de dieven gestolen, omdat zij
eeuwig zijn.
Omdat zij in dezen weg kunnen lee
ren hun schat te zoeken in een goed dat
nimmermeer vergaat.
Kijk, om al deze dingen, om nóg meer
zal een mensch verstandig doen als hij
niet hoogmoedig wordt wanneer het
vermogen overvloedig aanwast, en hij
zijn hart daar niet op zet. ’s Werelds
goed, is eb en vloed, en in het eind zul
len alle schatten der wereld metelkaar
van de loonen en salarissen hebben,
naar uit. Duisburg wordt gemeld, tot
overeenstemming geleid. Het nieuwe
loontarief is tot 3! Maart 1929 geldig
en kan voor dien datum niet worden
opgezegd.
Duitschland gaat Èijn spoorweg
tarieven verhoogen. Naar de bladen ver
nemen zal die verhooging op 1 October
a.s. in werking treden. De goederen
tarieven zullen met gemiddeld 11 pCt.
worden verhoogd. In het personenver
keer zal de verhooging waarschijnlijk
worden gecombineerd met de invoering
van het twee-klassenstelsel, d.w.z. de
eerste en de vierde klasse zullen worden
afgeschaft, zoodat alleen de tweede en
de derde overblijven.
Frankrijk.
De Amerikaansche minister Kellogg is
bij zijn aankomst te Parijs schitterend
ontvangen. Vermakelijk te lezen is wel
hoe Kellog een honderdtal Fransche en
buitenlandsche journalisten, die hij al
len tezamen op het Amerikaansche ge
zantschap ontving voor een gemeen
schappelijk persgesprek. Dé ontvangst
was nogal schilderachtig. Kellog liep
drie treden van een binnentrap op om
het uitzicht te hebben op het in den
grooten salon, verzamelde gezelschap.
Hij zeide: Wat wilt ge dat ik zeggen
zal? Ik ben hierheen gekomen niet om
te spreken, doch om te teekenen. Ik zal
teekenen en vertrekken. Het eenige wat
ik zeggen kan is, dat ik erkentelijk ben
voor de schitterende ontvangst en uwen
grooten minister Briand bewonder. Hij
liet alle door de journalisten gestelde
vragen onbeantwoord en herhaalde
slechts, dat hij zich gelukkig achtte te
Parijs te zijn. Aldus stelde Kellog de
journalisten te leur. Niettemin zal hij ’n
goede pers hebben, want toen hij ver
volgens het graf van den Onbekenden
Soldaat bij den Are de Triomphe be
zocht, maakte hij een treffend gebaar:
hij knielde en deed een gebed. Alle toe
schouwers waren zoo zeer geroerd, dat
ambtenaren en menigte gelijkelijk het
hoofd ontblootten bij het voorbijgaan
van Kellogg. De openbare meening be
spreekt de houding van den Amerikaan-
schen minister in gunstigen zin.
Daar is niets terwereld met zulk een
macht en invloed als het geld. Wij zeg
gen: Een Vorst heeft macht; en: Een
gespierde vuist heeft macht; en: „Ken
nis is macht, en zelfs het woord kan
machtig zijn, dat vluchtige woord, ’t
welk heden gehoord wordt, om een paar
seconden na te trillen in de lucht en dan
voor altoos te verstommen alsof het niet
gesproken was, maar boven deze allen
uit, gaat de macht van het geldl
Het blinkende, klinkende geld. Het
geld dat stom is, maakt recht wat krom
is. Zonder woorden spreekt het een taal,
die elk verstaat, in alle deelen der we
reld, onder alle geslachten en talen, en
volkenen leeftijden. Het heeft den sleu
tel van schier elke deur; het weet de
oplossing van elk raadsel; het heeft den
toegang tot ieder geheim; het weet den
weg naar elk hart. Voor geld is naar het
schijnt, Alles te koop, roerende en on
roerende goederen; stoffelijke en gees
telijke waarden, huis en have en li
chaam en geest, en liefde en geluk en
gezondheid en leven. Deze allen wor
den voor het geld ten offer gebracht.
Voor het geld knielt de grijsaard en het
kind; de man en de vrouw, de jongeling
en de jongedochter; de bedelaar en de
millionair; Geldl Geldl Geldl zoo roept
de gansche bende”, want heb je geld
dan doe je wonderen! Het is de ziel van
de negotie; het is de spil van het we
reldleven; het is het vliegwiel van de
motor; het is de drijfkracht van het le-
vensgejacht; het is de verborgen veer,
die de spanning ten toppunt voert, en
heel het maatschappijbeweeg, in de
hoogte en in de diepte, in de lengte en
de breedte, bij de Vorsten en bij de on
derdanen gaande houdt.
Ten slotte zit niet zelden achter Alle
doen en laten, de macht van het geld,
en hoe meer men ónder zijn invloed
komt, hoe vaster men geketend wordt.
Geen ijzeren boeien zijn t^en zilveren
koorden bestand, en de zwaarste ge
vangenisdeuren, en de kunstigste slo
ten weken niet zelden achteruit voor de
macht van het blinkend metaal. Wat
geen woorde#vermochten; wat geen
raadgevingen konden, wat geen waar
schuwingen noch dreigementen wisten
uit te werken, dat deed het simpel geld
zonder moeite, zonder inspanning, zon
der beding, louter op het gezicht.
’t Lijkt een toovermacht, die macht
van het geld. En hoe méér men onder
zijne bekoring komt, hoe sterker men
gekneveld wordt, om ten slotte te wor
den het slachtoffer van zijn geld. Nooit
komt de maat vol. Nooit geeft het ge
noeg, en wie weinig heeft, wil meer, en
wie méér heeft, wil véél; en wie véél
geen god met
le god mam
mon; daar is ook géén god zoo wreed
en hardvochtig als hij.
Elk, die hem aanbidt, wordt door hem
verslonden, waarbij zijn naam, zijn eer,
zijn hart, zijn gezondheid, zijn leven,
kortom zijn Alles hem ontnomen wordt.
Dat is ’t gevaar van het bezit, gelijk alle
bezit gevaar met zich meebrengt. Wee
einde wordt een arm leven, niettegen
staande zijne rijkdommen, zonder kleur
en fleur en blijdschap en vrede. Bij zijn
heengaan wordt niet getreurd, integen
deel, en een ander neemt tot zich, ’t geen
werd bijeengegaard, om misschien met
kwistige hand weg te werpen ’t welk
verkregen werd. Want ook hier raken
niet zelden de uitersten elkaar. De
gierigaard en de verkwister bestaan el
kaar niet zelden heel van nabij, en bei
den toonen geen heerschappij te hebben
over het geld. Beiden zijn slaven in zil
veren boeien, de een beheerscht door
de hebzucht, de ander geknecht in de
macht van de hartstocht met het devies
van het eten, drinken en vroolijk zijn,
van veelal vroeg ten onder te gaan.
Vreemd toch, die macht van het geld!
Altijd en overal en bij allen zich aan
passend aan het karakter, en de levens
omstandigheden en de persoonlijke
eigenschappen, en den aanleg en de nei
gingen van eiken leeftijd, van beider ge
slacht Zoowel van den enkeling, als van
het huisgezin, en de familie, en heel het
volk. Is het wonder dat wel eens ge
sproken is over den vloek van het geld?
en dat in woord en beeld, bij zang en
spel, en toonel is weergegeven de jam
mer en ellende veroorzaakt door het
klinkend metaal met zijn betooverende
macht? En dat een levensrijp man, met
veel ervaring eens de begeerte uitsprak,
dat hij niet in den strik der gierigheid
vallen mocht, omdat hij wist dat deze
een wortel is van alle kwaad?
Toch is het geld onmisbaar. Vanaf de
vroegste tijden werd het gebruikt als
ruilmiddel, en verhandeld bij het ge
wicht. Later kwam het muntstelsel,
waarbij elke munt haar eigen waarde
had en de beeltenis droeg van den Ko-
ning of den Keizer, in wiens land hij
gangbaar was. In het Friesch museum
te Leeuwarden wordt nog een schrijf
tafeltje bewaard op hetwelk staat inge-
grifd hoe ongeveer bij ’t begin onzer
christelijke jaartelling een rund tegen
een bepaalde som gelds en onder getui
gen verkocht werd, en menig oudheid
kundig- of muntenkabinet geeft over
deze materie tal van merkwaardige bi-
zonderheden.
Nog later kwam het bankpapier in
omloop, ter vergemakkelijking van den
handel vooral, waarbij de Staat ging
goed zeggen voor het duidelijk aange
geven bedrag. Zoo werd, wat wij reeds
noemden, het geld de ziel van den han
del, en kan thans op een klein plaatsje,
ergens in een zakportefeuille verborgen
worden de waarde van heel het bezit
der roerende en onroerende goederen.
Onnoodig om te zeggen dat wij ons
de maatschappij niet meer kunnen den
ken zónder het geld. Niemand ook die
hier buiten kan. Die in enge hooghartig
heid of in koude voornaamheid uit de
hoogte neer ziet op deszelfs bezit, en
er zich op beroemt niets met het geld
van doen te willen hebben, is iemand
die öf genoeg daarvan heeft, óf in zie
kelijke mysticisme een énder voor zich
laat werken, en wel vertrouwt dat voor
hem gezorgd zal worden, door verkeer
de filanthropie. ’t Is nu eenmaal niet
mogelijk scheiding te maken tusschen
óns bestaan en onzen lichamelijken
nood, en evenmin tusschen onzen arbeid
en het verdiende loon. Dit laatste moet
er zijn om te kunnen leven, en daarvoor
in ruil te ontvangen wat voor de nood
druft noodig is. Wij kunnen,ons brood,
ons huis, onze kleeren, onze drank, in
één woord, al het onmisbare, zoowel als
het onnoodige en luxieuze slechts krij
gen voor geld. Toen we geboren wer
den waren de noodige uitgaven reeds
gedaan om ons te ontvangen, en als wij
heengaan van hier, moet ook de laatste
woning worden gekocht, onverschillig
of deze is van vuren planken, of ver
vaardigd van het gave dennen of eiken
hout.
Verschijnt Dinsdags- en
Vrijdagsavonds.
-■W
j
NIEUWE 6-PERS.
S WAGENS.
GROOTE RITTEN
SPECIALE PRIJS!
Official Ford Dealer
BOLSWARD
In Tweed, Chair de Poule, Double Tac, Velvet Duvetine.
Velvet Quadrille, Velours-Manteau enz.
in Seal Electric, Murmel Nutria, Mol, Petit öris, Peczaniky,
Antilope, Gazelle enz.
om door te dragen in Ribs Travers, Tweed, Zibeline enz.
Wij noodigen U beleefd en tevens met aandrang uit tot een bezoek
aan onze magazijnen speciaal voor de
Het.zal U dan blijken hoe dit bezoeken de moeite ten volle loont, daar
èn hetgeen U zult zien èn de lage prijzen, waarvoor we uit reclame-
oogpunt verkoopen, verre Uw verwachtingen zullen overtreffen.
Let vooral ook op onze étalages. Wij vragen tevens nog Uw attentie
voor de 1015 pCt. korting, welke we tijdelijk op onze „kleeding
naar maat” verleenen
DE JONG s NIEUWSBLAD
waarin opgenonnen
Leesgeld Ir. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f2.-; inning 15 ct.
Voor het Buitenland f7.- per jaar.
Leesgeld per looper 40 ct. p. kwartaal.
