l
I
UflO DER HEER OE BRUIN
llllllllllllllllll
llllllllllllllllll
s
De Bolswardsche Courant en Westergoo
Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
Admlnisirallekanloor
'T LIJDENSPROBLEEM.
Stadsnieuws.
Reparatie-Inrichting
Du co Schilderwerk
in
W. VAN DER WERFF
la
1,
Woensdag 12 Februari 1930
25= Jaargang
No. 12
en
A
3-1.
f 96.211.26
X
s
s
s
f 175.435.48
f 84.296.40/2
A dve r t e n t i 6 n per regel:
Woensdagsnummer 10 cent.
Zaterdagsnummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Aangesloten bij het Bureau
voor oplaagcontrêle.
zij
Netto winst
Saldo 1928
er
HEERENVEEN
Verhuur van 4 tot 8 pers,
wagens met of zonder
chauffeur.
Eiken Donderdag van 11
tot 1 uur te spreken Sociëteit
„DE DOELE”, Bolsward.
f De oudercommissie van school No.
II organiseerde gister (Maandagavond)
een ouderavond in De Doele. De op
komst was zeer bevredigend. De Doele-
zaal was geheel bezet. De heer Bakker,
hoofd der school opende de bijeenkomst
met een hartelijk woord van welkom tot
de aanwezigen, inzonderheid aan het
Krite-Toaniel dat hedenavond de aan
wezigen zal vergasten met de opvoering
van „De Stikelbaerch”. Spreker richtte
een kort propagandawoord tot de aan
wezigen voor de instandhouding van het
openbaar onderwijs. Hiervoor is noodig
de volle medewerking van de ouders.
Omtrent de opvoering van het too-
neelstuk kunnen we kort zijn. Het is
reeds de 4e keer dat het Krite-Toaniel
dit stuk speelt. Geen wonder dat het
spel hoe langer, hoe losser, de beweeg
lijkheid en gelaatsuitdrukking der spe
lers zoo langzamerhand tot in de pun
tjes verzorgd wordt. Het publiek genoot
ten volle. De heer Bakker was dan ook
zeker de tolk der aanwezigen, toen hij
aan het slot een hartelijk woord van
dank bracht aan het Krite-Toaniel voor
de mooie avond.
dat zal je in elk werkstuk dat met de
hand gemaakt is, aantreffen, de persoon
lijkheid van den maker drukt zijn stempel
op het werk.
Ten slotte nog eenige liefhebberij stuk
jes, landschapjes, stillevens enz., ook
hier heel aardig werk, enkele zelfs vrij
goed. We gelooverj, dat te oordeelen
naar het gemaakte werk, dat de heer
Van der Meer er slag van heeft, zijn leer
lingen liefde voor het werk bij te bren
gen.
f De Krite Boalsert hélde 9 Febr. by
Boermans hjar hüshéldlike, teffens ge-
sellige gearkomste. Hjir for wier oer-
komd as sprekker de hear A. H. Schaap
ten Readehuzum. De hear Schaap is
for de krite hjir gjin ünbikinde en syn
wirk fen dizze joun hat op ’e nij bliken
jown det dit in goede kar west hat.
Ho moai wier it bikinde stik „Ruth”
fen jiffer Kloosterman. It is in jewiel-
tsje, foaral as it sa nei foaren brochl
wirdt, libbet men alhiel mei. Ek de stik
ken yn koartswyl foelen tige yn ’e
smaek.
De foarsitter bitanke de sprekker
hertlik en spriek de winsk üt, det hy ris
wer for de krite oerkomme mei. De for-
slaggen fen skriuwer en skathélder
wirde under tanksizzing goedkard. Der
wier ynbard f712.31 en ütjown
f 711.24; in oerskot dos fen f 1.07.
Der waerd opmirken det de kosten
fen it toanielspyljen tige heech wierne'.
Dit is ek sa, as men de spillen neisjucht
fait men fen inkelde sifers omtrint ef-
teroer. ’t Is in gelok det de Krite altiten
in drok bisyk hat, oars koe it lang net
en hie it spiltsje allang op ’e rêch lein.
De skathalder en skriuwer, de hearen J.
Noordenbos en F. v. d. Spoel wirde
wer op nij oanwiisd en nimme dit ek
oan. Hja krigen in plomke fen de foar
sitter for it wirk det hja for de Krite
dien hawwe. Der waerd noch alris mei
elkoar songen, wylst de hear K. Feen-
stra op ’e piane spile, en nei öfrin efkes
dounse. De opkomst, howol net great,
wier aerdich goed.
It ien mei it oar in moaije joun.
f 91.139.071/2
f 5.072.18/2
heeft, tot op het tijdstip dat het doodend
lood of flikkerend mes het dierlijke leven
afsnijdt en hij het verslindt. Het is im
mers maar een beest.
Niettemin ook in deze lagere levens
vormen en levensopenbaringen, het ge
voel van leed, en de kennismaking met
de smart. Heel het schepsel zucht. En
onze groote dichter Ten Kate heeft dat
zoo diepvoelend weergegeven, als hij het
heeft over het duizendstemmig geesten
koor, dat bij nachten en bij dagen de
Schepping doorhuivert en in angstige
siddering alles beklemt, üijn dichtersoor
hoort het in de ritseling van de groene
blaren (let op dat groene) in de mur-
meling der ontroerde baren, in de zwe
ving van het koeltje over het meer, in
het gezucht van de heuvels en de dalen,
van de donders en de nachtegalen, en het
is hem alsof zij allen te zamen zich ver-
eenigen in dit eene: „Hoe lang o Heer!”
Niet een van ons die de diepe weer
klank daarvan in eigen leven nog nooit
gewaar werd, of anders wel te weten zal
komen. Omdat wij allen onderworpen
zijn aan het doodsgeweld, en daardoor
het probleem des lijdens mede hebben te
doorworstelen.
Want een probleem is het en tot op
zekere hoogte een probleem blijft het.
Weliswaar bestaat daar veel lijden, het
welk zich wel verklaren laat. Bepaalde
zonden hebben bepaalde gevolgen. Waar
het leven opzettelijk door zich zelf of
door anderen wreed wordt aangerand
moet zich dit openbaren, in allerlei smart
en pijn als noodwendig gevolg van die
woeste, wreede vernieling.
Want het leven is o zoo teer, en zoo
kunstig samengesteld, en zoo wonderlijk
als een borduursel geweven en daarom
laat het zich niet straffeloos beleedigen.
In nog meerdere mate geldt het van
het zieleleven, hetwelk nog oneindig
fijner besnaard is dan dat onzer zenu
wen en spieren, zoodat elke onvoorzich
tige, of ondoordachte aanraking van dit
Goddelijk wonder, nog veel snerpender
is, en in de gevolgen vaak nog veel er
ger en dieper en ongeneeslijker. Elk ze-
nuwlijdersgesticht of krankzinnigenhuis,
waar onze geesteskranken verpleegd en
bewaakt en bewaard worden, zou daar
van kunnen getuigen. En in verband
hiermede zeggen wij dat veel lijden had
kunnen worden voorkomen, wanneer
voorzichtiger of anders en beter geleefd
was en de onschatbare gave van een ge
zond lichaam en een heldere geest meer
op'prijs werd gesteld.
Echter is hiermede het lijdensprobleem
niet opgelost. Daarmede is slechts iets
dat geheel aan de buitenkant ligt et» zich
verklaren laat, verstandelijk beredeneerd.
De oorsprong van het leed, de aanvang
van de eerste levenstrilling veroorzaakt
door pijn die straks wellicht wordt uit
geschreeuwd, ligt oneindig dieper. Bui
ten de waarneming onzer zintuigen; bo
ven het bereik van ons weten en ons
kunnen en ons kennen.
En daar zijn die zeggen, dat het de
godin Fortuna is, die hier in groote wil
lekeur regeert. En daar zijn, die zeggen
dat het grillig toeval hier beslist. En
daar zijn die zich in den ijzeren greep van
het noodlot zien omklemd. Daarom zoekt
men goedsmoeds of kwaadschiks zich te
onderwerpen. Daarom tracht men ver
zoend te worden met hetgeen toch niet
kan veranderd. Daarom tracht men
lachend over het lijden heen te redenee-
ren en luchtig te doen alsof er geen lij
den is, en daarom zingt men het lied van
de harde onbewogenheid, of stoicijnsche
gevoelloosheid, of oppervlakkige licht
zinnigheid. „Laat ons eten en drinken en
vroolijk zijn, zoolang het lampje brandt.”
Maar daar zijn ook nog anderen. Die
dieper voelen en verder denken en hoo-
ger zien en blijder verwachtingen heb
ben. Het lijdensprobleem is ook voor hen
onoplosbaar. Zij begrijpen niet, al zoeken
zij het te verstaan en is het verband tus
schen zonden en wonden hen niet
vreemd.
Van oplossen is hier evenwel geen
sprake.
Boven de starren, dAAr zal het eens
lichten; Daar wordt eens, aldus gelooven
zij, alles ontraadseld, onthuld.
Hier wandelen wij in donkerheid en
duisternis en doodschaduwen menigmaal,
doch het geloof vertrouwt, dat ééns, nA
dezen, alles zal worden verstaan, en hoe
wel niet begrepen, toch dankbaar zal
worden aanvaard.
Omdat men gelooven mag en door een
onverklaarbare geesteswerking, weten
mag dat het een Vaderhand is die leidt,
en bestuurt en regelt en ’n Vaderoog is,
dat ook het lijden ziet en kent en een
Vaderhart dat de diepte hiervan peilt en
voelt, en dat zorgen zal, dat het nooit
boven het vermogen gaat. Die alle din-
Kingma’s Bank N.V.
Jaarverslag over 1929.
Aan het verslag ontleenen wij het vol
gende:
Ook ditmaal kunnen wij over de re
sultaten tevreden zijn. Weliswaar is het
bedrag, aan provisie gemaakt, iets lager
dan de laatste jaren, maar de meerdere
winst op rente heeft tengevolge dat de
totale winst hooger is.
De lagere winst op provisie is meeren-
deels een gevolg van verminderde vraag
naar effecten voor belegging, hetwelk
verband houdt met de ongunstige be
drijfsresultaten, zoowel van den veehou
der als van den landbouwer.
De voortdurende daling in de prijzen
van bijna al de landbouwproducten
maakt dat men in landbouwkringen de
toekomst met bezorgdheid tegemoet ziel
Blijft deze toestand aanhouden, dan zal
deze achteruitgang op meerdere bedrij
ven yan invloed worden. In het veehou-
dersbedrijf is de hooge prijs van het vee
een steun.
Op een crediet, gedekt door hypotheek
is wegens waardedaling van het onder
pand en minder goeden gang van zaken
van het daarin gevestigde bedrijf, een
reserve van f 1500 gewenscht.
Op den 4 November van het verslag
jaar was het 60 jaar geleden dat door
Tjeerd Herre en Jan Hylke Kingma teza
men de kassierszaak onder de firma
Gebr. Kingma te Makkum werd begon
nen.
Aangezien de beide "stichters der zaak,
thans als Commissarissen aan de N.V.
Kingma’s Bank verbonden, dit 60-jarig
bestaan mochten beleven, is wegens de
ze bijzondere zeldzaamheid het jubileum
herdacht.
De br.w. bedroeg
De onk. bedr.
«ugg*» De oplaag van het
Dinsdagnummer
is thans gestegen tot 4250
exemplaren.
f Het beplanten van het terrein rond
om den Watertoren te Bolsward is voor
de som van f 1244 gegund aan de bloe
misten fa. Van der Zee en Van der Wei
de alhier.
De beplanting met boomen, heesters
enz. zal worden uitgevoerd onder des
kundige aanwijzingen van den heer G.
J. van Boeschoten te Leeuwarden en
wordt uitgevperd voor rekening van de
N.V. Intercommunale Waterleiding,,
gebied Leeuwarden.
Een en ander zal zeer zeker bijdra
gen tot verfraaiing van het landschap.
Tentoonstelling van schilderwerk.
Wij hebben Zaterdagmiddag een kijkje
genomen in de bovenzaal van het Volks-
gebouw, Wipstraat, alwaar de heer Ta
co van der Meer, leeraar teekenen M. O.,
een tentoonstelling organiseerde van het
werk door de leerlingen van den dezen
winter gehouden schilderscursus vervaar
digd.
Een groot aantal werkstukken bedekte
de wanden van deze bovenzaal. Mooie
stukjes houtwerk, eiken- zoowel als no
tenhout. Bijzonder viel ons op een prach
tig stukje z.g. teakhout. Dan marmer-
werk, waarvan o.i. het stuk hoog boven
aan den achterwand wel het mooiste
was.
Dan troffen we er modern werk aan
voor vestibules en lambrizeering, veel
penseelwerk, waarvan enkele stukjes bij
zonder fijn afgewerkt.
Ook een overzicht van kleur-combina-
ties voor binnenwerk. Dan een groote
afdeeling reclame-schilderwerk.
Deze afdeeling is niet zoozeer uitge
breid om het directe belang, dat de schil
der bij het reclame-schilderwerk heeft,
maar meer om de penseelvaardigheid zoo
hoog mogelijk op te voeren. Verschillen
de pakkende kleuren en vormen zijn hier
tentoon gesteld.
Over het algemeen is hier heel mooi
werk geleverd, natuurlijk is het een wel
eens iets correcter dan het andere, maar
Verschijnt Dinsdags-
Vrijdagsavonds.
NWWL.
De C. A. B.ers slaan de Black Boys
te Sneek met 2-1.
Onder zeer groote belangstelling, zoo
wel van het Sneeker als Bolswarder pu
bliek, heeft C. A. B. verdiend gewonnen.
Het terrein was vanwege de vorst
ijogal glad, waardoor de spelers zich
soms moeilijk staande konden houden.
Onder leiding van scheidsrechter
Zandstra van Sneek stellen beide elftal
len zich op.
De eerste aanval komt van de zijde
der Black Boys welke al spoedig een
corner krijgen te nemen, die echter niets
oplevert.
Van der Klei schiet even daarna naast.
De Black-Boys aanvallen worden tal
rijker, maar Van der Heide houdt de
moeilijkste schoten op het doel er uit.
Als bij een Black Boys-aanval de bal
mooi voor het doel wordt geplaatst, weet
Doesburg het leer nog juist weg te trap
pen. Steeds komen de Black Boys ech
ter terug, maar Doesburg is dezen mid
dag niet te passeeren.
Brandsma verlaat dan het veld, waar
voor Tolsma invalt en J. Huisman de
back-plaats bezet.
Spoedig is het rusten.
Na de thee is het spel van C. A. B.
beter, zoodat er feitelijk een doelpunt in
de lucht hangt. Wanneer bij een mooie
aanval van C. A. B. Hoekstra de bal be
machtigt, geeft deze onder luid gejuich
van de talrijke supporters, C. A. B. de
leiding. 1-0.
Aangemoedigd door dit succes worden
de aanvallen van C. A. B. talrijker en
gevaarlijker, daar Roode thans mede-
speelt voor Schuurmans welke is uitge
vallen.
Wanneer Roode de bal krijgt toege
speeld van Huisman, maakt deze geen
fout en het is 2-0 voor C. A. B.
De Black-Boys spannen zich dan in
om de eer te redden, maar de verdediging
is niet te passeeren.
Wanneer er echter nog eenige minuten
te spelen zijn, slaat De Vries de bal in
eigen doel, zoodat de Black-Boys al heel
goedkoop aan een doelpunt komen.
Dan kondigt scheidsrechter einde aan
en zijn C. A. B.’s kampioenskansen ge
stegen.
De stand is als volgt:
Totaal
De balans staat:
Debet voor kas f90.667.43; Coupons
f 50.372.45^; Wissels vreemtj geld
f8230.02; fondsen f 110.442.29; Debiteu
ren in rekeningcourant f 2.734.077.98
Debiteuren tegen accept f 194.635.
Debiteuren tegen effecten f 829.990.92
Beleening en prolongatie u.g. f 133.400.-;
Bankiers en kassiers f45.906.12; Gebou
wen en Inventaris f 33.975.441/2 en
Credit voor: Kapitaal f540.000.Re
serve f 98.287.01Extra reserve f 44.000.-,
Pensioenfonds f 15.635.62Crediteuren
f 1.833.244.72/2Deposito’s f 1.214.455.17
Bankiers en kassiers f 319.388.17; Neder-
landsche Bank f20.475.71; Prolongatie
o. g. f50.000.—; Winst f96.211.26.
De verlies- en winstrekening vermeldt
onder Debet: Onkosten f 84.296.40/>;
Saldo winst f96.211.26, te bestemmen
als volgt: Toevoeging „Reserve afkoop
winst aandeel” f 12.700.Afschrijving
Gebouwen en Inventaris f 10.000; Toe
voeging pensioenfonds f3500; toevoe
ging extra reserve f6000; Reserve Debi
teuren f 1500; Dividend 8% (onveran
derd) f43.200; Tantième directie en
commissarissen f 7571.19r Belasting
f3909.60; Reservefonds f2804.14; Saldo
nieuwe rekening f5026.33.
en onder credit: Provinsie effecten
f 24.284.37/2andere prov. f22.780.49;
Renten f 128.370.61 /2.
Daar wordt hier veel geleden.
Dat is nu eens geen hypothese, geen
stelling, geen leer, maar dat is de naakte,
nuchtere werkelijkheid, die wij allen van
nabij kennen; die niet zelden in al hare
ontzaglijke werkelijkheid vlak voor ons
staat; die wij aan den lijve, of aan onze
ziel ervaren.
Wat wordt daar in deze wereld naam
loos veel geleden. Wij beluisteren dat in
de klanken en kreten rondom óns. Wij
zien dat in de verwrongen trekken, de
gebogen houdingen, de geschonden ge
stalte, de gebroken leden. Wij voelen
dat in de trilling onzer zenuwen, in de
krimping onzer spieren, in de kerving van
ons leven. Het dreunt en het schrijnt en
het scheurt door ons hoofd en door ons
hart. En hoe fijner wij besnaard zijn, en
hoe teerder ons zieleweefsel werd samen
gesteld, en hoe dieper ons leven is, hoe
smartelijker de pijn, en hoe grooter de
angst, en hoe dieper ook het leed. Daar
zijn groffe naturen, harde harten, syni-
sche menschen, die met hun koel en koud
redeneerend verstand, zich zelf in die
mate zoeken te beheerschen, dat de punt
van de flitsende pijl des levens verstompt
en in elk geval niet zoo steekt als bij die
gevoelige naturen, wier leven reeds in
trilling komt voor het nog wordt aange
raakt.
Niettemin hebben ook zij hun verbor
gen leed, hetwelk misschien grooter en
zwaarder is dan aan op de oppervlakte
door vreemden gedacht wordt. Want hel
verkropte leed, en de versmoorde pijn
en hef verborgen hartzeer, met saamge-
perste lippen en droge tong en heimelijk
gebalde vuist verduurd en verdragen, :s
daarom niet minder zwaar en groot en
tliep, ook al verschijnt het niet zoo aan
de oppervlakte en al loopt men er niet
mee te koop, en al stalt men het voor
een ander niet uit. Het zal nog de vraag
zijn wie het moeitijker heeft, hij die zijn
pijn uitbrult, of hij die deze uitsnikt, ot
hij die heelemaal niet laat uitkomen wat
geleden wordt.
Daarom hebben eenzame, 1'
menschen het dubbel zwaar. On»ci
met gesloten mond, en een traanloos oog
en een gesloten hart hunnen weg vervol
gen. Totdat zij misschien niet meer
voort kunnen, en de wanhoop het leven
bespringt, met niets in het verschiet dan
den donkeren doodsnacht.
God zij hen genadig!
Dat lijden waarover wij het hebben, is
algemeen.
Hier is geen onderscheid tusschen
rang en stand, tusschen hoog en laag,
tusschen rijk en arm, tusschen man en
vrouw, tusschen jeugd en ouderdom. Elk
huis heeft zijn kruis, en elk hart heeft
zijn smart.
We zouden zelfs nog verder kunnen
gaan. We zouden kunnen zeggen dat het
lijden voorttrilt door heel de Schepping,
en gansch de creatuur hierin deelt. Alle
leven is onderworpen aan pijn en aan
smart en aan verwording en aan dood,
dus ook aan lijden. Zelfs het onbewuste
zou daarin deelen, indien het dit zeggen
kon. De afgerukte bloemknop, de weg
gemaaide grashalm, de omgehouwen
boomstam zou kreunen: Wat doet gi'
mij pijn! indien deze het slechts uiten
kon.
In die dierenwereld komt dit nog meer
tot openbaring, waar ook het beest met
de vreeze des doods bevangen is, en alles
zoekt te ontvluchten hetwelk tracht het
leed te doen. O, wat heeft ook de rede-
looze schepping veel te lijden, niet het
minst door de harde en slechte en wreede
behandeling der menschen, vanaf het
oogenbljk, dat deze het in zijne macht
waarin opgenomen
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD A Telefoon No. 12
gen kan en wil doen medewerken ten
goede.
Niet het minst, om vaak door het lij
den heen, de toevlucht tot Hem te leeren
nemen en het moede hoofd en gebroken
hart, en verscheurde leven aan Zijn Va
derhart te leeren neerleggen.
Wie dit geleerd heeft, ziet het lijdens
probleem voor een groot deel opgelost.
C.A.B.juniores-Sneek-Juniorea
Het is de baby’s gelukt hun eerste
overwinning in de wacht te slepen.
Het spel van de Sneeker baby’s was
iets beter. Wij vertrouwen echter, dat de
jongeren niet met deze eerste overwin
ning tevreden zullen zijn en dat ze niet
de laatste plaats van de Lilliput-afdeeling
zullen innemen. Met gelukwensch.
C.A.B. IISneek IV 4-3.
Mede doordat C. A. B. I op bezoek
was in Sneek bij de Black-Boys was er
weinig publiek bij dezen wedstrijd.
Direct een vlug opgaand spel en het
Sneeker doel komt binnen vijf minuten
reeds in verdrukking.
Direct daarop is het doel van C. A. B.
in gevaar, doch door slecht schieten van
de Sneekers wordt ook deze kans om
hals gebracht.
Wij zien in de gelederen van Bolsward
ook weer den eminenten spil Van der
Klei, die steeds door zijn hard werken
en goede spelverdeeling opvalt.
Na een half uur spelen weet C. A. B.
haar eerste doelpunt te boeken.
Deze goal werd o.i. in een zuiver bui-
tenspelpositie gemaakt.
Vijf minuten daarna weet Nijdam met
een goed schot het tweede doelpunt te
maken.
Dan is het de beurt aan Sneek en wei
nige oogenblikken later is de stand 2-1,
waarmee de rust ingaat.
Het eerste kwartier is het spel geheel
voor C. A. B. en in deze periode weet
zij twee wel verdiende doelpunten te ma
ken. Het blijkt de heeren nu welletjes te
zijn en het spel, wat al niet op hoog peil
stond, zakt nu beneden het vriespunt
■I-
d:
1
i
H
Dit no. bestaat uit 2 bladen.
Porto Binnenland P/s et.
Buitenland 2^ ct.
7
6
5
3
2
2
1
1
1
1
1
3
ide
1
2
1
a
4
6
6
Official Ford Dealer
BOLSWARD
TELEF. 86
Inrichten, bijhouden en controleeren
van Boekhoudingen Belastingzaken
Black-Boys 1
Sneek 11
C.A.B. 1
Leeuwarden III
H.Z.C I
L.S.C. II
Frisia II
Leesgeld fr. p. P- Per half iaar f ’-50
Buiten de provincie f 2.-; inning 15 ct.
Voor het Buitenland f7.- per jaar.
Leesgeld per looper 40 ct. p. kwartaal.
doelp.
gesp. gew. gel. verl. pnt. v. t.
15 37—15
12 23—11
11 22—9
7 24—27
5 18—20
5 20—35
5 14—37
11 4 Uw.
JONG s NIEUWSBLAD
9
8
7
9
T
9
10
