Plantenzlektekundi06 Dienst.
lil
HOFSTEDE
fc
ir. j. wittop KOtiino
ffl DE PRftKTI JK HEBT
llllllllllllllllll
Dag en Nacht
ten allen tyde staat
by ons voor U een
wagen of bus disponibel
JELLEm A’S KALUERDRARR
want dat middel is radicaal.
llllllllllllllllll
if
De Bolswardsche Courant en Westergoo
Dr. J. v. d. BRUG
Uit den Omtrek.
Stadsnieuws.
W. VAN DER WERFF
Woensdag 30 April 1930
25gg „Jaargang
No 33.
t.
t
4
t
t.
t.
I
Hen
issen
1SS8D
80S
I
De oplaag van het
Dinsdagnummer
18 thans gestegen tot 4500
exemplaren.
örootzand 18, SNEEK. Telef. 332
i
s
D
Bestellen en
wegrijdenl!
I.
I.
3
BRILLEN
BREUKBANDEN
Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD A Telefoon No. 12
1
en
t.
t.
t.
t.
t.
A dve r t e n t i n per regel:
Woensdagsnummer 10 cent.
Zaterdagsnummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Aangesloten bij het Bureau
voor oplaagcontröle.
Porto Binnenland l'/a ct.
Buitenland 2>a ct.
WITMARSUM, 28/4 ’30. Door vertrek
van de heer Tj. Jellema werd in de ge
houden vergadering van het Kiescollege
der Ned. Herv. kerk alhier, benoemd de
heer Th. Rusticus tot diaken.
g
e
it
i-
e
r*
e
k
is
IS
n
n
ARTS VOOR INWENDIGE ZIEKTE*
LEEUWARDEN
L
SOLIED ADRES VOOR
Telegram I
Honderden kalveren sterven
aan kalverziekte. Geef direct
een lepel
DE VRIES.
Voor engrosHet Witte Kruis, Joure
WITMARSUM, 28/4 ’30. ’t Was giste
ren Zondag reeds al te bemerken aan de
vele auto’s en fietsen, dat vele vreemde
lingen een kijkje namen bij onze bloem
bollenvelden. Jammer dat ’t zonnetje bij
na de geheele dag wegbleef.
Wel kunnen we melden dat a.s. Zon
dag alle velden in volle pracht staan, ’t
Is nu reeds al een schitterend gezicht de
velerlei kleuren, die men krijgt te aan
schouwen.
Wie iets moois wil zien, verzuime niet
een bezoek te brengen aan deze prach
tige cultuur.
ZENUWARTS
SUUPMARKT 6-SNEEK
Is WOENSDAG 30 APRIL
en DONDERDAG 1 MEI
niet te spreken.
ficieele opening plaats in „de Doele”.
Ruim half drie zijn we een kijkje gaan
nemen in da Doelezaal. Keurig is de
voorkant van het tooneel met planten
versierd, ook de tafeltjes In de zaal
zijn getooid met bloemen; op de be
stuurstafel verschillende bouquetten.
Het geheel geeft een feestelijk karakter
aan de zaal. In de hoeken der zaal naast
het tooneel staan twee groote parasols
opgesteld, een geschenk voor de daktuin
der zusters in het nieuwe gebouw. De
gelden hiervoor benoodigd, zijn bijeen
gebracht door dankbare patiënten.
Het begint langzamerhand drukker te
worden. Besturen van verschillende cor-
poratiën en stichtingen ter plaatse vullen
de Doelezaal.
We merken o.a. op: Weeshuisvoogden
Voogden van het St. Anthonie Gasthuis,
verschillende raadsleden, de WelEd. Heer
Beijerman, Dir. van het Alg. Ned. Gr.
Kruis, die straks de openingsrede zal
houden. Verder vertegenwoordigers van
de Ned. Ver. tot bevordering van school
en volksbaden, afgevaardigden van het
Friesch Volkssanatorium. De oud-voor-
zitter van het Gr. Kruis, de heer Terhen-
ne van Leeuwarden, thans voorzitter van
de Fr. Vereeniging voor T.B.C.-bestrij-
ding, eveneens afgevaardigden der Ned.
Mij. tot bevordering der geneeskunst,
enz. enz.
We kunnen zeer tot onzen spijt ’t ver
slag der vergadering niet in ons Dins
dagnummer opnemen, komen hierop dus
Vrijdag terug.
Prijsvraag Eisma’s Schildersblad.
Door Eisma’s geïllustreerd schilders
blad worden regelmatig prijsvragen ge
houden onder de jongeren in het schil
dersvak.
De deelname aan deze prijsvragen is
over geheel Nederland.
Als een bijzonderheid mogen we wel
vermelden dat bij de laatste gehouden
prijsvraag wederom twee leerlingen der
Ambachts-Teekenschool een prijs heb
ben behaald en wel onze stadgenoot C. v.
d. Zee een eerste prijs en Sj. Dijkstra van
Wommels een tweede prijs.
Dit is nu reeds de 5de keer dat deze
prijzen aan leerlingen van onze Am
bachtschool worden toegewezen. Wel ’n
bewijs dat het onderwijs aan deze in
richting op zeer hoog peil staat.
We wenschen de prijswinnaars maar
ook de leeraren aan deze school verbon
den van harte geluk met deze onder
scheiding.
Het 25-jarig bestaan van het „Groene Kruis”
te Bolsward.
voerd:
Na de vruchtzetting, als de vruchtje?
ongeveer de grootte van een hazelnoot
hebben, moet de tweede bespuitlng wor->
den uitgevoerd met Californlsche pap (1
deel pap op 40 deelen water). Wanneet
echter tevens de wormstekigheid bestre
den moet worden, dient de tweede be-
spuiting direct na den bloei plaats te
hebben met toevoeging van 0.3% lood-
arsenaat aan de Calif, pap.
Een derde bespuiting met Califomische
pap 1 40 is gewenscht drie A vier we
ken na de tweede bespuiting. De vrucht
jes hebben dan de grootte van een kok
kernoot.
Enkele appel- en peersoorten zijn meer
gevoelig voor Calif, pap dan andere;
zulke gevoelige soorten spuite men lie
ver met pap van 1 op 50 of 60.
Uitvoerige Inlichtingen over al deze
bespuitingen vindt men in Mededeeling
No. 50 van den Plantenziektenkundigen
Dienst: Schurftziekte bij appel en peer,
terwijl door dezen Dienst te Wageningen
en door de op verschillende plaatsen
werkzaam gestelde ambtenaren van den
Dienst gaarne alle verdere gewenschte
schriftelljke of mondelinge inlichtingen
verstrekt worden.
Voorkoming van schade door wantsen
aan appelen.
In sommige streken van ons land heb
ben de appelen, in het bijzonder de
soorten Present van Engeland, Bramley’s
Seedling, Cox orange pippin, Zoete Erm-
gaard en Zoete Campagne ernstig te lij
den van aantasting door wantsen, die
de zeer jonge appeltjes aansteken, ten
gevolge waarvan deze sterk misvormd
worden; in zeer ernstige gevallen afval
len en In minder ernstige uitgroeien tol
hobbelige, met ruwe bruine vlekken en
barsten bedekte, ongelijkmatig gevorm
de vruchten. De bladeren krijgen tal var
bruine vlekjes en gaatjes met bruinen
rand en blijven klein en kroes. Bij he
vige aantasting kan de oogst zeer min
derwaardig worden.
Dit is te voorkomen door bespuiting
der appelboomen, niet vroeger dan 10
dagen voor de boomen in vollen bloei
zullen staan, maar ook niet veel later,
met een oplossing van 1 zachte zeep
in water, waaraan een zoodanige hoe
veelheid van een nicotine-praeparaat
wordt toegevoegd, dat in de sproeivloei-
stof een deel zuivere nicotine per 2000
deelen water aanwezig is. Van het nico-
tine-gehalte van het gebezigde praepa-
raat hangt het dus af, hoeveel van dit
praeparaat per 100 L. vloeistof geno
men moet worden. De bespuiting moet
zorgvuldig worden uitgevoerd, opdat
alle watsen goed met de vloeistof in
aanraking komen. Daarom moet men niet
te weinig spuiten, eer overvloedig; de
uitmonding van de sproeibuis moet
hoogstens l’/£ voet van de takken op en
neer bewogen worden, opdat de vloei
stof van alle kanten, zoowel van onderen
als boven, in de juist geopende knoppen
komt tusschende jonge blaadjes en
bloemknoppen, waar de wantsen zich
ophouden.
Om eventueel uit de boomen gevallen
wantsen te beletten er weer In te ko
men, Is het goed de boomen vóór het
spuiten van een lijmband te voorzien.
Waar men een onderbeplanting van
bessen heeft, bespuite men ook deze be
nevens den grond onder en tusschen de
struiken.
Nadere inlichtingen worden gaarne
verstrekt door den Plantenziektenkundi
gen Dienst te Wageningen en door de
op verschillende plaatsen werkzaam ge
stelde ambtenaren van dien Dienst.'
Nutshuisvlijt-tentoonstelllng.
Zaterdagmiddag j.l. Tentoonstelling
van het door de leerlingen gemaakte
werk op de huisvlijtcursus, uitgeschreven
door „Het Nut”.
Het Gymnastieklokaal was voor deze
gelegenheid welwillend afgestaan.
Te ruim halfdrie opende de heer Bruins
de tentoonstelling. Spreker richt in de
eerste plaats woorden van dank tot al
diegenen die finjancieele enj materieele
hulp geschonken hebben.
Het is ook zulk mooi werk, de jeugd
op aangename en nuttige wijze bezig te
houden.
Over het nut van een cursus zooals
het fruit is de eerste bespuiting zeer
noodzakelijk. Geen fruitkweeker verzui
me dus deze toe te passen.
De volgende bespuitingen, waarvoor in
verband met de kans op bladbeschadi-
ging en afvallen van vruchten bij ap
pels en het verkrijgen van gladdere
vruchten bij peren alleen het gebruik van
Californlsche pap kan worden aanbe
volen, moeten als volgt worden ultge-
Official Ford Dealer
BOLSWARD TELEFOON 86
WORKUM, 28 April. De heer Th. Ho-
rendsma, directeur van het Post- en Te
legraafkantoor alhier, werd in gelijke
betrekking benoemd te Terneuzen.
dezen winter door het Departement
Bolsward is georganiseerd wijdt Spreker
eenigszing in den breede uit.
Laat de kinderen handwerken de
huisvlijt beoefenen. Wanneer ze hun han
den leered gebruiken, zullen ze ook hun
hersenen jnspannen.
Vooral voor die kinderen die op school
niet zoo goed mee kunnen komen, is deze
cursus leerzaam.
Ze krijgen hier het besef, dat ze ook
iets kunnen presteeren en In; knutsel
werk zijn dat veelal lang niet de minsten.
Spreker richt thans een welkomst
woord tot de heer Burgemeester en
dankt het college van B. en W. voor hun
medewerking. Eveneens woorden van
dank aan heeren Gasthuisvoogden,
Weeshuisvoogden, aan de vertegenwoor
diger van het Hoofdbestuur, aan alle
leidsters en leiders, en in het bijzonder
aan de commissie van drie mevr, ten
CateBeekhuis en de dames Praamsma
en Bruinsma, waarna de heer Bruins de
aanwezigen uitnoodigde de tentoonge
stelde werkstukjes te bezichtigen.
Onder leiding van mevr, ten Cate zijn
we ongeveer 2000 gemaakte werkstuk
jes gaan bezien.
Voor meisjes van 89 jaar heel aar
dige poppenkleertjes, taschjes van wol,
vlechtwerk, leuke kleedjes, enz.
Idem van 910 jaar leuk afgewerkte
gouddoosjes en zeer aardig gebreide
poppekleertjes.
Idem van 1011 jaar speldekussens,
mooie kleedjes, aardig rietvlechtwerk,
zelfs een klein kinderrokje.
Idem van 12 jaar mooi raffiawerk, riet-
gevlochten werk, mandjes, borstelhan-
gers met borduurwerk enz.
Een keurige collectie artikelen die het
bewijs leveren, dat hier dezen winter mei
lust en ijver is gewerkt.
Ook in de afdeeling jongenswerk is
heel veel aardigs te zien. Een geheele
menagerie was bijna uitgezaagd en som
tijds leuk geverfd, dan harlekijns, auto’s.
Voor iets ouderen kaarsenstandaard,
borstelhangers, pijpenrekjes, hoekstuk-
jes, kortom te veel om op te noemen.
Onze algemeene Indruk is dat het Nut
te Bolsward met zeer veel tevredenheid
op de afgeloopen cursus terug mag zien.
We twijfelen niet of voor de volgende
cursus in het najaar zal enorme belang
stelling van den kant der kinderen ko
men. Wil het Nutsbestuur echter aan al
de te verwachten aanvragen blijven v
doen dan is een vermeerdering van hei
aantal leidsters en vooral leiders drin
gend noodig. Is hier niet een mooie en
aangename taak weggelegd voor veel
jonge mannen, die door de verkorte
arbeidstijd zoo gemakkelijk een avond
per week vrij kunnen maken.
Laat het Bestuur van het Nut dit na
jaar niet te vergeefs een beroep doen op
de jonge mannen van Bolsward. Be
schouwen wij het als een eereplicht dit
deel van het maatschappelijk werk voor
onze rekening te nemen.
Bestrijding van de schurftziekte bij
appel en peer.
De bespuiting van vruchtboomen met
carbolineum, die dezen winter op ruime
schaal is toegepast had ten doel de be
strijding van een aantal parasieten, die
den groei der boomen benadeelen, waar
door deze bespuiting een belangrijk hulp
middel is om meer en beter fruit te ver
krijgen.
Van nog meer belang voor de voort
brenging van eerste kwaliteit fruit zijn
echter de voorjaars- en zomerbespuitin-
gen, omdat deze dienen moeten om de
schurftziekte te bestrijden, die de z.g.
roestvlekken op appels en peren veroor
zaakt, welke dit in kwaliteit zoo zeer
doen verminderen.
In verband hiermede moet de toepas
sing dezer voorjaars- (en ten deele ook
zomer)-bpspuitjngen met den meesten
aandrang worden aanbevolen.
Ook in Amerika, waar men de vruch
ten van onberispelijke kwaliteit kweekt,
die ons fruit zoo zeer concurrentie aan
doen, past men deze bespuitingen op zeer
ruime schaal toe en juist zij zijn de oor
zaak van deze kwaliteit. Waar men op
dit oogenblik in ons land over een vol
doende uitrusting aan motor- en hand-
sproeimachines beschikt, mogen zij niet
achterwege blijven. Met kracht moet de
kwaliteitsverbetering van ons eigen fruit
nagestreefd worden.
De eerste bespuiting moet uitgevoerd
worden kort voor den bloei, als de zoo
genaamde bloemknoppen (eigenlijk zijn
het gemengde knoppen) zijn losgegaan,
de afzonderlijke bloemknopjes vrij staan
en de kleur der bloemblaadjes juist be
gint zichtbaar te wordèn. Men kan dan
spuiten met Bordeaux® pap (V/2 K.G.
kopervitriool en 1 K. G. kalk op 100 L.
water).
Dit middel is voor de eerste bespui
ting het werkzaamst; maar aangezien de
bereiding ervan eenigszins bewerkelijk is
(men moet de beide oplossingen van
kopervitriool en kalk eerst afzonderlijk
bereiden en daarna samenvoegen) en ’t
voor volgende bespuitingen, die even
eens noodig zijn, bij appels niet en bij
peren minder goed gebruikt kan worden,
gaan velen er thans toe over, ook voor
de eerste bespuiting te gebruiken:
Californlsche pap (zwavelkalkpap),
die men gereed voor gebruik kan koo-
pen.
Men neemt van dit middel dan 1 deel
op 15 deelen water. Er wordt thans pro
paganda gemaakt voor slappere oplos
singen, namelijk van 1 op 40 water voor
de eerste bespuiting. Aangezien de bruik
baarheid nog volstrekt niet vaststaat,
kan door den Plantziekten kundigen
Dienst voorloopig slechts het .gebruik van
een sproeivloeistof 1 deel op 15 deelen
water aanbevolen worden. Voor een goe
de bestrijding van de schurftziekten dus
van het schurftig (roestig) worden van
Geslaagd.
Onder toezicht van de examen-com-
missie van de Ned. R. K. Modevakschool
Vereeniging, werden te Franeker in de
St. Theresia Meisjesschool der Eerw.
Zusters Franciscanissen, de volgende
examens af genomen: Costuumnaaien en
lingerie. Voor costuumnaaieln slaagden
de dames M. Tigchelaar en A. Rijpstra,
beiden te Franeker; voor lingerie de da
mes Aug. Wierema te Bolsward, B. Seer-
den te Franeker en G. Bouma te Dron-
rijp. Niet geslaagd 4.
Verschijnt Dinsdags-
Vrijdagsavonds.
Leesgeld fr. p. p. P« half jaar f 1.50
guiten de provincie f2.-, inning 15 ct.
Voor het Buitenland f 7.- per jaar.
Leesgeld per looper 40 ct. p. kwartaal.
waarin opgenomen
wegens
Klazema.
werkzaamheden
wordt ziek, waarna als zusters worden
aangesteld de dames Middendorp en Van
Veen.
In 1926 neemt zuster Middendorp ont
slag wegens huwelijk. In haar plaats
wordt benoemd zuster Schippers.
De heer S. Mollema en Echtgenoote,
die lange jaren de belangen van het ma
gazijn hebben behartigd, nemen in 1929
ontslag en worden opgevolgd door den
heer E. Feenstra.
Verschillende geschenken in geld en
natura zijn in den loop der jaren aan het
Groene Kruis gedaan.
Dinsdagmorgen 8 uur.
Vroolijk wapperen reeds verschillende
vlaggen in de gouden morgenzon, de na
tuur zet haar beste beentje voor. Hef is
uitgezocht lenteweer. In de verte klinken
toonen van een muziekkorps, naderbij
komende bemerken we jonge dames in
Friesch costuum dragende een witte vlag
waarop in het midden een groen kruis.
Het is een geschenk van een goede ge
ver dat thans in optocht geëscorteerd
door het Hollandia muziekkorps wordt
gebracht naar het nieuwe Groene Kruis
gebouw.
Aan de groote mast aan de voorste
hoek van het gebouw, wordt de vlag
opgeheschen en ontplooit zich in den
Noord-Oosten wind als een bescher
mende schutse over het nieuwe Gebouw.
’t Is zoo iets als een plechtige ambts
aanvaarding door het Groene Kruis van
haar nieuw Gebouw.
9 uur. Ijverige bloemverkoopsters
zijn in de 'stad druk bezig het Emma-
bloempje te distribueeren en met succes.
(VI is er somwijlen wel eens strijd, in
waardeering voor den arbeid van het
Groene Kruis zijn we allen gelijk.
Van de gelegenheid het nieuwe Ge
bouw te bezichtigen wordt door particu
lieren en vereenigingen een druk gebruik
gemaakt.
Voor één der bestuursleden, Dr. Beek
huis, is deze dag ook een bijzondere
feestdag omdat deze nu 25 jaar commis
saris geweest is van het materiaal. Door
zijn zorgen is het magazijn van het Groe
ne Kruis steeds voorzien gebleven van
de nieuwste artikelen op het gebied der
ziekenverpleging en A's naat merf ons
meedeelt op dit oogenblik ons magazijn
een der best geoutileerde in de provin
cie.
Hedenmiddag om 3 uur heeft de of-
Het was In het jaar 1904 den 28sten
Februari dat in „de Doele” een verga
dering gehouden werd om te komen tot
oprichting van een afdeeling. Reeds op
22 April d.a.v. werd een huishoudelijk
reglement en statuten vastgesteld.
Het eerste Bestuur bestond uit de hee
ren Dr. C. J. Niemeijer, M. Schotman, Ds,
Op ’t Holt, Dr. Beekhuis, D. B. Eerdmans
G. Klom, F. de Jong en H. J. de Visser.
Magazijnmeester werd de heer D.
Mulder. De raad stond een gedeelte van
het Waaggebouw voor magazijn af.
In 1906 werd de eerste wijkverpleeg
ster benoemd, het was zuster Timmer.
Met groote liefde heeft zuster Timmer
haar taak opgevat; haar arbeid is het
Groene Kruis tot zegen geweest.
Het magazijn dat te klein begint te
worden, wordt overgebracht naar de
oude Fransche School in de Kerkstraat.
Na 1911 wordt het magazijn onderge
bracht in een eigen gebouw aan de Hee-
remastraat, hiermee ging een bedrag van
f 5000 gemoeid, hetwelk door een rente-
looze) leening en een bazar verschaft
werd.
Zuster Timmer, die de drukke werk
zaamheden niet meer kan doen, wordt
bijgestaan door zuster Boelens en later
ziekte vervangen door zuster
Ook deze is tegen de vele
niet opgewassen en
E JONG s NIEUWSBLAD
1,
F
EN
BUIKGORDELS
1
i
i i
I
X.-.XZ. s