M
DAT
IS
WAT
HOFSTEDE
JELLEIÏIft’S KALUERDRARR
want dat middel is radicaal.
De Bolswardsche Courant en Westergoo
i
Dr. A. A. EECEN
OOR-, NEUS-, KEELARTS
hOUIII ZATERDAG 24 MEI 8.8.
geen Spreekuur.
No. 39
WAARDEERING.
1
1
BUIKGORDELS
TOTENMETZATERDAGA.S.
GROOTE
RECLAME
VERKOOP
Uit den Omtrek.
Stadsnieuws.
Gemengd Nieuws.
Woensdag 21 Mei 1930
25Ê Jaargang
en
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLS WARD
De oplaag van het
Dinsdagnummer
is thans gestegen tot 4500
exemplaren.
zijn krachtig werken en zijn geweldig
woord betere, sociale toestanden in het
leven te roepen waar tot in breede krin
gen van geprofiteerd wordt. De overwel
digende deelname aan de begrafenis van
dezen doodë is daarvan wel een der
doorslaande bewijzen, alsmede de waar-
deering welke thans van alle kanten uit
tal van monden, en kringen komt voor ’I
werk van dezen man, die, mede door
eigen toedoen, ook andere ervaringen
van het leven opdeed.
Gelijk wij begonnen, deze waardeering
van iemand die anders zag en voelde en
deed en geloofde, dan velen, eert ons
volk. En dat niet alléén, maar hier kan
voor de toekomst en met het oog op an
deren ook veel geleerd worden. Wat zou
met handhaving van eigen principe en
inzicht veel in de samenleving verbeterd
worden, wanneer er minder achterdoch-
was en meer een erkennen^van het goede
’t welk ook bij anderen .gevonden wordt.
En wanneer daarbij eigen onvolkomen
heid en gebrek niet over het hoofd werd
gezien.
Daar was eens ergens een begrafenis.
Op de kist lagen bloemen en toen de ge
bruikelijke lijkrede gehouden was, ston
den tal van aanwezigen voor en na op
om iets te zeggen en de overledene in
zijn arbeid te gedenken en... te eeren.
Toen de laatste spreker klaar was, wer
den allen bedankt die iets goeds hadden
gesproken, alleen werd de opmerking
daarbij gemaakt, dat men liever deze
bloemen gedurende zijn leven aan den
overledene had zien gebracht.
De familie Troelstra had ook begeerd
geen bloemen te ontvangen. Kwam het,
omdat zij wist wat deze vaak beteeke-
,nen? Ook'kan het gevaarlijk zijn door
bloemengeur te worden bedwelmd en in
elk geval is hunne schoonheid en pracht
zoo spoedig verdwenen. Maar eerbiedige
hulde, zelfs van zijn tegenstanders kan
weldadig zijn als de nardus uit een ver
broken, albasten kruik, en een offer van
een’dankbaar hart.
Groote petroleumbrand.
Uit Boekarest wordt gemeld:
In het Prahovadal is een nieuwe petro-
leumsonde tijdens een boring ontploft
en in brand gevlogen.
Daar tegelijkertijd groote hoeveelhe
den petroleum in het dal stroomden,
vreest men voor een catastrofale uitbrei
ding van den brand.
Bij de ontploffing werden een arbeider
gedood en drie ingenieurs gewond
Postauto aangevallen.
Op 3 KM. van Lerigna is, meldt een
B. T. A.-bericht, de postauto Ajaccio-
Lepigna door roovers overvallen.
De chauffeur en twee gendarmen, die
zich in den wagen bevonden, werden
gedood. Den passagiers werd gelast uit
te stappen, waarop de roovers, na zich
van de postzakken te hebbed meester
gemaakt, den wagen in brand staken.
De rivier de Waal wast
De Waal voor Nijmegen is de laatste
dagen sterk gewassen. De stand was he
denmorgen 10.92 boven A. P., dat is ruim
twee meter boven normaal.
De uiterwaarden aan den Lentschen
oever zijn reeds gedeeltelijk ingeloopen,
zoodat het vee is geborgen.
Gedurende ruim een jaar is de water
stand buitengewoon laag geweest, en
ook gedurende den afgeloopen winter is
de rivier niet buiten het zomerbed getre
den.
Keulen meldde heden nog 26 c.m. was
Voor Nijmegen bedroeg de was heden-,
morgen 37 c.M
A dve r t e n t i n per regel:
Woensdagsnummer 10 cent.
Zaterdagsnummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Aangesloten bij het Bureau
voor oplaagcontröle.
Fietsrijder aangereden.
Zondagmiddag is een wielrijder, die
op den Rijksstraatweg reed van Naar
den naar de Hakkelaarsbrug, gegrepen
door de Gooische tram, die hem achter
op reed.
De bestuurder heeft signalen gegeven,
doch door de drukte op den weg heeft
de fietser, die te Amsterdam woont, deze
niet gehoord.
Na door dr. Keizer verbonden te zijn,
is hij met zware hoofd- en rugwonden
door een automobilist naar Amsterdam
vervoerd.
1
Grootzand 18, SNEEK. Telef. 332
Benoemd.
Tot onderwijzer aan de Chr. School
voor Volksonderwijs alhier is benoemd
de heer S. van der Kooij, thans als zoo
danig werkzaam te Ooster-Nijkerk.
Telegram I
Voor engrosHet Witte Kruis, Joure
Benoeming.
Tot Deken v. h. Dekenaat Utrecht en
waarn. pastoor van de parochie van het
H. Hart te Utrecht is benoemd de in
Bolsward en omgeving zeer bekende
pastoor Knuvelder, voorheen pastoor te
Bakhuizen, thans te Groningen.
De waarde van atval,
Al zou het waar zijn, dat Amerikanen
verkwistend zijn, schrijft „Science”, dan
redden ze toch nog ieder jaar voor een
billioen dollars waarde, van wat er weg
geworpen wordt.
Dit blijkt uit de cijfers van het Bureau
of Mines in de Vereenigde Staten met
betrekking tot afval.
Van weggeworpen versleten sieraden
en oude tanden’ wordt nog goud en zil
ver teruggevonden. Fotografische oplos
singen bevatten een half ons zilver per
5 L. en 1 millioen voet film leveren nog
800 ons. Oude electrische lampen leve
ren 300.000 ton koper. Van den jaarlijk-
schen voorraad tin en lood is ongeveer
40 vroeger al eens gebruikt.
Van oud ijzer en staal wordt per jaar
voor 500.000.000 dollar gered..
Andere metalen, die uit afval worden
opgezocht, zijn kwik, zink, antimonium,
aluminium en nikkel.
ACHLUM, 19 Mei. Het zeker zeer bui
tengewone geval deed zich hier voor,
dat een eend als broedplaats de zeer
hooge boerderij-van de wed. L. W. Ane-
ma had uitgekozen en een plaatsje had
gezocht op de naald tegen het uilebord.
Dezer dagen kwamen negen kuikens
te voorschijn, van welke zeven aan de
eene en twee aan den anderen kant bij
het dak neer rolden en zonder letsel be
neden kwamen.
Thans zwemt moeder eend met haar
negen kinderen in de gracht bij de boer
derij.
Toch mag geloofd worden, dat dit ge
brekkige, als alle menschenwerk onvol-
komene streven en doen, voortkwam uit
de begeerte om voor een ander iets te
zijn, en bij alle verschi Ivan meening en
inzicht dient gezegd dat ook deze zoon
van Nederland niet tevergeefs heeft ge
leefd, maar voor talloos velen ten zegen
was. Niet het minst door mede door
Een jubilé.
Onze oud-stadgenoot prof. dr. Titus
Brandsma (van de Orde der Paters
Carmelieten), hoogleeraar aan de R.-K.
Universiteit te Nijmegen en in onze
provincie wel bekend uit de beweging
van ’t „Roomsk Frysk Boun”, hoopt 17
Juni aanstaande zijn zilveren priester
feest te gedenken.
Ernstige aanrijding.
Op den Gelderschen weg bij Eindho
ven reed Zaterdag omstreek 12 uur een
kolenhandelaar uit Geldrop met een
vrachtauto in de richting van Eindhoven
van waar de heer J. Scholts, wonende te
Eindhoven, met zij auto kwam aanrijden.
,Bij het uitwijken voor wielrijders slipte
de vrachtauto met het gevolg, dat de
personenauto recht op de dwars over den
weg staande vrachtauto reed.
De vrachtauto kwam in een sloot te
recht, doch de bestuurder bekwam geen
letsel. De personenauto werd totaal ver
nield, de bestuurder J. Scholts, kreeg een
hersenschudding en een dubbele been
breuk.
In zeer zorgwekkenden toestand is hij
naar het ziekenhuis te Eindhoven over
gebracht.
Vechtende raadsleden in Berlijn.
In de gehouden zitting van den Ber-
lijnschen gemeenteraad ontstond bij de
behandeling van een tegen het pliant
Young gericht nat.-soc. voorstel een
woordenwisseling tusschen een aantal
nat.-soc. en D.-nationalen eenerzijds en
eenigé soc.-demöcraten anderzijdsl. De
woordentwist ontaardde in een kloppar
tij, die zoo ernstig werd, dat de voorzit
ter de zitting moest opheffen, waarna de
raadsleden in opgewonden stemming de
zaal verlieten.
Pest in Egypte.
In een dorp in Egypte is de pest uit
gebroken. Tot nu toe zouden 35 men-
schen aan de ziekte ten offer zijn geval
len.
De regeering zal alle maatregelen tref
fen om een uitbreiding der ziekte te ver
hoeden. Ongeveer 3000 personen zullen
worden ingeënt en de zieken zullen ge
ïsoleerd worden.
Motor-ongeluk.
Op onverklaarbare wijze is Zondag
morgen nabij de „Gaas” aan den Bre-
daschen weg te Tilburg, een motor-on
geluk gebeurd.
Een motorrijder uit Woensel en als
duo-zitter de heer Hechsel, werden van
hun motor geslingerd.
De bestuurder kwam onder een juist
passeerende auto terecht.
Beiden werden in bewusteloozen toe
stand naar het ziekenhuis te Tilburg
overgebracht.
Een maatregel tegen roekelooze auto
bestuurders.
In verband met de steeds 'talijijker
wordende ongevallen, welke het drukke
autoverkeer, in de Parijsche straten met
zich brengt, heeft de perfect van politie
een ingrijpende maatregel getroffen, wel
ke de slachtoffers van ongevallen, of hun
families althans financieel schadeloos zal
stellen.
Elke openbare of particuliere auto-
ondernemer is verplicht voortaan, hetzij
uit eigen middelen, hetzij door het af
sluiten van verzekeringsverdragen, een
minimaal bedrag van 200.000 francs als
schadeloosstellingsfonds te verschaffen.
Geschiedt dit niet, dan wordt de ver
gunning niet verleend of ingetrokken.
ACHLUM, 19 Mei. Toen de veehou
der Sj. Yntema alhier in het land aan ’1
melken was, zag de stier kans, via het
hooi en een tegen de stal getimmerde
bedstede op den zolder te klimmen.
Dit verwekte begrijpelijkerwijs vrij wat
consternatie, temeer waar hij reeds hier
en daar gaten had getrapt. Met behulp
van wat planken werd hij gelukkig zon
der letsel iangs denzelfden weg weer
naar zijn gewone plaats geloodst.
WORKUM. Op Vrijdag 16 Mei j.l.
kwam.de raad dezer gemeente in spoed-
eischende vergadering bijeen om te be
raadslagen over een voorstel van Burge
meester en Wethouders tot het bouwen
van een ijzeren rol-basculebrug over de
zeesluis daar de tegenwoordige gevaar
oplevert voor het verkeer.
Alle leden aanwezig.
Uit een toelichting van den voorzitter
worden de kosten geraamd op rond
f 21000. Hiervan kan van de provincie
uit het wegenfonds 80 worden ont
vangen, zoodat er ten laste der gemeen
te 20 of rond f4200 blijft, waarvoor
een ieening zal worden aangegaan.
Na een breedvoerige bespreking wordt
het voorstel van Burgemeester en Wet
houders met algemeene stemmen aange
nomen.
Om echter het verkeer, zoowel voor
auto’s, voetgangers en wielrijders te
kunnen laten doorgaan^ worden Bur
gemeester en Wethouders gemachtigd n
hulpbrug te laten aanbrengen en hier
voor een bedrag van f 1000 uit te trek
ken.
Hierna sluiting.
Uit den Chineeschen warwinkel.
Op den Jangtse Kiang zijn weer drie
schepen door bandieten geënterd en vol
ledig uitgeplunderd. Verscheidene passa
giers zouden vermoord zijn.
Verscheidene dorpen in de buurt van
Sjanghai zijn in brand gestoken en ge
plunderd.
Vliegongeluk.
Een Goljath~'v1iegtu|g, (op weg van
Eron naar Chartes, is van een hoogte
van 3500 M. naar beneden gestort.
Twee der inzittenden landden met hun
parachutes veilig. De derde, de mecani
cien, die zijn parachute had laten vallen,
moest in het vliegtuig blijven zitten.
Hij moest uit het geheel vernielde toe
stel gezaagd worden, waarbij bleek, dat
hij slechts een beenfractuur bekomen'
had.
en begrijpt waardoor hun levensdag en
menigmaal niet het minst hun levens
avond verdonkerd werdt.
Vergissen wij ons niet, dan heeft Mr.
P. J. Troelstra dat ook meermalen on
dervonden, getuige vele van zijn eigen
woorden en uitlatingen en de geschied
schrijver die straks voor het nageslacht
zijn beeltenis aan de vergetelheid heeft
te ontrukken zal daarvan ongetwijfeld
voldoende bewijzen leveren.
Dat kwam voor een niet gering deel
voort uit zijn opbrulschend, hartstochte
lijk karakter, waarin hij zijn landaard en
volksaard zoo openbaarde. Wat hij was,
dat was hij compleet, en door niemand
en niets, zelfs niet door eigen bloedver
wanten liet hij zich in een richting stu
ren, die hij zelf niet verkoos.
Daar kwam nog bij de levensroeping
welke de man ontving, zonder deze te
hebben gewild en gezocht, gelijk zoo
menig leven niet zelden door allerlei om
standigheden en onder Hoogere vaak
onverklaarbare leiding dusdanig ge
stuurd wordt, als men vooruit zelf nooit
had kunnen denken en waarbij juist die
omstandigheden van zoo ontzaggelijk
groote beteekenis zijn.
Want de heer Troelstra werd volkslei
der. Hij kwam op in een tijd toen het
proletariaat gebogen lag onder den le-
vensdruk, als het goudgele graan ge-
dorscht onder den vlegel, zonder een
mond te hebben om te vragen naar recht
en zonder te weten wat het moest. Maar
als de onterfden en niisdeelden van het
aardsche levensgeluk, toch in züch te
voelen kloppen een hart dat ook begeer
te en behoefte had, aan meer ruimte, om
beter en vrijer te kunnen ademhalen, en
meer van der handen- en lichaams- en
geestesarbeid te kunnen genieten. Kwam
daar uit heel de breede massa arbeids
krachten niet één klacht, één zucht, één
kreet, die opklonk ten hemel tot in de
ooren van den Heere Zebaoth, om meer
licht en meer kracht, en meer levens
vreugde? En waren er niet, die het loon
des daglooners met geweld inhielden of
gingen verkorten?
Daar is dezer dagen in ons volksleven
een zijner mooiste karaktertrekken tot
openbaring gekomen, waardoor het zich
van de beste zijde heeft doen kennen. Wij
bedoelen het onbewimpeld uitspreken
van de deugden en den beteekenisvolkm
arbeid van een der grootste mannen van
Nederland, nadat hij was heengegaan,
maar die gedurende zijn leven tijden ge
kend heeft, waarin hij ongetwijfeld meer
malen het gevoel van eenzaamheid en
verlatenheid moet hebben gehad, om
dat hij zoo alleen stond, en yelen zich
van hem afkeerden, of ook wel met bitte
re haat en vijandschap, zoo niet erger
tegen hem gekeerd waren en met smaad
en schande, met hoon en laster hem gin
gen overladen. Natuurlijk denken wij hier
aan het heengaan van Mr. P. J. Troelstra
zoon van ons Friesche volk, een man met
buitengewone gaven en talenten, die als
een geharnasd krijger in het strijdperk
van het leven gestaan heeft om geduren
de den tijd dat hij als zoodanig optrad,
niet minder dan anderen rechts en links
slagen en ook wel eens doodelijke won
den uit te deelen aan allen die hem op
den weg welken hij meende te moeten
gaan, tegenstonden. Tot zijn kracht was
vergaan; tot de vechtgeneraal zich van
het veld moest terugtrekken; tot hij de
wapens in andere handen moest leggen,
om als belangstellend toeschouwer van
uit de verte te zien hoe de jongere gene
ratie het na hem deed, en eindelijk, strij-
dens moe, zijn levensdag te zien dalen
en heen te gaan van hier.
waarin opgenomen
Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
A Telefoon No. 12
1
Verschijnt Dinsdags-
Vrijdagsavonds.
In die dagen werd Troelstra mede hun
leidsman en gids en voorvechter. En hij
was dat alles, met vernietiging naar hel
scheen van eigen toekomst, met verloo
chening van eigen familiebanden en fa
milietradities en familierelaties, om daat
voor achter zich te krijgen een schare,
maar die hem ook vaak niet verstond en
begreep, die hem in een richting zocht te
sturen welke hij niet wilde en waarvan
hij wist, dat geen heil kon komen omdat
die uitloopen moest op teleurstelling en
ondergang.
Daar kwam bij een strijd dien hij met
dit alles aanbond tegen de bourgéoise,
en het kapitaal, en de heerschende ge
dachten betreffende de beteekenis van
het bezit van stoffelijke goederen voor
heel het leven, waardoor men naam en
eer en roem diende te ontvangen en niet
Toen werd het een oogenfcljk stil, zelden ook meende te mogen en te kun
nen doen wat zelfs naar een ongeschre
ven wet, staande op de tafelen van hart
en geweten, niet geoorloofd is. Overge-
erfde, ingeroeste beschouwingen en
denkbeelden en tradities waar elk van
afblijven moest, omdat zij het heilig huis
je waren van het voorgeslacht en van
tijdgenoot.
En dan kwam daar nog bij de wijze
waarop gepropageerd, en gestreden werd
niet zelden zonder daarbij teere, gevoeli
ge, heilige overtuigingen met ruwe hand
aan te grijpen en bloot te leggen en uit
een te rafelen en soms nog erger. Neen
wij bedoelen niet, dat de man die thans
is heengegaan, door de wijze waarop hi]
sprak en handelde zelf ook niet meer
malen oorzaak geweest is van veler
droefheid en grievend leed, en dat bij
het rukken aan de pijlers waarop het ge
bouw van ons maatschappelijk leven was
opgetrokken ook niet meermalen gevoe
lige slagen werden toegebracht aan an
deren, die het ook goed meenden en be
doelden en wilden, maar nu eenmaal in
menigerlei opzicht van hem verschilden,
omdat hunne economische en sociale en
politieke en godsdienstige inzichten an
ders waren dan die van den man die de
roeping voelde op de bres te moeten
staan voor de onterfden, die de hitte des
daags en de koude des nachts hadden te
verduren om daarbij de baanbrekers te
worden voor een betere en meer lichten
de toekomst.
Toen moest men zich bij de lijkbaar van
dezen doode een ooger^blïk bezinnen'.
Toen ging dat afgesloten leven voor het
geestesoog van vriend en van vijand
voorbij. Toen zag men nog eenmaal den
dichter, den strijdbaren held; den volks
leider, machtig in woord en werk; den
redenaar van de volkstribuun; den
Staatsmanen politicus bij uitnemendheid
en... toen gingen van alle kanten, uit al
le kringen over heel de linie van de niet
minder geduchte tegenstanders, de wa
pens neer.
Dat eert ons Nederlandsche volk.
Men versta ons wel. Wij bedoelen niet
dat wel eens spreekwoordelijk aldus ge
zegd wordt. Van de dooden niets dan
goeds. Dat is een sentimentaliteit welke
wij althans niet hebben en niet kennen,
en ook niet zouden begeeren.
Integendeel, het ligt voor de hand dat
alle mannen en vrouwen van beteekenis
die op eenigerlei levensterrein een voor
aanstaande plaats innemen en een lei
dende positie bekleeden, fouten begaan
en naarmate de plaats die zij beslaan ge
wichtig is, zijn ook hunne fouten groot
en in het oog loopend en kunnen deze
jammerlijke gevolgen hebben, voor hen
zelf, maar niet het minst voor degenen
die zij achter zich hebben, en hunne vol
gelingen zijn. De geschiedenis is daar
vol van en in alle landed en tijden en
kringen zijn daar stroomen bloed en tra
nen vergoten, die niet geschreid en ver
goten geweest zouden zijn wanneer de
genen, die hiervan de oorzaak waren an
ders waren opgetreden. Dat is juist het
gevaar van het bezit van buitengewone
°f in het oog loopende hoedanigheden
en capaciteiten. Waarvan niet zelden hef
gevolg wordt, dat zij zelf daaronder het
meeste en het diepste lijden, meer dan
de oppervlakkig oordeelende massa weet
fi
-
I
-
E JONG s NIEUWSBLAD
4
i
Dit no. bestaat uit 2 bladen.
Porto Binnenland IVa ct.
Buitenland 2H et.
l1
1'
SOLIED ADRES VOOR
BRILLEN
BREUKBANDEN
-EN
Honderden kalveren sterven
aan kalverziekje. Geef direct
een lepel
DE VRIES.
I
VAN PLM. 50 ZIJDEN KAPPEN
VOOR GAS EN ELECTR. LICHT
Alléén bij contante betaling
10% KORTING!
J. B. VAK DER OEVER Zn.
Leesgeld fr. p. P- Per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f 2.-; inning 15 ct.
Voor het Buitenland f 7.- per jaar.
Leesgeld per looper 40 ct. p. kwartaal.
I