I Een gids
meos be nnnnii
De Bolswardsche Courant en Westergoo
1B. UAH DEB OEUER t ZOBEB
een gratis Knlpgairoon
®irBüEB.laii(laris
Tandarts NUK
Marts GEESINK
I
- I
J.A. MOULIJN
H. L. STRAAT
GROOTE MARKT
BLAUWPOORT
No. 55
Zaterdag 19 Juli 1930
25g Jaargang
Veemarkt Leeuwarden
Officieel orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD A Telefoon No. 12
Dames Kraag wit batist
Dames Kousen
H Eau de Cologne
prima in
schroef flacon.
Witte Alpino’s
Dames Kraag in wit en beige
prima Crêpe de Chine met
fijne open gewerkte rand 85 ct.
DAMES KRAAG in 2 beige tinten
Imitatie Brusselsch Kant fl.35
Frotté Garens
Brettelles voor Heeren
Fantasie wol
reeds aangekomen.
Breipatroneo gratis
Dames Kraag met Jabot
in fijn zijden rips prachtig
geborduurd f 1.10
Wafeldoek in kleuren
Knippatronen
uit modeblad
„SMART”
Japon 75 ct.
Pantalon riemen
4 b
Dames Handschoenen
CeintuursI
Bad-artikelen
Kinderkousen gebreid
p?B. VAN HAM
Oe Spreekuren te SNEEK zijn
BOLSWARD
Spreekuur: 10—2
Zaterdags tót 12 uur.
(Vrijdags te Workum)
MGIMMM
SNEEK, Grootzand 20 (boven)
Spreekuur: 1042.30 en 6-7
behalve Zaterdagsavonds.
Te Franeker: Dinsdag en
Donderdag van 24.30
Spanjaardslaan 130, LEEUWARDEN
is van 19 Juli tot 17 Aug.
AFWEZIG.
BERICHT.
WELLNER
nimmer gepoetst
en
A
f 1.15
R
li
id
GRATIS
11.50,
GRATIS
a
21
k
Stieren aanvankelijk vrij vlot, af-
Vrijdag 18 Juli 1930.
Aan de Veemarktalhier waren
heden aangevoerd
f
f
f
f
f
60
28
waarin opgenomen
39 ct.
met rood of bleu geborduurd 40 ct.
DAMES KRAAG wit of crème
zijden rips met aardige tinten
geborduurd. 40 ct.
lange soort, geheel zyde
nieuwste kleuren per paar f1.40
In deze soort zjjn zoo juist de
laatste nieuwe tinten aangekomen
Advertentiën per regel:
Woensdagsnummer 10 cent.
Zaterdagsnummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Aangesloten bij het Bureau
voor oplaagcontröle.
30 ct.
5
z
alle maten
ook extra groot
prima soort I
voordeelige soorten
effen kleuren 40 ct.
gevlamde kleuren 45 ct.
Patronen voor kussens.
prima solide soorten
per paar 80-85-90-1.10
per paar 30-38-40-45
25 ct.
Nieuwste soorten
DAMES KRAAG in rose beige
extra fijn van Crêpe Georgette
met Jabot fl.75
zeer mooi voor taschjes
RITICULES KLEEDJES enz.
in beige, lila, tango, oranje, oud goud
breed 70c.M. per el fl.10
1.25
it
'f-
e-
tt
p.
en
ze
ir-
en
ie
t-
en
:n
|d
GRATIS
GRATIS
GRATIS
GRATIS
groote keuze in elke prijs
een prima riem voor 40-50-75 ct.
PADVINDER RIEMEN
de origineele soort f 1.25
in fijn zijden tricot
gekleurd en zwart
in maten 7 8 9 10
zeer mooie qualiteit fl.65
wit met moderne kleurtjes 65 ct.
breede riemen in 6 tinten 35 ct.
Mêiré riemen in 6 tinten 95 ct.
Fantasie imitatie suède
helft der 18de eeuw tot ont
wikkeling kwam. En zoo ont
stond de stoomlocomotief en
groeiden uit de paardentram
de spoortrein en de stoom
tram, nog later de electrische
trein en ten slotte de motor-
trein, die we thans op vele
plaatsen in ons land zien, ook'
op de lijnen van de Neder-
landsche Tram, o.a. tusschen
Sneek en Bolsward.
Naast de mechanische
spoor- en tramwegen heeft de
paardentram zich nog 2eer
lang gehandhaafd, vooral
in de steden, doch ook op ’t
platteland, waar tot voor
kort nog verscheidene paar-
deritramwegen over vrij
groote afstanden geëxploi
teerd werden.
In Friesland mag ik wijzen
op onze paardentramwegen
Dokkum-Bergumerdam, lang
ongeveer 18 K.M. Berlikum-
St. Anna Pan, lang ongeveer
5 K.M. en Makkum-Harkezijl
lang ongeveer 6’/2 K.M.
De steeds hoogere eischen,
die in den laatsten tijd aan de
openbare vervoermiddelen
gesteld worden, gepaard aan
de enorme ontwikkeling van
de mechanische vervoermid
delen, maakten echter, dat
met het gemoedelijke, lang
zame paardentrammetje geen
genoegen meer werd geno
men en zoo zien we langza
merhand de paardentram
verdwijnen en in de meeste
gevallen vervangen worden
door meer moderne vervoer
middelen. Dat begon met de
vervanging van de paarden
tram door de electrische tram
in de steden en het proces
werd verhaast door de ont
wikkeling van de autobus in
de laatste tien jaren. Gelei
delijk werden alle paarden
trammen opgeruimd en thans
zijn we hier om getuige te
zijn van het verdwijnen van
de laatste.
Het is nu ruim 32 jaar ge
leden, dat de paardentram
Makkum-Witmarsum onder
groote feestelijkheden in
dienst werd gesteld, waar
door de dorpen Makkum en
Wons uit hun isolement wer
den verlost.
Ik geloof wel te mogen
zeggen, dat de tram haar
plicht tegenover Makkum en
Wons ten volle heeft gedaan
en gedurende vele jaren be
antwoord heeft aan de ver
wachtingen, die ervan bij de
opening gekoesterd werden,
’t Ging langzaam, maar men
had vroeger niet zooveel
haast als tegenwoordig en
men had een betrouwbaar
F
Verschijnt Dinsdags-
Vrijdagsavonds.
Leesgeld fr. p p. Per half iaar f 1.50
Buiten de provincie f 2inning 15 ct.
Voor tat Buitenland f7.- per jaar.
Leesgeld per looper 40 ct. p. kwartaal.
reuze: de paardentram opr
heffen en ons varN Makkum
en Wons terugtrekken, of de
paardentram vervangen door
een meer modern vervoer
middel. Aangezien èn Gede
puteerde Staten van Fries
land èn het Gemeentebestuur
van Wonseradeel zeer ernstig
bezwaar maakten tegen de
eergte oplossing,, iwerd ge
poogd de tweede oplossing
te verwezenlijken.
Een verbetering en verster
king van den Tramweg, zoo
danig, dat daarover gereden
zou kunnen worden met
stoom- en motortram, bleek
onmogelijk met het oog op
de daaraan verbonden zeer
groote kosten, zoodat slechts
overbleef de mogelijkheid van
vervanging van de paarden-
tramdienst door een autobus-
en vrachtautodienst.
Onzerzijds bestond daar
tegen echter nog het bezwaar
dat wij door den zeer ongun-
stigen finanicleelen toestand
der Maatschappij niet be
schikken over de geldmidde
len om de noodige wagens
aan te schaffen, terwijl wi
er bovendien nog niet van
Overtuigd waren, dat de
dienst na moderniseering ren
dabel zou worden.
Dank zij de medewerking
van het gemeentebestuur van
Wonseradeel is echter een
oplossing gevonden $n zoo
werd het mogelijk tot de ver
vanging over te gaan.
GR. DIJLAKKER - BOLSWARD
De laatste rit van de laatste
Paardentram in ons land
Harkezijl-Makkum op
Woensdag 16 Juli 1930.
Toen we omstreeks 10 uur
in Harkezijl aankwamen, was
reeds een groot aantal ge-
noodigden in de wachtkamer
bijeen.
Voordat de laatste rit een
aanvang nam, sprak de heer
Biezeveld, Dir. der N. T. M.,
de aanwezigen als volgt toe:
Voordat ik u verzoek in de
tram plaats te nemen, wil ik
beginnen U dank te zeggen,
dat U mijn uitnoodiging om
den laatsten rit van de paar
dentram mede te maken, hebt
willen aannemen.
Op zich zelf beschouwd is
het niet veel bijzonders dat
een verouderd vervoermiddel
als de paardentram vervan
gen wordt door de autobus.
Toch meen ik niet te veel
te zeggen wanneer ik beweer
dat de opheffing van de paar-
dentramdienst Makkum-Har
kezijl een zeer belangrijk feit
is en wel door de omstandig
heid dat hiermede de laatste
van ons land
waardoor een
hoofdstuk uit de geschiedenis
van het vervoerwezen afge
sloten wordt.
En dubbel gewichtig acht
ik dit, omdat de paardentram
de oer-vorm is van het ver
voermiddel, dat over ijzeren
rails wordt voortbewogen, ik
zou durven zeggen: de paar
dentram is de stamvader van
alle spoor- en tramwegen!
De paardentram is ontstaan
in de 18de eeuw in de Engel-
sche steenkoolmijnen, waar
ijzeren staven in de wegen
werden gelegd, waarover de
karren met steenkolen ver
voerd werden. Deze karren
werden door paarden voort
getrokken en werden zoo
doende de eerste paarden
trammen voor goederenver
voer. Dit systeem bleek zoo
veel voordeelen te bezitten,
doordat veel minder trek
kracht noodig was dan bi
vervoer over de wegen, dat
al spoedig het vervoermiddel
ook voor personenvervoer
wed toegepast.
Spoedig ontstond behoefte
aan grootere trekkracht op
dat meer wagens gelijktijdig
vervoerd zouden kunnen
worden en deze werd gevon
den in de stoommachine, die
ook weer in de steenko
lenmijnen in de tweede
in mouseline en kunstzijde
5.75, 6.50, 6.75 enz. enz.
Aardige Kinderjurkjes
1.75, 2.00, 2.25, 2.50 enz.
Dames Mantels
8.50, 9.75,
goedkoop vervoermiddel voor
personen en goederen.
In 1925 echter kwam naast
de paardentram een meer
modern vervoermiddel: de
autobus, die een belangrijke
achteruitgang van het perso
nenvervoer per tram tenge
volge had. Toch moet ik hier
met dankbaarheid memoree-
ren, dat een groot gedeelte
van de bewoners van Mak
kum en Wons ons trouw
bleef en dat het hier niet
werd wat wij bijv, tusschen
Dokkum en Veenwouden za
gen, n.l. het overgaan van
nagenoeg alle passagiers
van de tram naar de autobus.
Ik breng daarvoor een woord
van dank aan Makkum en
Wons.
Uit den aard der zaak ver
minderde ’t personenvervoer
toch vrij sterk en de exploi
tatie, die nooit buitengewoon
winstgevend geweest was,
leverde nu verliezen op.
Daar kwam bij, dat de
rails langzamerhand sterk af
gesleten waren en dat de rij
tuigen niet lang meer mede
zouden kunnen en het zou
natuurlijk dwaasheid zijn de
paardentram, die nu toch wel
uit den tijd is, nog te gaan
vernieuwen.
Wij stonden dus voor de
Het is mij een aangename
plicht hier dank te zeggen
aan den gemeenteraad voor
zijne medewerking en in het
bijzonder aan heeren Burge
meester en Wethouders, aan
wier beleid het te danken is,
dat een oplossing kon wor
den gevonden, die bevredi
gend was èn voor de ge
meente èn voor mijn Maat
schappij.
Voor de Nederlandschè
Tramweg Maatschappij is
deze dag wel een zeer bij
zondere, omdat vandaag voor
goed geëindigd wordt met de
exploitatie van het vervoer
middel waarmede de Maat?
schappij nu 50 jaar geleden
haar werkzaamheden in
Friesland begon. Immers on
ze eerste lijn, de lijn Dokkum
—Veenwouden, werd als
paardentram geëxploitaerd,
tot 1926 toen die lijn inge
richt werd voor stoom- en
motortram.
In de tweede plaats is deze
dag voor ons gewichtig, om
dat wij nu voor het eerst be
ginnen met de exploitatie van
autobussen, een vervoermid
del dat volgens sommigen ’t
vervoermiddel van de toe
komst is, terwijl anderen
(waartoe ik behoor) de auto
bus beschouwen als een zeer
waardevolle aanvulling van
de spoor- en tramwegen in
streken waar het vervoer niet
groot genoeg is om een
spoor- of tramweg te recht
vaardigen.
Ik spreek den wensch uit,
dat het nieuwe vervoermid
del zal mogen bijdragen tot
de welvaart van de gemeente
Wonseradeel in het algemeen
en van de dorpen Makkum en
Wons in het bijzonder.
Hierna werden we ultge-
noodigd plaats te nemen in
de speciaal voor deze rit ge
reserveerde tram.
Daar zaten we dan in de
oude knusse paardentram,
voor het laatst volgepropt
met hoogere en lagere auto
riteiten, de Wethouders van
Wonseradeel met de leden
van den Raad, Directie der
N. T. M., eenige genoodigden
en ten slotte de pers.
De laatste foto werd geno
men, de paarden voorgespan
nen en daar ging het op een
sukkeldrafje langs de ijzeren
baan die spoedig voor ande
re doeleinden gebruikt zal
worden.
Oude herinneringen komen
op, nu we zachtjes aan voort
zeulen in de richting van het
dorp Wons. Wat een brok
gemoedelijkheid verdwijnt er
met dit oude vervoermiddel,
ook op deze rit nog zoo ty
pisch geïllustreerd.
We zaten in de 2de klas
met een der heeren van de
directie, die zoo welwillend
was ons op een goede sigaat
te trakteeren.
Een stem uit de eerste klas
klinkt plots: „Hebben jullie
daar ook sigaren?” De men
loop iets minder.
Graskalveren handel redelijk
goed en wel prijshoudend.
Vette kalveren handel redelijk
goed en wel prijshoudend.
313 M. en K.koeien f 230 tot f 440
16ö Vette koeien f 240 f 430
216 Stieren
63 Vettekalveren f 40
127 Nucht. kalv. f
312 Kleine
34 Paarden
"Ossen
19 Bokk.enGeitenf
32 Pinken f 100
Totaal 2661 stuks.
Vette koeien iets vlugger.
f 190 f560
f 100
16
90
36
40
25
die U veilig voert naar
Uw doel is
op onze ateliers vervaardigd Koopt
daarom Uw Japonstoffen bij ons.
Wij zijn n k gesorteerd en goedkoop
Extra lang, voor groote meisjes
prima fil d’ecosse, zeer sterk
7 9 9
maten
120 130
f
f
18 f
f 120
60
Tandarts, SNEEK,
houdt eiken DONDERDAG
ZITTING te BOLSWARD in
Hotel GA ARM AN, Marktplein.
SPREEKUUR 10—1»/,.
JPartt- en Spreelclcamer boven.
Dinsdags van 9—1
Voor mindergegoeden van 9—10
Adres
HOMES, Schoenwinkel, Suupmarkt.
Spreekuren10-3 uur.
Dinsdags 9—3 uur.
Woensdags 24 uur.
TANDARTS - FRANEKER
houdt ïederen Vrijdagmiddag
Spreekuur te MAKKUM van half 2 tot
half 3 in Hotel „De Prins".
De spreekuren te Franeker zijn
8 f
70 Graskalveren f 35
8ö Weide schapen f 26
’28
- f
14 f
- f
f
f200
DO Vette schapen f
186 Lammeren f
853 Vette varkens f
76 Magere
Vette biggen
d:
FRITS OOSTERS AAN
140
Badschoenen
Badzakken
Badhanddoeken
fioisivam Appeimami 1112 - leieiaoa 11
id
DE UITGEVER.
13.75
GEBR. WOLKE
n
n
Dames
Hemden
88 ct.
Ie
it
Gebloemde
Kunstzijde
Dames
Zelfbinders
prima zijde
zeer nieuw
95 ct.
LEEST ONZE
ADVERTENTIE
Brettelles dito voor Jongens
Nieuwe
waschechte
Mouselines
Effen
Kunstzijde
ook voor
onderjurken
59 ct.
Wollen
Mouselines
fijne kleuren
98 ct.
Dames
Directoires
alle soorten
vanaf
80 ct.
Alpenmutsen
voor dames
vele soorten
vanaf
78 ct.
Dl
Dames
Nachtponnen
1.95
Gekleurde
Dames-
Onderjurken
n.
ie
ï-
18
5t
31
n.
'D
b
i»
id
et
i'll
ir.
ii-
at
:n
a-
in
ze
it
r.
Ie
31
in
m
n.
is
i-
it
m
is
I-
Nieuwe
waschechte
Mouselines
80 cM. breed
32 ct.
Gebloemde
Kunstzijde
ook in
donkere tinten
52 ct.
Groote keuze
Badcostumes
Badbroekjes
Badmutsen
->■
Reismanden alle maten
Vacantie-Aanbieding
Keurige Zomerjaponnen
f
Dit no. bestaat uit 2 bladen
Porto Binnenland Ipj ct.
Buitenland 2^ ct.
Spreekuur te WITMARSUM van half 5
tot half 6 in Hotel „Hofstra”.
Dagelijks van 10—12 en 13
Woensdags en Vrijdags van 1012.
HARLINGEN
CHIRURG
Practijk wordt waargenomen
door Dr N1ERSTRASZ, Willemskade
Nogmaals verzoeken wij
H.H. Adverteerders hun ad
vertenties vroeger te bezor
gen,
Dit met het oog op de tijdige
bezorging in de omgeving.
Vooradvertenties welke Dins*
dags en Vrijdags na 10 uurjri entram
'smorgens In ons bezit ko-i'
men, kunnen wij geen plaats
meer garandeeren.
Op uw aller medewerking
rekenend
n
JONG s NIEUWSBLAD
n
n f
- f
