II
1
HOFSTEDE
J.A.MOULIJN
Tandarts, FRANEKER
is wegens militairen dienst
vanaf Woensdag 30 Juli tot
en met Zaterdag 23 Augustus
afwezig.
llllllllllllllllll
Dag en Nacht
b
llllllllllllllllll
De Bolswardsche Courant en Westergoo
I
No. 62
H. L. STRAAT, Chirurg
Spanjaardslaan 130 A LEEUWARDEN
is Maandag 18 Augs.
weer aanwezig
Stadsnieuws.
W. VAN DER WERFF
Uit den Omtrek.
GEBONDENHEID.
PUROL
Bestellen en
wegrijdenl!
BRILLEN
BREUKBANDEN
4
Woensdag 13 Augustus 1930
26^5 Jaargang
en
A
L
4
I
Muggebeten
en Huldjeuk
en
van
v
a
ren
te
lier
ich-
Zee
ma
f Bij de Vrijdag j.l. te Leeuwarden
gehouden Centrale keuring voor het Fr.
Paardenstamboek behaalde de heer M.
J. de Boer te Ugoclooster bij Bolsward
in de rubriek Stamboekmerries een Isten
prijs, met Betsy. Entermerrie een 1ste
prijs met Irma.
Geslaagd.
Geslaagd voor de akte Hoofdonder
wijzer onze stadgenoot de heer J. Oord.
Postduivennieuws.
Zondag j.l. had de wedvlucht vanaf
Nijmegen (130 K.M.) plaats.
Te kwart voor acht gelost, bereikte
de eerste duif haar hok 9.56 uur. Snel
heid ongeveer 60 K.M. per uur, eigenaar
Gebr. Bangma.
De uitslag is verder als volgt:
Nos. 2, 3, 8 en 21 Th. de Jong, 4, 7,
9, 10 en 17 Y. de Vries, 6 A. de Vries,
5, 12, 14, 18 en 22 Gebr. Bangma, 11 H.
Hermanides, 13, 19, en 20 C. Lammert-
sma, 15 en 16 A. Bangma.
A.s. Vrijdagmiddag inkorven om 12
uur café de Groene Weide, v.h. Witte-
veen voor oude duiven, wedvlucht a.s.
Advertentiön per regel:
Woensdagsnummer 10 cent.
Zaterdagsnummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Aangesloten bij het Bureau
voor oplaagcontröle.
Rijkspostspaarbank.
Opgave betreffende het postkantoor
Bolsward over de maand Juli 1930.
Aan bovengenoemd kantoor werd in
den loop der maand op spaarbankboek
jes ingelegd f4781.46
en terugbetaald f 2726.88
Spreekuur 122.
e
n
Grootzand 18, SNEEK. Telef. 332
|r,
82
ie
fr,
te
jr.,
te
ten allen t ij d e staat
by ons voor U een
wagen of bus disponibel
en
.en
en;
an-
nes
van
nes
aar
iar:
Kaatsen.
Op de Zondag 10 Aug door de kaats-
club „De Boer” te Stiens gehouden
kaatswedstrijd van afdeelingsparturen,
wist het Bolswarder partuur K. van der
Heide, S. Vrijling en J. Huisman den 2den
prijs te bemachtigen.
40-jarig jubileum zaak Gebr. Wolke
te Bolsward.
Gister, 11 Aug., was het 40 jaar gele
den, dat d|dze bekende manufacturen
zaak werd opgericht in het pand bij de
Blauwpoort door de heeren August Wol
ke, Herman Wolke en H. L. van den
Oever onder de firmanaam Gebr. Wolke
en Van den Oever.
Flink opgezet, kreeg deze zaak al
spoedig een zeer goede naam hier en in
de provincie. De veranderde tijdsom
standigheden in het zakenwezen eischte
in den loop der tijden veel veranderingen
in het manufacturenvak, zoodat ook der
ze firma al spoedig overging de afdee-
ling confectie te voeren.
Op 31 Dec. 1915 is de 'firmant de heer
H. L. van den Oever uit de zaak getre
den en mede door het overlijden van een
der andere firmanten de firmanaam ge
wijzigd in Gebr. Wolke.
De gestadige uitbreiding der zaak, ook
wat betreft de beddenafdeeling deed de
firma omzien naar een grooter pand, wat
gelukte in den aankoop van het groote
pand aan de Groote Markt, v.h. Flottow,
toentertijd fa. Jakles Faber.
Dit pand werd naar de eischen des
tijds verbouwd en de 29 Febr. 1920 be
trokken. Op 1 Januari van dat jaar was
als firmant ingetreden de heer J. Wolke
en op 1 Januari 1923 de heer Ign. Wolke
De bestaande zaak aan de Blauwpoort
werd in dien tijd ingericht tot een speci
aal tapijtzaak.
Onder energieke leiding van deze bei
de firmanten, heeft deze firma zich kun
nen opwerken tot een der eerste zaken in
Bolsward.
We hopen van harte dat deze zaak zich
in een gestadige bloei mag verheugen.
met volle ijver gecolporteerd met „de
Wapens neder” en andere lectuur.
De voorzitter van genoemd comité
sloot deze bijeenkomst met een woord
van dank voor de groote belangstelling.
de hoogste hoogte en de reinste vreug
de, en het grootste geluk. Die hiervan
in eigen leven iets ervoer, omdat hij iets
van die overgave en dat offeren ver
stond, die weet bij ondervinding hoe ge
lukkig dit maakt en hoe zalig en... vrij.
Wonderlijke tegenstelling; schijnbaar
onmogelijkheid; naar velen meenen de
dwaasheid gekroond. Vrij zijn, en toch
gebonden. Gebonden zijn en toch vrij.
Omdat men vrij gemaakt w;drd, door
den geest der vrijheid, die ons van ons
zelven ging verlossen, om heel ons le
ven te verliezen in Hem die ons vrij
maakte en kocht om in dienstbaarheid en
kinderlijke vreeze het blijde, onbezorgde
en onbekommerde leven te leiden van
elke vrijgekochte, die zijn leven gebor
gen weet in Zijnen Heer. Dit is het hoog
tepunt van het aardsche geluk en voor
smaak van den hemel.
kring. Eenigermate werd deze teleurstel
ling getemperd door de wetenschap, dat
het rijkswegenplan nog niet geheel als
een definitief plan moest worden be
schouwd, zoodat binnen den wettelijken
termijn een herziening kan worden ver
wacht.
Door de Provinciale Staten is daarna
de weg als secundair op het provinciale
wegenplan geplaatst, wat blijkens de
toelichting niet insloot, dat het provin
ciaal bestuur van dien weg niet hooger
aansloeg. Wel degelijk hadden Ged. Sta
ten de verwachting gekoesterd, dat de
weg Heerenveen-Afsluitdijk als van ge
noegzame beteekènis zou zijn beschouwd
om voor plaatsing op het plan van pri
maire wegen in aanmerking te komen.
Nu het rijk aan de algemeene verwach
ting 'niet tegemoet kwam, werd deze
weg als een secundaire aangegeven om
de streek niet geheel te dupeeren.
Toen Sneek het initiatief nam tot het
voeren van een actie om nog wijziging
in de plannen te. brengen, waren niet al
leen de betrokken gemeenten Bolsward,
Doniawerstal, Haskerland, Wonseradeel
en Wijmbritseradeel, doch ook Ged.
Staten en de Kamer van Koophandel en
Fabrieken voor Friesland onmiddellijk
bereid aan deze actie mee te doen of
haar te steunen. Onder dagteekening van
den 20 April 1928 is een uitvoerig gemo
tiveerd schrijven gericht tot den minister
van Waterstaat, met verzoek, te bevor
deren, dat het Rijkswegenplan wordt
herzien in dezen zin, dat de weg Heeren
veen-Afsluitdijk alsnog daarop wordt
geplaatst.
Tegelijk is een verzoek gericht tot den
minister van Binnenlandsche Zaken en
Landbouw om, met het oog op de bij de
totstandkoming van den weg betrokken
WITMARSUM, 12 Aug. Heden her
denkt de WelEd. Zeergel. Heer Dr. J. S.
Nauta, dierenarts alhier, zijn 25-jarig
ambtsjubileum.
SNEEK, 11 Aug. In een onbewaakt
oogenblik geraakte het 4-jarig zoontje
van D. de J. aan de Badhuisgracht te
water, met het droevig gevolg, dat de
kleine door de moeder zelf hieruit le
venloos werd terug gevonden.
Zondag vanaf Mons (België) 300 K.M.
Vrijdagavond half acht voor de wed
vlucht Boxmeer met jonge duiven.
Deze laatste wedvlucht is een jubi-
leumsvlucht uitgaande van „de Reisduif”
te Leeuwarden.
Ieder kan aan deze wedvlucht meedoen
kostprijs 25 cent per duif boven inkorf-
geld.
KIMSWERD. Het 2-daagsche reisje
van Ds. en Mevr. Swart met een troepje
meisjes-catechisatieleerlingen naar Ap
pelscha, heeft wel aan de prettige ver
wachtingen beantwoord.
In de tram en de speeltuin te Beetster-
zwaag begon de vreugde al. Maar het
hoogtepunt van de tocht was ’t voor on
ze meisjes zoo interessante kijkje, dat ze
kregen in het moderne jeugdherbergle-
ven.
In „Us Blauwe Hlem” de herberg van
den Jeugdbond voor Onthouding, waar
overnacht werd, heeft het gezelschap
goede en gezellige uren doorgebracht.
ARUM, 9 Aug. Hedenavond hield de
kaatsvereen. „Willem Westra” een bui
tengewone ledenvergadjering ten huize
van den heer Hiemstra.
Besloten werd, behoudens \goedkeu-
ring van B. en W., om ter gelegenheid
van het 35-jarig bestaan der vereeniging
een groote jongenskaatspartij te houden,
van drie uit één afdeeling op Zondag 24
Augustus en een ledenpartij op Maandag
d. a. v.
De Alac-adamweg BolswardSneek.
In de raadsvergadering van de ge
meente Sneek van 30 Juni j.l. was door
het raadslid de heer D. Zuiderbaan, een
motie ingediend van den volgenden in
houd:
„De raad spreekt de wenschelijkheid
uit, dat de commissie van beheer van den
op het provinciale wegenplan voorko
menden mac-adamweg SneekBolsward
zoo spoedig mogelijk bij Gedeputeerde
Staten aanvraagt dezen weg volgens de
provinciale verordening te mogen ver
beteren.’’
Deze motie was in handen van B. en
W. gesteld om advies.
B. en W. adviseeren deze motie niet
aan te nemen. Ze herinneren er aan, dat
toen in den loop van 1927 bekend werd,
dat de weg Heerenveen-Joure-Sneek-
Bolsward-afsluitdijk niet als primaire
weg op het rijkswegenplan was geplaatst
milieu waartoe men hoort. Zich zonder
aanleiding van deze los te maken en
zich daar boven te verheffen kan be
denkelijke gevolgen hebben en behoeft
nog geen bewijs te zijn van karakter-
grootheid, evenmin als het omgekeerde
om bepaalde redenen die vaak niet aan
de klok en dus aan het groote publiek
gezegd kunnen worden, bewijs van
zwakheid of zondige afwijking behoeft
te zijn met een verborgene, diepe on
dergrond.
Omdat dit laatste evenwel zoo licht
gedacht wordt en het kwade en booze
de menschelijke natuur altijd zoo gaarne
aan wil, is deze afwijking om daardoor
juist zijne vrijheid te openbaren, dikwerf
zoo gevaarlijk en werd ook meermalen
aanleiding van iemands ondergang. Daar
is dus een gebondenheid, die niet ver
werpelijk is en waarvan niemand zich
ontslagen moet rekenen. Zelfs de hoogst
geplaatsten niet, neen, deze het aller
minst
Ook een koning kan daarom nog niet
spreken van absolute vrijheid al is wel
waar dat in hooge kringen menigmaal
meer geoorloofd schijnt dan in het parti
culiere leven menigmaal veroordeeld
wordt. Door alle tijden heen is evenwel
ondubbelzinnig openbaar geworden, dat
ook regeeringspersonen, keizers en ko-
ningen en andere hoogwaardigheidsbe-
kleeders hebben toe te zien op hunne
woorden en hunne daden, omdat vooral
hooge boomen veel wind vangen en de
geschiedenis van menig land en volk en
geslacht en koningshuis is daar, om de
waarheid van dit alles te bevestigen.
Daar is evenwel ook nog een andere
gebondenheid van bedenkelijker aard.
Omdat zij geen zegen maar een vloek
beteekent en niet verhoogt, maar ver
laagt. Een gebondenheid, juist daarom
zoo ernstig en gevaarlijk tevens, omdat
deze banden niet aan de buitenkant van
het leven zitten, die gemakkelijk door
eigen kracht losgemaakt of verbroken
kunnen worden, maar die Innerlijk zoo
knellen en den levenswas tegengaan en
beletten. Daar kan wezen een uiterlijke
vertooning van veel grootheid, en rijk
dom en wijsheid, en pracht, en praal;
terwijl de binnenkant van datzelfde leven
zoo voos kan zijn en rot Doordat men
geketend is aan zich zelven. Aan eigen
begeerte en lust, en karaktergebreken en
te veel om op te noemen, een ieder vuile
het ten opzichte van eigen leven maar
aan, maar waardoor veel schoons en
aantrekkelijks en datgene wat naam
heeft verdwijnt en waardeloos wordt.
Wat kan er een uitwendige deugd be
staan, door handen en kleed en gewaad
voor het oog van anderen onbezoedeld te
laten en in alles punctueel voor den dag
te komen om misschien daarbij de staf
te breken over anderen, die zij ver in de
schaduw stellen, terwijl het toch van bin
nen zoo door en door ziek is.
Heeft de Mond der Waarheid niet eens
gesproken over menschen die van buiten
gelijk waren aan witgepleisterde graven
die wel schoon schenen, maar van binnen
vol doodsbeenderen waren en dat er
menschen gevonden werden, die de
drinkbekers en schotels van buiten rei
nigden, maar die van binnen vol on
reinheid waren? En dat is vreeselijk,
maar mogelijk en daarom zoo gevaarlijk.
Wellicht dat dit in de beste oogenblik-
ken van het leven met droefheid en leed
wezen, misschien wel met afschuw
over zich zelf moet worden toe
gestemd, al blijft het waar dat men dit
alles veel beter bij anderen dan bij zich
zelf ziet, en boos wordt wanneer iemand
daarover spreken of fluisteren gaat. Het
is een heel ding om bijvoorbeeld van zich
zelf te zeggen, en dan niet als een vro
me napraterij, maar uit het diepste erva
ren van het persoonlijke hartsbestaan:
„Ik ellendig mensch”, om er dan de op
rechte verzuchting aan toe te voegen:
„Wie zal mij verlossen!” Verlossen van
mij zelf en van mijn hoogmoed, en mijn
eigen dunk en mijn eigen wijsheid, en
mijn eigen macht, en mijn eigen geld (ja
ook van mijn geld) om maar niet nog
van andere begeerten te spreken, en om
dan langs dien weg te komen tot het
kennen van de ware vrijheid, waarmede
wij een vorige maal eindigden, en die in
waarheid gelukkig maakt.
Want de diepe grond van alle ware
vrijheid is ten slotte gebondenheid, om
dat zij staat in het teeken van het offer
en een offer zijn beteekent: gebonden te
zijn.
Maar deze gebondenheid, dus deze
overgave van de geheele persoonlijkheid
met lichaam, ziel en geest is ten slotte
de algeheele verliezing en daarom de
opvoering tot de allerhoogste vrijheid,
gelijk het offer, in de diepte zijner ver
nedering en ondergang altijd brengt tot
KI
ij
Verschijnt Dinsdags-
Vrijdagsavonds.
WITMARSUM, 10 Aug. Woel j.l. Zon
dag 3 Aug. het rood-wit-blauw in onze
„Hertekamp”, heden (Zondag 10 Aug.)
waaiden er een drietal roode vlaggen
als protest tegen den Oorlog.
Het Rev. Anti-Mil. Prop. Comité van
Friesland had hier een protestmeeting in
„de Hertekamp” georganiseerd. Vlaggen
met opschriften als: „Oorlog aan den
Oorlog”, „Hulde aan de dienstweige
raars” enz. kon men zien wapperen.
Er waren een 200-tal menschen opge
komen, waarvan velen van buiten onze
plaats.
De heer F. Andringa sprak een korf
openingswoord, waarna hij het woord
gaf aan den eersten spreker, den heer A.
L. Constandse van Den Haag, met het
onderwerp „De oude en de nieuwe
oorlog”.
Na deze rede trad op de heer C. Bos
ma van Heerenveen, met het onderwerp:
„Het 20 millioën voor de nieuwe vloot,
ellende voor de •arbeiders”.
Beide sprekers die hun onderwerp
meester waren, wisten de volle aandacht
van de aanwezigen te trekken en er werd
<w.-
ïge*- De oplaag van het
Dinsdagnummer
is thans gestegen tot 4500
exemplaren.
De vorige week schreven wij over de
vrijheid en noemden deze begeerlijk en
noodzakelijk en levenseisch. Als natuur
lijke uiting van alle leven, omdat dat al
leen in de vrijheid zich volkomen ontwik
kelen kan naar aanleg en bestemming.
Daarom is slavernij zoo in strijd met
de natuurlijke aanleg. Daarom wil alle
leven de losmaking van elke band, wat
ook bij het dier herhaaldelijk wordt op
gemerkt en kan dit zoo blij zijn als het
in de vrijheid en daarmede in de ruimte
komt en past deze slavernij allerminst
bij den mensch met zijn konings-aanleg
en zijn majesteitelijke houding welke al
leen hem reeds tot heer der schepping
maakt. Wie heeft nog nooit met aandoe
ning gelezen het onvergankelijke boek
„De Negerhut” en van de tafreelen die
zich voordeden toen de slavernij in
Amerika werd afgeschaft. Toen de sla
ven en slavinnen van blijdschap zich
eerst niet konden indenken wat dit be-
teekende voor hen en in kinderlijke
uitgelatenheid een rondedans deden of
den bodem kusten of in het zand buitel
den enkel bij de gedachte dat zij voor
taan „vrij” zouden zijn. Wij kunnen ons
dat indenken. Wij gaan ons levendig
voorstellen wat het voor deze menschen
die toch ook met ons eenzelfde mensche-
lijk geslacht vormen, geweest is toen zij
werkelijk heer en meester van zich zelf
werden om te doen en te laten wat zij
wilden, zonder dat iemand meer zeggen
schap over hen had, en de geheele we
reld voor hen open en bloot lag. En het
zou misschien zijn nut kunnen hebben,
dat wij meer dan tot hiertoe ons bij het
groote voorrecht gingen bepalen, dat wij
leven als een vrij volk, in een vrij land.
Toch meenen wij dat er ook danlei
ding bestaat om de keerzijde van het le
ven te bezien, ten einde te leeren ver
staan dat vrijheid toch nog iets anders
is dan losbandigheid.
Daar zijn er die dit laatste meenen, en
in de onbeteugelde openbaring van hun
leven dit toonen. Zoodra zij maar in de
ruimte, of op de vlakte, of in den vreem
de zijn. Dan doen en laten, dan spreken
en zingen of zien zij wat zij in tegen
woordigheid van anderen en vooral van
bekenden nooit zouden durven en willen,
omdat dan het fatsoen of de schaamte
of de schande hen daar voor ging belet
ten. Dan meerien zij dat alles kan en
alles mag.
En daarom is er oorzaak om naast
de vrijheid ook nog te gaan spreken van
de „Gebondenheid”.
Deze is op zich zelf niet verwerpelijk.
Daar is een gebondenheid welke een ze
gen kan zijn zoowel voor het persoon
lijke als ook voor het huiselijke en maat
schappelijke leven. Bijvoorbeeld een ge
bondenheid aan de verantwoordelijkheid
welke men heeft ten opzichte van zijn
werk en zijn positie en zijn arbeid. Een
gebondenheid dus aan de samenleving
en de onderlinge verhoudingen en ge
woonten en zeden en opvattingen vart
den kring waarin men zich beweegt en
de streek waar men toeft en heel het
Derhalve meer ingelegd dan
terugbetaald f 2054.58
Het aantal nieuw uitgegeven spaar
bankboekjes bedroeg 5.
Officieel orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD A Telefoon No. 12
OPENBARE VERGADERING van den
Raad der Gemeente Wonseradeel
op Zaterdag 16 Augustus 1930,
des voormiddags 10.15 uur ten
gemeentehuize te Witmarsum.
Agenda:
1. Notulen van de vergadering van
7 Juni 1930.
2. Ingekomen stukken.
3. Mededeelingen.
4. Voorstel van Burgemeester
Wethouders betreffende herziening
plaatselijke belastingheffingen in ver
band met de nieuwe regeling der finan-
cieele verhouding tusschen het Rijk en
de gemeenten.
5. Idem tot electrificatie van de dor
pen Gaast, Ferwoude, Idsegahuizum en
Piaam.
6. Idem tot onbewoonbaarverklaring
van de woning te Witmarsum, no. 84, in
eigendom toebehoorende aan Jitske Ade-
ma, aldaar.
7. Idem tot aankoop van een strookje
grond, gelegen aan de noordzijde van ’t
gebouw der openbare school voor 1. o.
en u. 1. o. te Witmarsum, van IJ. de
Jong aldaar.
8. Idem tot het aangaan van ’n geld-
leening, tot een bedrag van f 100.000.
9. Idem tot het verkoopen van een
stukje berm van den weg Witmarsum-
Pingjum, aan de provincie.
10. Idem tot intrekking van de ver
ordeningen op de heffing en invordering
van tolgelden op den MacAdamweg
Sneek-Bolsward.
11> Advies van Burgemeester en
Wethouders naar aanleiding van de re
solutie van Gedeputeerde Staten, hou
dende mededeeling, dat hun college op -dit groote teleurstelling wekte in ruimen
grond van de artikelen 94, 4e lid en 78
der Gemeentewet geen vrijheid kan vin
den hun goedkeuring te verleenen aan
het ingezonden raadsbesluit tot wijzi-
gig der gemeentebegrooting voor 1929,
waarbij aan die begrooting is toegevoegd
een post „vergoeding aan den Wethou-
der-loco-burgemeester wegens vervan
ging van den Burgemeester wegens
ziekte.”
12. Benoeming van een dorpsreiniger
ter standplaats Arum (vacaturfe wijlen
A. Bergsma).
13. Begrootingswljzlgingen.
14. Belastingreclames.
I
f
>4
i
i
i
30.
tas
T1
130.
rn-
ird,
ep-
i
IV,
:en-
d.v.
.nna
d.v.
ntje
IV,
a te
van
te
van
Iten
ak-
an-
im-
in
te
P-
it-
ia
IV.
sn
n.
li
er
2
an
ti
SOL1ED ADRES VOOR
- EN -
BUIKGORDELS
1
Official Ford Dealer
BOLSWARD TELEFOON 86
Leesgeld fr. P- P- Per ha,f iaar f 1 -50
Buiten de provincie f 2.-; inning 15 ct.
Voor het Buitenland f 7.- per jaar.
Leesgeld per iooper 40 ct. p. kwartaal.
DE JONG s NIEUWSBLAD
waarin opgenomen
