J
Zwakte
k PEPEB-
muni
Voor Bolero Kuialittn
lenen Lage Prijzen
DE NIEUWE BAZAR
Voor een Cadenulie
naar
DE NIEUWE BAZAR
B
I
Verstopping onregelmatige
stoelgang regelt men vlug zonder kramp
of pijn met
MIJnhardfs Laxeertabletten.
Prijs per doos 60 ct. Bij Apoth. en
Drogisten.
LA?
SANATOGEN
Het Zenuwsterkend Voedsel.
1
r
'il
kil
'j'
Sle<
goe
vooral bij
4, 6, 8 of 16 persoons
disponibel, met of
conder Chauffeur.
Harl.-str. Nol - Tel.86
Nieuwstijdingen.
Firma JOHS. TROMP. Snoek
Uit dén Onttrek.
1 w
De
IL
11 i
i 'f
v
h 3 T
Ingezonden Mededeelingen
Ingezonden Mêdedeölingen
i’
LEVERTR.
k •LEEUWARDEN-
vANVALKErfBURq'S-'
beleefd dat mooie trossen honig
zoete druiven verkocht werden te
gen 35 cent het pond?
Zullen wij voor den Zondag niet
eens alle fruitwinkels bestormen om
van dit buitengewone koopje en
deze heerlijke vrucht te profitee
red?
tot onderwijzer aan de Van Boet-
zelaerschool te Amsterdam. De
heer Schurer heeft die benoeming
aangenomen.
Een waardevolle buit.
De Amerikaansche kustwacht-
Trek
king
V<
Bols
Su
dc
Staking te Harlingen.
Woensdag hebben dertig werk-
gekwetst. Daar hét luchtschip ge
vuld was met heliumgas, volgde,
nadat het 70 M. lange omhulse
gescheurd was, geen gasontplof
fing.
De exploisle had plaats in de
motorruimte, waar zich de drie ge
kwetsten in bevonden. Het lucht
schip werd volkomen vernield.
De koudegolf ta Amerika.
De sneeuwstormen in de staat
Z
o
g
o
ju
er
P
K
o;
S
te
naar
F. Schurer onderwijzer te
Amsterdam.
De te Lemmer wegens zijn me
dewerking aan de vereeniging
Kerk en Vrede en zijn politiek op
treden in de Chr. Democratische
Unie geschorste Christelijke on-
„De Wandelaar”.
Zooeven verscheen bij den uitge
ver A. O. Schoonderbeek te Laren
de October-aflevering van „De
Wandelaar”, maandblad, gewijd
aan natuurstudie, natuurbescher
ming, heemschut, geologie, folklore
buitenleven en toerisme.
Niko Tinbergen brengt ons op
nieuw nader tot het leven van on
ze meeuwen, terwijl L. van Breen
zich bezig houdt met enkele
Zeeuwsche variaties op een volks
liedje.
Ds. A. M. van de Laar Krafft
bracht prettige vacantiedagen door
op Terschelling en Vlieland en van
wat hij daar op het gebied der na-
Op klompen ter audiëntie.
De koning van Denemarken
heeft eenige dagen na zijn GOsten
Het is een uitstekend geslaagde derwijzer F. Schurer is benoemd
avond voor „Volksonderwijs” ge
weest. Het aanvankelijk resultaat
was 13 nieuwe leden.
Een grootsch opgezette smokkel-
affaire.
De „Sumatra-Post” meldt, dat
de politie een enorme smokkel-
affaire van vuursteentjes op het
Een tankschip ontploft
Op de Hudson is in de nabijheid
van de stad Troy een met benzine
gevulde tankboot in de lucht ge
vlogen.
Door de ontploffing werden
Twee in de nabijheid liggende Toen men zijn safe opende, bleken
schepen vlogen in brand.
In de stad Troy was de lucht
druk op het moment der explosie
zoo hevig, dat duizenden ruiten
werden verbrijzeld.
tracht men vyel eens te
vervangen door „goed
koop e” soorten, maar
het zal niet gaan, want
alle pepermunt is geen
pepermunt en vooral alle
pepermunt is geen J§T
pepermunt.
Er zit in deze pepermunt
iets, wat men in andere
soorten mist, en wat haar
zoo aantrekkelijk maakt en
tot een gezocht artikel
onder alle omstandigheden,
maar vooral in de komende
maanden.
Oók in rolletjes voor een
dubbeltje.
Engros
WITMARSUM, 22 Oct. De
vrachtautodienst van den heer K.
Algra op Bolsward-Sneek-Leeu-
warden is onderhandsch verkocht
aan den heer Pr Geertema alhier.
Dat men in Nijmegen er nog niet
aanstonds aan toe zal zijn om de
9-daagsche kermis af te schaffen
Is begrijpelijk als men bedenkt dal
deze de gemeentekas dit jaar een
bate bracht van if 63r545.19, een
getal dat misschien vele onzer le
zers doet duizelen en door menig
een niet kan worden uitgesproken.
Toch is het aangenamer te le
zen dat deze week aan de vlsch-
afslag te Volendam een bedrag van
f 1.000.000 aan visch werd geveild,
een som als nog nooit eerder werd
geboekt en dat aan de veiling te
Naaldwijk totaal werd aangevoerd
130.339 K.G. druiven uit het West
land, waarvan de totale opbrengst
f67.742 was.
De grootste aanvoer op één dag
bedroeg 34.357 K.G. Ia het niet om
te watertanden?
WOMMELS, 22 Oct In vele
woningen hier ter plaatse kon men
eenigen tijd geleden radiotoestel-
en aantreffen. Dat dit echter nog
al eenige onkosten meebracht, laat
zich denken, zoodat de exploitatie
van de radio-centrale van den heer
F. v. d. Meer en Zn. alhier, voor
velen een uitkomst werd, daar dit
bij lange niet zoo duur was, als
dat men zelf een installatie, had,
zoodat hiermede eigenlijk elke ca
tegorie van menschen zich dit kon
veroorloven, terwijl ook alle rich
tingen hiervan kunnen profiteeren,
daar men vanuit Hilversum en Hui
zen programma’s krijgt, die ge
boord mogen worden.
Bij de muzikale verzorging tre
den meermalen politieke en andere
redenaars op, terwijl kerkdiensten
vertegenwoordiger van H. M. de
Koningin in Friesland door hjptn
wordt waargenomen. Moge hij nog
lange jaren voor ons gewest als-
zoodanlg gespaard worden.
Met verheuging vermelden wi
voorts, dat het dreigend conflict in
de typografenwereld tusschen
werkgevers en werknemers onder
leiding van den Rljksbemiddelaar
tijdig is bijgelegd en daarmede een
groote ramp voor menig huisgezin
en veel ongerief voor heel het lanc
voorkomen. Wij behoeven dus niet
bevreesd te zijn de volgende week
niet geregeld onze courant op ta
fel te hebben.
hoorigheid. De groei van „Volks
onderwijs” wijst er op* dat een
steeds grooter deel van ons volk
besloten dezen winter twee
openbare vergaderingen te houden
en wel In November te Pinjum een
tooneelavond waar dan zal optre
den de heer Frits Bouwmeester en
in Januari 1931 te Wltmarsum, een
voordrachtavond, met als spreker
Kommer Klein.
Voorts werd f 30 toegezegd voor
aankoop van boeken voor de
Nutsbibliotheken. De heer Q. van
der Weide bedankte als voorzitter.
In diens plaats werd benoemd
Ds. Ruitenberg van Pingjum.
daar in hetzelfde district de eene
stad onder een wit sneeuwdek be
dolven ligt, terwijl in een andere
plaats het weer betrekkelijk goed
is. Aan den Zuidelijken oever van
het Eriemeer was ’t weer zoo
slecht, dat aan twintig meisjes, die
nabij Brant kampeerden, de terug
weg werd afgesneden. Ze hadden
slechts weinig levensmiddelen en
waren zonder vuur of licht.
Op de straatwegen ten zuiden
en ten westen van Buffalo, werd
het verkeer geblokkeerd, maar in
de benedenstad van Buffalo vie
len slechts enkele lichte vlokjes.
De zwaarste sneeuwval wordi
gemeld uit Angola, waar de
sneeuw
nabijheid van die stad werd de
toestand in den afgeloopen nacht
kritiek. Meer dan 200 auto’s kon
den de stad niet bereiken, door
dat de wegen onbegaanbaar wa
ren. Tusschen Wanakch en Dun
kirk stonden naar schatting dui
zend automobilisten.
’r
ARUM, 21 Oct De afd. Arum
van de vereeniging „Volksonder- i
wijs” hield hedenavond een open
bare propaganda-avond. I
Een talrijk publiek, waaronder
ook uit omliggende plaatsen, luis
terde met onverdeelde aandacht
naar al hetgeen er ten gehoore ge
bracht werd. Na een inleidend
woord van den voorzitter, den heer i
J, Wilkeshuis, opende de zangver-
eeniging „Het gemengd Koor”, on
der leiding van mevr. Van der Leij-
Steenbeek den avond met de lie
deren „Eendracht maakt macht” en 1
„Op ’t water”.
Daarna kwam de heer K. de i
Vries, hoofdbestuurslid van 1
„Volks-onderwijs”, van Amsterdam
aan het woord.
O, zoete eendracht, aldus de
spreker, daar roept de heele natie
om. Tweedracht spreekt zoo luid.
Eendracht, geen scheiding tusschen
kinderen en kinderen. De openbare
school staat er als de daad van de
eendracht zelve. Daarom was voor
hem het gezongen lied de wijding
van dezen avond, De openbare
school staat voor allen open. De
geest van het openbaar onderwijs
is vastgelegd in de wet.
Deze spreekt van opleiding tot
alle Christelijke en maatschappe
lijke deugden.
In den breede betoogde de spre
ker hoe ook Jezus geen andere
scheiding maakte, dan die van
rechtvaardigen en onrechtvaardi-
gen. En ook die moeten samenge
houden worden, opdat de zwakkere
de steun zal hebben van het voor
beeld der sterkere.
Dat wil ook de openbare school, veelvuldig voorkomen,
die er staat als symbool van ver-
Hoewel velen aangesloten zijn bij
de V. P. R. O., de N. C. R. V. of de
A. V. R. O. is alhier deze week
nog een afdeeling van de V. A. R.
A. opgericht met als bestuursleden
Johs. Pagels, G. v. d. Duim en B.
Boukema.
Ofschoon het aantal leden nog
miniem is, zal getracht worden
door propaganda en huisbezoek
meerdere leden te verwerven.
spoor kwam, waardoor het gou
vernement vermoedelijk voor een
bedrag van f 100.000 werd bena
deeld. Een Europeesch douane
ambtenaar te Tandjong Balei is
reeds, verdacht van zich te hebben
laten omkoopen, in preventieve
hechtenis gesteld. Zeven groote
Chineesche handelaren, die ver
moedelijk bij deze affaire betrok
ken zijn, werden reeds verhoord.
Twee Chineesche priesters
vermoord.
Communisten hebben te Kian in
de provincie Kiangsi den katholie
ken Italiaanschen bisschop mgr.
Migani, zes priesters en tien reli
gieuzen van Itallaansche, Fran-
sche en Chineesche nationaliteit
gevangen genomen. Twee der
Chineesche priesters zijn gedood,
maar mgr. Migani en een priester
zijn vrijgelaten om een losgeld
voor de anderen te verkrijgen.
Zelfs op zee nog botsingen.
De stoomtreiler Ym 5 (Fries
land), welke Woensdagmorgen
van de visscherij te IJmuiden te
rugkeerde, is op de Noordzee in
aanvaring geweest met een Duit-
sche stoomtreiler. De „Friesland”
bekwam zware schade aan den
voorsteven en maakte in het voor
schip eenigszins water, doch kon
op eigen kracht de haven van
IJmuiden bereiken. Van schade
aan den Duitschen treiler, die
eveneens op eigen kracht de reis
voort kon zetten, is niets bekend.
Auto in een ravijn gestort.
Woensdagmorgen is een Fiat,
bestuurd dor den heer A. F. W.
Freusberg wnd. hoofd van de afd.
laboratorium van het hoofdkanT
toor van den dienst van den Mljn-
bouw te Bandoeng, op den weg
naar Pengelengan in een diep ra
vijn gestort Twee inzittende da
mes, mevr. Hulswit en mevr.
Freusberg, zijn kort na het onge
luk in het Barromeusziekenhuis te
Bandoeng overleden. De heer
Freusberg werd zwaar gewond;
de drie overige inzittenden n.l.
twee kinderen van de familie
Freusberg en de heer N. E. Huls
wit, werden licht gewond.
verjaardag audiëntie gehouden,
om aan de velen, die bij die gele
genheid met een ordeteeken ver
rast waren, gelegenheid te geven,
hem hiervoor dank te betuigen.
Onder de bezoekers waren er ech
ter ook, die om andere redenen
toegang tot den vorst verzochten,
en een van dezen was een vrouw
tje van 72 jaar, afkomstig van de
heidestreken uit Midden-Jutland,
in de buurt van Heming.
De reden van haar bezoek was
den koning eens optnerkzaam te
maken op de slechte opvoeding
der jeugd in Herning. Herning was
vol van boefjes en onechte kin
deren! Zij kwam in een grijzen
.1 L.
schip in beslag genomen, dat ver
dacht werd alcohol voor smokke
laars te hebben vervoerd.
Aan boord van het schip be
vonden zich alcoholhoudende
dranken ter waarde van 360.000
gulden.
De opvarenden werden gear
resteerd.
Een klein Amerikaansch luchtschip
ontploft.
Kort voor het opstijgen in het
vrije veld ontplofte een klein één-
motorig luchtschip, genaamd
„Luchtjacht”.
Commandant Anton Heinen, de
bouwer van het schip, is de vroe
gere bestuurder van de Shehan-
doah. Hij stond in de nabijheid,
maar bleef gespaard. Drie man
van de equipage werden zwaar
lieden in overleg met het hoofdbe- schepen hebben een Canadeesch
stuur van den Centralen Bond van
Transportarbeiders, werkzaam bij
de Scheepvart en Steenkolenmaat
schappij te Harlingen, het werk
neergelegd. Het geschil loopt over
het feit, dat de arbeiders een taak-
loon elschen van f4.25 met be
houd van extra betaling voor over
werk.
Stinkbommen bij een opera.
Zondag is het te Frankfort bij
een vertooning van een opera tot
een schandaaltje gekomen. De po
litie slaagde na veel moeite er in
de ordeverstoorders te verwijde
ren en zette toen de omgeving van
het Operagebouw af. De Japan-
sche prins Takamatsu en zijn ge
volg waren getuigen van het
schandaal.
Was men begonnen met 30 aan-
draagzaamheid, eenheid en saam; sluitingen, dit aantal is in korten
- - -- - tijd gestegen tot 55, zoodat het
boven de huizen in ons dorp één
dradenmassa is.
zich dat bewust wordt. Nooit zal
„Volksonderwijs” zich plaatsen
tusschen het geweten van de ouders
en het kind.
Doch dwalen ze niet, die hun ge
weten bezwaard voeten met het
zenden van hun kind naar de open
bare school? Is er niet gelegenheid
tot godsdienstonderricht, van wel
ke richting ook, vastgelegd In het
leerplan?
In het buitenland denkt men er
niet aan om politiek en godsdienst
te maken tot oorzaken van schei
ding. Maar deze kwestie heeft
naast een moreele ook nog een
maatschappelijke zijde.
De met vertrouwen ontvangen
pacificatie heeft geleid tot een ho-
pelooze versnippering.
De scholenbouw heeft ongeken
de afmetingen aangenomen. Spre
ker herinnert aan een indertijd iq
„De Groene Amsterdammer” ver
schenen teekening, waarop een
tuin, waarin ettelijke paddestoelen
uit den grond verrijzen, ieder een
richting vertegenwoordigende. Het
opschrift luidde: „Wie zal dat be
talen?”
De versnippering maakt het on
derwijs duur en slecht. Vooral het
laatste is jammer, omdat voor het
kind niets te goed is. Alles moet
gaan voor het kind, in het belang
van het kind. Daarom ook samen
werking van school en huis. Hier
is een taak voor de oudercommls-
sies. De opvoeding moet door huis
en school samen gedragen worden,
want opvoeden is een moeilijk
werk. We staan voor raadsels. We
weten niet wat zich uit het jonge
leven ontwikkelt. Daarom eerbied
voor de jeugd en geef gelegenheid
tot een zoo groot mogelijke ont
plooiing.
Hoe belemmert ook de helllooze
Maar hebben wij het niet eerder versnippering, bewaarschoolonder-
wljs, buitengewoon onderwijs, am-
bachtsschoolonderwijs, landbouw-
hulshoudonderwljs, enz.
Waartoe de scheiding? De open
bare school heeft tot hooge taak
te vereenlgen wat gescheiden is, en
is daarom de Christelijke school in
de daad. „Volksonderwijs” zal
daarvoor pal staaq.
De hier in groote lijnen aange
geven rede, die om zijn documen
tatie allerbelangwekkendst was en
om zijn vorm bewondering verdien
de, werd onder ademlooze stilte
aangehoord.
Van de gelegenheid tot debat
werd geen gebruik gemaakt.
Hierna zong de zangvereenlging
nog „Schaemt U niet ’t armoedig
schijnen”, „Mijn dorpje”, Die mijns
Nut van t Algemeen, in het loge- harfen vrede zijt” en „Wiegelied”,
ment van den heer H. Bruinsma, zeer waardeerende woorden
.ciie .Z^er van den voorzitter aan het slot van
den avond ten aanzien van de me
dewerkenden gesproken, zullen
door de meeste aanwezigen als
zoodanig- zijn meegevoeld.
genieten. De redacteur, Rinke Tol
man, weidt uit over de schoonheid
der vlinders en wel naar aanleiding
van een onlangs verschenen Duitsch
boek.
C. A. van der Gen vraagt aan
dacht voor een snellen groeier,
waarmee hij ’n bepaalden padden
stoel bedoelt, terwijl A. Scheygrond
het heugelijk feit meedeelt, dat een
reigersoort, die niet meer in ons
land broedde, de kwak, zich op de
Reeuwijksche plassen heeft ver
toond.
De aantrekkelijkheid van Em-
mens omgeving wordt door C. A.
Schilp geschetst; J. I. van Door-
ninck vertelt opnieuw van de vo
gels rondom Linschoten; meer dan
honderd soorten.
Ook ditmaal wordt in de rubriek
„Van en voor de lezers” (natuur-
listorisch allerlei) o.a, van de
kruisbek-invasie gewag gemaakt..
Evenals de vorige, is ook deze
aflevering weer kwistig geïllus
treerd met foto’s en aanteekenin-
gen.
1 t
Een gevaarlijke misdadigersbende
gepakt
In den aanvang der maand
September werd te Aken gear
resteerd een gevaarlijke misdadi-
jersbende, die als operatieterrein
Sloord-Duitschland en het aan
grenzende Nederland had geko
zen, schrijft de „Limb. Ct.” Gedu
rende de maand September kon
den reeds zeventig misdrijven
worden opgehelderd. Uit het on
derzoek bleek, dat een moord met
roof zich uitstrekt tot Rotterdam.
De misdadigers werden door de
maréchaussee achtervolgd tot in
Aken. Eenigen hunner werden ge
arresteerd. Onder hen bevindt zich
de 19-jarige Walter Leese uit Bo
chum. Door zijn aanhouding
kwam de heele serie misdrijven
aan het licht. Leese zelf heeft reeds
104 diefstallen met braak- en be-
roovingen bekend. In Mei van dit
jaar werd in de pastorie te Har-
denberg bij Kerkrade ingebroken.
De dieven maakten van hun revok
vers gebruik.
Leese heeft zich ook langen tijd
in Nederland opgehouden. Hem
wordt ten laste gelegd te zamen
en in vereeniging met collega-roo-
vers te Rotterdam, een Sakser, die
uit Amerika was teruggekeerd, tuur ervoer," laat"hij °de ïezers mee
vermoord en van f 17.000 te heb-i
ben beroofd.
Op de vraag waar het lijk ge
bleven is antwoordde Leese la
chend: „Zoek maar rustig de
Maas af/’
De kerkdienst zonder licht en
predikant.
Zondagavond heeft de dienst-
1.20 Meter hoog ligt. In de doende geestelijke, reverend E. A.
Merryweather op een eigenaardige
wijze en van Newcastle’s paro
chiekerken verlaten. Hij dompelde
het gebouw in duisternis en liet de
300 kerkgangers in de kerk achter,
omdat drie parochianen, die hij in
den morgendienst geëxcommuni
ceerd had, den avonddienst toch
bijwoonden. Deze drie parochia
nen waren tegenwoordig geweest
op een vergadering, waarop den
geestelijke bevel was gegeven en
kele kerkelijke sieraden, t.w. een
sacramentshuisje, processiekrui-
sen, kandelaren en een wierookvat
uit de parochiekerk te verwijderen.
Den drie parochianen ontzegde hij
in den morgendienst den toegang
tot de godsdienstige plechtigheden
voor den tijd van drie jaren. Hij
voegde hieraan toe, dat, indien zij
’s avonds de kerk zouden binnen
treden, de dienst zou worden uit
gesteld tot het moment waarop zij
het gebouw zouden verlaten heb
ben.
Met hun aanhangers hadden de
geëxcommuniceerden in den
avonddienst de voorste banken
bezet. De geestelijke kwam om
halfzeven het kerkgebouw binnen,
beklom den kansel en deelde
mede: „Er zal geen dienst zijn”.
Vervolgens keerde hij huiswaarts,
na al de electrische lampen te heb
ben uitgeschakeld, behalve de
lamp boven het doopvont.
Verbaasd bleven de kerkgan
gers zitten. Een paar aanwezigen
verlieten het kerkgebouw, maar de
protesteerenden bleven achter en
verklaarden in de donkere kerk
den normalen tijd van den avond
dienst te zullen blijven Hetgeen
ook werkelijk geschiedde. Daarna
verlieten zij het bedehuis op orde
lijke wijze.
De moderne techniek ten dienste
van zwendelaars.
De politie te New-York heeft
een bevel tot arrestatie uitgevaarr
digd tegen Charles Bob, een fi
nancier die al sedert een week
wordt vermist. Hij wordt beschul
digd van frauduleuze manipula-
__.ro ties, waarbij een bedrag van meer
verscheidene personen gedood. dan 7 millioen gulden gemoeid is.
zich daarin niet de effecten te be
vinden, die er volgens de boeken
in moesten zijn en nu zoekt de
justitie zoowel te New York als te
Chicago naar den financier. Een
week geleden vertrok Bob per
vliegtuig, maar hij is niet terugge
komen en ook zijn vrouw zegt niet
te weten waar hij zich bevindt.
„Bij aigemeene lichaamszwak
te, wanneer een goed voedings
middel noodig is, dat niet
alleen verloren krachten terug
geeft, maar ook de maag prik»
kelt tot nieuwen eetlust, geef
ik Sanatogen, meestal met het
beste succes,”
rok, met een grooten zakdoek als
hoofddeksel, vastgebonden onder
haar kin en op haar viltschoenen
Ondtr haar arm had zij een mandje
waarin een paar nieuwe klompen
verborgen waren. Deze zou zij
aantrekken als zij bij den koning
werd toegelaten, doch eerder niet'
smetteloos als zij zelf, zouden zij
zijn, als zij binnentrad. Edoch, ze
kreeg den Koning zelf niet te spre
ken, en kon hem dus haar klacht
New-York traden zeer grillig op, ook niet overbrengen. Zij vertelde
aan een der buiten wachtenden
bij haar terugkeer, dat zij wel van
een lakei 20 kronen had gekregen.
'n I-
I l F
WITMARSUM, 22 Oct. In de
heden gehouden vergadering van
de afd. Witmarsum van de Mij. tot
ment van den heer H. Bruinsma,
U '4 f
ZIJ
r.
I
t
Purol hij Ruwe Handen
I»
Oi
01
AUTO noomg
BI.U1M
-
'tL
1 I
j V
ril./
schreef Dr. T. v. «L Hoom^De» Haag.
Sanatogen sterkt Uw lichaam op
volkomen natuurlijke wijze, het wekt
den eetlust op en geeft de zenuwen
nieuwe kracht. Reeds na een kort
Sanatogengebruik zult gij kunnen be
merken dat gij U beter jgaat voelen
en gij zult hooaOa dat gij er beter
gaat uitzien.
In alle Apoth. en Drog. vanaf f l.- p. bos.
'.t'
I'
f
1
ii"
IJ p
y h O f O