HOFSTEDE
Tandarts NIJK
uit de stad.
NOEM
De Bolswardsche Courant en Westergoo
Woensdag 15 Juli 1931
No. 55
VREDE OP AARDE.
Official Ford Dealer
Bolsward - Telef. 86
BRILLEN
BREUKBANDEN
Uit den Omtrek
Stadsnieuws.
en
A
10 cent de KM.
Advertentiën per regel:
Woensdagsnummer 10 cent.
Zaterdagsnummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Verschijnt Dinsdags-
Vrijdagsavonds.
Heeft men hier zijn voordeel gedaan
met het feit, dat de karventer op Zater*
dagmiddag en ’s avonds twee maal een
bepaald bedrag had afgegeven en was
men met dit feit bekend? Hoe het ook
zij, een bedrag van f 160 is door de die
ven buit gemaakt.
De politie heeft direct een uitgebreid
onderzoek ingesteld en te hopen is het
dat spoedig licht in deze zaak moge ge
bracht worden.
Postduivennieuws.
Zondag j.l. had de wedvlucht vanaf
Zwemschool Bolsward.
De temperatuur van het water bedr.
heden 20 gr. C.
KIMSWERD, 13 Juli. Onder leiding
van het bestuur der kaatsclub, dat te
vens de prijzen uitloofde, hielden Zon
dagmiddag een 6-tal jongensparturen ’n
kaatswedstrijd.
De uitslag is als volgt:
1ste prijs: A. van der Zee, D. Kuipers
en S. Ysselstein.
2de prijs: H. Postma, J. Joltinga en
S. Bruma.
3de prijs: Y. Ginga, K. Aukema en A.
Jagersma.
(irootzand 18, SNEEK, Telef. 332
Wij leeren het U11
NIEUWE WAGENS
WITMARSUM, 13 Juli. Op de kam-
pioenstentoonstelling te Groningen ver
wierf de Gordon Setter van den heer
P. Steensma alhier, weer 2 eerste prijzen
in de hoogste klasse, bestaande uit 2
prachtige zilveren sportbekers.
is WOENSDAG 15 JULI
De Frlesche Elfsteden motortocht.
Deze tocht werd vanuit Gorredijk in
twee etappes gereden. De eerste etappe
via Oranjewoud, Hindeloopen, Bolsward
Leeuwarden.
De 2de over Harlingen, Dokkum naar
Gorredijk.
De deelname was ruim voldoende.
Contröle was er in de verschillende
hotels door diverse bestuursleden
Voor Bolsward was dit in Hotel de
Wijnberg, waar ongeveer tusschen half
elf en half twaalf de Verschillende rijders
de contröle passeerden.
We hebben bij de namen der deelne
mers geen Bolswardsche deelnemers
kunnen ontdekken.
speeltuin, en zich een versnapering wel
lieten smaken.
Dank zij het schitterende zomerweer
kon ook een tochtje met de boot over
het Paterswoldsche meer gehouden wor«
den, wat zeer aantrekkelijk was.
Nadat men hier nog eenigen tijd ver
toefd had, werden de btissen weer op
gezocht en reed men over Norg, Veen
huizen, Donkerbroek naar Oranjewoud,
waar gepleisterd werd.
Ook hier was een prachtige speeltuin
wat bij de kinderen wel in den smaak
viel. Vooral de kettingbrug was hier
voor de jeugd het aantrekkingspunt, ter
wijl ook de doolhof, welke nogal inge
wikkeld was een mooie attractie was.
Toen zich bij de jeugd teekenen van
vermoeidheid begonnen te vertoonen,
werd na nog ecns getracteerd te zijn
over Heerenveen en Akkrum huiswaarts
gereden, waar men pl.m. 9 uur arri
veerde, opgewacht door een groote me
nigte, waaronder vanzelfsprekend vele
ouders.
Dank zij de goede orde en regeling
door het hoofd der school, den heer
Van der Kamp, getroffen, kon dit reisje
als bizonder geslaagd heeten en zal zeer
zeker bij de kinderen nog langen tijd in
dankbare herinnering blijven.
t De 13e fietsbedevaart naar Dok
kum is Zondag j.l. schitterend geslaagd.
Meer dan 600 personen hebben aan
deze tocht deelgenomen.
Er waren onder de pelgrims enkele
die reeds om 2 uur in den nacht hun
fiets bestegen hadden.
in Dokkum werd de plechtige Hoog
mis opgedragen door den WelEerw. Heer
Kap. J. Hankekamp uit Leeuwarden. De
feestpredikatie werd gehouden door
Kap. Koopmans uit Workum, terwijl het
Workumer zangkoor zeer verdienstelijk
de 2-stemmige mis „Perosi” zong.
’s Middags half 2 had een plechtig
Lof plaats, waarbij door Pater de Wit
uit Bolsward een predikatie werd ge
houden.
Om half 4 werd de terugtocht aan
vaard.
WOMMELS, 11 Juli. Maakten verle
den week de beide laagste klassen der
Openbare Lagere School een reisje naar
Oranjewoud, heden was het de beurt aan
de hoogste klassen eens een tochtje te
maken.
Met 2 autobussen van den onderne
mer Boonstra werd ’s morgens 7 uur
van school afgereden en ging het over
Leeuwarden naar Groningen, waar men
wandelende de stad bezichtigde, o.m. ’t
zoo bekende Sterrebosch.
Vandaar werd de reis voortgezet
naar Paterswolde, waar voor allen veel
te genieten viel en de kinderen zich
uitermate vermaakten in de groote
WOMMELS Op Initiatief van eenlge
kaatsliefhebbers werd alhier een kaats-
partij gehouden onder dorpsgenooten.
Deelgenomen werd door 30 kaatsers,
gerangschikt in 3 parturen van 3 perso
nen, zoodat een mooie lijst kon worden
samengesteld.
Trots de harde wind welke in den be
ginne over het terrein blies, zijn er toch
prachtige partijen gespeeld.
De 1ste prijs werd behaald door: F.
Wiersma, D. Faber en B. Anema.
De 2de prijs verwierven A. O.
lema, P. Heeringa en D. Bosma.
De 3de prijs viel ten deel aan het par
tuur H. Tippersma, L. van der Leij en
Q. Spannenburg.
Vele kaatsliefhebbers volgden met
belangstelling dezen wedstrijd.
NIJLAND. Op de te Sappemeer j.l.
Zondag gehouden draverijen behaalde
de heer P. Kramer met „Rentinus” een
eerste prijs, f500.—.
De eind- en overgangsexamens aan het
Gymnasium te Sneek.
Van het toe^afings-examen zijn ge
slaagd alle candidaten, n.l.:
T. Asselman te Sneek, IJ. Bootsma te
Loënga, C. de Bouter te Sneek, R. Brou
wer te Oudehaske, *A. Corée te Lemmer,
♦J. Halbersma te Sneek, *W. Jongkind
te Sneek, *A. Karsten te Sneek, Joh.
Osinga te Heeg, *A. Slim te Sneek, H.
Veenstra te Arum, D. de Vries te Lem
mer, P. L. J. de Wit te Sneek, en K.
Zwarthoed te Lemmer.
Bevorderd zijn van:
Klasse I naar II: J« Breeuwsma te
Nijland, Br. van der Gaast te Heiden
schap, R. Heerema te Sneek, H. Henge-
veld te Oosthem, M. Hijlkema te Hei
denschap, D de Jong te Witmarsum, H.
Oskam te Goënga, J. Rienstra te Oos-
terend, J. Wiarda te Sneek en H. Zon-
dervan te Oppenhuizen. Afgewezen 5.
Klasse II naar III: W. Feenstra te
Sneek, J. Gras te Abbega, C. Horsting
te Sneek, P. Kloek te Longerhouw, G.
Wassenaar te Ijlst. Eén leerling wegens
ziekte geen eindrapport
Klasse III naar IV: J. Broersma te
Sneek, J. van der Gaast te Hommerts,
W. Glashouwer te Hindeloopen, P. Huin-
stra te Scharnegoutum, •M. Jonkmans
te Sneek, K. Oskam te Goënga, H. Tjeer-
de te Workum, Th. de Wit te Sneek
voorwaardelijk. Afgewezen 2.
Klasse IV naar V: J. Christmann te
Amsterdam, J. Couperus te Nijhuizum,
W. Engelkes te Wommels, F. Haagsma
te Sloten, B. Hofstee te Bolsward, J.
Jörg te Sneek, J. Kroon te Woudsend,
H. Kuipers te Wommels en *M. van der
Meulen te ’t Zandt (Gron.), voorwaar
delijk. Eén leerling wegens ziekte geen
eindrapport. Afgewezen 1.
Klasse V naar VI: B. Geerling (afd.
B.) te Dorkwerd, S. van Popta (afd. A.)
te Oudega (W.), M. Schrale (afd. A.)
te Oppenhuizen, voorwaardelijk, J. van
der Velde (afd. A.) te Hommerts en
W. van de Witte (afd. B.) te Bolsward.
zijn meisjes.
Bij gelegenheid van de openbare pro
motie der leerlingen van het gymnasium
werd de conciërge, de heer P. Koopmans
door den rector gehuldigd en hem een
barometer en een couvert met inhoud
aangeboden, nu hij zijn betrekking 12V£
jaar had vervuld.
BIJ UWE INKOOPEN
DIT BLAD.
Wanneer we in onzen tijd aan eiken
bewoner van onzen aardbodem de vraag
zouden voorleggen: Zijt gij voor of te
gen den oorlog? dan is de veronderstel
ling gewettigd, dat 99 deze vraag
met tegen den oorlog zullen beantwoor-
üen.
Eigenlijk zou het een overbodige
vraag genoemd kunnen worden. Veron
derstel dat op een en hetzelfde oogen-
blik aan de 1800 millioen aardbewoners
deze vraag kon worden voorgelegd, het
antwoord „tegen” zou als een geweldige
donder door del luchten schallen, een
donder met sterker expressie dan een
geweldige aardbeving.
Indien dit bijna onomstootelijk vast
staat, dan vragen we ons af, waarvoor
dan een wereldreferendum, zooals de
Belgische en Duitsche bladen willen, of
een petitionnement waarvan de Neder,
landsche Dagbladpers de primeur heeft.
Wil men nu werkelijk aan alle menschen
vragen of ze werkelijk tegen den oorlog
zijn? Dat lijkt ons inziens het grootste
comediestuk dat ooit opgevoerd werd.
Waarvoor dan dit referendum of peti
tionnement? en het antwoord luidt: om
een geweldigen druk uit te oefenen op
de diplomaten die te Genève bijeen zul
len komen en daar willen overwegen of
het werkelijk mogelijk is om te komen
tot bewapeningsbeperking. Die bijeen
komst zal zeer waarschijnlijk gehouden
worden in 1932, dus 34 jaar nadat te
Den Haag de eerste vredesconferentie
gehouden werd.
Wat al rampen zijn in die 34 jaar
over onze hoofden heen gegaan. We
noemen o.m. de oorlog tusschen Enge
land en den Boerenrepubliek en de reus
achtige menschenvemietiging in den
oorlog van 1914.
Met deze geweldige voorbeelden voor
oogen zal men in alle oprechtheid eer
lijk en ernstig de vraag onder de oogen
zien, of de volken er toe te brengen zijn
hun bewapeningswedloop te staken en
minder materiaal te laten aanmaken.
Alles wat in de voorbije jaren aan be
sprekingen omtrent dit onderwerp is
gewijd, is slechts een voorspel geweest
tot de groote daad die men in 1932
tracht daar te stellen.
Wat is het vertrouwen in de diploma
ten, die voor elk land aan deze confe
rentie zullen deelnemen, ontstellend
klein, dat men meent door een reusach
tig referendum liefst de uitspraak van
alle menschen in de beschaafde landen
een geweldige pressie op hen te moeten
uitoefenen, opdat ook zij zich openlijk
zullen uitspreken tegen den oorlog. On
der den druk van deze meening aller
volken denkt men meer heil van de be
wuste conferentie te verwachten.
Nu zijn we in ons landje niet geheel
onkundig aan een petitionnement of re
ferendum. We hebben het in het laatste
jaar 2 maal mogen meemaken. Een te
gen de radio-beslissing van 15 Mei en
één tegen de Vlootwet. Geweldige
vrachtauto’s waren noodig om de pa
piermassa, voorzien van de handteeke-
ningen van een gedeelte van ons volk
naar Den Haag te transporteeren, maar
hoe nietig van omvang is dit vergeleken
bij een wereldreferendum een uitspraak
van alle menschen. Het resultaat van ’n
wereldstemming zou zijn, dat dagen lang
alle wegen naar Genève geblokkeerd
zouden zijn met vrachtauto’s beladen met
een geweldige papiermassa. Al dat pa
pier, opgestapeld zou hooger reiken dan
de hoogste berg.
Een dergelijk plan echter past juist
in het raam van onzen tijd. We zijn ge
woon geraakt alles groot te gaan doen,
maar vragen we ons wel eens af, waar
voor deze werelduitspraak. Kort en goed
gaat het toch om deze vraag: Zijt gij
voor of tegen den oorlog?
Zijt gij er dus voor of tegen:
dat elke dag, jaar in, jaar uit, 26
millioen gulden wordt uitgegeven voor
weerbaarmaking van het volk, voor de
aanmaak van kanonnen, oorlogsvliegtui-
gen, onderzeeërs en gifgassen? terwijl
voor datzelfde geld productieve werken
ondernomen konden worden, die mede
een einde zouden maken aan de crisis
en haar droevige gevolgen.
Zijt gij er voor of tegen:
dat zeven millioen jonge mannen jaar
lijks onttrokken worden aan de samen
leving en de productie van nuttige za
ken om voorbereid te worden elkaar op
de meest geraffineerde wijze te vernieti
gen?
Zijt gij er voor of tegen:
dat de monsterachtige dwaasheid van
1914 op nog gruwelijker wijze herhaald
zal worden en Europa gemaakt tot een
groot kerkhof?
Zijt gij er voor of tegen:
dat de wereld opnieuw dat tooneel
van ellende moet beleven, die langdu
rende crisis, die millioenen mannen en
vrouwen broodeloos maakte en zuchten
doet in kommer en ellende.
Óch, die vragen zijn immers overbodig.
Hier is het antwoord niet meer twijfel
achtig. Het moest niet noodig zijn na
alles wat de jaren 1914-1918 en daarna
ons geleerd hebben en met de zeker
heid voor oogen, dat een nieuwe wereld
oorlog niet denkbeeldig is. Het moest
niet noodig zijn thans nog aan de men
schen te vragen of zij tegen oorlog zijn.
Te veronderstellen dat de heeren diplo
maten nu nog niet zullen weten, wat
iedereen weet en dat het daarom noodig
is hun eens goed in te peperen wat de
volkswil is is ons inziens te absurd.
Wie honderd menschen vraagt: wat
wilt gij, oorlog of vrede? dan zal hon
derdmaal het antwoord hooren: Natuur
lijk vrede.
Zoo ook wie millioenen menschen de
ze vraag voorlegt, zal evenzooveel maal
datzelfde antwoord hooren, misschien
dat zelfs het handje vol belanghebben
den bij den oorlog deze vraag in dien
zelfden geest zullen beantwoorden.
Niemand wil immers den oorlog en
toch... geeft de wereld dagelijks 26
millioen uit... zooals men zegt om den
oorlog, die komende is, te keeren.
Dat is het raadsel van onzen tijd. In
geval daarom het wereld-petitionnement
ons nader kan brengen tot oplossing
van dit raadsel roepen we allen toe:
laat niets onbeproefd, dat ons brengen
kan tot het „vrede op aarde”.
Orleans plaats, afstand 620 K.M.
Doordat velt liefhebbers hun duiven
inhielden om Zondag a.s. vanaf Bor
deaux te vliegen, was er weinig animo.
Slechts een 6-tal werd in combinatie
met Sneek verzonden.
.Van de zes verzonden duiven kwa
men slechts 2 stuks terug. Zondagmid
dag arriveerde de bekende kampioen
van den heer De Ruiter, welke no. 1
wdrd dn Maandagmorgen om <71,43.20
uur no. 2, van Gebr. Bangma.
Met deze uitslag heeft de heer D. de
Ruiter voor de derde maal het kampi
oenschap op de eerste tour oude duiven
behaald.
Vermeldenswaard is zeker, dat steeds
dezelfde duif het kampioenschap be
haalde.
Het aantal punten op de 8 afgeloopen
vluchten door den heer Ruiter behaald,
bedraagt 2760. Nis no. 2 Gebr. Bangma
met 2365.
Zondag a.s. kunnen de meeste liefheb
bers hun hart ophalen, er staan n.l. 3
vluchten op het programma.
Ten eerste Bordeaux, afstand 1020
K.M. Loslating Zaterdagmorgen 5 uur.
Inkorven Dinsdag 14 Juli ’s avonds van
7 tot 7.30 uur te Sneek.
Ten tweede Maastricht als laatste
vlucht der 2de tour tevens afdeelings-
wedvlucht. Inkorven Vrijdagavond 6 uur
café De Groene Weide van Van der
Werf.
Ten derde Zwolle als eerste wedvlucht
met jonge duiven. Inkorven Vrijdag
avond 7 uur, plaats alsvoren.
27^1 Jaargang
waarin opgenomen
Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD A Telefoon No. 12
Het Onweer.
Een kort maar hevig onweer ontlastte
zich Zondagnacht over onze plaats.
Reeds vroeg in den avond begon het
in de kimmen iets te flikkeren, als een
voorbode dat het traditioneele uur van
nachtrust deze avond wel eens iets later
kon worden.
Ongeveer 12 uur was het hoogtepunt.
Onophoudelijk ratelde de donder en hei
lichten was niet van de lucht.
Op een gegeven moment kleurde de
hemel zich aan de Noordkant roodachtig
en was het vermoeden gewettigd dat
ergens brand ontstaan was.
Toen we op de brug bij de Sneeker-
poort een kijkje gingen nemen, bleek dat
een boerenplaats bij Burgwerd in brand
stond. Hoog sloegen de vlammen op;
het was een geweldige vuurzee.
We zijn Maandagmorgen vroeg eens
ter plaatse gaan informeeren. De eige
naar, de heer M. H. Galema, wonende
aan den weg Burgwerd-Hartwerd stond
met enkele van zijn huisgenooten de
ruïne aan te zien; niets was gespaard
gebleven. Een paar kasten lagen als het
eenig geredde huisraad in het gras voor
de woning.
Veel valt er niet te vertellen, ant
woordde de eigenaar ons. Toen we be
merkten dat het bij ons ingeslagen was,
meenden we dat het alleen bij het ach
tergedeelte brandde, en zijn we direct
met man en macht aan het blusschen
gegaan. Terwijl we hiermee nog bezig
zijn, slaat opeens de vlam uit alle hoeken
van het huis.
Zoo spoedig mogelijk werden toen de
huisgenooten bijeen geroepen en hebben
we nog getracht iets van het huisraad te
redden. De kamers waren echter direct
vol rook, zoodat we om ongelukken te
voorkomen, hiermee zijn opgehouden.
Gelukkig dat de windrichting niet
was zooals hedenmorgen, de schuin te
genover liggende plaats was zeker ook
in vlammen opgegaan.
De motorspuit van Witmarsum was
spoedig ter plaatse en kon mede uit
breiding van den brand voorkomen.
Ook in onze stad is een woning aan
het Bolwerk door het hemelvuur getrof
fen. Gelukkig ook hier geen persoonlij
ke ongelukken en wonder genoeg ook
geen brand.
Alleen wat materieele schade. Zoo
vertelde men dat een fluitketel geheel
plat geslagen was.
t Als een bijzonderheid kan worden
medegedeeld, dat een Barnevelder kip
van den heer IJ. van Kampen, welke
18 weken oud, reeds aan den leg is, wat
niet vaak voorkomt bij zware rassen.
Inbraak te Bolsward.
Na een lange rustperiode hebben de
Bolswardsche dieven weer eens van
zich doen spreken.
In den nacht van Zaterdag op Zondag
is ingebroken bij den heer Nawijn,
groentehandelaar en de hiernaast geves
tigde Coöperatieve winkel. Het zijn de
zelfde panden waar ook bij een vorige
inbraak de dieven hun geluk hebben be
proefd.
Wanneer er eenig verband tusschen
de daders van toen en thans bestaat,
zijn ze nu gesteund door de toenmaals
opgedane ervaring.
Bij den heer Nawijn was het geluk
hun niet gunstig, omdat de bewoner
indachtig de bij een vorige gelegenheid
gevoelige geldelijke aderlating geen
noemenswaardig bedrag ’s avonds in het
benedenhuis achterlaat.
Zoodoende heeft men wel alle kasten
doorsnuffeld, doch niets kunnen vinden.
Bij de Coöperatie had men meer suc
ces.
WESTERGO, 13 Juli. Landbouw,
tuinbouw, veeteelt zijn in Westergo de
hoofdmiddelen van bestaan.
Zoowel bij den land- en tuinbouw als
bij den veeteelt spelen, naast de econo
mische factoren, de klimatologische een
groote rol.
Met angst en vrees vaak, doch altijd
met hoop nog, neemt de landman de
ongunstige invloeden waar met bekom
merd hart, vooral nu in dezen tijd van
malaise. Gelukkig stijgen in den laatsten
tijd de prijzen van enkele landbouwpro
ducten, die op de resp. veilingen In
Westergo worden gebracht, brengen
gemiddeld iets meer op dan verleden
jaar.
Voor een paar Weken bestond nu
evenwel vrees, dat de aanhoudende
droogte, de te veld staande gewassen
veel schade zou doen.
Ook de greide had het veel te droog.
Nu de hoofing was afgeloopen, smachtte
het kaalgeschoren land letterlijk naar ’n
regenbuitje. Heel wat weilanden zien er
armelijk uit. Ook de geringere bemesting
die hier en daar, als gevolg van de ma
laise, moet worden geconstateerd, zal
hieraan geen goed hebben gedaan.
Het voorjaar daarentegen schijnt gun
stig geweest te zijn voor den grasgroei.
Er is deze zomer in deze omgeving veel
en goed hooi gewonnen. Thans is er
regen gevallen. Het aardrijk is gedrenkt
met dit kostelijke vocht. Verschillende
tweede gewassen vooral kunnen hiervan
profiteeren.
•A'T’L.
i
Kuur eenwagen
en stuur zeil
Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f 2.-; inning 15 ct.
Voor het Buitenland f7.- per jaar.
Leesgeld per looper 40 ct. p. kwartaal.
UI.U.K.M
SOLIED ADRES VOOR
- EN
BUIKGORDELS
lEr I
DEJONG s NIEUWSBLAD