BALANSGEDACHTEN.
Man en vrouw zyn één
in hun lof over „Zij’’-crême. Zij is inderdaad
even onmisbaar voor de verzorging van huid
en teint der vrouw, als voor den man die op
pijnloos, spiegelglad en onberispelijk scheren
gesteld is. In prijzen van 20—75 cent.
I
r 0. F. J. HOFSTEDE
I BRILLEN - BREUKBAHDEH
B eti BUIKGORDELS
^lliiiiiioiiifflioiiiiniiiifflra
Woensdag 4 Januari 1933
29— Jaargang
No. 1
Stadsn i eu ws.
Official Ford Dealer
Bolsward Telef. 86
Uit den Omtrek.
Gemengd Nieuws.
en
A
Makkum.
Lage tarieven
Arum.
t het niet zoo gemakke-
A dve r t e n t i n per regel:
Woensdagsnummer 10 cent.
Zaterdagsnummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Verschijnt Dinsdags-
Vrijdagsavonds.
Winkeldieven.
Alhoewel de handel in onzen tijd niet
altijd winstgevend is „verkoopen” is
toch beter dan dat de goederen gewoon
worden weggenomen. In den laatsten
tijd was dit den winkelier R. alhier
meermalen gebleken, dat er iets uit den
winkel vermist werd-
Een tweetal jongelui werd hiervan
verdacht.
Dezer dagen zijn deze jeugdige die
ven op heeterdaad betrapt. Bij een door
de politie afgenomen verhoor bekende
een der jongens en bleek het dat dit
diefachtig clubje bestond uit F. D., D.
A., J. A. en P. K., jongens van 16 tot 18
jaar.
Bij een verder verhoor heeft het ge-
heele viertal bekend.
f Heden slaagde voor het diploma
Vereeniging van Leeraren in het Boek
houden te Amsterdam, onze stadgenoot
Arnold Andriesma, die zijn opleiding
ontving van den heer J. Walraven, Leer-
aar M. O. Boekhouden, alhier.
Sneek.
Geslaagd voor de vereeniging „Vak
onderwijs voor opticien”, gevestigd te
Amsterdam de heer A. M. Sustring te
Sneek.
Een lugubere vondst
Een duiker heeft, naar V. D. meldt in
de haven van Valparaiso een lugubere
vondst gedaan. Hij heeft n.l. tien lijken
opgehaald,welke aan spoorstaven vast
gebonden waren- Men vermoedt dat ’rer
sprake is van een politieken massa
moord, daar een der slachtoffers de in
de maand Juni vermiste communisten
leider Anabalon zou zijn. Anabalon had
een krachtige communistische propa
ganda gevoerd tijdens het bewind van
Davila.
Dood gevonden.
Een 26-jarige man, wonende bij zijn
ouders in Snikkevaardersgang te Gro
ningen, is gistermorgen door zijn vadei
dood in de gang gevonden.
Het bleek, dat kameraden hem des
nachts thuis hadden gebracht en hem
daar neerlegden in de meening, dat hij
zwaar beschonken was. Om halftwaall
gisteravond is hij reeds in bewusteloozen
toestand in de Oelkingestraat gevonden.
Het lijk vertoonde geen uitwendige ver
wondingen; het is door de politie in be
slag genomen.
De onrust in Stiermarken bedwongen.
In verband met de onrust te Vorau in
Stiermarken meldt Reuter, dat de boeren
aldaar de aangekondigde protestbetoo-
ging welke volgens een later bericht
Een „verduisterend” Burgemeester.
De burgemeester van de stad Traben-
Trarbach aan de Moezel, Eduard Smidt,
is wegens verduistering en het verval-
schen van documenten in hechtenis ge
nomen.
Smidt had tengevolge van het ingrij
pen van den landraad zijn ambt einde
November neergelegd. Een daarna inge
steld onderzoek bracht de onregelmatig
heden aan het licht. Zoo heeft hij zich
sedert jaren een hooger salaris laten uit
betalen dan hem toekwam. Ook liet hij
zich provisie betalen voor bestellingen,
die door de stad gedaan werden.
De gemeente-financiën zijn mede hier
door in een zeer slechten toestand ge
komen. De schulden van de kleine stad
worden op niet minder da>< twee millioen
mark geraamd. De verduisteringen moe
ten over een bedrag van 60.000 mark
.oopen.
29 Dec. 1932.
Aangevlogen een witte postduif, ge
ringd no- 875, bij den heer Tj. Bakker.
Alweer een nieuwe groep die gesteund
wordt. Wie volgt?
De minister van Economische Zaken
en Arbeid, mr. T. J. Verschuur, heeft naai
aanleiding van een desbetreffende schrif
telijke vraag van mr. J. A. de Wilde, lid
van de Tweede Kamer, medegedeeld, dal
met het oog op ffe moeilijkheden, waarin
vele kweekers gaan verkeeren, binnen
zeer korten tijd een wetsontwerp mag
worden tegemoet gezien betreffende steun
aan de „Boskoopsche cultures”.
Wij verhuren solide
4 en 6 persoons
AUTO’s, ook zonder
chauffeur.
Auto-ongeval.
Nieuwjaarsmiddag reed een leerling-
chauffeur met een auto van den heer
A. D. tegen de betonleuning van de
Gasthuisbrug. Deze constructie is nog
al stevig, zoodat de auto de gevolgen
van deze kennismaking terdege onder
vond.
De wagen werd nogal zwaar be
schadigd. Ook de bru^ ouning bekwam
eenige averij.
Witmarsum.
„Melkkoning” vermoord.
Larry Fay, een berucht „gangster” van
de New Yorksche onderwereld, bijge
naamd de „melkkoning”, die altijd in een
gepantserde auto vervoerd werd, is dood
geschoten toen hij een nachtclub, waar
van hij eigenaar is, binnentrad.
Volgens Reuter denkt de politie dat de
portier van de nachtclub de moordenaar
is. Hij zou wraak koesteren jegens Fay
omdat deze zijn salaris had gekort.
Wolvee in Irak.
In het Noorden van Irak zijn, ten ein
de er de veeteelt te bevorderen, den laat
sten tijd groote kudden schapen inge
voerd. De dieren bleken er uitstekend te
aarden, maar onvoorzien gevolg is, dat
in deze gebieden nu voortdurend meer
wolven worden waargenomen, die klaar
blijkelijk door de hun geboden kans op
een malsch hapje worden aangelokt en
dan ook al menig schaap hebben ver
slonden.
Dezer dagen is zelfs een uit niet min
der dan 500 wolven bestaande troep op
klaarlichten dag in de nabijheid van Sjer-
gat verschenen, uiteraard tot groote ont
steltenis der bevolking. Hals over kop
vluchtten allen hun huizen in en sloten
zich daar op. Drie kinderen echter, die
zich niet snel genoeg uit de voeten had
den kunnen maken werden een prooi van
de hongerige dieren.
De autoriteiten hebben thans een ieder
verboden, de plaats ongewapend te ver
laten. Tevens is aan de regeering ver
zocht troepen te zenden, ten einde een
drijfjacht op de wolven te kunnen orga-
niseeren.
Ergerlijke baldadigheid.
Te Rotterdam zijn Vrijdagavond om
streeks kwart over vijf aan den Dortsche
straatweg twee stoomtrams, waarvan de
een uit en de andere naar Rotterdam was
vertrokken, met elkaar in botsing geko
men. Beide locomotieven en twee post
wagens ontspoorden, terwijl voorts het
voorbalkon van een passagiers-rijtuig
werd ingedrukt. Geruimen tijd duurde ’t,
voordat de locomotieven en de volgrij-
tuigen weer op de rails stonden. Per
soonlijke ongevallen deden zich niet voor.
De oorzaak van de botsing was een
verkeerde wisselstand, die blijkbaar aan
baldadigheid is te wijten. Kwajongens
moeten namelijk den wissel hebben om
gegooid even voordat de tram uit de
richting van de Rosestraat naderde.
Een welkome Oudejaarsverrassing.
De Amerikaansche schatkist heeft
gehoor gegeven aan den eisch van
132.055 belastingbetalers, die protes
teerden wegens het teveel belas
ting betaald hebben. In het geheel be
taalt de schatkist 86J£ millioen dollar
terug, voor elke 18 dollar die gestort
waren, één terug- Het hoogste bedrag
kreeg de United Fruit Co. terug: bijna
3 millioen dollar. Aan bij ons bekende
Amerikanen werd terugbetaald: ambas
sadeur Andrew Mellon 8000, Douglas
Fairbanks 72.000, Ranon Novarro
$7600, Conrad Nagel 4000, kolonel
Lindbergh 1243.
Postduivennieuws.
Reeds dezen zomer meldden we reeds
welke successen die de Bolswardsche
Postduivenliefhebbers in de Provinciale
Concoursen behaalden.
Op den 2e Kerstdag in Sneek gehouden
Jaarvergadering van Afd. H. van den Alg.
Ned. Bond van Postduivenliefhebbers,
bleek pas hoe groot deze successen wa
ren. Van de 8 afdeelings concoursen de
afgeloopen zomer gehouden, behaalden
de Bolswardsche liefhebbers 6 eerste, 6
tweede en 7 derde prijzen. Generaal
Kampioen over de provincie werd D.
Bangma met 152 van de 200 te halen
punten. No. 2 werd Th. de Jong met 104
punten. No. 3 H. W. Bos, Sneek, even
eens 104 punten. No. 4 W. L. Kroon te
Sneek met 97 punten. No. 5 en 6 de hee-
ren Y. de Vries met 86 en J. Gerritsma
met 76 punten. Alzoo 4 Bolswarders bij
de eerste zes. Meer dan de helft der uit
geloofde prijzen kwamen naa Bolsward,
terwijl de heer A. Bangma met de eerste
vogel over de drie Noordelijke Provin
cies een beker verwierf en tevens een
beker won op de wedvlucht Eijsden. Al
zoo een pracht prestatie op postduiven-
gebied.
Naar aanleiding van deze successen
houdt de P. V. „De Luchtpost” een club-
tentoonstelling, welke a.s. Vrijdag en Za
terdag wordt gehouden. (Zie advertentie
in dit blad). Tevens worden hier al de
gewonnen prijzen tentoongesteld.
31 Dec. 1932.
Heden Zaterdagmiddag te 4 uur had
in de Raadszaal ten Gemeentehuize Won-
seradeel het afscheid plaats van den heer
D. Kip, gemeente-veldwachter te Ping-
jum, die heden ontslag werd verleend,
wegens de pensioengerechtigde leeftijd.
De heer Burgemeester Mr. L. K. Okma,
die den aftredende functionaris het eerst
toesprak, waardeerde het ten zeerste,
dat, behalve de collega’s van de heer Kip
uit de verschillende ressorten in de ge
meente Wonseradeel, ook aanwezig wa
ren de Marechaussee en de Rijksveld-
wacht, omdat deze drie organen een één
heid vormen en op elkaar zijn aangewe
zen. Uit een persbericht had spreker ge
lezen dat de heer Kip in zijn standplaats
Pingjum zeer gezien was. Bij de Zuider
zeewerken te Kornwerderzand en te
Breezand mochten allen hem wel, omdat
hij op bijzondere en aangename wijze
met de menschen daar wist om te gaan.
Gedurende een lange reeks van jaren
heeft hij als Veldwachter de gemeente
trouw gediend, een woord van hartelij-
ken dank is hier dan ook op zijn plaats.
Dat het hem met zijn vrouw en dochter
in zijn nieuwe woonplaats Harlingen
goed moge gaan, was de; wensch van den
heer Burgemeester.
Hierna spraken nog zijn collega’s
Feenstra en de Chef-Veldwachter Plaat,
die speciaal roemden zijn correcte hou
ding ten opzichte van zijn superieuren.
Hierbij sloten zich aan de Chef-Rijks-
veldwacht te Bolsward en de opperwacht
meester der Kon. Marechaussee te Mak
kum, waarna de aftredende functionaris
voor de waardeerende woorden zijn har-
telijken dank uitsprak.
weer wat afgelast ten slotte toch nog
hebben gehouden. Er namen 1500 boe
ren aan deel.
Tegelijkertijd onderhandelden delega
tie» met de regeeringsvertegenwoordigers
en burgemeesters, alsmede met den rech
ter van instructie over de vrijlating der
gearresteerde boeren.
Nadat de rechter aan den officier van
justitie te Graz had medegedeeld, dat de
boeren zich rustig gedroegen, dat niets
onwettigs was geschied en voor herha
ling der samenscholingen niet behoefde
te worden gevreesd, werd de vrijlating
der aangehouden boeren toegestaan.
De te Vorau verzamelde boeren ver
lieten daarop tegen den avond het dorp.
Wanneer de drank is in de man
Acht verpleegden van een Hamburgsch
armenhuis, waren op tot nog toe onop
gehelderde wijze in het bezit Van alcohol
gekomen.Zij werden rumoerig en toen
een beambte hen tot kalmte maande, vie
len zij hem aan en mishandelden zij hem
ernstig.
De door andere verpleegden gewaar
schuwde opzichter werd door de be-
schonkenen, die reeds eenige tafels en
stoelen hadden stukgeslagen, eveneens
aangevallen en uit het vertrek gedron
gen. Met behulp van het andere personeel
slaagde men er tenslotte in de twee befcW’
hamels van het troepje beschonkenen te
overweldigen, waarbij nog een beambte
door een messteek werd gewond.
Pas toen een Uberfall Kommando ar
riveerde, kon de rust definitief hersteld
worden. Vier verpleegden werden gear
resteerd.
Voetballen.
1 Jan 1933.
Hedennamiddag speelde de S. V. C. V
tegen Westergoo I te Arum. De Snee
kers wonnen met de stand 111. De
scheidsrechter was de heer Slippens van
Sneek.
Als het mogelijk ware morgen aan den
dag plotseling door een machtige wet
het koopen op afbetaling over de geheele
wereld met één slag af te schaffen, zou
dit niets minder dan een crisis beteeke-
nen. Ofschoon betrouwbare statistieken
ontbreken, kan veilig op grond van de
practijk worden aangenomen, dat tegen
woordig tal van groote artikelen voor het
grootste percentage op afbetaling ge
kocht worden. Dat zijn naaimachines,
stofzuigers, piano’s groote gereedschap
pen, werktuigen, installaties van kleine
zaken, huizen, groote meubelen, fietsen,
motorrijtuigen tot auto’s toe, kleeding,
machines, complete ameublementen tot
zelfs volledige huisinrichtingen, fototoe
stellen, gramofoons, radio-toestellen, or
gels, waschmachines, enz. enz.
Men kan haast niets zoo gek denken,
'of het is tegenwoordig op afbetaling té
krijgen en het koopen op afbetaling
wordt zoo ontzaglijk veel gedaan en is
zulk een machtige factor geworden, dat
een plotselinge stopzetting van deze ge
woonte eenvoudig een gedeeltelijk lam-
leggen van een groot deel van den han
del zou beteekenen.
In Amerika b.v., waar deze gewoonte
nog veel meer verbreid is dan bij ons,
hebben volgens mededeelingen, die on
langs door den Board of Trade gedaan
zijr^, de meeste inkoopen op afbetaling
plaats, niet alleen door menschen, die
niet dadelijk de middelen bezitten om te
kunnen betalen, doch ook door anderen,
pie wel de noodige contanten hebben.
En naar de mate die gewoonte hoé
langer hoe meer ingang vindt, naar die
mate wordt er ook hoe langer hoe har
der tegen gesputterd.
Op een vergadering van een plaatse
lijke middenstandsvereeniging is onlangs
gezegd, dat het koopen op afbetaling de
grootste pest voor den winkelier is en
hem de grootste stroppen bezorgt. Er
zijn zoowel onder de theoretici als onder
de menschen uit de practijk zulke fana
tieke tegenstanders van het afbetalings-
systeem, dat zij roepen om een wet, die
dit eenvoudig verbiedt. Zij hangen schrik
kelijke beelden op van de gevolgen, die
het koopen op afbetaling heeft voor eco
nomisch zwakke winkeliers en voor par
ticulieren, en inderdaad zijn er voorbeel
den te over van winkeliers, voor wie dat
systeem den maatsphappelijken onder-
gang beteekent en particulieren, wier ge
zinnen geheel ten onder geraakt zijn,
doordat zij zich door het koopen op af
betaling zoo vast en zoo diep er in en
er onder gewerkt hadden, dat er geen
redden meer aan was. Men zou nuchtet
kunnen vragen of gezinnen, die van zoo
weinig vastheid blijk gaven en die zoo
zwak stonden, ook zonder het koopen op
afbetaling niet er onder geraakt zouden
zijn en verder, of men om de uitwassen
van ’n systeem het systeem zelf moet
veroordeelen. Er zijn menschen, die zoo
veel rooken, dat zij er ziek van worden.
Moet daarom het rooken afgeschaft wor
den? Er zijn gezinnen verwoest door den
drank. Moet daarom de drank voor ieder
verboden worden als een wettelijke maat
regel? Amerika is op dat gebied een
waarschuwend voorbeeld.
Het is volkomen juist, dat menschen
zich diep in de schuld gestoken hebben,
omdat het zoo gemakkelijk is alles, schier
alles op afbetaling te koopen en voot
zwakke menschen is het een verzoeking
geweest om zich dingen aan te schaffen,
die ver boven hun vermogen en finan-
ciëele capaciteit gingen. Het heeft velé
menschen verleid tot een dwaze en ge
vaarlijke weelde, die het begin werd van
ondergang en niet zelden van oplichting.
Zoo heeft men stofzuigers gekocht in
gezinnen, waao alles anders eerder noo-
dig was, omda
lijk te krijgen was, maar zelfs opgedron
gen werd door verkoopers.
En merkwaardig is de uitspraak, die
OPTICIËN - Telef. 3054
Grootzand 18 - SNEEK
SOLIED ADRES voor
de Amsterdamsche Kantonrechter Mr.
Hartzfeld onlangs gedaan heeft, toen hij
den verkoop van een stofzuiger aan een
armen kerel, die dat ding niet noodig
had en nooit betalen kon, tot een on
wettige transactie verklaarde en den ver-
kooper, die den man in rechten had aan
gesproken, zijn vordering ontzegde, om
dat men dadelijk had kunnen weten, dal
de kooper niet betalen kon en de verte
genwoordiger hem eenvoudig het ding
opgedrongen had en zelfs de eerste be
taling van f6.op het bedrag van f138
betaald had, om toch maar de provisie
pp te kunnen strijken.
Het is nauwelijks te gelooven, dat deze
opzienbarende uitspraak in hoogere in
stanties bevestigd; zal worden, want waar
blijft de rechtszekerheid bij duizend en
één commercieele transacties, als vorde
ringen op dergelijke gronden nietig ver
klaard kunnen worden, tenzij men der
gelijke arresten zou omkleeden met allé
mogelijke wettelijke garanties.
Het treurige geknoei met het verkoo
pen van stofzuigers is een dankbaar on
derwerp voor de tegenstanders van het
verkoopen op afbetaling om heftig tegen
het systeem in het algemeen los te trek
ken. Doch om ’t kwaad van dit systeem
te bewijzen, moet men iets anders doen
dan wijzen op de uitwassen.
Men hoeft volstrekt niet te dweepen
piet het koopen op afbetaling, de winke
liers zullen er zeker niet mee dweepen,
velen hunner hebben er ’n hartgrondigen
afkeer van en zouden van ganscher harte
medewerken aan de volledige en blijven
de afschaffing ervan.
Doch wie over deze dingen wil mee
praten, moet de kwestie practisch bezien
en zich niet in schoone theorieën alleen
verliezen. Als men toe wil geven, dat het
koopen op afbetaling een kwaad is, dan
moet men ook zeggen: maar een nood
zakelijk kwaad. En een kwaad, dat zijn
goede zijden heeft. Wij noemen er slechts
een, maar die van groote beteekenis is,
namelijk, dat de mogelijkheid om vele
artikelen op afbetaling te kunnen koo
pen, op zichzelf een krachtigen prikkel
vormt voor den handel. Duizenden din
gen zouden nooit of veel later gekocht
worden, als zij alleen maar met geld in
de hand te koop waren. Verkoopen op
afbetaling wil zeggen crediet te verlee-
nen in den vorm van een artikel.
Welnu, een wereld zonder crediet ié
moeilijk denkbaar, een maatschappij,
waarin alle transacties contant geschie
den, zal men niet zoo gemakkelijk schep
pen en zou op groote economische be
zwaren stuiten. De slechte tijden hebben
de zakenlieden er meer dan ooit toe ge
bracht om op crediet te verkoopen. Er is
al veel gewonnen als men er toe komen
kan alleen te verkoopen als er redelijke
gronden voorhanden zijn, dat de kooper
betalen kan en zal.
Het tekort bij het gasbedrijf te Ede.
De burgemeester van Ede heeft in de
raadsvergadering, in verband met de on
geregeldheden bij de boekhouding det
gasfabriek, verklaard, dat tot nu toe niet
is gebleken, dat de betrokken ambtena
ren ontvangen gelden ten eigen bate heb
ben aangewend. Maar wel, dat op on
verschoonbare wijze gfbote sommen niet
zijn geïnd, van welke bedragen waar
schijnlijk een zeer groot gedeelte terug
gevorderd zal kunnen worden. Met deze
invordering zal de volgende week een
aanvang worden gemaakt.
Voorts zal de gascommissie in samen
werking met den accountant van de Ver
eeniging van Nederlandsche gemeenten
het onderzoek voortzetten en daarvan
zoo spoedig mogelijk rapport uitbrengen
aan den raad, die alsdan zal beoordeelen
of en zoo ja, welke straffen zuilen wor
den toegepast.
In afwachting daarvan zijn de heeren
Noorman, adviseur, W. v. d. Bospoort,
administratief leider en J. Gerritsen, boek
houder, geschorst.
Dit no. bestaat uit 2 bladen.
Porto Binnenland l'/a et.
Buitenland 2^ ct.
Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f 2.-; inning 15 ct.
Voor het Buitenland f7.- per jaar.
Leesgeld per looper 40 ct. p. kwartaal.
CREDIET EN AFBETALING.
w. u. d. intern
Aulonoodio?
DE JONG s NIEUWSBLAD
waarin opgenomen
De Bolswardsche Courant en Westergoo
Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD A Telefoon No. 12