LEVENSWIJZE WOORDEN.
H
m
Aiitc-Vertimir
111. V. d. UIERFF
Door een prima BRIL
De Bolswardsche Courant en Westergoo
I
Stadsnieuws.
10
tis.
MERCURIUS
HAVERMOUT
25 cent per pondspak
BOLSWARD - Tel. 86
HOFSTEDE
Gemengd Nieuws.
Uit den Omtrek
I
29^5 Jaargang
No. 92
101
Ill
OFFICIAL FORD DEALER
Baljum-Welsrljp
KERKELIJKE VERKIEZING.
Woensdag 22 November 1933
Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD A Telefoon No. 12
en
A
Ingezonden Mededeelingen
at.
Wommels
niet met dankbaarheid hier
Oosterend
A dve r t e n t i e n per regel:
Woensdagsnummer 10 cent.
Zaterdagenummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Verschijnt Dinsdags-
Trijdagsavonds.
vanW.KEHBURG'S'
•iLEVERTRAAb
20 November 1933.
Op de z.g. „Groene Dijk” geraakte
hedenavond een vrachtauto in brand van
den heer van der Zee uit Harlingen.
Alleen het geraamte der wagen bleef
over. De oorzaak van den brand is on
bekend. De auto was verzekerd.
Persoonlijke ongelukken kwamen niet
voor. Het laat zich indenken, dat er al
spoedig veel nieuwsgierigen een kijkje
gingen nemen.
VOETBALLEN.
19 November 1933.
De V. B. C. te Stiens speelde heden
namiddag tegen „Westergoo I” alhier.
November 1933.
De zakjes-collecte tea bate vu de
ct
RS
Welsrljp
ZIJN DIJBEEN GEBROKEN.
21 November 1933.
Onze plaatsgenoot de heer S. van der
Kuur, moest eenige werkzaamheden ver
richten, waarbij hij het ongeluk had té
vallen.
De val kwam dusdanig aan, dat ge
neeskundige hulp moest worden inge
roepen.
Geconstateerd werd, dat Van der
Kuur zijn dijbeen had gebroken.
NEDERLANDSCH FABRIKAAT
7FHTF
De gasten werden overwinnaars. Stand
2-1.
Goed uitgeruste wagens
staan voortdurend
voor U gereed.
GROOTZAND SNEEK
van ouds het
aangewezen adres
20 November 1933.
Bij de verkiezing van 5 gemachtigden
in het kiescollege der Ned. Herv gein
alhier werden 79 stemmen uitgebracht.
De 4 periodiek aftredenden, de h.h. F.
O de Boer, W. Bruinsma, Jac, Dijkstra
en H. Zandstra werden allen met een
meerderheid van 60 70 stemmen her
kozen. Terwijl in de vacature, ontstaan
door het vertrek van nu wijlen den heer
E. Reitsma nog een herstemming zal
plaats vinden tusschen de heeren D. d«
Vries en G. Jouwstra Sr.
•het dagelijksch leven te pas kunnen
komen. De vice-presidente bedankte
zuster Wolthuis voor haar mooie en
leerzame lezing.
f De verhoogde suikeraccijns heeft
vele winkeliers en ook particulieren er
toe verleid een flink kwantum suiker
vóór de verhooging inging op te
slaan.
Het schijnt dat in sommige gevallen
dit kwantum grooter is dan door den
wetgever is toegestaan. J.l. Zaterdag
zijn door de kommiezen alhier verschil
lende partijen in beslag genomen en ook
hedenmorgen waren twee kommiezen
met den majoor der rijksveldwacht weer
op stap.
Voor de betrokkenen beteekent die in
beslagname een flinke strop, want bui
ten de nog te betalen verhoogde accijns
moet in de meeste gevallen een flinke
boete bijbetaald worden.
Volgens uit betrouwbare bron ontvan
gen inlichtingen moet er in Bolsward
heel wat suiker binnengesmokkeld zijn.
f Maandag 20 November j.l. hield
de N. C. V. B. een vergadering in „Ons
Gebouw”, waar zuster Wolthuis een
lezing gaf over het aanleggen van een
eenvoudig verband. Spreekster gaf hier
bij verschillende nuttige wenken die in
maakt. De Grieken kwamen op het Gul
den Vlies en Troje, de Romeinen be
dachten Carthago, de Ridders: Draken
en Jeruzalem, Columbus en de zijnen:
Amerika, Napoleon: Moskou, Anarchis
ten: de Bourgeoisie en de postjagers de
noodzaak om brieven nog gauwer weg
te gaan brengen dan ze al gingen.
Er is nu eenmaal geen grens aan de
menschelijke fantasie en laat ons hierom
den hemel danken, want de wereld blijft
er levend om!
De vlieger heeft de daad.
Maar de thuiszittende Nederlander
heeft den vlieger, om daaraan ook zijn
behoefte naar het avontuurlijke uit te
kunnen leven.
Wij kunnen niet allen naar Indië gaan
vliegen.
Maar de groote belangstelling van
alle klassen der Nederlandsche samen
leving wortelt In de ongeweten en on
uitgesproken begeerte van ieder onzer
iets van avontuur te hebben in het ge
lijkmatig leven van alle dag.
Daarom is die belangstelling zoo be
grijpelijk en zoo gezond menschelijk.
Zending heeft in onze gemeente opge
bracht de som van ruim f 16Q.
21 November 1933.
Door de stemgerechtigde lidmaten der
Ned. Herv. Gem. alhier is als ouderling
herkozen de heer P. Reitsma, terwijl in
de vacature Bergsma, die als diaken niet
weer in aanmerking wenschte te komen,
de heer Sj. Jongema gekozen werd.
ONGELUK MET DUITSCHE D-TREIN.
Maandag is in de nabijheid van het
dorp Borgitz een uit Berlijn komende
D-trein op een trein met arbeiders ge
reden. De locomotief van de D-trein viel
om. De eerste wagons van den trein met
arbeiders werden vernield. Drie arbei
ders werden gedood. Van de passagiers
van den D-trein zijn eenigen licht ge
wond. Ook de machinist en den stoker
van den D-trein zijn licht gewond.
BOTSING BIJ VRIJHEIDSBEELD.
Ongeveer ter hoogte van ’t Vrijheids
beeld in de Hudson heeft een aanvaring
plaats gehad van de „Deutschland”
(Hamburg-Amerikalijn) en de „Munar-
go” (Munson-lijn). De neus van de
Deutschland”, die na terugkeer in Hanw
burg door een langeren zou worden ver
vangen, werd beschadigd, zoodat het
schip naar de kade terug moest.
De „Munargo” werd zwaar bescha
digd en moest aan den grond gezet wor
den. Er hadden geen persoonlijke onge
lukken plaats. De aanvaring is vermoe-
delijk te wijten aan de „Munargo”, die
plotseling zonder waarschuwing en zon
der zichtbare aanleiding van koers ver
anderde.
OPIUM SMOKKELHANDEL.
In een villa te Marseille heeft de po
litie drie ton opium ontdekt, verpakt in
kisten.
In verband met deze ontdekking zijn
drie Franschen gearresteerd. De autori
teiten kunnen niet begrijpen, hoe het
mogelijk is geweest zulk een hoeveelheid
opium ongemerkt aan land te brengen.
November 1933.
De 2 wereldreizigers P. Bruinsma en
W. van der Zee uit Makkum hebben hier
bij den heer H. Westra ruim 4 weken
gestaan met hun verplaatsbare woning.
Steeds hebben ze gewacht op kaarten
waar ze hun kostje mee moeten verdie
nen. Eindelijk hebben ze dan eenige
kaarten ontvangen, waarna ze de reis
weer zijn begonnen.
We wenschen hun verder veel succes.
DE RISICO VAN HET REDACTEE-
GEHEIM.
De schrijfster Grace Williams heeft
tegen de opera-zangeres Mary Mac Cor-
mick, de gescheiden echtgenoote van
Prins Mdivanl, een eisch tot schadever
goeding van 1.000.001 dollar ingediend
omdat de zangeres haar een oorvijg had
gegeven op haar redactie-bureau naar
aanleiding van een publicatie over de tot
dan toe geheim gehouden echtscheiding.
Miss Williams eischt 1 dollar voor
vergoeding der werkelijksche schade en
1.000 000 dollar als schadevergoeding
voor de ondergane beleediging.
WINTERLEZING.
November 1933.
De Vrijzinnig Hervormde Vereeniging
„Paulus” hield een bijeenkomst van le-,
den met huisgenooten in de naai -en
breischool, waarbij als spreker optrad
Ds. J. Kalma van St. Jac. Par.
Nadat de waarnemend voorzitter, de
heer E. de Groot de bijeenkomst met een
kort inleidend woord had geopend,
kreeg de spreker gelegenheid zijn rede
uit te spreken, getiteld: „De oorzaken
van de onkerkelijkheid en de middelen
ter verbetering.”
Spreker begon met te zeggen, dat de
onkerkelijkheid in ons land de laatste
jaren belangrijk was toegenomen, wat
in de provincies N.-Holland, Friesland
en Groningen wel het meest viel op te
merken.
Bij de groote massa zou men tot een
navolgende verdeeling komen als: on-
geloovigen, onverschilligen, traditionee-
len en principieelen. In de groote steden
bijv, kan aan de hand van statistieken
worden uitgemaakt, dat de bevolking
aldaar voor de helft onkerkelijk is wat
spreker toeschreef aan het feit, dat men
de kerken voor het grootste deel had
gebouwd in de centra der steden, met
het gevolg, dat door de enorme uitbrei
ding door velen groote afstanden moe
ten worden afgelegd om een kerk te be
reiken. Ook noemde spreker het Socia
lisme, de vakbeweging, radio, de pers,
waardoor op allerlei gebied voeling met
de gemeenschap kon worden gehouden
wat de kerkelijkheid geenszins ten goe
de kwam.
Eveneens besprak spreker de tijden
dat de bestuurs -en beheerscolleges voor
het meerendeel werden vervuld door
een zekere groep als bijv, het Liberalis
me, wat weer anderen weerhield zich
met de kerk in verbinding te stellen,
terwijl somtijds ook de hoofdelijk om
slag derhalve de kerkelijke belasting,
een rol speelde. Dat door sommige pre
dikanten wel eens wat te hoog werd ge
grepen, meende spreker ook als een oor
zaak te kunnen aanduiden.
Onkerkelijkheid en onkerksheid zou
men allicht kunnen verwarren, doch on
kerkelijkheid vindt men in de meeste ge
vallen bij hen, die geen lid eener kerk
genootschap zijn. De kerk zou moeten
zijn arbeidskerk, instituut voor iedereen.
De predikant behoort te zijn een leid
draad, voor zijn gemeente, tetrwijl de
kerkgangers na de predikatie ten volle
behooren mede te werken in alle opzich
ten, wat tengevolge zal hebben, dat één
en ander veel beter tot ontplooiing komt.
In den bre.ede werd genoemd onder
werp door den begaafden spreker be
handeld, wat door de groote schare aan
wezigen onder ademlooze stilte werd
aangehoord. Sprekers rede maakte deze
avond tot een zeer leerzame bijeenkomst.
Het dankwoord aan den Spreker door
den voorzitter was dan ook ten volle
op zijn plaats en een tot weerziens zal
ongetwijfeld door allen zijn beaamd.
ONZE NIEUWE IJSBAAN.
Hoewel de hoogste waterstand door
het in werking stellen van het stoomge
maal Tacozijl wel iets verminderd was,
heeft men Zaterdagmiddag 2 uur toch
maar de inlaatsluis voor de Ijsbaan
opengezet. Volgens de peilschaal was
de stand van het water 22 en dan moet
er volgens deskundigen ongeveer 6 c.M.
water op de baan sboomen. Natuurlijk
zal eerst heel wat water in den grond
verzinken voordat wt onze Ijsbaan als
een effen watervlak ..runnen zien.
Het geheel baan zoowel als con-
sumptietent en kiosk maken een
prettigen indruk en mogen we gerust
constateeren, dat deze Ijsbaan beter
geoutileerd is dan soortgelijken uit onze
omgeving. Indien er in de komende
week niet voldoende water op de baan
stroomt zal men er toe overgaan, door
middel van een electrische pomp de
vereischte waterstand te bereiken, en
dan is het wachten op de wintel,
’t Is te hopen voor het actieve bestuur
van onze nieuwe IJsvereeniging dat we
hiermee niet teleurgesteld worden.
VERGADERING VEREENIGING
FRIESCH GRONDBEZIT.
Deze niet druk bezochte vergadering
in den Hof van Holland werd door den
Voorzitter met een woord van welkom
aan de leden en den spreker, de heer
Douma, geopend.
De notulen werden door den Secre
taris gelezen en goedgekeurd. De kas
van den penningmeester sluit met een
batig saldo.
De periodiek aftredende voorzitter
wordt met algemeene stemmen herko
zen.
Hierna volgde een rede van den heer
Douma (hoofdbestuurslid) over het on
derwerp: „Midden in de branding”.
De bedoeling van sprekers rede is aan
te toonen de noodzakelijkheid van de
particuliere grondeigendom.
De toestanden in andere landen doen
ons duidelijk zien, dat we overal midden
in een groote branding zitten. Er zit zoo
weinig perspectief in onzen tijd. De toe
stand is en blijft zoo duister. De econo
mische crisis stoort zich niet aan onze
wenschen. Ten opzichte van de land
bouwproducten zien we alom een nood
lottige contingenteering. De depreciatie
van het pond en de dollar hebben tot ge
volg gehad dat de tegenstellingen in de
wereld zich ontzaglijk hebben uitgebreid
Op elk terrein van het maatschappelijk
leven ontmoeten we die tegenstellingen
en ze zullen ons uiteindelijk brengen
naar de chaos.
Wat betreft de crisismaatregelen voor
den landbouw zijn er verschillende
stroomingen te constateeren, die nauw
samenhangen met de politieke gezindheid
der diverse partijen. De pachter staat in
onze dagen in een eenigszins gunstiger
positie dan de hypotheekboer.
Spreker wijst op de pachtwet-Ebels.
Wordt evenwel de belegging van den
grond niet meer rendabel, dan zullen ook
de pachters de dupe worden, omdat zij
dan gedwongen worden den grond te
koopen.
De industrie heeft nog steeds de lasten
kunnen afwentelen op den consument;
dat kan de landbouw niet doen. Men
moet echter niet vergeten dat geen enke
le industrie zonder de landbouw kan be
staan. Zij Immers produceert.
De pijlers, het fundament van de land
bouw is weggevaagd; en dit dient eerst
te worden hersteld, opdat de landbouw
de industrieele bovenbouw zal kunneii
dragen.
Het loon van de landarbeiders is ver
geleken bij dat der industrie, sociaal ge
sproken te laag, maar economisch nog
te hoog voor het bedrijf. Wanneer men
het plattelandsbelang verwaarloosd
schept men een nationale ramp.
Met d^ pachtwet wordt de hypotheek
boer de dupe. Het particuliere grond
eigendom is een der fundamenten van
den Staat, maar juist deze pijler ligt in
het open aanvalsfront der socialisatie.
Deze grondeigendom mag niet worden
aangetast, daarvoor moeten we met alle
kracht strijden.
Met een aansporing tot eendrachtige
actie besluit spreker zijn aandachtig be
luisterde rede.
Verschillende vragen worden als nog
gesteld en beantwoord, waarna de voor
zitter met een woord van hartelijken dank
aan den spreker de vergadering sloot.
Door stemgerechtigde leden te Wels
rijp werd herkozen als kerkvoogd de
heer F. Galema en tot notabelen de
heeren P. Reitsma en D. Dijkstra.
SNEEUWSTORM EN HITTEGOLF
Terwijl te New York een hevige
sneeuwstorm woedde, had de staat Cali-
fornië te lijden van een hittegolf, waar
aan reeds twee personen zijn bezweken.
Een verblindende sneeuwstorm heeft op
het Erie-meer 2 stoombooten doen stran
den en op het Mlchigan-meer één.
Persoonlijke ongelukken hebben zich
niet voorgedaan doch op de groote me
ren van het Midden Westen, zijn nog
verscheidene andere schepen genood
zaakt geweest In de havens een toe
vlucht te zoeken.
waarin opgenomen
Waarom vindt men onder alle klassen
van de Nederlandsche samenleving zoo’n
groote belangstelling voor het vlieg-
wezen? Dat heb ik mij dikwijls afge
vraagd en ik geloof er nu eindelijk het
juiste antwoord op gevonden te hebben.
Maar eerlijk moet ik daarbij erkennen,
dat ik het antwoord niet aan me zelf
doch aan een van de bekende Nederland
sche vliegers van de Koninklijke Lucht-
vaart-Maatschappij te danken heb. Het
Is de vlieger, de heer A. Viruly, die mij
het antwoord gegeven heeft en ik zoude
wel snoodelijk ondankbaar zijn, zoo ik
zijn naam niet met dankbaarheid hier
noemde.
Er is een verklaring voor het succes
van de vliegerij. En iedereen kent die,
die haar maar kennen wil, omdat ze niet
alleen geldt voor de geheele luchtvaart
of voor de bemanningen van postvlieg
tuigen naar Indië, maar tegelijk voor de
gansche bemanning onzer planeet op
reis door de wereldruimte.
Namelijk deze: Dat wie niet waagt,
die niet wint. Dat alleen genomen risi
co’s het leven waarde geven en alleen
de hooge inzetten, de hooge winsten
kunnen brengen. Dat aan het leven van
hem, die niet bereid is om zijn lichaam
of zijn ziel onvoorwaardelijk in te zet
ten, kracht en kleur onvoorwaardelijk
ontglijdt. Dat wij, zin of geen zin, maar
te kiezen hebben tusschen ongevaarlijk
maar dan geestelijk dood verder te le
ven, of risico’s te nemen, met de glori
euze kans op aller drommen vervulling.
Dat wij moeten beslissen tusschen le
venslange kerker, of dobbelen tusschen
de strop en de vrijheid.
Als dit niet zoo was, was de heek
vliegerij nonsens en moest er niemand in
de luchtvaart, maar iedereen veilig ter
provinciale griffie of op het departement
van defensie gaan werken. Dan was hel
nemen van ieder schijntje gevaar alleen
maar een bêtise, de wereldgeschiedenis
maar een parthologisch gebeuren, iedere
held een gek en de gezeten burger, ge
assureerd op A-Z-polis, ons aller ideaal.
Maar zij, die diepzinnig vragen, of het
vervoer van een zak luchtpost ten slotte
wel het riskeeren van menschenlevens
waard is, stellen de vraag verkeerd. Na
tuurlijk is dat niet zoo. Wij kunnen van
meening verschillen over de waarde van
geld, meel, democratie, of intellect, maar
alle moeders en wij, als we bij ons ver
stand en van goede spijsvertering zijn,
zullen het er over eens moeten wezen,
dat het menschelijk leven alle waarden,
ook een zak met brieven en briefkaarten
te boven gaat. Althans kón gaan, mits
het geleefd en met élan geleefd wordt.
Maar de zak post of haar waarde doet
niets ter zake die is maar de welkome
reden om het spel te spelen.
Óm nog veel minder dan een zak post,
om de mooie oogen van een prinses des
noods. hebben de geheele historie door
allerlei kerels nog wel andere risico’s
genomen, dan die van een hedendaagsch
vliegtochtje. „Indië” was voor de be
manning van Columbus’ schepen maar
een reden om uit de gevangenis te ko
men en het feit, dat ze varen gingen,
kwam er voor hen meer op aan dan de
vraag, of hun Indië nu wel eigenlijk
Indië was.
Luchtmail, mooie oogen, Indië, Ame
rika en de rest hadden gemeen, daf ze
een kans boden op bevrijding, open ver
ten en overwinningen.
Zoekende naar voldoend serieuze re
denen, om van huis weg en uit de sleur
te komen, teneinde ergens risico’s te
gaan nemen, hebben slimme kerels zoo
rst de geheele wereldgeschiedenis ge-
Arum
KERKELIJKE VERKIEZINGEN.
19 November 1933.
Hedennamiddag had een stemming
plaats in het lokaal van de stemgerech
tigde lidmaten der Ned. Herv. kerk al
hier, waar gestemd werd voor 2 Kerk
voogden, 4 Notabelen en 1 lid voor de
Bewaarschoolcommissie.
Als kerkvoogden werden gekozen de
heeren: P. Y. Faber (aftr.) en J. Broer-
sma in de plaats van wijlen den heer A.
G. Dijkstra.
Als Notabelen werden benoemd de
heeren: J. Yntema (aftr.), A. Heslinga
(aftr.), M. Hidma en St. de Jong (aftr.).
Het aftredend bestuurslid van de Be
waarschoolcommissie Mevr. H. Gros-
Havinga werd herkozen.
ti.
»*»1
L
tl.
i
Dit no. bestaat nit 2 bladen.
Porto Binnenland P/2 ct.
Buitenland 2H ct.
lesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f 2.-; inning 15 ct.
foor het Buitenland f7.- per jaar.
Leesgeld per looper 40 ct. p. kwartaal.
ip-
i
E JONG ^NIEUWSBLAD
