fluiomoDllisian!
Fllooreeii prima BRIL
g is
HOFSTEDE
B GROOTZAND - SNEEK
van ouds het
aangewezen adres
IV. U. V. IVEVFF
OFF. FORD DEALER
BOLSWARD - TELEF. 86
De Bolswardsche Courant en Westergoo
s
BEHEERSCHING.
II
30^2 Jaargang
Woensdag 3 Januari 1934
No. 1
■IIiailHIllHHBÏ
•1
Stadsnieuws.
Beschermt Uw wagen
tegendevorst:
Officieel orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD A Telefoon No. 12
Uit den Omtrek
en
3»
e
Reel.
Makkum
Gistermorgen, 31 Dec., brak een be
gin van brand uit in de achter-boven-
woning van bakker Sminia alhier. Daar
de bewoners zelf afwezig waren, had
dit begin wel groote gevolgen kunnen
hebben. Gelukkig werd het van buiten
af opgemerkt en slaagde men er in,
door een achterzijdeur het pand binnen
te dringen. Door vroegtijdige ingrijping
is het gelukt met emmers water de
brand te blusschen. Maréchaussee was
spoedig ter plaatse, alsook de opper-
brandmeester. De gevolgen schijnen
echter meer waterschade dan brand
schade te hebben aangebracht. De oor
zaak der brand zal wel nauwkeurig
worden onderzocht.
BENOEMING.
Tot hoofd der O. L. School te Arum
is benoemd onze vroegere stadgenoot,
Advërtentiën per.regel:
Woensdagsnummer 10 cent.
Zaterda^nummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prys.
30 Dec.
Hedenmorgen zagen we twee oude
welbekende activiteiten op bijzondere
wijze ten uitvoer brengen. Ten eerste
een baarsvisscherij met netten in de
jluiskolk. Nu overal de vaarwaters
overdekt zijn met een ijskorst, schijnt
het de binnenvisch te benauwd daar on
der die korst te worden. De sluiskolk
alhier ligt geheel open, en waarschijn
lijk zoekt de visch daar naar vrijer be
weging en beter lucht. Eenige visscher-
lui aan wiens aandacht deze verzameling
van visch niet ontging, lieten af en toe
een paar netten in de sluis zakken, om
ze na korten tijd telkens weer op te ha
len, met flinke partijen dikke baars.
Zooiets had hier voor dezen nimmer
plaats gehad.
Het tweede bedrijf was een moderne
zandstrooierij, ’t welk hier voorheen
steeds met 2 mannen of meer geschied
de met kruiwagens met zand door de
plaats rijdende en strooiende. Thans
had men een groote hoeveelheid zand
op een vrachtauto, welke langzaam
door de straten reed. Twee mannen die
op de rijdende auto stonden, strooiden
het zand over de straten, ’t welk op
deze nieuwe wijze flink en vlug in z’n
werk ging.
EUCEN WINTER LEED HIJ AAN
WINTERHANDEN EN WINTERVOETEN
„Door mijn beroep moest ik den ge-
heelen dag op straat loopen en daardoor
gingen de plekken altijd open en begon
nen te zweren. Van alles probeerde ik,
maar baat vond ik niet, totdat ik met
Klooserbalsem begon. Eiken ochtend en
avond deed ik die op de plekken. Ze
genazen binnen een week prachtig en
voor goed. Nu smeer ik als ’t koud wordt
van te voren mijn handen en voeten ei
ken ochtend met Kloosterbalsem in en
heb sedertdien geen last meer van win
terhanden en -voeten gehad.” Zoo
schrijft ons de heer W. S- te ’s-Gr., wiens
origineele brief voor ieder ter inzage
ligt. Akker’s Abdijsiroop kost per pot
/an 20 Gr. 60 cent en van 50 Gr. f 1.
en is overal verkrijgbaar. Onovertroffen
bij brand- en snijwonden. Ook onge
ëvenaard als wrijfmiddel bij rheumatiek
spit en spierpijn.
29 Dec.
Hedenavond werd alhier een propa-
ganda-avond gehouden op de boven
zaal van Hotel „De Prins”, uitgaande
de twee laatste deelen der filmvertoo-
ning „Wat wij willen”. Met aandach
tige spanning werd alles wat er te hoo-
ren en te zien was op deze propaganda-
avond door de aanwezigen waargeno
men en gewaardeerd, dat bewees na
elk nummer der zang-, muziek- en film-
vertooning het handgeklap.
Na afloop van het programma dat
om der tijds wille iets was gewijzigd,
dankte de heer v. d. Berg het voorbe
reidend Comité en allen die hebben me
degewerkt deze avond voor de Blinden-
bond mogelijk te maken, waarna Ds.
Golterman eveneens met dank aan alle
medewerkers deze goed geslaagde en
goed bezochte vergadering sloot.
De film voor de Nederlandsche Blin-
denbond, welke zeer duidelijke afbeel
ding gaf, was vervaardigd door Fa- J.
Th. A v. d. Wal te Haarlem. Het voor
bereidend comité bestond uit .de heeren
J. Tichelaar, Ds. GoltermaniDr. Van
der Hem, S. S. Hofstra, Ds. J.ansma en
Pastoor Verhoeff.
Kimswerd
In een gehouden bijeenkomst van de
vrouwenclub alhier zijn als bestuursle
den gekozen E. Brunia-Jenema en J.
Dijkstra-Roedema, die te samen met mef.
T- Westra, die als penningmeesteresse
fungeert, thans de leiding der club op
zich zullen nemen.
Natuurlijk kan dit cliché ook op an
dere wijze worden aangewend, naar het
oordeel van de drukwerkbestellers.
De Commissie Bolsward-Vooruit stelt
deze cliché’s gratis disponibel voor iedei
die deze wenscht te gebruiken voor zijn
drukwerk.
Laat iedere winkelier, fabrikant ol
handelaar in Bolsward thans meehelpen
reclame voor Bolsward te maken, dooi
elk uitgaand stukje drukwerk te laten
bedrukken met dit cliché.
De Comm. Bolsward Vooruit.
KERSTFEEST WOMMELS.
Eigenlijk is het heel erg jammer, dat
men critiek moet uitoefenen op een
Kerstfeest, en als het niet ware om te
pogen in de toekomst beter en zuiverder
toestanden te verkrijgen, zou onderge-
eekende er zich zeker van onthouden.
Maar het Kerstfeest, zooals dit thans
en vele jaren terug in ons dorp wordt
gevierd, is mij en ik durf haast wel be
weren ettelijke leden onzer Vrijzinnige
Gemeente een doom in het oog.
Waar is thans die onbeschrijfelijke, in
nige Kerstmissfeer van eertijds, waar die
diepe wijding, die men bij vroegere
Kerstfeesten onderging, direct reeds bij
het binnentreden van het geheel gevul
de kerkgebouw?
Thans speurt men tevergeefs naar die
onzegbare stemming, schijnt voor altijd
verloren het plechtige van dit Kerstfeest,
voelt men zich koud en onbehagelijk
worden als men ’t oog richt op die le
dige banken, het kleine groepje men-
schen, dat thans nog is opgekomen om
Kerstfeest te vieren. Welk een kaal en
onwennig feest was weer dit Kerstfeest
van 1933.
Aan welke reden is deze geringe be
langstelling toe te schrijven? Aan wien
ligt de schuld? Is het te wijten aan hei
z.g. tweede Kerstfeest voor de heele
kleinen, dat men noodig of nuttig oor
deelde naast het echte, groote te hou
den? Zijn daardoor de gemoederen ver
bitterd en de stemming bedorven?
Waartoe, vraag ik me af, was dit an
dere feest naast het eigenlijke noodig?
Ook ik ben een tegenstander van kleine
of liever al te kleine kinderen bij hef
Kerstfeest, maar waarom konden deze
kleinen dan niet een uurtje van te voren
in de kerk de echte Kerstboom bewon
deren en getracteerd worden?
Zijn nu werkelijk de Vrijzinnige inge
zetenen van. Wommels zoo ongeschikt,
dat zij voor geen rede meer vatbaar zijn
en moedwillig 't Kerstfeest bederven
door heele kleine kinderen mee te ne
men? Neen, dat is niet het geval, de kern
zit dieper en de ware Kerstmisgeest is
door verschillende oorzaken reeds jaren
geleden zoek geraakt. Kon men nu nog
niet eens een keertje zijn goeden wil
toonen om van alles het beste te maken’
Waar is de geest van liefde en verdraag
zaamheid, die onafscheidelijk is van het
Kerstmisidée, als men ’t reeds oneens is
over het al of niet schenken van een
kopje chocolade aan de kinderen, wan
neer men het een onoverkomelijke hin
derpaal acht om Kerstfeest te vieren, als
daar een enkel kinderstemmetje even
storend Is in de Kerstvertelling? Al deze
niet noemenswaardige kleinigheden zou
den in der minne worden opgelost, zoó
de geest van eigengerechtigheid en on
verzettelijkheid, die er thans heerscht,
plaats kon maken voor eene van onder
linge waardeering en verdraagzaamheid.
Deze regels mogen dienen als opwek
king en tevens als beroep op Wommels’
Vrijzinnige gemeente om voor het wel
slagen van het Kerstfeest in de toekomst
zijn beste krachten te willen geven, zoo-
dat er een kinderfeest gevierd zal wor
den, dat tevens is één mooi Kerstfeest
in den waren zin van het woord.
W. T. H.
Wommels, 27 Dec. 1933.
yerschijnt Dinsdags-
Vrijdagsavonds.
INGEZONDEN.
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.
In opdracht van de Commissie Bols
ward-Vooruit is door den heer Taco van
der Meer een ontwerp gemaakt van een
teekening, welke moet dienen als recla
me voor onze stad Bolsward.
Naar dit ontwerp zijp thans cliché’s
vervaardigd. In de in dit nummer voor
tkomende advertentie drukken wij dit
cliché af-
Deze cliché’s kunnen door de Bols-
wardsche zakenmenschen benut worden
om op hun drukwerk te worden afge
drukt.
Alle drukkerijen in Bolsward zijn in ’t
bezit van een dergelijk cliché.
Dit cliché leent zich, zooals het voor
beeld in de advertentie aantoont, zeer
goed om op de enveloppen te worden
afgedrukt, zonder dat daardoor de prijs
wordt verhoogd.
f Nu ons Kantongerechtsgebouw aan
zijn bestemming is onttrokken, mocht
men verwachten dat de Rijksgebouwen-
dienst aan dit gebouw wel spoedig weer
een andere bestemming zou geven.
Van zeer bevoegde zijde werd ons
reeds Zaterdag medegedeeld dat de
kantoren der belastingen enz., thans
ondergebracht in het spaarbankgebouw,
naar het voormalig kantongerecht zul
len worden overgebracht, waarschijnlijk
met ingang van Mei a.s.
In welken vorm de verschillende at-
deelingen zullen worden ondergebracht
is nog niet te zeggen. De Rijksgebou-
wendienst zal dezer dagen wel eens een
bezoek aan Bolsward brengen.
de heer j. Kroon, thans onderwijzer te
Tzum.
van de Nederlandsche Blindenbond, met
medewerking van de Zang vei eeniging
„Gode zij d’ Eer”, directeur Bi. de
Vries Jnr.
Mevr. A. Tichelaar-Kramer, sopraan.
Mej. F. Kalverboer, pianooege’eiding.
Mevr. S. C. Golterman-van Dijk, pia
niste.
De heer Joh. van den Berg, spreker-
Declamator en Bondspropagandist.
Ds. Golterman opent de vergadering
als plaatsvervanger van de Com té-
Voorzitter, de heer Tichelaar. Direct na
het kort openingswoord brengt boven
genoemde zangvereeniging ’n drietal
zangnummers ten gehoore, welke zeer
verdienstelijk werden gezongen Daar
na volgde een Sepiet, of zevenstemmig
muziekstuk van Beetnovcn, Je piano
uitgevoerd door Mevr. Golterman en
Mej. Kalverboer. Deze uitvoering werd
na de beëindiging ook met handgeklap
beantwoord.
Hierna kwam de blinde Bonds-Pro-
pagandist, de heer Joh. v. d. Berg aan
het woord en declameerde gedichten
van Adama van Scheltema. ’n Viertal
nummers werden ten gehoore gebracht.
Ie. Die zich zelf iéts te zeggen heeft;
2e. Moed. 3e De sterren. 4e. De Dijk.
Aan de uitspraak der woorden was het
duidelijk merkbaar, dat v. d. Berg den
ernst voelde, in deze gedichten opgeslo
ten en wij als toehoorders waren ver
steld over het kennen en kunnen van een
blinde man. Maar nog meer zou dj
verwondering opgewekt worden bij het
afdraaien van de twee eerste deelen van
de film: „Wat wij willen”. Hierin werd
vertoond het leven en het werk der blin
den in de Alexanderstichting te Huis ter
Heide, in het blinden-instituut te Bus-
sum, in de gemeentelijke werkinrichting
voor blinden te Amsterdam enz. De me
delijdende gevoelens der aanwezigen
tegenover al die ongelukkige menschen
werden niet onderdrukt, doch kv ainep
hoorbaar tot uiting. Als men echter het
werk, de opgewekte houding en de op
geruimde gezichten van al die bl'nden
gadesloeg, zou men haast kunnen mee-
nen, dat deze ongelukkigen zelf niet bp
seffen wat ze missen. In de kring, in de
omgeving, wat wij hier maar zullen
noemen der blinden maatschappij, ginp
alles zoo regelmatig, zoo volkomen
nauwkeurig en werd alles zoo correct
uitgevoerd en afgewerkt, evenals in de
bedrijven in de groote maatschappij
waar men zich van het gezicht kan be-
Gaast
Evenals vorige jaren hebben wij met
de schoolkinderen weer het Kerstfeest
gevierd.
Het Nëd. Herv. kerkgebouw was weer
geheel bezet, daar met de ouders ook
vele belangstellenden aanwezig waren.
Ds. Spijkerboer leidde het feest en
vertelde de Kerstgeschiedenis. De on
derwijzers Osinga en Bruggenkamp ver
telden een verhaal, dat ook in verband
met het Kerstfeest was gekozen.
Een en ander werd afgewisseld met
zang door de kinderen en gemeenschap
pelijk gezang.
Verscheidene keeren werden de kinde-
schrijf en leesmethodes, muziek en an
der onderwijs, kortom alles wat men in
het gewone maatschappelijk leven aan
treft, werd hier door blinden uitgevoerd
op een wijze, alsof het hen niet deerde
dat ze blind waren.
Na deze eerste twee filmacten hield
de heer Van der Berg een rede waarin
hij mededeelde, dat er in Nederland
ruim 4000 blinden waren, doch wat in
vergelijking bij andere landen, geen
groot aantal was naar verhouding van
het zielenaantal. Er zijn in ons land
100.000 invaliden, allen als onvolwaar-
digen geteekend. Wij willen door onze
propaganda opkomen voor onzen blin
denbond en aantoonen dat ook wij be
schikken over gaven en capaciteiten
waardoor ook wij een plaats willen in
nemen aan de maatschappelijke disch.
Er is een tragische tegenstelling tus
schen blinde en anderen menschen, doch
de tijd is voorbij, dat de blinden zijn
lastposten der maatschappij. Vroeger
zat de blinde aan de kant van den weg,
wachtende op een aalmoes. Hij mocht
leven, maar ook sterven. De blinden
zijn echter menschen die hunne oogen
naar binnen hebben gericht. Wij mogen
van ons zelf getuigen dat wij de over
geschoten brokken verzamelen, en onze
zintuigen die wij hebben, dubbel te
werk stellen. Wij hebben een zware
strijd te voeren, ook voor ons bestaan.
Leerplichwet bestaat voor ons niet.
Toch strijden wij voor goed onderwijs.
Invaliditeitswet bestaat voor ons niet.
De blinde is nog altijd aangewezen op
liefdadigheid. Steun dus de blinden.
Lieve vrienden, als U iets gevoelt voor
het lot der blinden, dan noodig ik u
hedenavond uit, lid te worden van on
zen Blindenbond. Gij die uw gezicht
nog hebt, wees dankbaar en heb mede
lijden met de blinden. Ik hoop dat u
in staat en bereid zult zijn, toe te tre
den als lid van onzen Blindenbond.
Vraag niet van wat naam of Kerk,
maar van wat geest wij zijn.
Op deze rede, die met gloed werd
uitgesproken volgde eerst een pauze.
Na de pauze trad Mevr. Tichelaar-
Kramer op het podium en zong onder
piano-begeleiding van Mej. Kalverboer
de volgende 3 liederen „Herkenning”
van Carl Löwe, „laren” van Fr. Abt
en „Des Winters als het reghent" (oud
Hollandsch lied. Daarna volgden nog
IAvan-VM-KEUBURC/S--
s iLEVERTRAATI
„Ja, ik ben nu eenmaal van opvlie
genden aard, je moet het me maar niet
kwalijk nemen,” is het stereotype ant
woord van menschen, welke in een on-
beheerscht oogenblik en dikwijls volko
men onredelijk een of anderen beleedi-
genden uitval tegen anderen hebben
gedaan.
Laten we dadelijk voorstellen dat deze
lichtgeraakte, spoedig booze en gemak-
kelijk leelijke woorden hanteerende men
schen lang niet tot de kwaadsten behoo-
ren. Ze brengen een gevoelsreactie over
y in woorden, en verlossen zich zelf daar-
Anti-vriesmiddel
Radiateurhoezen
Verwarmingslampenetc.
In voorraad:
mede dikwijls van een innerlijken last.
Zij denken niet na bij wat ze zeggen,
doen dat in sommige gevallen pas ei
na.
In andere gevallen denken ze in ’t ge
heel niet erover na. In het eerste geval
•komen ze meestal uit zich zelf met een
verontschuldiging aandragen, in het
laatste zijn ze geneigd deze te geven als
1 het slachtoffer van hun driftbui iets
'daarover zegt.
Beheersching is iets heel moeilijks. Het
is een te weinig beoefende eigenschap.
Menschen die zich zelf in alle omstandig
heden weten te beheerschen, zullen zel
den door hun woorden kwaad stichten.
Men moet echter niet tot een ander
uiterste vervallen en zelfs voor de meest
ernstige ingrijpende dingen ongevoelig,
ongesdiokt blijven. Deze ongeschokt-
heid ton dikwijls nog prikkelender wer
ken, an een in drift uitgestooten woord.
Beleersching is noodzakelijk om met
'4 andee menschen te kunnen verkeeren.
Een oogenblik van niet-beheersching
kan som8*'i67t de meest ernstige gevol
gen aanleiding ^sven. Er bestaan men
schen, die er op uit zijn, iemands be-
i heersching tot het uiterste te prikkelen,
dié een boos woord, een beleediging
j willen uitlokken om hierdoor fel te kun
nen treffen. Zooiets noemt men met een
vreemd woord provoceeren. Een be-
heerscht mensch zal tot evenwichtige
daden komen, die de gemeenschap
slechts ten goede zullen komen. Hij is
over het algemeen een goede kameraad,
I een graag geziene gast.
De wereld gaat op het oogenblik
mank aan onbeheerschte daden, in het
groote en in het kleine. Beheersching is
een karaktertrek van ons volk. Daarom
leven we in ons landje over het alge-
meen vrij rustig en gelukkig. Onbe
heerschte daden worden hier onvoor
waardelijk afgekeurd, vooral als ze
daarbij het stempel dragen van import.
Een zdfteheerscht volk zal het gemak
kelijk hebben, maar het moet dan ook
uit zelfbeheerschte menschen bestaan.
Laten we trachten de groote kunst van
zelfbeheersching machtig te worden, tot
heil van anderen, tot heil van ons zelf.
RAAD WONSERADEEL.
28 December 1933.
De Raad kwam hedenmiddag in spoed-
eischende vergadering bijeen.
Afwezig waren de leden Ypeij, Tiche
laar (Makkum) en Terpstra.
B. en W. hadden aan den Raad voor
gesteld nu het gemiddeld aantal leerlin
gen der o. 1. school te Pingjum, dat na
den laatsten teldatum op 16 December
bekend was geworden, over 1933, slechts
70 bedraagt en dus blijft beneden het
minimum van 73, dat krachtens de in
1929 weer in werking getreden leerlin-
genschaal, zooals die in 1923 werd uit
gevoerd, voor de aanwezigheid van 3
leerkrachten is gesteld, aan den onder
wijzer H. Papa met ingang'van 1 Janu
ari 1934 wegens opheffing zijner betrek
king eervol ontslag als zoodanig te ver-
leenen. Zijn jaarwedde zal na 1 Januari
1934 n.l. niet meer door Ijgft Rijk worden
vergoed, waarom B. en W. mede met
het oog op de geldelijke gevolgen, welke
bij toepassing van het stelsel van bo
ventallige leerkrachten uit art. 100 der
L. O. wet 1920 voortvloeien, hun gemeld
voorstel doen.
Dit wordt zonder hoofdelijke stem
ming door den Raad aanvaard.
B. en W. schrijven verder aan den f^iënen.”” Gewoon**’ grof handenarbeid,
Raad, dat zij voornemens zijn, maatre-[
gelen te nemen, die er toe leiden, dat
het onderwijs aan de o. 1. school te Corn-
werd, die is opgeheven, op 15 Januari
1934 wordt gestaakt. Zij hebben den
datum van het ontslag aan het Hoofd
der School te Kornwerderzand, den heer
S. Mook, ook op 15 Januari 1934 be
paald. Het onderwijs aan deze school,
die ook werd opgeheven, zal op dien dag
echter nog niet gestaakt kunnen wor
den, omdat tegen het besluit van Ged.
Staten tot goedkeuring dier opheffing bij
de Kroon beroep is aangeteekend en
er dus nog geruimen tijd kan verstrijken
voor en aleer in hoogste instantie om
trent het lot dezer school is beslist.
Daar de heer Van der Weide toch op
wachtgeld zal moeten worden gesteld,
dragen B. en W. in overeenstemming
met den Inspecteur van het L. O. ter be
noeming in de ontstaande vacature van
hoofd der o. 1. school te Kornwerder
zand voor den heer J. L. van der Heide
te Cornwerd, die met algemeene stem
men als zoodanig wordt benoemd.
De Minister van Economische Zaken
heeft alsnog enkele opmerkingen ge
maakt inzake de in een der vorige ver
gaderingen opnieuw vastgestelde veror
dening tot afwijking van bepalingen der
winkelsluitingswet, opmerkingen van
formeelen aard waaraan B. en W. voor
stellen tegemoet te komen. Aldus beslo
ten.
Tenslotte verleent de Raad B. en W.
machtiging om eventueel te procedeeren
inzake de kwestie van vergoeding der
schade, berokkend aan de gemeente we
gens aanvaring van de brug te Hichtum.
Hierna wordt deze laatste vergadering
in 1933 door den Voorzitter gesloten.
- LEEUWARDEN- 1
Ir
«nn nnimn DDII
Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50
•Buiten de provincie 12.-; inning 15 ct.
.'Voor het Buitenland f?.- per jaar.
.Leesgeld per looper 40 ct. p. kwartaal.
DE JONGS NIEUWSBLAD
waarin opgenomen
