DE WERKENDE VROUW.
Aulomobilisien!
Hoor een prima BRIL
UI. V. U. WERFF
De Bolswardsche Courant en Westergoo
HOFSTEDE
Woensdag 17 Januari 1934
No. 5
3Qgl£ Jaargang
tegen de vorst:
Stadsnieuws.
Beschermt Uw wagen
Uit den Omtrek
Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD A Telefoon No. 12
en
31
be-
(Recl.)
Hitzum
Exmorra
Een viertal
Nijland
Advertentiën per regel:
Woensdagsnummer 10 cent.
Zaterdagsnummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prys.
Verschijnt Dinsdags-
Vrijdagsavonds.
NIEUWE TELEFOONAANSLUITINGEN.
Aangesloten aan het Rijks telefoon
kantoor alhier Ir. S. L. Fokkema onder
no. 110 en Bloemenmagazijn H. de Bruin
Jongemastraat 20, onder no 129.
Kimswerd
Ds. J. A. Swart, Ned. Herv. predikant
alhier neemt 11 Februari afscheid van
zijn gemeente en zal 18 Februari zijn
intrede doen te Nieuweschans.
13 Januari 1934.
Woensdag j.l. had alhier de opening
plaats van het gebouw voor werkloozen
in de voormalige bijzondere school.
Een vrij groot aantal belanghebbenden
en belangstellenden was aanwezig. Het
openingswoord werd gesproken door
Ds. Bogers uit Achlum.
Van het gebouw, dat 4 middagen in de
week van 2 tot 6 uur geopend is, wordt
reeds een druk gebruik gemaakt.
Makkum
De heer C. H. Rave, marechaussee iv
Leeuwarden, wordt als zoodanig overge
plaatst naar Makkum en treedt Maan
dag 15 Jan. aldaar in dienst.
is
GROOTZAND SNEEK
van ouds het
aangewezen adres
Witmarsum
Gaast
Vrijdagavond hield de heer J. Stolten-
hof uit Den Haag een lezing over Pales
tina, in de Geref. Kerk. Spreker, die zelf
een reis naar het Heilige Land had mee
gemaakt, wist op onderhoudende wijze
ons in gedachten rond te leiden langs
vele plaatsen ons welbekend uit de Hei
lige Schrift.
't Overweldigend natuurschoon, zoo
wel als de primitieve toestanden die nog
op vele plaatsen worden gevonden, het
een zoowel als het ander werd ons iets
van verteld.
Tevens liet spreker ons een serie licht
beelden zien, die aan duidelijkheid niets
te wenschen overlieten en er nog toe
bij droegen om het gehoorde beter te be
grijpen.
Wat het doel van dezen avond eigen
lijk was?
Bij vele zieken, over geheel ons land,
is deze heer Stoltenhof wel bekend, daar
hij medewerker is van het ziekenblaadje
„Licht in Lijden”, dat gratis wordt toe
gezonden aan elke zieke die zijn (haar)
adres opgeeft. Verder worden kalenders
en Chr. lectuur gratis verstrekt. Door
ziekenbezoek wordt ook getracht con
tact te krijgen en geestelijke bijstand te
verleenen. Ook de stoffelijke zijde wordt
voorzoover noodig en mogelijk niet ver*
geten. Dat een en ander nogal wat gel
delijke zorg meebrengt is te begrijpen.
Dat was dan ook het doel van deze
bijeenkomst, om door een kleine entrée
en een collecte een weinig bij te dragen
om dit veelomvattende, maar ook veel-
eischende werk te kunnen doen voortbe
staan.
De opkomst van het publiek was al
leszins bevredigend en naar wij verne
men gaf ook de gehouden collecte alle
reden om den heer Stoltenhof bemoedigd
voort te doen gaan in dit werk. Ook de
aanwezigen hebben genoten van hetgeen
er gehoord en gezien is.
In de pauze was bovendien nog ge
legenheid om allerlei curiositeiten, mee
gebracht uit Palestina, te bezichtigen,
waarbij de heer Stoltenhof een en ander
verklaarde.
15 Januari 1934.
Hedenmiddag had op de Exmorraweg
een auto-ongeval plaats.
In de richting Bolsward reden 2 luxe
auto’s, waarvan de achterste blijkbaar
probeerde om de ander in te halen. Dit
gelukte ook, doch juist op dat oogenblik
moest eerst nog een hondenkar passee-
ren, die van tegenovergestelde richting
kwam.
Nu was het hoog tijd, om links uit te
halen, om te voorkomen dat de voorste
auto niet werd aangereden; dit werd dan
ook gedaan, doch meteen maar zooveel,
dat het volgend moment deze snelrijder
in het weiland, links van den weg
vloog. Op weg hierheen werd een hek
met paal gewoon omvergereden en ver-
12 Januari 1934.
Ten overstaan van notaris D. Feitsma
te Bolsward werd finaal verkocht:
De burgerhuizinge, bewoond door T.
Kolthoren Tj. Wiersma.
Kooper is geworden de heer A. Twijn-
stra voor nader te noemen lastgever,
LEED 3 JAAR AAN RHEUMATIEK
KON ZICH NIET BEWEGEN.
„Het kwam in eens, maar 3 jaar lang
was het of ik die pijn in mijn rug nooit
weer kwijt zou raken. Alles was mij te
veel. Men zei mij dat ik rheumatiek had
en daarvan wel nooit meer af zou ko
men. Toen werd ik opmerkzaam ge
maakt op Kloosterbalsem, die heerlijk
verzachtende zalf en werkelijk, na een
behandeling van nog geen zes weken
zijn mijn pijnen verdwenen. Ik heb van
niets meer last en beveel daarom iedereen
den Kloosterbalsem aan.” Zoo schrijft
ons de heer S. SI. te H„ wiens origi-
neele brief voor ieder ter inzage ligt.
Akkers Kloosterbalsem kost per pot van
20 gram 60 cent en van 50 gram f 1.
en is overal verkrijgbaar. Onovertroffen
bij brand- en snijwonden. Ook onge
ëvenaard als wrijfmiddel bij rheumatiek,
spit en pijnlijke spieren.
EEN NET STELLETJE.
Aan de Gasthuissingel was men Zater
dag bezig een boot door het ijs te trek
ken. Ter hoogte van het Groene Kruis
was het ijs door den afvoer van het ver
bruikte badwater veel minder sterk.. Een
vijftal jongens die spontaan de behulp
zame hand boden bij deze ijstrekkerij
werd hiervan de dupe.
Onverwacht maakte dit vijftal kennis
met het nu juist niet meest hygiënische
water van de gracht. Op zijn minst geno
men heeft het de desbetreffende moeders
een paar schoone kousen gekost.
In de boven-Societelt „Ons genoegen”
bij Van der Leij alhier werd een serie
biljartwedstrijd en een pandoerpartij ge
houden met de volgende uitslagen:
Biljarten. 1ste prijs: S. de Haas.
2de prijs: W. Anema.
3de prijs: D. F. de Vries
Hoogste serie met 39 S. de Haas,
hoogste gem. E. Westra met ruim 3.
Pandoeren: le prijs S. de Haas; 2de
prijs: E. Westra.
DE GROENE KRUIS-BAZAR.
De toezending van goederen voor
deze Bazar gaat nog regelmatig door.
Als bijzonderheid mogen we zeker
wel vermelden de gift van H. M. de Ko-
ningin-Moeder, een sympathieke daal,
die door het Bestuur van het Groene
Kruis op hoogen prijs wordt gesteld.
Verschillende fabrikanten zenden hun
bijdragen in. Het zou ons te uitgebreid
worden al die cadeaux op te noemen.
Ook uit onze stad zelve blijven de inzen
dingen regelmatig toevloeien.
Wanneer de voorteekenen zich dus
niet bedriegen, dan belooft deze bazar
die gehouden zal worden in begin Fe
bruari voor het Groene Kruis een succes
te worden.
weer een ander de jongelui tracteerde
op een pijp tabak; we gelooven vast en
zeker dat de goede stemming die er
thans heerschte er zeker niet door zou
verminderen.
We meenen dat deze zaak het waard
is, dat we er ééns de aandacht op ves
tigen.
ONTWIKKELING EN ONTSPANNING
VOOR JEUGDIGE WERKLOOZEN.
We hebben hedenmorgen eens een
kijkje genomen in het lokaal (de voor
malige touwpluizerij in het plantsoen),
waar een groot aantal jongere werkloo
zen hun tijd doorbrengen met nuttige en
practische bezigheid. Speciaal het hout-
snij- en figuurzaagwerk wordt hier be
oefend en de ons getoonde werkstukken
getuigden van veel ambitie voor dezen
arbeid. Het lokaal lenigt zich voor dit
doel bijzonder goed en de stemming on
der de jongeren is er best. Op onze
vraag aan de leiders of men kans ziet
deze vorm van ontwikkeling voor dit
winterseizoen te blijven financieren werd
geantwoord dat dit juist het moeilijke
probleem is. Het in de vorige maand ge
collecteerde geld is gebruikt voor aan
koop van de benoodigde materialen,
blijft echter de animo voor dit werk in
dezelfde mate als thans, dan moet er
zeer spoedig nieuw hout worden ge
kocht en daarvoor ontbreekt het geld.
We meenen daarom goed te doen de fi-
nancieele belangstelling va5i Bolswards
burgerij voor dit mooie werk wakker te
moeten schudden en ’t Bestuur zal ons
inziens goed doen te trachten door mid
del van donateurs een vaste bijdrage te
kweeken. En dan willen we nog op iets
anders wijzen.
Het was half elf toen we een kijkje
hamen, een paar jongeren waren bezig
koffie te zetten, tenminste daar was het
ongeveer de tijd voor, maar bij inspectie
van de koffieketel blijkt deze thee te be
vatten; natuurlijk is onze vraag, maar
waarom drinken jullie op voormiddag
thee? en het antwoord was: omdat we
geen koffie meer hebben, menheer. Wé
hebben toen onmiddellijk bij ons zelf het
plan opgevat, maar dit moest toch niet
weer voorkomen en met een beetje goe
de wil en een weinig offervaardigheid
zullen we aan deze werkloozen hun
kopje koffie op den voormiddag kunnen
verschaffen.
Wanneer dan zoo nu en dan eens een
bakker zorgde voor een stukie koek en
DE VLEESCHMEELFABRIEK.
Blijkens een aankondiging in het pu-
bliciteitskastje aan het Stadhuis is bij
B. en W. ingekomen een kennisgeving
van den heer H. Beekhuis e.a. van het
door hen ingestelde beroep bij de Kroon
tegen de beslissing van het gemeente
bestuur, waarbij aan T. W. de Vries le
Leeuwarden vergunning wordt verleend
tot het in werking brengen van de
kende fabriek aan het Stadsstreng.
karakter, die ook na eijn verscheiden op
de zijnen blijft werken, bovenal echter
hoopte hij dat zij ook uit Hooger bron
troost zouden putten.
Vervolgens werd nog een woord van
waardeering gesproken door den heer 1.
Bierma, als voorzitter van den Boeren
leenbank en den heer Burggraaf van
Lollum als bestuurlsid van de Patroons-
vereeniging „Wonseradeel” van timmer
lieden, van welke laatste vereen, de
overledene voorzitter
Het valt niet te ontkennen, dat de po
sitie van de vrouw in het maatschappe
lijke productie-proces meer en meer
wordt teruggedrongen. Dei regeering
heeft dezer dagen zelfs besloten om
alle overheidsorganen te verplichten om
de huwende ambtenares of arbeidster in
overheidsdienst ontslag te verleenen.
Ook in het particuliere bedrijf worden
geleidelijk meer posten, jaren lang door
vrouwen of meisjes bezet, aan manned
of jongens toegewezen. Op sommige fa
brieken geschiedt dat zelfs op grootê
schaal, o.a. op enkele chocolade-fabrie-
ken. Philips in Eindhoven is dezelfde
richting ingegaan. Er worden wel geen
meisjes ontslagen zonder bijzondere
noodzaak, maar het nieuwe personeel,
dat wordt aangenomen, be|staat groo-
tendeels uit jongens.
We wiilen het niet verhelen dat we een
en ander toejuichen. Niet omdat we den
werkenden vrouwen haar positie zouden
misgunnen, vere van dat! We juichen
de vervanging toe, omdat we het alge
meen maatschappelijk belang er door
gebaat achten.
Een principieele beschouwing over het
recht der vrouw om zichzelf een toe
komst te scheppen door een plaats te
ambieeren in het productieproces, is
overbodig. Velen zijn overtuigd, dat hel
principieel onjuist is, dat de gehuwdè
vrouw een werkkring buitenshuis zoekt,
maar over het recht in het algemeen
van „de” vrouw, dat ze een niet-huis-
houdelijken werkkring aanvaardt, be
staat in onze dagen vrijwel ge,en ver
schil van meening meer.
Pitsluitend op practische gronden jui
chen we ’t toe, dat de positie der werken
de vrouw wordt teruggedrongen. Omdat
we aldus tot ’n maatschappelijk meer te
verantwoorden verdeeling van den ar
beid komen. We praten niet over uitzon
deringsgevallen, waarin de vrouw door
de omstandigheden gedwongen is om als
kostwinster van een gezin op te treden,
maar we stellen vast, dat het voor een
logische verdeeling van den arbeid noo-
dig is om er op te letten, dat de arbeids-
functies allereerst toevallen aan degenen
wier natuurlijke roeping het is om een
gezin te verzorgen, nu of in de toe
komst. De baten van den arbeid vallen
daardoor meerdere menschen ten goe
de en bovendien wordt vermeden, dat
het eene gezin dubbel-op krijgt, terwijl
in het andere gezin gebrek wordt gele
den.
Méér, zoo lazen we dezer dagen In
een artikel, wij vrouwen hebben toch
geen schuld aan de crisis? Neen, dal
niet.of, misschien.
Toen de oorlog uitbrak, werden in de
meeste „beschaafde” landen de mannen
onder de wapenen geroepen. Ginds om
zich te laten slachten en hier om meer
dere lange jaren in militaire onnut te
verslijten. De mannen konden dat óók
niet helpen. Als gevolg van de oorlogs
omstandigheden moest de productie van
velerlei, hoog worden opgevoerd. Daar
van profiteerden alleen in materieelen
zin bedoeld de vrouwen. Vrouwen en
meisjes wenden zich aan het vervullen
van betrekkingen, welke voordien uit
sluitend door mannen en jongens werden
bekleed. Toen de demobilisatie kwam,
ontstond tevens een economisch en in
dustrieel hoogtij. De mannen keerden
in hun normale werkkring terug en de
vrouwen behoefden nog niet weg, om
dat er arbeid genoeg was. Eens echter
moesten de normale verhoudingen van
productie en consumptie zich herstellen
maar de vrouwen hielden hardnekkig
vast aan haar verworven posities. Over
al moesten ontslagen worden gegeven,
maar waar die niet uitsluitend het vrou
welijk personeel golden, werden de man
nen vaak slachtoffers. Met dezen leden
huisgezinnen het werkloozenleed. De
vrouwen hebben de crisis niet gemaakt
maar een der vele oorzaken van de cri
sis is zeker wel de omstandigheid, dat
de vrouwen niet tijdig haar plaatsen in
het maatschappelijk productieproces aan
de mannen hebben overgegeven, toen
de conjunctuur dat vereischte.
Anti-vriesmiddel
Radiateurhoezen
Verwarmingslampenetc.
In voorraad:
OFF. FORD DEALER
BOLSWARD - TELEF. 86
Arum
DRANKBESTRIJDING.
11 Januari 1934.
Heden hield de Vereen, tot afsch. van
Alcoholh. Dranken haar jaarvergadering
in het Dorpshuis, onder leiding van den
voorzitter, den heer Joh. van Zandber
gen.
Na de opening las de seer. mej. A.
Sinnema, de notulen voor die onveran
derd werden goedgekeurd.
Van de ingekomen stukken werden
vele voor kennisgeving aangenomen. Er
waren een paar bedankjes wegens ver
trek en contributieredenen.
Voor den heer Y. Wiersma die als
leider der J. V. O. optrad, en daarvooi
had bedankt, werd de heer Joh. van
Zandbergen aangewezen, welke de func
tie voor tijdelijk aannam.
Uit het jaarverslag van de secretares
se bleek, dat het ledental met 2 was
teruggeloopen. Verder dat er pl.m. 130
blauwe bloempjes en bijna 100 goede
raadgevers waren verkocht. Ook werden
er 200 brochures verspreid.
De algemeene indruk was, dat: ,,'t
Had beter, maar ook slechter kunnen
zijn.”
De penningmeester de heer B. Elzln-
ga, gaf een overzicht der financiën. De
totale inkomsten waren f 168.92. De uit
gaven f 139.90. In kas op 1 Jan. 1934
f29.02. Ook bracht laatstgenoemde heer
verslag uit van de Federatie Vergadering
Nu kwam ter sprake het onderwerp
„Feestavond”. Besloten werd in ’t laatst
van Februari een gezellige feestavond te
organiseeren met hulp van eigen krach
ten. Tevens als verschil met vorige jaren
zal een spreker worden uitgenoodigd om
een propagandarede te houden.
Na gezamenlijk zingen werd de verga
dering, die tamelijk goed was bezocht,
gesloten.
KONINKLIJKE GIFT.
De commissie voor de Groene Kruis-
Bazar ontving dezer dagen een gift van
f40.van H. M. de Koningin-Moeder
Deze gift ging vergezeld van vriendelij
ke woorden van waardeering namens
Hare Majesteit voor den arbeid van het
Groene Kruis hier ter stede.
BOLSWARDSCHE BURGERWACHT.
De uitslag van de j.l. Zaterdag gehou
den schietwedstrijd in het gymnastieklo
kaal is als volgt:
le prijs: G. F. Tijmstra.
2e prijs: Jan van der Wal.
3e prijs: H. M. Nijk.
4e prijs: H. Elzinga.
5e prijs: G. Pietersma.
Aantal deelnemers 23.
Prijzen bestonden uit luxe en gebruiks
voorwerpen, welwillend hiervoor toege
zegd.
was geweest en
brachten hunne waardeering tot uiting
over het werk, van Straatsma in het za
kenleven en ook van den persoon die
daarachter stond.
Ckhikkig du# dat juist ter plaatse een
inrijdam was, doch deze werd slechts
gedeeltelijk gebruikt, daar maar 2 wie
len deze dam even raakten, de andere
twee deden het slootwater even hoog
opspatten.
De chauffeur van de voorste auto be
merkte deze zijsprong, stopte onmiddel
lijk en met vereende krachten werd de
auto, die blijkbaar wepnig beschadigd
was, weer uit het weiland op den weg
gebracht.
Alles was dus nogal goed afgeloopen
maar het had weinig gescheeld of de
volle-melk-chocolade was veranderd in
water-chocolade.
We zien volkomen in, dat het een
zwaar offer moet zijn voor vele vrouwen
om de verworven positie weer prijs ié
geven. Ook voor een vrouw moet materi-
eele onafhankelijkheid een kostbaar goed
wezen. Arbeid van meisjes en vrouwen
heeft hier en daar bovendien een gezins-
welstand gebracht, welke anders niet
bereikbaar zou zijn geweest en boven
dien niets onmatigs inhoudt. Waar de
vrouw echter mede concurreert op de
arbeidsmarkt, leidt dat altijd tot een on
juiste, onrechtvaardige en onpractische
verdeeling van de arbeidsvoordeelen in
de maatschappij.
We praten het elkaar na, dat we te
rug moeten naar den levensstandaard
van vóór den oorlog. Goed, maar dan
ook tot de toenmalige arbeidsverhou
dingen van mannen en vrouwen. Toen
vond men geen vrouwelijk personeel op
overheidsbureaux, postkantoren, op han
delsondernemingen enz. Vrouwelijke
winkelbedienden warejn schaarsch;
vrouwelijk koffiehuispersoneel vond men
alleen in verdachte zaken. Vóór den oor
log waren de loonen lager, was de le
venswijze eenvoudiger. Maar toen was
de arbeidsverdeeling niet zóó, dat de
een dubbel-dik kon krijgen en de ander
als een ondersteunde pauper door het
leven werd gestompt.
Vrouwen hebben als maatschap
pelijke regel het rerht, door de man
nen te worden onderhouden, maar de
mannen hebben het recht op den arbeid
en zeker behoort hun logisch voorrang
te worden verleend, als er een tekort
aan arbeid is.
13 Januari 1934.
Bij beschikking van den Minister van
Defensie is aan Oepke Tichelaar en Jan
Zijlstra ingeschreven voor den dienst
plicht, lichting 1934, uit de gemeente
Wonseradeel, met ingang van 16 Maart
1934 voor één jaar vrijstelling van den
dienstplicht, wegens kostwinnerschap
verleend.
13 Januari 1934.
Onder buitengewoon gfloote belang
stelling had heden Zaterdagmiddag, al
hier de teraardebestelling plaats van
wijlen den heer P. P. Straatsma in leven
timmerman en aannemer te dezer plaat
se. De begrafenis had plaats vanuit de
Ned. Herv. Kerk waar vooraf door Ds.
D. T. Los als leider een kort woord en
een gebed werd uitgesproken, waarop
het orgel deed hooren: „Het is bestemd
in Godes raad.”
Onder de stemmige klanken van deze
muziek verliet men voorts het kerkge
bouw. Een groote stoet van mannen en
vrouwen volgde de baar,
kransen bedekte de kist.
Bij het graf werd het woord gevoerd
door Ds. F. H. Bruins van Leeuwarden,
oud-predikant dezer gemeente, die voor
al wees op de groote vriendschap en het
vele goede van vroegere jaren.
De oudste zoon, de heer P. Straatsma
,van Heerenveen, dankte namens zijn
moeder en de familie voor de groote be
langstelling hun man en vader bewezen.
Na afloop van deze plechtigheid was
eerst het woord aan Ds. Los, die enkele
woorden van troost sprak. Hij schetste
I
X
i
A
Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f 2.-; inning 15 ct.
Voor het Buitenland f7.- per jaar.
Leesgeld per looper 40 ct. p. kwartaal.
DEJONG® NIEUWSBLAD
waarin opgenomen
