Het schandaal heerscht.
Duplo Lamp
Phlllus Selecilua
De Bolswardsche Courant en Westergoo
III. I. UI EB F F
MIST!
Uit den Omtrek
No. 11
Stadsnieuws.
3Qg!g Jaargang
Woensdag 7 Februari 1934
-I
Officieel orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD A Telefoon No. 12
en
A
OPENBARE
Pauze.
Raad, die ge-
1.
en
kunnen koopen.
Adve r t e n 11 n per regel:
Woensdagsnummer 10 cent.
Zaterdagsnummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Rek
Stokoefenlng
Brug
Klimpalen
Sluierzwaaien
Slotgroep.
dan ook groote belangstelling.
Programma:
jongens adsp.
Jongens 1
Heeren 11
Meisjes 1
Jongens 11
jongens adsp.
Heeren
meisjes adsp.
Meisjes II
Dames
Heeren 1
Dames
Heeren 1
Meisjes III
Dames
Voor het behandelen var. voorstellen
op de beschrijvingsbrief worden de le
den van de afdeeling Kimswerd van den
Ned. Kaatsbond ter vergadering opge
roepen. Besloten werd tot het indienen
van de volgende voorstellen:
1. De afdeelingen vrijheid te geven
in de keuze hunner wedstrijden.
2. Het plaatsen van hoekpalen bij de
bovenlijn in ’t vervolg niet meer toe te
passen, als zijnde belemmerend voor de
uitslag.
Bij van der Leij werd nogmaals een
biljartwedstrijd annex een kruisjaspartij
gehouden.
De wedstrijden hadden het volgend
verloop.
Biljarten. 1ste prijs: H. Volbeda.
2de prijs: I. van der Leij.
3de prijs: O. J. Dijkstra.
Kruisjassen. 1ste prijs: O. Stellingwerf
en H. Volbeda.
2de prijs; Y. Roosma en P. Roosma.
icht
da-
tere
hst
en
de
in
Kimswerd
Het burgerwoonhuis, thans bewoond
door mej. de wed. H. Bangma, is onder-
handsch aangekocht door den heer O.
M. van der Meer, alhier.
Verschijnt Dinsdags-
Vrijdagsavonds.
Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f 2.-; inning 15 ct.
Voor het Buitenland f 7.- per jaar.
Leesgeld per looper 40 ct. p. kwartaal.
Monteer in Uw lampen
de nieuwe
re-
Id-
de
Fer-
zijn
rge-
s.
dat
de
t de
ort-
vaq
lede
ge.
lee
md
gt-
eent,
30.—
30.—
bij
be-
het
e te-
een
te Is
:ura-
Iven,
hou-
de
dra-
niet
dek-
dra-
elijk
oor
di
en;
inte
is.
dat
ten
)ud
ian
rog
De patiënt zelve maakt het thans, naai
omstandigheden goed en zal wel geen
nadeelige gevolgen van dezen val onder
vinden.
woord. Bijna alle aanwezigen gaven zich op
als lid van dezen Bond.
VOETBAL
4 Februari 1934.
De wedstrijd, die gespeeld zou worden
door B. A. W., Leeuwarden en Wester-
voo I, Arum, werd afgelast omreden het
sportterrein werd afgekeurd.
Arum
HANDICAP-BILJARTPARTIJ.
2 Februari 1934.
Bij den heer M. Hiemstra nam men
verleden week een aanvang met de uit
geschreven handicapbiljartpartij, die he
denavond werd beëindigd.
Er waren maar 16 spelers, hetgeen
men hier anders niet gewoon is.
Toch werd er met groote ambitie ge
streden en enkele partijen waren zeer
spannend te noemen.
Tenslotte gingen de volgende heeren
met de prijzen strijken:
1ste prijs, schilderij, H. P. Kooijenga.
2de prijs, schilderij, D. J. Lukkes.
3de prijs, borstelhanger, K. Werkho
ven.
4de prijs, theeblad, P. R. Yetsinga.
LEESZAAL
THEEK
„BOLSWARD en OMSTREKEN”.
Over de maand Januari bedroeg het
aantal uitgeleende boeken uit eigen bi
bliotheek 599, uit die van Leeuwarden
56; aan den cursus 45; in totaal dus 700.
Het aantal bezoekers bedroeg 327,
t.w. 24 dames en 303 heeren.
hard vallen over hun werk? Als de over
heid, zij het gelukkig niet de Nederland-
sche, het voorbeeld gaf?-
Het kwaad is van boven naar beneden
gewoekerd en nog steeds is het niet ge
stopt. De wereld blijft een chaos en van
samenwerking, noch van vertrouwen is
er sprake, ondanks den schoonen schijn
van plechtig gesloten verdragen!
De economische oorlog woedt, inter
nationaal en als burgeroorlog. Men
strijdt met alle wapens en men hoopt op
overwinning. Doch niemand komt uit
dezen warwinkel als overwinnaar te
voorschijn. Iedereen is verliezer.
Slechts als het vertrouwen en de eer
lijkheid weer als norm en als basis ge
steld worden dan zal de groote wereld
en de handelswereld gezond kunnen
worden, eerder niet
f De vorige week werd in de St. Jo
zefschool aan het Schildwijk als einde
van den cursus costuumnaaien en linge
rie een examen gehouden.
Voor ’t diploma lingerie zijn geslaagd
Gretha Cramer, Janke Adema, Hedwigs
Houben, Annie Robijn, Elisabeth de Jong
en Dora Terbraak, allen te Bolsward;
A. van der Vleugel, Corrie Cramer en
Mies Koekkoek, allen te Harlingen.
Voor diploma costuumnaaien: Tr.
'Kamsma, Bolsward en E. de Jong, Har
lingen.
Opmarsch.
Brug
Springen
Brug
Dansje
Springen
Laag rek
Vrije oefening
Ringen
Oefening met ballen
Brug
4 Februari 1934.
In een bestuursvergadering van de
„Gemengde Zangvereeniging” en „It
Frsyk Selskip” werd besloten dat in
combinatie in midden Maart een uitvoe
ring zal worden gegeven.
GYMNASTIEK-UITVOERING.
De gymnastiekvereeniging „Lycurgus-
„Wilhelmina” geeft Maandag 12 Febr.
a.s. haar jaarlijksche uitvoering.
Het programma, dat we hieronder af
drukken, bevat weer een 15-tal oefenin
gen voor klein en groot, die ongetwijfeld
in de smaak van de gymnastiekliefheb-
bers zullen vallen.
We verwachten voor deze uitvoering
15-JARIO BESTAAN
LANDARBEIDERSVEREENIGING.
Februari 1934.
In het dorpshuis werd het 15-jarig be
staan van de Landarbeidersvereen. ge
vierd, dat in de opening door den voor
zitter de heer Y. Elzinga herdacht werd.
Namens het Fed. Bestuur Noordelijk
Friesland, werd de afdeeling een azalia
vereerd bij monde van den heer Fokke
Algra van Dongjum. Verder deelde de
voorzitter mede dat door een onbeken
de ’n voorzittershamer geschonken werd
waarvoor den gever hartelijk dank werd
gebracht.
Door het bekende Friesche duo Barend
en Martsje werd nu „Flotgêrs” in 3 be
drijven opgevoerd.
Dit stuk vonden de aanwezigen zee»
/nooi.
De heer Ytsma van Leeuwarden, die
de afdeeling mee oprichtte en nu ook te
genwoordig was, schetste in een scherpe
en eenvoudige rede de toestanden over
het afgeloopen 15-jarig tijdperk. De 7
leden die de vereeniging steeds trouw
bleven, n.l. de h.h. O. Kooijenga, S. Zij-
da, J. de Meer, J. Koopal, A. Molenaar,
B. Elzinga en Y. Elzinga kregen een ex
tra pluimpje.
Door Barend en Martsje werd nog „De
silveren tabaksdoaze” ten gehoore ge
bracht, waarom hartelijk werd gelachen.
Bij oprichting der vereeniging traden
28 leden toe. Op het oogenblik telt men
61 leden. De heer B. Elzinga, die onaf
gebroken penningmeester was geweest,
werd eigenaar der azalia. Anders wordi
die meest aan een ziek lid gegeven.
Door laatstgenoemde heer werd deze
mooie avond gesloten na dank te hebben
gebracht aan allen die deze avond had
den doen slagen.
POSTDUIF AANGEVLOGEN.
Bij den heer R. van der Schaaf, Laag
Bolwerk, alhier, is een postduif aange
vlogen, een bruine sierduif gemerkt
N. M. 32. S. 3292.
3 Februari 1934.
Hedenmiddag had op het terrein Bon-
ga-State een voetbalwedstrijd plaats
tusschen „Witmarsum” en „Fortuna”
van Harlingen, waarvan de einduitslag,
2-1 was, in het voordeel van Fortuna.
DE GROENE KRUIS-BAZAR.
Deze bazar zal Woensdagavond om
8 uur officieel worden geopend door Dr.
M. ten Cate, voorzitter van de Vereeni
ging „Het Groene Kruis”.
In verschillende tentjes worden de wa
ren ten verkoop aangeboden, terwijl 1
tent is gereserveerd, voor, de tentoon
stelling van de prijzen der verloting.
Het tooneel is "ingericht als theetent.
In de zaal bevinden zich verder verschil
lende attracties, zooals lachspiegels,
sjoelbak, balgooien, grabbelton, touw
trekken, bouwensport (een geheel nieuw
behendigheidsspel), enz.
Door het bureau Nieuwland wordt
gratis een electrische gramafoon be
schikbaar gesteld.
De Bazar is geopend Woensdag van
8 tot 11 uur, Donderdag van 2 tot 7 en 8
tot 11 uur en Vrijdag van 2 tot 7 en
8 tot 11 uur.
De toegangsprijs bedraagt 10 cent.
Vrijdagavond boelgoed van de niet-ver-
kochte artikelen, terwijl dan tevens de
trekking van de verloting zal plaats heb
ben.
DE GESLOTEN-VERKLARING VAN
DE WEG AFSLUITDIJK-MAKKUM.
Voor motorrijtuigen met meer dan
1400 K.G. wielbelasting.
Een adres aan de Koningin.
De B. B. N., Bond van Bedrijfsauto-
houders in Nederland, heeft in een adres
aan Hare Majesteit de Koningin
verzorht wel te willen bevorderen, dat
het verkeer over den weg langs den
Zeedijk, van den Afsluitdijk der Zuider
zee tot Makkum (in beheer bij het Wa
terschap der Vijfdeelen Zeedijken Bui
tendijks), welke weg bij besluit van
Ged. Staten van Friesland gesloten is
verklaard voor motorrijtuigen en aan
hangwagens, waarvan de grootste wiel
belasting meer bedraagt dan 1400 K.G.,
niet aan een bepaalde wielbelasting zal
worden gebonden en voor het geval de
weg zal worden verbeterd, de verbete
ring in dien zin zal worden uitgevoerd,
dat het verkeer, zij het ook in eenigszias
stremmenden zin, toch over bedoelden
weg zal kunnen plaats vinden.
De bedoelde geslotenverklaring brengt
mede, dat de bedrijfsautohouders in Z-
Friesland komende van en gaande naar
den Afsluitdijk, een omweg van 20 K.M
over Harlingen moeten maken.
In verband met het sterk toegenomen
verkeer tusschen Zuid-Friesland en N.-
Holland brengt het geregeld maken van
een omweg van 40 K.M. op de heen- en
terugreis groote kosten en tijdverlies
mede.
rechten.
2. Schrijven van den Minister van
Binnenlandsche Zaken inzake aanvulling
van de artt. 3 en 4 der verordening op
de heffing van besmettelijke ziektengei
den, met advies van Burgemeester en
Wethouders.
3. Adressen van huurders van lande
rijen om onderhandsche wederinhuring
en toekenning van een reductie, met ad
vies van Burgemeester en Wethouders.
4. Verzoek van mej. J. M. Groene-
wold te Texel, om aankoop van een ge
deelte weiland met advies van Burge
meester en Wethouders.
5. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders om de verschuldigde cou-
ponbelasting op de houders dier coupons
te verhalen.
6. Alsvoren tot vaststelling eener ver-
keersverordening.
7. Prae-advies van Burgemeester en
Wethouders naar aanleiding van een
door de Begrootingscommissie 1934 ge
dane opmerking inzake vervanging ker
mis door het organiseeren van volksfees
ten.
8. Wijziging der begroeting van in
komsten en uitgaven der gemeente voor
het dienstjaar 1933.
9. Benoeming leden commissie tot
wering van schoolverzuim.
waarin opgenomen
Als we met onzen blik over de dage-
lijksche berichten in de kranten dwalen,
dan heeft het er den schijn van, alsof de
wereld slechts van ongerechtigheden en
wanorde aan elkaar hangt.
Steeds opnieuw vinden we melding
gemaakt van fiancieele- en andere schan
dalen en gevallen, die daar niet ver van
af zijn. Het aantal faillissementen wordt
steeds grooter en het totaal bedrag van
het passief onrustbarend hoog. Failliet
verklaard worden, wordt door velen niet
eens meer als een schande aangerekend,
soms zelfs aangeprezen als het -noodza-
kelijk kwaad om er beter van te wor
den.
We moeten intusschen erkennen, dat
de zeer groote financieele schandalen,
gepaard gaande met omkooping enz.
enz. van den laatsten tijd buiten onze
grenzen voorvielen. Zelfs hooge regee-
ringspersonen leenden zich mee te wer
ken aan financieele ongerechtigheden. In
Frankrijk heeft het schandaal-Stavisky
zelfs aanleiding gegeven tot een ernsti
ge regeeringscrisis.
In verschillende gevallen blijkt het
mogelijk te zijn geweest jaren lang te
knoeien, zonder dat er werd ingegrepen,
ofschoon vaak bekend was, dat er on
gerechtigheden plaats vonden.
Buitendien zijn er in het financieele
leven praktijken binnen geslopen, die of
schoon moreel minder oorbaar toch wor
den toegelaten, We noqmen bijv, het
funeste werk van de baissiers op de ef-
fectenbiers, die effecten te koop aanbie
den, die zij niet bezitten, alleen door
dat hierdoor het aanbod grooter wordt
en de prijs zakt en zij straks dus zelf
voor een nog lager bedrag die effecten
kunnen koopen.
Doch lang niet enkel in beurskringen
doen zich dergelijke zaken voor, in het
gewone dagelijksche leven zijn ze maar
voor het grijpen. Afspraken worden een
zijdig verbroken, voor beperkten duur
toegestane credieten tot in het onein
dige gerekt, schuldleischers voor een
voldongen feit geplaatst: zooveel pro
cent of heelemaal niets.
Dit alles mag nog door sommige lie
den als handig zakendoen worden aan
gemerkt, in wezen is dit natuurlijk geens
zins en bestaat er nog wel degelijk zoo-
iets als een eerlijk handel drijven.
Het is tegenwoordig wel heel gemak
kelijk om een aannemelijken zondebok
te vinden: de slechte tijdsomstandighe
den krijgen van alles de schuld. Die en
die alleen. Hierachter verschuilen zich
Mislukkingen, bewust niet willen, op
lichterij en verduistering.
Hoe ver de zeden op dit terrein reeds
verdorven zijn, moge blijken uit het vol
gende recente geval, dat zich afspeelde
in de residentie.
Een houtkooper ziet zijn zaak steeds
meer achteruit gaan. De schulden sta
pelen zich op. Hij vindt een groote hout
handel bereid zijn zaak in een N.V. om
te zetten, waarin de groote houthandel
het grootste gedeelte der aandeelen
neemt. De houtkooper wordt directeur
van de N.V. op een zeer behoorlijk sala
ris. De nieuwe N.V. blijkt aan hetzelfde
euvel te laboreeren als de oude zaak.
Weer stijgen de schulden, maar de
houthandel, die het grootste aantal aan
deelen bezit, blijft leveren. Tenslotte
blijkt, dat .na 5 jaar tijd de directeur,
voormalig eigenaar, kans heeft gezien
40.000 gulden onrechtmatig in zijn be
zit te stellen, waarvan ruim 20.000 gul
den en de rest aan teveel opgenomen
salaris was verdwenen.
De directeur wordt gearresteerd, na
enkele dagen weer vrijgelaten. Tenslotte
wordt door de houthandel, de grootste
aandeelhouder in de N.V., aan de officier
van justitie verzocht de zaak niet te
vervolgen, omdat een eventueele vervol
ging zooveel faillissementen en zooveel
andere knoeierijen aan het licht zou
brengen, dat de benadeeling nog vele
tienduizenden guldens hooger zou wor
den, ja zelfs aanleiding zou kunnen vor
men tot een plaatselijk schandaal in de
wereld van de bouwerij en hypotheken.
Wij hebben dit geval eenigszins uit
voerig vermeld, omdat het niet alleen
staat. Op deze manier worden nog zoo
vele andere „vieze zaakjes” gesust, wor
den schuldeischers zoetgehouden met
beloften op langen termijn, beloften, die
niet meer dan beloften blijven.
Het kwaad, dat zich langzaam ver
breidt, mag „bogen” op illustre voor
beelden. Hebben niet de regeeringen van
verschillende landen eenzijdig vorderin
gen geschrapt, rente en aflossingen van
schulden niet betaald en tenslotte naar
het middel van de inflatie gegrepen?
Dikwijls waardeloos bankpapier hebben
uitgegeven?
Mogen we daarom al die knoeiers wtl
VERRASSEND EFFECT!
OFF. FORD DEALER
BOLSWARD - TELEF. 86
EEN VREEMD ONGEVAL
De veiligheid van den voetganger was
voorheen gewaarborgd op de kleine gele
steentjes langs den rijweg. Geen paard
met eenige opvoeding, nog een mestkar
zou zich wagen op deze specifiek Bols
wardsche schoonheid. Tegenwoordig is
dat anders, de fietser, de auto heeft geen
respect meer voor die gele steentjes en
de voetganger daardoor ook iets onver
schillig maakt gebruik van den rijweg.
Botsingen zijn dan haast niet te ver
mijden en wanneer zooals j.l. Zaterdag
een wandelaar plotseling in elkaar zakt
is het allereerste wat men denkt, zeker
een aanrijding.
In dit geval was er echter nergens een
auto te zien, wel in de omgeving enkele
fietsers. Toen de patiënt die even buiten
zijn positieven was, weer bijkwam, meen
de hij door een duizeling bevangen te
zijn geweest, maar omstanders wister
hem te vertellen, dat een fietser hem te
gen den grond gesmakt heeft.
De politie zoekt tot nu toe echter ver
geefs naar die onbekende fietser en geen
wonder, we leven ook in z’oo’n geweldig
fantasie-rijke tijd.
Witmarsum
NATIONALE BOND LANDBOUW EN
MAATSCHAPPIJ.
31 Januari 1934.
De Friesche Agrarische Bond had op he
denavond een bijeenkomst uitgeschreven in
het hotel Hofstra, waar het streven der
Boerebonden, georganiseerd in de N. B. L.
en Mij. nader uiteengezet werd.
Na opening door den Voorzitter van het
Comité, de heer W. K. Postma van Kims
werd, werd het woord gegeven aan den eer
sten spreker van dezen avond, den heer G.
J. de Ruiter, veefokker te Knijpe (Fr.) voor
het behandelen van zijn onderwerp: Rjucht.
In een duidelijke, in de Friesche taal uit
gesproken inleiding, deed hij uitkomen de
strijd die bijna altijd had bestaan tusschen
het platteland, de boeren en de groote ste
den en wel door de monopolies in den han
del, de gilden en later het bekende vrije stel
sel, wat in de 19e eeuw leidde tot machts
misbruik, het ontstaan en groei van het So
cialisme, dat grootendeels in het belang was
van de industrie en stedelijke arbeiders.
Hij staat verder stil bij de tijden van den
grooten oorlog, toen de boeren hun steun
gaven aan de stedelijke bevolking, door de
voedselvoorziening. De vrijhandel werd hiet
steeds verdedigd, niettegenstaande de in- en
uitvoerpremie, contingenteering en autarchie
in andere landen.
De lage prijzen op de wereldmarkt moes
ten hier worden gehandhaafd, de bevolking
zou zich wel op lager levenspeil willen aan
passen. De industrie- en stadsbevolking wil
echter niet hooger waarde van de gulden
bij lager prijzen der producten wordt nog
steeds verdedigd.
Eenige uitkomst voor de landbouwbevol
king bracht de landbouwcrisiswet. Spreker
staat bij deze wetten stil, wijst op de gun
stige werking der tarwewet, niettegenstaan
de het groote verzet, bietensteun, thans nog
in gevaar door het drijven en tegenwerking
van sommigen, omdat Java-suiker goedkoo-
per is.
De richtprijs melk nog nooit bewaar
heid het huwelijk met de margarine, nog
steeds de strijd, boerenbelangen en marga-
rine-kapitaal. Hoe kan hier verandering ko
men? Door een betrekkelijk eenvoudig stel
sel, dat de prijs der landbouwproducten
hooger maakt, n.l. een hoog invoerrecht op
deze producten, daardoor uitbreiding graan-
productie. De gelden hierdoor verkregen
kunnen gestort worden in een fonds, waar
uit steun kan worden verleend van vee en
melkproducten. Een hieruit voortvloeiende
intensieve bewerking der bodem zal een op
leving geven op het platteland.
Tenslotte wekte hij de aanwezigen op lid
te worden van den Bond en eindigde met
de waarschuwing: wordt geen lid van Unie-
leven.
Daarna verkreeg de heer J. de Lange te
Wijster (Dr.) propagandist van den bond
het woord voor de inleiding van het onder
werp: „Is onze strijd geoorloofd? Zoo ja,
strijdt dan mee.”
In eene met gloed en overtuiging uitge
sproken improvisatie, geeft spreker een beeld
van de ontwikkeling van den Landbouw van
af het Scheppingsverhaal, wijst op de
spraakverwarring en begripsverwarring, die
er ook heden nog bestaat en zegt, dat er al
leen één waarheid is, dat is de natuur, de
natuur, die zooveel moois te zien geeft.
De arbeid is geen vloek, maar kan en moet
een zegen zijn, doch evenals er in de natuur
parasieten zijn, zoo wordt ook bij de men-
schen geparasiteerd, niettegenstaande vooi
ieder arbeid is. Een deel bodemarbeid, een
ander deel arbeidt in handel en industrie, Je
een is van de ander afhankelijk.
Spreker bestrijdt de meening, dat er over
productie is, het is een gevolg van het niet
’kunnen koopen.
Alle arbeid berust op arbeid in de na
tuur. De industrie zegt: eerst wij, dan de
landbouw. De landbouw zwijgt, tot hoe
lang? Alle menschen, alle groepen vergelijkt
hij met een groote machine, deze wijkt thans
af, is defect, allen zoeken naar de oorzaak
men zoekt te Genève, Londen, Den Haag,
maar.... men zoekt om te zoeken.
Na verschillende beelden te hebben naar
vorengebracht en gezegden van Marx aan
gehaald, komt hij tot de conclusie: het plat
teland is ondergeschikt geworden aan in
dustrie en handel en vraagt, moeten wij
zwakkelingen blijven?
Het antwoord moet zijn: neen. Gezamen
lijk organiseeren, onverschillig ieders le
vensovertuiging, samen strijden tegen on
recht en verdrukking en de onzin dat 80 pCt.
van de voor-oorlogschen prijs nog te hoog
is en de onware theorieën van een Zaalberg
en meer anderen.
Na een krachtige opwekking lid te worden
van den bond eindigt de spreker zijn krach
tig betoog. Een daverend applaus bewees de
instemming der aanwezigen.
Door een tweetal hoorders werden vragen
gesteld, die tot genoegen werden beant-
VERGADERING van den
houden zal worden Donder
dag 8 Februari a.s. ’s avonds
7 uur ten stadhuize.
Agenda:
Voorstel van Burgemeester
Wethouders tot wijziging der verorde
ning op de invordering van reinigings-
EN BIBLIO-
>U1-
het
30-
eel
oe-
>en
en
de
/et
or-
tra
:en
es-
id-
en
een
men
den
er
oo-
DE JONG s NIEUWSBLAD
