mg
a
De begrafenis
H. M. Koningin Emma.
!7
De Bolswardsche Courant en Westergoo
Stadsnieuws.
Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD A Telefoon No. 12
30-g Jaargang Woensdag 28 Maart 1934 No. 25
en
A
aantal betalende leden
5
Badhuis:
f 766.
Padhuis:
we
I
werden
12 aandeelen ten
>nd,
van
Advertentiön per regel:
Woensdagsnummer 10 cent.
Zaterdagsnummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prijs.
oor
is:
Verscbynt Dinsdags-
Vrüdagsavonds.
S. J. de Boer.
Mej. van Ringh.
J. T. Wiersma.
Nad. saldo
ontvangsten
uitgaven
f 5855.
-5910.
f 3250.
pap
lort
No.
205.
211.
5/e
Nad. saldo
De Commissie voor het nazien dezer
rekening rapporteert bij monde van den
heer D. J. Steensma dat alles keurig in
orde is bevonden en brengt de penning
meester dank voor zijn accuraat beheer.
De penningmeester, de heer H. F. van
der Werf, meent, dat hoewel de fina.i-
cieele toestand der vereeniging in hei
laatst van 1933 er minder rooskleurig
voorstond, de toestand thans veel gun
stiger is als resultaat van de gehouden
bazar. Hiervoor past ’n bijzonder woord
van dank aan de ijverige propaganda-
commissie en vooral aan de stuwkracht
van dit werk, Mej. Magendans.
De begrooting is als volgt:
Groene Kruis: Ontvangsten
uitgaven
ontvangsten
uitgaven
Dr. Beekhuis stelt voor om te trachten
de verminderde gemeente-subsidie weer
in zijn oude vorm terug te krijgen. De
vergadering geeft het Bestuur machti
ging in dezen de noodige stappen te
doen.
De aftredende bestuursleden Dr. Beek
huis, mevr. v. d. Zeede Vroede, Dr.
ten Cate werden met bijna algemeenc
stemmen herkozen.
Uitgeloot
name van:
No. 294.
F. Eismade Oraafl.
M. B. Eerdmans.
H. F. van der Werf.
L. FeitsmaGaaikema.
H. F. van der Werf.
S. J. de Boer.
D. Postma.
J. Postma.
A. J. Osinga.
De rondvraag bracht geen belangrijke
punten naar voren.
De Voorzitter dankt tenslotte allen
voor de belangstelling en beveelt hei
Groene Kruis werk in aller belangstel
ling aan.
Het is Dinsdagmorgen kwart voor tien.
Plechtig beieren de klokken in Den
Haag hun doodenzang, een laatste hulde
en afscheidsgroet aan deze door allen
beminde Landsvrouwe.
Een zekere ontroering bevangt ons,
wanneer we dat klokggelui beluisteren,
’t Is of er iets van ons wordt weggeno
men, iets persoonlijks. Ja juist, nu komt
ons voor de geest de groote leegte die
dit afsterven achterlaat. Het is een Moe
der, die ons gaat verlaten. Niets wat
ons in het leven meer treft dan het ver
lies van onze moeder.
Dit symbool van het moederschap was
deze Vorstelijke Moeder, Koningin-Moe-
der der Nederlanden. Laten we Hare
nagedachtenis eeren, door te erkennen
het Vorstelijke van het moederschap.
De rouwstoet ziet er als volgt uit:
Voorop een detachement van de Ko
ninklijke marechaussee onder comman
do van een officier.
De Koninklijke militaire kapel.
Een bataljon infanterie met 4 compag
nieën onder commando van een hoofd
officier der grenadiers en jagers met
vaandel.
Een escadron huzaren te paard met
standaard.
Dan volgen enkele hoogwaardigheids-
bekleeders in 8 hofrijtuigen.
Dan volgt de rouwwagen, bespannen
met acht paarden, behangen met rouw-
kleederen, gaande een koetsier naast elk
paard.
De Koninklijke Kroon, benevens de
ordeteekenen van H. M. de Koningin-
Moeder, gehecht op een rood fluweelen
kussen, zullen op het rouwkleed, dek
kende de kist, geplaatst worden.
Nadat weer verschillende hoogwaar-
digheidsbekleeders en officieren de
rouwwagen begeleiden volgen onder
staande vorstelijke personen:
Z. K. H. de Prins der Nederlanden, Z.
D. H- de Vorst van Waldeck en Pyrmont,
Z. K. H. Prins Eugen van Zweden, Her
tog van Néricië, Z. K. H. Prins Karei van
België, Graaf van Vlaanderen, Z. K. H.
Prins Félix van Luxemburg, Z. K. H. de
Erfgroothertog van Oldenburg, Z. H
Hertog Adolf Friedrich van Mecklen
burg, Z. D. H. de Erfprins van Waldeck
en Pyrmont, Z. D. H. de Vorst van Bent-
heim en Steinfurt, Z. D. H. de Vorst van
Wied, Z. D. H. Prins Maximiliaan van
Waldeck en Pyrmont, Z. D. H. Prins
Georg Wilhelm van WaldeckPyrmont,
Z. H. Prins Hubertus van SaksenCo
burg en Gotha, Z. D. H. de Erfprins van
ErbachSchönberg en Z. D. H. de Erf
prins van Wild.
Weer volgen verschillende vertegen
woordigers van buitenlandsche regee-
ringen en ten slotte:
De kransen en bloemen op voertuigen.
Een luitenant-kolonel, commandant
van het tweede militaire gedeelte met
adjudant.
Een bataljon marinetroepen onder
commando van een hoofdofficier der
Koninklijke Marine, waarbij het vaandel
en de vaandelwacht van het corps Ma
riniers, bestaande uit: tamboers, pijpers,
een compagnie Mariniers en twee com
pagnieën Matrozen.
Het muziekkorps van het 6e reg.-in-
fanterie.
Een bataljon infanterie van drie com
pagnieën, waarbij het vaandel van het 6e
regiment infanterie met vaandelwacht,
onder commando van een hoofdofficer
van het 6e regiment infanterie.
Twee batterijen veldartillerie onder
commando van een hoofdofficier van het
tvtHede regiment veldartillerie.
Een detachement Kon. Marechaussee
onder commando van een officier ter
sluiting.
Het tenue is groot costuum. De ko
karde aan den steek, dragon, epauletten,
nestels en decoratieën (niet het lint
Grootkruis) moeten gehuld zijn in zwart
krip; om den linker bovenarm een zwart
krippen band, breed iy2 c.M. zonder ro
set.
Het is nu half elf. De Eerewacht is vooi
’t paleis opgesteld. Een groote menigte
staat met geduld de komende gebeur
tenissen af te wachten. Reeds sinds gis
teravond staan de menschen daar. Het is
een keurig gezicht op de officieele tri
bune door de enorm veie uniformen van
elk der legerafdelingen. De geheele weg
waarlangs de stoet gaat zullen militairen
een eerewacht vormen. Reeds gedurende
gisteravond en den geheelen nacht zijn
uit verschillende deelen van het land de
I
waarin opgenomen
Bij rustig bezinnen een feit vol bemoe
diging in *t prangend wreed gebeuren
van onzen ontstellend bangen tijd.
Aan het einde van die derde ronde
mogen wij nog één moment uw aandacht
vragen voor datgene, wat 1933 als 30ste
vereenigingsjaar ons bracht in wel en
,wee. Wij mogen u in vogelvlucht ont
vouwen de gebeurtenissen van het laat
ste jaar, om daardoor als ’t even kan bij
U een flauw beeld achter te laten van
datgene, wat gemeenschappelijke arbeid
ook in 1933 presteerde, velen tot steun,
alleff tot heil.
Leden. Het
bedraagt 1287.
Bestuur: Het bestuur bleef ongewij
zigd.
Vergaderingen. Er werden 1 leden
en 7 bestuursvergaderingen gehouden.
Financieele toestand. Zooals U nog
straks uit de mededeelingen van onzen
penningmeester wel heel duidelijk zal
blijken, geven de financiën onzer veree
niging veel reden tot zorg. Hulpmetho
den moeten bij den voortduur worden
aangewend om onze baten op peil +e
houden, waar deze door verlaging van
overheidssubsidies en contributies op ’n
lager niveau zijn aangeland.
Onze ijverige propagana-commissie
heeft o.m. in Maart 1933 een openbare
straatcollecte georganiseerd, met mede
werking van het Stedelijk Muziekkorps
waardoor een bedrag van f 100.werd
verzameld. De inkwartiering van de rij
dende artillerie op 13 Juni was zelfs een
bron van inkomsten; ze gaf een op
brengst van f52.
De wekelijksche collecte werd inge
voerd en bracht over de twee laatste
maanden van 1933 een bate van f 108.
en thans zijn weer dezelfde superieure
krachten bezig tot het daarstellen van
een Groene Kruis bazar, waarvan wij
met groote stelligheid verhopen, dat het
financieele succes belangrijk zal zijn.
Dankbaar mag dus worden geconsta
teerd, dat onze burgerij telkens weer
blijk geeft het Groene Kruiswerk te
waardeeren, door deze herhaalde opge
zette acties te doerj; slagen.
Wijkverpleging. De zusters legden
6015 bezoeken'af in 1933.
Tuberculose-bestrijding. Op 31 Dec.
1933 stonden ingeschreven 29 gezinnen
met 33 patiënten.
Vijf gezinnen met 7 patiënten werden
als hersteld afgeschreven, terwijl 8 ge
zinnen met 11 pati4nten werden inge
schreven, twee patiënten zijn overleden.
In ’n sanatorium werden 4 patiënten
verpleegd, waarvan in de loop van het
jaar 1 overleed, en 2 als hersteld werden
ontslagen.
Aan acht gezinnen wordt huurtoeslag
gegeven, aan twee patiënten werd door
middel der zusters hulp in de huishou
ding verstrekt.
Voor de Tuberculose-bestrijding leg
den de zusters 499 bezoeken af, waar
bij 76 bezoeken voor maatschappelijk
werk.
Lijf en beddegoed werd 2 maal ont
smet, in 1 woning werd een verbetering
aangebracht ten bate van de patiënt.
In de tentjes kuurden 4 patiënten, ter
wijl ook 4 patiënten zonnebaden namen
op ’t solarium van het Groene Kruisge
bouw.
Consultatiebureau voor zuigelingen.
Dit bureau werd geopend 7 Nov. 1933
Op 31 December 1933 stonden inge
schreven 30 zuigelingen. Gemiddeld
kwamen 18 A 20 zuigelingen per week.
Uitleening verplegingsartikelen. In 1933
werden op 519 briefjes 893 artikelen uit
gegeven.
Bijzondere werkzaamheden en ge
beurtenissen. Voorop staat hier de bij
zondere activiteit, ontplooid door de le
den van de dames propaganda-club
waarvan de reeds genoemde straatcol
lecte op 25 Maart, inning vergoeding in
kwartiering op 13 Juni, de wekelijksche
collecte en de voorbereidingswerkzaam-
heden tot het houden van een bazar de
uiting zijn.
Op verzoek en met financieele mede
werking van de plaatselijke vrouwen
verenigingen werd in 1933 een consul-
tatie-bureau voor gezonde zuigelingen
opgericht.
De eerste zitting had plaats op 7 No
vember. Het bureau wordt gehouden in
Het Groene Kruisgebouw, eiken Dinsdag
van half 3 tot half 4 onder leiding van
Dr. M. ten Cate en met medewerking
van de beide Zusters.
Met vreugde mogen we constateeren,
dat deze jongste vrucht aan de plaatse
lijke Groene Kruisboom de belangstel
ling heeft van vele moeders, die zich
gaarne de tocht naar het Groene Kruis
gebouw getroosten om den juisten raad
in te winnen ter bevordering van baby’s
welvaart. Dr. M. ten Cate gaf in de eer
ste helft van 1933 aan een gedeelte van
JAARVERGADERING
„GROENE KRUIS".
Vrijdagavond werd in de bovenzaal
van café Boermans de dertigste jaarver
gadering van bovengenoemde vereeni
ging gehouden.
Voorzitter, Dr. ten Cate, opent de ver
gadering met een woord van welkom en
spreekt enkele woorden van eerbiedige
hulde aan de nagedachtenis van H. M.
Koningin Emma, de groote hulp en steun
in het T. B. C.-werk in Nederland.
De notulen worden gelezen en goedge
keurd.
Het uitvoerige jaarverslag laten
hier onverkort volgen:
Dertigste jaarverslag van
„HET GROENE KRUIS”,
Afd. Bolsward.
Aan het einde van de derde ronde!
Driemaal tien jaren waait de standaard
met „Het Groene Kruis” als symbool van
naastenliefde over Bolsward.
Dertig jaren van arbeid, dertig jaren
van hechte samenwerking van burgers
in één gemeenschappelijk werk van hoo-
ge orde en grootsche beteekenis.
Dertig jaren van solidariteit in offe
renden arbeid door allen voor allen.
5852. 3120 8972 baden.
Een woord van dank wordt gebracht
aan de vrouw en dochter van den bad
meester voor de werkzaamheden gedu
rende de ziekte van Feenstra verricht.
Uit de rekening van den penningmees
ter blijkt, dat de T.B.C.bestrijding sluit
met een inkomsten- en uitgaven-cijfer
van f3395.25.
Groene Kruis: Ontvangsten
uitgaven
72 20
4382 10
1098 kinderstortb. v.
52 stortb. van 2 abonn.
3120
248 stortbaden van 25 cent.
de dames propaganda-commissie een
verbandcursus.
Op 3 Mei bezocht de Ned. Bond van
wijkverpleegsters, die in jaarvergadering
in Leeuwarden bijeen waren, het Groene
Kruisgebouw. Allen waren vol lof over
de practische inrichting, de groote ma
gazijn voorraad en de hygiënische in
richting van het badhuis.
Op 29 November 1933 werd in een
middag- en avondvoorstelling in „de
Doele” de „Groene Kruisfilm” vertoond,
waarvan het gedeelte Bolsward op 21
Juni door den cineast Willem van Mal-
sen onder zeer groote belangstelling van
Bolswards burgerij was opgenomen.
Daar is veel werk verricht in het af-
geloopen jaar en de dames-propaganda-
commissie heeft inderdaad belangrijke en
hoog verdienstelijken arbeid gepresteerd.
Daarvoor gaarne een woord van hulde
en hartelijken dank.
1934 wenkt.
Mat en somber is de algemeen maat
schappelijke toestand. De crisis vreet
door en knaagt dieper aan de volkswel
vaart. Steeds moeilijker wordt de harde
strijd om het naakte bestaan voor de
werkers, ook in Nederland. Meer dan in
blijer dagen eischt thans de harde plicht
van allen; de offergedachte: Voor allen
dóór allen om te zetten in een concreten
daad van eiken dag.
Meer dan ooit mogen wij ons als Groe
ne Kruisleden in 1934 van onze taak be
wust zijn, om de Groene Kruisgedachte
uit te dragen door een practische en
daadwerkelijk beleven van den liefde
daad voor de zwakken en zieken onder
ons.
Wij zullen ieder op zijn plaats onzen
plicht doen, ook in 1934.
Wij starten voor de vierde ronde en
wenschen alle werkers van en voor h: t
Groene Kruis de energie van de Pelikaan
vliegers tot heil van Bolswards bevol
king.
Met een bijzonder woord van dank aan
de secretaresse, mevr. Van der Zeede
Vroede, werd ook dit verslag goedge
keurd.
Het Badhuis van het Groene Kruis
mag zich in aller belangstelling verheu
gen.
Het aantal baden is als volgt geweest:
97 kuipbaden van 50 cent.
133 40
2890 25
menschen opgetrokken teneinde een rus
tig plaatsje te kunnen veroveren. Er
hangt ondanks de enorme menschen-
massa, een voorbeeldige stilte over het
plein voor het Paleis.
Wanneer het stoffelijk overschot van
de Koningin-Moeder uit het Paleis ge
dragen wordt, speelt de kapel het Ases
Töd van Grieg. De Eerewacht stelt zich
op. Ontroerend schoon klinkt de muziek
door de stilte.
Onderwijl is de kist in de rouwwagen
geplaatst. Een krans van het Belgisch
Koningspaar met een lint in de Belgische
kleuren, waarop staat Leopold II en As
trid, wordt op de rouwwagen gehecht.
De slippendragers nemen hun plaatsen
in. Kanonschoten die om de minuut wor
den afgevuurd tot zoolang de stoet on
derweg is, weerkliriken.
Terwijl de stoet zich in beweging zet
speelt de muziek het Waldecksch volks
lied.
Nadat de verschillende vorstelijke per
sonen, waarvan we bovenstaand een
lijstje hebben afgedrukt, de rouwwagen
volgen, wordt een der vier volgwagens,
volgeladen met bloemen en kransen en
linten in allerlei kleur, voorgereden en
volgt in den stoet.
De route die de stoet in Den Haag
neemt is als volgt: Lange Voorhout,
Kneuterdijk, Hofweg, Spui, Rijswijksche
weg, Hoornbrug.
Het slot van de stoet wordt gevormd
door een zeer groot aantal militairen van
de verschillende wapenen.
Half 12. Een geweldige belangstel
ling heerscht er langs den weg die de
droeve stoet volgt. Zelfs op de daken
hebben zich de menschen een plaatsje
veroverd. Ontelbare vlaggen hangen
halfstok. Plechtig schrijdt de indrukwek
kende stoet voort.
Te omstreeks 1 uur vertrekt H. M. de
Koningin en Prinses Juliana benevens de
andere vorstelijke personen van het pa
leis aan het Lange Voorhout in Den
Haag teneinde zich per auto langs den
ouden Rijksweg te begeven naar de
Nieuwe Kerk te Delft.
Langs den weg van de stoet ziet men
op veel huizen de aankondiging: .plaat
sen te huur”.
Kwart over één. H.M. de Koningin en
gevolg zijn juist te Delft aangekomen.
Precies kwart voor twee verschijnt de
rouwstoet op de Markt bij de Kerk.
Langzaam nadert de rouwwagen. Bij
het voorportaal aangekomen houdt de
stoet halt. H. M. de Koningin, H. K. H.
de Prinses en de overige Vorstinnen be
vinden zich thans aan den ingang van
de Ke(k.
Het stoffelijk overschot wordt nu van
de wagen afgenomen en gedragen naar
het midden der kerk.
Hierna vangt de plechtige kerkdienst
aan waarin voorging professor Obbink.
Na den dienst wordt de kist van het
rouwkleed ontdaan in de grafkelder
neergelaten en geplaatst in de vestibule.
Plaatsruimte noodzaakt ons om de
plechtigheid der bijzetting in de graf
kelder tot ons volgend nummer uit te
stellen.
DE AMBACHTSTEEKENSCHOOL.
Vrijdag en Zaterdagmiddag hebben
velen een kijkje genomen in het teeken-
lokaal bij de Rijkszuivelschool teneinde
de werkstukken van de cursus 1933-1934
eens te bezichtigen.
Het tentoongestelde gaf blijk van
ernstige studie en schenkt den bezoeker
de overtuiging dat deze school een zeet
nuttige plaats onder de hier gevestigde
onderwijsinrichtingen inneemt.
Zaterdagmiddag omstreeks 5 uur wer
den door den voorzitter, burgemeester
Praamsma, de diploma’s uitgereikt.
Hoewel, aldus de voorzitter, ook deze
school onder de algemeene bezuiniging
te lijden heeft, is door de groote ambi
tie der leiding de goede gang van dit
onderwijs verzekerd gebleven.
De jeugd is de zaaitijd des levens en
spreker hoopt dat dit ook door de jon
gens begrepen zal worden. Naast de
steun van de Regeering moet dankbaar
herdacht worden de steun van het St.
Anthony gasthuis alhier.
Het verslag over den cursus 1933-’34
geeft de volgende bijzonderheden:
Aantal leerlingen. Het aantal leerlin
gen van deze cursus was grooter dan
van vorige cursussen. De aangifte was
57 leerlingen, waarvan 55 zijn opgeko
men. Wegens te weinig belangstelling
zijn na 3 weken 2 leerlingen weggeble
ven, waarvoor 2 anderen zijn toegelaten.
Het aantal leerlingen bleef tot 31 Dec.
56. Op 1 Jan. zijn nog 2 leerlingen toe-
geiaien, zoodat het aantal leerlingen
toen 58 bedroeg. Wegens veranderen
van woonplaats is op 30 Jan. en 28 Fe
bruari 1 leerling vertrokken, zoodat het
aantal leerlingen op het einde der cursus
56 bedroeg.
Ge..rag der leerlingen. Deze cursus
had een zeer goed en ordelijk verloop en
het gedrag der leerlingen was goed.
Straffen van beteekenis zijn niet gege
ven.
Verzuimea. De meeste leerlingen
hebben de school trouw bezocht en on
geoorloofde verzuimen kwamen weinig
voor. De meeste verzuimen waren we
gens ziekte en werkzaamheden. Doordat
alle leerlingen 1 avond vrij hebben is
het verzuim wegens Godsdienstonderwijs
minder.
Bevorderingen. Door het trouwe
schoo'bezoek en regelmatig verloop der
cursus zijn de vorderingen dit jaar ook
goed. Dit houdt evenwel niet in dat alle
leerlingen bevorderd worden tot een
hoogere klasse en allen een diploma krij
gen. Het voortgezet schoolonderwijs laat
zich niet tentoonstellen, maar aan dat
gemaakte werk is te zien, dat met ijver
gewerkt is en dat het werk goed is be
grepen. De a.s. tentoonstelling geeft een
overzicht van het gemaakte teekenwerk.
Op de vergadering van leeraren van 12
Maart j.l., waarop is behandeld het on
derwijs aan onze school met de vorderin
gen en het gedrag der leerlingen, was
het oordeel algemeen, om aan het be
stuur het volgende voor te stellen be
treffende de vorderingen:
1ste klas. Van de 17 leerlingen van
deze klas 12 onvoorwaardelijk bevorde
ren naar de 2e klas, n.l. Age van der
Weide, Catrinus van der Weide, Klaas
Draaisma, Douwe B. Bakker, Jacob Ho
gendorp, Douwe Feenstra, Jelle Feenstra
Yme van Dijk, Hotze Bekema, Johan
Kamstra, Hendrik Kamstra, Jacob Hiem-
stra. Voorwaardelijk bevorderen Uiltje
Draaisma, Cornelis Baarda, Thomas de
Groot. Niet bevorderen 2.
2de klas. Van de 13 leerlingen van
deze klas onvoorwaardelijk bevorderen
naar de 3de klas, n.l. Ruurd Jorritsma,
Rinze Stellingwerf, Frederik Timme, Jan
de Jong, Riemer Brouwer, Johan Gerrit-
sma, Klaas van der Werf. Voorwaarde
lijk bevorderen Julius Vallinga, Wiebren
Bootsma, Douwe Osinga. Niet bevorde
ren 3.
3e klas. Van de 6 leerlingen van deze
klas 4 onvoorwaardelijk bevorderen naar
de 4e klasse, n.l. Johannes van der Zee,
Gerben Conradi, Dooie van der Zee, Yme
Oostenveld. Voorwaardelijk bevorderen
Gerrit van der Ploeg. Niet bevorderen 1.
4de klas. Van de 12 leerlingen van
deze klas kan aan 10 leerlingen een di
ploma worden uitgereikt, n.l. Jacobus
i
I
i Leengeld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f 2.-; inning 15 ct.
i Voor het Buitenland f 7.- per jaar.
1 Leesgeld per looper 40 ct. p. kwartaal.
- 3332.
f 500.
f3473.
- 4239.
an Is
munt
van
ewild
«aren
eren.
bij
nkele
uivar
cand,
99
99
99
f 4929.
- 5429.
167.
87.
161.
139.
259.
292.
220.
7.
99.
99
9»
99
99
DE JONG s NIEUWSBLAD
