BRILLEN
li
Omwille van de democratie.
«I. U. a. IBEBFF
De Bolswardsche Courant en Westergoo
Reparatie
HOFSTEDE 1
Stadsnieuws.
Uit den Omtrek
30— Jaargang
Woensdag 5 September 1934
No. 70
SI
Groote voorraad
Onderdeelen
en Banden
Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD xf Telefoon No. 12
I
en
I
JE
1
I
ct.
ct.
ct.
Speciale inrichting voor
aan alle merken
Automobielen
A dve r te n 11 n per regel:
Woensdagsnummer 10 cent,
Zaterdagsnummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prijs.
VeiBchynt Dinsdags-
Vrüdagsavonds.
We dachten ons een andere oplossing.
Waarom moet de Tweede Kamer uit
honderd afgevaardigden bestaan? We
gelooven dat het aanzien van parlemen
tarisme en democratie zou winnen, wan
neer de wetgevende* arbeid werd ver
eenvoudigd. Het streven van de huidige
regeering gaat trouwens in die richting.
Er zijn partijen in de Kamer vertegen-
ZWEMSCHOOL.
De temperatuur van het water is he
den 16 graden.
OPENBARE LEESZAAL EN BIBLIO-
theek
„BOLSWARD en OMSTREKEN.”
Tijdens de vacantiemaand Augustus
werd de leeszaal bezocht door 80 perso
nen, t.w. 10 dames en 70 heeren.
In totaal werden er 352 boeken uitge-
reikt, waaronder 343 uit eigen biblio
theek en 9 uit die van Leeuwarden.
Benoemd tot helpster in de Bewaar
school Mej. S. Tjeerdema alhier.
POSTDUIVENNIEUWS.
Zondag 26 Aug. had de wedvlucht
Roermond plaats. Om 8 uur werden de
vogels gelost met sterke Noord Westen
wind. Deze vlucht had dan ook weer een
traag ve|rloop.
De eerste vogel bereikte haar hok om
12.38.57, afstand pl.m. 210 K.M., eige
naar de heer A. Bangma. 2de werd ver
volgens eveneens de heer A. Bangma
1.34.23 3e A. Bangma, 1.35.42 4e D.
Hoeben 1.41.03; 5e Th. de Jong 1.44.13;
6e A. Bangma 1.45.19; 7e! 1. Gerritsma
1.49.23 7a Sj. Huisman 1.46.54 8e D.
Hoeben 2.08.54 9e A Bangma 2.22.6;
10e A. Bangma 2.39.21; lie I. Gerritsma
3.51.11.
irti-
del.
n
y
n
t
n
s
e
OPTICIÊN
GROOTZAND SNEEK
ct.
ct.
ct,
De regeering heeft een ontwerp tot
wijziging van de Kieswet ingediend, als
gevolg waarvan een „partij” bijv, slechts
dén in de Tweede Kamer zou worden
vertegenwoordigd, wanneer bij eene ver
kiezing ten minste driemaal de kiesdee-
ler wordt behaald.
We kunnen ons begrijpen, dat degenen
die kleine partijen leiden of zich voor
dezelve intere'sseeren, zich door de in
diening van dit ontwerp teleurgesteld
gevoelen. Hun wordt een eens toegekend
recht, althans politiek voordeel, ontno
men. We geven ook grif toe, dat aan het
evenredijgheidsbegrip, hetwelk ijn onze
Kieswet is neergelegd, door de nieuw
voorgestelde wijziging geweld wordt
aangedaan. Men vergete daarbij echter
niet, dat het evenredigheidsstelsel bij in
voering tenslotte niet bedoeld is geweest
om nieuwe politieke kansen te scheppen
aan personen of beweginkjes, die ondet
het vroeger meerderheidsstelsel bij ver
kiezingen nimmer naar voren konden ko
men, doch om toevalsfactoren uit te
schakelen, welke zich weleer bij het op
maken van v|erkiezingsuitslagen deden
gelden en daardoor, een onjuist beeld
hielpen scheppen van de ware machts
verhoudingen.
De voorgestélde wijziging is over het
algemeen gunstig ontvangen door de
groote partijen en men mag aannemen,
dat die zich daarbij niet in de eerste
plaats hebben laten leiden door het zetel-
tjewinst, dat er voor haar ongetwijfeld
het gevolg van zal zijn. In de groote
partijen leeft de overtuiging, dat de hui
dige Kieswet het scheppen van kleine
politieke beweginkjes bevordert. Een
„beweigihg’’ of „partij” moet geboren
worden uit ee!n drang des geestes van
een volksgroep, maar niet om aan be
paalde personen gelegenheid te bieden
om critisch te- kunnen inweirken op een
zekere georganiseerde richting, aan wel
ke ze verwant zijn.
De democratie kan er in het algemeen
niet door gebaat worden geacht, wan
neer bij elke verkiezing door middel van
een politieke rel wat eenlingen in de
Kamer worden gebracht, die daar gedu
rende enkeld jaren door hun critisch op
treden den wetgevenden arbeid bemoei
lijken, om bij een volgende gelegenheid
weer te verdwijnen en te worden opge
volgd door nieuwe dwaallichten aan het
politieke? firmament.
Doordat die eenlingen soms op de wip
der machtsverhoudingen komen te zitten
is hun invloed wel eens onevenredig
groot en zijn ze oorzaak van bestuurlijke
déraillementen, welke het aanzien van
parlementarisme en democratie omlaag
halen. Denken we maar eens aan de po
sitie van de heeren Wdiss c.s., vertegen
woordigers van het z.g. Middenstands-
blok in den Amsterdamschen raad.
Toch vinden we de voorgestelde op
lossing, waarmee de regeering aan het
optreden van politieke gelukzoekers en
van kleine partijtjes een einde wil ma
ken, géén gelukkige. Ze druischt ons te
sterk in tegen het evenredigheidsbegin
sel én ze is niet afdoende. Het zal dik
wijls nog mogelijk zijn om een bewe
ginkje, hetwelk gevoed wordt door een
oogenblikkelijken tijdsstroom, zoodanig
op te voeren, dat het voor een zittings
periode kan worden vertegenwoordigd.
Dan zit men aanstonds met tenminste
drie afgevaardigden opgescheept.
Zondag 2 September j.l. had de wed
vlucht plaats vanaf Maastricht waaraan
een prijzenwedstrijd was verbonden.
Ieder kon hieraan deelnemen en raden
hoe laat de eerste vogel haar hok zou
bereiken. Daar het Zondag prachtig
vliegweer was, een beste wind, had deze
vlucht een buitengewoon vlot verloop.
De; vogels werden gelost om 7 uur en
de eerste vogel werd geconstateerd om
10.40.22. Er was echter niemand die de
zen tijd had geraden, doch de dichtstbij
zijnde was 10-40.23. Op deze tijd viel
dus de 1ste prijs n.l. ter waarde van
f 15.2de prijs viel op 10.40.20, ter
waarde van f 10.3de prijs op 10.40.30
ter waarde van f 7.4de prijs op
10.40.12, ter waarde van f5.
Hiermede is het vliegseizoen weter af-
geloopen en kunnen de liefhebbers weer
hun jaarlijksche schifting houden voor
den winter om het beste materiaal over
te houden voor het volgende jaar.
DE BOLSWARDSCHE KERMIS.
't Is Maandagmorgen 8 uur. Het
klokje van onze Stadhuistoren doet op
zijn traditioneele wijze den stadgenoo-
ten mededeeling, dat de kermis begon
nen is. Een geur van warme oliebollen
hangt reeds in de stad. Voor het poli
tiebureau verzamelen zich langzamer
hand de diverse orgels en andere mu-
ziekmakende kermisgasten. Het is dit
jaar een heel groote en heel bonte stoet.
Volendammers in hun typische kleedij,
door buitenlucht verweerde orgel
draaiers, witgebroekte jazzbandspelers,
harmonicavirtuozen in diverse verschei
denheid, solist pistonblazer, gramafoon-
bezitter met één plaat, marmotje en
apeneigenaar, enz. enz.
Wat een verscheidenheid! Wanneer
dit geheele gezelschap op ons losgela
ten wordt, wee dan je gehoororgaan.
Gelukkig komt er langzamerhand een
kleine schifting. De meest kunstzinnige
groepen en instrumenten krijgen hun
vrij biljet, de groote troep harmonica
spelers enz. enz. wordt voor vandaag
afgewezen. Natuurlijk vond deze maat
regel geen onverdeelde instemming.
Door den dag was behalve de kinder
feesten deze eerste dag weinig te bele
ven. ’s Avonds na 8 uur bewoog zich
heel wat volk op en om de kermis, maar
bnze totaal in druk is, dat er meer kijkers
dan koopers waren. Veel belangstelling
trok als altijd de autoskooter, maar ze
ker niets minder het Theater Variété,
een ouderwetsch kermisproduct, wat
ons inziens altijd de juiste kermissfeer
geeft, al was het alleen maar om de
parade voor de tent.
Het Schildwljk herbergt dit jaar en
kele heel geheimzinnige tentjes, ook be-
hoorende tot de ouderwetsche kermis-
entourage. Half mensch half visch, maar
dat trekt en kost maar één dubbeltje,
dan een druk op de knop en je toekomst
is haarfijn voorspeld. Militairistisch
8e prijs: Henkie Grunstra, Groene
spaarpot.
9de prijs: Corrie van de Zee, een ver
rassing.
Meisjes 1012 jaar. KorfbalspeL 92
deelneemsters.
1ste prijs: Rike van der Heide, collier
met steentjes (zilver).
2de Jannie Hoeben, collier met beenen
hanger.
3de prijs: Akke van der Zee, kapdoos.
4de prijs: Marietje Mulder, Naaidoos.
5de prijs: Andriesje Noordenbos, Zak-
kam.
6de prijs: Stientje Hendriks, fleschje
eau de cologne.
7de prijs: Aukje Huisman, Rood collier.
8e prijs: Jeltje Brouwer, Wit collier.
Meisjes 1314 jaar. Stoelendans. 41
deelneemsters.
Ie prijs Agatha Hoeben, Zilveren Col
lier, met bruine steentjes.
2e prijs, Durkje Timme, Zilveren
Ring.
3e prijs Regina Nota, Zilveren Arm
band.
4e prijs Agatha Rosier, Zilveren Pot
lood.
Jongens 1316 jaar Kuipje steken,
zittende op een slede rijdende op ijzeren
katrol, uitvinding van den voorzitter.
Ie prijs Hein Prins, 4 gulden.
2e prijs, Geert Stevens Ruiter, 3 gul
den.
3e prijs, Douwe Lammers, 2 gulden.
4e prijs, Johannes van der Schaaf, 1
gulden.
De troostprijs, 50 cent, viel ten deel
aan Jannes de Vries.
De Commissie komt een woord van
lof toe, voor de vlotte regeling van deze
kinderspelen.
woordigd met 28 en 24 leden. Enkele
andere partijen komen boven de 10 zetels
uit. Waarom is het eigenlijk noodig, dat
er zooveel menschen bijeen worden ge
zet, die allen hetzelfde politieke program
onderschrijven? Zeker de machtsverhou
dingen moeten tot uitdrukking kunnen
komen, maar als het evenredigheidsstel
sel blijft gehandhaafd, dan kome'n doe
machtsverhoudingen even goed tot uiting
in een Kamer van 50 of 40 leden, dan
in eene van 100.
In een kleinere Kamer zou het spraak
water ongetwijfeld heel wat minder brui-
schend stroomen en veel meer werk zou
kunnen worden afgedaan. Bovendien ge
looven we, dat hoe kleiner het aantal af
gevaardigden zou worden bepaald, hoe
grooter de eischein zouden worden, aan
hun bekwaamheid te stellen. Een onbe-
teekenende figuur kan zich oplossen in
een groot gezelschap, maar in een klei
nen kring van bekwamen zal een nulli
teit zich zelf onmogelijk gevoelen.
We wijzen ook nog even op de finan-
cieele bezuiniging, met onze oplossing
te bereiken.
En vooral herinneren we er aan, dat
de kiesdeeler zóó groot zou worden, dat
weinig of niets beteekenende partijtjes
er niet aan zouden behoeven te denken
om aan een verkiezingsstrijd deel te ne
men.
Onze oplossing heeft een vrij groot
bezwaar: er zou wellicht Grondwetsher
ziening voor benoodigd wezen. Juist
deze regeering echter, welke alle bur
gerlijke partijen omvat, zou in staat zijn
om zulke incidenteele wijziging van de
Grondwet te bewerken, omdat we er ons
van overtuigd houden, dat ook de sociaal
democraten haar te dezer zake zouden
steunen en aan de vereischte meerder
heid van twee/derden helpen.
aangelegde kermisklanten kunnen hun
hart ophalen bij de schiettent of het ijze
ren kanon. De luchtschommel en stoom-
carroussel trekken altijd veel belang
stelling. Onze plaatselijke caféhouders
zorgen eveneens voor de gezelligheid,
muziek, voordrachten, dans, je kunt te
kust en te keur gaan.
Vandaag, Dinsdag, de paardensport-
dag. Het weer laat zich bijzonder goed
aanzien, zoodat er een druk bezoek ver
wacht mag worden.
KINDERSPELEN.
Maandagmiddag hadden de traditio
neele kinderspelen plaats van de buurt-
commissie Groote en Kleine Dijlakker.
Er bestaat voor deze kinderspelen al
tijd groote belangstelling, vooral van de
kant der kinderen. Ook nu weer was de
deelname groot, rujm 420 jongens en
meisjes.
We mogen er wel eens de aandacht op
vestigen, dat de ijverige buurtcommissie
die telken jare dit kinderfeest organi
seert, iets meer daadwerkelijke sympa
thie van Bolsward’s burgerij mag genie
ten in den vorm van giften of prijzen.
Gezien het groot aantal kinderen zijn de
bronnen van inkomsten telken jare klei
ner. Aan den anderen kant meenen we
de commissie te moeten raden hun intee-
kenlijsten eens aan té bieden! bijdie
ouders, waarvan de kinderen meedoen,
aan de hand van de aangifte-lijsten is
dit te controleeren. We veronderstellen
dat heel wat ouders er graag wat voor
oveV zullen hebben hun kinderen e'en
prettige middag te bezorgen.
De uitslag van de verschillende wed
strijden is als volgt:
Jongens 79 jaar. Talhoutrapen, 77
deelnemers.
Ie prijs: Pier de Haan, watermolen.
2e prijs: Corrie Bijlsma, olifant.
3e prijs: Jan Peters, Verfdoos.
4de prijs: Theo Andriesma, Vlooien-
spel.
5de prijs: Ferdinand Siemersma, Klei
ne bal.
6de prijs: Eberman v. d. Meulen, Lepel
en vork.
7de prijs: Rinke Velting.
8e prijs: Harry Lunter, spaarpot-dob-
belsteen.
9de prijs: Neéltje de Jong, zwaar pot
lood.
10de prijs: Otto Gaarman, Potlood.
Meisjes 79 jaar. Vlagje steken. 110
deelneemsters.
1ste prijs: Neeltje Zelle, zilver collier.
2de prijs: Johanna Kramer, Wagentje.
3de prijs: Magda Buikstra, Pop.
4de Betty Foekema, Dejeunétje.
5de prijs: Marietje Balta, Dejeunétje.
6de prijs: Jantje Lammertsma, zilve
ren ring.
7de prijs: Siepie Galema, Armband.
8e prijs: Annie Hobma, Zakspiegel.
9de prijs: Elizabeth Joma, lichtgele
Melkbeker.
10de prijs: Ali van der Hoek, Pracht
potlood.
11de prijs: Marietje Draaisma, Groen
potlood.
12de prijs: Foekje Draaisma, Potlood.
Jongens 1012 jaar. Springen door ’n
zwevende autoband. 81 deelnemers.
1ste prijs: Teake Joma, Zilv. potlood.
2de prijs: Siepie Huisman, horloge.
3de prijs: Leo Stomebrink, schrijfétui.
4de prijs: Johannes Siemersma, beurs.
5de prijs: Ijsbrand Galema, Bal.
6de prijs: Antoon Siemersma.
7de prijs: Bouke Joma, Bloemen-
quartet.
LEDENKAATSPARTIJ.
Zondag j.l. had hier de jaarlijksche
ledenkaatswedstrijd plaats, waarvoor
heel wat animo was. Er werd over het
algemeen met ambitie gekaatst, vooral
onder de jongere garde.
In de jongensklasse werd de eerste
prijs behaald door het partuur:
J. v. Dalen, G. Ruiter en J. Ferwerda.
De tweede prijs J. Bosma, H. Kooi-
stra en A. Pasma.
In de middelklasse:
le prijs: Alb. Nieuwenhuis, K. Altena
en S. de Jong.
2e prijs: W. Buikstra, IJ. de Vries en
J. Vellinga.
3e prijs. D. IJkema, J. Vlagsma en S.
Frijling.
In de oudste klasse:
le prijs: W. Hoitsma, S. Visser en Dj.
v. d. Eems.
2e prijs: Siebr. Kooistra, Leeuwar
den, F. Kerker en R. van Buren.
RIJKSZUrVELSCHOOL
TE BOLSWARD.
Toegelaten tot de eerste klasse: G. H
Bokhorst, Almen, R. W. J. Bouwman,
Groessen, J. Damsma, Hallum, W. G.
Hogerhuis, Giekerk, P. A. J. Ingenhoes,
Haarlem, M. C. Kuikman, Almelo, A. L.
van der Marei, Scheveningen, F. H. Pep
ping, Dedemsvaart, H. Polman, Meppel,
W. Remmelink, Doetinchem, J. A. Smale,
Blesdijke, W. Vëelders, Leeuwarden, A.
Visser, Leeuwarden, R. van der Wal,
Zurich en S. Ybema, Workum.
Bevorderd naar de 2de klasse:
R. Bakker, H. J. Brun sting, A. A. va n
Dam, G. S. Greveling, D. Jaarsma, S. van
Kammen, B. van der Meer, P. K. Meinesa
P. M. van der Me'ulen, M. J. Oosterkamp
A. Rodenburg, J. van Seim, J. Smit, C. R.
Tuinder en L. A. J. Wirth.
Niet bevorderd twee.
en voordrachten.
In een slotwoord wenschte de heer
R. Hoogeveen, bij wien de leiding van
den avond berustte, namens het heele
personeel, den scheidenden toe, dat het
hun verder in hunne nieuwe woonplaats
wél moge gaan.
LAATSTE ORGELBESPELING.
Ondanks het minder gunstige weer en
de kermis was ’t kerkgebouw nagenoeg
geheel bezet. Een aandachtig luisterende
menigte volgde het program waaraan, ’t
kerkkoor ditmaal een bijzondere1 luister
bijzette. Het koor was uitstekend in con
ditie en maakte met zijn beide nummers
veel indruk; vooral was dat het geval
met de Oud-Testamentische Zegen, die
zeer juist als laatste nummer op het pro
gram was geplaatst, zoodat de aanwe
zigen daarmede als het ware huiswaarts
gingen.
Het orgel hooren we liever in een min
der gevulde kerk. De lucht was warm
en dik, zoodat de klanken van ons
schoone instrument tiet r^sonneerden.
Bij orgelspel is er niéts mooiers detik-
baar dan de galm in de statige gewel
ven en die ontbrak nu vrijwel door de
menschenmassa. Ook begonnen tenslotte
eenige registers ook al door de warm
te te ontstemmen. De Concertgeveï
en zijn medewerkers kunnen met veel
voldoening op het afgeloopen seizoen
terugzien, en het Kerkbestuur moge uit
de zeer groote belangstelling van het
publiek gerust opmakep, dat zijn be
schikbaarstellen van kerkgebouw, orgel
en organist alom gewaardeerd wordt
KAATSEN.
Bij de Zondag gehouden Juniores
kaatswedstrijd te Roordahuizum gehou
den wist ons Bolswards partuur K. Fal-
kena, W. Bosma en M. Bijlsma weder
om de eerste prijs te behalen. Van de
vier in dit jaar gehouden Juniores afdee-
lings kaatswedstrijden hebben onze
jeugdige kaatsers alle vier gewonnen,
zoodat hun ook de kampioensmedaille
tebeurt viel.
De kaatssport te Bolsward beleeft
momenteel wel een hoogtepunt. Naast
de zilveren bal die thans voor het eerst
bij onze kaatsvereen. berust, nu weer de
Juniores kampioensmedaille.
De loting voor de groote kaatspartij
op Donderdag a.s. heeft de volgende
partuurformatie gebracht:
1. R. Terpstra te Beetgum, P. Hel
frich te Harlingen en O. Vellinga te Fra-
neker.
2. K. Falkena te Bolsward, L. Seer-
den te Franeker, A. A. de Haan te Ber-
likum.
3. T. Zijlstra te Witmarsum, C.
Kamminga te Arum en J. v. d. Leij te
Berlikum.
4. G. Zaajmans te Witmarsum, M.
v. d. Molen te Makkum, W. Bosma te
Bolsward.
5. G. Jellema te Weidum, R. IJet-
singa te Arum, F. van Vliet te Witmar
sum.
6. W. Reitsma te Witmarsum, M.
Bijlsma te Bolsward, G. Kracht te Har
lingen.
7. F. Hiddinga te Weidum C. de
Een kieswetswijziging tegen de
woekering van kleine partijtjes.
GEWELD JEGENS HET EVENREDIG-
HEIDSBEGRIP.
Een anderte oplossing; men ver-
kleine ’t aantal afgevaardigden.
WE HEBBEN VEEL TE VEEL POLITICI.
Witmarsum
Hedenavond na afloop der werk
zaamheden kwam het personeel der
Coöp. Zuivelfabriek alhier, bijeen, om
afscheid te nemen van hunnen directeur
met z’n gezin, den WelEd. Heer G. van
der Weide, welke met pensioen gaat.
Ruim 20 jaren heeft de heer Van der
Weide het beheer over genoemde fa
briek gevoerd en zich in al die jaren als
een goed superieur leeren kennen.
Geen wonder dan ook, dat verschei
dene sprekers aan het woord kwamen
om hem als zoodanig te huldigen.
In z’n antwoord dankte de heer Van
der Weide, mede namens de familie,
voor het cadeau hen door het personeel
vereerd en voor de prettige samenwer
king door hem zoo ruimschoots onder
vonden. Met zoo’n personeel was het
ook niet moeilijk vond hij om een ge
makkelijke chef te zijn.
Men bleef nog een tijd gezellig bij
een, waarbij door de familie Van der
..b~ Weide ververschingen werden aange-
Way te Bolsward, B. v. d. Veen te boden en de tijd werd gekort met zang
Warga. 1
8. M. Koopal te Leeuwarden, J. van
Dijk te Harlingen, S. Frijling te Bols
ward.
9. H. Knol te Harlingen, R. Werk
hoven te Franeker, K. de Jager te Har
lingen.
10. IJ. Bouma te Harlingen, S. de
Haan te Berlikum, D. v. d. Heide te
Harlingen.
OFF. FORD DEALER
BOLSWARD - TELEF. 86
lid.
1
I
Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f 2.-; inning 15 ct.
Voor het Buitenland f7.- per jaar.
Leesgeld per looper 40 ct. p. kwartaal.
I
DE JONG s NIEUWSBLAD
waarin opgenomen
gig