Buitenlandsche Revue.
III. II. d. IUEHFF
OFF. FORD DEALER
BOLSWARD - TELEF. 86
HOFSTEDE
Reparatie
aan alle merken
Automobielen
Wie den vrede wil.
Stadsnieuws.
VOETBAL.
30— Jaargang
Woensdag 5 December 1934
No. 96
Groote voorraad
Onderdeelen
en Banden
Uit den Omtrek
Officieel orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD iF Telefoon No. 12
GROOTZAND - SNEER
en
»F
Makkum
te-
Adver t e n ti 6 n per regel:
Woensdagsnummer 10 cent.
Zaterdagsnummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Verschijnt Dinsdags-
Vrijdagsavonds.
Speciale'inrichting voor
8
9
8
7
8
8
9
9
8
6
6
4
4
3
3
2
1
1
1
3
1
1
2
4
4
7
7
8—31
6—24
GESLAAGD.
3 December 1934.
Mej. M. Kerkhoven, onderwijzeres al
hier, slaagde te Nijmegen voor het es-
peranto-diploma B (onderwijsbevoegd
heid).
F.V.C.
H’renveen
Roodgeel
De Kooy
M.S.C.
Black-Boys
O A.B.
Alcides
L.S.C.
Arum
OPENBARE LEESZAAL EN BIBLIO
THEEK „BOLSWARD en OMSTR.”
Over de maand November werd de
Leeszaal door 48 dames en 227 heeren,
in totaal dus 275 personen, bezocht.
Het aantal uitgeleende boeken be
droeg 691, t.w. 659 uit eigen bibliotheek
en 32 uit die van Leeuwarden.
JONGENSVOETBAL.
Fortuna speelde Zaterdagmiddag
gen Excelsior en won met 6-0.
Rusland. De toestand in
Japan. De Oosterspoor-
WEg. Bolivia en Paraguay.
Uit de vele over het groote Russi
sche rijk gelanceerde berichten is het
buitengewoon moeilijk de gulden mid
denweg te vinden. Een gedeelte van on
ze Nederlandsche pers ziet nog steeds
in dit land een poel van misdaad en on
gerechtigheid, terwijl in een ander deel
zoo langzamerhand de meening de over
hand begint te krijgen, dat er misschien
toch wel iets uit dat buitengewone ex-
Kimswerd
Zaterdag werden hier een tweetal
voorstellingen gegeven door het rond
reizend circus Althoff, n.l. ’s middags
een voor de kinderen en ’s avonds voor
volwassenen. De vertooningen op het
gebied van dressuur en rijkunst hadden
de volle tevredenheid van het publiek.
Om het optreden der clowns kwamen
af en toe de lachspieren danig in bewe-
ginjg. De voorstellingen die plaats von
den in de open lucht trokken flink be
zoek.
1 December 1934.
Hedenavond werd alhier een filmver-
tooning gehouden in hotel „De Prins”
door de N.V. Gebr. Miedema.
Genoemde onderneming heeft reeds ’n
goeden naam gemaakt op biscoopgebied
zoodat het geen wonder is, dat het nog
uitgaande publiek, indien mogelijk, van
een dergelijke gelegenheid gebruik
maakt. Voor dezen keer kwam men met
de beroemde film „Bleeke Bet”.
Echte Amsterdamsche Jordaan-typen
werden hier op 't doek vertoond, waar
bij echte en gekochte liefde door Bleeke
Bet op een voor haar meest voordeelige
wijze werd verworpen of aangevuurd.
Het bijprogramma, of liever de voor
afgaande vertooningen waren zeer amu
sant en deden de aanwezigen soms uit
bundig lachen.
Met deze filmvertooning hebben de
ondernemers meer gegeven, dan men
hief\ bij dergelijlke gelegenheden vaak
gewoon is. Het programma werd in
mooi geregeld tempo afgewerkt, zoodat
de soms vervelende rusttijden hier nie
mand behoefden te hinderen.
toch wel iets uit dat buitengewone
periment geboren kan worden.
Natuurlijk heeft er in Rusland de laat
ste twee jaar een groote koersverande
ring plaats gehad en voornamelijk de
strijd tegen de boeren is in het voordeel
van deze laatsten beslist.
Dat wil dus zeggen, dat het na oor-
logsche communisme met zijn algeheele
gelijkheid tegenover de boeren een fias
co is geworden. Het „alles voor de
Staat”, een leuze mooi op papier, blijkl
in de praktijk niet uitvoerbaar. De prik
kel tot arbeid verdwijnt en toen dus de
Russische boer bijna zijn geheele oogst
aan den Staat moest afstaan, terwijl hij
zelf nauweliijks genoeg hield om van te
leven, was dit systeem tot ondergang
gedoemd. Reeds gedurende de jaren
19321933 zag de Sowjetregeering zich
gedwongen een z.g. wapenstilstand met
de boeren te sluiten. Maar de groote
draai is gemaakt toen Hitler in Duitsch-
land de absolute macht in handen kreeg
en daardoor een gevaar werd voor het
politieke bestaan der Sowjets. Men heeft
toen het roer omgegooid en thans mag
de boer weer zijn huis, zijn vee, zijn
tuin, in eigen bezit houden met een be
lasting in natura. De gedwongen graan-
levering is afgeschaft. In hoeverre dit
nieuwe systeem in de praktijk zal vol
doen zullen we moeten afwachten.
Nu we deze keer een beetje ver van
huis beginnen, willen we onze aandacht
iets vierder Óostdlijkei’ uitstrekken en
wel naar Japan. Dat dit land met zijn
expansie-politiek een voortdurend ge
vaar voor de wereldvrede vormt, is een
bekend fe|it. De eigenaardige mentali
teit van het Japansche ras speelt daar
in een groote rol. Ieder die wel eens iets
gelezen heeft over de geschiedenis van
Japan, weet dat de geloovige Japanner
zijn land als van hemelsche oorsprong
beschouwt, waarin logisch ligt opgeslo
ten dat de bewoner van dat land dan
ook een buitengewone zending te ver
vullen heeft. Het is niet alleen deze
godsdienstoverweging die een reëele
voedingsbodem voor de Japansche ver
overingszucht is.ook economisch
heeft Japan gebiedsuitbreiding noodig.
De geweldige aanwas der bevolking
maakt het onmogelijk deze in eigen land
onder te brengen. Zoo is voor tientallen
jaren terug eerst Korea onder Japansch
bestuuur gebracht en de laatste jaren
Mandsjoekwo. Het spreekt vanzelf, dat
de annexatie van deze landen aan Ja
pan groote verplichtingen oplegt ten
Ook in Makkum is de groote kinder
vriend Sint Nicolaas geweest en heeft
Zaterdag ontvangdag gehouden in
Brandsma’s Winkel. Zijne Hoogheid
was in vol ornaat en vergezeld van zijn
zwarte knecht.
Niet tientallen, maar honderden heb
ben hem een bezoek gebracht. Natuur
lijk ging niemand met le|dige handen
heen.
Voor de kinderen was het een heel
feest en vol dartkbaapfhefid zongen ze
hun St. Nicolaasversjes. De grooten ge
noten van het pleizier van de kleinen.
Het was een echt leuke stemming.
Wommels
RECITEERWEDSTRIJD.
30 November 1934.
Alhier werd in de Geref. Kerk een
reciteerwedstrijd gehouden, uitgaande
van de Chr. Muziekvereen. „Euphonia”
onder leiding van den WelEerw. Heer
Ds. C. J. de Kruijter.
Na het zingen van Ps. 146 1 en 4 en
gebed werd al spoedig een aanvang ge
maakt met het programma, hetwelk een
15-tal deelnemers bevatte.
De uitslag van de wedstrijd was als
volgt:
Afd. ernst. 1ste prijs: Mej. T. S. Strik-
werda van Oosterend met „De Deaklok”
(82 punten).
2de prijs: Mej. H. G. Zelle van Bols-
ward met „Kindersproke” (81 p.).
3de prijs: de heer J. Sijtsma van Hee-
renveen met „Lied” (75 p.).
Afd. Luim. 1ste prijs: de heer P. Stel
lingwerf van Sneek met „Een gluurtje
over ’t muurtje” (73 p.).
2de prijs: de heer K. Huizinga vart
Heeg met „De stedsman op it frijers-
paed” (71 p.).
3de prijs: de He'erj K. Toering van
Wirdum, met „Efter it Slot” (68 p.).
Voorts werd een medaille, aangebo-
daarvan werd de heer R. Teernstra al
hier voor de som van f2700.
II. De Huizing i.d. Verwersbuurt al
hier, in huur bij den heer Bern, de Jong,
waarvan kooper werd de heer Sippe van
der Meer te Oudega (W.), voor de som
van f732.
III. De Huizing, daarnaast, waarvan
kooper werd de heer R. Huisman alhier,
voor de som van f 737.
OOK EEN STROP.
Hedenmorgen ongeveer 11 uur plaats
te mej. v. d. W. haar nieuw Burgers rij
wiel tegen den voorkant van het tram
station. Toen zij enkele minuten later
weer terug kwam, bleek de fiets ver
dwenen. Een direct per taxi onderno
men onderzoekingstocht tot aan Nijland
had geen succes.
Een beleefde vraag aan de eerlijke?
vinder de fiets weer op zijn oude plaats
te deponeeren, zal ook wel niet veel
succes hebben.
Komt na de Sneeker fietsendiefstallen
misschien Bolsward aan de beurt?
dan is hier een reclame voor een goed
werkend fietsslot actueel.
dië tot de favorieten van Japan zou kun
nen gaan behooren vanwege de onont
beerlijke olie, maar deze kans is natuur
lijk gering, omdat ons land als perma
nente politiek, historisch gegroeit, heeft
genomen, zoo goed mogelijk de neutrali
teit in acht te nemen en het leveren van
contrabande aan de met elkaar in oor
log gewikkelde landen tegen te gaan.
Verder zou het kunnen gebeuren, Jat,
onverhoopt, Nederlandsch-Indië partij in
het conflict zal zijn en dan niet aan de
zijde van Japan. Isogai zal met die lan
den, waarmede vriendschapsbanden
moeten worden aangeknoopt, wel onder
meer China bedoelen. De opendeur-
politiek in het Verre Oosten zal geleide
lijk een wassen neus gaan beteekenen
en de Westersche mogendheden zullen
zich niet mogen verheugen op een le-
vendigen handel op China in de naaste
toekomst.
Ten slotte vestigt Isogai de aandacht
op het feit, dat Japan ook zorgen moet
om een eventueelen oorlog ook finan
cieel te kunnen blijven doorvoeren zon
der steun van Europa. Daarom moet het
lanjd krachtig haar goud en zilver gaan
exploiteeren, hoofdzakelijk in Japan,
Mantsjoekwo en Mongolië.
Het is slechts een beschouwing in een
tijdschrift, doch het leert ons hoe onder
het Japansche volk een streven bestaat
om heel het volk en heel het economisch
leven dienstbaar te maken aan de verde
diging van het land. Nu is het een orga
nisatie, die bevorderlijk is voor de ver
dediging, even goed bruikbaar bij den
aanval en daarom zal het Westen goed
doen om wat meer dan tot nu toe na te
gaan wat er in Japan zooal geschreven
wordt over dit onderwerp.
UITSLAG VERKOOPING.
Ten overstaan van notaris F. J. Bruin-
sma alhier werden Vrijdag j.l. finaal ver
kocht:
I. De Huizing met café „De Nieuwe
aanleg” a.d. Koe- of Nieuwmarkt alhier,
eigen aan mej. A. M. Bosma. Kooper
aanzien van leger en vloot, zoodat de
oorlogsbegrooting in de laatste jaren
meer dan de helft van de Staatuitgaven
bedragen. Dit vormt vooral tegenover
Amerika een punt van voortdurende
strijd, voorloopig gelukkig nog maar op
papier. Japan wil wat de vlootsterkte
betreft, dezelfde rechten als Amerika;
die verhouding staat nu 1 3 en moet
volgens Amerika zoo blijven. In hoeverre
de thans gehouden vlootconferentie eeni-
ge opluchting kan brengen weten we
niet, maar onze verwachtingen te dien
opzichte zijn niet erg optimistisch ge
steld.
De Oosterspoorweg is de laatste jaren
een voortdurende bron van onderhande-
ling tusschen Rusland en China met op
den achtergrond Japan. Die Ooster
spoorweg ligt in Mandsjoekwo en is
voor een groot gedeelte ook nog Rus
sisch en Chineesch eigendom. Het nieu
we gestichte Mandjoerijsche Keizerrijk
(dat staat onder protectoriaat van Ja
pan) heeft groote belangen bij een on
beperkt beheer van dezen spoorweg en
reeds geruimen tijd zijn de onderhande-
lingen over de verkoop gaande. Volgens
de laatste berichten moeten de Russisch
JapanscheMandsjoerijsche onder-
handelingen thans zoo goed als beëin
digd zijn. Officieel wordt Mandsjoerije
de kooper, terwijl Japan zich garant
stelt.
Wanneer we dan ten slotte nog lang
genoeg doorreizen komen we in Bolivia
en Paraguay, waar men nog steeds mei
alle moderne hulpmiddelen oorlog voert.
Wel vermaant de Volkenbond aan die
beide Staten met dat oorlogvoeren op te
houden, maar daar trekken ze zich niets
vanf aan. Onwillekeurig dringt zich dan
de gedachte op: Waarom verbiedt de
Volkenbond dan niet den verkoop van
oorlogsbenoodigdheden aan deze beide
landen? Dan hield immers automatisch
de oorlog op, maar misschien kan of mag
de Volkenbond een zoo practisch mid
del niet toepassen.
We zullen hiermee voor vandaag onze
Revue moeten afbreken. Volgende keer
bepalen we ons weer bij onze Europee-
sche toestanden.
C. A. B. I— ALCIDES I 6-0
Er behoorde Zondagmiddag een ze
ker soort moed toe om het rustige, war
me plekje bij de kachel te verlaten om
op een flink doorweekt terrein in een
gestadige regen en koude wind boven
genoemde voetbalwedstrijd mee te ma
ken. Dat er ondanks deze allerongun
stigste weersomstandigheden nog zoo
veel toeschouwers waren, pleit wel voor
de superioriteit van de voetbal.
Wanneer te ruim 2 uur de beide elf
tallen zich opstellen; heeft C. A. B. hel
voordeel van den wind en is bijna on
middellijk in den aanval en binnen een
minuut heeft C. A. B. de leiding. 1-0.
Het schijnt dat de regen nog geen in
vloed heeft op het spel van onze C. A.
B.ers want telkens trekt de geheele mid
den- en voorlinie ten aanval. Een mooi
sluitend spel waartegen de Meppelers
niet opgewassen zijn. De vleugelspelers
van dezè club zijn veel te langzaam en
wanneer er heel sporadisch een aanval
ondernlomen wordt, is het scho't van de
voorhoede absoluut zoek. We zien hier
dat ook een te ver doorgevoerd samen
spel niet de methode is om doelpunten
te maken.
C. A. B. krijgt dan verschillende cor
ners te nemen, maar waarschijnlijk door
de gladde zware bal n|iet zoo goed ge
plaatst als we van onze linksbuiten ge
woon zijn. Het is steeds weer C. A. B.
dat aanvallend optreedt.
Bij een C. A. B.doorbraak kan de
rechtsbuiten nog juist den bal in hel
doel loopen, 2-0.
v. t.
13 21—7
13 18—9
11 19—11
10 15—8
8 15—14
7 17—15
7 24—24
3
2
NED. CHR. VROUWENBOND.
Vrijdag 30 November hield de afd.
Bolsward van den Ned. Chr. Vrouwen
bond een openbare vergadering in de
gebouwen aan den Gasthuissingel.
Na het openingswoord der presidente
mevr. Vlietstra, werd dadelijk gelegen
heid gegeven aan een zendeling van het
Zendingsgenootschap der Evangelische
Broedergemeente te Zeist om de Suri-
name-film te vertoonen. Deze film han
delde over het leven en lijden in het
Boschland en den Zendingsarbeid in
Suriname.
Behalve deze film kregen de aanwe
zigen nog enkele beelden te zien ovef
den arbeid van „Bethesda” onder de
'melaatschen aldaar.
DE ATTRACTIES OP ST. NICOLAAS-
AVOND 5 DECEMBER.
Traditie getrouw zullen verschillende
caféhouders reeds vergunning hebben
gevraagd voor kaartspel, biljartpotspel,
enz. om diverse prijzen. Ook verschil
lende winkeliers hebben gewoonlijk op
5 December de een of andere attractie.
Misschien is het niet algemeen bekend
en daarom goed er even op te wijzen,
dat ook die winkeliers niet langer dan
10 uur open mogen houden.
„Bolsward” speelde voormiddags op
het Bolsward-terrein tegen C. A. B. IV
en wist deze wedstrijd te winnnen met
8-0 en C. A. B. III eveneens voormiddags
op eigen terrein tegen Black Boys II en
verloor met 1-6.
Jarenlang hebben de Duitschers ge
golden als de beste organisatoren der
wereld. Het is echter de vraag of de
Japanners hen! in dit opzicht niet voorbij
gestreefd zijn.
Belangwekkend in dit verband is een
artikel van den Japanschen generaal-
majoor Rensoeke Isogai in een Japansch
periodiek en daardoor krijgen wij een
interessante kijk, uit politiek, milntair en
economisch oogpunt op de toekomst van
Japan, zooals deze hooggeplaatste mili
tair zich deze denkt.
Generaal Isogai beschrijft, wat hij
noemt een „verdedigingsplan”. Hij wil
nu al de eigen bronnen of die de in
vloedssferen zoodanig organiseeren, dat
deze in geval van oorlog, met de groot
ste efficiency in de eigen behoeften kun
nen voldoeni. Daarom moet men waken
tegen een systematische beperking van
den binnenlandschen rijstbouw (hetgeen
economisch noodzakelijk zou zijn van
wege de overproductie van rijst in hef
land). Men moet de voeding zien te lei
den in de richting van hetgeen het eigen
land met de invloedssferen zou kunnen
opbrengen, hetgeen wellicht beteekent ’t
tegen gaan van „nieuwe behoeften”,
voor het Westen zoo noodig om in
grootere mate naar Japan te kunnen
exporteeren. Bestaande fabrieken moe
ten zoodanig worden ingericht, dat deze
gemakkelijk kunnen worden vervormd
tot oorlogs-industrieën, wat vermoede
lijk in zich houdt, dat Japan de eerste
jaren den invoer van „consumptie-goe-
deren” zal gaan beperken en die der
kapitaalsgoederen zal gaan aanmoedi
gen. Afgezien van het tragische doel,
dat achter dien import verscholen is,
juist hetgeen Europa gaarne zou wen-
schen, want tot dusver zijn de „con-
sumptie-artikel-industrieën” niet zoo
sterk door de crisis aangetast als juist
de bedrijfstakken, welke zich bezig hou
den met het vervaardigen der zooge
naamde „kapitaalsgoederen”.
Doch generaal Isogai wil niet alleen
zijn land, maar ook zijn volk organisee
ren, voor een mogelijke oorlog. Mannen
en vrouwen, die werkzaam zijn in be
drijven die zuiver op de vrede zijn inge-
steild, zooals het teelen van zijderupsen
etc., moeten tevens een handwerk lee-
ren, dat wél direct verband houdt met
den oorlog, hetzij in munitiefabrieken,
het zij in die bedrijfstakken, welke zor
gen moeten voor de voorziening in di
rect noodzakelijke levensbehoeften, dus
ook in den landbouw. Vervoermiddelen
ten behoeve van het reëele verkeer moe
ten onmiddellijk dienstbaar kunnen wor
den gemaakt voor den oorlog, waarbij
natuurlijk het oog gericht is op auto’s
vrachtauto’s en vliegtuigen. Voorraad-
vorming is noodzakelijk, zooals van oud
ijzer en natuurlijk van petroleum, dat
nog in onvoldoende mate in de door Ja
pan beheerschte gebieden wordt gevon
den. Vandaar het onlangs afgekomen
petroleum-monopolie, zoowel jn Japan
zelf als in Mantsjoekwo. Bij de voor-
raadvorming mag natuurlijk die van
levensmiddelen niet worden vergeten.
De handel met Staten, die eventueel als
de ergste vijanden zouden kunnen optre
den, moet worden beperkt, want deze
Isogai zegt dit er niet bij maar zijn' be
doelingen zijn duidelijk zullen natuur
lijk eenzelfde politiek kunnen gaan vol
gen, terwijl handel Internationaal is en
geen rekening houdt met de eigen natio
nale belangen. Tevens zal Japan betrek
kingen hebben te onderhouden met de
landen, die Japan van de noodige grond
stoffen in| oorlogstijd kunnen voorzien.
Hieruit zou kunnen voortvloeien, dat In-
BEROEPEN.
Bij de Vereeniging voor Evangelisa
tie alhier is beroepen Ds. P. Boerma
van De Krim.
Ontegenzeggelijk is C. A. B. sterker,
het wordt 3-0 en uit een strafschop door
den spil op doel geschoten en door den
midvoor fijn gekopt is het 4-0; met de
zen stapd gaat de rust in. Onderwijl re
gent het steeds door.
Wanneer na de rust het fluitje' van den
scheidsrechter klinkt, blijkt, ons, dat
C. A. B. twee spelers mist, maar van
Alcides staan er nog maar drie in het
veld. Na eenige moeite is dit aantal tot
negen gestegen, waartegen C. A. B. met
10 man verder speelt. Regelmatig ver
dwijnen dan de spelers van het veld, tot
te langen leste Alcides nog met 6 man
en C. A. B. met 7 man speelt. Dat van
het spel niet veel meer terecht kwam is
te begrijpen. Het was dan ook werkelijk
een verademing toen de scheidsrechter
liet eindigen.
Jammer dat het weer zoo slecht was.
We hebben onze C. A. B.ers nog maar
zelden zoo goed zien spelen. Het geheel
sloot als een bus, misschien ook wel
een beetje door het matte spel van de
Meppelers. De zes Alcidesmannen die tot
het bittere einde hebben volgehouden,
ons compliment.
Door deze overwinning worden dé
kansen in de competitie voor C. A. B.
stukken beter en! bestaat er voort de
laatste plaats voorloopig geen gevaar
meer.
De stand is nu als volgt:
1
1
3
2
2
1
3
1
0
Groote sorteering
TAFEL-, DESSERT-,
FRUIT-, VLEESCH-
en ZAKMESSEN
IN EENVOUDIGE EN
FIJNERE UITVOERING.
Alles in prima kwaliteit
^-LEEUWARDEN-
DRAISljlA-vAN-VALKENBURG'S-*
e A. -•iLEVERTRAATi
■I'
Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f 2.-; inning 15 ct.
Voor het Buitenland f 7.- per jaar.
Leesgeld per looper 40 ct. p. kwartaal.
Gesp. Gew. Gel. verl. pnt.
DE JONGS NIEUWSBLAD
waarin opijenomen
De Bolswardsche Courant en Westergoo
