Buitenlandsche Revue.
UIT DE rtftLflTEnSCHftP VAD
mmiSTER KALFF.
G&dysiro^)
I1
-Belastingzaken
ni OIZ Kant ShEEK’ Singel 58
DLUlV BOLSWARD alle Donderd.
III. U. ÖJESFf
De Bolswardsche Courant en Westergoo
r
f
Reparatie
aan alle merken
Automobielen
'1
Stadsnieuws.
Uit den Onttrek
I d
i
Woensdag 30 Januari 1935
31212 Jaargang
No. 9
Z4Q. steekt»
Groote voorraad
Onderdeelen
en Banden
UITSLAG
DECEMBER PRIJSVRAAG.
V
CUleen depujs wtaadvitf
Officieel orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD V Telefoon No. 12
en
INSTELLING VAN BRUGGETOL.
Ingezonden Mededeelingen
f'
Kimswerd
Makkum
f 1,50 tol moeten gaan betalen. Iemand,
die met een autobus route neemt over
Nijmegen-Arnhem, moet drie guldens op
bruggen achterlaten.
Als het huidige ontwerp wet zou wor
den, mag elke bezitter van een auto zich
wel een aanhangwagen aanschaffen om
zijn tolgelden er in mede te voeren.
Speciale inrichting voor
BEKRONING.
Onze stadgenoot de heer R. van der
Schaaf behaalde op de groote tentoon
stelling te Enkhuizen met zijn inzending
Chinchilla-konijnen 2 eerste en 1 eere-
prijs.
28 Januari 1935.
Aan den heer J. Ybema timmerman
alhier, is opgedragen het bouwen van
een dubbel woonhuis voor rekening van
de heeren J. Visser en G. Stellingwerf.
familie
volgd.
Ook
vroiuw
het
ten
ko-
eb-
,lwe-
'ben
n 'f
*ins
A dve r te n t i n per regel:
Woensdagsnummer 10 cent.
Zaterdagsnummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prijs.
De Voorzitter, de heer S. Hofstra,
opende de vergadering met een woord
van welkom aan de aanwezigen en in
het bijzonder aan ’t tooneelgezelschap.
Spreker memoreert nog hoe de vorige
Nutsavond, gehouden in October 1934,
waarop de film Cavalcade of Ruiterop-
tocht is vertoond, nu juist geen misluk
king behoeft te worden genoemd, doch
velen der toen aanwezigen niet geheel
heeft bevredigd. Om een dergelijke kans
niet weer te loopen, heeft het Bestuur
bovengenoemd gezelschap uitgenoodigd
in de stellige overtuiging dat er van te
leurstelling geen sprake zal zijn. Aan
publiek en spelers wordt een recht ge
zellige avond toegewenscht.
In „Friso’’ zou worden uitgebeeld de
economische en psychologische toestan
den in eigen gewest. De personen welke
voor ’t voetlicht traden droegen de aan
genomen namen Friso (boer op „Frank
rijk”), Beppe (zijn Moedeir), Dirk (zijn
oudste zoon), Klaske (zijn dochter), Hil
(dienstbode), Harke (de knecht), Gos-
linga (rijksveldwachter), Agema (boer
de verzoeking om zijn zieke
ontrouw te worden werd boer
Friso niet gespaard. leke Halbertsma, 'n
uiterlijk nette, doch eenvoudige dame,
die na een afwezigheid van 27 jaren uit
Canada weer in het heitel^n was terug-
DE WEGENVERBETERINGEN IN
FRIESLAND.
Door het Nieuwsblad van Friesland is
naar aanle'iding van de loopende ge
ruchten over wëgenverbetering het oor
deel gevraagd van hoofdiugenieur R.W.
in het arrondissement Leeuwarden, Ir.
N. van Spanje.
Nadat verschillende plannen tot weg-
verbetering in het centrum Heerenveen
besproken waren, antwoordde de heer
van Spanje op een, desbetreffende vraag
naar de wegen vanaf de afsluitdijk, o.a„
„Wat de overige wegen in deze pro
vincie betreft, verschillende plannen
liggen gereed die nog in details goed
gekeurd moeten worden, maar waarvoor
de gelden reeds beschikbaar zijn.
Allereerst de weg Bolsward-Afsluit-
dijk. Deze zal eveneens waarschijnlijk
deze zomer'nog onder handen worden
genomen. Begonnen zal worden met ’t
traject Harkezijl-Afsluitdijk pl. 5 K.M.
Verder is een plan in voorbereiding
tot verbetering van den weg Joure
Sneek; de opmetingen en boringen zijn
reeds verricht. Daar hier veel grondwerk
uitgevoerd zal moeten worden, is dit een
prachtig object voor werkverruiming.
SNEEUWPRET.
Het dunne sneeuwlaagje dat Zondag
morgen alle straten met een blank
kleedje bedekte, gaf midden op den dag
aanleidinlg tot heel wat vredelievende
bombardementen. Zoolang de kleinen
zich met deze sport bezig houden is ’t
een vrij onschuldig vermaak, maar wan
neer ook de grooteren elkaar met
sneeuwballen bekogelen, kan deze aar
digheid wel eens minder aangename ge
volgen hebben; Enkele ruiten hebben ’t
Zondagmiddag dan ook moeten afleg
gen en het behoeft ons niet te verwon-
uit Amerika kwamen berichten van on
gekende koude. In Amerika vooral heeft
die koudegolf ontzettende gevolgen ge
had. Niet alleen dat een groot aantal
menschen door de koude bezweken zijn,
maar de sneeuwstormen die eveneens
hebben plaats gehad, maakten het ver
keer onmogelijk en hebben talrijke over-
stroomingen tengevolge gehad. De
Mississippi die gedeeltelijk dichtgevro
ren was, is nadat de sneeuw iets begon
te smelten, buiten haar oevers getreden,
waardoor tal van bruggen door den
stroom en het ijs vernield zijn. Niet min
der dan 18000 personen zijn door deze
overstrooming dakloos geworden.
Veel verbindingen zijn verbroken,
zoodat enkele steden waaronder Van
couver van de buitenwereld zijn, afge
sloten.
Gelukkig dat we in Europa een meer
stabieler weersgesteldheid hebben,
waarvan de deelnemers aan de sterrit
naar Monte Carlo geprofiteerd hebben.
De Nederlandsche deelnemers aan deze
sterrit hebben een zeer goed figuur ge
slagen. Van de achttien gestarte deelne
mers zijn er Zaterdag. 17 te Monte Carlo
aangekomen, van welke 14 op tijd en
zonder strafpunten, hieronder was ook
de Ford-autobus uit Leeuwarden.
Winnaar van] de race of beter gezegd
de eerstaankomende was dezelfde En-
gelschman die de luchtrace Londen-Mel-
bourne gewonnen heeft. Hij verklaarde
dat een luchtrace heel wat gemakkelij
ker was dan deze raille de Monte Carlo.
deren, dat de politie ten slotte een
beetje strenger moest optreden.
Verschijnt Dinsdags-
Vrijdagsavonds.
Eindelijk is het zoover, dat wij de
uitslag van onze December Prijsvraag
kunnen publiceeren. In totaal zijn er
over het geheele land 710 prijzen ge
wonnen, waarvan de onderstaande be-
hooren bij de inzenders-lezers van De
Jong’s Nieuwsblad:
W. Meijer, Brink 22, Slootdorp, Wie-
ringermeer.
T. Mansma, Tuinstraat 6, Makkum.
A. F. de Boer „De Ster”, Bolsward.
J. Gooijenga, Hollandiastraat 22, Bols
ward.
H. S. Wiersma, Nijland 70.
T. van der Velde, Achlumerweg 11,
Arum.
IJpe v. d. Hauw, Pieter Tanjéstraat 2,
Bolsward.
Joh. Hobs, Rien 68 (bij Sneek).
Trijntje de Vries, Koudum.
J. P. Riemersma, Workum (Fr.) A 101
J. K. de Vries, F 14, Workum.
B. Voets, Workum.
M. Riemersma, Schoolstraat 8, Baarn.
Wed. A. Koopmans, Witmarsum (Fr.)
D. Terbraak, Nieuwmarkt 11, Bols
ward.
R. Eczema, Rijwielhandel, Bolsward.
M. Fokkema, Wommels (Fr.).
Jac. Adriaan de Vries, Grootzand 3,
Bolsward.
Binnenkort zullen de prijzen aan de.
Verschillende adressen worden verzon
den.
Keert het Romeinsche tijd
perk weer terug? Het
proces Hauptmann in Ame
rika. De scheepsramp
op de Amerikaansche kust.
De koudegolf. De
sterrit naar Monte Carlo.
We zullen ons nog wel herinneren de
tendentieuze berichten die enkele weken
geleden voor de stemming in het Saar-
gebied in de pers de ronde gedaan heb
ben. De ondertoon van deze berichten
was niets minder dan „wacht maar eens
wanneer die stemming is afgeloopen,
dan zul je nog eens wat beleven in
Duitschland. Met een zekere spanning
heeft Europa die stemming afgewacht
en nu het resultaat beantwoordt aan de
algemeene verwachting en voor Duitsch
land als de meest bevredigende oplos
sing beschouwd mag worden, nu
merkt men niets van die met zooveel
ophef aangekondigde gebeurtenissen.
Ook de Duitsche leiders weten thans
geen groote daden te stellen, en bij ge
brek aan beter neemt men zijn toevlucht
tot grootsch opgezette feesten.het
kweeken van een jubelstemming die dé
ernst van de toestand moet verbloemen.
We stelden daarom boven de vraag, of
’t Romeinsche tijdperk weer terugkeert.
Nemen we de algemeene toestand in
Europa, Duitschland, Italië, Rusland on
der het dictatorsysteem. Voor wat Rus
land betreft gaat de vergelijking met
dat vroegere dictatorschap wel aardig
op; massamoord, godsdienstvervolging,
(brood en spelen. Duitschland heeft meer
dere malen een proeve van onderdruk
king, vrijheidsberooving enz. enz. gege
ven en Italië (nog de beste van deze drie
althans wat noodeloos bloedvergieten
betreft) geeft toch een absolute dicta-
torsmacht te zien, die voor dezelfde
periode in Nero’s tijd niet behoeft onder
te doen.
Och, wat is onze technisch bijna vol
maakte samenleving in werkelijkheid in
al die eeuwen weinig vooruitgegaan.
Oorlogstoebereidselen nu niet minder
dan vroeger. Tegenstelling tusschen be-
zittenden en niet bezittende klasse even
eens niet minder. Te weinig arbeid voor
de groote massa werkwilligen.een
steeds groeiende ontevredenheid die met
het aloude recept brood en spelen in
toom gehouden wordt. Zeker, de tech-
niejk isi neusach|tig vooruitgegaan.
We denken hier aan de draadlooze,
de vliegtuigen, enz. Maar stel daarte
genover dat voorheen een flink stoom
schip van zegge 10.000 ton bijv. 40
knoopen liep en thans een van 20.000
60 is het verschil dan wel zoo reusachtig
I maar laten we ons met deze beschou-
winjgen niet te ver afdrijven.
Reeds meerdere weken aaneen houdt
het proces Hauptmann (de ontvoerder
van de baby Lindbergh) het Amerikaaa-
sche publiek bezig. Dagelijksch ver
schijnen kolommen vol nieuws in dé
bladen, maar veel duidelijker wordt
voor een buitenstaander de situatie niet.
Hauptmann en ook zijn verdedigers
houden vol dat hij niet de ontvoerder
en moordenaar van de baby geweest ’s.
De verklaringen van deze verdachte zijn
zeer duidelijk en pertinent, zoodat het
ons niet verwonderen mag, wanneer oe
een of andere dag de Amerikaansche po
litie met een andere verdachte op de
proppen komt.
De berichten over de scheepsramp die
de vorige week aan de Amerikaansche
kust heeft plaats gehad, spreken thans
van een 15-tal dooden, terwijl er nog
32 opvarenden vermist worden. In het
geheel zijn er bij deze aanvaring tus
schen de „Mohawk” en de „Talisman”
1 116 personen gered. De reddingspogin
gen, door verschillende schepen inge-
1 steld, werden ernstig belemmerd door
de in Amerika heerschende vorst, waar
door de kust over een groote opper
vlakte met ijs bedekt is. De in de red-
dingsbooten gevonden passagiers had
den allér| veel van de koude te verdu-
hen gehad.
Op hetzelfde moment dat we in ons
landje het mooist denkbare voorjaars
weer hadden, de knoppen van verschil
lende struiken reeds begonnen uit te
botten (we zagen de vorige week een
fietser thuis komen met een bundeltje
„katjes”) hebben de andere landen een
■hevige koudegolf te verwerken gehad-
In Warschau, Marseille, maar vooral
Het laatste wetsvoorstel, dat de sig
natuur draagt van minister Kalff en door
hem slechts kort voor zijn dood werd
onderteekend, is tevens wel het meest
geruchtmakende uit zijn loopbaan. De
heffing, die daarin wordt voorgesteld,
van tol op alle bruggen, die rijkseigen-
dom zijns, heeft in het land groote ver
bazing en een krachtig verzet doen ont
staan. Alle teekenen wijzen er op, dat
de benzine-verbruikers het thans zat
raken om een zwaarderen eenzijdigen
last ten behoeve van den staat en in
het bijzonder van ’s rijks schatkist op
hun schouders te nemen. Ze komen in
verzet en dat verwondert ons niet.
Geen indirecte belasting drukt zoo
zwaar op den verbruiker dan de accijns
op gedistilleerd en de benzinebelasting.
De hooge accijnsheffing op gedistilleerd
hoe eenzijdig deze ook moge zijn, is te
verdediger!. Deze heffing immers gaat
het misbruik van sterken drank tegen
en dient aldus naast het belang van de
schatkist in belangrijke mate het moree-
le belang van den consument.
Als men echter nagaat, hoeveel het
rijk ook durft eischen van den benzin e-
verbruiker, moet wel tot de conclusie
komen, dat de overheid hem een nog
ergerlijker a-sociaal type vindt dan de
alcoholist; het bestaan van allen, die
omwille van hun bedrijf motorische ver
voermiddelen behoeven, wordt door de
telkens weer eenzijdig verzwaarde lasten
bedreigd. Velen hunner hebben den on
dergang reeds moeten aanvaarden, wel
ke ze als gevolg van de overheidsmaat
regelen voorzagen.
De prijs van elke liter benzine, welke
ze behoeven, bestaat voor meer dan- de
helft uit belasting. Tel daarbij de ver
hoogde wegenbelasting en men zal
moeten banen, dat de overheid het
dengenen, die het motorisch vervoer
voor hun bedrijf benoodigd hebben, het
schier onmogelijk maakt om op een
eerlijke manier hun brood te verdienen.
Dat treft temeer, omdat tenslotte het
motorverkeer het eenigste bedrijf is, dat
zich ondanks de crisisomstandigheden
normaal blijft uitbreiden en ontwikkelen.
Moet deze ontwikkeling op onnatuurlij
ke wijze worden geremd en moet de be
staansmogelijkheid van vele duizenden
menschen wordën tegengegaan of ver
nietigd, alléén omwille van de rentabi
liteit van het spoorwegbedrijf, hetwelk
in haar ouden opzet aan den modernen
tijd en aan zich zelf is ontgroeid?
Minister Kalff heeft vlak voor zijn
verscheiden nog weer een nieuwen aan
slag op het bestaan van de benzine-
verbruikers gepleegd. Hij heeft de tol-
g^dachte uit de vergetelheid terugge
roepen en een wetsontwerp ingediend,
hetwelk beoogt om alle bruggen, welke
rijkseigendom zijn of worden, in een
N.V. Bruggen-Exploitatie-Maatschappij
in te brengen en door deze tol te laten
heffen van allen, die met hun motorische
vervoermiddel van een der ingebrachte
bruggen gebruik maken.
Daartegen heeft zich een storm van
verzet en protest ontketend, en we ach
ten dat alleszins begrijpelijk. De eenzij
dige belasting van benzine-verbruikers
wordt ondragelijk zwaar. Met den bouw
van bruggen over de groote wateren in
ons land wordt een algemeen verkeers-
belang gediend ënf primaire verkeers-
belangen zijn gemeenschapsbelangen.
Het is niet billijk om de directe verbrui
kers alléén voor de kosten te laten op
draaien. Ook wanneer belangrijke
scheepvaartverbindingen tot stand ko
men, raakt dat een volksbelang; iedere
belastingbetaler draagt dan het zijne bij
en men denkt er niet aan om de lasten
uitsluitend af te wentelen op de schip
pers.
De tolgedachte is bovendien niet meer
van dezen tijd. Het rijk heeft dat inge
zien, toen het bepaalde gemeentebestu
ren wist te bewegen om tegen een
waarlijk zacht prijsje af te zien van de
zeer aanzienlijke inkomsten uit veer
diensten enz. En in diezelfde gemeenten
wil het rijk nu weer bruggetollen gaan
instellen! Gaan de plannen door, dan
zou iemand, die in zijn eigen wagen
een retourtje Arnhem-Nijmegen rijdt,
Arum
VEREENIGING VOOR ZIEKENHULS-
VERPLEGING „WONSERADEEL”
AFD. „ARUM”.
25 Januari 1935.
Onder leading van den voorzitter, den
heer G. Huitinga werd hedenavond in
het lokaal der Geref. Gemeente een le
denvergadering gehouden, die door 44
personen was bezocht
De seer., de heer S. Rekkejr, bracht
een goed geformuleerd verslag uit,
waarna de penningm., de heer G. An
dringa, rekening en verantwoording van
de kas naar voren bracht.
Het aftr. bestuurslid, de heer G. An
dringa, werd bij acclamatie herkozen en
nam de benoeming opnieuw aan.
Als afgevaardigde naar de algemeene
vergadering, die te Witmarsum wordt
gehouden, werd gekozen de heer M.
Althuis en als reserve de heer J. Wilkes-
huis, die beiden de benoeming accep
teerden.
Toen volgden de besprekingen van
de bestuursvoorstellen' van het Hoofd
bestuur.
Punt a de wachttijd voor nieuwe le
den wordt vejrlengd tot zes maanden,
wat nu twee maanden is, werd aange
nomen. Punt b ging over verpleegdagen
waarmee men zich niet kon vereenigen.
Punt c vergoeding dokterskosten maxi
mum van f40 kon worden aangenomen^
Punt d voor foto’s en bestraling wordt
als maximum f25 vergoed, viel niet in
goede aarde; men meende dat dit op f 35
te moeten stellen als maximum. Punt e
voor derde klas patiënten worden de
gehejele kosten betaald, voor de tweede
klas 70 en voor de eerste klas 25
Met dit voorstel kon de vergadering
accoord gaan. Punt f, mocht meer da.i
eenmaal opname noodzakelijk zijn, wor
den alleen de reiskosten van de eerste
maal in rekening gebracht. Voor ge
noemde reiskosten werd een maximum
van f5 vastgesteld. Punt g, de reiskos
ten van eendaagsche gevallen worden
niet vergoed, kon aangenomen worden.
Hiermede waren de bestuursvoorstel
len afgehandeld. Alhoewel het een slecht
jaar voor de vereeniging was, gezien ’t
financieele gedeelte, nam het ledental
toe me|t 71.
Van de rondvraag werd weinig ge
bruik gemaakt, waarna de voorzitter
I met een kort woord deze bijeenkomst
sloot.
OFF. FORD DEALER
BOLSWARD - TELEF. 86
waarin opgenomen
en voorvechter), leke Halbertsma (oude
kennis van Friso) Jowersma (een boer).
Friso, eigenaar van de voorname
boerderij „Frankrijk”, welke de hoofdrol
speelde, was door de slechte tijden zoo-
als die tegenwoordig voor het boeren
bedrijf zijn, financieel steeds achteruit
gaande. Zijn jongste zoon welke stu
deerde, doch geen zuinig leven leidde,
en de oudste zoon, die gehuwd was en
met behulp van Vaders geld ook een
boerderij dreef, waar men te groot en té
‘voornaam leefde, waren mede oorzaak
van de achteruitgang. Friso zocht in de
meeste moeilijke gevallep troost bij zijn
Moeder en zijn dochter, daar de vrouw
van Friso tot overmaat van rampen
werd verpleegd in een zenuwlijdersge-
sticht. Hard werken gewoon en zich wel
bewust, dat hij de achteruitgang niet
aan zich zelven te wijten had, droeg hij
alle rampen en tegenslagen geduldig,
vast besloten om alle tegenslagen moe-
'dig hejt hoofd te bieden ten koste van
wat dan ook. Van de oudste zoon Dirk
kreeg hij herhaalde malen bezoek, doch
tevens een verzoek om geldelijke hulp»
daar zijn bedrijf steeds vaster en vaster
liep en hij de schuldeischers niet meel
van het lijf kon houden.
Zoodoende werd Friso ten slotte ge
noodzaakt zijn prachtige boederij waar-
aan| hij hing met lijf en ziel, te verkoo-
pen en te gaan verhuizen naar een klejin
koemelkersbedrijfje.
Door nalatigheid van Dirk, om bij
hooibroei de noodige maatregelen te
nemen, brandde diens boerderij geheel
af, zoodat hij volkomen was geruïneerd.
Boer Friso werd met tegenslag op te
genslag getroffen, welke hij met bewon-
derenswaardige zelfbeheersching tracht
te te vejrdragen.
Boer Agema trachtte hem bij een be1-
zoek te bewegen, de voorman te worden
van een boerenorganisatie, welke zich
wenschte te verzetten tegen de hooge
huren en hypotheekrenten.
Welbewust wees hij dit aanbod af.
Al de droevige gebeurtenissen op de
boerderij „Frankrijk” werden mede be1
leefd door de dienstbode Hil, welke met
groote toewijding de familie Friso dien
de. het leed mededroeg en daarom bij
de familie in hooge achting stond. Alle
mogelijkheden werden verzameld om ta
bewaren, en te redden wat te bewaren
en te redden was, doch steeds werd de
Friso door het noodlot achtër-
24 Januari 1935.
Namens het departement Makkum
van de Mij. tot Nut van ’t Algemeen,
’wer?i alhier op de bovenzaal van „de
Prins” een tooneelavond gehouden dooi
het Nieuwe Friesche tooneel. Opgevoerd
werd „Friso”, het nieuwe tooneelstuk
van E. Zandstra.
EEN BENZINË-VERBRUIKER ERGER
DAN EEN ALCOHOLIST?
DE JONG s NIEUWSBLAD
4
f 3.-
24 dagen
f 1.05
6 dagen
De prijs van Akker's Abdijsiroop, met de
vanouds bekende geneeskracht, is zóó ver
laagd, dat elkeen Abdijsiroop kan koopen.
Niets behoeft U dus te weerhouden Abdij
siroop te gebruiken bij verkoudheid, griep,
hoest, benauwdheid, bronchitis, asthma.
Thans 65 Ct.
▼oor5 dagen
De groote flacons zijn voordeeliger in *t gebruik I
akkers
Leesgeld fr. p. p. per half jaar 1.50
Buiten de provincie f 2 -; inning 15 ct.
Voor het Buitenland f7.- per jaar.
Leesgeld per looper 40 ct. p. kwartaal.
f 1.75
12 dagen
