lil. V. d. WERFF
OFF. FORD DEALER
BOLSWARD - TELER 86
l
Buitenlandsche Revue.
De Bolswardsche Courant en Westergoo
Reparatie
aan alle merken
Automobielen
Uit den Omtrek
Stadsnieuws.
De koopkracht van
den gulden.
Woensdag 10 Juli 1935
315S2 Jaargang
No. 54
Groote voorraad
Onderdeelen
en Banden
Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD if Telefoon No. 12
en
Parrega
y
Nijland
Arum
f
Verschijnt Dinsdags-
Vrjdagsavonds,
HET 50-JARIG BESTAAN VAN DE
KAATSVEREEN. „BOLSWARD”.
Voor de Zondag a.s. te houden groote
kaatspartij ter gelegenheid van dit jubi
leum, hebben zich reeds 8 van de sterk
ste partuurformaties aangegeven.
Ongetwijfeld zal deze kaatsdag zeer
vele bezoekers naar Bolsward trekken.
GEREFORMEERD GYMNASIUM
LEEUWARDEN.
Bevorderd van de 1ste naar de 2de
klasse: o.m. L. Eringa te Burgwerd en
W. leistra te Wommels.
Toegelaten tot de 3de klasse: mej. A.
Heeres te Bolsward. Bevorderd van de
4de naar de 5de klasse: J. Nawijn, Bols
ward.
Speciale inrichting voor
n
s
Nog steeds de Abessinische
kwestie. China en Japan.
Oostenrijk en de Habs-
burgers. 15000 gulden
voor het hoofd van Venizelos.
Sedert onze vorige weekrevue is de
toestand in het Ethiopisch geschil wei-
Hennaarderadeel
Uit het verslag van den Keuringsvee-
arts, Hoofd van Dienst, in de gemeente
Hennaarderadeel, blijkt, dat over het 2e
kwartaal 1935 voor de keuring zijn aan
gegeven:
31 koeien, 16 graskalveren, 31 nuch-
teren kalveren, 17 varkens, 27 schapen
en 2 paarden;
Af gekeurd zijn;
9 koeien, 14 graskalveren, 6 nuchte-
ren kalveren, 9 varkens, 24 schapen en
2 paarden.
d is het
uranten
welko-
|d heb-
Makkum
ZUIDERZEE IJSSELMEER.
Een merkwaardige ommekeer treft ons
als kustbewoners, sedert de Zuiderzee is
veranderd in Ijsselmeer. Als men voor
heen ’s avonds een wandeling maakte
langs de zeedijk, kwam een scherpe zee
lucht of een onaangename lucht van dro
gend zeewier ons in de reukorganen.
Thans bij een wandeling langs dezelf
de dijk, kan men langs de kust in het
Ijsselmeer de kikvorschen hooren kwa
ken als was men midden in een kikker
land. Dit bewijst dat de voorspelling vrij
goed wordt bevestigd, dat het zoute zee
water langzamerhand door het zoete
binnenwater is verdreven, want een kik-
vorsch zal men in zout water nimmer
aantreffen.
9 Juli 1935.
Onze plaatsgenoote mej. L. Plantinga,
gedipl. verpleegster, slaagde heden te
Utrecht voor het Diploma Wijkverpleeg
ster A. N. V. „Het Groene Kruis”.
tof?
zijn
ge-
riet,
chll-
zorg
i, nu
igen
men
IOO-
GESLAAGD.
Onze vroegere stadgenoote, mej. An
nie Huigens slaagde Zaterdag j.l. te
Steenwijkerwold voor onderwijzeres.
I 1936
n het
Workum
WINKELWEEK TE WORKUM.
Dinsdagavond vond de opening plaats
van de winkelweekfeesten alhier.
De voorzitter van het feestcomité, de
heer C. A. Dijkstra, deelde mede, dat
het comité den Edelachtb. Heer Burge
meester C. E. van Koetsveld bereid had
gevonden om deze feesten te openen,
waartoe hij thans gaarne de gelegenheid
gaf. De Burgemeester prees in zijn toe
spraak de ondernemingsdurf van het co
mité, dat deze winkelweek organiseer
de, zag daarin een parallel met het
Zeeuwsche wapen en sprak de hoop uit,
dat ook de Workumer middenstand na
harden strijd de spreuk onder dat wapen
Hitzum
VERKOOPINGEN.
6 Juli 1935.
Door notaris Bijlsma te Franeker had
alhier bij den heer R. Smit de finale ver-
kooping plaats van:
le. Een woning te Hitzum, thans in
huur bij J. Rodenhuis. Kooper G. Gras
voor f361.
2e. Een woning te Hitzum, thans in
huur bij B. Terpstra. Kooper P. Busman
voor f 595.
eer
:en
A
un
ter
les
,lt.
Ik
lid
Ik het
of in
wordt
gedu-
Dor ’t
vafl
t
A dve r t e n 116 n per regel:
Woensdagsnummer 10 cent.
Zaterdagsnummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prjjs.
Ie we-
hebben
van ’t
Thans
innen-
gériciK
n vol-
tot de hare kon maken: Ik worstel en
kom boven.
Daarna werden door de plaatselijke
zangvereenigingen enkele liederen op
zeer verdienstelijke wijze gezongen, ter
wijl de muziekvereeniging „Crescendo”
de feestelijke stemming er op de juiste
wijze wist in te brengen.
Ook was aan deze winkelweek een
etalagewedstrijd verbonden, waaraan
door 77 winkeliers werd deelgenomen.
De jury, bestaande uit de heeren H. de
Vries Wzn., IJ. Oosten, A. J. Ph. Ri Idei
en S. Gaastra had zeker geen gemakke
lijke taak daar velen met zorg hun eta
lage hadden verzorgd.
Prijzen werden toegekend aan de na
volgende winkeliers.
1ste prijs aan: R. Flapper, Wed. P.
Veltman, R. F. de Boer, Wed. A. Visser,
T. T. Pelle, U. van der Meer en C. Rom-
kema.
2de prijs aan: R van der Meer, B.
Jongstra, C. A. Dijkstra, J. C. Repko, R.
Gielstra, W. Hingst, J. D. de Jager en
O. Abma.
3de prijs aan: W. J. Riemersma, E.
Westra, L. de Haan en A. G. Wouda.
Eerv. verm. aan: Gebr. de Jong, Wed.
A. Hendriks, IJ. Haitsma, P. Faber, G.
S. Visser, B. R. de Jong, P. Wildschut,
J. W. Kuhlmann, Th. A. Koopen, D. A.
IJntema, O. S. Pruiksma en E. Eiling.
Woensdagmiddag werd aangevangen
met een optocht door de stad met mu
ziek van „Crescendo” met de wielren
ners die zouden deelnemen aan de te
houden wedstrijden en een propaganda-
optocht van „Eet meer melkbrood”.
In de afd. Melkbroodpropaganda werd
de ee'rste prijs toegekend aan N. J. Kur-
pershoek; 2de prijs: J. B. de Boer; 3e
prijs: J. Keuning. Eervol: C. Ruyter.
Voor de wielerwedstrijden bestaande
uit een sprintwedstrijd, persoonlijke ach
tervolging tusschen de kampioen vgn
Friesland Zwart van Bozum en Alkema
van Harlingen, afval wedstrijd, Austra
lische jachtrace en een 'koppelwedstrijd
over 60 ronden, bestond veel belangstel
ling.
Te ongeveer 6 uur was de luchtballon,
die het hoogtepunt van den dag vormde,
voor de opstijging gereed. Tot veler te
leurstelling ging de ballon niet op, wat
de feeststemming eenigszins temperde.
’s Avonds 8 uur begon het muziek
concours, waarbij de volgende prijzen
werden toegekend:
2de afd. „Hallelujah” Makkum, 202
punten, 1ste prijs.
„Crescendo” Sloten (Fr.), 2e prijs.
Uitmuntendheid: Gaastmeer 2e prijs.
Eereafdeeling: „Crescendo’’ te Wor
kum, 2de prijs.
Donderdagmorgen 9 uur werd een op
tocht gehouden, waaraan werd deelge
nomen door alle schoolkinderen van de
scholen. Na een rondgang door de stad
ging het naar het feestterrein, waar de
opiating van kleine luchtballons plaats
vond, die door de fa. Simon Gaastra
waren beschikbaar gesteld. De opiating
slaagde schitterend doordat er een
straffe wind stond. Hierna volgden de
kinderspelen.
’s Middags 2 uur ving het zangcon-
cours aan, waarbij de volgende prijzen
werden toegekend:
Afdeeling A.
Kinderkoor „Jonge Klanken”, te Lip
penhuizen, 207 pnt., le prijs.
„Geref. Kinderkoor” Workum, 172 pnt.,
2de prijs.
„Kerkkoor”, Mantgum, 202 pnt., le prijs.
„Zanglust”,- Gaast, 187 pnt., 2e prijs.
Afdeeling B.
„Looft den Heer”, Ijlst, 222 pnt, le pr.
„Zingt Hem ter Eer”, Workum 189 pnt.,
2e prijs.
„De Lofstem”, Makkum, 165 pnt, 3e pr.
Afdeeling C.
„Sursum Corda”, Leeuwarden, 191 pun
ten, 2e prijs.
„T.A.V.E.N.U.” Workum 190 pnt., 2e pr.
„Zingt den Heer”, Workum, 204 pnt.,
le prijs.
„De Lofstem”, Bolsward, 182 pnt., 2e pr.
„Chr. Gem. Koor”, Bolsward, 214 pnt.,
le prijs.
„Hallelujah”,
le prijs.
„Hosanna”, Leeuwarden, 191 pnt., 2e pr.
„Hallelujah”, Leeuwarden, 213 punten
le prijs.
Afdeeling Uitmuntendheid.
„Looft den Heer”, Heeg, 209 pnt., le pr.
Des avonds 8 uur werd de eere-wed-
strijd gehouden, waarbij de volgende
prijzen werden toegekend.
Kinderkoor „Jonge Klanken”, Lippen
huizen, 1ste prijs.
„Kerkkoor” Mantgum, 1ste prijs.
„Looft den Heer” Ijlst, le prijs.
„Zingt Hem ter Eer”, Workum, 2e pr.
„Zingt den Heer”, Workum, le prijs.
Chr. Gem. Koor, Bolsward, le prijs.
Devaluatie of geen devaluatie dat
is tegenwoordig de vraag, die zich in
ons land meer en meer op den voor-
grond dringt en ons aller belangstelling j
vraagt. Voor- en tegenstanders zetten
hun argumenten in de pers en op open- j
bare bijeenkomsten uiteen en trachten
aanhangers te vinden voor hun stand-
punt. Een minister trad af, omdat hij
het met zijn ambtgenooten niet eens
was ten aanzien van de in dat opzicht
te volgen politiek.
Onze eerste havenstad, Rotterdam,
ziet in de devaluatie haar eenig behoud,
vooral na den laatsten val van de Belga,
de Belgische valuta, waardoor haar Je
concurrentie met haar grootsten mede-
dinger, Antwerpen, zoo goed als onmo
gelijk wordt gemaakt.
Het verschil tusschen loods- en haven
gelden, laad- en los- en andere onkosten
is daardoor namelijk zóó groot gewor
den, dat de reeders er meer en meer toe
overgaan om Rotterdam (en ook andere
Nederlandsche havens) te mijden en er
de voorkeur aan! geven hun schepen naar
Belgische havens te dirigeeren, waar
hun onkosten zooveel lager zijn.
Men houde hierbij in het oog, dat ook
de scheepvaart in zeer sterke mate lijdt
onder de gevolgen van de crisis, getuige
o.a. het groote aantal schepen, dat uit
de vaart genomen en „opgelegd” is, een
voudig omdat de reeders er geen vracht
voor kunnen vinden, of omdat de vracht,
die zij zouden kunnen bedingen, niet
meer voldoende is om de kosten van
exploitatie te dekken.
Op het eerste gezicht heeft Rotterdam,
om bij dit voorbeeld te blijven, wel een
zeer klemmende rede om op devaluatie
aan te dringen; een reden, die ook voor
onze andere havens geldt, om te zwij
gen van andere takken van bedrijf. On
der ’n groote groep industrieelen open
baarde zich eveneens een sterke stroo-
ming om den gouden standaard te ver
laten, in welk middel zij de eenige red
ding zien voor hun bedrijven, die óf
reeds noodlijdend zijn, óf dreigen, dit
binnen korten tijd te zullen worden.
In hoeverre echter de groote ver
wachtingen, die men van devaluatie in
bepaalde kringen koestert, in vervulling
zouden gaan, indien het kabinet van
koers veranderde en de voorstanders van
devaluatie hun zin kregen, is een open
vraag.
De ondervinding, in andere landen op
dit punt opgedaan, heeft geleerd, dat dit
middel vaak erger is dan de kwaal.
Wie zich aan een ander spiegelt, spiegelt
zich zacht!
Men vrage zich slechts af, of het er
in landen met gedeprecieerde valuta
(België, Ehgeland, Frankrijk, Amerika,
enz.), nu zooveel rooskleuriger uitziet
dan in landen, die aan den gouden
standaard zijn blijven vasthouden, zoo-
als Nederland, Scandinavië enz. Het ant
woord ligt voor de hand: in geenen
deele.
Wie zich voorstelt dat devaluatie een
middel is, om spoedig een einde te ma-
ken aan de crisis, vergist zich zeer. Als
dit inderdaad zoo was, zou de geheele
wereld al een heel eind op den goeden
weg moeten zijn, dank zij al de devalu
atie, die wij reeds om ons heen zien.
Het tegendeel echter is waar.
Zoodra een land begint, met de waar
de van zijn geld te verminderen (want
daar komt het op neer) volgt er een
korte periode van bedrieglijke bedrijvig
heid in handel en industrie, omdat de
naburige landen nu in het groot „koop
jes gaan halen”. Doch lang duurt dit
niet, want dan komen, op aandringen
van den handel in die landen, invoer
verboden en contingenteering, met het
gevolg, dat de werkloosheid hier nog
grooter wordt dan vroeger, terwijl men
door het dalen van de waarde van het
geld, de prijzen van alle goederen zal
zien stijgen.
Neen, devaluatie van onzen gulden is
zeer zeker niet het middel om ons uit
de crisis te helpen; daartoe zullen wij
onze toevlucht moeten nemen tot een
deugdelijker, doeltreffender middel. En
laten wij niet vergeten dat velen, die
voor devaluatie opkomen, daarbij specu
latieve doeleinden najagen alleen en
uitsluitend te hunnen eigen bate.
nig veranderd. Wanneer we de laatste Aartshertog Otto,
berichten uit Londen, Parijs, New York
rustig beschouwen, dan is zelfs de alge-
meene toestand eerder verslechterd dan
verbeterd. Na de diplomatieke reis van
Ehgelands minister Eden naar Parijs en
Rome was de hoop op een vreedzame
oplossing van het Ethiopische geschil
iets herleefd, maar al spoedig bleek, dat
Italië zich de groote buit, die het zich
in Abessinië had voorgesteld, niet zoo
gemakkelijk door enkele concessies laat
ontglippen.
Het lofwaardig streven van Engeland
om een oorlog tusschen Italië en Abes
sinië te verhinderen, is op een misluk
king uitgeloopen en de Engelsche diplo
matie heeft daarbij een gevoelige klap
gekregen.
Vooral het aanbod van Engeland aan
Italië betreffende de overdracht van En-
gelsch grondgebied in Oost-Afrika heeft
in Frankrijk ontstemming gewekt. Bo
vendien is men in het eigen land aller
minst te spreken over de buitenlandsche
politiek. Men heeft zich in Engeland zeer
verwonderd over het feit dat Engeland
een strook grond ter lengte van 80 K.M.
en breed 30 K.M. in Britsch Somaliland
aan Abessinië cadeau wilde doen, opdat
dit land dan gewilliger de Italiaansche
eischen zou toegeven.
Maar erger nog; de Engelsche natie
voelt zich beleedigd, dat Mussolini dit
aanbod botweg geweigerd heeft. Diens
eerzucht en Italië’s landhonger gaan veel
verder. Italië wil de oorlog, dat blijkt
uit alles.
Nog dezer dagen heeft de Duce tot de
nieuwe naar Oost-Afrika vertrekkende
troepen gezegd: „Italië staat voor een
strijd, welke regeering en volk voorne
mens zijn met succes te voeren, tot
eiken prijs.”
Duidelijker behoeft het niet gezegd.
Abessinië dat deze duidelijke taal zeer
goed begrepen heeft, tracht nog op alle
mogelijke manieren deze oorlog te kee-
ren. Het beroep op den Volkenbond is
nutteloos geweest en in de laatste: dagen
het tot Amerika gerichte beroep op het
Briand-Kellog-pact tot bijlegging van
internationale geschillen door arbitrage,
heeft evenmin succes gehad. Met mooie
woorden, als: Amerika heeft belang bij
het behoud van den vrede.of.dat
de verzoeningscommissie1 in haar taak
moge slagen. Van Volkenbond of Kel-
log-pact heeft Abessinië geen hulp te
verwachten. De op het oogenblik in Ge-
nève vergaderde juristen commissie heeft
dezer dagen de vraag opgeworpen, of ’t
mogelijk zou zijn het Suez-kanaal voor
troepen- en materiaal-vervoer te sluiten.
Italië heeft dit kanaal noodig, maar.
Frankrijk is de grootste aandeelhouder
en Frankrijk is momenteel dik bevriend
met Italië.
Zooals de zaken nu staan, zijn er wei
nig lichtpunten in dit conflict aan te wij
zen.
Niet minder aandacht verdient mo
menteel de Chineesch-Japansche kwestie.
Hebt u wel eens opgemerkt, dat juist
wanneer de Europeesche Staten groote
onderlinge moeilijkheden te overwinnen
hebben, de Japanner zijn expansie-zucht
in China weer wat meer botviert? Lang
zaam, stuk voor stuk, wordt het groote
Chineesche rijk door de kleine Japanner
opgeslokt met het uiteindelijk doel van
China een vazalstaat te maken.
De groote vraag blijft of Jdpan er ooit
in zal slagen ook de Chineesche geest
in Japansche stijl om te zetten. We be
doelen daarmee of ooit het Chineesche
volk in dergelijke mate militair zal kun
nen worden opgevoed en door vereeni-
’ging van die beide rassen een zeer groot
gevaar voor het vasteland van Europa
geschapen wordt. Voorloopig lijkt het er
nog niet veel op en loopen de tegenstel
lingen nog te ver uiteen.
Het is overigens niet noodig, dat
Europa ook nog al te veel aandacht
moet schenken aan de Oostersche kwes
tie. Daar is in eigen boezem zoo ontzet
tend veel wat de belangstelling telkens
weer gaande houdt. Wanneer we, om
maar eens een greep te doen, zien naar
Oostenrijk.
Nog steeds duiken de geruchten om
trent een terugkeer van de oude konink
lijke familie op. In de dezer dagen ge
houden zitting van de Raad van State
is een wetsontwerp aangenomen, waar
bij de uitzonderingswetten die na den
oorlog met betrekking tot de Habsbur-
gers waren uitgevaardigd, worden ge
wijzigd. Een ander bericht meldt, dat
Oostenrijk het geheele, in 1919 van de
Habsburgers in beslag genomen vermo
gen, zal teruggeven. Dat beteekent voor
ex-keizerin Zita niets meer of minder
dan een millioenenregen. Alle paleizen
en landgoederen vormen ongeveer een
waarde van een paar honderd millioen
gulden. Onwillekeurig duiken er thans
ook weer restauratiegeruchten op.
7 Juli 1935.
Hedenmiddag omstreeks 2 uur had al
hier in de nabijheid van ons dorp een
verkeersongeluk plaats.
Vanuit de richting Sneek naderden 2
wielrijders (man en vrouw) welke rechts
van den weg reden. Vanuit tegenover
gestelde richting naderde een auto,
waarop de vrouw, die links van de man
reed, vooruit ging rijden en nadat de
auto haar gepasseerd was, week zij
weer eenigszins naar links. Achter haar
man was op datzelfde moment een mo
torrijder die hier niet op rekende en zoo
had een aanrijding plaats met het gevolg
dat de vrouw bewusteloos in de tram
baan terecht kwam. De motorrijder met
duorijdster kwamen in de linkeïberm
terecht.
Dr. ten Cate van Bolsward, die juist
passeerde met zijn auto, heeft de motor
rijder (die snijwonden en vleeschwonden
aan zijn been en arm had) en de duorijd
ster die een hoofdwonde had, per auto
naar Bolsward vervoerd en de wonden
verbonden.
De wielrijdster is intusschen in bewus-
teloozen toestand naar haar woning in
de omgeving van ons dorp vervoerd.
i De motorrijde'r en duo-rijdster zijn la
ter op den dag naar hun woning te
Utrecht gereisd.
i Een en ander is pogal vrij goed af-
geloopen, behalve materieele schade,
daar motor en rijwiel vrijwat gehavend
waren.
Gemeenteveldwachter de Jong heeft 'n
onderzoek ingesteld en procesverbaal
opgemaakt.
FIETSTOCHT.
8 Juli 1935.
De Federatie Wonseradeel van de
Vereeniging de N.V. tot afsch. van Alc.
Dr. organiseerde gistelren een fietstocht
naar Rijs.
Verschillende J. V. O.ers en N.V. afd.
namen er aan deel. Door de aanvanke
lijk minder gunstige weersgesteldheid
was het aantal deelnemers kleiner dan
verwacht was, pl.m. 30 personen gingen
’s morgens 7 uur op weg. De! heenreis
ging over Makkum, Workum, enz. De
terugreis over Balk, Woudsend, Sneek.
In Rijs werd de speeltuin bezocht,
voorts een boschwandeling gemaakt en
balspelletjes gedaan aan de meerkant.
Om 5 uur vertrok men weer uit Rijs.
de oudste zoon van
wijlen Keizer Karei zou dan weder tot
koning van Oostenrijk worden gekroond
maar.zoover is het nog niet. Dat is
niet aleen een kwestie die Oostenrijk al
leen te behandelen heeft, de vraag of de
Habsburgers weef op den Oostenrijk-
schen troon zullen zetelen is een vraag,
die internationaal zal moeten worden
opgelost.
Wanneer we dan ons laatste kopje
even beschouwen, n.l. 15000 gulden voor
het hoofd van Venizelos, dan bekruipt je
onwillekeurig de gedachte aan Ameri-
kaansche onderwereld-gangsters, afper
sing, enz.
In dit verband is deze gedachte niet
juist. Venizelos is de oude Grieksche
staatsman, nu 72 jaar oud, die de leider
was van de jongste Grieksche opstand.
U herinnert zich misschien nog, dat de
vloot, voor een deel in dezen opsta.id
betrokken was. De opstand is, zooals u
weet, mislukt en de oude staatsman
heeft de vlucht genomen.
Onderwijl is een proces aanhangig ge
maakt en daarbij is Venizelos (bij ver
stek) ter dood veroordeeld.
Een lid nu van de Grieksche nationale
vergadering heeft thans een voorstel in
gediend, om te voorkomen, dat de oude
Minister-president zijn doodvonnis ont
gaat. Hij stelde daarom voor een bedrag
van 15000 gulden beschikbaar te stellen,
uit te loven voor een ieder die Venizelos
doodt.
Het doet toch wel eigenaardig aan in
onze tijd van verbroedering en humani
teit, dergelijke praktijken uit de Fran-
sche revolutie openlijk te zien verkondi
gen, zonder dat een der leden uit die
Grieksch nationale vergadering één
woord van protest liet hooren. Zooiets
lijkt je haast onmogelijk in een be
schaafd parlement.
waarin opgenomen
Het was een prettige dag van kame
raadschappelijk samen zijn en genoege-
lijke ontspanning. Tevens werd de band
weer wat strakker aangetrokken.
Tzummarum, 203 pnt.,
DEJO
1
Leesgeld fr. p. p. per half jaar 1.50
Buiten de provincie f 2.-; inning 15 ct.
Voor het Buitenland f 7.- per jaar.
Leesgeld per looper 40 ct. p. kwartaal.
I
i I
r I
I
IC
je
s NIEUWSBLAD
