E
Buitenlandse!] e Revue.
UI. V. O. UlEIff
SALUATORE STERCK
De Bolswardsche Courant en Westergoo
Reparatie
aan alle merken
Automobielen
5
1
Uit den Omtrek
Stadsnieuws.
Onze Noodlijdende
Scheepvaart.
Groote voorraad
Onderdeelen
en Banden
c. a. b. n-H. z. c. ni
Officieel orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD if Telefoon No. 12
31= Jaargang Woensdag 18 September 1935 No. 74
V
0—9
1—1.
Fototoestel met
en
IO
)O
ar.
en
Kimswerd
e-
-
II
Advcrteutiön per rugel:
Woensdagsnummer 10 cent.
Zaterdagsnummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prijs.
ie
ns
DE KOZAKKEN KOMEN.
De vtermaarde Kozakken uit het Rus
land van voor den wereldoorlog behoor
den tot de allerbeste en meest onver
schrokken ruiters ter wereld. Zij, die hun
geheele leven, doorbrachten met en op
hun vurige half- en volbloedpaarden be-
heerschten de rijkunst tot in hoogste per
fectie. Geen wonder, dat de Kozakken
regimenten, waartoe alleen de beste rui
ters konden behooren, bij vriend en
vijand diep ontzag inboezemden en tot
de meest gevreesde tegenstanders gere
kend werden.
Na de Russische Revolutie en de ver
drijving uit hun vaderland vereenigde de
beroemde Kozakken-hetman Remeleff 'n
tiental van de allerbeste ruiters om zich
heen en kwam de befaamde troep der
Djiguiten Kozakken tot stand.
Hun demonstraties van volmaakte rij
kunst, hun ongekende stoutmoedigheid en
onverschrokkenheid, welke die der Ame-
rikaansche cowboys verre te boven gaat,
was voor heel Europa een sensatie. Hun
ongelooflijke prestaties, zooals bijvoor-
Speciale inrichting voor
U
ld.
ig,
k-
de
VOETBALUITSLAGEN.
Steenwijk-C. A. B. I
Akkrum-C. A. B. II
C. A. B. III-H. z. c. m
C. A. B. IV-Harlingen II
Adspiranten,.
Winsum
LEDENKAATSWEDSTRIJD.
15 September 1935.
Ter beëindiging van het seizoen had
alhier nog een ledenpartij plaats.
Er werd in twee klassen gespeeld. De
uitslag was als volgt:
Eerstel klasse (7 parturen).
1ste prijs: Auke Feitsma, Wommels en
Jentje Bonnema.
2de prijs: R. Bakker en P. Hiemstra,
3de prijs: K. Jepma te Baijum en J.
Plantinga Jr.
2de klasse (8 parturen).
lste prijs: Sj. Runia en J. Koopmans,
Leeuwarden.
2de prijs: AL Terpstra en K. Hooger-
huis.
3de prijs: W. R. Relnalda en Tj. de
Jong te Temaard.
31
d-
>1-
:ei
m
k-
en
an
e-
tl-
ter
en.
ste
er
in
-P
OFF. FORD DEALER
BOLSWARD - TELEF. 86
as
>P
e-
je
;n
36
in
;n
ORGELCONCERT.
De avond stond ditmaal in het teeken
van een evenement in het Bolswarder
muziekleven. Medewerking van de strijk-
orkestklasse der Leeuwarder Muziek
school onder den vioolleeraar Salvatore
Sterck. De prachtige Suite in G van Joh.
Hindeloopen
14 September 1935.
Hedenmiddag zakte de met 80 pakken
stroo geladen auto van den heer Wei
mers van St. Jac. Parochie door het bo
vendek van de 3de Wittebrug, gelegen
in de Oostervaart.
Genoemde brug was kort geleden ge-
BENOEMD.
Benoemd tot tijdelijk onderwijzer aan
de openbare lagere school no. 2 alhier
onze stadgenoot de heer P. L. Stil, met
ingang van 12 Sept. j.l.
Benoemd tot wachtmeester met stand
plaats Nieuwe Pekela onze vroegere
stadgenoot, de heer H. Stornebrink.
te Bolsward les in
Viool-, Altviool- en
Viola d’amore-spel.
R. UAR DER mEULEN. DIIKStraat 11.
UITSLAG VERLOTING TRAINIGS-
FONDS C. A. B.
lste prijs, no. 331, Dames- of Heeren-
rijwiel.
2de prijs, no. 569.
étui.
3de prijs, no. 551. Armbandhorloge.
4de prijs, no. 625. Rookstander.
5de prijs, no. 468. Vrij reis en toer
gangsbewijs (zitplaats) voor de
wedstrijd Holland-België, seizoen
1935-’36.
6de prijs, no. 148. Idem.
7de prijs, no. 795. Een paar Ruiter-
schaatsen.
8e prijs, no. 616. Eten stel boekensteu-
ners.
9de prijs, no. 907. Vrijkaart C. A. B.,
seizoen 1935-’36.
10de prijs, no. 456, Vrijkaart C. A. B.,
seizoen 1935-’36.
11de prijs, no. 114. Sigaretten-étul.
12de prijs, no. 134. Sigarenkoker m.
sigaren.
13de prijs, no. 813. Sigarenkoker.
16 September 1935.
De Commissie dör Vrijzinige Zondag
school alhier hield hedenmiddag een
keuring van de in dit voorjaar uitgege
ven jonge begonia’s, die aan de leerlin
gen dezer school waren verstrekt. Ter
keuring waren aangeboden 36 exempla
ren.
Groep I. lste prijs: Minke Joh. Anema;
2de prijs: Foekje Poortstra.
Groep II. lste prijs: Dirk de wit; 2de
prijs: Grietje J. Anema.
De prijzen bestonden uit luxe voor
werpen. Met heft toekennen der prijzen
waren belast de dames F. Smits-Lemstra
en A. Politiek-Bouma.
I
Seb. Bach waarmede het orkest zich aan
ons voorstelde, klonk waarlijk verras
send. Wonderschoon past deze muziek
in de statige Gothische ruimte en vormt
er als ’t ware een éénheid mede.
Het meest boeide ons het Larghetto en
het eerstel Allegro (is dit deel niet Tor-
neo geheeten?). Een heerlijke, zeer gave
ensembletoon, een zuivere en uiterst
accurate opvatting en een technisch heel
knappe vertolking, dit waren onze eerste
indrukken die zich den geheelen avond
nagenoeg niet wijzigden. De beide Grieg-
composities die zoo mogelijk nog mooier
ten gehoore werden gebracht (wat klonk
bijv, dat sordine-spel verrukkelijk) had
den alleen het nadeel, dat zij minder dan
Bach’s oeuvre met het kerk-interieuj
saamhooren. Doch het glanspunt was
toch stellig Hdndel’s Orgelconceirto in
A Dur. Als gewoon orkestinstrument
geldt een orgel eigenlijk als niet wel
bruikbaar, ook niet in de concertzaal.
Dit komt doordat de eigenaardige, ge
heel op zich zelf staande orgeltoon zich
nu eenmaal niet vermengen laat met de
klank van andere instrumenten.
Was het niet Hector Berlioz die eens
in arren moede uitriep: „deze Majesteit
weigert pertinent zich te encanailleeren
met lagere gode|n!” Echter wordt het
geval anders, wanneer ’t orgel optreedt
als solo-instrument met begeleiding van
orkest, al blijft ook dén nog het verschil
in klankkleur opvallen. Van oudsher
hadden dan ook de groote componisten
iets tegen de combinatie van Orgel met
Orkest, en als zij die niettemin toch een
enkele maal aanwendden geschiedde dit
doorgaans omdat ze zelf organist zijnde^
zich niet vermochten te onttrekken aan
die geheimzinnige, welhaast eerbiedige
liefde voor het groote instrument welke
de organisten van alle tijden placht te
bevangen en die hen aandreef het orgel
toch eens te plaatsen in het middelpunt
van een orkestraal werk.
Zoo ontstonden ook Hdndel’s Orgel-
concerto’s. In uitvoering met orkestbege
leiding worden ze echter zeer zelden ge
hoord, zoo goed als altijd spelen de or
ganisten ze voor orgel-alleen. Temeer
stellen we het op prijs, dat zulks thans
in het kleine stedeke heeft kunnen
plaatsvinden, als, laten we maar gerust
aannemen een van de hoogtepunten in
de vanouds toch reeds belangrijke kunst
geschiedenis van Bolsward. Men onder
schatte deze prestatie van de Leeuwar
ders niet: immers voor gedegen repetee-
ren in samenspel met den organist zal
het ongetwijfeld aan den noodigen tijd
ontbroken hebben. En dan moeten wij
bekennen Salvatore Sterck bewonderd te
hebgen om zijn voortreffelijke leiding,
vooral ook om de wijze waarop hij zich
kweet v^n zijn zware taak om de In-
tensies van den heer Alt als solist te vol
gen, op te vangen en weer te geven.
Het was een prachtige samenwerking,
die, wij weten het, door de vele liefheb
bers in deze streek niet licht zal worden
vergeten.
VciHchijnt Dl niidaf'H-
Vrydagsavonds.
Nog steeds Italië en Abes-
sinië. De Engelsche vloot.
Onrust in Griekenland.
De partijdag in Neurenberg.
Het laatste nieuws uit
Amerika.
Wanneer we ons op het standpunt
stellein dat het meest actueele buiten-
landsche nieuws voor een bespreking in
aanmerking komt, dan blijft de veel com
mentaar opleverende Abessinische
kwestie toch wel een der hoofdschotels
van dit weekmenue vormen.
Het is werkelijk interessant zoo gedu
rende een week lang die verschillende
ptersuitlngen te volgen.
's Woensdags de toestand bedenkelijk
Donderdags, er is weer wat hoop; Vrij
dags dreigende taal van Mussolini. Za
terdags, Genève beleeft groote dagen.
De machtigste volken ter wereld leggen
getuigenis af van hun trouw aan de be-
FILMAVOND IN DE DOELE.
J.l. Vrijdag hebben we vermeld, dat
a.s. Donderdag de film „de Bengaalsche
Lanciers” in de Doele gegeven zou wor
den, dit is foutief, die datum is Vrijdag.
Op Donderdagavond en oók ’s mid
dags wordt een demonstratie en, pro
paganda gehouden door ’t Nederlandsch
Fabrikatenhuis ten voordeele van de ac
tie Nederlandsch Fabrikaat. Ook wordt
er Donderdagmiddag en ’s avonds op
de renbaan, een uitvoering gegeven door
de Djiguiten Kozakken.
beeld de Groote Pyramide, waarbij acht
mannen een uit drie verdiepingen be
staande zuil maken, staande op vijf paar
den in een galop van bijkans 60 K.M.
pelr uur, hun Salto Mortale, de gevaar
lijke sprong met de sabel tusschen de
tanden, hun Dolkendans en hun jacht
door laaiende vlammen waren dan ook
een ongekende sensatie en deden een
vloedgolf van enthousiasme ontstaan.
Het is dan ook geen wonder, dat de
voorstellingen der Djiguiten Kozakken
hier te lande telkenmale de toeschou
wers in verrukking brachten. Op Don
derdag 19 September zullen deze be
faamde Wit-Gardisten het publiek te
Bolsward van hun perfecte rijkunst en
ongelooflijke toeren op hun prachtige
paarden laten genieten.
Een ieder, die nog niet in de gelegen
heid was, deze wereldvermaarde ruiters
te zien, kunnen wij ten sterkste aanraden
nu de gelegenhelid zich voordoet, te aan
schouwen, wat hij in zijn verbeelding
niet heeft durven denken.
INBRAAK.
Hedennacht is ingebroken in de kiosk
staande bij het Tramstation.
Toen de heer Van den Berg de kiosk
ging openen, bemerkte hij dat een der
ruiten naast de deur vernield was. Bij
contröle in de" kiosk werden verschillen
de goederen als sigaretten, sigaren en
bonbons, benevens een doosje met post
zegels vermist.
De dief heeft met een zeer primitieve
glassnijder getracht het voorruit uit te
snijden, maar dit glas was voor dit
waarschijnlijk markt-apparaat te dik.
Na eenige moeite is ten slotte een kleine
opening geforceerd en toen met een van
een dichtbij staande struik afgesneden
tak het ruit verder opengebroken. De
dief heeft zich daarbij, blijkens enkele
bloedsporen in de handen gesneden.
De politie doet in deze zaak ijverig
onderzoek.
STORMSCHADE.
•In den loop van den morgen heeft dé
hevige wind hier en daar heel wat scha
de berokkend. Dakpannen, schoorsteen
borden vallen kletterend naar beneden,
terwijl verscheidene oude boomen het
moesten ontgelden. De met boomen en
struikgewas beplante wegen zijn als be
zaaid met afgerukte takken.
Telefoondiensten gestoord.
Tusschen Nijland en Tjalhuizum nabij
de boerderij van Bootsma, kon een oude
knotwilg geen weerstand meer bieden
aan de heftige rukken van den wind. Zij
kpapte af en sleepte in haar val de dra
den van den Rijkstelefoondienst mede,
die gedeeltelijk afknapten en losscheur
den en over den weg kwamen te liggen.
Het verkeer ondervond eenige stag
natie, doch door de rappe handen van
de omwonenden werd het wegdek weet
spoedig vrij gemaakt.
Nabij het voormalig tolhuis zijn dé
telefoonpalen van de N. T. M. omge
waaid, zoodat én de Rijkstelefoondiensf
èn de tram-telefoon met Sneek gestoord
zijn. Ook elders in de provincie werden
op dergelijke wijze aan het verkeer en
aan de telefoondiensten schade berok
kend.
Om half twee vanmiddag was er voor
telefonische verbinding met Sneek weer
gelegenheid, hoewel maar over één
draad, zoodat het nog niet zoo vlot ging
als gewoonlijk.
ginselen van den Volkenbond, daaraast
de berichten van de Zaterdagmiddag,
zooals uit Italië, dat dit land geen com-
promis-oplossingen kan toestaan. Vatten
we al die feiten van een week tezamen,
dan blijkt daaruit, dat de oplossing van
het conflict geen stap nader gekomen
is, vteeleer staan de verschillende partijen
scherper tegenover elkander. Het laatste
sensationeele nieuws uit Genève is, dat
de Italiaansche ministerraad overwogen
heeft zich uit den Volkenbond terug te
trekken. Dat is dan het antwoord op de
rede van den Franschen Minister Laval,
die eerst een nogal hoopgevende stem
ming in Volkenbon dskringen had teweeg
gebracht.
Meermalen wordt in den laatsten tijd
in verband met deze kwestie het woord
sancties gebruikt. Men bedoelt hiermee
dat de grootp mogendheden, zooals En
geland en Frankrijk de doorvoer van
goederen, onmisbaar voor een oorlog
voering door Italië, zullen verhinderen.
Ook heeft U msschien wel eens gelezen
van de sluiting van het Suezkanaal. Dat
bijv. Engeland rekening houdt met een
eventueele oorlog moge blijken uit de
aanwezigheid van meerdere Engelsche
oorlogsschepen in de Middellandsche
Zee. Deze bedrijvigheid (aldus een der
Italiaansche bladen) van de Engelsche
oorlogsvloot In de Middellandsche Zee
is een daad van politieke gebeurtenis.
Engeland heeft het peil van bewapening
in de Middelllandsche Zee en in de Rho
de Zee opgevoerd tot een hoogte welke
onze positie daar begint te brengen ia
een staat van alarm.
Een geheel andere kwestie houdt mo
menteel de bevolking van Griekenland
bezig, n.l. het referendum over de we
derinvoering van het Koningschap.
Er bestaat ongetwijfeld in het land een
belangrijke strooming voor de monarch^,
maar even zeker voelt een groot deel
van de bevolking voor de republiek. De
vraag mag gesteld of de politieke harts
tochten niet al te veel zullen worden op
wekt, met het niet denkbeeldige gevaar
van een burgeroorlog. Juist dat is in de
tegenwoordige omstandigheden zeer ge
vaarlijk, omdat Griekenland bij een
eventueel gewapend conflict een belang
rijk strategisch punt in de Middelland-
sche Zee biedt en innerlijk verdeeld zeer
moeilijk zijn neutraliteit kan handhaven.
Het zal den lezer duidelijk worden,
dat we met de beperkte ruimte voor een
revue onmogelijk de groote veelzijdig
heid die het conflict Italië-Abessinië kan
teweeg brengen, kunnen weergeven, ’t
blijft bij hier en daar een korte belich
ting, maar die ons in al zijn eenvoud
toch doet zien, dat de algemeene toe
stand op internationaal terrein zeer ern
stig genoemd mag worden.
De groote Nationaal Socialistische
partijdag in Neurenberg is een geweldig
succes geworden, tenminste wat betreft
't aantal bezoekers. In, totaal zijn er 178
extra treinen aangekomen, die ongeveer
160.000 menschen hebben aangevoerd.
Naar verluidt zal Hitler die de Rijksdag
op deze partijdag bijeengeroepen heeft,
een belangrijke mededeeling doen. Deze
mededeeling betreft het parlement, dat
als een verouderde instelling niet meer
overeenkomt met de huidige begrippen
van staatsbestuur en dus moet worden
opgeheven. Het gaat dus in Duitschland
langzaam maar zeker naar de absolute
dictatuur.
Gedurende deze congresdagen is door
Hitler de eerste steen gelegd voor een
reusachtige gedenkhal, waaraan circa
8 jaar gebouwd zal worden. Hij sprak
daarbij de volgende woorden:
Een nieuwe wereld is bezig te ont
staan en op dezen dag leggen wij den
eersten steen van het groote gedenktee-
ken dezer nieuwe wereld. Hier zal een
congreshal ontstaan, welke bestemd is
de bloem van het Nationaal Socialisme
telken jare binnen hare muren te veree-
nigen.
Ten slotte willen we de misschien ook
onder onze lezers haastig aangelegde
menschen verblijden met de mededeeling
dat het wandelen ook weer vlugger kan.
Een Amerikaansche uitvinder hteeft ’n
paar schoenen uitgevonden, ongeveer
als rolschaatsen, met dit verschil dat men
de kleine rolletjes onder de zolen aange
bracht, nauwelijks kan opmerken. Wan
neer men op deze schoenen hardloopt,
heeft men het gevoel alsof men over dé
straten glijdt. Nog niets voor de straten
in meerdere! Friesche provinciesteden.
Men behoeft waarlijk de geschiedboe-
ken niet op te slaan, om te weten, dat wij
een volk van zeevaarders zijn. Wij gaan
niet zoo vter als indertijd de enthousiaste
Leidenaar, die moet hebben uitgeroe
pen:
.Ruck mij het wambuis op:
ge suit er Leyden vinden I”
Wij zouden niet graag beweren, dat
wij de zee onder ons vest dragen; maar
in ons hart voelen wij, Nederlanders, al
len voor de zee, die in ons bstaan een
zoo groote rol heeft gespeeld. Onze
schepen varen niet meer met den bezem
in den mast; maar onze handelsschteep-
vaart neemt toch nog altijd een eervolle
plaats in on/der de 'zeevarende naties
van ae wereld.
Met des te groote’r bekommering zien
wij echter hoe onze vloot van koopvaar
ders de laatste jaren, als gevolg van de
wereldcrisis, steeds meer achteruit gaat;
in vteel sterker mate zelfs dan die van
eenig ander land. De verkoop aan het
buitenland gaat gestadig door. Pas weer
hebben wij eenige schepen zien over
gaan in handen van Italië. Met Rusland
en andere landen wordt onderhandeld
over den aankoop van nog meer vaar
tuigen.
De nieuwbouw staat geheel stil, oi
zoo goed als stil. Er zijn geruchten op
gedoken in de pers over voornemens bij
de Rotterdamsche Lloyd en de Stoom-
vaart-Maatschappij „Nederland” be
treffende den bouw van eenige nieuwe,
snellere schepen, ten einde met succes
het hoofd te kunnen bieden aan de con
currentie van buitenlandschel reederijen
Inderdaad schijnen dergelijke plannen
dan ook wel te bestaan bij bedoelde
scheepvaart-maatschappijen; doch er is
geen sprake van, dat zij een bepaalden
vasten vorm zouden hebben aangeno
men.
Helt treurspel van de tweede „Staten
dam” het groote passagiersschip, dat de
Holland-Amerika-lijn broodnoodig heeft,
wil zij tenminste eenigszins gelijken tred
blijven houden met de andere stoom
vaartlijnen op Amerika, is bekend. Al
leen kan de H. A. L. het niet bekostigen.
Zij heeft zich tot de regeering gewend
om steun doch de houding van die
zijde blijft aarzelend, wat begrijpelijk is,
gezien htet groote bedrag, dat er mede
gemoeid is, en de moeilijke tijdsomstan
digheden.
Wij lezen In de memorie van antwoord
aan de Eerste Kamer, Inzake het ont
werp van wet tot wijziging en verhoo-
ging van de begrooting van Economi
sche Zaken voor 1935 (rentelooze voor
schotten ten behoeve van de zeescheep
vaart) o.m., dat de „besprekingen in
verband met den bouw van een tweede
Statendam in vollen gang zijn.” (Hoe
lang reeds?) En verder: „Aan de ver
nieuwing van de vloot (in het algemeen,
Red.) zal eerlang ernstige aandacht moe
ten worden geschonken.
Met dit laatste zal iedere weldenkende
Nederlander, wien het belang van onze
vlag op alle zeeën ter harte gaat en
dat doet het ons immers allen? hel
roerenek eens zijn. En laat de regeering er
het hare toe bij dragen, om dit mogelijk
te maken. Maar spoedig. Héél spoedig
Het is evengoed een landsbelang, als de
uitvoering van groote werken te land.
Willen wij onze koopvaardijvloot niet
hopeloos ten achter zien raken, dan zal
de regeering maatregelen moeten tref
fen, om den reeders de helpende hand re
bieden. Het is hoog tijd, om met een
onzer bekende staatslieden te spreken:
„Ze kunnen niet wachten, geen dag en
geen nacht!”
waarin opgenomen
VERHOOGING VERGOEDING.
Bij besluit van Ged. Staten werd de
vergoeding, welke wordt uitgekeerd aan
Tj. Pasma, P. S. Brandsma en J. Zelden-
rust voor het vervoer van hunne1 kinde-
den naar de openbare scholen alhier,
verhoogd.
De gemeenteraad van Wonseradeel
stelde de vergoeding vast op een bedrag
van 4,35 cent per k.m. Ged. St. brachten
dit op 5 cent. In verband met een te
lange wachttijd op Woensdagmiddagen
op een bus in geregelde dienst, werd hef
aantal k.m. waarvoor vergoeding wordt
gegeven, gebracht op 6022 per jaar. De
vergoedingen, welke kinderen betreffen,
welke wonen te Tjerkwerd en Hieslum,
bedragen pu in plaats van f 29.64,
f 140.26 en f46.23 voortaan f30.
f204.— en f68.—.
i;li
I
id
id
1”
iet
e-
re
al
ot
n-
nu
nij
Viool-leeraar aan en leider van
de Orkestklassen der Sted. Mu
ziekschool te Leeuwarden, geeft
Privé en klassikaal onderricht
vanaf f 7.50 per kwartaal.
Spreekuur: ’s WOENSDAGS van
45 uur ten huize van den Heer
Leesgeld fr. p. p. per halt jaar 1.50
Buiten de provincie f 2.-; inning 15 ct.
Voor het Buitenland f 7.- per jaar.
Leesgeld per looper 40 ct. p. kwartaal.
DE JONG s NIEUWSBLAD