Buitenlandsche Revue.
HAUIEKO APPELMARKT 5 BOLSUIflRD I
URURURSIRURURURURURURURURMRUR
23
Geen waardevermindering
van den Gulden.
IK. V. LUERFF
I
De Bolswardsche Courant en Westergoo
nunaiRHiïununMRURMRununuRURunK
Reparatie
aan alle merken
Automobielen
Elastieken Kousen 1
HOFSTEDE
Nfeuw!
BON
uit!!
APPELMARKT 5
/Queen mauw,
Knipt
deze
Groote voorraad
Onderdeelen
en Banden
Uit den Omtrek
.jljlIlM
P. B. VAN HAM
TANDARTS
1
Stadsnieuws.
Jaargang
Woensdag 11 December 1935
No. 98
INGEZONDEN
/TUKKEN
Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD V Telefoon No. 12
en
MIDDENSTANDER.
1
ZURICH.
Speciale inrichting voor
Advertentiön por regel:
Woensdagsnummer 10 cent.
Zaterdagsnummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prijs.
!lt
Verschijnt Dinadaga-
Vrjjdagaavonda.
5 punten gestegen. De regeering zal dan
ook wel genoodzaakt zijn, tot deze aan
passing over te gaan, waarmede een
bedrag van 250 millioen francs is ge
moeid waarmede bij het indienen van
de begrooting geen rekening is gehou
den. Er moeten dus middelen gevonden
worden om dit tekort te dekken.
De korte economische opleving, die
men in alle landen ziet, waar devaluatie
wordt toegepast, is reeds geremd. Mi
nister van Zeeland geeft verder zelf toe
in zijn regeeringsverklaring, dat de be
lastingen niet meer opleveren, hetgeen
er van verwacht werd.
In sommige kringen in Nederland hoori
men beweren, dat devaluatie een mid
del zou zijn, om de werkloosheid te be
teugelen. Men zie naar België, het aan
tal werkloozen neemt er toe met 2000
per week! Ditzelfde staat ons te wach
ten, als wij overgaan tot het in waarde
verminderen van den goeden Nederland-
schen gulden.
lijk op een rechten modernen verkeers
weg, werd met een tamelijke vaart ge
reden. Eensklaps scheen er iets aan de
stuurinrichting te haperen. De wagen
begon te slingeren, kwam in de gras-
baan naast den weg en maakte daarna
een zwaai naar links, juist toen een te
genligger zou passeeren. In volle vaart
botsten de voertuigen tegen elkaar en
de Friesche auto werd in de sloot ge
slingerd.
De geredde dame, mevr. Van Wijn-
9 December 1935.
Bij den heer B. van der Veen kwam
een postduif aangevlogen, welke gemerkt
was 3 35 41289. Het diertje was
zeer vermoeid en liet zich gemakkelijk
vangen.
ij
d.
5.
HITZUM.
AUTO-ONGEVAL.
6 December 1935.
Hedenmorgen had op de Achlumerweg
bij het begin van ons dorp een auto-
ongevai plaats, dat, naar het zich eerst
liet aanzien, nogal vrij goed is afgeloo-
pen.
Een luxe auto en een zwaar beladen
brandstofauto van de firma Ozinga en
Blanksma kwamen met elkaar in aanra
king. De luxe wagen kwam er goed voor
n.
PINGJUM.
g O reukbanden
U Duikgordels
W GROOTZAND -SNEEK Jj
Wllifflllll
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.
OPEN BRIEF AAN DEN RAAD.
Edelachtbare Heeren,
De burgers kunnen niet meer rond
komen en moeten bezuinigen, en als ge
volg daarvan de Gemeente ook.
Waar moet men nu afhalen? Zeker
daar, waar het meeste is.
Als een vakman in het vrije bedrijf in
doorsnee nog geen f 20.in de week
kan halen, dan heeft de Burgemeester
gelijk, dat er geen redenen zijn om een
gemeentewerkman zonder eenige vak
kennis thans f25.of meer te laten
verdienen. Hij heeft toch al het voordeel
van vast werk, pensioen en kindertoe
slag. Maar dan is er zeker nog minder
reden om inkomens van f 70.per week
en meer nu te verhoogen.
Er mag verschil wezen in stand, leven
moeten we allen. Na aftrek van ’t eerst
noodige, blijft er van f 70.meer over
dan van f 25.Onbegrijpelijk en onjuist
is het daarom, dat verlaging niet als
vanzelfsprekend van boven af begint.
Ook zijn er nog, die een dubbele
functie hebben, in plaats waarvan twee
personen werk konden hebben, hetwelk
met het oog op de alom heerschende
werkloosheid heelemaal onjuist is. Niet
in de laatste plaats zijn het de meer ont
wikkelden, die hieronder gebukt gaan.
Zij, die reeds werk hebben, nemen dik
wijls het weinige, dat er door een werk
loos intellectueel bij sommige gelegen
heden verricht zou kunnen worden, nog
is Donderdag 12 December
verhinderd
spreekuur te Bolsward
te houden
A CRÈME
2 kop en 4
SCHOTELS 1
samen;
Fransche politiek. De ope
ning van de Italiaansche Ka
mer. Brandbommen op een
hospitaal. Autonomie-
puzzle in China.-
Voor diegenen onder onze lezers die
meer regelmatig de buitenlandsche be
richten in de groote bladen lezen, was
het in het laatst der vorige week een
open vraag hoe de toestand zich in de
Fransche Kamer ten opzichte van het
kabinet Laval zou ontwikkelen. De niet
aandachtige lezer en dat zijn er heel
wat.de groote groep die uit hun dag
blad alleen de meest in het oog loopende
berichten over diverse ongelukken of de
Abessinische oorlog, of de sancties lezen,
zullen zich afvragen, wat gebeurde daar
dan in Frankrijk, dat onze belangstelling
noodig heeft?
Allereerst willen we dan even in Uw
herinnering brengen, dat Frankrijk onder
leiding van het kabinet Laval evenals
ons land, behoort tot de goudlanden, tol
die enkele staten, die nog niet gedeva
lueerd zijn. Elke actie tegen het kabinet
Laval waardoor dat zou moeten aftre
den vergroot het gevaar, dat Frankrijk
ook zijn munt zal herzien.en nu kun
nen we de vraag in het midden laten,
welke kant van de medaille de beste is.
een niet te weerspreken feit is het, dat
een eventueele devaluatie in Frankrijk
ook voor ons land groote moeilijkheden
zou opleveren.
Een tweede vraag komt dan naar vo
ren: wat is de oorzaak, dat het kabinet
Laval een paar moeilijke dagen door
maakt. Een tooverwoord „de ligues” in
gewoon Hollandsch teruggebracht tot 'n
strijd tegen de bonden; men is daar in
Frankrijk een beetje bang geworden
voor de gewelddadige activiteit die er
van sommige bonden uitgaat en heeft
daarom voorgesteld enkele van die bon
den te „ontbinden”. De officieele tekst
luidt: „Groepeeringen die hunne leden
voorbereiden, hetzij tot den militairen
dienst, hetzij tot oorlog, of die door'de
discipline van hunne leden onder het ge
zag van hun chefs, door hun kader, of
door het dragen van kleeren, uniformen,
insignes of emblemen, het karakter ver-
toonen van gevechtsgroepen of particu
liere militie.”
We veronderstellen dat het U zoo
langzamerhand duidelijk wordt, dat deze
algemeene ziekte die we ook in ons land
kunnen constateeren en waartegen onze
regeering door het uniformverbod is op
getreden, thans bezig was het staatsge
zag in Frankrijk te ondermijnen.
Reeds te lang hebben we U met dit
enkele onderwerp verveeld, maar we
kunnen, om een beetje duidelijk de situ
atie uiteen te zetten, werkelijk niet kor
ter zijn. We willen dan nu ook nog even
in telegramstijl het verdere verloop in de
Fransche Kamer mededeelen.
De positie van Laval is na de stem
ming belangrijk versterkt. Met 351 tegen
217 stemmen heeft de Kamer haar ver
trouwen in het Kabinet Laval uitgespro
ken.
Als tweede onderwerp nemen we van
daag een andere Kamerzitting, die ook
van zeer groot belang is voor de komen
de buitenlandsche politiek. We bedoelen
de Italiaansche Kamer. Mussolini heeft
in een vurige rede van ongeveer 50 mi
nuten het Italiaansche volk getracht te
overtuigen van de rechtvaardigheid van
den oorlog in Oost-Afrika en de bar-
baarschheid van de sancties die door den
Volkenbond worden toegepast.
„Er is geen beleg," aldus de Duce,
„dat ons op de knieën kan brengen en
noch sancties, noch coalities Italië zullen
afhouden van zijn doel.” Het slot van
deze rede is weer typisch in Mussolini-
sche stijl. „Ik bevestig categorisch, dat
men het einde van deze crisis niet zal
zien, indien men dé rechten van Italië
niet zal erkennen en zijn belangen in
Afrika niet veilig stellen. In afwachting
hiervan zal de actie in Italië en Afrika
worden voortgezet, totdat onze militairen
en zwarthemden hun vaderland de over
winning zullen hebben gebracht.”
Een dergelijke uitlating verwijst dan
ook direct alle geruchten over onderhan-
delingen naar het rijk der fabeltjes.
Met groote verontwaardiging heeft de
wereld kennis genomen van het lucht
bombardement van Dessie, waar de Ita
liaansche luchtmacht welbewust de hos
pitalen, waarin talrijke gewonden ver
pleegd worden, heeft gebombardeerd.
Dit feit heeft een algemeen protest ten
gevolge gehad en terecht. Zelfs in de
groote wereldoorlog was 't Roode Kruis
door al de strijdende partijen geëerbie
digd en we hopen alsnog voor het geloof
aan de Italiaansche beschaving, dat dit
bombardement op een betreurenswaar-
dige vergissing zal berusten.
Ten slotte nog even het laatste nieuws
uit Noord-China. U weet, dat daar reeds
geruimen tijd een beweging gaande is tot
autononfie. Een zékere; zelfstandigheid
onder bepaalde voorwaarden. Er schij
nen echter nogal wat voetangels en
klemmen omzeild te moeten worden,
voordat de autonomische beweging
eenig succes heeft, niet alleen dat er
voor het groote Chineesche rijk vitale
belangen op het spel staan.ook de
houding van Japan in deze kwestie eischt
de grootst mogelijke voorzichtigheid.
Wanneer men regelmatig het verloop
van deze kwestie beschouwt, ontkomt
men niet aan den indruk, dat een auto
nomie in Noord-China wel een beetje
speelt in de kaart van Japan en zeer ze
ker voor Rusland met zijn vooruitgescho
ven smalle strook grond met de zee
haven Wladiwostok een zeer lastig pro
bleem kan vormen.
Zoo zien wij dus ook deze week we
derom een rustelooze wereldsfeer, waar
in de lichtende wereldvrede nog ver te
zoeken is.
soneele belasting weer verhoogd moeten
worden, waardoor niet in het minst de
handeldrijvende middenstand getroffen
wordt, waarvan velen al een sober be
staan hebben.
Wij hopen en vertrouwen, dat U als
leden van den Raad hiermede rekening
zullen houden, als deze en andere zaken
bij de behandeling der Begrooting weer
ter tafel komen.
voor de neus weg. Salarisverhooging
van een ambtenaar om een onbillijkheid
op te lossen, zou misschien dan achter
wege kunnen blijven.
Als middenstander is het funest om
steeds op loonsverlaging aan te dringen,
maar als de belastingen tot het uiterste
moeten worden opgedreven om de loo-
nen der arbeiders en ambtenaren in
overheidsdienst op peil te houden (een
peil, dat al ver uitsteekt boven dat der
particuliere bedrijven), dan verandert de
zaak! Vooral nu de opcenten op de per- gaarden-Roovers, is met haar kind naar
het in de nabijheid staande eigen ge
bouw van den Bestuurdersbond ver
voerd en daar opgenomen. Zij vertelde,
dat zij in een huurauto van de firma Van
der Zee en Groenhof te Sneek op weg
was naar Haarlem, in gezelschap van
eenige andere personen, wier namen zij
echter niet kende. Opeens zag zij een
slingerende auto snel op zich afkomen
en in een moment was de vreeselijke
botsing gevolgd. Zij kon nog niet be
seffen, hoe zij en haar dochtertje er zoo
goed waren afgekomen.
Inmiddels had de politie de garage te
Sneek van het gebeurde in kennis ge
steld en wist men de namen van de
passagiers. Eén werd nog vermist. Het
was de 30-jarige chauffeur, Taeke Zijl-
stra. Bij het omhoog halen van den wa
gen werd zijn ontzield lichaam daaron
der gevonden. De ongelukkige was ge
huwd en vader van twee kinderen.
Verder bleken uit de Friesche auto
gedood te zijn mevrouw De Jong-Tie-
tema, echtgenoote van F. de Jong uit
Bolsward, en een zekere heer Höhle uit
Sneek. Gewond was het echtpaar
Schukken uit Bolsward, waarvan de
vrouw zeer hevig. Deze laatsten werden
met den zwaar gewonden chauffeur Van
Gerven van de auto uit Zeist en den jon
geman Bruinsma uit Franeker, naar het
militair hospitaal te Den Helder ver
voerd.
De geruchten welke Zaterdagavond
liepen over een vijfde slachtoffer zijn
gelukkig niet bevestigd.
HET ERNSTIGE AUTO-ONGELUK OP
DEN AFSLUITDIJK IN DE WIE-
RINGERMEER.
Allerlei oncontroleerbare geruchten
gingen Zaterdagmorgen door onze stad
in verband met een ernstig auto-ongeluk
in de Wieringermeer. We hebben Zater
dagmiddag nog in het kort enkele bij
zonderheden kunnen bulletineeren en
willen thans aan de hand van de inmid
dels bekend geworden feiten, dit ont
zettende ongeluk nader beschrijven.
Het was Zaterdagmorgen ongeveer
half 10 niet druk op dit nieuwe wegge
deelte tusschen Den Oever en Hippoli-
tushoef. Slechts een auto was in de na
bijheid. Deze was juist de beide wa
gens gepasseerd, toen de chauffeur een
geweldige slag hoorde. In den spiegel
zag hij, dat achter hem een vreeselijk
ongeluk gebeurd was. Onmiddellijk
werd hulp gehaald.
Op de plaats van de botsing was het
een vreeselijke aanblik. Een auto stond
nog op den weg, van voren geheel ver
woest. Radiateur, motorkap en voorwiel
waren afgerukt. Door de gebroken
voorruit zag men vreeselijk gewonde
personen zitten. In een naast den weg
zijnde sloot lag de andere wagen, ge
heel op zij, bijna onder water, waar kre
ten om hulp uit opstegen. Onmiddellijk
togen hulpvaardige personen aan het
werk om uit de brokstukken de slacht
offers weg te halen. Uit de op den weg
staande auto aan het nummerbord
kon men zien, dat deze uit de provincie
Utrecht kwam werd de chauffeur
deerlijk gewond bevrijd, en vervolgens
de naast hem zittende heer, die echter
door een schedelbreuk reeds overleden
bleek te zijn. Achterin zaten twee jon
gelieden, béiden niet zwaar gewond,
maar zoo overstuur, dat er geen woord
uit hen te krijgen was.
Nog erger was echter de toestand in
de auto uit Friesland. Eerst werd een
moeder met haar kleine dochtertje ge
red, die haar kind krampachtig boven
water had weten te houden; toen een
echtpaar, dat deerlijk gewond bleek te
zijn en achterin vond men de reeds ont
zielde lichamen van een man en een
vrouw. Nog steeds tastte men in het
duister, wie de slachtoffers waren, want
de geredden waren in een dusdanigen
toestand dat zij niets konden uitbren
gen.
Terwijl men de gewonden verzorgde,
kon tenslotte een der jongelieden van
de Utrechtsche auto eenig relaas geven
van het gebeurde. Het was de 16-jarige
Wiersma uit Zeist, die vertelde, dat zij
met hun vieren in een huurauto op weg
waren naar Franeker. Achterin zat hij
en zijn vriend, O. Bruinsma, uit Frane
ker. Voorin zijn vader, de 40-jarige heer
Wiersma, en achter het stuur de chauf
feur, H. C. van Gerven. Zooals gewoon-
7 December 1935.
Heden hield de ijsclub „Zurich” de al
gemeene ledenvergadering in café „De
Steenen Man”, onder voorzitterschap van
den heer J. S. Kuipers. De penningmees
ter deed rekening en verantwoording
der kas, welke sloot met een batig saldo
van f91.01.
Als secretaris werd met algemeene
stemmen herkozen de heer J. C. Blank
sma. Als wedstrijden zullen zoo mogelijk
worden gehouden, drie man aan de haak
en estafette, allebeide van leden. Verder
werd, zoo de kas het toelaat, de beslis
sing aan het bestuur overgelaten.
Tot keurmeesters werden benoemd de
heeren Y. Anema, J. van Popta, S. v. d.
Duim, D. de Vries en S. Kuipers.
De verlootte sigaren werden resp.
gewonnen door Y. Anema, P. Munniksma
en H. Waterlander.
OFF. FORD DEALER
BOLSWARD - TELEF. 86
De bond voor bloembollenhandela
ren heeft een vergadering gehouden te
Lisse. Dit is niet van zoo bijzonder be
lang, hoewel wij als Nederlanders veel
belang aan den dag plegen te leggen
voor tulpen, narcissen en wat dies meer
zij. Wat echter in dit geval van meer
belang is: de heeren hebben een motie
aangenomen, waarin wordt uitgesproken
dat de verlating van het tegenwoordige
goudpeil noodzakelijk is voor de hand
having en de ontwikkeling van hel
bloembollenbedrijf. M. a. w. dat de
waarde van den gulden moet worden
verminderd.
Devaluatie dus, al is het dan meer al
leen om te zorgen, dat de bollen van nar
cissen, tulpen, enz. weer in voldoende
hoeveelheid naar het buitenland kunnen
worden uitgevoerd.
Zoover gaat onze belangstelling
voor dit nationale product intusschen nu
niet, dat wij er al de narigheid van
waardevermindering van den gulden,
dus devaluatie, voor over zouden heb
ben. Wat toch beteeként devaluatie?
Niets minder dan misère; het is verval
len van kwaad tot erger.
Wie zich aan een ander spiegelt, spie
gelt zich zacht, zegt het spreekwoord;
en niet ten onrechte. Laten wij ons dus
spiegelen aan het meest recente voor
beeld van de gevolgen van devaluatie
en nog wel vlak naast onze deur: In
België.
Het index-cijfer voor de kosten van
levensonderhoud, gepubliceerd op 15
November, geeft aan, dat dit cijfers sinds
15 October weder met 5 punten is geste
gen. Het staat nu op 689. Hoeveel be
droeg het op den 15en Maart, juist vóói
de devaluatie van den Belgischen franc?
Niet meer dan 621; dat wil dus zeggen,
dat de kosten van het levensonderhoud
na de devaluatie zijn gestegen met niet
minder dan 68 punten.
Voor verschillende steden afzonderlijk
is de stijging zelfs nog hooger: in Brus
sel bijvoorbeeld bedraagt zij 87 punten.
Buitendien moet men er nog rekening
mede houden, dat dit officieele index
cijfer is gebaseerd op de prijs van 55
artikelen, die natuurlijk lang niet van
evenveel belang zijn in een gemiddelde
huishouding. De prijs van een pet, een
overhemd of een doos kaarsen, bijv, doet
zijn invloed gelden op het index-cijfer in
dezelfde verhouding als de prijs van
brood, boter, kaas, vleesch, enz. In wer
kelijkheid zijn de kosten van levenson
derhoud dus nog hooger, dan ’t officieele
indexcijfer aangeeft.
Dit zijn derhalve de zegeningen van
devaluatie, waarop verschillende belang
hebbenden hier te lande eveneens aan
sturen. Wanneer wij spreken van belang
hebbenden, bedoelen wij daarmede, dat
zij er alleen persoonlijke belangen bij
hebben, zooals in bovenstaand geval de
bloembollenhandelaren, waarbij zij mee
nen het algemeen belang te moeten ach
terstellen.
O.i. zeer terecht verzet de regeering
zich ten sterkste tegen het toegeven aan
dergelijke verlangens, die ons land alleen
nog dieper in de moeilijkheden zouden
kunnen storten.
Moet onze begrooting nog hopeloozer
worden? Zie wat in België gebeurt. De
broosheid van het begrootingsevenwicht
is gebleken bij de behandeling (in de
Belgische Kamer) van het vraagstuk der
aanpassing van de salarissen, loonen,
pensioenen en vergoeding aan het index
cijfer. De vakvereenigingen eischten een
verhooging van 10 doch in dien tus-
chentijd was het index-cijfer alweer mei
i
i
I
t
I
5
id
I
J
1
t
l
Leesgeld fr. p. p. per halt jaar 1.50
Buiten de provincie f 2.-; inning 15 ct.
Voor het Buitenland f7,- per jaar.
Leesgeld per looper 40 ct. p. kwartaal.
i
ig
.CENT
Steeds het nieuwste en het beste s
DE JONGS NIEUWSBLAD
waarin opgenomen
