Buitenlandsche Revue.
Een prima BRIL? i
De Bolswardsche Courant en Westergoo
I
III. 1. WERFF
I
Reparatie
aan alle merken
Automobielen
HOFSTEDE g
erooizanti ia. sheer, ret. 3054 |j
SOlledB BEPABATlE-iflBICHTHB
Bevordering van
weldadigheid.
Uit den Omtrek
- Stadsnieuws.
Woensdag 8 Januari 1936
No. 2
Jaargang
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD
'i
Groote voorraad
Onderdeelen
en Banden
waarin opgenomen
Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
Telefoon No. 12
en
zijjn laatste preek Alhier, wegens zjjn
I
-(o)-
Speciale inrichting voor
Ad ver ten tien per regel:
Woensdagsnummer 10 cent.
Zaterdagsnummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. pry's.
Verschijnt Dinsdags-
Vrijdagsavonds.
midvoor. We kunnen ons niet indenken,
welke motieven aanvoerder Huisman be
woog in de tweede helft de opstelling
te wijzigen, dat was werkelijk een ver
zwakking.
LOOP VAN DE BEVOLKING DER
GEMEENTE BOLSWARD OVER 1935.
De bevolking bedroeg op 31 Decem
ber 1934 3242 m. en 3543 vr., tot 6785.
Alhier geboren 80 m., *78 vr., totaal
158. Elders geboren 4 m. Verm. door ge
boorte met 84 m., 78 vr., tot. 162. Inge
komen personen 167 m., 211 vr., tot. 378.
Totale vermeerdering 251 m., 289 vr.,
totaal 540.
Alhier overleden 36 m., 31 vr., tot 67.
Elders behoorend 1 jn. Elders overleden
5 m., 8 vr., tot 13. Vermindering dooi
overlijden 40 m., 39 vr., totaal 79. Ver
trokken pers. 146 m., 184 vr., tot. 3301
Totale vermindering 186 m., 223 vr..
289 vr., totaal 540. Verschil 65 m., 66 vr.
totaal 131.
De bevolking op 31 December 1935
bedroeg 3301 m., 3609 vr., tot. 6916.
Er werden in 1935 47 huwelijken vol*-
trokken en 1 huwelijksontbinding inge
schreven, terwijl 3 levenloozen werden
aan gegeven.
DE DIEFSTALLEN IN EN OM
BOLSWARD.
Dezer dagen zijn door de rijks- en ge
meentepolitie alhier alsnog gearresteerd
twee personen T. V. en H. A die na hun
verhoor evenals het vorige viertal naar
Leeuwarden zijn overgebracht, ter voor
geleiding aan den Officier van Justitie,
aldaar.
Een dezer personen die in N.-Holland
zwervende werd aangetroffen, was ook
door de politie in een der Noord-Hol-
landsche gemeenten gezocht.
Met de arrestatie van het genoemde
zestal heeft onze politie zeer waarschijn
lijk de geheele bende te pakken, die niet
alleen in den laatsten tijd, maar ook in
voorgaande jaren onze stad en omgeving
onveilig maakte. We denken hierbij aan
de inbraak bij den heer Nawijn, bij de
Coöperatie, bij den heer Hoekstra, enz.
enz. Het onvermoeid en rusteloos door
werken van de politie alhier, geduldig
den tijd van toe te slaan afwachtende,
heeft eindelijk dit resultaat weten te be
reiken, waarvoor zeer zeker een woord
van lof toekomt
Hangende het onderzoek, kunnen er
moeilijk meerdere bijzonderheden gepu
bliceerd worden.
HINDELOOPEN.
VOETBAL,
4 Januari 1936.
Hedenmiddag bracht H. V. V. II een
tegenbezoek aan de Valken I van Warns
Deze wedstrijd werd verloren door H.
V. V. n met 3—0.
LOOP DER BEVOLKING.
De bevolking dezer gemeente bestond
31 December 1934 uit 495 mannen en 439
vrouwen, totaal 934.
Zij vermeerderde door geboorte mei
7 mannen en 1 vrouw en door vestiging
met 24 mannen en 32 vrouwen.
Zij verminderde door overlijden met
2 mannen en 8 vrocwen en door vertrek
met 44 mannen en 39 vrouwen.
De bevolking bestond derhalve op 31
December 1935 uit 480 mannen en 425
vrouwen, totaal 905.
Aantal voltrokken huwelijken 10.
NED. FABRIKATENHUIS.
Het Ned. Fabrikatenhuis te Utrecht is
voor Bolsward geen onbekende, reeds
meermalen -is hier ter stede propaganda
gevoerd door deze ijverige vereeniging.
Volgens een advertentie in dit nummer
komt het Ned. Fabrikatenhuis Vrijdag
a.s. in de Doele met een interessante
geluidsfilm met 2 voorstellingen, 's nam.
2.30 en ’s avonds 8 uur.
PINGJUM.
AFSCHEID DS. S. ZEILSTRA
5 Januari 1936.
Hedenmiddag deed Ds. S. Zeilstra van
Pingjum als consulent zijnde van Arum
HENNAARDERADEEL.
De bevolking bestond op 1 Januari
1935 uit 2358 mannen en 2359 vrouwen,
totaal 4717. Zij vermeerderde door ge
boorte met 52 jongens en 46 meisjes, to
taal 98. Door vestiging in de gemeente
met 136 mannen en 142 vrouwen, totaal
278. Geheele vermeerdering alzoo 188
mannen en 188 vrouwen, totaal 376.
De bevolking verminderde door over
lijden met 18 mannen en 31 vrouwen,
totaal 49, door vertrek uit de gemeente
met 175 mannen en 185 vrouwen, totaal
360. Totale vermindering alzoo 193 man
nen en 216 vrouwen, totaal 409, zoodat
de geheele bevolking is verminderd met
5 mannen en 28 vrouwen, totaal 33.
Op 1 Januari 1936 bestond de bevol
king uit 2353 mannen en 2331 vrouwen,
totaal 4684.
Er werden 37 huwelijken voltrokken.
WITMARSUM.
OPENBARE LEESZAAL EN BIBLIO
THEEK
„BOLSWARD en OMSTREKEN”.
Het aantal bezoekers in de maand
December was 34 dames en 161 heeren,
totaal 195.
Het aantal uitgeleende boeken bedroeg
650 uit eigen bibliotheek en 25 uit die
van Sneek, totaal 675.
In het jaar 1935 werden uitgeleend
7870 boeken. De Leeszaal werd bezocht
door 2306 personen.
CORRESPONDENTIE
R. te B. Uw ingezonden stuk ach
ten wij van te weinig algemeen belang,
om daarvoor plaatsruimte af te staan.
Volkenbond dienen, zijn twee absoluut
tegenstrijdige begrippen. Deze gedachte
is men eindelijk in Frankrijk ook als de
meest juiste gaan inzien en de eerste
stap in deze richting is de overeenstem
ming tusschen de marine-staven van
Engeland en Frankrijk bij een eventu
eel conflict in Europa.
Ten slotte nog iets ove» de Jodenver
volging in Duitschland. We hebben
meermalen de gelegenheid gehad er op
te wijzen, hoe de Nationaal Soc. regee-
ring in Duitschland het Jodenvraagstuk
behandelt. Van menschelijk standpunt
bezien met een geraffineerde haat. Het
laatste besluit nu ingaande op 1 Jan. j.l.
treft nogmaals de Joodsche famine’s die
nog in Duitschland woonachtig zijn.
De Arische (dat zijn niet-Joodsche)
dienstboden mogen vanaf 1 Januari niet
meer in betrekking blijven bij Joden. Om
eventueele besmetting van anderen te
voorkomen, moeten deze dienstboden
eerst in speciale „scholingskampen”
worden ondergebracht, waarna ze ge
zuiverd van mogelijke Joodsche smet in
de samenleving terug kunnen keeren.
Was de zaak niet zoo diep-treurig,
men zou kunnen lachen om de verre
gaande naïviteit van de leiders van het
Arische Duitschland.
NAAR
VOETBAL.
C. A B. I—FRISIA I 2—3.
Wanneer we onze aanteekeningen
over deze wedstrijd, die op een zeer
zwaar terrein gespeeld werd, overlezen, tot. 409. Totale vermeerdering 251 mj
1
De oorlog in Abessinië. De
Nieuwjaarsrede van President
Roosevelt. Is er gevaar voor
een Europeesehe oorlog?
Het dienstbodenvraagstuk in
Duitschland.-
Wat elke oorlog in het oog van elk
weldenkend mensch stemt tot een bar-
baarschheid zonder weerga, is wel de
cynische wijze waarop men tracht zoo
veel mogelijk en met de meest onmen-
schelijke dingen menschen te dooden.
Onwillekeurig komt men bij de over
denking van dit feit tot de vraag: Is het
voor de Christenmensch ooit geoorloofd
met voorbedachten rade zijn evenmensch
te dooden? Deze vraag wordt door ver
schillenden menschen en met verschil
lende argumenten met ja en neen beant
woord. Het zou ons te ver voeren de bei
de kanten van deze medaille behoorlijk
gedocumenteerd te bespreken zondet
aan een bepaalde stelling de voorkeur te
geven en aan partijdigheid zoowel naar
de een of de andere kant kunnen we ons
met het revue-werk niet wagen.
Waarom? zoo zal de aandachtige lezer
dan vragen, deze aanhef?
Het is naar aanleiding van het bom
bardement van de Zweedsche ambulan
ce, dat deze ontboezeming ons onwille
keurig uit de pen vloeit Gelukkig spre
ken de laatste berichten over deze Ita-
liaansche wandaad iets gunstiger. Van
de Zweedsche ambulance zijn slechts 2
doktoren gewond. We kunnen ons in
denken dat bij de eerste berichten over
deze ramp een schok van verontwaardi
ging door het Zweedsche volk ging. Im
mers onze eigen ambulance kan hetzelf
de lot treffen. De weinige sympathie
waarop Italië nog in de beschaafde we
reld mocht rekenen, heeft door deze
schending van het oorlogsrecht een ge
voelige klap gekregen. Het Ethiopisch
avontuur dreigt voor Italië een groote
strop te worden. Op het oorlogsterreirt
veel tegenslag en in eigen land mede
door de sancties een versobering en door
de geweldig groote kosten een verar
ming, die zijn weerga in de geschiedenis
haast niet vindt. Men moet medelijden
hebben met het Italiaansche volk, dat
zich door zijn leiders in zoo’n erge mate
laat misleiden.
6'Januari 1936.
Op Maandag 6 Januari hield het Ned.
Fabrikatenhuis afd. Propaganda-actie, 'n
filmavond in het café Hofstra,
De zaal was vol belangstellenden. Om
acht uur opende (vanaf het witte doek)
de heer Bom, directeur van de Propa
ganda-actie van het Ned. Fabrikaat deze
avond.
Vele mooie films werden vertoond, al
len in het belang van de Nederlandsche
Industrie en het Nederl. Fabrikaat.
Tot slot een prachtige bloemenfilm.
De heer Born sprak daarna (weer
vanaf het witte doek) een woord van
dank en spoorde ieder aan om op Ned.
Fabrikaat te letten en te koopen.
De grootste verdienste van weldadig
heid is, dat zij in het geheim wordt be
oefend. Het is voor niemand aangenaam
van de weldadigheid afhankelijk te
zijn; en dit heeft men zoo goed begre
pen, dat met dit begrijpelijke gevoel zoo
veel mogelijk rekening wordt gehouden.
Dit wil echter geenszins zeggen, dat
de lichamen, die weldadigheid beoefenen
zich eveneens in geheimzinnigheid zou
den moeten hullen. Vooral op dit gebied
heeft het spreekwoord gelijk, dat zegt,
dat vele handen licht werk maken.
Wij hebben allen in ons hart een ge
voelig plekje, dat op een beroep op onze
weldadigheid in gunstigen zin reageert.
Maar uit onszelf komen wij er vaak niet
aan toe, aan dit gevoel toe te geven,
als wij er niet toe worden opgewekt.
Wij moeten er te gelegener tijd aan wor
den herinnerd, dat onze hulp noodig is
voor minder bedeelden.
Deze herinnering wordt bereikt door
ons het bestaan van liefdadige Instellin
gen af en toe binnen te brengen, doordat
deze lichamen een gepaste reclame voor
hun werk van naastenliefde maken. Hel
zou van een zeer verkeerd inzicht blijk
geven, als zij dit versmaadden en hun
licht onder een korenmaat zetten. Zij
moeten er niet voor terugschrikken, om
de reclame trom te roeren.
Zij kunnen In dit opzicht een voor
beeld nemen aan een bepaalde instel
ling op dat gebied, van welker bestaan
de meeste Nederlanders onkundig zou
den zijn, als zij het niet verstond, op
meesterlijke wijze reclame te maken voot
haar doel. Hoewel zij zich beperkt tot
het verleenen van steun aan een nauw
pmschreven categorie van geloofsgenoo-
ten, weet zij haar fondsen te betrekken
ook uit wijde kringen van andersden
kenden.
Zij bereikt dit doel hoofdzakelijk doot
het organiseeren van loterij ep; en de
verkoop der loten wordt in sterke mate
bevorderd door een grootscheeps opge
zette reclame-campagne, door middel
waarvan de vereeniging tot in het klein
ste gehucht een bekenden klank heeft
gekregen.
Waarom wenden andere liefdadige in
stellingen ook niet zulk een middel aan?
Zij hebben het voorbeeld voor oogen,
dat het een goed middel is, om de kas
te stijven en niemand kan er, gezien
het goede doel iets op tegen hebben.
Hier betreft het immers geen speculatie
op het sommige menschen ingeboren
Instinct om te spelen, doch Is de loterij
geheel bijzaak en staat het goede doel
op den voorgrond,
Crisis-Comité’s hebben er soms ook
hun toevlucht toe genomen.
Er kan toch niets op tegen zijn om
Iemand In den zak te laten tasten voor
een weldadig doel en hem tegelijkertijd
een kans te bieden al is het maar een
heel klein kansje om een prijs of een
prijsje te winnen. Wenscht hij of zij dien
prijs niet te aanvaarden, welnu, dan kan
deze prijs immers opnieuw verloot ot
verkocht worden en het bedrag gestort
in de kas van de betreffende instelling?
De armoede is groot in dezen crisis
tijd en wij moeten alles doen, om den
nood te lenigen zooveel in ons vermogen
is. Dat willen wij ook wel; maar, wij
herhalen het, het is maar al te vaak
noodig, dat ons dit in herinnering wordt
gebracht. De goede wil behoeft op zijn
tijd een kleine aansporing. Als deze aan
sporing geschiedt in den vorm, welken
wij hierboven op het oog hadden, zal zij
allicht niet zonder gevolg blijven.
Het terrein is groot zoowel dat van
hen, die helpen willen ook wel helpen
kunnen, als van hen, die op hulp wach
ten. Het Is de moeite waard om het te
ontginnen.
De congresrede van president Roose
velt heeft de gemoederen in enkele sta
ten van Europa een beetje In de war ge
bracht en we mogen gerust zeggen, spe
ciaal In de dictatuur-staten Duitsch
land en Italië. Elk van deze twee lan
den reageert natuurlijk op eigen manier.
De Duitsche pers steekt een beetje de
draak met de vaderlijke vermaning van
Amerika’s president en wijst hem er op,
dat hij eerst maar eens de erfenis van
Wilson
moet uitvoeren, inplaats van nu met een
schoófmeelsteitgebaar de jjndere Staten
op hun plicht te wijzen. Een blad als b.v.
het „Berliner Tageblatt” meent, dat
president Roosevelt zijn landgenooten
het aangename bewustzijn heeft bijge
bracht, dat ze brave kinderen zijn, maar
dat daarbuiten heel wat ondeugende
rakkers rondloopen.
De Italiaansche pers reageert op een
geheel andere manier. In de eerste plaats
wil men de officieele tekst afwachten
en in de tweede plaats legt men de na
druk op de voor Italië buitengewoon be
langrijke kwestie van het uitvoerverbod.
Vooral wat betreft het petroleum-embar
go is voor Italië de houding van Ame
rika van buitengewoon groot belang.
De vraag of er in de toekomst gevaar
bestaat voor een oorlog in Europa, een
overslaan van de brand in Oost-Afrika
naar ons werelddeel, is nog zeer moei
lijk be beantwoorden. Zoolang de oor
log in Oost-Afrika duurt, blijft de alge-
meene toestand vol gevaren, vooral
wanneer de sancties, door den Vólkern
bond tegen Italië ingesteld, in nog iets
scherpere mate zullen worden opgelegd,
waarbij we dan speciaal denken aan de
mogelijkheid van een petroleum-embar
go.
Hoe de houding van Amerika zal we
zen is uit de boven aangehaalde rede
van Amerika’s president niet op te die
pen. Engeland en Frankrijk houden ook
zonder deze petroleumkwestie terdege
rekening met een mogelijk conflict, dat
zich dan rond de Middellandsche Zee zal
afspelen.
De mislukte Fransche vredesvoorstel
len, het aftreden van den Engelschen
Minister van buitenlandsche zaken Hoare
heeft in Frankrijk deze reactie teweeg
gebracht, dat men daar eindelijk inziet,
dat niemand twee heeren kan dienen.
Aan de eene kant Mussolini tot vriend
houden en aan den anderen kant den
3 Januari 1935.
Heden geraakte een vrachtatup van de
fa. Huisman alhier in een sloot, doordat
de bocht verkeerd genomen werd, De
bestuurder S. B. bekwam geen letsel,
doch was doornat en was hevig ge^
schrokken.
Met een kraanwagen van de fa.
Boomsma uit Franeker, werd de wagen
die niet geladen was, weer op het droge
gebracht. De auto was slechts weinig
beschadigd en kon terstond weer wor
den gebruikt
Het laat zich begrijpen, dat het geval
veel volk op de been bracht, daar hei
in de onmiddellijke nabijheid van hei
dorp was.
verwondert ’t ons des te meer, dat deze
wedstrijd door C. A B. verloren is. Wel
was voor de rust het positiespel van
Frisia stukken beter, maar door te veel
combineeren werden er niet veel doel
de bekende 14 punten I punten gemaakt. Tegenover dit goed af-
gewerkte spel van Frisia neemt C. A. B.
een verdedigende houding aan. Wanneet
zoo nu en dan het spel verdeeld wordt
en C. A. B. ten aanval trekt, zit onze
middenlinie óf te kort achter de voor
hoede waardoor zeer gevaarlijke situa
ties voor ons doel ontstaan, óf de ah
stand is te groot, waardoor van een zui
ver plaatsen niets terecht komt.
De linkerkant van onze voorhoede is
uitstekend en doet haar uiterste best,
evenals de geheele verdere linkerhelft.
Aan den rechterkant is het dezen middag
vooral wat betreft halflinie en back
bijzonder slecht. Dit is dan ook oorzaak
dat Frisia het eerste doelpunt maakt.
Zooals meermalen is dit het sein voor de
C. A. B.ers om nog eens extra hun best
te doen en geen twee minuten later 14
de gelijkmaker er ook. 1-1.
Na enkele aanvallen van weerskanten
is het weer de linksbuiten van Frisia die
door de verdediging glipt en er 2-1 van
maakt. Gedurig blijft in de nu komende
periode C. A. B. aanvallen en dit wer
ken wordt met een fijne goal beloond.
2-2.
Bravo links-buiten en l.-binnen, dat
was mooi berekend spel.
Direct na de aftrap is C. A. B. weet
in den aanval, doch de Frisia-keeper is
op zijn post, met gelijken stand gaat de
rust in. Na de rust is C. A B. weer
spoedig in den aanval, een goed schol
tegen de paal, zoo verstrijkt de tweede
helft, afgewisseld door een enkele aan
val van Frisia. Ontegenzeggelijk is C.
A B. na de rust iets sterker, terwijl de
aanstaand vertrek uit Pingjum naar Gie-
kerk-Oenkerk-Wïjns.
Na gezongen te hebben van Ps. 68
vers 10 en nadat de gewone ceremoniën
waren vervuld, zong de gemeente nog
maals en wel van Gezang 4 1 en 7.
Daarna werden opnieuw bevestigd de
heer Tj. Kamminga als ouderling en de
heer J. Yntema als diaken.
Hierna kon Ds. Zeilstra overgaan toi
de preek. Als tekst had hij gekozen
Exodus 14 15: „Wat roept gij tot Mij?
Zeg den kinderen Israëls dat zij voori-
trekken”. Als tusschenzang werd gezon
gen door de gemeente Gezang 194 1,
4 en 5; de slotzang was Gez. 274 5.
Na het „Amen” speelde het orgel „Es
ïst bestimmt in Gottes Rath” van F.
Mendelssohn Bartholdy.
Ds. Zeilstra richtte ook nog hartelijke
woorden van dank aan verschillende
kerkelijke colleges enz. Na het dankge
bed verlieten de vele aanwezigen het
kerkgebouw onder orgelspel van „U
zeeg’ne God”.
Aan de Ned. Herv. gemeente alhier zijn
als ouderling en diaken herkozen de hee->
ren S. van den Berg en G. Gratama.
De bevestiging had j.l. Zondag plaats
door Ds. Zeilstra,
OFF. FORD DEALER
BOLSWARD - TELER 86
1
V. EINNENIANU/UI „V
W NIEUW/
INBRAAK TE LAREN.
In den Oudejaarsnacht is ingebroken
in de villa „Hooger Engh” staande aan
den Rijksweg Amsterdam—Amersfoort,
nabij de Vredelaan onder de gemeente
Laren (N.H.). De bewoner vertoeft mo
menteel met zijn gezin in Zuid-Frankrijk.
Ook hier hebben de inbrekers door ver
breking van een ruitje zich toegang toi
de villa weten te verschaffen. De kasten
zijn op alle kamers doorzocht, terwijl
het geheele huis aan een grondige in
spectie is onderworpen,
De inbraak werd op Nieuwjaarsdag
door een dienstmeisje van een der buren
dat de zijdeuren zag openstaan, ontdekt.
Vermoedelijk hebben de daders door deze
zijdeuren de villa weer verlaten. Of er
wat wordt vermist, weet men nog niet,
aangezien de familie nog niet van den
inbraak op de hoogte is gesteld.
l.-back zich ook goed herstelt.
Bij een (schermutseling voor het C.
A. B.-doel heeft een der spelers het on
geluk in eigen doel te schoppen en dii
ongelukje Is voor Frisla het winnende
punt.
Resumeerende een voor de rust span
nende wedstrijd en over het algemeen
wat C. A. B. betreft een zeer slechte
wedstrijd voor rechtshalf en back en
9
1.-
r>
•4 r
I
Leesgeld fr. p, p. per halt jaar 1.50
Buiten de provincie f 2.-; inning 15 ct.
Voor het Buitenland f 7.- per jaar.
Leesgeld per looper 40 ct. p. kwartaal.
i
DE JONG s NIEUWSBLAD
w