Buitenlandsche Revue.
THERMOMETERS
I
De Bolswardsche Courant en Westergoo
III.d. WERFF
OFF. FORD DEALER
BOLSWARD - TELEF. 86
Reparatie
aan alle merken
Automobielen
HOFSTEDE
^®lUiuiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiniiiioiniiiiniiiiiiiy
Twintig jaar na Verdun.
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLS WARD
Groote voorraad
Onderdeelen
en Banden
a Grootzanö 18 - SHEER,
W TBI. 3058
Stadsnieuws.
Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
A Telefoon No. 12
1
Woensdag 26 Februari 1936
No. 16
en
O
-
A (ivo r t o n t i n por rcgol:
Woensdagsnummer 10 cent.
Zaterdagsnummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Verschijnt Dinsdags-
Vrijdagsavonds.
Speciale inrichting voor
12
12
3
Hierna spreekt Ds. Schroten van Sua-
woude over:
NAAR
in aanraking met Christus gekomen, als
wij niet het Evangelie hadden? In één
definitie van kerk kan spreker het Evan
gelie niet zoo bij te pas brengen, dat is
de z.g. kerk der vrije vroomheid. Dit is
meteen een punt waarin de kerk veel te
kort schiet. Helaas.
Daarna tracht prof. H. deze stelling
omgekeerd waar te maken.
Spreker kan het Evangelie nooit an
ders zien dan een schat, aan de Kerk
toevertrouwd. Die boodschap zou ver
schrompelen, zoodra ik die geheel los
zou denken van de Kerk.
Wie waarlijk het Evangelie van Chris
tus wil verkondigen, zal steeds terecht
moeten komen bij de Bijbel. En dan denk
ik ook direct weer aan de Kerk. De
boodschap van het Evangelie is een
boodschap bij volmacht. Men is pas een
goede Evangelieprediker als men voelt
opdracht, volmacht van God gekregen
te hebben. Evangelie en Kerk zijn onaf
scheidelijk aan elkaar verbonden. Zoo
dra tusschen Kerk en Evangelie een ge
spannen verhouding bestaat, dan wordt
ons wel heel duidelijk de zonde openbaar.
God make u warm om te strijden voor
het herstel der kerk.
Spreker besluit met het laten zingen
van Gez. 36 2.
diker en gemeentelid, ja voor de geheele
Kerk de grootste zegen.
Ds. te Winkel laat dan zingen Gez.
3 1 en 2.
Ds. van Deelen is de tolk van al de
aanwezigen, wanneer hij dank zegt voor
het gesprokene.
Ds. Boerma sloot de bijeenkomst met
dankgebed.
met elkaar uit te staan.
Doch vrijheid is niet ongebondenheid
Vrij kan elk schepsel alleen zijn in zijn
eigen element. Alleen wanneer zij is in
Christus is de Kerk pas in haar element.
Evenals een vogel en visch buiten zijn
element vergaat het de Kerk, wanneer
die buiten haar element gaat.
Het revolutionaire is eigen aan de we
reld, die buiten Christus leeft.
De Kerk ontvliedt de wereld als zijnde
niet haar element. Maar de wereld als
revolutionair dringt wel buiten haar ele
ment en in de kerk.
Als de wereld doordringt in de kerk
en daar niet vrij ademen kan openbaart
zich het revolutionaire.
Zij tracht dan die kerk wereldgelijk
vormig te maken. Een belijdenis der kerk
wordt dan op nonactief gesteld, omdat
de wereld daarin niet haar element kan
vinden. Dan ontbrandt de strijd om de
vrijheid van de kerk. Zoo min de wereld
in de kerk kan aarden, kan de kerk be
hoefte gevoelen om te leven van den
booze.
De strijd van Kerkherstel is dus een
strijd om de vrijheid der kerk.
Spreker staat hierna nog stil bij de
vraag: „Welke vrijheid hebben in de
kerk haar leden en in het bijzonder haar
dienaren?”
Elk lid moet zijn vrijheid behouden
om te leven in zijn element, maar daar
aan is hij dan ook gebonden. Hij mag
dus ook niet in de kerk buiten zijn ele
ment, d.i. buiten Christus, leven. Wan
neer aan predikanten de vrijheid wordt
gegeven om te gaan buiten hun element,
dan zullen zij geestelijk sterven, dan
worden zij beroofd van ’t levenselement,
Christus.
De Kerk vraagt vrijheid om te zijn
Kerk en niet wereld. Vrijheid om in al
haar gemeenten weer te doen prediken
Chrtistus’ Evangelie. Wij strefven naar
vrijmaking van de Kerk van de haar in
1816 opgedrongen gebondenheid.
Kerk en Vrijheid is gebondenheid in
Christus. Zij zijn in beiden één.
Spreker besluit met het laten zingen
van Ps. 86 6.
Na de pauze spreekt Ds. te Winkel
van Groningen nog over:
„Kerk en Gezag”.
Gezag wordt tegenwoordig weer meer
gevoeld als iets dat noodig is. Men
roept thans om den sterken man. Vooral
bij de jeugd wordt dit gevoeld. Op het
gebied van Kerk en Gezag is veel mis
verstand. Er moet overal orde zijn, in
de kerk ook. Men wil gaarne zeggen, dat
er in de kerk vrijheid moet zijn. Wij
zijn niet zonder rede Hervormd, leve de
vrijheid. In de praktijk valt het evenwel
niet mee, want menf krijgt zoo in de kerk
„Elk wat wils”. En daardoor heerschen
helaas de partijen in de kerk.
Christus is Koning der Kerk, en gezag
kan niet anders dan van Zijn Woord
uitgaan. Wij moeten ons geloovig buigen
onder het gezag van Gods Woord. Wat
Kerkherstel bedoelt, is niet anders dan
het gezag van Gods Woord in eere te
herstellen. Het weten dat het daarom
gaat en niet om een bepaalde partij te
sterken, maakt ons ootmoedig. Het
maakt ons trouw. Dat gezag is voor pre-
VERBOND TOT KERKHERSTEL.
Vrijdagavond werd in „Ons Gebouw”
een groote propaganda-avond voor het
Ned. Herv. Verbond tot Kerkherstel ge
houden.
Ds. van Deelen van Oosterend opent
de flink bezochte bijeenkomst met het
laten zingen van Ps. 89 1 waarna hij
voorlafs Nehemia 2 vanaf vers 11 en
voorging in gebed.
In zijn kort openingswoord vertelt de
voorzitter iets van de oprichting, groei
en doel van het Verbond. De Kerk schiet
de laatste jaren in veel tekort, is mach
teloos, omdat zij in verval is geraakt
Wij zij vanavond bij elkaar om daarover
na te denken.
Na nog gezongen te hebben Gez. 36
vers 1 werd het woord verleend aan den
eersten spreker, prof. Haitjema van
Groningen, die tot onderwerp had
„Kerk en Evangelie”.
Spreker begint met de stelling te ver
dedigen: Wie kerk zegt, zegt Evangelie.
De kerk van Christus is met en uit het
Evangelie geboren. Men noemt de kerk
niet zelden de draagster van het Evan
gelie. Ook als ik de kerk tracht te be
schrijven als de gemeenschap der geloo-
vigen, spreek ik weer van Evangelie.
Wie zijn geloovigen en hoe komt men
tot het geloof? Door de werking van
den Heiligen Geest komt men tot het
geloof en de Heilige Geest gebruikt
daarvoor het Evangelie. Wij menschen
van deze 20ste eeuw, hoe zijn wij anders
waarin opgenomen
CURSUSAVOND JONGEREIN.
De 2de cursusavond j.l. Vrijdag was
evenals de eerste goed bezocht.
Nadat de voorzitter dtij verigadeiring
geopend had met een woord van welkom
vervolgde de heer H. R. Kingma zijn
lezing over het geldwezen.
Eerst voert spreker ons in gedachten
wederom terug naar het Crusoe-eiland
en toont aan de hand van overzichtelijke
cijfers aan, hoe de eerste financieel ge
zonde toestand op dat eiland door aller
lei economische oorzaken allengs ver
slechterden. Deze schets, geheel berus
tende op fantasie, komt in de nuchtere
praktijk wonderwel overeen met de cij
fers die spreker geeft van de Duitsche
Rijksbank in de jaren 1912-1920.
Hierna behandelt spreker het vraag
stuk der devaluatie.
In Duitschland opgedrongen door de
geallieerden noemde men dit inflatie,
dat beteekent wat water door de wijn;
devaluatie is een ander woord voor in
flatie, maar beteekent hetzelfde. Munt
verzwakking is niets anders dan inflatie
en moet onvoorwaardelijk leiden tot een
totale verarming. Het nieuwe woord
devaluatie is ontwaarding; wel waarde-
VOETBAL.
C. A. B. I—ALCIDES I 4-3.
We hebben dat Zondagmiddag nog
juist getroffen met het weer. Het bezoek
was zeer bevredigend.
De opstelling van C. A. B. was als
volgt:
Twintig jaar geleden, op den 21 sten
Februari, 's morgens om 8 uur open
den bij Verdun de kanonnen hun stalen
monden om vuur en verderf uit te bra
ken over de bloedende menschheid
Twintig jaar geleden had de bloedigste
slag plaats van heel de wereldhistorie.
Twintig jaar geleden vielen Europa’s
vaders en zonen brulde het geschut
en spoot de aarde omhoog tot fontei
nen van zwarte modder en menschelijke
flarden
Zeker we kunnen de oogen slui
ten en niet willen zien, doch daarmede
vernietigen wij niet die laatste bewijzen
van het vreeselijke, dat nauwelijks
achttien jaar geleden een eind vond en
steeds op nieuw weer dreigt dat
zich thans in Oost-Afrika opnieuw weer
afspeelt, dat China in z’n klauwen heeft
gevangen
Een kort persberichtje slechts: Reu
ter meldt uit Weenen: „Een van de af
grijselijkste nalatenschappen van den
wereldoorlog is, na 18 jaren, aan het
licht gekomen. Op een afgelegen deel
der terreinen van het groote Weensche
Franz Joseph ziekenhuis staat ’n klein
gebouw. Vreemdelingen mogen het niet
naderen, oud-verpleegden van het zie
kenhuis, die het geheim weten, blijven
vrijwillig uit de buurt. De eenigen, wien
de toegang niet geweigerd wordt, zijn
een zestal met zorg uitgekozen docto
ren en ongeveer 25 verpleegsters. In dit
gebouw leven 80 „doode mannen”,
slachtoffers van den wereldoorlog.
De wereld gelooft, dat zij dood zijn,
zelfs hun familieleden is officieel mede
gedeeld, dat zij gevallen zijn. Op de of-
ficieele doodenlijsten komen zij voor
onder de namen van hen, „die gevallen
zijn op het veld van eer”. Maar zij leven
nog steeds!
De reden voor hun geheime afzon
dering is hun afgrijselijk uiterlijk, en
hun verminkingen, veroorzaakt door
bommen en gifgassen. Ieder van deze
80 wrakken, die eens mannen waren, is
nu geheel verlamd, blind, doof en stom.
Het eenige wat zij volgens hun verzor
gers kunnen doen, is ademhalen en
eten. Niemand weet, en niemand zal
ooit weten, wat zij denken, indien zij
althans nog in staat zijn te denken en
welke folteringen zij doorstaan. Want
geen klank ontsnapt ooit aan hun
lippen.
Zij liggen in bedden, die den vorm
hebben van waschmanden, waarin zij
gemakkelijker verpleegd kunnen wor
den dan in gewone bedden. Sommigen
waren bijna nog jongens, toen de oor
log uitbrak, die hen misvormde tot we
zens, hulpeloozer dan een dier.
AI deze 18 jaren hebben zij gelegen
in hun „waschmanden” als stomme ge
tuigen van den wereldoorlog. Een staf
speciaal opgeleide doctoren waakt over
hen, alles in het werk stellende om hun
folteringen te verzachten. Deze blinde,
doove, lamme creaturen die daar lig
gen, „ademhalen en eten”, maar waar
van niemand weet, wat zij lijden en óf
zij lijden, levende dooden afge
schreven van de lijst der levenden, ge
doemd tot een lang leven misschien in
het kleine gebouwtje van het Franz Jo-
sephhuis Van het Frans Joseph-
huis? Is het dan alleen in Weenen,
dat die ongelukkigen nog leven? Heeft
ook Berlijn misschien niet zoo’n „huis
der levende dooden”? Heeft ook Parijs
niet zoo’n ademend kerkhof? Hebben
ook Brussel, Rome, Londen, Washing
ton niet zulke oorden der verschrikking,
waar de bloem van het vaderland, jon
gens nog zelfs, liggen monsters
zonder onder- of bovenkaak misschien.
Zijn zij nog wel „menschen”? Mogen
wij een schepsel zoo onbeschrijvelijk
laten lijden?
Ziet ge dat is het vreeselijke
van oorlog!
20 jaar geleden was het, dat de we
reld werd gedompeld in een poel van
bloed: Verdun.
Internationale politiek. De
oorlog in Oost-Afrzka. Ja
pan en Indië. De staking
in Denemarken.-
Er is sedert we de wereldoorlog van
19141918 achter den rug hebben geen
tijdperk geweest, waarin de diplomatie
zoo in het middelpunt der belangstelling
staat als in onze dagen.
Was het dat deze buitengewone acti
viteit op rekening gesteld kon worden
van de een of andere ondergeschikte
zaak, dan zou men met heel veel genoe
gen aan de diplomaten dit onschuldige
buitenkansje gunnen. De zaak wordt
evenwel bedenkelijker, wanneer we be
seffen, dat die buitengewone actie alleen
gericht is, op een tweeledig doel óf de
voorbereiding tot een nieuwe oorlog, óf
de samenwerking om dit gruwelijke
monster van een Europeesche oorlog
van ons af te wenden. Meer en meer be
gint de gedachte post te vatten, dat een
nieuwe Europeesche oorlog onvermijde
lijk is. Het is net of men na al die mis
lukte conferenties voor den vrede lang
zaam is gaan berusten of men de moed
verloren heeft nog werkelijk construc
tieve politiek te voeren. We willen hopen
dat deze inzinking van tijdelijken aard
is en spoedig weer een geest van sa
menwerking over Europa zal neerdalen.
Buiten deze internationale kwesties is
er momenteel voor elk land afzonderlijk
nog genoeg werk wat de aandacht
vraagt. Nemen we bijv, eerst eens
Frankrijk.
Wat is de oorzaak dat in de laatste
dagen een verbond tusschen Frankrijk en
Rusland weer telkens besproken wordt?
Geloof maar niet dat Frankrijk dweept
met de ideeën uit Sovjet Rusland. Die
toenadering moet meer gezocht worden
in een militair bondgenootschap. Rus
land beschikt over een geweldige mili
taire macht en zou, wanneer het tot een
conflict met Duitschland zou komen, de
sterkste hulp voor Frankrijk zijn. Zoo
zoekt bijv. Duitschland toenadering tot
Italië. Het oude bondgenootschap met
Frankrijk is door Italië nu wel verspeeld.
Bovendien is door de sancties van den
Volkenbond de economische toenadering
tot Duitschland grooter geworden. Het
zal met dit bondgenootschap wel niet
zoo’n vaart loopen, daarvoor zijn er in
het fascistische en het Nationaal Socia
listische stelsel te veel tegenstrijdighe
den.
Wanneer we over Italië spreken, den
ken we onwillekeurig aan het kostbare
experiment in Oost-Afrika, de oorlog
met de Abessiniërs. We hebben geduren
de verschillende weken deze kwestie
niet in onze revue besproken, ook al om
het weinige betrouwbare nieuws dat óf
via Italië, óf via Addis Abeba tot ons
komt.
De laatste week heeft de toestand zich
voor de Italianen gunstiger ontwikkeld.
Men is een goed eind vooruitgeschoven
en de Abessljnen hebben nieuwe stellin
gen moeten betrekken. Volgens de laat
ste berichten is de nu ingezette actie be
doeld om het belangrijke spoorweg-
knooppunt op de lijn Djiboeti-Addis
Abeba meester te worden. Door dit
succes van de Italianen is de vraag weer
actueel: kunnen zij uit het Noorden de
hoofdstad van Abessinië bereiken. De
Belgische militaire raadsman van den
Negus kolonel Reul, die voor een kleine
En alsof het zoo moet zijn
wéér vinden we een berichtje van dien
oorlog een berichtje uit Engeland:
„In het tehuis van blindgeworden sol
daten, St. Dunstan te Londen, is tij
dens het weekend een man opgenomen,
die tijdens den veldslag van Atrecht in
1917 gegast was en die eerst nu daar
door blind is geworden. Dit is het vijf
tiende geval in de laatste twee jaar, dat
iemand in het blindentehuis is opgeno
men, die het gezichtsvermogen heeft
verloren tengevolge van „vertraagde
uitwerking” van mosterdgas”.
„Vertraagde uitwerking” van
mosterdgas. Vertraagd negentien
jaar vertraagd! Langzaam, heel lang
zaam kruipt de blindheid over het net
vlies mannen met adelaarsoogen
thans tastende blinden tengevolge
van de „vertraagde uitwerking” van
mosterdgas! In twee jaar reeds het
vijftiende geval En hoevelen zullen
nog volgen?
Oorlog o, hoe moesten we die
klank haten! Hoe moesten we bidden,
bidden om voor dAt leed gespaard te
blijven! Hoe moesten we alom de liefde
kweeken, om ieder vleugje oorlogsge
vaar den grond onder de voeten weg
te nemen I
Visser
Wiersma Schuurmans
Draaisma Huisman Brandenburg
De Jong, Hoekstra, v. d. Hauw, v. Dalen
W. Hoekstra.
Het eerste kwartier gaat het spel re
gelmatig op en neer. C. A. B. zit goed
op de bal, maar het plaatsen van Alcides
is beter. Langzaam weet Alcides eenig
overwicht te verkrijgen en zeer gelukkig
ontkomt een keer het C. A. B.-doel aan
doorboring, even later weer eenzelfde
situatie, een bijna zeker schijnend doel
punt gaat nog juist naast. Dan is het
C. A. B. die beter aanpakt en eenige
goede aanvallen opzet, tot nu toe zon
der resultaat. Aan beide kanten wordt
goed werk geleverd, het is een goede
wedsdtrijd met de beste kansen voor
Alcides. Dit blijkt ten slotte ook uit het
resultaat; wanneer de bal wat te lang
voor den C. A. B.-doelman blijft zweven
is het ten slotte een goal voor Alcides,
die dubbel en dwars in deze periode
verdiend was. Nogmaals komt Alcides
opzetten en zeer fortuinlijk voor C. A. B.
gaat de bal naast.
Dan een vlugge doorbraak van de C.
A. B.-voorhoede, de Alcides-back komt
te vallen en de rechtsbuiten weet on
houdbaar te doelpunten. 1-1.
Dit doelpunt inspireert de C. A. B.ers.
Ze zitten nu geregeld voor het A.-doel,
het plaatsen wordt iets beter, maar tot
„Kerk en Vrijheid”.
Wat is vrijheid en welke vrijheid is in
bovenstaand onderwerp bedoeld? Spre
ker zal twee kanten bespreken.
Als wij met vrijheid ongebondenheid
bedoelen, hebben Kerk en vrijheid niets vermindering, maar niet zeggen hoeveel.
Er is nog een ander woord in deze serie
1 en dat is deflatie, dat is het kwaad weer
egaliseeren, dat middel is nog erger dan
de kwaal.
Uitvoerig staat spreker hier stil bij de
Duitsche inflatie, een toestand, die geen
enkele Duitscher terug verlangt.
Ook Engeland heeft zijn devaluatie ge
had, evenals België, dat ons nog al eens
ten voorbeeld wordt gesteld.
Wat zouden we in Nederland aan
voordeel va devaluatie mogen boeken?
zoo vraagt spreker.
De openbare schuld zou verlaagd wor
den, maar de belastingen omhoog. Hef
vertrouwen in ons crediet geschokt,
verhoogde prijs voor buitenlandsche
grondstoffen en producten. Beter acht
spreker het, dat we ons trachten aan te
passen. Alle maatregelen om de wel
vaart er kunstmatig in te pompen, ko
men bedrogen uit. We moeten naar een
veel eenvoudiger levensniveau en wan
neer dan het buitenland weer in staat
is onze producten af te nemen, zal er
verbetering komen.
Na afloop van deze lezing werden en
kele vragen gesteld en beantwoord. De
voorzitter van de Jongerein bracht ten
slotte een hartelijk woord van dank aan
den heer Kingma voor zijn bereidwillig
heid en hoopte, dat verschillende aan
wezigen dit streven van de Jongerein
van ontwikkeling te brengen onder de
jongeren zullen wilen steunen door do
nateur van de vereeniging te worden.
operatie in België vertoeft, verklaarde
dezer dagen:
Indien de 200.000 man van Badoglio
zonder tegenstand konden oprukken en
zonder in bun verbindingen te worden
gehinderd, dan nog zouden zij van hon
ger omkomen. De weg is zoo, dat indien
deze niet wordt gemoderniseerd, de ra-
vitailleering van een groot^re eenheid
onmogelijk is.
We hebben in de vorige revue wat
uitvoeriger besproken de groeiende
macht van het kleine Japan en het ge
weldig groote militaire apparaat wat
door dit land in stand wordt gehouden.
Vandaag willen we even wijzen op een
andere niet minder belangrijke factor in
dat land en wel de economische zijde.
Het is nog niet algemeen bekend dat de
Japansche import in Ned. Indië over het
jaar 1935 geweest is
maal grooter dan in Siam.
maal grooter dan in de Straits,
maal grooter dan in Australië,
maal grooter dan in de Filippij
nen.
maal grooter dan in Ceylon en i
maal grooter dan In N.Zeeland.
Het zal ieder duidelijk zijn, dat dit een
onhoudbare nadeelige handelsbalans is.
De onmogelijkheid voor onze Nederland-
sche fabrikaten om tegen concurreeren-
de prijzen te kunnen uitvoeren, geeft aan
Japan een dergelijke voorsprong in ons
Ned.-Indië met al de toekomstige kwade
gevolgen.
Ten slotte willen we nog even wijzen
op de groote staking of uitsluiting in
Denemarken.
Vandaag zullen ongeveer 130000
werklieden! worden uitgesloten en de ver
wachting is, dat dit aantal nog veel
grooter zal worden.
Het geschil is ontstaan doordat de
vakbonden een verhooging verlangen in
het bijzonder van de lagere loonen, ter
wijl de werkgevers de bestaande over
eenkomsten wenschen te verlengen. De
uitsluiting omvat de meeste takken xan
de Deensche industrie. De vereenigde
vakbonden heben deze uitsluiting be
antwoord met de sankondiging van een
staking bij transport van en naar de be
trokken industrie.
DE JONG s NIEUWSBLAD
I
I
Leesgeld fr. p. p. per half jaar 1.50
Buiten de provincie f 2.-; inning 15 ct.
Voor het Buitenland f7.- per jaar.
Leesgeld per looper 40 ct. p. kwartaal.
4/2
3/2
2
I