Buitenlandsclie Revue.
De Bolswardsche Courant en Westergoo
I.UIEIFF
Reparatie
aan alle merken
Automobielen
Stadsnieuws.
Uit den Omtrek
Landbouwsteun en
distributiekosten.
Woensdag 1 April 1936
No. 26
Jaargang
Groote voorraad
Onderdeelen
en Banden
Officieel orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD A Telefoon No. 12
A
A dve r t e n t i 6 n per regel:
Woensdagsnummer 10 cent.
Zaterdagsnummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Verschuilt Dinsdags- en
Vrijdagsavonds.
Speciale inrichting voor
t.w. één voor de beste individueele loo
per en twee voor de beste ploegen, ter
wijl daarnaast een aantal eervolle ver
meldingen worden beschikbaar gesteld.
De jury, bestaande uit de heeren J. H.
O. van den Berg, commissaris van po
litie, Dr. J. W. v. d. Zijpp en A. H Vis,
voorzitter van de Gem. Commissie voor
Lich. Opv., alleh te Sneek, die de wan
delaars per auto volgde, kende de prij
zen toe aan de vereenigingen D.O.S. te
Lemmer en L.W.V. te Leeuwarden, ter
wijl de vereen. Kracht en Vriendschap
te Lemmer een eervolle vermelding ver
wierf.
De medaille voor de beste individueele
looper werd gewonnen door den heer
Van der Meulen te Sneek, terwijl de eer
volle vermeldingen voor de individueele
prestaties werden toegekend aan de da
mes M. Groen, Oldeboorn en H. v. d.
Horn, Huizum en de heeren A. C. Bijlin-
ga, Leeuwarden en B. Wester, Oppen
huizen.
Verder kregen alle deelnemers, die
den tocht hadden volbracht, een herin-
neringsmedaille, aangeboden door de or-
ganiseerende vereeniging.
EEN GOEDE Z.
Onder deze suggestieve titel zet de
bekende Fa. J. Zijlstra met z’n 72 krui
denierswinkels over geheel Nederland ’n
reclame campagne in.
Het aantrekkelijke spaarsysteem van
deze firma heeft van vele huismoeders
reeds trouwe bezoekers van deze win
kels gemaakt. Dit pleit niet alleen voor
de kwaliteit der winkelgoederen, maar
ook voor de degelijke en practische
waarde van de te geven geschenken.
Het verspreidde drukwerkje en de ad
vertenties in ons blad zullen zeker het
hunne er toe bijdragen meerdere klan
ten naar deze bekende zaak te trekken.
KIMSWERD.
DROEVIG.
Maandagvoormiddag heeft mej. de W.
alhier, zich door verdrinking van het le
ven beroofd. Haar man, die om 12 uur
van de fabriek Hollandla thuis kwam,
vond de deur gesloten en is toen bij een
der buren over het stek geklommen en
zag toen waarschijnlijk direct dat de
zware betonnen plaat van de regenbak
gewenteld was. Een blik in deze put was
voldoende om hem zekerheid te ver
schaffen dat z’n vrouw verdronken was.
Zonder er iemand kennis van te geven
is de man toen stil het huis uitgegaan
en pas 1 uur kreeg de politie kennis van
dit droeve geval. Onmiddellijk werd door
de politie het lichaam opgehaald, maar
de levensgeesten bleken reeds geruimen
tijd geweken te zijn.
De oorzaak van dit droevig gebeuren
is moeilijk na te gaan, daar volgens de
buren de echtgenooten uitstekend met
elkaar omgingen. Wel was de vrouw het
laatste jaar wat zenuwziek en erg zwaar
tillend. Naar alle waarschijnlijkheid een
levensmoede daad dus wat, gezien de
voorbeeldige orde en netheid, die er
in dit huishouden heerschte, te meer on
begrijpelijk is.
en het geestige dankwoord van de voor
zitter vertolkte juist de gevoelens van
de aanwezige luisteraars.
VOETBAL.
CA.B I—L.S.C. I 3—2
Zooals we Vrijdag reeds melden be
nutte C.A.B. I deze vrije Zondag voor
een vriendschappelijke wedstrijd tegen
L.S.C. I te Sneek. De opstelling van het
C-AB.-elftal was als volgt:
H. Visser
S. Frijling E. Brandenburg
O. Draaisma - H. Huisman - A. Vlagsma
J. de Jong A. Hoekstra
P. de Vries - M. Roode - J. v. Dalen
We hebben deze wedstrijd niet geheel
tot het einde toe kunnen volgen, maar
meenen uit het eerste gedeelte van deze
wedstrijd en ook een kwartiertje na da
rust een bescheiden oordeel over de
nieuwe opstelling te mogen lancearen.
Keeper als steeds prima in vorm, had
wel niet druk werk, maar hield enkele
gevaarlijke ballen zeer goed. Back’s
goed, de rechterback hoede zich voor
balbehandeling met de hand, dit is voor
een back veel te gevaarlijk. Binnen-
trio zeer goed, de nieuwe linkshalf kan
een aanwinst worden. De voorhoede
als geheel kon ons niet bevredigen.
Links zoowel als rechtsbuiten zijn hun
plaats volkomen waard, de linksbinnen
hebben we wel eens actiever gezien.
De beide andere invallers hebben wei
nig gepresteerd. Dat is jammer, want
juist van dit binnentrio moeten de doel
punten komen.
L.S.C. speelde een goede partij, een
sportieve club, die we graag in Bols-
ward zien. Ook bij dit elftal een voor
hoede die vooral door te lang treuzelen
goede kansen verliest.
Onze totaal indruk is (gezien deze
wedstrijd) dat C.A.B., mits de voorhoe
de gewijzigd wordt, nog wel een p
kans maakt de onderste plaats in de
competitie te omzeilen.
De verkiezingen in Duitsch-
land. De Queen Mary.
Oostersche belangen. I
’t Bekende oude rijmpje „de wereld is
’n schouwtooneel, elk krijgt z’n beurt, elk
krijgt z’n deel is wel bijzonder van
toepassing op het nieuwe Duitschland
onder leiding van Hitler. Reeds meerma
len hebben de Duitsche leiders bewijzen
gegeven van goede regisseurs; maar
vooral in de laatste maanden overtref
fen ze zich zelf. De herbezetting van het
Rijnland goed voorbereid is met
de noodige reclame gemaakt tot een
meer dan nationale zaak. Het buitenland
loopt zich eenvoudig te pletter tegen die
politieke tooneel speelkunst van de te
genwoordige Duitsche machthebbers.
We hebben hiervan in de laatste da
gen sprekende staaltjes kunnen zien bij
de voorbereidingen van de Duitsche ver
kiezingen.
In de groote locomotievenhal van de
Fa. Krupp te Essen is Vrijdag de laatste
acte van het nieuwste Duitsche tooneel-
werk afgedraaid. Meer dan 100.000 men-
schen stonden in deze reusachtigen hal
bijeen om te luisteren naar een laatste
aanmaning van de leider. Veel van het
geen door de leider is gesproken zou
ook in andere landen weerklank vinden,
indien men over het algemeen niet zoo
sceptisch stond tegenover de partij van
Hitler. Wat denkt U b.v. van deze tirade:
In het binnenland mag geen bour
geoisie en internationaal proletariaat
meer bestaan; zij mogen elkaar niet
meer bestrijden, maar moeten samen
werken aan hetzelfde doel, het Duitsche
volk Alleen mijn volk is mijn rech
ter en niet het een of ander internatio
nale hof (daar gaat dus de met zooveel
moeite in elkaar gezette internationale
rechtspraak).
Tegenover letters en paragrafen stel
ik de eenige wet waarop ik mij beroep.
Gij zult Uw naaste niet dooden noch on
derdrukken, uitbuiten of plunderen
Misschien dat enkele onder onze le
zers zullen vragen, waarvoor zijn dan
eigenlijk die verkiezingen in Duitsch
land uitgeschreven? Hitler geeft zelf een
duidelijk antwoord: Wanneer Zondag 't
Duitsche volk mij opnieuw de volmacht
geeft in zijn naam te spreken, dan zal
ik mijn nieuwe voorstel kenbaar maken
en dan moeten de andere staatslieden,
wanneer zij meenen het weer te moeten
afwijzen of met symbolische gestes en
dergelijke te moeten aankomen, fatsoen
lijk genoeg zijn om ook hunnerzijds hun
eigen volken de vraag te stellen of zij
over het voorstel van Duitschland willen
onderhandelen of niet
Men ziet het, duidelijk zijn deze woor
den genoeg. Een tweede vraag is nu, hoe
reageert ’t buitenland op deze woorden.
Frankrijk is en blijft een en al be
zorgdheid en vreest niet ten onrechte de
geweldige Duitsche oorlogsindustrie.
Engeland vat de zaak een beetje nuch
terder op; kan dit ook doen door iets
meer geïsoleerder ligging en toch geloo-
ven we dat op den duur de Engelsche
politiek is en blijft de toonaangevende
in het Europeesche wereldgebeuren.
We meenen deze stelling niet betet
te kunnen demonstreeren dan door over
name van een gedeelte uit de rede die
minister Eden j.l. Donderdag in het En
gelsche Lagerhuis heeft gehouden ter
gelegenheid van het debat over de bul-
tenlandsche politiek. Er zijn er, zeide
Eden, die zeggen dat Engeland zich ge
heel vrij moet houden van verplichtin
gen en de rest van Europa aan zijn lot
moet overlaten. Wie dat vindt, houdt
geen rekening met de realiteit
Het zou ons niet moeilijk vallen deze
geheele revue te vullen met dit onder
werp. We hebben evenwel meerdere
onderwerpen te bespreken, zooals de
Het is de landbouwcrisispolitiek, die
de moeilijkheden der kleinere midden
stander zoo hebben doen verscherpen.
En aan hoeveel dreigingen hebben de
middenstanders niet bloot gestaan. Ver
schillende dreigingen zijn gelukkig af
gewend, zooals het feit, dat de groote
baconzouters ook nog zorgen mochten
voor de binnenlandsche markt, op wélke
markt zij door de groote ibaconwinsten
een positie zouden kunnen innemen,
welke veel op een monopolie-positie zou
gaan lijken.
Het is gemakkelijk te hakken op een
stand, die zich niet goed kan verweren,
dan is de tegenspraak het geringst. Maar
de middenstand, hoe groot zijn eigen
fouten ook moge zijn, zit in het hoekje
waar handig de slagen vallen, die be
stemd hadden moeten zijn op andere
hoofden, maar die met het geringste ge
vaar voor den toebrenger der slagen, op
den middenstand terecht komen.
Queen Mary, het nieuwe Engelsche luxe
schip. We willen U eens enkele cijfers
noemen waaruit U beter dan de meest
enthousiaste beschrijving een indruk
kunt krijgen van de geweldige omvang
van dit zeekasteel.
De linnenkamers van dit schip bevat
ten 210.000 handdoeken, 31.000 kussen
sloppen, 30.000 lakens, 2L000 tafella
kens, 92.000 servetten, 5600 dekens enz.
De wasch, die aan boord verwerkt wordt,
beschikt over installaties waardoor 2000
zakken vuil linnengoed in enkele uren
behandeld kunnen worden. De inrich
ting is buitengewoon luxieus. Op het C.-
dek is een complete winkelgalerij met
modezaken, parfumerie, fotohandel, si
garen enz. enz. Twee groote zwembas
sins, verder gymnastiekzalen, een com
pleet ziekenhuis met medisch personeel,
een operatiezaal, salons, schrijfkamers,
kinderspeelplaatsen enz. enz. De totale
lengte van dit reuzenschip is 300 meter,
de kosten bedroegen 6 millioèn pond
sterling. Het personeel bestaat uit 1500
man.
Wanneer al deze cijfers u nog niet
voldoende indruk gegeven hebben van
de reusachtige afmetingen van dit schip,
ga dan eens de moeite doen 300 meter
op de begane grond uit te meten, plaats
bij de eerste meter een vlagje en overzie
bij de 300ste de dan verkregen lengte.
U zult verbaasd staan en onwillekeurig
zeggen, maar dat is bijna niet mogelijk.
Reeds gedurende enkele weken hebben
wij de oorlog in Oost-Afrika niet als on
derwerp van onze revue genomen, om
de eenvoudige reden dat er zoo weinig
nieuws was. Ook nu nog zijn de berich
ten zeer tegenstrijdig. Maarschalk Ba-
doglio seint: Van het noordelijk front
geen nieuws. Men heeft dat wel aardig
uit de wereldoorlog overgenomen.
Meer belangstelling was er deze week
voor de overval op onze Nederlandsche
ambulance, waarbij twee doktoren ge
wond werden. De schuld van deze over
val ligt nu eens niet bij de Italianen.
Wanneer we onzen wereldbol even
verder doorkruisen en een oogenblik
onze aandacht bepalen olj Japan, China
en Rusland, dan blijkt het, dat regelma
tige grensincidenten niet bevorderlijk
zijn voor een goede verstandhouding
van die grensbevolking. De mentaliteit
van de Oostersche rassen in aanmerking
nemende, is de toestand nog vrij onze
ker. Met koortsachtigen haast wordt er
zoowel door Rusland als Japan gewerkt
aan uitbreiding en verbetering van de
weermacht en het is misschien de on
zekerheid over Ruslands bewapening die
de Japansche militaire staf voorzichtig
doet zijn in de te nemen maatregelen.
Gevaarlijk „is en blijft de toestand zeker.
OPERA LEZING ALT.
We hebben wel eens een vollere zaal
gezien bij de Opera lezingen van den
heer Alt. Zeker ook weer een geval van
de alles opslurpende crisis.
Ds. Kosters opent deze bijeenkomst
met een hartelijk woord van welkom aan
de spreker. De naam van de heer Alt is
een waarborg voor» een genotvolle
avond.
Het onderwerp voor deze opera lezing
is „De Meistersinger von Nürnberg” van
Wagner. Deze componist, die als de af
sluiter van de romantische richting moet
worden beschouwd, streefde naar een
zoo volkomen mogelijke vereeniging van
poëzie en muziek. Op de muziek van de
tweede helft der 19e eeuw heeft hij on?
tegenzeggelijk zijn stempel gedrukt.
Richard Wagner, geboren te Leipzig
in het jaar 1813, begon op 16-jarige leef
tijd zijn muzikale loopbaan. Zijn eerste
opera is „Die Fee”, meer bekend zijn de
„Fliegende Hollander”, Tannhaüser” en
„Lohengrin”, om van een groot aantal
niet minder mooie opera’s nog maar niet
te spreken.
De Meesterzanger van Neurenberg Is
een ietwat komische opera, evenwel met
sterke satirische inslag, de humor heeft
een te ernstige achtergrond.
Is het ons meermalen mogelijk van ’n
uitvoering een goed overzicht te geven,
zoo, dat de thuisblijvers zich een oordeel
kunnen vellen over het gegevene, bij de
opera lezingen van den heer Alt is dat
zeer moeilijk. Zooiets moet men beleven
om van het gebodene de volle waarde
te genieten. De bloemrijke taal, waarin
de heer Alt ons deze opera schildert, de
vele tafereelen die voor onze oogen
worden getooverd, ze zouden in een kort
verslag worden verminkt en uit hun ver
band gerukt.
De aanwezigen hebben volop genoten
28 Maart 1936.
Onder leiding van den heer M. P. van
Straten, de voorzitter was door ziekte
verhinderd, werd hedenavond de jaar
vergadering gehouden van het zieken
fonds „Nut en Voordeel” te Kimswerd.
Aanwezig waren 20 leden.
De nauwkeurige notuleering en het
jaarverslag van de secretaris J. Visser,
werden onveranderd vastgesteld.
De boekhouding van de penningmees
ter wees een voordeelig saldo aan, ooit
diens bescheiden werden, nagezien door
de raad van toezicht, in orde bevonden.
De periodiek aftr. bestuursleden de
heeren K. Okkinga, voorzitter; H. Kroon
In voorloopig verslag der landbouw
crisisbegrooting zegt de Minister onder
meer, dat het betrekkelijk hooge peil,
waarop de kosten van levensonderhoud
zich nog immer bewegen, mede veroor
zaakt door de hooge kosten van distri
butie en verwerking, door hem wordt
toegegeven. De minister is van meening,
dat het nemen van ingrijpende maatre
gelen op dit gebied bij de uitvoering der
landbouwcrisiswetgeving niet tot vrucht
bare resultaten kan leiden.
Hierover willen wij iets in het midden
brengen. Zeker, het is waar, door ver
schillende omstandigheden is het ver
schil tusschen groothandelsprijzen en de
tailprijzen en van de laatsten han
gen grootendeels de kosten van het le
vensonderhoud af ongetwijfeld groot.
In vele gevallen kan daarin door den
distribueerenden middenstander eenige
verandering worden gebracht. In andere
gevallen zijn het de eischen der consu
menten, die den middenstander voor on-
noodige uitgaven zetten, maar die men
nu eenmaal niet mag verwaarloozen, wil
men zijn moeizaam verkregen debiet
handhaven. Op dit tusschenterrein het
verschil tusschen de groothandels en de
detailprijzen werkt het grootwinkel
bedrijf met vrucht, tenminste tot op ze
kere hoogte. Want het grootwinkelbe
drijf heeft een niveau vaste lasten, dat
natuurlijk hooger ligt dan bij den klei
neren middenstander. Wanneer zijn om
zet te gering is om dat minimale (en
hooger liggende) niveau te kunnen ha
len, is de onafhankelijke middenstander
in het voordeel. Weet de groot-winke-
Her echter zijn omzet flink te vergroo-
ten, hetgeen door lagere prijzen kan ge
schieden dan heeft de kleine man een
zeer moeilijk bestaan.
Deze factoren, die dus niet bij de
landbouwcrislssteun liggen, maar zuiver
gevolg zijn van dingen, die alleen den
middenstand raken worden echter door
kruist door zeer belangrijke factoren, die
WEL het gevolg zijn van de landbouw-
crisissteun en welke nieuwe factoren
door den Minister van Landbouw niet
zoo maar mogen worden opzijde gezet.
Want ook deze factoren, direct met de
agrarische steun verband houdende,
werken even funest op de positie van
den kleineren winkelier.
Immers de landbouwcrisis-politiek be
ïnvloedt den middenstander in alle gele
dingen. De tarwe-wet houdt het brood
hoog in prijs; de afzet wordt er door ge
ringer en de omzet bij de middenstands-
bakkers daalt. Het broodverbruik neemt
kleinere afmetingen aan; gevolg minder
boterverbruik, minder jam, koek, kaas
etc. De kruidenier voelt dit aan den lijve,
gaat door de tarwewet achteruit. Impor
teurs van granen, vervoersmaatschappij
en komen in het gedrang, minder koop
kracht, minder omzetten bij den midden
stand.
Wij kunnen op dit gebied honderden
voorbeelden aanhalen. De steun aan de
zuivelboeren verhoogt den boterprijs met
meer dan f 1.per kilo, terugloopend
verbruik. De crisis-afslachtingen van vee
deed de crisis-accijns op rundvleesch
ontstaan, minder vleeschgebruik, de var-
kenscrisiswet verhoogde den prijs van
het varkensvleesch, de crisisblikken, de
groentendistributie etc. bracht het groo
te leger der werkloozen buiten den dis
tribueerenden middenstand.
De geheele landbouwcrisispolitiek
heeft diep in de positie van den midden
stand ingegrepen, heeft de winstmarge
verlaagd, den omzet doen dalen en dus
den kostprijs doen stijgen, niettegen
staande de boer in verhouding weinig
ontving. Hetgeen door de bevolking
wordt opgebracht door de heffingen -r-
wat de kosten van levensonderhoud deed
stijgen vloeide in verschillende on-
noodige kanalen, nl. in die van het bui
tenland (export tegen zwaar verliesge
vende prijzen, zoodat de vreemdelingen
in hun land onze boter, onze eieren etc.
tegen spotprijzen konden bemachtigen)
in die van de baconzouters, welke in hun
handen wreven van genoegen, in de zak
ken der margarine etc.
Maar die heffingen, waarvan de boer
relatief gesproken, veel te weinig ont
ving, waren een direct ingrijpen in de
belangen van den middenstand, in zijn
debiet, in zijn winst, dus in zijn moei-
zamen strijd om het bestaan.
Is het dan billijk om te zeggen en nog
wel van officieele zijde, dat het vraag
stuk van het groote verschil tusschen
groothandelsprijzen en detailnoteeringen
niet door ingrijpende maatregelen op ’t
gebied der landbouwcrisiswet kan wor
den verbeterd, dat zulk een geste niet
tot vruchtbare resultaten kan leiden 1
WANDELTOCHT.
De wandeltocht SneekBolsward v.v.,
uitgeschreven door de wandelver. Sneek
had bij aankomst in Bolsward niet over
belangstelling te klagen.
Ongeveer 270 deelnemers startten Za
terdagmiddag te half drie in Sneek,
waarna het in flink tempo langs de IJ1-
sterweg over Folsgare, Nijland naar
Bolsward ging. Ongeveer 5 uur arriveer
de de eerste ploeg, waaronder we en
kele Bolswarders opmerkten.
In hotel De Wijnberg alhier was een
half uur verplichte rust, wat oogen-
schijnlijk verschillende dames en heeren
goed van pas kwam. Voor niet-getrain-
de deelnemers en deelneemsters lijkt het
ons niet een gemakkelijke prestatie zoo
ongeveer 28 K.M. op een middag.
Over het algemeen is het tempo voot
de dames iets te vlug, de pas iets te
groot, vooral wanneer men loopt in club
verband.
Voor de beste prestaties in dezen tocht
waren een aantal medailles uitgeloofd,
HENNAARDERADEEL.
WOMMELS, Maart 1936.
In de heden gehouden voltallige ver
gadering van den Raad dezer gemeente,
werd medegedeeld, dat door de Kroon
in beroep niet is goedgekeurd het raads
besluit tot verlaging van het salaris van
den Keuringsveearts, Hoofd van dienst
met tien procent. In handen van B. en
W. ter afdoening werd gesteld een ver
zoek van de Afd. Kubaard van de Chr.
Nationalen Werkmansbond om de be
stratingen in het dorp aldaar te verbe
teren. Afgewezen werd een verzoèk van
IJ. de Jong te Kubaard om een schade
vergoeding van f 20.daar hij door sa
menloop van verschillende omstandig
heden geen bermperceelen heeft kunnen
pachten.
Uitgeloot werden van de leening groot
f37.000.— van 1912 de no.’s 2, 10, 38,
59 en 73 (stukken van f500) en van de
leening groot f32.000.van 1934 de
no.s 11 en 18 (stukken van f 1000.
Aangevuld werd art. 26 van de Alge-
meene Politieverordening om het moge
lijk te maken dat ijscoventers niet zon
der vergunning een standplaats in ne
men.
Aan de besturen der bijzondere scho
len werden voorschotten verleend op de
vergoeding bedoeld in art. 101 der L.O.-
wet en wel voor de lagere scholen maar
80% van f 12.of f9.60 per leerling en
voor de U.L.O. school maar f 11.97 per
leerling.
Voor ^extra hulp aan werkloozen
(Steunverleening B) werd besciiikbaai
goede r en R. Kuipers, commissarissen, werden
in 'de wederom herkozen. In een buitengewone
vacature in de raad van toezicht werd
gekozen de heer J. D. Kamstra.
Besloten werd jonge mannen gedu
rende een zekere tijd in de gelegenheid
te stellen om zonder voorafgaande keu
ring tot het fonds toe te treden.
Het aantal leden bedraagt thans 130*
dat der begunstigers 11.
waarin opgenomen
OFF. FORD DEALER
BOLSWARD - TELEF. 86
E JONG s NIEUWSBLAD
2
Leesgeld fr. p. p. per half jaar 1.50
Buiten de provincie f 2.-; inning 15 ct.
Voor het Buitenland f 7.- per jaar.
Leesgeld per looper 40 ct. p. kwartaal.
3
5
o
