deze bon
uit!!
HAHIEHO BAZAR - m 5
Diplomalie vroeger en nu.
Buitenlandsche Revue.
Wn
I
I
u
0
t
1
1
III. V. A. ÖIERFF
De Bolswardsche Courant en Westergoo
Knip
Belastingzaken
Reparatie
aan alle merken
Automobielen
HOFSTEDE-
Grootzand 18 - SN EEK
Woensdag 22 April 1936
No. 31
Uit den Omtrek
Groote voorraad
Onderdeelen
en Banden
ijllllllffliO
Jiiiiiim^
Stadsnieuws.
1
en
A
f
Ad ver te n ti6 n per regel:
Woensdagsnummer 10 cent.
Zaterdagsnummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Verschijnt Dinsdags-
Vrijdagsavonds.
der hooge diplomatie, een herstel der
onderlinge verhouding steeds mogelijk.
Wat wil dat eigenlijk zeggen, Vol
kenbond? Een vereeniging van Volkeren
met als doel, algemeene belangen te be
vorderen. Een van die algemeene belan
gen is, de als reactie op de groote we
reldoorlog ontstane vredesgedachte.
Stellen we de vraag, hoe heeft het
Volkenbonds instituut aan dit onderdeel
der algemeene belangen beantwoord,
dan moet eerlijk en onomwonden het
antwoord luiden, dat door de leidende
staatslieden uit de tot die Volkenbond
toegetreden landen deze vredesgedachte
Speciale inrichting voor
17
18
18
18
17
18
13
10
8
8
7
7
6
6
5
2
2
4
6
6
7
8
8
1
M.S.C.
F.V.C.
een groot staatsman ook een bekend ju
rist en rechtschapen burger was, een
man van absoluut onbesproken gedrag.
Het leven en vooral het staatkundig
leven gaat z’n gang en zoo is dan ook
in enkele dagen het roer van het schip
van staat overgenomen door Metaxas.
Naast het ministerschap van oorlog, ma
rine en luchtvaart is nu ook buitenland-
sche zaken onder zijn beheer gekomen.
Dat begint bedenkelijk veel op een
dictatuur te' gelijken, misschien voor
Griekenland de eenige weg om nu eens
en voor goed af te rekenen met alle par
tij twisten en partij intriges, waarvan
vooral in den tijd van Venizelos het
Grieksche volk meermalen getuige ge
weest is.
3
4
4
4
3
3
4
2 10
2 10
5 11
stelselmatig is gesaboteerd. Nog nooit
heeft de bewapening een dergelijke
hoogte bereikt, als in de jaren dat de
Volkenbond moest trachten door onder
linge verdragen en verdraagzaamheid de
vrede te dienen.
Maar hoe is het nog mogelijk over ver
dragen te spreken, wanneer de onder-
teekenaars, wanneer ’t hun te pas komt,
een verdrag naar willekeur schenden. De
feiten liggen voor het grijpen. We be
hoeven ze niet meer te noemen. Boven
dien, wat geeft een Volkenbond waarbij
enkele groote mogendheden niet zijn
aangesloten. Verschillende kritieke mo
menten heeft dit instituut dan ook in
den loop der jaren reeds ondergaan.
Maar wat we nu in de laatste weken
beleven is wel het meest funeste voor
de levensduur van den Volkenbond. De
opmarsch van de Italiaansche troepen
in Oost-Afrika en de daardoor voor En
geland lastige situatie in den Soedan
heeft natuurlijk nogmaals geleid tot een
bespreking te Genève.
We zullen ons nog herinneren dat, niet
lang geleden, door Engeland tegenover
Italië gedreigd werd met verscherping
der sanctie’s. Vooral het petroleum em
bargo, zoo is ons meermalen door de
kopstukken uit de Volkenbond voorge
houden, zou voor Italië een dusdanige
uitwerking hebben, dat daarmee de oor
log gestaakt moest worden.
Wie thans onbevooroordeeld de be
sprekingen te Genève gehouden leest en
daaruit zijn conclusie’s trekt, zal het met
ons eens zijn, dat van een verscherping
der sancties geen sprake meer is. Zou
dus de oorlog in Oost-Afrika eindigen op
’n wijze niet in overeenstemming met de
Volkenbondsidee, dan zijn we vast over
tuigd dat daarmee onherroepelijk die
Volkenbond vernietigd is. De houding
van Italië wettigt het vermoeden dat dit
land overtuigd is dat het lot van de Vol
kenbond van deze laatste vuurproef zal
afhangen. Italië, steeds het minst serieu
ze Volkenbondslid, rekent alleen op
eigen kracht en meent dat het ook in
Europa tegen elke aanval bestand is.
Onze tweede vraag: Is-er nog vrede
mogelijk?, is niet minder belangrijk.
In Engeland heeft Baldwin, een der
invloedrijke leiders, deze week dit vraag
stuk besproken. Woordelijk sprak deze
Engelsche staatsman als volgt:
Als Hitler wil, dan zal niets dat En
geland kan doen ongedaan worden
gelaten, en ik geloof dat als hij er
Europa van kan overtuigen, dat hij de
wil tot de vrede heeft, er geen volk
in Europa is, dat niet met hem zou
willen samenwerken. De harten van
alle volkeren van Europa hunkeren
naar de vrede (moeten we hierbij ook
Italië en Rusland rekenen?).
Over de sanctie’s zeide Baldwin dat
de afzijdigheid van Amerika, Duitsch-
land en Japan maakt, dat die oplegging
veel van haar kracht verliest. De be
schaving van Europa gaat met een vol
gende oorlog geheel verloren. Als ooit,
gelijk thans in Oost Afrika, in Europa
gifgas zal worden gebruikt, dan zullen
bij het einde van zulk een oorlog de ver
bitterde volken door afschuw en harts
tocht verteerd, elke regeering van Euro
pa afmaken en dan zal allerwegen een
toestand van anarchie ontstaan als pro
test van de menschheid tegen hun lei
ders.
Wanneer we deze woorden diep in
ons laten doordringen, beseffen we
eenigszins de groote verantwoordelijk
heid die thans rust op de schouders van
de leidende staatslieden.
We hebben voor vandaag wel wat
lang bij dit eene onderwerp stilgestaan,
maar de groote belangrijkheid wettigt
een meer uitgebreide bespreking.
Een onderwerp van geheel andere
strekking is het gangsters bedrijf, zoo-
als we dit speciaal vanuit Amerika ken
nen, de New-Yorksche onderwereld is
van internationale beruchtheid. Niet al
leen Amerika heeft nu de primeur van
het gangster bedrijf. Wat momenteel in
de Fransche hoofdstad zich afspeelt, is
een waardige reconstructie van het Ame-
rikaansche systeem. Maurice Leroy, een
Parijsche journalist, heeft een artikel ge
wijd aan de ontwikkeling van deze naar
K 32ste jaargang
29 47—23
24 39—22
20 52—42
20 45—39
17 32—32
17 44-55
16 48—48
14 33—47
12 28—43
9 28—45
Telefoon 3054
heeft ook steeds voor
radig alle nummers
Injectiespuiten
en -Naalden
Amerika? Nu ja, ze wisten wel, dat
New-York de hoofdstad was, dat men
daar rare, hooge huizen bouwde met een
duizelingwekkend aantal verdiepingen,
ze hadden wel eens gehoord van het
Vrijheidsbeeld, ze wisten, dat velen emi
greerden naar dat land, waar de dollars
op straat moesten liggen voor een ener
giek werker, ze hadden zich een voor
stelling gevormd van den Amerikaan:
vierkant, lomp, in een geruit pak met
een pet op en een kort pijpje in den
breeden mond.maar verder ging hun
kennis niet Dat waren onze grootouders
en ouders.
Nu weet iedereen, wat het „Witte
Huis” is, dat Washington de regeerings-
zetel is, dat Californië zoo’n heerlijk land
is en Chicago het lustoord der misda
digers was; nu weet iedereen, wat een
„gangster” is, wat „speak-easies” waren
wat prohibitie beteekent, nu kent ieder
een Al Capone en John Dillinger, nu zijn
we bekend met New-York alsof we
daar zelf woonden.
Telefoon, telegraaf, vliegtuig, schip,
radio, kabels, alles en alles werkt mee
om den afstand, die ons van het voor
malige Indianenland scheidt, te verklei
nen.
En zóó gaat het niet alleen meer ten
opzichte van Amerika, zoo gaat het met
heel de wereld. We behoeven niet meer
te wachten, totdat avonturiers, terug-
keerende uit verre landen, ons de nieuw
tjes vertellen, die al lang oudbakken zijn
geworden: we schakelen de radio in,
nemen onze krant ter hand en ziet: we
vinden er alles in, wat we van andere
landen moeten weten, nog dienzelfden
dag overgeseind.
Geen wonder, dat grenzen voor ons
geen grenzen meer zijn behalve na
tuurlijk voor den fiscus, die op een reis-
belasting broedt! dat we ons langza
merhand wereldburger gaan voelen, dat
we niet alleen belang stellen in de ge-
zagshandhaving in eigen land, maar dat
de regeering en de regeeringsdaden van
andere landen evenzeer onze belangstel
ling gaan wekken.
Het gevolg was dan ook de zooge
naamde „open diplomat!”, de diploma
tie, dip sterk rekening moet houden met
de internationale, zoowel als de natio
nale meening. Het valt dan ook niet te
verwonderen, dat diplomatieke bijeen
komsten van heden ten dage een zekere
„enscenceering” moeten hebben, willen
zij bij het publiek effect sorteeren. Con
ferenties op een prachtig eiland, plech
tige opening door den koning, buiten-
landsche reizen van verschillende minis
ters, die hun collega’s in andere landen
wenschen te raadplegen, Volkenbonds-
paleizen, ontvangsten, jachtpartijen, al
les fraai in scène gezet voor het foto-
of film-apparaat.
Niet dat vroeger, bij de „geheime di
plomatie”, geen jachtpartijen en ont
vangsten plaats hadden; maar daar ging
het ongedwongen toe, daar behoefde
men niet te vreezen voor het filmtoestel
en slechts uiterst zelden voor de fotogra
fische lens. Daar behoefde men geen
„Stresa” te zoeken, daar confereerde
men niet in een paleis, daar reisde een
minister slechts zelden naar een ander
land. Daar had men de „diplomatieke
koeriers”, de stille, maar nauwgezette
werkers, daar werd geconfereerd in de
woning van een hoogen ambtenaar, daar
werd later niets van bekend gemaakt in
de kranten, had het publiek geen gele
genheid een oordeel te vellen over het
geen gezegd werd en.had men ook
geen fraaie redevoeringen noodig.
Tegenwoordig kan Jan-Publiek zich
aanmatigen een eigen meening te heb
ben over de Locarnokwestie, over de
sancties, enz., een eigen meening en.
eigen critiek! Punt voor punt staat alles
in de kranten met een verkort, doch vol-
VOETBAL C.A.B. I—DE KOOI I
Deze laatste competitie wedstrijd zoo
wel voor C.A.B. als De Kooi kon nog
alleen een verschuiving op de ranglijst
tengevolge hebben en inderdaad is het
onze C.A.B-ers gelukt deze competitie
te besluiten met een zeer goede plaats.
Met de zesde plaats mag men zeker
dubbel tevreden zijn.
De wedstrijd van Zondag werd on
danks het slechte weer door een flink
aantal bezoekers bijgewoond, die voor
al in het eerste deel van goed voetbal
spel genoten. De opstelling van ’t CAB-
elftal was, door het niet meespelen van
de keeper en Schuurmans, iets gewij
zigd. Door de harde wind die dwars
over het veld staat is er weinig balcon-
tröle mogelijk. Overigens wegen in het
eerste kwartier de ploegen volkomen te
gen elkaar op. Langzamerhand begint
er iets meer teekening te komen in het
spel van C.A.B. We zien een goede,
vlugge aanval, maar doelpunten blijven
voorloopig uit. Toch doet het spel van
C.A.B. een zekere meerderheid veron
derstellen en op een onverwacht mo-
VERGADERING
van die raad der gemeente Won-
seradeel op Woensdag 22 April
1936, des namiddags 4'4 uur, ten
gemeentehuize te Witmarsum.
1. Notulen der vergaderingen van 31
Januari en 20 Februari 1936.
2. ^ Ingekomen stukken.
3. ' Mededeelingen.
4. Voorstel van burgemeester en wet
houders tot verlaging van de ver
goeding voor het schoonhouden van
’t gebouw der openbare school voor
gewoon lager en uitgebreid lager
onderwijs te Witmarsum en voor de
bediening der installatie voor cen
trale verwarming in dat gebouw.
(Bijlage no. 30).
5. Alsvoren tot wijziging van de „ver
ordening veldwachters”. (Bijlage no.
31).
doende, uittreksel der gehouden rede
voeringen erbij. Ministers moeten op hun
woorden passen, want heel het volk,
neen: heel de wereld staat gereed om
een verpletterende critiek naar hun
schuldig hoofd te slingeren, als zij iets
zouden beweren, dat niet naar den zin
der menigte was. Zij kunnen, om zoo te
zeggen, geen stap doen, zonder gesig
naleerd te worden.
Beide systemen hebben hun voordeel,
beiden hebben ze hun nadeelen. Het is
veelal niet van voordeel, als een diplo
maat zich bij het bepalen van zijn werk
programma moet spiegelen aan de mee
ning van Jan-Rap-en-zijn-maat. Dikwijls
bereikt de diplomatie het zich gestelde
doel alleen langs omwegen, waarvan de
menigte niets begrijpt, daar zij niet in
gewijd is in alle factoren, die de handel
wijze van den betrokken diplomaat be
palen. Diplomatie is heden ten dage fei
telijk geen diplomatie mee. Daarvoor is
het te openlijk, te recht-door-zee gewor
den. Men stelt elkaar ultimata en het
eenige, dat den diplomaat van den
krijgsman tegenwoordig nog onder
scheidt, is de soepelheid waarmee men
weer retireert, wanneer men in zijn
eischen te ver blijkt te zijn gegaan. Hoe
wel principieel genomen bijv, de schen
ding van het Locarno-pact, die dan toch
door de drie mogendheden, die daarbij
betrokken zijn, officieel geconstateerd is,
tot gevolg zou hebben, dat men had
moeten zeggen: „trek de troepen uit het
Rijnland terug of we verklaren den
oorlog”, weet men aan alle kanten de
mogelijkheid tot onderhandelen nog open
te houden met een soepelheid, die in
geen geval consequent is, maar die toch
het karakter van de ware diplomatie nog
even toont.
Het gevaar van de geheime diploma
tie is natuurlijk, dat een volk, zonder
daarvan iets te beseffen, plotseling in een
situatie kan worden meegesleept, waar
van niemand vermoeden had en waarop
het heelemaal niet ingesteld is, ja
waartegen het zich zeer zeker indien
men alles geweten had, verzet zou heb
ben tot het uiterste. Zoo zijn de oorlogen
vroeger ontstaan, zoo is ook de wereld
oorlog tot stand gekomen: achtqr de
schermen van de geheime diplomatie
werd alles bedisseld, de wereld werd
voor een fait-accompli gesteld en.
men had slechts te volgen!
Tegenwoordig wordt de volkswil dui
delijk genoeg kenbaar gemaakt, hetzij
door geschrift of radio, hetzij door pro-
testvergadering, opstand of revolutie.
Maar wij herhalen: de menigte, die de
beweegredenen, die een diplomaat noop
ten tot een bepaalden maatregel, niet
kent, is meestal onbevoegd tot oor-
deelen en dédrin schuilt het groote ge
vaar van de open diplomatie: de diplo
maten zien zich hun koers, hun werk
programma, voorgeschreven.
De open diplomatie is de steun van de
fascistische landen van Italië en vooral
van Duitschland. De „volkswil’’ is daar
zoogenaamd alles. Ook Rusland
heeft er veel gemak van, hoewel hier de
Roode machthebbers in het Kremlin nog
geenszins alles aan de groote klok han
gen en alle berichten streng censu-
reeren. In de meer liberale landen is er
ook al geen sprake meer van geheime
diplomatie. Alleen Japan heeft zich nog
vrij behoorlijk weten te isoleeren tegen
de belangstelling van de wereld. Veel
berichten over Japansche regeerings-
koers bereiken ons niet. Men kent, onge
veer het streven van Japan, doch de wij
ze, waarop men dit doel tracht te berei
ken, is nog gehuld in duisternis.
OFF. FORD DEALER
BOLSWARD - TELEF. 86
ment laat de De Kooi-keeper een bal
door z’n handen rollen. 10 voor C.A.B.
Regelmatig is C.A.B. nu in de aanval.
Wel forceert De Kooi een corner maar
deze gaat ook al door de wind achter.
Na de uittrap komt de bal bij de rechts
buiten. Deze vlugge speler weet er wel
raad mee, dribbelt alleen door de ver
dediging en met een fijn gericht schot
vergroot C.A.B. z’n voorsprong tot 2—0.
Meerdere aanvallen volgen nu. Ook
De Kooi krijgt nog een corner te nemen,
maar de stand blijft voor de rust gelijk.
Gedurende de rust draait de wind ge
heel en staat nu van doel tot doel, in ’t
voordeel van C.A.B. Eigenaardig zooals
het spel na de rust in elkaar zakte. Geen
enkel oogenblik, ondanks het windvoor-
deel, een serieuze C.A.B.-aanval, bijna
voortdurend zweeft de bal op de C.A.B.-
helft. Het werken van De Kooi wordt
ten slotte met ’n doelpunt beloond, 21.
Hierna komt ook het einde van een
door een veel te veel teruggetrokken
middenlinie matige tweede speelhelft.
D competitiestand is thans:
H’renveen 18
18
18
Black-Boys 18
Alcides
C.A.B.
De Kooy
Roodgeel
Frisia
Steen wyk
Het bankroet van de Volken
bond? Is er nog vrede mo-
gelijk? De Parijsche on
derwereld. Grieksche
staatsmannen.
Voorzichtigheidshalve plaatsen we dit
eerste onderwerp voor onze revue met
een vraagteeken. Hoewel onze persoon
lijke meening reeds voor 90% overtuigd
is van de mislukking van de Volken-
bondsgedachte, maakt de laatste 10%, j
bezien vanuit de onberekenbare kansen Amerikaansch model gevormde"bende.
Hij kwam tot de conclusie dat er in Pa
rijs in het geheel zes van deze groepen
bestaan, die onder elkaar zekere regels
in acht nemen en in het algemeen niet
op eikaars terrein komen. Bij de diverse
schietpartijen die als zuiveringsmaatre-
gel onmisbaar schijnen, blijven de da
ders meestal onbekend. Frappante staal
tjes van de terreur van deze bende weet
deze journalist te vertellen.
Ten slotte nog even naar Griekenland
waar men het laatste jaar niet gelukkig
is met de verantwoordelijke staatslieden.
Kort geleden eerst Kondilis, daarna Ve
nizelos en nu weer Demerdzis, die naast
Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD A Telefoon No. 12
iectestb basta#
SfooJamotiKe pan.
TOM CEDOR EN Z’N BAND
IN „DE DOELE”.
De moeite, die de heer Galama, de
exploitant van de Doele, zich getroost
om ook in Bolsward de nieuwste snuf-
jes op verschillend terrein te lanceeren,
wordt door de Bolswarders niet vol
doende gewaardeerd.
We weten geen andere verklaring te
vinden voor een half volle Doelezaal bij
een uitvoering als gisteravond van Tom
Cedor’s band.
Het tooneel was voor deze gelegen
heid zeer aardig ingericht en orkest
zoowel als solo-nummers waren het be
luisteren meer dan waard. Men mag al
of niet een bewondesaar wezen van de
Jasz-muziek, toegegeven moet worden,
dat dit soort muziek met zijn sterk wis
selende stemming, zijn scherpe con
trasten, toch een bepaalde sfeer weet te
scheppen. Wanneer men de stilte in de
zaal gedurende de verschillende num
mers als graadmeter mogen beschou
wen voor de belangstelling, dan wint
het melodieuze dit in veel grooter per
centage.
Met intense aandacht werd er dan
ook geluisterd. De virtuositeit op de
verschillende instrumenten kwam in die
nummers goed tot hun recht.
De groote verdienste van Tom Ce
dor’s band is d<? rijke afwisseling in ’t
programma, dat op zoo juiste manier de
stemming weet op te kweeken en te be
houden.
WANDELSPORT.
De eerste serie van een drietal toch
ten, uitgeschreven door de wandelclub
„Natuur en Sport”, alhier, is ondanks
slechte weersomstandigheden, uitstekend
geslaagd.
Zaterdagmiddag kwamen er ruim 50
deelnemers aan de start. Het ging over
Hartwerd, Burgwerd en Hichtum. De
weg was op vele plaatsen slecht, maar
allen kwamen toch in de beste conditie
aan de finish.
Zondagmorgen was de deelname
grooter, meer dan 100 wandelaars lie
pen dezelfde route als Zaterdag. Er
werd goed geloopen, waaraan Klaas
Brandenburg met zijn trom en enkele
fluitvirtuozen een groot aandeel hadden.
Na zeven kwartier was de heele groep
binnen de St. Janspoort.
Zondagmiddag liep nog een kleine
groep dames, die ’s morgens verhinderd
waren, dezelfde afstand.
T|T 017 Elke" DONDERDAG
n I 11K Zitting te bolsward
1
ifl
Leesgeld fr. p. p. per half jaar 1.50
Buiten de provincie f 2.-; inning 15 ct.
Voor het Buitenland f7.- per jaar.
Leesgeld per looper 40 ct. p. kwartaal.
I
V. t.
Gesp. Gew, Gel. Verl. pnt.
DE JONG s NIEUWSBLAD
waarin opgenomen
Schild wijk 33 bij de Markt
