Buitenlandsche Revue.
Reparatie
aan alle merken
Automobielen
H. L. STRAAT
Tandarts MOULIJN
De Bolswardsche Courant en Westergoo
III. V. 0. I1IEIFF
Belastingzaken
«T (117 Eiken DO|NDERDAG
K I I I K Zitting te BOLSWARD
OLYMPISCHE UERBROEHERIHO.
Woensdag 19 Augustus 1936
322^ Jaargang
No. 64
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD
n
Groote voorraad
Onderdeelen
en Banden
Advertentlën per regeli
Woensdagsnuinmer 10 cent.
Zaterdagsnummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Giro no. 87926.
Chirurg LEEUWARDEN
heeft de practijk hervat
FRANEKER
heeft de practijk hervat
Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
A Telefoon No. 12
Stadsnieuws.
Uit den Omtrek.
m
2
0
BURGWERD.
:rd
te
na
Speciale inrichting voor
vooral in de Fuga bij lange na niet zulk
een frisch, sterk aansprekend thema be
zit en zoo boeiend is gevarieerd als
deze. Daarom zeer gaarne een herhaling
a.s. Maandag.
De heer H. J. Bakker, solo-fluitist te
Leeuwarden, heeft ons in zijn eerste
nummer: „Andante in C Dur” van Mo
zart het best voldaan. De „Sarabande”
(was die ook van Mozart?) slaagde min
der goed, doordat het samenspel van de
heeren niet geheel vlekkeloos was. De
beide laatste nummers verkregen een te
vlug tempo, zoodat b.v. Bach’s „Sicili
ano” daardoor te lijden had in voor
dracht en cadans. De heer Bakker ont
wikkelt vooral in de lagere tonen een
mooi en nobel geluid; in hoog register
hoorden we nog te veel het eigenaardig
ruischend geluid van het inblazen, wat
aan den klank van het fluitspel geen
goed doet. De heer Alt werd bovendien
zeer gehandicapt door het blijven -hangen
van een toets, een defect, vermoedelijk
ontstaan door de warmte.
UIT DE DIERENWERELD.
Als een zeldzaamheid uit de dieren
wereld werd ons medegedeeld dat een
kuiken van 4 maanden oud, eigen aan
den heer G. v. d. Zee Johz., reeds heden
haar eerste ei legde.
15 Augustus 1936.
Den geheelen dag zweefden hoofdza
kelijk langs de zuidkant van Makkum,
groote zwermen muggen, welke in zulke
dichte drommen zich voortbewogen, .lat
het op eenigen afstand scheen of het
zware rookpluimen uit een fabrieks
schoorsteen of onweerswolken waren.
Des avonds tegen zonsondergang, ter
wijl het aan de westerkimmen zeer helder
en zichtbaar was, zag men, wel tot aan
Komwerderzand, de muggenwolken in
stijgende of dalende beweging, boven de
uitgestrekte Makkumer Waard, met de
wind meedrijven. Als een eentonige mu
ziek hoorde men overal het muggenge-
gons en kon men waarnemen dat er on
derscheidene soorten van deze tweevleu-
gelige insecten vertegenwoordigd waren.
De entomologie beweert, dat er wel dui
zend soorten langbeenige muggen in
Europa zijn en dat er meer dan 15000
soorten van insecten bekend zijn, het
geen wij niet kunnen bevestigen of be
twisten: wel weten we dat we voor de
afsluiting van de Zuiderzee nog nimmer
zulke muggenzwermen hebben kunnen
waarnemen.
te
r te
)ng
ser
t
MAKKUM.
Toeren, toeren. Ook op de Herv.
Vrouwenvereeniging ,,’t Mosterdzaadje’’
alhier, is de latijnsche uitdrukking „To-
tus in Illis” (zij denken aan niets anders)
blijkbaar van toepassing totdat op 13
Aug. j.l. de dag was aangebroken, dat
ze per autobus van Makkum even een
kijkje zouden nemen te Apeldoorn en
Omstreken. Zelfs vrouwen van tusschen
60 en 70 jaar waren van de partij. Ze
wisten dat het eindpunt van de reis niet
om de hoek van de deur lag en daarom
vertrokken ze ’s morgens ongeveer 6 uur,
benijd en beklaagd door velen van hun
seksegenooten.
’s Avonds elf uur toen sommige van
hun respectieve mannen reeds alng op de
uitkijk hadden gestaan, kwam men wel
voidaan terug van de lange tocht.
Vol lof over het mooie reisje en over
de tactvolle chauffeur de heer Tj. de
Vries, lag men spoedig in Morpheus ar
men te droomen van wat men op die dag
had beleefd.
30
te
rre
kje
te
it-
Verschijnt DINSDAGS- en
VRIJDAGSAVONDS.
Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f2.-; inn. 15 ct.
Voor het Buitenland f 7.- per jaar.
Leesg. p. looper 40 ct. p.. kwartaal.
de Olympische kampioenen te huldigen.
Ook weer iemand, 'die aangestoken is
door de Olympische koorts, hooren we
een der lezers zeggen. Neen, geachte
vriend, zoo is het niet. Elke overdrijving
is schadelijk en incidenten zooals zich bij
deze Olympische Spelen met de voet
balsport hebben voorgedaan, brengen de
goede sportgedachte niet vooruit, maar
we moeten en mogen niet generaliseeren.
Onze tijd is nu eenmaal anders. Door
deze mooie Olympische overwinningen
wordt weer eens de aandacht op ons
kleine landje gevestigd en die reclame is
nooit schadelijk. Vermelden we ten slotte
nog iets over de sluitingsplechtigheid die
j.l. Zondag te 19.20 uur gehouden is.
Veel muziek, veel vlagvertoon, toe
spraken, klokgelui, saluutschoten, enz.
enz. Wanneer deze sluitingsplechtigheid
evenredig is aan de opening van de
Olympische Spelen is het ongetwijfeld ’n
imposant gezicht, geworden. Zoo is dan
deze Olympiade weer geëindigd, over 4
jaar wacht ons een nieuwe in Japan.
Geheel tegenovergesteld aan de druk
te die van een Olympiade uitgaat, is de
rust die er heerscht rondom het groote
schaaktoumooi te Nottingham. Bijna alle
grootmeesters ter wereld zijn hier ver-
eenigd. Namen als Botwinnik, Aljechin,
Florr Fine en meer anderen zeggen U
reeds, dat hier een buitengewoon inter
nationaal gezelschap bijeen is. Onze
landgenoot Dr. Euwe is natuurlijk ook
van de partij en tot nu toe, dat is de 5de
partij, zijn ze allen nog door hem ge
wonnen. Dat geeft dus een zeer goede
kans dat onze wereldkampioen schaken
op dit internationaal toumooi niet alleen
een goed figuur zal slaan, maar de mo
gelijkheid geenszins uitgesloten is, dat
de hoogste onderscheiding naast het we
reldkampioenschap behaald kan worden.
Misschien een beetje minder luidruchtig,
maar daarom niet minder hartelijk ge
meend, zullen we ons over dit eventueel
succes verheugen.
dv
ng
dv
a.
er
is.
de
ik.
48
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
15
10
0
>6
7
15
6
2
1
0
0
zéker weten wij, dat menigeen, dat zéér -
velen zelfs uit die 50 landen een beetje,
weemoedig terugdenken aan de jaren
dat Olympische Spelen nog géén mon
stermeeting was met propaganda doel
einden, maar een sportfeest, waar niet
misplaatst chauvinisme, maar de ware
verbroedering hoogtij vierde.
GESLAAGD.
Onze stadgenoot de heer D. Huisman
slaagde te ’s-Gravenhage voor de acte
midd. nijv. onderwijs N. E. (schilderen).
De internationale toestand.
Spanje op den tweesprong.
De Olympische Spelen.
Het schaaldotirnooi te Notting
ham.
Een nieuwe puzzle voor de internatio
nale politiek is het non-interventie-voor-
stel inzake levering van oorlogsmateriaal
aan de zich uitmoordende Spanjaarden.
Non interventie beteekent, vrij vertaald,
zich met die toestand in Spanje niet te
bemoeien, wat dan ook gezien de twee
spalt onder de Spanjaarden zelve de
meest practische politiek is, maar daar
staat aan den anderen kant in de ver
schillende Europeesche Staten de mach
tige industrie van vernielings-werktui-
gen, die in de burgeroorlog in Spanje
een handelsobject ziet, waaraan te ver
dienen valt.
Italië en Duitschland hadden reeds
eenige weken geleden aan de opstande
lingen in Spanje vliegtuigen geleverd en
nu heeft ook Engeland gezorgd voor een
aandeel in deze leverantie. Voor hen, die
mochten veronderstellen dat er dus alleen
sympathie bestaat voor de opstandelin
gen in Spanje die met deze Italiaansche,
Duitsche en Engelsche hulp in staat ge
steld worden heel wat meer langenooten
te vermoorden, kunnen we de geruststel
lende mededeeling neerschrijven, dat
Frankrijk en Rusland weer zorgen voor
bewapening van de andere groep.
Zoo is rond -deze Spaansche burger
oorlog een zeer gevaarlijke internationale
sfeer geschapen, die werkelijk ernstige
bezorgdheid wekt.
Dat de Europeesche vrede in ernstig
gevaar verkeert, mogen we concludeeren
uit enkele redevoeringen van terzake
kundige mannen.
In een rede tot de afgevaardigden der
Katholieke actie heeft de Paus gezegd:
„God alleen, die alles ziet en aan alles
denkt, kan iets goed doen voortkomen
uit den chaos van menschelijke en dik
wijls zelfs onmenschelijke ideeën, woor
den en zaken”, en hij voegde hieraan
toe, dat hij nog nooit zulke droevige me-
dedeelingen had ontvangen als de laatste
tijden over hetgeen gebeurt en dreigt te
gebeuren in verschillende deelen der we
reld. Nog nooit heeft hij zoozeer de be
hoefte gehad aan den bijstand der gebe
den als in deze dagen.
En de tweede meening van President
Roosevelt.
De Europeesche vrede is een belang
rijke aangelegenheid. Ons volk kan zich
niet afzijdig houden van de problemen
en quaesties, welke, ofschoon zij aan de
andere zijde der grenzen bestaan, in de
toekomst op de Vereenigde Staten een
invloed van vitaal belang kunnen oefenen
en waarschijnlijk zullen oefenen.
Ik ben meer ongerust ten aanzien van
de internationale situatie, dan ten op
zichte van onzen binnenlandschen toe
stand.
Als tweede onderwerp staat genoteerd
„Spanje op den tweesprong”.
We bedoelen daarmee: wie zal het uit
eindelijk winnen? de opstandigen, de z.g.
witte, of de bestaande regeering, de laat
ste in meer socialistische geest begon
nen, maar langzamerhand overhellende
naar het anarchisme, of de eerste meer
monarchistisch aangelegd, bijna zouden
we willen zeggen: wat meer conserva
tief.
Hoe de uitslag van deze burgerkrijg
zal worden? Het is moeilijk daarover ’n
oordeel te geven. Voorzoover evenwel
uit de zeer tegenstrijdige berichten valt
op te maken, stijgen de kansen voor de
opstandelingen, niet het minst door de
vliegtuig- en ook wel andere hulp door
de bovengenoemde mogendheden aan
deze groep verleend.
De belangstelling voor deze binnen-
landsche Spaansche kwestie is in de
laatste weken heel wat getemperd door
de Olympische Spelen in Berlijn.
Nu, we kunnen voor wat Nederland
betreft, tevreden zijn. Zes gouden me
dailles is zeker meer dan we ooit gehoopt
hadden en is hoofdzakelijk te danken, aan
het kranige werk van onze zwemsters.
Dat zal me een spontane huldiging
worden, wanneer deze zwemsters weer
te Rotterdam zullen arriveeren. Dan zal
weer voor een oogenblik die nationale
schuchterheid terzijde worden geschoven
om een spontane uiting van geestdrift
15 Augustus 1930.
Hedenmorgen geraakte het zoontje
Theo van den heer M. Gerritsma alhier
in het diepe scheepsvaarwater.
De heer B. Bouma, die gekleed te wa
ter sprong, wist de kleine drenkeling
zoo lang boven water te houden, totdat
de heer Boorsma met een bootje hulp
kwam verleenen, en alles weer op het
droge bracht.
De kleine, die al reeds bewusteloos
was, kon worden bijgebracht en maakt
het thans goed.
POSTDUIVENNIEUWS.
Zondag j.l. hield de P. V. „De Lucht
post” alhier haar laatste wedvlucht van
jonge vogels vanuit Maastricht, afstand
246 K.M.
Om 7 uur werden de vogels gelost
met Zuidoosten wind en heldere lucht
Daar de wind te Bolsward meer Noor
delijk was, zelfs soms eenlg westelijk
en de lucht nogal scherp, werden de
vogels dan ook niet vroeg verwacht.
De eerste vogel bereikte haar hok
11.50.59 eigenaar Th. de Jong. De eer
ste 6 7 vogels vielen nogal snel opel-
kaar doch later vielen ze niet zoo vlug
achter elkaar.
De uitslag is als volgt:
Th. de Jong 1, 2, 11 en 21.
D. Ruiter 3, 12 en 15.
H. Veltman 4, 5, 9 en 20.
D. Houben 6 en 14.
Gerritsma 7, 13, 16 en 17.
H. Postma 8 en 10.
H. Foekema 18 en 19.
Het navlucht programma oud en jong
is uitgesteld tot 13 Sept. a.s.
PROGRAMMA van het PARKCONCERT
op aa. Donderdagavond van 8-9
uur, te geven door de Chr.
Zangvereen. „De Lofstem”
(dir. Tjitte Faber).
Aanbidding.
Door heel den nacht
Lofzang.
Achter Hem aan.
Dankbaarheid.
Zonsondergang.
Avondstemming.
Vesperkoor.
5
waarin opgenomen
HARLINGEN.
BIJZONDERHEDEN OVER DE
V. V. V.-WEEK.
In stad en omgeving begint thans de
belangstelling voor de V. V. V.-Week
van 31 Augustus tot en met 5 Sept, te
leven. Voor bijna ieder winkelraam hangt
wel een plaat hetzij van het Openlucht
spel, van de V. V. V.-week of van de
Ballonwedstrijd. Ook platen van de Paar
denrennen en van de Wandeltochten van
„De Harl. Tippelaars” worden op ruime
schaal verspreid. Verder heeft de V. V. V.
op de drukste punten van de stad recla-
me-zuilen laten plaatsen, die een fleurige
en feestelijke indruk geven. Met de op
bouw van het Openluchttheater op het
Kaatsterrein is reeds een aanvang ge
maakt, terwijl men ook reeds bezig is
met de feestverlichting van de Kleine
Voorstraat. Zoo komt er dus langzamer
hand reeds eenige teekening in de voor
bereidingen.
Over de diverse festiviteiten komen
ook zoo voor en na meerdere bijzonder
heden los. Het programma, dat de Leeu
warder zwemclub „De Groote Wielen”
in de Nieuwe Willemshaven zal demon-
streeren bestaat bijv, uit diverse zwem
slagen, trickwimming, estafettes, schoon-
sp ringen en zoo mogelijk een demonstra
tie waterpolo. De flarlinger Watersport-
vereeniging zal dienzelfden middag
wedstrijden voor opduwers en kano’s
organiseeren.
De windhondenrennen zullen des Vrij
dags plaats hebben, evenals de paarden
rennen vermoedelijk op de Noorderzee-
dijk. Men krijgt vlakke-baan-rennen te
zien en rennen met hindernissen. Voorts
bevat het programma een ren voor af
gevallen honden en een ren voor de fa
vorieten. De eigenaars van de deelne
mende honden moeten lid zijn van de N-
Nederl. Windhondenrenvereeniging. Er
zijn voor deze rennen reeds ongeveer 30
honden ingeschreven.
Het bestuur van het Openluchtspel
In Peru’s hoofdstad worden de ruiten
van het Duitsche gezantschap ingegooid
omdat Peru een gewonnen wedstrijd
moet overspelen.in Berlijn trapt een
Italiaansch voetballer ten overstaan van
40.000 toeschouwers een Amerikaan in
de buik en Holland’s kranten staan vol
over een wielrenner die zich voor 50 gul
den de gouden medaille en lauwerkrans
kocht.
Nog geen twee weken geleden zwoe
ren de deelnemers van vijftig landen
plechtig den Olympischen eed. Met den
vlag van hun vaderland in de hand
zwoeren zij ten overstaan van de geheele
wereld te zullen strijden als eerlijke lie
den voor de eer van de sport en hun
vaderland. Plechtig klonken toen de
woorden van de Coubertin: De Olympi
sche Spelen zijn er om aan deel te nemen,
niet om te overwinnen alleen.
De droevige gevallen, die wij boven
noemden, staan niet alleen. Het zijn
slechts incidenten, zal men zeggen, zij
bewijzen niets. Inderdaad: bewijzen
doen zij niets, maar het zijn symptonen.
Symptonen van een mentaliteit, die lang
zamerhand de overhand krijgt in de
Olympische Spelen en.in de wereld.
Een mentaliteit, die het schoone ideaal
van het hoogtepunt van elke Olympiade:
de eerlijke strijd, de broederschap tus
schen de Volkeren, neutraliseert. Over
vleugelt zelfs. Dat is de mentaliteit van
het valsche chauvinisme, van het opge-
zwieptë nationalisme, waarbij de waar-
deering voor de andere natie plaats
maakt voor het tegendeel.
Men begrijpe ons goed. Dat wij allen
ons oprecht verheugen over de presta
ties van Osendarp of Rie Mastenbroek, is
niet af te keuren. Stellig niet. En dat wij
allen het moment mee doorleven als on
ze nationale vlag omhoog gaat aan de
middelste mast en ons mooie volkslied
plechtig over het stadion daalt.dAt
is normaal. Wie dót niet meevoelt mist
iets heel belangrijks. Maar nemen wij
het Owens kwalijk, dat hij sneller was
dan Osendarp, en dat, ondanks het feit,
dat hij „maar een neger’’ is? Of zijn wij
boos, dat Brasser in de tienkamp vijfde
werd en er niet voor zorgde, dat
onze driekleur een extra keertje aan de
mast wapperde? Néén, en wie wel zoo
denkt, die mist iets nog belangrijkers.
Die mist sportiviteit, die mist wAre va-i
derlandsliefde.
En toch zijn er in Berlijn die zoo den-l
ken. En steeds meer overvleugelthun
geest de ware Olympische gedachte. Op
dit punt zijn de Olympische spelen een
degeneratieproces aangevangen. „Wie
der zwei Goldmedaillen” is de haedling
waarmede de Duitsche kranten over de
geheele breedte van hun voorpagina, ver
schijnen. Maar moest er eigenlijk in die
zelfde reuzenletters niet staan: „Weet
een dag van schoone sport en broeder
lijke strijd”?
Het Duitsche Rijk beoogde met de
reusachtige organisatie van de Xle
Olympische Spelen drie dingen. Ten eer
ste het binnenvloeien van buitenlandsche
deviezen ten gevolge van het groote aan
tal vreemdelingen uit de geheele wereld
die naar Duitschland zijn gekomen om
het grootsch gebeuren te aanschouwen.
Ten tweede een versterking van macht
en aanzien tegenover ’t buitenland: t.o.v.
den Duitscher zelf.
Deze twee punten zijn geslaagd!
Maar of het derde punt: de versterking
van aanzien en macht, de propaganda
voor de nieuwe geest In het Derde Rijk
ten opzichte van de bezoekers uit Vijftig
landen, t.o.v. de rest van de wereld, o!
dAt punt voor honderd procent is ge
slaagd? Wij durven het niet volmondig
te beamen. Zeker, de organisatie is
grootsch is „tadellos, Is fabelhaft”. De
treinen loopen op tijd en iedereen is be
leefd. Maar of die mentaliteit van „wie
der zwei Goldmedaillen” door ieder is
gewaardeerd, dat gelooven wij niet En
OFF. FORD DEALER
BOLSWARD - TELEF. 86
ZWEMSCHOOL.
De temperatuur van het water is he
den 22 graden.
6e ORGELCONCERT.
Na een indrukwekkende opening met
’t machtige koraal „Wachet auf”( wat ’n
stoere, geweldige melodiel) volgde de
inderdaad hoogst interessante bewerking
van Bach, die de meester ook in zijn
140ste Cantate heeft aangewend.
In de Peters-editie staan de' drie no
tenbalken genoteerd in respectievelijk
Alt-, Tenor- en Bassleutel; voor den
leek onuitvoerbaar, en we vragen ons
af, waarom deze prachtige Choralvor-
spiele niet in een thans meer gangbaar
notenschrift konden worden overgezet,
zoodat ook dilettanten er zich eens aan
kunnen wagen. Of is het misschien
juist dAArom maar liever onveranderd
gelaten.
Mendelssohn’s 3e Orgelsonate, waar
van de uitvoerige toelichting op het
programma stellig zeer velen aan zich
verplicht heeft, trof in uitvoering en
klankschakeering bijzonderlijk in het
Andante, met zijn troostvolle, zangrijke
melodie. Maar het meest werden wij toch
geboeid door Bach’s fonkelende „Tocca
ta e Fuga a-moll” aan het slot van het
programma; dit stuk éénmaal te hooren,
is echter niet genoeg; het is ons bekend,
dat van verschillende zijden bij den heef
Alt op een herhaling zal worden aange
drongen; welnu, mag zulks dan den
eerstvolgenden keer op de a.s. Maandag
tegemoet gezien worden? Het stuk is
waarlijk grandioos en daarbij van een
geluidsvolume, die het voor den hoorder
raadzaam maakt, zijn plaats op eenigen
Afstand van het orgel te kiezen. Naar ons
gevoelen, wint deze „Toccata in a-moll”
het verreweg in schoonheid van Bach’s
beroemde „Toccata in d-moll”, die
WITMARSUM.
17 Augustus 1936.
Verleden Zaterdag vierde de Zeer
Eerw. Pater L. H. Borst Pauwels, Prior
van het Augustijnen klooster alhier, Zijn
zilveren priesterfeest
Om 11 uur droeg de jubilaris in de
Parochiekerk een plechtige H. Mis op,
met assistentie van zijn broer Pater H.
Borst Pauwels S- J. uit Groningen, 'die
de feestpreek hield en de Pastoor der
Parochie Pater M. Agasi O. E. S. A
De Gregoriaansche zang werd ver
zorgd door ’t Fraterskoor. Daarna werd
in het Vereen.gebouw der Parochie ge
legenheid gegeven tot gelukwenschen,
Hiervan werd druk gebruik gemaakt
Als hoofdgeschenk werd een altaar-
kruis aangeboden van brons voor de
kloosterkapel. Door de Fraters werd een
cantate van J. A S. van Schaick uitge
voerd, waarna een van hen een keurige
toespraak hield. Vervolgens bracht de
H. J. V. enkele liederen ten gehoore; na
de receptie werd de feestdag in besloten
kring voortgezet.
Van hun belangstelling gaven blijk o.a.
de HoogEerw. Heer Deken van Galkom
uit Sneek, de WelEd. Oestr. Heer Bur
gemeester van Wonseradeel en meerdere
geestelijken en officieele persoonlijkhe
den.
Schildwijk 33 bij de Markt
DE JONG s NIEUWSBLAD
i
♦-