Biiitenlandsclie Revue.
De Bolswardsche Courant en Westergoo
IV. U. 0. IVERFF
Reparatie
aan alle merken
Automobielen
Stadsnieuws.
32^ Jaargang
Woensdag 2 September 1936
No. 68
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD
Groote voorraad
Onderdeelen
en Banden
/TEKEIN
Officieel orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
A Telefoon No. 12
190.
190.
17.
Speciale inrichting voor
86.
115.
60.
75.
170.
205.
214.
11.
211.
128.
166.
174.
194.
234.
21.
45.
49.
88.
3.
19.
Verschijnt DINSDAGS- en
VRIJDAGSAVONDS.
Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f2.-; inn. 15 ct.
Voor het Buitenland f7- per jaar.
Leesg. p. looper 40 ct. p. kwartaal.
O. D. Mol.
Hielke Postma.
Veltman.
L. Bleeker.
J. Molenaar.
S. Kingma.
4de prijzen:
O. van der Zee.
P. Vos.
LEDENKAATSPARTIJ KAATSVER
„BOLSWARD”.
De uitslag van de j.l. Zondag gehou
den ledenkaatspartij is als volgt
Ouderen 8 parturen. 1ste prijs: P. Hib-
ma, I. Roukema en J. van Spanning; 2e
B. Wolthuizen, F. van den Berg en S.
Visser.
Middenklasse, 18 parturen: le prijs,
C. de Way, S. Bosma en K. Feenstra;
2e Sj. Nota, M. Bijlsma en H. Visser;
3e A. Nieuwenhuis, J. de Jong en J.
Eekma.
Jongens, 7 parturen: le prijs A. Zoet
hout, W. Nota en J. -Stormer; 2e B.
Rijpma, K. Nieuwenhuis en F. de Wit
135.
161.
250.
44.
103.
22.
145.
175.
179.
183.
215.
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.
CRISISCOMITé BOLSWARD en COM
MISSIE „VOOR BIJZONDERE
NOODEN.”
Nu het Nationaal Crisis-Comité over
het geheele land werd opgeheven, is ook
het Plaatselijk Crisis-Comité Bolsward in
de maand Juli, officieel ten Stadhuize
door den heer Burgemeester ontbonden.
Zijn Edelachtb. bracht hartelijk dank aan
alle leden voor de loewijding, waarmede
het vele werk dooi het Comité werd ver
richt. Om eenig inzicht te geven van de
werkzaamheden in 1935, volgen hieron
der enkele cijfers.
Zooals men weet, bestond het comité
uit 2 afdeelingen, n.l. le Comité B. voor
aanvullende steun in natura aan werke-
loozen en 2e Comité A voor steunverle
ning aan noodlijdende middenstanders.
Voor Comité B werd in 1935 aan sub
sidie ontvangen van de gemeente Bols
ward f 277.20. Het Rijk stelde f 1042.80
beschikbaar. In totaal bedroegen de ont
vangsten van Comité B f 1320.
Er kwamen 320 aanvragen binnen,
waarvan er 227 werden geholpen. In de
stad werd voor ongeveer f 1320 aan goe-
BALDADIGHEID IN DE ZWEMSCHOOL
Wij waren Zondagmiddag getuige van
ergerlijke baldadigheid in de Zwem
school.
Op een verschrikkelijke wijze viert
daar de jeugd haar vernielzucht.
Het gaas van de demonstratieauto was
stuk getrapt, een plank van de bank
bleek losgerukt, zoo ook ’t prikkeldraad
van de schuttingen.
Herhaaldelijk wordt op het dak heen
en weer gehold, terwijl wij van de erger
lijke vervuiling maar zullen zwijgen.
Om de kroon op hun werk te zetten
werd ten slotte nog een koe van den
heer de Jong door een der sloten ge
jaagd.
Van bevoegde zijde werd ons verteld,
dat dit bijna elke Zondagmiddag ge
schiedt.
Het is te hopen, dat de politie door
streng optreden aan dit vandalisme
spoedig een einde maakt.
Advertentlön per regels
Woensdagsnummer 10 cent.
Zaterdagsnummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Giro no. 87926.
ZWEMSCHOOL BOLSWARD.
Zeer tot tevredenheid van het bestuur
van de zwemschool over de groote be
langstelling van de zijde der ouders, fa
milie en kennissen had j.l. Zaterdagmid
dag 3 en 5 uur weder het diploma-
zwemmen van heeren en dames, leden
van onze Bad- en Zweminrichting plaats,
waaraan in geheel 64 personen deelna
men.
Onze inrichting staat dan ook vooraan
wat aangaat het aantal candidaten dat
jaarlijks onder de bekwame leiding van
onzen badmeester voor de eischen van
het diploma-zwemmen worden opgeleid.
Een overzicht geeft aan, dat nu tij
dens het 13-jarig bestaan onzer inrich
ting meer dan aan 1000 leden het zwem
diploma is uitgereikt.
Van de heeren slaagden met lof: Tho
mas Hendrik van der Meulen, Otto Her
manns Zelle, Jan Jacob Leendertse, Sie-
bren van der Veen, Hans Alma en Frede-
rik de Wit, verder Hotse Zijsling, Albert
Foekema, Koendert Eekma, Johan Mul
der, Ruurd Adema, Baend van Dalen,
Willem Brandenburg, Elbertus Meinen,
Piet Kramer, Keimpe van Wieren, Theo
Laagland, Hubertus Zijlstra, Wiebren
Bootsma, Douwe van der Zee, Henki
Gaarman en Otto Gaarman.
Van de dames ontvingen het diploma
met lof: Jantje Draaisma, Aukje Knorr,
Martha Westerbrink, Geertje Visser, Jan-
nie Haitsma, Jessie Haitsma, Akke de
Boer, Hinke Idsinga, Grietje Zelle, Mien-
tje Hazenberg, Antje Burghgraef, Feikje
de Vries, Geertje Lammertsma, Annie
Bakker, Henny Laagland, Hetty Alma,
Wilhelmina Wouters, Annie Velllenga,
Mej. F. Nettinga en Mej. J. Jorritsma-
Couperus; tevens: Gerrie van der Pol
7 j., Tinie Klom, Willemke Sitenga,
Botje Breeuws.ma, Sjaantje den Teuling,
Geesje Ypenga, Julia Gerritsma, Lucia
Foekema, Janna Huitema, Sissie van der
Meer, Hilly Kuperus, Alie Keilman, An
nie de Groot, Jeltje Wiersma, Nelly Leen
dertse, Sientje Timmer, Annie Dekker en
de dames G. Zantman, G. Zantman, S.
Dijkstra, S. Noordhuis en A Bijlsma-de
Jong.
Aan de prachtige zwembewegingen
der dames was het te zien dat deze de
ontvangen lessen zeer ter harte hadden
genomen, waardoor velen dezer ook aan
spraak konden maken op het diploma
met lof.
Doordat de heeren minder aan goede
lessen gevolg geven en meer een eigen
zwemslag aanwenden, blijkt hun zwem
men steeds ten achter te staan bij dat
der dames.
K. de Wit.
Theod. Kuipers.
D. Rienstra.
Johs. van der Schaaf.
A Heslinga.
A. Postma.
Wed. Adema.
J. Clifford.
J. van der Schaaf.
S. Hofstra.
J. van der Schaaf.
Publieksprijs:
J. de Vries.
Bouquetprijs:
Mevr, van Gosliga-Faber.
Prijs, uitgeloofd door de fa. de
Bruin voor de mooiste Begonia
(geen prijswinnaar)
201. Wed. A. Adema.
Prijs, voor de mooiste Fuchsia
(geen prijswinnaar) uitgeloofd
door den heer Hazenberg:
210. Wed. Tijnsma.
kelijke Fransche poëzie; wat zit er in
deze muziek toch een stemming, een
bijzondere sfeer 1
Het machtig en diep orgaan van Doe
Haasdij k vertolkte ons een 4-tal liede
ren, die bij deze gelegenheid al bij uit
stek pasten. Dat we bij dit omvangrijk
stemmateriaal het meest genoten heb
ben van HSndel’s beroemde Arioso:
„Dank sei dir Herr” ligt voor de hand.
Als er één muziekstuk bestaat, dat wel
haast voor Doe Haasdijk’s geluid ge
schreven schijnt, dan is het wel dit. Het
was overweldigend mooi; we hoorden
het orgel daarbij begeleiden met volle
bezetting der grondstemmen, zoodat
daaruit is af te leiden welk ’n kracht
deze schoone stem ontwikkelen kan.
Na dit Arioso trofons „Der Vaadren
land” van Paardekoper en „Vrouwe van
Nederland” van Arn. Spoel. Daarente
gen viel ons Paardekoper’s compositie
„Vrede” niet mee. We hadden dit lied
nooit eerder gehoord en konden aan
deze muziek niet zoo ineens houvast
krijgen. Laten we hopen het nog eens
weer te mogen hooren.
De Fantasie-variatie’s op het „Wien
Neerlandsch bloed” van Sam. de Lange
(zeker een van diens jeugdwerken)
konden als compositie maar juist door
den beugel voor slotnummer van een
gelegenheidsconcert; veel zaaks was
het niet.
DE FLORALIADAG.
Het bezoek aan de bloemententoon
stelling op Vrijdag was weer bijzonder
groot. Verschillende aardige bloemstuk
ken, bouquetten waren ingezonden,
waarbij ons opviel het bloemstuk, inge
zonden door bloemisterij Brinksma al
hier, een keurig stukje werk.
De feestavond was, zooals we dat ge
woon zijn, gezellig en amusant. Het Ste
delijk Muziekkorps verleende zijn ge
waardeerde medewerking, terwijl enkele
andere attracties ten zeerste gewaar
deerd werden.
In dit verband mogen we niet onver
meld laten de leuke interessante filmpjes
opgenomen en verzorgd door de heeren
Directeuren van de Philanthroop.
Dat deze filmpjes van het echte Bols-
wardsche stadsleven zeer in den smaak
vielen, bewees het spontane applaus.
Een woord van hartelijken dank hier
voor en tevens aan de muziek gebracht,
was zeer zeker verdiend.
De prijzen werden meestal op humo
ristische wijze uitgereikt. Het Floraliabe-
stuur kan met genoegen op deze feest
dag terugzien.
De toekenning der prijzen is als volgt:
1ste prijzen.
J. de Vries, Eerebeker, met de
meeste punten, n.l. 28.
R. Piekema.
W. Muizelaar.
J. Dijkstra.
L. Mol.
J. Kijlman.
G. Stellingwerf.
J. Draaisma.
52. S. Bangma.
A van Kouteren.
2de prijzen:
A. de Jong.
Idsinga.
A. Frankena.
W. Adema.
H. Runia.
R. Nieuwenhuis.
Jan Peters.
3de prijlen:
W. de Jong.
B. de Jong.
O. Dijkstra.
J. van Dalen.
26. Joh. Conradi.
138.
167.
192.
207.
15.
79.
deren (alleen voor comité B) gekocht,
zooals, lakens, sloopen, werkjassen, fla
nel, schoenen, kinderkleeren enz., in to
taal 1201 stuks.
Voor Comité A werden er 254 aanvra
gen ingediend, waarvan er 228 werden
gesteund. In de Stad werd voor f420.37
aan goederen gekocht, in totaal 254. st.
Het N.C.C. te Den Haag zond nog
voor f 355.77 aan goederen, welke ook
werden uitgedeeljd. In totaal werd ej
door Comité A aan 149 personen goede-
den verstrekt voor de som van f 776.14.
Financieele steun werd verleend voor
een totaal bedrag van f 3845.25. Hiervan
stelde het N.C.C. f 1677.50 beschikbaar;
in Bolsward werd f 2167.73 bijeenge
bracht door collectes, bazar, concert,
speldjesverkoop, enz. en voorts nog door
giften van particuliere zijde. Totaal werd
door Comité A aan goederen en finan-
ciaele steun uitgekeerd de som van
f4621.39.
Hieronder volgt nog een korte samen
vatting van de door beide comité’s ver
leende steun: In totaal werden er 455
aanvragen geaccepteerd tot ’n gezamen
lijk bedrag van f5941.39. Wat de steun-
verleening van Comité A betreft, was hef
verschaffen van geldmiddelen alleen niet
voldoende; in vele gevallen moest er ad
vies worden gegeven en met raad en
daad worden bijgestaan. Vaak moest er
reorganisatie of saneering plaats hebben
ter voorkoming van faillissement of
moesten er mogelijkheden gezocht wor
den tot instandhouding van het bedrijf.
Wanneer men in aanmerking neemt, dat
er meerendeels slechts kleine geldsom
men ter beschikking waren, kan men
zich eenigszins een voorstelling maken
van het vele werk verbonden aan admi
nistratie en onderzoek.
De burgemeester was dan ook van
meening, als blijk van waardeering, niet
beter te kunnen doen, dan alle leden van
het Comité te verzoeken zitting te willen
nemen in de nieuwe op te richten com
missie resorteerende onder het Nationaal
Fonds voor Bijzondere Nooden.
Het Voorloopig Comité
Bolsward.
scheepsche nationaal politieke uitgave”
die het levensrecht van de natie eisdht,
vergen aanzienlijke bedragen. Dit kan
slechts door belastingverhooging worden
bereikt. Er is vooral naar gestreefd,
nieuwe lasten zoodanig op te leggen, dat
zij sociaal gerechtvaardigd en econo
misch doelmatig zouden zijn.
We hebben boven met enkele woorden
gesproken over het communisme in Rus
land. In verband met het groote proces
in Moskou waar Zinovjef en zijn vijftien
bondgenooten ter dood veroordeeld zijn,
heeft men van verschillende zijden de
vraag opgeworpen: Wat is er van hei
Communisme van Lenin overgebleven?
De leuze: dood aan de moordenaars van
Kirov, is niets anders dan een afrekening
met de leden van de oudere garde. De
directe en indirecte medewerkers van
Lenin. Voor wie regelmatig de ontwikke
ling van de Russische toestanden volgt,
was het zichtbaar, dat zich onder leiding
van Stalin een geheel ander systeem
naar voren schuift. Het uitblijven van de
langverwachte wereldrevolutie heeft Sta
lin geleerd, dat er andere wegen bewan
deld moeten worden om het Russische
volk een zeker houvast te geven. Gods
dienst, voorheen met alle kracht bestre
den, wordt meer en meer met rust gela
ten. Getracht wordt het volk bij te bren
gen een sterk gevoel voor de Russische
bodem, een soort vaderlandsliefde dus,
een socialistische opbouw, die hoewel
geheel anders van structuur, sterk doet
denken aan het Duitsche Nationaal So
cialisme.
Stalin is ook dictator evenals Hitler en
Mussolini, wat deze dictators in den weg
staat wordt eenvoudig opgeruimd óf
door de kogel óf door een concentratie
kamp.
Ten slotte willen we nog even vermel
den de vreedzame strijd die bij het
schaaktournooi te Nottingham beslecht is
met de overwinning van Botwinnik en
Capablanca op de eerste en tweede
plaats elk met 10 punten, terwijl onze
landgenoot Dr. Euwe de zeer eervolle
plaats inneemt met 9y2 punt, tezamen
met Fine en Rerhevsky. Van de 14 ge
speelde partijen heeft Botwinnik gewon
nen zes en remise 8, terwijl Euwe er 7
gewonnen heeft, 5 remise gespeeld en
2 verloren. Capablanca 7 gewonnen, 6
remise en 1 verloren. Fine 5 gewonnen
9 remise. Rreshevsky 7 gewonnen, 5 re
mise en 2 verloren.
8e ORGELBESPELING.
Alvorens no. 1 van het programma
aan te vangen, zette het orgel in met
het Wilhelmus, dat door het publiek
staande werd medegezongen.
Een curiositeit voor ons publiek was
heden het oeuvre van den Bolswarder
Eelke Mobach, (1836—1898) de blin
de organist van de Oude kerk te Am
sterdam (de kerk van Sweelinck). Zij
die met het gespeelde „Preludium” d
moll bekend zijn, weten heel goed, dat
het werkje een bijzonder mooi fugatisch
motief bezit, dat echter in de veel te
stijve ultra-degelijke doorwerking (het
groote gebrek van verreweg de meeste
Nederlandsche muziekproducenten
eenige ietwt saaie momenten laat be
leven. De heer Alt wist ons over die
zwakke punten heen te helpen door het
tempo daar ter plaatse wat te versnel
len en tegelijk er een voordracht in te
leggen van sterk sprekende, bijna de
monische expressiviteit. Onder Alt’s
handen werd zoodoende het werk nu
boeiend en grootsch maar zou
dat alles Eelke’s goedkeuring wel heb
ben kunnen wegdragen?
De „Berceuse” en de Rêverie” van
Saint Saëns (vooral de eerste) schon
ken ons weer oogenblikken van verruk-
waarin opgenomen
DE KERMIS TE BOLSWARD.
Zooals alle jaren was de eerste ker
misdag niet buitengewoon druk. Het ge
heel ontbreken van eenige feestviering
op de Koninginnedag bracht ook minder
volk op de been, wat wel bijzonder op
viel bij de rondgang die door het Sted.
Muziekkorps des avonds door de stad
gemaakt werd.
Het spelen van ons Volkslied voor een
geheel in duisternis gehuld stadhuis en
zonder publiek, om en bij de muziek,
werd nu een slappe vertooning.
De diverse muziek- en dansgelegen
heden hadden over het algemeen bevre
digend bezoek. De bioscoop van Welte
eveneens. Voor deze avond werd ver
toond: „De Diesel Express” een sugges
tieve film, die de aandacht voldoende
gespannen hield.
De Doele was zeer goed bezet. Het
tooneelstuk „Polly Perkins” door het N.-
Ned. Tooneelgezelschap, onder leiding
van Ko van Sprinkhuizen, gaf een zeef
succesvolle vertolking van dit aardige
blijspel, leuke tooneelaankleeding, maar
vooral vlot spel.
We willen niet enkele personen speci
aal noemen, vooral niet nu het geheele
gezelschap zich inspande alles zoo goed
mogelijk te doen verloopen en daardoor
ook in de minder beteekenende rollen
voor goede krachten zorgt.
Dit komt het geheel ten goede en ver
dient aller waardeering. De eerste indruk
van dit tooneelgezelschap is zeer goed
geweest.
Plaatsgebrek noodzaakt ons deze keer
erg kort te moeten zijn. Denkelijk ko
men we Vrijdag op de tweede uitvoering
terug.
OFF. FORD DEALER
BOLSWARD - TELER 86
De internationale toestand.
Belastingverhooging in Duitsch
land.
Het Communisme in Rusland.
Een vreedzame strijd.
Het zou vrij eentonig worden elke
week onze buitenlandsche beschouwing
te beginnen met een opsomming van de
niet altijd betrouwbare berichten over de
burgeroorlog in Spanje. We willen van
daag eens onze gedachten verder rich
ten en enkele veronderstellingen maken
waaruit dan natuurlijk ook conclusies
moeten worden getrokken.
Wanneer we het Spaansche conflict
eens even terugbrengen in de sfeer van
de Volkenbondsbemoeiïngen, dan mogen
we toch zeker onze groote verwondering
uitspreken over de machteloosheid van
deze organisatie. Wanneer hier bij deze
nationale broedermoord, de internatio
nale samenwerking zoo hopeloos zoek
is, dat men geen weg wil aan wij zen om
aan dit onnoodig bloedvergieten een ein
de te maken.dan geeft dit de positie
van den Volkenbond weer een gevoelige
knak.
Och, wat is er eigenlijk van die hoog
geroemde Volkenbond overgebleven. Het
recht wordt gediend, o zeker, maar dan
alleen het recht van den sterkste. De
Spaansche burgeroorlog en de Volken
bond, dat doet ons denken aan een
brandweer die, hoewel in staat de brand
te blusschen, kalm de zaak laat uitbran
den en onderwijl het advies geeft de
omliggende panden maar een beetje nat
te houden.
Dat is de moraal van onze overbe
schaafde 20ste eeuw.
Misschien dat deze slappe houding ons
nog kan vrijwaren voor een overslaan
van die brand in het verdere deel van
Europa.
Een vonkje zou voldoende kunnen zijn
de met oorlogsdreiging zwangere atmos
feer te doen ontploffen. Hebben we ons
als Nederlanders wel eens de vraag ge
steld: welke houding zullen we moeten
aannemen in ’n dergelijk wereldconilict?
Zooals de verhoudingen zich nu in het
oude Europa toespitsen, zal het uiteinde
lijk moeten komen tot een uitbarsting
tusschen twee wereldbeschouwingen. Het
Fascisme en het Communisme.
Wanneer we maar eens twee landen
tegenover elkaar stellen; het op revan
che wachtende Duitschland met zijn
eventueele bondgenoot Italië, 't bolwerk
van het Fascisme en daartegenover
Frankrijk met als bondgenoot het com
munistische Rusland. Zal bij een conflict
tusschen deze grootmachten Nederland
zijn neutraliteit, evenals in den grooten
oorlog kunnen handhaven? We betwij
felen dat ten zeerste. Wanneer we de
geweldige bewapening van het Duitsche
leger beschouwen, maar ook de kramp
achtige poging van Frankrijk het oor-
logsapparaat hiermee in overeenstem
ming te brengen, dan weten we, dat we
tusschen de grijpers van een resuachtige
kraan bekneld kunnen geraken en dan
geldt voor ons deze groote vraag: niet
of we eventueel bij Duitschland of bij
Frankrijk zullen worden ingelijfd, maar
welke wereldbeschouwing zal ons wor
den opgelegd. Maak elke veronderstel
ling die U wilt, steeds weer zult ge voor
deze groote vraag gesteld worden: wat
richting wilt ge, het communisme of het
fascisme? en juist hierin zit het groote
gevaar voor onze neutraliteit.
De nieuwste bewapeningsvoorstellen
van de Duitsche regeering n.l. de verlen-
ging van den diensttijd tot twee jaar,
geeft het Duitsche leger een vredessterk-
te van ongeveer 800.000 man.
Geen wonder dat Frankrijk zich be
zorgd maakt en de geruststellende ver
zekering van Dr. Schacht, dat deze ver
sterking van de Duitsche weermacht al
leen bedoeld is tegen het communistische
Rusland, niet al te veel indruk schijnt te
maken. Dat met name voor Duitschland
die opvoering van het oorlogsapparaaf
ontzaggelijke financieele offers vraagt,
kunnen we afleiden aan de groote uit
breiding die dezer dagen weer aan een
der belastingen is gegeven.
De vennootschapsbelasting is ver
hoogd met 50 Deze belasting wordt
voor het jaar 1936 met één vierde en
over 1937 met de helft verhoogd, maar
nu we van 1936 de eerste helft reeds
achter den rug hebben, is dit natuurlijk
ook voor dit jaar een verhooging van
50 Deze maatregel aldus de Duitsche
regeering, is uit politiek oogpunt nood
zakelijk en uit fiscaal oogpunt volkomen
gerechtvaardigd.
De uitgave van het Rijk tot dekking
van tekorten van vroegere jaren in ver
band met de toekomstige werkverschaf-
fingsmaatregelen en voor de groot-
DE JONG s NIEUWSBLAD
