UIIJ BEULIEGEH DE OCEANEN.
Buitenlandsche Revue.
Reparatie
aan alle merken
Automobielen
heerlijk
I.
III. V. d. WERFF
De Bolswardsche Courant en Westergoo
|1
mi I LU
r UTHAEENzS
Stadsnieuws.
Uit den Omtrek.
32**g Jaargang
Woensdag 21 October 1936
No. 82
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD
2W
Groote voorraad
Onderdeelen
en Banden
r VAN
HOUTENS
CACAO
Officieel orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
A Telefoon No. 12
INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN
in
1
-
KIMSWERD
MAKKUM.
Advertentlën per regel;
Woensdagsnummer 10 cent.
Zaterdagsnummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Giro no. 87926.
Dit no. bestaat uit 2 bladen.
Porto Binnenland l‘/a ct.
Buitenland 2^ ct.
Speciale inrichting voor
Zaterdagmiddag speelde R. E. S. te
gen Oranje Nassau te Sneek en won
met 32.
18 Oct.
’t Was stormachtig en koud, zoodat
16 October 1936.
Door notaris Faber te Makkum werd
hier hedenavond finaal verkocht een win-
kelhuizing met woning, in eigen gebruik
bij den heer P. U. van der Weide. Koo-
per werd de heer Heeres te Bolsward
voor f2510.
Verschijnt DINSDAGS- en
VRIJDAGSAVONDS.
Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f2.-; inn. 15 ct.
Voor het Buitenland f7.- per jaar.
Leesg. p. looper 40 ct. p. kwartaal.
EEN AAL MET TWEE KOPPEN.
De heer Wielinga, vischhandelaar al
hier, ving hedenmorgen in de Makku-
mervaart een aal met twee koppen. Beide
koppen waren geheel compleet.
Voorzeker een niet dikwijls voorko
mend verschijnsel.
16 October 1936.
Onder voorzitterschap van den heer
R. Hoogeveen, kwam de muziekvereeni-
ging „Oefening kweekt Kunst” alhier, in
jaarvergadering bijeen.
De notulen en het jaarverslag werden
onveranderd vastgesteld. De inkomsten,
met inbegrip saldo vorig jaar waren ge
weest f642.46, uitgaven f431.20, in kas
f211.26. De boekhouding, nagezien door
de heeren W. K. Postma en Th. Weide-
ma werd in orde bevonden.
Daar de vereen, eerstdaags weer voor
groote kosten staat en de penningmees
ter geen kans zag tot de volgende con-
tributie-inning rond te komen, werd be
sloten een bazar te organiseeren, alsme
de een verloting.
De heer J. de Boer werd met algemee-
na stemmen als Bestuurslid herkozen.
Met een woord van opwekking werd
de vergadering door den voorzitter ge
sloten.
GOUDETIKET:
pittig en krachtig
'I
beide even
van smaak
i
1
kregen, zoodat nu de regeering in Ma
nilla in deze kwestie de competentie
heeft overgenomen.
De K. N. I. L. M. is evenwel niet bij
de pakken blijven neerzitten; met Mr.
Ekins is ook haar vertegenwoordiger de
heer Nieuwenhuis naar Manilla gevlogen
om daar persoonlijk met de vice-presi
dent van de Philippijnen te onderhande
len. De proef van haar kunnen, die de
K. N. I. L. M. zoo juist heeft afgelegd,
zal daarvan is men overtuigd er
veel toe bijdragen, deze onderhandelin-
gen te bespoedigen.
En wanneer dan onder den indruk, die
de Nederlandsche luchtvaart in het bui
tenland heeft weten te maken, de zoo
lang verbeide vergunning is verstrekt,
zullen wij na den Indischen ook den
Stillen Oceaan bevliegen. E straks wel
licht ook den Atlantischen.
Uitslagen R.-K. voetbalclub:
R. E. S. II speelde te Leeuwarden tegen
M. K. V. III en verloor met 04.
R. E. S. I idem tegen M. K. V. I met
gelijk spel 44.
VISCHCLUB
„ONS GENOEGEN”.
Voor de laatste maal in het vischsei-
zoen vertrok de vischclub j.l. Zondag om
achter Burgwerd nog 1 wedstrijd te hou
den.
Ditmaal ging men loopende. Men trof
het slecht met het weer en de vangst
was ook niet groot, n.l. maar 17 baarzen
boven de wettelijke maat, waarvan de
grootste, 28 c.m., werd gevangen door
Dj. van der Eems, waarmee deze de 1ste
prijs behaalde.
De verdere uitslag is als volgt:
2de prijs:
3de
4de
5de
6de
7de
8ste
9de
D. Adema.
G. de Jong.
A. Venema.
D. de Jong.
R. van der Schaaf.
St. Ruiter.
J. Peters.
KI. Koopmans.
COLLECTE BLINDEN.
De collecte ten bate van de stichting
voor alleenstaande blinden te Wolf-
heze heeft f 59.65 opgebracht.
f
O. en landarbeiders. De aftr. bestuurs
leden O. Kooijenga, P. Reinsma en mej.
A. Sinnema werden herkozen. Voor een
bijdrage zorgden Mej. H. v. d. Schel
met „Blommen” en de heer O. Kooijen
ga droeg voor ,,Liebestraum” of liefde-
droomen.
België en de bewapening.
Frankrijk op de tweesprong.
De ondergang van Abessinië.
Het Communisme in Rusland.
De jongste rede van den Belgischen
Koning heeft heel wat pennen in binnen-
en buitenland in beweging gebracht. De
in deze rede verwerkte problemen zijn
van zoo vitaal belang, ook voor de
rondom België levende mogendheden,
dat voor een oogenblik de aandacht van
de gebeurtenissen in Spanje wordt afge
leid en aller gedachte zich concentreert
om deze nieuwe situatie.
Maar laten we eerst even voor onze
lezers, die mogelijk de vorige week niet
met voldoende aandacht de buitenland
sche berichten gevolgd hebben, de kern
van dit probleem uiteenzetten. Het in de
jaren na den wereldoorlog gesloten ver
drag van Locarno, had ook aan België
zekere verplichtingen opgelegd, waaraan
dit land zich tot nu toe trouw gehouden
heeft. De opzegging van dit verdrag
door Duitschland, de versterking van de
Rijngrens, de onzekere toestand op veler
lei gebied in Europa en misschien ook
de politieke verwarring in dit land zelve
hebben voor België de noodzakelijkheid
van een nieuwe koers geschapen en deze
is volgens den Koning, gelegen in een
opzegging van de diverse bedragen en
het streven naar een zelfstandig België.
Zeer terecht wenscht België niet weer
vastgeklonken aan diverse bondge
nootschappen het tweede Europeesche
slagveld te worden.
Wanneer de Koning in zijn rede her
innert aan de zelfstandigheidspolitiek
van Nederland en Zwitserland, dan ligt
daar naast een waardeering voor het
Nederlandsche en Zwitsersche standpunt,
ook een erkenning in, dat dit voor een
kleine staat het meest juiste is. We kun
nen ons als Nederlanders over deze ont
wikkeling van de Belgische gedachte
verheugen. Onze zuidgrens wordt hier
mee een neutrale grens en het gevaar,
dat ons land aan alle kanten door oor-
logsgolven zal worden bespoeld, is weer
iets minder geworden.
Bovendien heeft Engeland herhaalde
lijk te kennen gegeven dat de onafhan
kelijkheid van de lage landen aan de zee
ook een vitaal Britsch belang is. Daar
mee willen we niet beweren, dat Enge
land en ook Frankrijk zoo buitengewoon
ingenomen zijn met de jcngste verklaring
van koning Leopold. Neen, vooral in
Frankrijk ziet men in de rede van den
Belgische Koning een losmaking van
oude militaire overeenkomsten. Men mag
zich in dit verband de vraag stellen, wat
is de oorzaak dat België zich die vroe-
geren Fransche vriendschap van den hals
schuift en dan gelooven we, is er maar
één radicaal antwoord: het steeds meer
en meer voortwoekerende communisme.
De groote tegenstelling, waardoor het
Europeesch wereldgebeuren beheerscht
wordt, het fascisme en het communisme
de ondergrond van de bloedige bur
gerkrijg in Spanje maakte het voor
België noodzakelijk zich te bezinnen over
de te volgen politiek.
Doordat België zich nu losmaakt van
de militaire verdragen met Frankrijk en
zich op neutraliteitsstandpunt gaat stel
len, is daarmee ons inziens ook veroor
deeld de communistisch getinte politiek
van het Fransche kabinet-Blum. De anti
these fascismebolsjewisme teekent
zich ook in Frankrijk reeds scherper af
en plaatst dit land voor een buitenge
wone crisis.
Een groeiende oppositie tegen de re
geering is er merkbaar. In duizenden
exemplaren is er dezer dagen een mani
fest verspreid, waarin het volk gewaar
schuwd wordt voor de dreigende gevaren
die het communisme met zich kan bren
gen. Geen wonder dat Hitler met groot
welgevallen kennis neemt van dit mani
fest dat een bevestiging is van zijn we-
reldoproep tegen het communisme op de
partijdag te Neurenberg.
Het is met de zelfstandigheid van
Abessinië afgeloopen. De autonome re
geering te Gore bestaat niet meer. De
na de vlucht van den Negus benoemde
minister-president Walde Sadik en de
opperbevelhebber van alle militaire
strijdkrachten in Abessinië, Ras Imroe,
hebben hun toevlucht gezocht in Olgan-
da. Dat is het einde van het oeroude
zelfstandige rijk. Over de oorzaken van
deze debacle is reeds zooveel geschreven
dat daarover niet veel nieuws meer te
vermelden valt.
Een pas in Italië uitgegeven boekwerk
geschreven door generaal de Bono, de
vorige opperbevelhebber van de Itali-
aansche strijdkrachten in Abessinië, geeft
een typisch beeld over de manier, waar
op deze oorlog door de Italianen gewon
nen is.
Zeker, de techniek spreekt hier een
woordje mee bij de verovering van dat
land, maar de stoot tot deze overwinning
is geweest, de voorbereiding tot het ver
raad. Met ontzaglijk veel geld zijn de
Abessijnsche rassen omgekocht, de een
na den ander is naar Italiaansche zijde
overgeloopen, waardoor de tegenstand
van de nog overblijvende troepen finaal
gebroken werd. Welk inheemsch rijkt
komt nu aan de beurt om ten offer te
vallen aaan de landhonger van een dei
Europeesche staten?
We hebben slechts met enkele woor
den gesproken over het voortwoekeren
de communisme en onwillekeurig gaan
onze gedachten dan naar Rusland.
Dat dit land de communistische we
reldrevolutie voorbereidt is genoegzaam
bekend en ook dat de communisten in
Spanje alle mogelijke hulp geboden
wordt. Moskou heeft, zooals we reeds
eerder verteld hebben, aan de non-inter-
ventie-commissie een verzoek gericht on
middellijk de bespreking te openen over
het Russische voorstel dat Frankrijk en
Engeland oorlogsschepen ter beschikking
stellen om de kust van Portugal te be
waken. Wat voor belang kan, zoo vra
gen we ons af, Rusland hebben bij een
bewaking van de Portugeesche kust?
Een blik op de wereldkaart doet ons on
middellijk zien, dat de verbinding van
Marokko, het brandpunt van de opstan
dige beweging in Spanje en de kust van
Portugal onontbeerlijk is voor de aan
voer van de noodige manschappen en
ook van de munitie die bij elke oorlog
voering verbruikt wordt en waaraan de
diverse fabrieken, ook in neutrale landen,
graag wat willen verdienen. Het zijn niet
altijd ideëele beginselen, die ons doen
en laten kenmerken.
Drie Amerikaansche journalisten Ekins
Kieran en Miss Kilgallen, racen met zijn
drieën om de wereld heen en het gaat er
maar om, wie van hen weer het eerste
het land van de sterren en de strepen
betreedt. Het geheel is niet zeer belang
rijk, echt Amerikaansch en misschien ook
wat zot. Want ten slotte is het een vrij
kostbare onderneming, die buiten eenige
reclame voor de betreffende personen en
de door hen vertegenwoordigende dag
bladconcerns de wereld weinig nut ople
vert. Evenmin belangrijk zou het voor
ons zijn, dat Mr. Ekins zijn beide con
currenten ver en ver vooruit was, ware
het niet, dat hij dit te danken had aan
onze K. L. M. en haar dochtermaatschap
pij de K. N. I. L. M. met wier toestellen
hij groote afstanden heeft afgelegd, ter
wijl Miss Kilgallen en Kieran aan de
vliegtuigen van de Imperial Airways de
voorkeur hebben gegeven niet tot hun
voordeel overigens want toen Ekins
reeds in Manilla zat, bevonden zijn te
genstanders zich eerst in Britsch-Indië.
Daardoor is deze wedstrijd, waaraan
door de geheele wereld groote publici
teit is gegeven, een waar propaganda
object voor onze luchtvaartmaatschap
pijen in eigen land en in Nederlandsch-
Indië geweest en dit was slechts moge
lijk, doordat de betrouwbaarheid, stipt
heid, goede organisatie en kundigheid
van de Nederlandsche luchtvaart nu een
maal voorbeeldig zijn.
Van verreweg het grootste belang was
echter iets anders en dat was het feit,
dat de directie van de K. N. I. L. M., die
sinds lang een open oog had voor de
mogelijkheden van het luchtverkeer in
'het Verre Oosten, door dezen wedstrijd
tusschen de drie Amerikanen, een schit
terende gelegenheid kreeg, om een proef
vlucht naar de Philippijnen, een z.g.
goodwill-vlucht om de mogelijkheden
voor het luchtverkeer daar te verkennen,
te maken. Nog voor dat de „Kwak” met
Ekins aan boord te Batavia was geland,
had de K. N. I. L. M. den Amerikaan
reeds telegrafisch aangeboden hem per
Douglas naar Manilla te brengen. De
heer Ekins hapte toe, was zelfs bereid
het grootste gedeelte van de onkosten
te dragen en een half uur nadat de
„Kwak” in Batavia was gearriveerd,
vertrok de Douglas PK-AFL van de K.
N. I. L. M. met den wereldreiziger naar
Manilla. Dat is een kenmerkend staaltje
van Nederlandsche doortastendheid en
zakengeest.
Voor de K. N. I. L. M. stond hierbij
intusschen veel meer op het spel, dan
slechts het overbrengen van een Ameri
kaan, die snelheidsrecords wil slaan. Dit
was n.l. de eerste tocht van den aan onze
voortvarende Indische luchtvaartmij. be-
hoorend toestel naar Manilla en naar de
directie hoopt, zal het niet haar laatste
zijn.
Jhr. Randorp, de directeur van de K.
N. I. L. M. heeft dezer dagen reeds de
groote beteekenis van deze eerste vlucht
voor de verdere ontwikkeling van de Ne
derlandsche luchtvaart in het Verre Oos
ten uiteengezet. Reeds geruimen tijd ge
leden zag men de beteekenis in van een
luchtverbinding tusschen Nederlandsch-
Indië en de Philippijnen. Los van alle bij
komstigheden, biedt deze verbinding n.l.
in normale tijden tal van commercieele
mogelijkheden. Twee jaar geleden stelde
de K. N. I. L. M. zich dan ook reeds in
verbinding met Washington om door
bemiddelingen van de Nederlandsche re
geering vergunning te krijgen voor het
openen van een wekelijkschen lucht
dienst op de Philippijnen.
Deze verbinding is overigens in den
laatsten tijd wel zeer actueel geworden,
daar de Amerikanen met hun postvluch-
ten over den Stillen Oceaan zoodanige
resultaten hebben bereikt, dat zij hebben
besloten met ingang van deze maand, ook
passagiers van San Francisco naar Ma
nilla te vervoeren. De opening van dezen
nieuwen vliegdienst geeft een luchtver
binding JavaManilla een geheel ander
aspect, want niet alleen, dat de Ameri
kaansche reizigers daardoor de mogelijk
heid krijgen in zeer korten tijd behalve
de Philippijnen ook Nederlandsch-Indië
te bereiken, zij zouden dan bovendien in
korten tijd ook de Strais-Settlements,
Zuid-China en Britsch-Indië kunnen be
reiken.
Voor de K. N. I. L. M. openen zich dus
groote vooruitzichten en met spanning
wacht men dan ook op het resultaat van
de onderhandelingeïi met Washington,
die min of meer zijn vertraagd door het
feit, dat de Philippijnen zooals bekend
een zekere onafhankelijkheid hebben ver-
ARUM.
DRANKBESTRIJDING.
16 Oct.
In het Dorpshuis werd een huishou
delijke vergadering gehouden van de
N. V. tot afsch. van ale. dr. onder lei
ding van den voorz. de heer Joh. van
Zandbergen. Na opening en notulen
werd medegedeeld dat er bij overschrij
ving 2 nieuwe leden waren en één be
dankje. Met de Kantekleerkalender zal
worden gewerkt. 150 Goede Raadge
vers zullen worden besteld. Besloten is
tot deelname a.s. Zondag tot Kernverg.
te Franeker. Er zal verder getracht wor
den een propaganda-avond te organi
seeren met eigen krachten. Ook zal men
probeeren van Oostrum te krijgen met
„Humalda state”, in de maand Nov. in
gecombineerde vergadering van de J. V.
VOLKSONDERWIJS.
17 Oct.
In ’t’ Dorpshuis vergaderde de ver-
eeniging Volksonderwijs onder leiding
van den heer J. Broersma. In z’n ope
ningswoord betreurde de voorzitter, dat
er niet meer dan 15 leden waren opge
komen van de pl.m. 60. De secr.(esse)
Mej. M. Kerkhoven las het jaarverslag
voor wat ongewijzigd werd, goedge
keurd. De vele ingekomen stukken
werden verder behandeld. Besloten
werd om een collecte voor Volksonder
wijs te houden met gesloten bussen.
Eenige dames gaven ter vergadering
hunne medewerking tot het collecteeren.
De penningmeester, de heer H. de Jong
gaf verslag van de financiën. Ontvang
sten f 84.41 ^2, uitgaven f 82.55^. Ba
tig saldo f 1.86. De heeren G. Epema
en M. Holtrop werden aangewezen om
de rekeningen na te zien. Bij monde van
laatstgenoemde werd voorgseteld de
penningmeester décharge te verleenen.
Het aftredende bestuurslid, de heer J.
Wilkeshuis, die inmiddels is vertrokken,
werd dank gebracht voor hetgeen hij
voor Volksonderwijs heeft gedaan. Er
werd overeengekomen om te wachten
tot er een nieuw hoofd der O. L. Sch.
is, zoodat die dan zitting kan nemen in
de ontstane vacature Wilkeshuis. De
heer G. Andringa bracht verslag uit van
de algemeene vergadering.
Toen werd de beschrijvingsbrief be
handeld van de op 7 en 8 Nov. te hou
den jaarvergadering te Rotterdam. Be
noemd werd tot afgevaardigde de heer
W. Rienks, plaatsvervanger Dr. D. Da
nes. De wintercampagne werd aan het
bestuur overgelaten.
Van de rondvraag maakten gebruik
de heeren G. Epema en R. F. Bruin-
sma. De voorzitter sloot daarna de zeer
goede vergadering na dank te hebben
gebracht voor de opkomst.
OFF. FORD DEALER
BOLSWARD - TELEF. 86
C. A. B. Hl—Sneek VI 2-0.
Dat er door de lagere C. A. B.-elftal-
len een goede partij voetbal gespeeld
wordt, bewijst de steeds grooter wor
dende belangstelling van het publiek. In
een zeer enthousiast gespeelde wed
strijd wist ons derde elftal met 29
te winnen. Ook C. A. B. II boekte weer
een overwinning tegen Black Boys, n.l.
93. Dat gaat de goede weg op, hee
ren.
Met het eerste elftal, dat Zondagmid
dag speelde tegen ’t Meppeler M. S. C.
is het nog niet geheel in orde. De op
stelling van de ploeg was thans:
D. Keizer.
Schuurmans Houben.
Draaisma Roorda de Vries
de Jong, A. Hoekstra, Apeldoorn, v. Da
len, W. Hoekstra.
De krachtige wind is oorzaak, dat er
van balcontröle weinig sprake is, vooral
wanneer de bal hoog gespeeld wordt, is
er geen berekening mogelijk. Gedurende
een kwartier is het een op- en neergaand
spel zonder spanning. De eerste goal
Voor M. S. C. is mede aan de sterke
wind te danken, waardoor de keeper de
bal verkeerd beoordeelt. M. S. C. is iets
in de meerderheid en- met een ver schot,
dat onze keper had kunnen houden komt
het tweede doelpunt. Dit inspireert de
C. A. B.-ers tot beter aanpakken. Een
prachtschot gaat juist naast, een corner
geeft eveneens een goede kans. Voor de
rust weet Meppel nog no. 3 te maken
door een fout van een onzer backs die
te weinig de midvoor afhield.
Na de rust hetzelfde spelbeeld; aan
weerskanten worden aanvallen onder
nomen, waarbij tenslotte C. A. B. met
een doorbraak succes heeft. 31. Di
rect hierna weet Meppel met een scherp
schot het vierde doelpunt te maken. Nog
geeft C, A. B. niet op en speelt aange-
moedigd door het publiek verder. Door
goed samenspel komt dan de tweede
goal, waarna spoedig het eindsignaal
klinkt.
Vermelden we nog, dat een penalty
keurig door de keeper van C. A. B. ge
houden werd.
Wat is na deze wedstrijd de totaal
indruk? Behoudens het zwakke punt, de
achterhoede, heeft het spel van voorhoe
de en middenlinie ons wel bevredigd.
De linkshalf de Vries vervulde ons in
ziens eeen wel wat te veel zwevende rol,
waardoor de rechtervleugel van de gas
ten dikwijls gevaarlijk ver kon opdrij-
gen. Dat er door de voorhoede meer op
doel geschoten werd, is een verbetering
indien de middenspelers hier rekening
mee houden. Ondanks deze kleine ne
derlaag tegen ’t sterke M.S.C. zien we
de komende wedstrijden zonder zorg te
gemoet. Het zelfvertrouwen moet be
waard blijven. Het kan nog en daarom
het moet.
t
i
n
99
99
99
i
t.
DEJONG® NIEUWSBLAD
waarin opgenomen