s
Bu itenlandsche Revue.
P. LUNTER
ia
Groeiende belanoriikheld uan
de nederlandsche industrie.
■r
r I
W.ILlWERFF
De Bolswardsche Courant en Westergoo
J
Reparatie
aan alle merken
Automobielen
r
nd
E/TEN
Costuumrokken
©VER/.
Woensdag 11 November 1936
32g!g Jaargang
No. 88
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD
Stadsnieuws.
Groote voorraad
Onderdeelen
en Banden
lek
M
I
Officieel orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
A Telefoon No. 12
:en
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
R
ien
d
7
’t
V
en
en
n
e
tot stempelen gedwongen zouden zijn,
krijgen hierdoor werkgelegenheid. Spe
ciaal ook voor het aanvullen van het ka
der vakarbeiders, die voor een land van
zoo groot belang zijn, zijn dergelijke op
drachten van de allergrootste beteeke-
nis. En ten slotte stemt het tot blijdschap
dat dit alles bereikt is zonder speciale
staatsmaatregelen. Nederland heeft zijn
ondernemingsgeest, ijver en initiatief nog
niet verloren.
aan. Daar schijnen dus nog andere pijlen
op de Engelsche boog te zitten. We heb
ben in het begin met een paar woorden
aangeroerd de geweldige bewapening
van het Russische volk. Een klein, maar
niettemin ontstellend beeld is daarvan
dezer dagen gegeven bij een parade in
Moskou. Een millioen-optocht van arbei
ders trok over het roode ‘plein. Tot laat
in den avond duurde deze demonstratie
Een bewijs van eenheid voor een be
paald beginsel.
Daartegenover geeft datzelfde Rus
land een diep treurig beeld van het gees
telijk leven. Priesters en predikanten
worden stelselmatig vervolgd. Kerken
omgebouwd tot bioscopen. Van de 230
predikanten die voor de revolutie in Le
ningrad werkzaam waren, zijn er nog
maar drie of vier op hun post. Met da
R.K. geestelijken is het even treurig ge
steld en de Grieksch-orthodoxe kerk, de
eigenlijke staatskerk in Rusland, is et
even slecht aan toe.
Ten slotte nog enkele woorden over
de Spaansche burgeroorlog. Gedurende
zestien weken woedt nu die strijd, die
volgens officieele gegevens nu reeds
200.000 menschenlevens gekost heeft.
De materieele schade wordt geschat
op 20 milliard peseta. Het verbijsterende
van deze menschenslachting is wel, dat
van die 200000 menschen er slechts
50.000 op het eigenlijke oorlogstoonee)
zijn gevallen, de overige 150.000 zijn aan
weerskanten zonder vorm van proces
vermoord. Laten we nog enkele cijfers
noemen die beter dan lange redeneerin-
gen een indruk vestigen van de enorme
schade die deze burgeroorlog aan het
land berokkent.
Bijna vier maanden zijn industrie, han
del en bankwezen volkomen verlamd,
alleen de oorlogsfabrieken werken nog,
Het verlies aan buitenlandschen handel
wordt op 220 millioen peseta’s geschat,
bijna de helft der landerijen ligt onbe
werkt, zoodat de oogst zeer gering zal
zijn, 900 schepen van totaal 1.200.000
ton zijn opgelegd, de steenkoolproductie
is gedaald van 500.000 ton tot eenige
duizenden tonnen per maand.
lekant.
De gecostumeerden eveneens maar
aan de andere kant voor d egarage van
den heer Blauw. De nummers (het be
wijs van deelname) moeten zichtbaar
worden gedragen, omdat na afloop van
deze optocht alléén na afgifte van dit
Speciale inrichting voor
7
6
5
8
8
6
7
6
0
1
0
3
3
3
4
3
2
7
12
10
8
8
8
6
6
4
2
0
3.75
4.00
4.50
Verschijnt DINSDAGS- en
VRIJDAGSAVONDS.
Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f2.-; inn. 15 ct.
Voor het Buitenland f7.- per jaar.
Leesg. p. looper 40 ct. p. kwartaal.
5
5
3
3
3
3
3
1
0
0
DE KINDERTOESLAG TE BOLSWARD.
De Raad aangemaand besluit in te
trekken.
Bij Kon. Besluit is de raad der ge
meente Bolsward aangemaand, binnen
een termijn van drie maanden zijn besluit
van 23 Jan. 1936, waarbij de voor de
werklieden d%r gemeente bestaande kin
dertoelage werd afgeschaft, gerekend
van de datum van inwerkingtreding van
dat besluit, in te trekken.
n
n
P
P
DE FRIESCHE BANK.
Naar gemeld wordt, bestaat het voor
nemen van 15 November a.s. af op de
dandeelen „A” van de Friesche Bank
N.V. 18 van het oorspronkelijke nomi
nale bedrag (dus f 180 per aandeel) te
rug te betalen en houders van aandeelen
„B” voor 18 van hun stortingsplicht
te ontslaan.
De eerste uitkeering, per 1 Januari
1934, bedroeg 50 en de tweede uitkee
ring, per 15 November 1935, is 15
DIRECTEUR VAN HET POSTKANTOOR
OVERGEPLAATST.
Bij beschikking van den directeur-ge-
neraal der P. T. T. Is met ingang van
1 Januari 1937 aangewezen als directeur
van het post- en telegraafkantoor te
Tiel, de referendaris der P. T. T., N.
Oostingh, thans directeur van het post
en telegraafkantoor alhier.
UITSLAG VERKOOPING.
Ten overstaan van notaris Alma werd
Zaterdag j.l. finaal verkocht het Burger
huis aan de Kleine Dijlakker, eigen aan
den heer A. Tolstra.
Koopers werden de heeren E. en E. P.
de Jong, bakkers te Bolsward voor
f 1968.—.
UITVOERING.
De R. K. Gymnastiekvereenigingen
Onda en Dio gaven Zondagavond een
goed geslaagde uitvoering in de Doele.
d
s
nd
IA
er
D.
e
g
n
e
e
N
I-
-
n
'5
'5
ak
ït.
ït.
R
i
Dezer dagen organiseerde de vereeni-
ging „Nederlandsch Fabrikaat” te ’s-
Gravenhage haar vierde tentoonstelling
in den loop van dit jaar. Men kon zich
ervan overtuigen, dat vele Nederlandsche
producten evengoed en zeker niet duur
der dan de buitenlandsche voortbrengse
len zijn. Het behoeft geen betoog, dat
de Nederlander aan de artikelen, die aan
deze voorwaarde voldoen, de voorkeur
moet geven boven buitenlandsch fabri
kaat. Het koopen van Nederlandsche ar
tikelen verschaft ook aan Nederlandsche
handen werk en dat is zeker in deze tij
den van immer nog groote werkloosheid
van zeer veel belang.
Verkeerd zou het echter zijn en
ook genoemde vereeniging stelt zich op
dit standpunt te streven naar een
soort autarchie, waarbij men zou wor
den gedwongen Nederlandsche produc
ten te koopen, ook indien deze inferieur
aan de buitenlandsche en bovendien nog
duurder zouden zijn. Nog geheel afgezien
van het feit, dat een dergelijke, zelfs be
perkte autarchie voor het grondstof-arme
Nederland welhaast een onmogelijkheid
beteekent, zouden wij onzen export daar
mede den das omdoen. Want in den in
ternationalen handel is het zoo gesteld,
dat slechts een kooper met succes als
verkooper kan optreden. Bovendien mag
men niet uit het oog verliezen, dat de
oude stelregel, welke zegt, dat voor de
menschheid in haar geheel die artikelen,
die met de minste moeite en kosten wor
den vervaardigd, het voordeeligst zijn,
waarheid bevat. Wij brengen heel goed
koop zuivelproducten voort en daar kun
nen wij dus rustig mee voortgaan, maar
het zou dwaasheid zijn met enorme kos
ten kunstmatige wol te gaan vervaardi
gen, als het natuurlijk product zonder
eenig bezwaar op de wereldmarkt kan
worden gekocht. In normale toestanden
Is een industrie slechts gezond te noemen
indien zij in staat is op de wereldmarkt
te concurreeren. Kan zij dit niet, dan
voorziet zij niet in een behoefte.
Het is een verheugend feit, dat de
juistheid van deze stelling speciaal' in
Nederland, dat steeds een voorstander
van den vrijhandel geweest is, wordt in
gezien en dat men zich daarnaar ook
richt. En nog verheugender is het, dat
de Nederlandsche industrie er meer en
meer in slaagt, zich een plaats op de we
reldmarkt te veroveren, daarbij voor hei
grootste deel niet gesteund door hooge
subsidies van den staat, maar werkend
op eigen krachten.
In het bijzonder geldt dit voor de Ne
derlandsche scheepsbouwers, die tegen
concurreerende prijzen tegenwoordig in
staat zijn eerste klas producten te ver-
koopen. Zoo is het een bekend feit, dat
de Nederlandsche duikbooten, vooral na
de reis van de K XVIII een zeer goeden
naam in de wereld hebben weten te ver
overen. Een vergelijking met het bui
tenlandsch fabrikaat toont namelijk aan,
dat bijv, bij een gelijke en zelfs zwaar
dere bewapening en overeenkomstige
overige eigenschappen, de Nederland
sche onderzeeërs eenige honderden ton
nen kleiner zijn. Bovendien is door de
ervaring bewezen, dat de Nederlandsche
duikbooten een groote betrouwbaarheid
bezitten.
Dat de goede prestaties van de Ne
derlandsche industrie niet onbeloond
blijven, moge blijken uit het.feit, dat er
thans ook opdrachten tot den bouw van
duikbooten uit het buitenland komen en
dat er zich op het oogenblik b.v. bij de
Maatschappij „De Schelde” eenige van
deze eenheden voor Poolsche rekening
in aanbouw bevinden.
Op het gebied van den bouw van tank
schepen hebben wij intusschen reeds eer
der naam gemaakt door de goede hoe
danigheden van onze producten. Tank
schepen hebben wij reeds in grooten ge-.
tale voor het buitenland gebouwd en ’1
bericht, dat de Koninklijke Shell thans
wederom een opdracht voor den bouw
van tien dergelijke schepen in ons land
heeft geplaatst, kan dan ook geen ver
wondering meer verwekken, wel moet ei
echter hierbij gewezen worden op het
feit, dat de Koninklijke deze opdracht
aan Nederlandsche ondernemingen niet
heeft gegund, wijl zij zelve voor hal
grootste deel een Nederlandsche Maat
schappij is, maar omdat zij ervan over
tuigd is, dat het Nederlandsche product
in elk opzicht goed te noemen is.
Welk ’n grooten dienst de Nederland
sche industrie door dermate goede pro
ducten te vervaardigen, dat zoowel bin
nen- als buitenland in vol vertrouwen
haar opdrachten geven, bewijst, behoeft
wel niet nader te worden uiteengezet.
Talrijke arbeiders, die anders wellicht
Advertentlën per regel:
Woensdagsnummer 10 cent.
Zaterdagsnummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Giro no. 87926.
3 schlagers
Wollen Bouclé Rok
Wollen Tweed Rok
Wollen Camgaren Rok
F.V.C.
H’renveen
M.S.C.
Steen wijk
De Kooy
Frisia
Alcides
Roodgeel
Black-Boys 4
C A.B.
y.'unff
Een uitgebreide collectie
Zeer aparte modellen en
kleuren
Uitsluitend het beter genre
2.55 - 2.90
3.25 tot 5.75
16— 6
17— 5
16—9
18— 16
19— 20
19—15
15-19
15—15
8—12
8-33
INGEZONDEN
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.
COLLECTE HUWELIJKSGESCHENK
PRINSES JULIANA en PRINS
BERNHARD.
Namens het hier ter stede gevormde
comité tot aanbieding van een nationaal
huwelijksgeschenk aan Prinses Juliana
en Prins Bernhard, deel ik aan de inge
zetenen mede, onder dankzegging voor
de van hen ontvangen bijdragen, dat de
collecte heeft opgebracht een bedrag van
f 157.801/2-
Zij, die tengevolge afwezigheid niet in
de gelegenheid waren hun bijdrage te
offeren en alsnog bereid zijn zulks te
doen, worden verzocht de bijdrage deze
week of uiterlijk in de loop van de vol
gende week af te dragen aan Kingma’s
Bank alhier.
1 De Burgemeester, Voorzitter
van het Comité:
S. J. PRAAMSMA.
DE ST. MAARTEN-OPTOCHT.
De commissie voor deze optocht ver
zoekt ons het volgende mede te deelen.
Woensdagmiddag halfzes begin van
deze lichtoptocht. De deelnemende kin
deren moeten kwartier over 5 op de
t
nummer aan elk deelnemend kind een
verrassing wordt uitgereikt.
De route is als volgt: Opstelling
Nieuwmarkt, Gr. Dijlakker, Snorkstraat,
Broerestraat, Jongemastraat, Markt-
strat, Schildwijk, Achter de Smeden,
Appelmarkt, Rijkstraat, Nieuwmarkt tot
voor de Doele.
De prijzen voor de gecostumeerden
worden denzelfden dag niet uitgereikt,
maar de volgende dag bekend gemaakt.
Het publiek wordt verzocht niet met
den stoet mee te loopen.
Bij vroegtijdige bestelling is Ben-
gaalsch vuur verkrijgbaar bij den secre
taris van de P. F. C. de heer J. D. Osin-
ga, Marktstraat.
Mocht onverhoopt het weer te ongun
stig worden dan zal de optocht worden
uitgesteld tot Donderdagmiddag. Dit
wordt eventueel Woensdagmiddag vóór
4 uur bekend gemaakt door een kennis
geving op verschillende winkelruiten.
Verschillende aardige prijzen mocht de
commissie reeds ontvangen.
ERGERLIJKE BALDADIGHEID.
Jeugdige boefjes hebben vorige week
de aardigheid gehad van verschillende
fietsen de celluloid sturen in .brand te
steken. De politie heeft aan dit spelletje
spoedig een einde gemaakt door de be
wuste jongens geruimen tijd in de wacht
in de gelegenheid te stellen over deze
ergerlijke baldadigheid te memoreeren.
De algemeen® Europeesche
toestand.
Engeland en Italië.
De geloofsvervolging in
Rusland.
Hoewel het nieuws uit Spanje belang
rijk genoeg is om dit aan het hoofd van
deze revue te plaatsen, willen we toch
eerst een voor de algemeene toestand
Europa nog belangrijker feit bespreken,
n.l. de steeds dreigender wordende oor-
logsuitrusting in de verschillende landen.
De hoogdravende verzekering van
Mussolini, dat de vrede ontspruiten zal
op een veld van 8 millioen bajonetten,
moet ieder weldenkend mensch met de
grootste zorg vervullen. Niet minder
agressief is de Duitscher Goering, die
wat humbug en eigenwaan betreft, voor
zijn Italiaansche collega niet behoeft on
der te doen. Naast deze twee groot
machten vinden we twee andere mo
gendheden geheel verschillend in leiding
en mentaliteit. We bedoelen Engeland en
Rusland.
Wanneer we aan Rusland denken gaan
onze gedachten natuurlijk direct terug
naar het roode leger, dat geweldig
machtsapparaat, de kurk, waarop de ge-
heele Russische samenleving drijft. Dit
.apparaat, aldus Worislof, de oorlogs-
dictator, is noodig om een aanval op de
Russische democratie met succes te kun
nen afweren. Men behoeft in dit geval
niet te vragen, van welke kant die aan
val verwacht wordt.
Maar ook dit groote probleem laten
we rusten.
Van veel en grooter belang is de
vraag: hoe reageert Engeland op al dia
kwesties. De Engelsche minister van
buitenlandsche zaken, Sir Anthony Eden
laat daarover in zijn jongste redevoering
de wereld niet onkundig. In duidelijke,
scherp omlijnde taal heeft hij het Engel
sche standpunt uiteengezet. Tegenover
de bewering van Mussolini: weg met de
Volkenbond, zeigt Eden: Hier imet de
Volkenbond. Het is heel gemakkelijk om
heden ten dage op den Volkenbond te
smalen, maar dat neemt niet weg dat die
beginselen ook thans nog de beste
waarborg bieden om de moeilijkheden,
waarin Europa verkeert, op te lossen.
Eden heeft dus zijn vertrouwen op den
Volkenbond gesteld, maar, zoo vragen
we ons af, hoe zal ooit dit instrument
krachtig kunnen werkerr, wanneer meer
dere staten niet geneigd zijn de grond
beginselen van dien bond te aanvaarden.
Dat de algemeene toestand niet geheel
zonder gevaar is, bewijst ons inziens de
volgende passage in deze rede van Eden:
Persoonlijk geloof ik niet, dat een ca
tastrophe onvermijdelijk is. Ik geloof, dat
de toekomstige vrede van Europa voor
een groot deel afhankelijk zal zijn van
de rol, die wij zullen spelen.
Wij wenschen de leiding te nemen van
de beweging ter verzekering van een
krachtige en stabiele Europeesche rege
ling, maar wij zullen een dergelijke re
geling niet tot stand brengen, noch zul
len wij aan den Volkenbond het gezag
kunnen hergeven, dat wij besloten heb
ben hem te geven, tenzij wij vastberaden
staan tegenover onze doeleinden en over
wapenen beschikken.
Er kan geen duurzame vrede bestaan
zonder een accoord over de bewapenin
gen en de volken zullen nooit de be
staansvoorwaarden genieten, waarop zij
recht hebben, tenzij ’n dergelijk accoord
tot stand komt. De drie voornaamste
punten van het Britsche program zijn:
ten eerste versterking van het gezag van
I den Volkenbond, ten tweede onderhan-
delingen over een Europeesche regeling
1 en ten derde heruitrusting der Britsche
strijdkrachten.”
I Welke indruk en welke reactie heeft
deze rede in Italië gewekt? Gelukkig mag
men constateeren, dat de nuchtere zake
lijkheid waarmee de Engelsche minister
de kwestie uiteenzette, ook ietwat is
I overgeslagen op de gewoonlijk wat heet-
gebakerde Italianen. Zelfs is de reactie Jsfieuwmarkt aanwezig zijn aan de Doe-
wat onverwacht. Wanneer men nu uit
Italiaansche hoek gaat beweren, dat uit
de rede van Eden geconcludeerd mag
i worden dat het geheele verschil tusschen
I Engeland en Italië tot het verleden be
hoort, doet die koersverandering op zijn
1 zachtst uitgedrukt, eenigszins onwennig
OFF. FORD DEALER
BOLSWARD - TELEF. 86
EEN 25-JARIG JUBILEUM.
De R.K. Middenstandsvereen. de Han-
ze alhier, herdenkt volgende week haat
25-jarig bestaan. Dit feit zal kerkelijk
worden herdacht met een Tridium op 15,
16 en 17 November a.s. en een feestelijke
bijeenkomst op Donderdag 19 November
Het tegenwoordige bestuur bestaat uit
de heeren: H. Wierema, voorzitter; F.
van der Meer, 2e voorz.; Th. Mulder,
penningm.; A. de Jong, seer., W. Fran
zen, Jac. van Hettema en Ign. Wolke.
VOETBAL.
C. A. B. IHeerenveen 1-4.
Ondanks regen en wind was toch een
bevredigend aantal bezoekers op het
voetbalveld aanwezig.
Heerenveen wint de toss en speelt de
eerste helft met de straffe wind mee. Het
is een zwaar veld en verschillende glij-
partijtjes bemoeilijken een goede balcon-
tróle. Door den wind mee is Heerenveen
iets meer in den aanval, maar onze ver
dediging is in goede vorm. Ook de
C. A. B.-keper verricht heel goed werk.
De aanvallen door C. A. B. opgezet, le
veren nog niet direct resultaat, maar ge
ven hoop op een goede wedstrijd. Bij ’n
dergelijk goed gecombineerde aanval zet
van Dalen scherp voor en weet onze
voorhoede met een zeer juist gekopte bal
de leiding te nemen. Dit was een uit?
stekend staaltje van voetbalspel.
Met wisselende kansen verstrijkt de
tijd voor de eerste helft. In de laatste mi
nuut weet Heerenveen nog gelijk te
maken, nadat men tweemaal door zeer
slecht schieten een opgelegde kans ge
mist had.
Na de rust is het spelbeeld iets gewij
zigd.
Bij sommige spelers van C. A. B. be
gint eenige vermoeidheid merkbaar te
worden, waartegenover Heerenveen wel
wat te forsch spel demonstreert. Dit be
zorgde verschillende Heerenveen-spelers
een terechtwijzing en verdiend ook. Dat
een dergelijke club met kampioens-
allures zijn kracht begint te zoeken in
ruw spel, is niet sportief. In dit geval
noemen we ook even het onbesuisd uit-
loopen van den H.-keeper, die zich niet
ontzag de linksbuiten op unfaire wijze
tegen den grond te werken.
Dat Heerenveen ten slotte deze wed
strijd gewonnen heeft, is, gezien het on
vermoeid werken na de rust, verklaar
baar en ook verdiend, maar we geven
sommige spelers de welgemeende raad
zich in het vervolg iets meer te beheer-
schen.
Over het spel van onze C. A. B.-ploeg
kunnen we tevreden zijn. Op een minder
zwaar te bespelen terrein was ongetwij
feld de uitslag anders geweest. Het te
ver opdringen van onze achterhoede
kostte ons deze keer een A twee doel
punten.
De competitiestand is thans:
Qesp. Oew. Gel. verl. pnt.
2
0
2
2
2
0
0
2
2
0
I
i
i.
I
i
Q
s
i-
n
I-
n
e
y
a
co.
V. t.
r 1
DE JONG s NIEUWSBLAD
waarin opgenomen
5
4
