OHS ZELFSTANDIG BELEID.
Buitenlandsche Revue.
BOLSWARD.
APPELMARKT -
j
111. V. UIEUFF
De Bolswardsche Courant en Westergoo
L
Slechts enkele dagen
een bizonder voordelige aanbieding in
Reparatie
aan alle merken
Automobielen
Stadsnieuws.
Uit den Omtrek.
32^£ Jaargang
Woensdag 9 December 1936
No. 96
in taffet, taffet-ciré en
zijd e
Zie onze speciale Etalage!!
r
Groote voorraad
Onderdeelen
en Banden
P
Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD A Telefoon No. 12
A
e
t
t
ARUM.
t
r
s
MAKKUM.
t
Advertentlën per regel:
Woensdagsnummer 10 cent
Zaterdagsnummer 12 cent
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Giro no. 87926.
n
e
J
7 December 1936.
Hedenmiddag werd door St. Nicolaas
met Pieterbaas een bezoek aan de Be
waarschool gebracht.
Om 2 uur arriveerde Sint. De glunde
rende gezichtjes van al de kleinen be
wees, hoe zij hem verwachten. Heel wat
versjes werden er gezongen en tot dank
baarheid deelde de goede Sint en Pie
terbaas veel lekkers uit. Ook deden de
kleintjes aardige spelletjes voor Sinter-
OPENB. LEESZAAL EN BIBLIOTHEEK
„BOLSWARD en OMSTREKEN”.
In November werden uitgeleend in to
taal 706 deelen, t.w. 676 uit de eigen
biblioteek en 30 uit die van Sneek.
Het aantal bezoekers bedroeg in die
zelfde maand 316, n.l. 23 dames en 293
heeren.
Speciale inrichting voor
e
n
a
e
i.
n
g
n
y
a
Verschijnt DINSDAGS- en
VRIJDAGSAVONDS.
Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f2.-; inn. 15 et.
Voor het Buitenland f 7.-» per jaar.
Leesg. p. looper 40 ct. p. kwartaal.
De crisis in Engeland. Po
litieke crisis in Frankrijk.
Economische crisis in Duitsch-
Militaire crisis in
GESLAAGD.
4 December 1936. J,
Aan de St. Annaschool te Harlingen
slaagde voor het diploma boekhouden
mej. L. de Jong alhier.
b
P
e
d
!-
e
ir
e
e
;r
s
g
DE ST. NICOLAASWEEK TE
BOLSWARD.
In veiischillende friesche couranten
WITMARSUM
moeten beslissen. Deze motie luidt als
volgt:
De Kamer, haar goedkeuring hechtend
aan de politiek, door de regeering ge
volgd, voor het handhaven van den
vrede van Europa, haar vertrouwen uit
sprekend in de regeering, dat zij het be
lang en de veiligheid van Frankrijk zal
verdedigen; en elke verdere toevoeging
afwijzend, gaat over tot de orde van den
dag.
De Kamer heeft deze motie met 350
tegen 171 stemmen aangenomen, daar
mee met groote meerderheid haar ver
trouwen in de politiek van de regeering
Blum uitsprekend.
In Duitschland trek" de manier waar
op de Nationaal Socialisten zich van de
jeugd meester maken, weer bijzonder de
aandacht. De inlijving van alle mannelij
ke jeugd in de Hitlerjugend, die staat
onder opperste leiding van den beken
den Hitlersataliet Baldur von Schirsch,
is voor de tot nu toe nog confessioneel
georganiseerde jeugd de doodsteek.
Speciaal de Katholieke kerk had zich
tot nu toe (en met succes) tegen die ge
lijkschakeling verzet.
De thans in het leven geroepen situ
atie is geheel zonder ruggespraak met
de kerk geschied en zal vermoedelijk
nog wel tot eenig protest aanleiding vor
men.
Het gaat in het Duitsche rijk niet zoo
buitengewoon best. De grenzelooze bes
wapening heeft schatten geld verslonden
Het vierjaren-plan heeft slechts gedeel
telijk aan de verwachting beantwoord en
inmiddels is men maar aan een nieuw
vierjaren-plan begonnen. De voedsel
voorziening die men (indien mogelijk)
niet meer afhankelijk wil stellen van bui
tenlandsche invoer loopt niet op rolletjes
De boter wordt vervangen door jam en
telkens weer moet de voedsel-dictatof
bij de boeren aandringen op meer soli
dariteitsgevoel, dat dus blijkbaar in de
Natoipaal Socialistische periode ook
geen vat op de menschen heeft kunnen
krijgen. Wat de vetpositie van Duitsch
land betreft, zoekt men ook naar nieuwe
wegen. Voor het eerst is dit jaar weer ’n
Duitsche walvischvloot uitgeloopen. Het
volgend jaar zullen nog twee andere
Duitsche vloten volgen om de verzorging
met vetten in Duitschland te verbeteren
en dit land van den invoer van vetten
onafhankelijk te maken. Dat is trouwens
het geheele streven ook van de Duitsche
industrie. Kunstmatige rubber, tyntheti-
sche benzine, enz. enz.
De geheele Duitsche zware industrie
begeeft zich steeds meer op het terrein
der Ersatzproductie.
Ten slotte willen we nog even ver
melden dat de spanning tusschen China
en Japan wel tot een hoogtepunt geste
gen is. Berichten uit Tokio maken reeds
melding van het verbreken der onder-
handelingen. Men is van oordeel dat het
gebaar van den Chineeschen minister
van buitenlandsche zaken Tsjang Tsjoen
die de nota welke de Japansche ambas
sadeur hem overhandigde teruggaf, een
beleediging is.
Zoo staat dus weer de Oostersche
kwestie in de volle belangstelling.
r 8i
md
hebben we dezer dagen reeds een kleine
beschouwing kunnen lezen over de afge-
loopen St. Nicolaasweek. Mede door het
slechte weer staan deze berichten niet
in erg optimistische toon. Hoewel ook
Bolsward ruimschoots zijn deel van de
minder aangename weersgesteldheid ge
had heeft, is het oordeel van onze win
keliers over het algemeen zeer bevredi
gend.
Er is vooral op Donderdag en Zater
dag zeer goed verkocht en wat vooral
beteekenis heeft, dat onder deze koopers
heel veel buitenmenschen werden opge
merkt. We zijn dan ook vast overtuigd
dat met een intensieve actie van de Bols-
wardsche winkeliers ook in het vervolg
het koopkrachtig publiek van buiten
naar onze stad getrokken kan worden.
Niet te veel individueel, maar zoo moge
lijk allen vereenigd, onder de oude leuze
Bolsward vocyuitl
Concurrentie is tnoodig, zelfs nuttig
voor een gezonde activiteit, maar we
moeten altijd eerlijk en loyaal tegenovei
elkaar blijven. Wanneer alle actieve
krachten onder onze Bolswardsche win
keliers eendrachtig samenwerken, zal
dit de middenstand in al zijn geledingen
ten goede komen.
Niet alleen in de St. Nlcolaalsweek,
maar ook in andere jaargetijden is er
met algemeene medewerking nog veel
bereikbaar.
klaas en juffrouw Posthuma met haar
helpster komt dan ook een woord van
dank toe.
Tot slot werden de cadeautjes uitge
reikt en gingen heel wat blijde hartjes
huiswaarts.
6 December 1936.
In de dienst van hedenmorgen hield
de Zeer Eerwaarde Heer Pastoor Ver
hoef een afscheidsrede voor de Paro
chianen in de R.K. kerk.
TUINBOUWVEREENIGING.
6 December 1936.
De tuinbouwvereeniging „Wonsera-
deel” hield hare gewone jaarvergadering
in het Dorpshuis, te Arum, onder leiding
van den heer J. Broersma alhier. Aan
wezig waren 18 leden.
Na opening verkreeg de seer., de heer
M. P. van Straten te Kimswerd, het
woord en bracht de notulen naar voren
die onveranderd werden goedgekeurd.
De penningmeester, de heer M. Hid-
ma te Arum, gaf verslag van den stand
der gelden. Inkomsten waren f 18.93,
uitgaven daarentegen f 11.22, batig sal
do aldus f 7.71.
Onder meer werd besloten het vervoer
der groenten naar de veiling te Harlin
gen in het vervolg aan te besteden.
Het aftr. bestuurslid de heer M. P. v.
Straten te Kimswerd, werd met op één
na algemeene stemmen herkozen. De
rondvraag leverde niet veel nieuws op,
waarna de voorzitter deze bijeenkomst
met een gepast woord sloot.
KERKELIJKE VERKIEZING.
7 December 1936.
In een hedenavond gehouden vergade
ring van het kiescollege der Ned. Herv.
kerk alhier is de heer Joh. de Jong als
ouderling gekozen, in plaats van den
heer D. Wiersma, wegens vertrek naaf
elders.
Als diaken werd benoemd de heer J.
O. van der Schel, inplaats van den heef
J. K. Terpstra, die Inmiddels had be
dankt.
ST. NICOLAASVIERING,
4 December 1936.
Hedenmiddag werd het St. NicolaaS-
feest in de bewaarschool gehouden.
Nadat de grijze bisschop met zijn
zwarte knecht eerst de o. 1. school had
bezocht, arriveerden ze in de bewaar
school. Onder leiding van het hoofd en
de helpsters der bewaarschool werden
spelletjes door de kinderen uitgevoerd.
Als belooning daarvoor gingen Sint
met Pikkle pepernoten strooien. Verder
ontving elk kind een cadeautje. Ook
sprak Sint Nicolaas een woordje tot de
aanwezige ouders enz. over het nut def
Bewaarschool. -
Bij monde van den heer A. Heslinga
ontvingen de oude kindervriend, zwarte
Pikkie en de heer A. Elgersma (voor het
beschikbaar stellen van de auto) ieder
een kistje sigaren.
Door de kinderen werd Sint, omdat hij
jarig was, een mand met fruit aangebo
den.
handen zal nemen. Nu behoeft het geen
betoog, dat de behoudende politiek in
Frankrijk, welke bezwaren men daarte
gen ook mag hebben, voor ons Neder
landers minder riskant is, dan de z.g.
dynamische politiek van Rome en Ber
lijn. Wij weten wel, wat wij hebben,
maar niet wat wij krijgen.
Er zouden dan ook redenen te over
zijn, om zich ten zeerste ongerust te
maken, ware het niet, dat Engeland zich
tot het uiterste inspant om olie op de
golven en water op het vuur te gooien.
Men mag dan ook getuigen, dat de mati
genden invloed van Londen, een van de
weinige hoopgevende elementen van ’t
oogenblik is.
Eden heeft enkele dagen geleden te Lea
mington het een en ander over de Brit-
sche politiek gezegd, dat ook voor ons
land van belang is. Hij verklaarde met
nadruk, dat de Engelsche soldaten
slechts in dienst staan van den vrede.
Alleen dan, wanneer het Britsche belang
geschaad zou worden, zouden zij in ac
tie treden. En hij liet er geen twijfel over
bestaan, dat zij ook in den strijd zouden
worden geworpen, indien Nederland,
België of Frankrijk zouden worden aan
gevallen.
Deze belangrijke verklaring verdient
de allergrootste aandacht, ;niet in het
minst, wijl zij eigenlijk geheel buiten de
lijn van de traditioneele Engelsche poli
tiek, die er immer op uit is, zich ner
gens te binden, valt.
Dit moet ons verheugen, omdat wij er
thans van verzekerd zijn, dat Engeland
ons zonder eenigen twijfel te hulp zal
komen, indien ons land het object zou
worden voor een niet uitgelokten aan
val. Dat deze wetenschap er intusschen
niet toe mag leiden, dat wij de zorg voor
ons eigen leger vérwaarloozen, behoeft
geen betoog. Bouwen op eigen kracht is
en blijft een eerste vereischte. En dat wij
al onze aandacht aan onze landsverde
diging moeten schenken, klemt te meer,
wijl er in de woorden niet slechts een
zekere geruststelling, maar ook een
waarschuwing gelegen is. Dat een der
gelijke verklaring, n.l. door Londen werd
afgelegd, bewijst, dat de Britsche re
geering den toestand bijzonder ernstig
inziet, en dat zij van zins is thans het
uiterste te wagen om de vrede te redden.
Daarnaast tracht Londen nog steeds
de Europeesche staten tot samenwerking
te bewegen en blijft het zijn bemoeiin
gen volhouden, om een nieuw Locarno
tot stand te brengen.
Onze taak is het daarbij onze neutra
liteit volkomen te handhaven, te blijven
vasthouden aan onze vriendschappelijke
betrekkingen met alle staten, maar ons
anderszijds, ondanks alle eventueels
steun, militair op alle gebeurlijkheden
voor te bereiden.
I1
OFF. FORD DEALER
BOLSWARD - TELER 86
Dezer dagen hebben wij bij de behan
deling van de begroeting van Buiten
landsche Zaken kunnen lezen, dat Ne
derland ook in de toekomst aan zijn be
proefde neutraliteitspolitiek zal blijven
vasthouden. Dat zal een ieder verheu
gen, die zich realiseert, dat ten over
staan van den steeds verwarder wor
denden interntaionalen toestand en de
groeiende spanning een zelfstandige
houding de eenige mogelijkheid is, om
ons land buiten geschillen te houden, die
het niet rechtstreeks aangaan.
Nu kan men zich echter de mogelijk
heid zeer goed indenken, dat ons land,
ondanks alle voorzichtigheid, die reeds
uit zijn neutraliteitspolitiek voortspruit,
toch in een gewapend conflict zal wor
den medegesleept. Een zoodanig feit zou
waarlijk geen precedent vormen. En
wat dan? Zou ons land, dat zeker niet in
staat geacht kan worden zich afdoende
tegen een overmachtigen vijand te be
schermen, in zoo’n geval, tengevolge
van het feit, dat het geen bondgenooten
heeft, alleen komen te staan? Wel zijn
wij lid van den Volkenbond, maar dat
dit instituut niet immer den aangevallene
tegen den aanrander vermag te bescher
men, behoeft thans wel niet meer uiteen
gezet te worden. De feiten hebben zulks
bewezen.
Het antwoord op de gestelde vraag
kunnen wij vinden, indien wij ons een
oogenblik bewegen op het gebied der
internationale politiek.
De gebeurtenissen zijn elkaar in den
laatsten tijd in versneld tempo opge
volgd. Men behoeft geen onrustzaaier te
zijn, om te verklaren, dat de huidige toe
stand in vele opzichten denzelfden ernst
wettigt als in 1914.
Het is opvallend, dat het initiatief in
land.
Japan.
De zinspeling op het particuliere leven
van den Koning van Engeland, de vorige
week in het openbaar door den bisschop
van Bratford gelanceerd, heeft een ge
weldige weerklank gevonden in de har
ten van duizenden Engelschen. Voor het
zoozeer op traditie en op dit terrein zelfs
conservatieve Engelsche volk, was da.i
ook de mededeeling, dat hun koning
reeds jaren omgang had met een ge
trouwde Amerikaansche dame, een slag,
die men niet direct verwerken kon.
Alle andere veel belangrijker proble
men voor het Engelsche volk zijn er
plotseling door op den achtergrond ge
plaatst. Dat een vrouw voor wie het hu
welijk zoo weinig waarde heeft, dat zij
zich nu reeds tweemaal heeft laten schei
den, het geheele Engelsche volk in rep
en roer kan brengen, moge ietwat
vreemd klinken, maar is niettemin ver
klaarbaar, wanneer men denkt aan de
groote genegenheid van het Engelsche
volk voor z’n Koning. Wat voor een par
ticulier persoon in onzen modernen tijd
als heel gewoon wordt aangemerkt, is
natuurlijk voor een Koning niet geoor
loofd. Hij heeft niet alleen en uitsluitend
rekening te houden met zijn eigen parti
culiere zaken, maar met de traditie van
een volk, die in hem als de souverein de
verpersoonlijking moet zien en ook dik
wijls ziet van de hoogste moraal. Dat dii
bewustzijn bij het Engelsche volk door
de handeling van hun koning diep ge
schokt is, kunnen we ons levendig voor
stellen.
De Engelsche pers schrijft over niets
meer of minder dan een constitutioneele
crisis. De Engelsche grondwet verbiedt
den koning te trouwen met een gewone
burgerlijke vrouw, mogelijk dat daar nog
wel een mouw aan te passen was, maar
nu deze burgerlijke vrouw bovendien
reeds twee maal gescheiden is, voelt de
volksopinie zich beleedigd.
De hooge Engelsche geestelijkheid zal,
wanneer het toch tot een huwelijk mocht
komen haar kerkelijke wijding onthou
den. Teekenend voor de populariteit van
den koning is nog, dat verschillende
couranten reeds een uitweg trachten te
vinden, waardoor de koning dit door
hem gewenschte huwelijk zou kunnen
sluiten en bovendien de koningskroon
blijven dragen. Hoe een man met een
beetje karakter en verantwoordelijk
heidsgevoel zich in een dergelijke posi
tie kan wringen, is ons vooralsnog een
raadsel. Mogelijk dat in deze spannende
kwestie reeds vandaag een beslissing
valt.
We zullen nu maar weer terugkeeren
naar het vasteland van Europa waar we
ook nog wel het een en ander hebben
op te merken.
In de allereerste plaats de politieke
situatie in Frankrijk. Het kabinet Blum
had gedurende de laatste weken telkens
blootgestaan aan aanvallen zoowel over
de binnenlandsche als buitenlandsche
politiek. Dit heeft tengevolge gehad dat
het kabinet een motie van vertrouwen
heeft ingediend die over het al of niet
aanblijven van het kabinet-Blum zou
■S Europa uit Frankrijk’s handen naar Ro
me en Berlijn is overgegaan. En Parijs
is zoo in zijn binnenlandsche moeilijk-
l u,v. heden verstrikt, dat het niet waarschijn-
i lijk is, dat het spoedig weer het heft in
1
h Awi-Jwuw
1
J.'
1
i
15#
i
i
ti
1
5
1
r
i.
s
1
1
I
i
1
r
5
J
l’
I
i
f»:
H:
1
DE JONG s NIEUWSBLAD
waarin opgenomen
FLUNTER.-
I- CL
