Buitenlandsclie Revue.
I
KEDERLflUDSCHE HIIHISÏERS
OP REIS.
n
I
UI. V. UIEUFF
OFF. FORD DEALER
BOLSWARD - TELEF. 86
De Bolswardsche Courant en Westergoo
VAN 1
HOUTENS
CACAO
Reparatie
aan alle merken
Automobielen
h
lU
Groote voorraad
Onderdeelen
en Banden
5.
Tandarts MOULIJN
FRANEKER
houdt Vrijdag 5 Februari
geen spreekuur te Witmarsum
ZATERDAG AFWEZIG
Uit den Omtrek.
Stadsnieuws.
I
j
I
I
I
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD
INGEZONDEN MEDEDEELINOEN
Welk een tijd is sedert dien verstre
ken Een zeer lange tijd, om daarin
cacaosoor-
vervaar-
aan
E7
ies*
I
ten, welke heden ten dage
digd worden, de eerste plaats toe
onze cacao gewerkt Niet voor niets
komt dan ook onder de
ial,
age
Advcrtcntlün per regel
Wocnsdagsnummcr 1U cent.
Zaterdagsnummer 12 cent!
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Giro no. 87926.
de
nij
Ier
de
Speciale inrichting voor
JAARVERGADERING
R.K. WERKLIEDENVEREENIGING.
Vorige week werd bovengenoemde
jaarvergadering gehouden. Verschillende
verslagen van onder-afd. werden uitge
bracht.
De afd. telt thans 256 leden.
Het kassaldo bedraagt ruim f490.
Ook de eindsaldo’s van steunpenning-
en ziekenfonds waren gunstig.
De aftredende bestuursleden werden
allen herkozen.*
JAARVERGADERING
R.K. VROUWENBOND.
Deze jaarvergadering was goed be
zocht. De verschillende jaarverslagen ge
tuigden van een opgewekt vereenigings-
leven.
Ook de financieele toestand is gezond.
De aftr. bestuursleden werden herko
zen.
De dames gymn. vereen. „Onda”, on
der leiding van den heer Statema, gaf
enkele rythmische oefeningen en enkele
reidansen.
Een verloting en een paar tooneel-
stukjes vulden het verdere deel van den
avond.
2. Het huis a. h. Nannenhof, laatst
bewoond door den heer P. Haarsma.
Kooper de heer Willem de Koning al
hier voor f420.
PROPAGANDA-AVOND
VOLKSONDERWIJS.
De op j.l. Zaterdag aangekondigde
propaganda-avond voor Volksonderwijs
kon wegens te weinig belangstelling niet
doorgaan.
Verschijnt DINSDAGS- en
VRIJDAGSAVONDS.
Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f2.-; inn. 15 ct.
Voor het Buitenland f 7.- per jaar.
Leesg- p. looper 40 ct. p. kwartaal.
ine
INE
)en
:at
eis
ng
[n-
m-
iie
nu
nd
ele
elt
iar
:e-
ijn
en,
jn,
m-*
al-
Hg
im
en
an
ies
en
en.
•or
•e-
>er
/el
ij’
b-
er
:r-
:n.
ag
•e-
ct,
ct.
ct.
ct.
ct.
ct.
ct,
ct.
ct.
ct.
voorrechte positie te handhaven, worden
alle middelen te baat genomen.
We begrijpen nu misschien iets beter
de woorden van den bezadigden gene-
raai Oegaki, wanneer hij zegt: Ik zie de
toekomst van mijn land met groote zorg
tegemoet.
Hoe de tostand zich zal ontwikkelen,
is absoluut niet te voorspellen.
Jongens van 8 en 9 jaar: 1. Kees
Brandsma; 2. Jan Noordbruis; 3. Corne
lls Ebbendorf en 4. Klaas Radelaar.
Jongens 10 en 11 jaar. 1. Theo Laag
land; 2. Jan van der Eems; 3. Rinkie
Veltink; 4. Woutie Zijlstra.
Jongens van 12, 13 en 14 jaar. 1. Ger
rit de Jong; 2. Janse Visser; 3. Antoon
Bijlsma; 4. Piet Bruggenkamp.
Meisjes van 6 en 7 jaar. 1. Sippie de
Vries; 2. Jettie Reitsma; 3. Vronie Ade-
ma.
Meisjes 8 en 9 jaar. 1. Annie Bangma;
2. Hilly Molenaar; 3. Gerrie van der Pol.
Meisjes 10 en 11 jaar. 1. Neeltje Zelle;
2. Hilly Kuperus en 3. Pietje Bergsma.
Meisjes 12, 13 en 14 jaar. 1. Aaltje
Postma; 2. Grietje van der Veen en 3.
Tine Klom.
De prijzen werden met een toepasselijk
woord uitgedeeld in de openbare school
in de Kerkstraat, door den heer Schra
der.
UITSLAG VERKOOPING.
Ten overstaan van den notaris H. A.
J. Alma te Bolsward werden Vrijdag j.l.
finaal verkocht:
1. Het Heerenhuis a. d. Sneekerweg
in eigen gebruik bij den heer J. P. Ub-
bens. Kooper de heer G. H. van der
Werf alhier voor f3503.plus f 100.
overname.
De tijd ligt nog niet zoo heel ver ach
ter ons, dat de Nederlandsche ministers,
in tegenstelling met velen hunner colle
ga’s, betrekkelijk „hokvast" waren. Het
maken van buitenlandsche reizen was
zoo’n beetje privilege van den Minister
van Buitenlandsche Zaken, die tweemaal
per jaar een uitstapje naar Genève
mocht maken.
Hoe geheel anders is dit tegenwoordig
Onze Ministers reizen en deze reizen
beperken zich werkelijk niet tot een
xi r_«-*--i. Ja uaaIJk^
tie met de beroemde Wassenaarsche
tram, waarin men eiken morgen Minister
Slotemaker de Bruine op weg naar zijn
departement kan aantreffen. Neen, onze
Mitlsters overstroomen tegenwoordig
gelee! Europa. De heeren Gelissen en
Dickers hebben met hun actetasschen
order den arm geheel Scandinavië afge-
resd, Minister de Graeff verbleef eenige
dgen in Brussel en onze Minister-Pre-
sdent Dr. Colijn, die de laatste reizen
an zijn kabinetsleden min of meer op
ijn geweten heeft, zoekt te Parijs wat
ust en ontspanning na maanden van
rermoeienden en verantwoordelijken ar-
3eid. Voor wien onzen Minister-Presi
dent kent, is het overigens duidelijk, dat
Dr. Colijn in de lichtstad niet enkel en
alleen van zijn vacantie zal genieten,
maar tevens informatorisch werk zal
verrichten.
Zooals men ziet, Nederland’s belangen
worden niet slechts van moeders pappot
af behandeld. Met groote ondernemings
lust trekken de kabinetsleden er op uit,
om zaken in geheel Europa te doen en
het dient gezegd te worden, zij kwijten
zich daarbij opperbest van hun taak.
Bekijken wij nu eens het resultaat van
dé Scandnavische reis, die het directe
gevolg was van het plan-Colijn, om met
de Scandinavische staten en België tot
een nauwere economische samenwerking
te geraken door het over en weer afbre
ken van tariefmuren, om op deze wijze
tevens de groote mogendheden een goed
voorbeeld te geven. Zooals bekend zijn
de minister Gelissen en Deckers niet
naar Scandinavië getrokken, om daar
reeds officleele onderhandellngen over ’t
plan-Colijn te beginnen. De onderneming
had veeleer het karakter van een studie
reis, die het in leder geval mogelijk
maakte, informeele besprekingen te hou
den met de gedelegeerden van de landen
die lid van zijn de zoogenaamde Oslo-
conventie. Hoewel het nog wel eenigen
tijd zal duren, voordat een officieele ver
klaring over het resultaat van deze reis
zal worden afgelegd, is er reeds thans
alle reden om te gelooven, dat er zeer
ARUM.
DRANKBESTRIJDING.
29 Januari 1937.
De afd. der N.V. tot afsch. van Alc. dr.
alhier, hield een feestavond in het Dorps
huis.
De vice-voorzitter, de heer O. Kooijen-
ga, opende de bijeenkomst. Daarna werd
opgevoerd „Slomjende Krêften”, toaniel-
stik yn trije bidriuwen fen A. Brouwer.
Over het algemeen vond men het een
mooi stuk, hoewel er een beetje een on
waarschijnlijke rol in voorkwam. Het
spel van de dilettanten was te roemen.
Hindrik Rypma, oannimmer, speelde
zijn rol heel goed. Anne, syn frou, ver
vulde haar rol op een goede manier. Je-
hannes, hjarren soan, voldeed wel eens
minder op het tooneel dan deze keer.
Sieger Jepma, skoansoan, automan, was
niet te overtreffen. Bouk, syn frou, doch
ter fen Rypma en Willem Idsardi, frjeon
fen Rypma, vervulden hun kleine rollen
naar behooren. Sjouk, dochter fen Idsardi
gaf deze keer ook goed spel. Jelle, feint
fen Sieger, hebben we wel eens in beter
conditie gezien. De zeggingskracht van
bijna allen was te roemen, de mimiek
kon men bij het kleinste gedeelte der
spelers(sters) waarnemen.
Na de pauze sprak Ds. G. Cadée een
propagandistische rede, die wel op prijs
werd gesteld. Een zangvoordracht voor
1 dame en 1 heer volgde toen nog. Ver
der nog 2 declamatie en 2 zangnummers
door een N.V.-lid.
vruchtbare besprekingen zijn gevoerd.
Zoo wordt op het oogenblik de mogelijk
heid bestudeerd, om den handel tusschen
Nederland en Zweden, voor wat een ze
ker aantal goederen betreft, te vergroo-
ten. Ook al blijft een direct resultaat
voorlooplg nog uit, toch valt niet te ont
kennen, dat het bezoek aan Zweden en
Noorwegen een zeer goed effect heeft
gehad en dat het terrein thans goed is
voorbereid voor constructieven arbeid.
■Iet voornaamste resultaat van de reis
is misschien wel, dat men heeft bereikt,
da zoowel de Zweedsche als ook de
Norsche en Deensche regeeringen hun
irtemming met het plan-Dr. Colijn heb-
bn betuigd en dat men van deze zijden
tins alles in het werk zal stellen om
bnenkort door middel van onderhande-
Igen tot succes te geraken. Zooals uit
n Interview, dat het Deensche blad
.olltiken” dezer, dagen met Minister
jnch had, blijkt, dat het volgens dezen
liticus mogelijk moet zijn, de tegen-
jordige systemen van quota’s en ver-
mningen buigzamer en rationeeler te
aken en dat de handel als gevolg van
n conferentie gestimuleerd kan worden
i de Noorsche Minister-President, Koht,
id zich reeds eerder in dezen zin uit-
elaten.
Hoewel men over het algemeen den
jd nog niet rijp acht voor gemeen-
chappelijke onderhandellngen tusschen
e staten over een zoo goed als algehee-
en afbraak van de handelsbelemmerin-
jen, mag men dus toch aannemen, dat
ie collectieve aanval op de hindernissen,
üe den handel nog in den weg staan,
thans in den door Dr. Colijn gewenschten
zin zal worden georganiseerd.
Een tweede belangrijk feit willen we
vandaag ook even memoreeren en wel
het bijna afgeloopen monsterproces in
Moskou. We veronderstellen, dat voor
de meesten onzer lezers de namen
Trotsky, Lenin, Stalin en meer Russische
namen geen onbekende klanken zullen
zijn.
Vooral de naam Trotsky is meermalen
genoemd in zaken die beoogden het be
staande regiem in Rusland ten onder te
brengen. Uit dit monsterproces nu van
Moskou, waarbij verschillende vooraan
staande Sovjetleiders betrokken zijn.
Uit de bijzonderheden rondom dit pro
ces is duidelijk gebleken, dat de banne
ling Trotsky over een groote aanhang in
Rusland beschikte en het dus voor de
tegenwoordige Jeldejrs, Stalin en con-1
sorten van het grootste belang was deze
Innerlijke bedreiging geheel uit te roeien.
Een typisch verschijnsel In dit be
ruchte proces is nu, dat alle beklaagden
na aanvankelijk alles ontkend te hebben
plotseling van taktiek zijn veranderd en
zich in de laatste étappe van dit politiek
bedrijf uitputten in zelfbeschuldigingen.
Voor de rechters werd nu de taak wel
heel gemakkelijk gemaakt en het ver
wondert ons dan ook niet, dat tegen alle
17 beklaagden de doodstraf wordt ge-
vraagd.
HARDRIJDERIJ.
De oudercommissie van de openbare
scholen hield Vrijdag een wedstrijd in ’t
hardrijden voor de kinderen op de stads
gracht langs het Lage Bolwerk. Hoewel
de banen niet van gemeentewege werden
uitgezet, gaf de poliite toestemming voor
het maken van eenige banen.
De uitslag luidt:
Jongens 6 en 7 jaar: 1. Jan Ebbendorf;
2. Corrie Jong en 3. Johan Kijl.
De toestand in het Verre
Oosten.
Het monsterproces te Moskou
Dultsche binnen- en buiten
landsche politiek.
We hebben in ons voirg weekover
zicht een korte beschouwing gewijd aan
de binnenlandsche toestand in Japan en
daarbij belicht de verscherpte situatie
tusschen de burgerlijke en militaire par
tijen. Sedert dien is Generaal Oegadi be
last met de vorming van een nieuwe re-
geerlng, maar alle moeite door deze
kabinetsformateur aangewend, voor de
post minister van oorlog, iemand uit de
militaire partij te vinden Is mislukt. Als
een bewijs van de minder scrupuleuze
wijze van tegenwerking mogen we zeker
memoreeren, dat in de afgeloopen week
op generaal Oegadi niet minder dan drie
aanslagen zijn gepleegd. Blijkbaar hul
digt men In Japansche militaire kringen
de meenlng, wat niet naar den zin is,
ruim dat op, op welke manier, dat komt
er niet op aan.
Ten einde raad heeft dan ook deze
generaal zijn opdracht aan den Mikado
terug moeten geven. Wat nu? Zal nu de
militaire partij met de buit gaan strijken?
Wat is, zoo zullen velen zich afvragen,
de oorzaak van die steeds groeiende te
genstelling? Het zou in het kader van
dit overzicht te ver voeren, daarop iets
dieper in te gaan. Allereerst daarvoor
noodig is een zuiver begrip van de eco
nomische ontwikkeling in dit land. Wel
kunnen we in korte trekken de vraag
beantwoorden: hoe de huidige crisis is
ontstaan.
De verschrikkelijke armoede van de
Japansche boeren maakt het de Staat
onmogelijk door voldoende belasting-in-
komsten de noodzakelijke sociale her
vormingen door te voeren; bovendien
verslindt het leger jaarlijks ettelijke
milliarden. Het gevolg is sociale span
ning. De begrooting van 1937 (de di-
recten oorzaak van deze crisis) is inge
steld op een uitgaafcijfer van 42 millioen
Engelsche ponden, 48 van deze be
grooting is gereserveerd voor bewape-
ningsdoeleinden, daartegenover staan
0.2 voor onderwijs en 1.5 voor
werkloozensteun en de volksgezondheid.
Onnoodig dunkt ons dan nog te ver
tellen dat Japan het meest onsociale land
van de wereld is. Alleen het leger Is te
vreden en geen wonder. Om nu deze be-
Eenzelfde doel als de reis van de mi
nisters Gelissen en Deckers naar Scan-*
dinavië had in zekeren zin ook het be
zoek van minister de Graeff aan Brussel.
Onze Minister van Buitenlandsche Zaken
heeft de Belgische ministers Van Zeeland
en Spaak op de hoogte gebracht van de
stappen, welke Dr. Colijn heeft gedaan
bij de regeeringen, welke de conventie
van Oslo hebben onderteekend, teneinde
de grondbeginselen daarvan te doen her
leven. Dat men daarbij op de medewer
king van België kan rekenen, blijkt wel
uit de Belgische perscommentaren.
Wij willen hier nog even wijzen op
de steeds grooter wordende vrlendchap,
die zich tusschen België en ons land ont
wikkelt, een vriendschap, die wei het
best tot uitdrukking komt in het bezoek,
waarmede niemand minder dan de Bel
gische Koning den door onzen Brussel-
schen gezant, Mr. Patijn, georganiseer-
den Indischen dansavond vereerde.
Het doet goed in deze dagen van ern
stige verwijdering tusschen de landen,
dat er ten minste eenige naties zijn, wel-
tochtje van Wassenaar naar de residen- begrijpen, dat het hun taak is, door
hartelijke samenwerking nader tot elkan
der te komen. En tot groote tevredenheid
stemt het, dat het ons land is, dat onder
deze naties door zijn groote activiteit
zoo’n groote rol speelt.
We komen thans tot Duitschland.
De buitenlandsche politiek scheen er
in de laatste maanden op gericht via het
Spaansche avontuur, de fascistische of
misschien mogen we duidelijker spreken
van de natoinaal socialistische gedachte
over de wereld ingang te doen vinden.
De reis van Goering naar Rome en de
conferenties met Mussolini hebben heel
wat commentaar uitgelokt. Men schijnt
langzamerhand in Duitschland tot een
zekere inkeer te komen en zelfs bestaat
de niet voorziene mogelijkheid, dat dit
land zich uit het Spaansche avontuur te
rugtrekt. Wanneer dan ook Italië en
Rusland dit voorbeeld volgen, voorzien
we een spoedige beslissing van die bur
gerkrijg en vermoedelijk dan ten gun
ste van de regeeringspartij, maar daar
over vandaag niet.
Een zekere kentering in de buiten
landsche poltiiek van Duitschland is
merkbaar. Zou de waarschuwing, door
Eden, de Engelsche minister en door zijn
Fransche collega Blum, tot alle volken
gericht, ook in Duitschland eenige weer
klank hebben gevonden? We willen het
hopen, alleen wanneer die mentaliteit
weer gaat overheerschen, kunnen we
uiteindelijk betere internationale toestan
den verwachten.
Heel anders is het gesteld met de bin
nenlandsche toestand in dat land. Over
de voedselschaarschte, het gebrek aan
betaalmiddelen en de onzinnige bewa
pening willen we nu eens niet spreken.
Voor vandaag willen we de nadruk leg
gen op de verhouding Kerk en Staat.
Reeds lange jaren voert het Nationaal
Socialisme de strijd tegen de kerk in het
algemeen.
Een vrije ontplooiing van de gods
dienst is niet naar het recept van het
Nat. Socialisme, men wil die kerk aan
banden leggen en speciaal de opvoeding
van de jeugd in niet-kerkelijke richting
leiden. Dit heeft reeds tot ernstige mee-
ningsverschillen geleid, maar is in de
afgeloopen weken belangrijk verscherpt
door de houding van de R.-K. bisschop
pen, die niet kunnen en ook niet willen
toestaan, dat de staat op dit terrein de
alleen-heerschappij voert. Dat dit in de
nabije toekomst nog tot een feilen strijd
zal kunnen oplaaien, behoeft ons niet te
verwonderen.
Daar liggen thans nog wel een tiental
onderwerpen op een bespreking te wach
ten. maar we hebben de toegestane
ruimte al reeds verbruikt, dus voor van
daag een streep er onder.
33?^ Jaargang Woensdag 3 Februari 1937 No 9
Officieel orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
A Telefoon No. 12
een product te verbeteren. Welnu, on
afgebroken hebben wij in deze meer
dan 1OO jaar
VERGADERING van de Raad op Don
derdag 4 Febr. a.s., ’s avonds
7 uur ten Stadhuize.
Agenda:
1. Behandeling van de ontwerp-be-
grotingen van de bedrijven, het Algem.
Stadsarmenhuis en de gemeente, dienst
jaar 1937, waarbij tevens aan de orde
wordt gesteld het aangehouden adres
van het Borgstellingsfonds in Friesland
om medewerking voor de financiering
van het fonds.
J
I
aan de veredeling van
I
1
I
I
J
DE JONG s NIEUWSBLAD
waarin opgenomen