De drang naar neuiralileil
P.LUNTER
Buitenlandsche Revue.
BI.II. IIIEIFF
De Bolswardsche Courant en Westergoo
I
Reparatie
aan alle merken
Automobielen
I
iiiiiiinuiiiininiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
.120
125
140
fiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiii
Stadsnieuws.
Groote voorraad
Onderdeelen
en Banden
95c
65c
1 90c
525
7
33?*g Jaargang
Woensdag 14 April 1937
No, 29
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD
in de nieuwste tinten
Ad ver tent Ilin per regel:
Wocnsdagsnummcr 10 cent.
Zaterdagsnummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Giro no. 87926.
zich in zijn geheel tegen den schender
van den vrede zou keeren. De vorming
van een dergetijk bloc is echter niet
slechts een inbreuk op de ware neutralj-
teitsidee, zij is ook een utopie. De theo
retische som van de kleine staten kan in
haar geografisch versplinterde werke
lijkheid moeilijk een factor van den eer
sten rang worden.
Van het standpunt van eiken kleinen
staat uit is neutraliteit inderdaad een
noodzakelijk iets, daar deze eenigermate
de mogelijkheid schenkt, buiten ’n gewa
pend conflict te blijven. Maar algemeen
gezien kan zij slechts weinig verbetering
in den toestand brengen, m.a.w. zij
vormt geen garantie voor ’t behoud van
den vrede. Derhalve zal de neutraliteit
steeds op aan de omstandigheden van
het desbetreffend land aangepast leger
moeten blijven berusten. Dat dit in ons
land thans vrijwel algemeen wordt inge
zien, stemt tot tevredenheid.
Speciale Inrichting voor
f 12251.33
gelijk. D0 mensch zoekt heil bij den
mensch. Zalig zij, die het getuigenis Gods
betreffende den natuurlijken mensch ge-
looven. Zij leeren op prinsen niet te ver
trouwen, noch vleesch tot hun arm te
stellen. Zij die vastgeloopen zijn met zich
zelf, met anderen, met alles, zien Jezus
als hun Redder. Voor hen gaat het licht
op. Het lijden van den Heere Jezus vóór
Zijn kruis is ontzettend geweest. Toch
kan het ons niet behouden. Alleen Zijn
sterven voor zondaars brengt redding.
Zijn bloed verzoening. E’ens zal Hij heer-
schen als Heer der Heeren en Koning der
Koningen. Nu kan ik U nog prediken
Jezus Christus den Gekruisigde, den Jo
den een ergernis en den Grieken een
dwaasheid, maar de hope der zondaren.
Hiermede eindigt spreker zijn betoog.
De heer Vos spreekt nog een kort slot
woord en eindigt met dankzegging. De
opkomst was bevredigend.
Prima Matzijde
macco geplatt.
Extra fijne Matzijde
ongeplatteerd
Super Matzijde
flor geplatt.
Extra Matzijde
flor geplatt.
Bemberg Zijde
extra fijn
Zijde met Zijde
iets mooi’s
Verschijnt DINSDAGS- en
VRIJDAGSAVONDS.
Leesgcld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f2.-; inn. 15 ct.
Voor het Buitenland f7.- per jaar.
Leesg. p. looper 40 ct. p. kwartaal.
W. CUPERUS,
Wester-Nijtsjerk.
J. J. VAN WER1NGH, Grins.
H. FABER, Makkum.
J. D. DE JONG, Aldtsjerk.
OFF. FORD DEALER
BOLSWARD - TELER 86
U koopt ze nergens
voordeliger
Dc kerkstrijd in Duitschland.
Toenadering tot Rusland.
Non-interventie-politiek.
Arbeidscrisis in Amerika.
Was voor enkele jaren terug het com
munisme de onverzoenlijke vijand van
elke vorm van geloofsuiting, en meende
men in het fascisme en nationaal socia
lisme een bolwerk te zien tegen deze
strooming, de feiten uit den laatsten tijd
hebben deze opvatting radicaal gewij
zigd.
De overeenkomst tusschen de oude
generaal Ludendorf en Hitler heeft de
strijd tegen alle geloof weer opnieuw in
het teeken der belangstelling geplaatst.
Tegen alle geloof? Neen, zoo is de
kwestie eigenlijk niet. Ludendorf wil alle
Duitschers één groot geloof bijbrengen
maar.en dit is juist het kardinale
verschil, alleen aan zijn eigen ik, zijn
eigen superioriteit, een eigen rassenver-
goding.
Het is of de Duitsche jaartelling weer
eeuwen is achteruitgezet en men opnieuw
begint in het Romeinsche tijdperk. On
gelooflijke zelfverdwazing. De Christe
lijke godsdienst wordt weer terugge
drongen en daarvoor inplaats moet wor
den gepropageerd een aftreksel van het
Boedhisme, een secte die nog in minder
beschaafde landen als China en Japan
zijn aanhangers vindt.
Het is de plaats niet in onze revue
op deze verschijnselen ook maar iets
dieper in te gaan. We zouden daardoor
het ontstaan van het Boedhisme moeten
nagaan en daaruit eenige punten van
overeenstemming vinden met de tegen
woordige leiders van de Duitsche heil
staat. In de bestrijding van elke gods
dienst komt het Duitsche volk, neen, la
ten we eerlijk blijven, de Duitsche leiders
heel wat dichter te staan bij het eens zoo
gehate communisme. Is dit misschien
ock de oorzaak dat er in den laatsten
tijd een zekere toenadering zichtbaar
wordt? Zoo geheel nieuw is deze ge
dachte niet. Reeds ten tijde van Bismarck
is de Duitsch-Russische entente met
kracht verdedigd. Welke belangen staan
thans op het spel bij een eventuueele
toenadering tusschen deze twee oogen-
schijnlijk zoo geheel verschillende lan
den?
In de eerste plaats moet de Duitsche
legerleiding de indruk bijgebracht zijn
dat de geweldige organisatie van de
roode legers een voortdurend gevaar
voor Duitschland inhield. De oude vecht
jas Ludendorf is geen bewonderaar van
de Duitsche politiek in Spanje, die het
gevaar voor een gespannen verhouding
met Rusland met zich meebrengt. Bo
vendien heeft het Spaansche avontuur
zeer duidelijk bewezen, dat de ersatz-
producten van de Duitsche oorlogs-in- staan.
Derhalve minder ingelegd
dan terugbetaald
Het aantal nieuw uitgegeven boekjes
of Jezus. Twee keuzen alleen zijn mo-1 bedroeg 13.
RIJKSPOSTSPAARBANK.
Opgave betreffende het kantoor der
posterijen te Bolsward.
In den loop der maand Maart 1937
werd aan bovengenoemd kantoor op
spaarbankboekjes ingelegd
en terugbetaald
DE ELFSTEDENTOCHT en VAARDIG-
HEIDSRIT.
In verband met een reeds meermalen
tot ons gerichtte vraag waarom deze Elf
stedentocht nu genoemd wordt de acht
van Bolsward, mogen we even opmer
ken, dat de route die het vorig jaar en
ook in het vervolg gereden moet worden
veel overeenkomst vertoont met een acht
waarvan Bolsward precies het middel
punt is. Wanneer U op de kaart van
Friesland de route uitstippelt van Bols-
ward over Leeuwarden, Dokkum, Frane-
ker, Harlingen, Bolsward Sneek, Ijlst,
Sloten, Stavoren, Workum, Bolsward,
dan is met een beetje fantasie daarvan
een 8 te teekenen. Bovendien heeft elk
vastterugkeerend wielercriterium (ook al
een woord dat een bepaalde klank heeft
bij het wielrijdend publiek) een speci
ale aanduiding. We denken b.v. aan de
ronde van Zaandam, de ronde van
Wouw, enz. enz.
De P. F. C. is van meening, dat door
deze nu in het vervolg telken jare terug-
keerende reclamevorm de belangstelling
voor de Elfstedentocht zal worden aan-
gewakkerd.
We ontvingen deze week toezegging
van hotel Boermans voor een groote zil
veren medaille en van de Doele een zil
veren beker voor de eerstaankomende
dame.
INGEZONDEN
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.
ST1FIT1NO „IT FRYSK FILMFÜNS”.
Al in hiel skoft waerd der yn en bü-
ten de Fryske biweging it forlet field fen
goede Fryske propagandefilms, dy’t
maklik yn alle doarpen ensth. fortoand
wirde koenen.
In opset for sa’n film is yn 't bigjin
fen dit jier iis tastjurd wirden. It leit yn
’e bidoeling det dizze film, dy’t üs fen
tige bilang taliket for de Fryske biwe
ging, fen ’t hjerst klear komt. For alle
ófdielingen fen ’e Fryske Selskippen en
Organisaesjes scil de projeksje-priis sa
binlik wêze, det eltse Öfdieling der ge-
brük fen meitsje kin.
Mar, der moat jild komme.
Om nou de nediche jilden for de film
bymekoar to krijen, is de stifting It Frysk
Filmfüns yn it libben roppen, dy’t it bi-
siikje scil ISns de wei fen stipers, dy’t
jierliks in bydrage tasizze ef je’ften yn-
iens jowe.
Stipersjilden kinne stoart wirde op
postrekken nü. 129208 fen de hear Tsjis-
se de Jager to Ljouwert.
Alle briefwiksel oer de film en it film
füns moat tastjürd wirde oan 'e skriu-
wer J. D. de Jong to Aldtsjerk.
Wy rekkenje op ’e stipe fen elts dy’t
for Fryslün fielt.
It BistjOr fen it Frysk Filmfüns:
Dr. W. KOK, Ljouwert.
TSJ. DE JAGER, Ljouwert.
TS. DE VRIES, Ljouwert.
A. WITTEVEEN, Ljouwert.
S. E. WENDELAAR, BONGA,
Dokkum.
J. H. BROUWER, Hirdegeryp.
D. KALMA, Eindhoven
M. K. SCHOLTEN,
Hirdegeryp.
Op de laatste conferentie der Kleine
Entente is men over de kwestie van een
wederzijdsche hulpverlening niet tot
overeenstemming kunnen komen. Dit
was ook moeilijk anders te verwachten.
De kleine staten streven op het ©ogen
blik zonder een uitzondering naar neu
traliteit, d.w.z. men wenscht zich op
geen enkele wijze meer aan banden te
leggen.
Dit streven is begrijpelijk en heeft ten_
slotte geen ander doel dan zich zelf bui
ten een oorlog te houden, die in vele
opzichten nog verschrikkelijker zal zijn
dan de vorige. Nieuw is de neutraliteits
politiek overigens niet. Reeds voor den
wereldoorlog gold voor de kleine mo
gendheden het maxime, zich buiten alle
mogelijke gevaren te houden. Aan deze
politiek werden zeer weinig hindernissen
in den weg gelegd: niemand dacht er in
dertijd over, dat kleine staten tweezijdige
verdragen met groote mogendheden
zouden kunnen sluiten, dat dus de groe
ten de hulp van de kleinen noodig
hadden. Groote mogendheden beloofden
weliswaar aan zekere kleine staten, even
tueel hun grenzen te beschermen, maar
de bilateraliteit zou in dergelijke geval
len absurd geschenen hebben.
Dat werd anders na de oprichting van
den Volkenbond en het opkomen van de
idee „collectieve veiligheid”. Wederzijd.
sche verplichtingen strekten zich zonder
onderscheid tot groot en klein uit en
onder bescherming van de algemeene
solidariteits-garantie ontstonden dan
ook nog speciale verdragen van derge-
lijken aard tusschen groote en kleine
staten. Maar in dezelfde mate, waarin de
Volkenbond practisch ophoudt te bestaan
van de 7 groote mogendheden kun
nen er eigenlijk nog slechts drie als lid
beschouwd worden en het vertrouwen
in de Volkenbondsgaranties verloren
gaat, wordt ook de drang der staten
met gelimiteerde belangen versterkt, om
elke mogelijkheid door de gelimiteerde
belangen der grooten in een oorlog ge
sleept te worden, uit te schakelen. Der
halve wenscht men geen bindingen meer.
Dit was het geval met België, dat zich
na de besprekingen van koning Leopold
te Londen tamelijk wel van zijn oude
verplichtingen, welke het land gevaarlijk
dreigden te worden, verlost schijnt te
zijn.
Nederland’s neutraiteitspolitiek is tra
ditioneel. Eigenlijk maakt echter ons lid
maatschap van den Volkenbond een in
breuk op de absolute neutraliteitsidee.
Onder de huidige omstandigheden kan
het dan ook geen verwondering wekken,
dat minister de Graeff kort geleden in de
Eerste Kamer verklaarde, dat ons land
niet meer zal deelnemen aan sancties
tegen een naburig land en in een oorlog
tegen een van onze directe buren ook
het z.g. recht van doormarsch niet meer
zal erkennen.
Ook Zuid-Slavië heeft kort geleden
door de overeenkomst met Italië zijn ver
houding tot den grooten buurman in ze
keren zin „geneutraliseerd”; en in de
Scandinavische landen valt de tendens,
zich zoover mogelijk van de gevaarlijke
zone te verwijderen, dat men er niet
noodzakelijkerwijs in gesleept moet wor
den, duidelijk waar te nemen.
Naar de oorzaken van dezen algemee.
nen drang naar neutraliteit behoeft men
niet lang te zoeken. Dit streven ontwik
kelde zich bijna vanzelfsprekend uit het
verval van den Volkenbond.
Belangrijker is de vraag of hierdoor
thans een verbetering in den algemeenen
toestand wordt gebracht. Stellen wij, dat
er in de toekomst en dat is de logi
sche eindtoestand geen kleine staat
meer is, die tot hulp aan een groote mo
gendheid kan worden verplicht, wat niet
uitsluit, dat een bepaalde groote mo
gendheid de grenzen van een bepaalde
kleine mogendheid kan garandeeren.
Wat zou er dan eigenlijk veranderd
zijn? Evenals thans zou de houding van
de groote mogendheden beslissend voor
de groote Europeesche politiek blijven.
Weliswaar zouden onder den nieuwen
toestand kleine staten niet meeir ver
plicht zijn tengevolge van een verdrag
aan een oorlog tusschen de groote mo
gendheden deel te nemen. Maar het niet-
bestaan van dergelijke verdragen biedt
nog geen zekerheid, dat men werkelijk
buiten den oorlog kan blijven. Wanneer
de groote mogendheden elkaar In de ha
ren vliegen trilt Europa’s geheele bodem
en een aantal kleine staten zal zonder
twijfel meegesleept worden.
Wellicht dat de kleine staten de groo.
te mogendheden van een oorlog zouden
kunnen afhouden, indien zij een vast
aaneengesloten bloc zouden vormen,
waarvan bij voorbaat vaststond, dat ’t
waarin opgenomen
Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
A Telefoon No. 12
BAR-ABBAS OF JEZUS?
Over bovengenoemd onderwerp hield
de heer K. Rozendal, Evangelist te Den
Haag j.l. Zondagavond in het Volksge-
bouw èen lezing.
Na een openingswoord van den heer
M. Vos en gemeenschappelijke zang
vangt spreker zijn rede aan, naar aan
leiding van Mattheus 27 11-31.
Oppervlakkig beschouwd zegt .spreker,
is het onbegrijpelijk hoe de Joodsche
schare op de vraag van Pilatus wien hij
zou loslaten Bar-Abbas verkoos boven
Jezus. Maar als we Mattheus 15 7 op
slaan wordt het ons toch eenigszins dui
delijk, wat hen bewoog. Immers Bar-
Abbas was een doodslager. Hij had tij
dens een oproer ongetwijfeld een Ro-
meinsch soldaat geveld. Zijn ideaal zal
geweest zijn een vrij Palestina voor een
vrij Joodsch volk. En voor dit ideaal had
hij zijn leven feil, durfde in het gezicht
van den doodstraf het sein tot den aan
val te geven. Dat was een held naar
menschelijke overweging.
De joden hadden den Messias moeten
kennen. De woorden Gods waren hen
toebetrouwd en de Profetiën betreffende
de te verwachten Redder lieten aan licht
niets te wenschen over. Toch hadden zij
de duisternis van ’t menschelijk verstand
liever dan het licht, dat opging in den
persoon van Jezus Christus. Het beeld,
dat Jesaja 53 geeft van den Christus
strookte in ’t geheel niet met hun opvat
tingen over den Messias. Zij wenschten
een krachtmensch, een geweldenaar, die
in staat was hen ter overwinning te voe
ren tegen de gehaate Romeinsche heer
schappij.
Doch Jezus kwam voor de bevrijding
hunner ziel. Door wonderen en teekenen
had Hij krachtig bewezen de Zoon van
God te zijn. Maar zij volgden liever een
mensch na, gelijk dit heden ten dage
nog een van de meest kenmerkende
eigenschappen is. Men begeert geen
Jezus die als Hem gescholden werd, niet
wederschold, maar het overgaf aan Hem
die rechtvaardig oordeelt. Men begeert
niet een zwijger, die zich maar alles laat
aanleunen zonder in verzet te komen.
Neen, geen pacifist, maar een wreker, ’n
doorzetter, een brallen Een lichamelijke
en geestelijke krachtfiguur heeft in dezen
tijd kans de massa in beweging te zet
ten. Voor hem knielen ze. We behoeven
onze oogen maar even te richten naat
de fascistische landen om dit te aan
schouwen. De wereld is goddeloos en
ingesteld op stoffelijke zaken. Israël koos
de mensch Bar-Abbas (is zoon der va
ders) in plaats van den Zoon van God,
Die als Zoon des Menschen voor hen
zou sterven.
Nog steeds klinkt de roep: Bar-Abbas
dustrie de vergelijking met Russisch en
ander materiaal niet kunnen doorstaan
en is dus ook in economisch opzicht de
vriendschap met een aan grondstoffen
rijk land als Rusland zoo langzamerhand
voor Duitschland harde noodzaak ge
worden.
Op welke manier deze toenadering zal
worden voorbereid is moeilijk te zeggen,
vooral niet in een wereld die zoo ontzet
tend geladen is als in onzen tijd.
We hebben de vorige week onder het
opschrift „tegenstellingen’’ enkele der
meest op den voorgrond komende feiten
uit het internationaal gebeuren aange
stipt, maar eigenlijk zou men week in
week uit op die tegenstellingen kunnen
wijzen.
Het non-interventieprobleem, betref
fende Spanje, blijft nog steeds het ge
vaarlijke punt voor de wereldvrede.
Frankrijk beschuldigt Italië, Duitsch
land weer Rusland en omgekeerd van
troepenleveringen, oorlogsmateriaal, enz.
Nog niet vergeten is de uitlating van
Mussolini, dat een overwinning der re-
geeringstroepen in Spanje door Italië niet
geduld zou worden. Niet openlijk, maar
in het geheim steunen Frankrijk en
Rusland die regeeringspartij. Geen won
der, dat de onderlinge verhouding tus
schen die landen wel iets te wenschen
overlaat. Wat doet Engeland in dit ge
val? zoo zal men zich onwillekeurig af
vragen. Voorloopig tijdelijk toezien, de
kool en de geit sparen, onderwijl krach
tig werkende aan zijn oorlogsapparaat,
kan de zaak zoo lang gerekt worden, dat
Engeland over voldoende oorlogsmidde
len beschikt om zelfs de sterkste tegen
stander ontzag in te boezemen, dan is
volgens de economen van onzen tijd de
wereldvrede verzekerd en kan de
menschheid ongestoord werken aan de
komende opbloei.
Ons inziens geen prettige gedachte,
dat bij al het internationaal werken al
tijd de stok achter de deur moet staan.
Een zeer recent beeld van de span
ning die er tegenwoordig in Europa
hangt, is wel de niet gespeelde voetbal
wedstrijd ItaliëFrankrijk, welke j.l.
Zondag te Parijs zou worden gespeeld.
Het verbod voor het spelen van dezen
wedstrijd is uitgegaan van ’t Italiaansch
Olympisch Comité. De motieven voor dit
verbod schenen te bestaan uit inlichtin
gen, welke men te Rome had ontvangen,
dat politieke elementen zich hadden voor
gesteld ter gelegenheid van de aankomst
van 't Italiaansche voetbalelftal te Parijs
te manifesteeren. Misschien is dit een
wijs besluit te noemen, want indien het
Zondag tot heftige anti-Italiaansche ma
nifestaties was gekomen, zou dit tot ge
vaarlijke spanningen in den toch al niet
rooskleurige verhouding tusschen deze
twee landen kunnen leiden.
We gaan nu nog even een bezoek
brengen aan Amerika, om ons op de
hoogte te stellen van den stand der sta
king.
Bij de Hudson Motor Company heb
ben 11000 werklieden het werk hervat.
Bij de General Motors fabrieken staken
thans nog 4000 arbeiders.
Hepburn, de minister-president van
Ontario, heeft scherpe critiek geoefend
op de organisatie van de staking. Van
welk een omvang of beter gezegd het
productieverlies bij een dergelijke sta
king is, leeren ons enkele cijfers van de
staking bij „Chrysler” die vijf weken ge
duurd heeft. Dit verlies wordt geschat
op ongeveer 150.000 personen- en
vrachtwagens. De eerstvolgende maan
den zal de fabriek op volle kracht moe
ten werken. Ernstig gedupeerd zijn na
tuurlijk ook de stakers die een bedrag
van 18 millioen gulden aan loonen ge
derfd hebben. De stemming onder de
georganiseerde arbeiders moet niet zoo
buitengewoon bevredigd zijn, temeer nu
de bereikte resultaten slechts klein zijn.
Een eigenaardige uitspraak van Ford,
de groote automobie^-magnaat mogen
we in dit verband niet onvermeld laten.
Voordat er stakingen uitbreken, aldus
Ford, zal ik een demonstratie geven ten
aanzien van loonen, productie en con
currentie als men nog nooit gezien
heeft.
Ford is geen vriend van de vakvereeni-
ging en wil deze bestrijden door de ar
beiders'die hij in dienst heeft hooger
loon uit te betalen dan de vakverenigin
gen eischen. Voorts heeft Ford nog ver
klaard: De vakvereeniging is de ergste
zaak, welke men op aarde ooit heeft ge
zien, want zij ontneemt de mensch zijn
onafhankelijkheid. Achter de vakvereni
gingen staan de financiers. Hun doel is
door een handige concurrentie de inkom
sten ddr arbeiders tef verminderen en
eventueel het land naar een oorlog te
leiden.
We denken dat over deze uitspraak
heel wat verschil van meening zal be-
t
f 1514.30
J
f 13765.63
Matzijde
macco geplatt.
DE JONG s NIEUWSBLAD
-