Expositie
Buitenlandsche Revue.
Een Mol betaler is een
crisis beslriider.
BOLSWARD.
-APPELMARKT
Belastingzaken
fl f fl 17 Eiken DONDERDAG
KI IIK Zitting te BOLSWARD
ULUI1 Schildwijk 33 bij de Markt
III. 1.1. UIE»FF
De Bolswardsche Courant en Westergoo
een
Alleenverkoop voor Bolsward.
Reparatie
aan alle merken
Automobielen
zeer aparte collectie
Wij brengen hierin
in prijzen van 5.^,
33g*g Jaargang
Woensdag 9 Juni 1937
No. 44
Stadsnieuws.
Groote voorraad
Onderdeelen
en Banden
Officieel orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeei en Hennaarderadeel
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD A Telefoon No. 12
Advertentlön per regel;
Woenedagsnummer 10 cent.
Zaterdagsnummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Giro no. 87926.
te wachten ook als men kan en wil be
talen, beteekent een verlamming van 't
zakendoen en drukt op den onderne
mingsgeest.
Wij meenen met het bovenstaande
voldoende duidelijk gemaakt te hebben,
welk een groot ethisch en maatschappe
lijk belang er steekt in het op tijd be
talen van zijn schulden vooral in de
zen tijd. En wij meenen ten slotte in het
algemeen belang een vriendelijk en drin
gend beroep te mogen doen op allen dien
het betreft, om zich tot goede gewoonte
te maken, zich op tijd van hun verplich
tingen te kwijten. Men zal eens zien wat
een pleizier en voldoening men daarvan
beleeft.
Wie zijn schulden betaalt, verarmt niet
zegt het spreekwoord terecht.
Speciale inrichting voor
Verschijnt DINSDAGS- en
VRIJDAGSAVONDS.
Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f2.-; inn. 15 ct.
Voor het Buitenland f 7.- per jaar.
Leesg. p. looper 40 ct. p. kwartaal.
AFSCHEID DS. B. SCHOLTENS
TE FOUDGUM.
In verband met het bereiken van den
65-jarigen leeftijd is aan Ds. B. Schol
tens, predikant bij de Ned. Herv. ge
meenten van Foudgum, Raard, Hiaure
en Bornwird eervol emeritaat verleend.
Zondag heeft Ds. Scholtens onder
zeer groote belangstelling afscheid van
zijn gemeenten genomen met een predi
katie over Hebreën 13 8.
Na de predikatie werden woorden
van dank gericht tot de aanwezige col
lega’s, tot de Kerkeraad en Kerkvoog
den der 4 gemeenten, tot Ds. Hoekstra,
consulent ad interim en verder tot kos
ters, organisten, leden van het school
bestuur en personeel der Chr. school te
Betterwird, leden der Chist. Hist Kies
vereniging, vrouwen- en meisjesver-
eenigingen.
Ds. Scholtens werd daarna met zeer
dat wel de verklaringen van de getuigen
h decharge gepubliceerd worden.dat
men week in week uit de dagbladen vult
met gruwelverhalen, zonder de beschul
digde in de gelegenheid te stellen op
meerdere onjuistheden te wijzen.
Elk objectief toeschouwer zal in deze
Duitsche perscampagne niets anders
kunnen zien dan een poging van ’t Nat.
Socialisme om de Kerk in Duitschland te
verzwakken, omdat deze kerk het ge
waagd heeft op te komen voor geeste
lijke vrijheid en zich niet wenscht te
bukken onder het juk van Dr. Goebbels
en consorten. Zal deze opzet slagen?
We betwijfelen het ten zeerste. Het
geloof in den mensch is niet een van
hoogerhand opgelegd lesje, maar wortelt
diep in elk mensch en Rusland heeft ons
geleerd, dat men wel kerken en kathe
dralen kan verwoesten en verbranden,
maar bet geloof uit de harten der massa
niet geheel kan uitdooven.
We zouden over dit onderwerp en wat
daarmee ten nauwste samenhangt, onze
geheele revue kunnen vullen, maar wil
len alleen nog vermelden, dat de ge
spannen verhouding tusschen het Duit
sche rijk en de Katholieke Kerk nu wel
ten top gevoerd is.
Een tweede belangrijk feit mogen we
noemen
dat de oorlogsdreiging
veroorzaakt door het incident van de
Deutschland” in de Spaansche wateren,
weer zoo goed als geweken is. Ja, daar
uit mag u niet concludeeren dat alles nu
direct pais en vree is en de controle
commissie betreffende de aanvoer van
troepen en materiaal naar Spanje nu
heusch geep werk meer had. Zoover zijn
we nog niet, maar de toestand ontspant
zich en dit mogen we toch zeker als een
verdienste van onzen tijd rekenen, dat
geen enkele mogendheid, zelfs Duitsch
land en Italië niet, momenteel bereid zijn
een Europeesche oorlog te ontketenen.
Over de waarde van het recht (met
een hoofdletter) zullen we het vermoe
delijk wel eens zijn. Wanneer Spaansche
vliegtuigen een Duitsch schip bombar-
deeren met als resultaat een 60-tal doo-
den en Duitschland bombardeert dan als
vergeldingsmaatregel een Spaansche ha
venstad, -resultaat 30 dooden, dan wor
den er aan beide kanten menschen ge
dood, die met de Spaanshce oorlog niets
te maken hadden. Onschuldige slacht
offers, opgeofferd aan het vermeende
recht. Dat is en blijft zoolang de Spaan
sche oorlog duurt, het risico. Zoolang
deze vuurhaard blijft branden is het ge
vaar voor sxplosie in Europa niet gewe
ken. Dat is een Europeesch probleem,
geheel verschillend met de nieuwe we
reld.
De tijdelijke opleving in Amerika heeft
ook weer meegebracht
de arbeidsconflicten.
Hebben de geweldige kapitalen door
de oliemagnaten in de voorbije jaren ver
diend, de arbeiders de oogen geopend
dat de verdeeling van den winst op bil-
lijker grondslag zeer wel mogelijk was?
We weten het niet, maar wel kan men
constateeren, dat er een algemeen stre
ven is naar korter werkdag, meer vacan-
tie en zorg voor den ouden dag. In de
petroleum-lndustrie in Mexico is men
nog niet tot overeenstemming kunnen
komen, hoewel de basis voor overleg wel
aanwezig is. De jongste door de maat
schappij gedane voorstellen omvatten ’n
40-urige werkweek met behoud van het
zelfde loon, dat voor de thans 56-urige
werkweek wordt uitbetaald. Bovendien
21 dagen vacantie en storting van 10
der loonen door de werkgevers in het
ouderdomspensioenfonds.
In Amerika gaat het minder fortuinlijk
met de oplossing van deze stakingscri-
sis. In Ohio staken thans 48000 arbeiders
in totaal bij de groote staalbedrijven
70.000 man. Bij de verschillende automo
bielfabrieken wordt eveneens gestaakt,
zooals bij de Packard, Chrysler, Pon
tiac, General Motors en Ford.
Te Londen is de busstaking beëindigd,
beide partijen zijn voor wat de arbeids
voorwaarden betreft tot overeenstem
ming gekomen.
Het
huwelijk van den Hertog van Windsor
(de afgetreden koning van Engeland)
is vorige week in Frankrijk burgerlijk,
maar ook kerkelijk ingezegend. Deze
kerkelijke inzegening vooral heeft in En
geland heel wat pennen in beweging ge
bracht. Het standpunt van de Anglicaan-
sche kerk in deze is, dat zij heeft ver
boden dat het huwelijkssacrament
wordt verleend aan een man of een
vrouw, wanneer nog vroegere echtge-
nooten van een van hen in leven zijn.
De bewering dat de Anglicaansche
kerk bevel gegeven heeft dit huwelijk
niet in te zegenen is niet juist. De gees
telijken hadden geen enkele waarschu
wing ontvangen, maar steeds werd de
aandacht der chaplains op de bedoelde
regel gevestigd.
Nog een ander nieuwtje uit Engeland.
Op een vraag in het Lagerhuis heeft de
onder-staatssecretaris geantwoord, dat
de regeering reeds beschikte over 8 mil-
lioen complete gasmaskers en dat met
de fabricage tot een aantal van 100.000
per week werd voortgegaan. De voor
schriften voor distributie aan de burger
bevolking waren nog niet gereed, maar
in alle steden, die voor een luchtbom
bardement in aanmerking komen, waren
opslagplaatsen ingericht.
Ten slotte nog een bericht uit Japan,
dat er een nieuw ministerie is gevormd
onder leiding van Prins Konoye, minis
ter van binnenlandsche zaken is Baba,
die bekend staat om zijn militaristische
neigingen. Dat belooft dus weer wat in
Japan.
De kerkstrijd in Duitschland.
Verminderde oorlogsdreiging.
Arbeidsconflicten.
Huwelijk Hertog van Windsor.
Gasmaskers in Engeland.
Japan heeft ’n nieuw ministerie.
Gedurende de laatste weken leest men
in onze groote dagbladen talrijke ten
dentieuze berichten over de zedelijk-
heidsprocessen in Duitschland. Over het
algemeen wordt deze zaak in ons land,
behoudens enkele uitzonderingen in ob
jectieven zin weergegeven. We hebben
dan ook gelukkig in ons land nog een
vrij oordeel en worden niet, zooals dat
in Duitschland regel is, aan een unifor
me berichtgeving onderworpen.
Daar kan in Duitschland dus maar één
waarheid zijn en dat is de officieel e
waarheid, een andere uiteenloopende
meening wordt niet geduld. Wanneet
we dat voor oogen houden begrijpen we
eenigszins de macht van de regeerings-
pers en de onmacht der kerkelijke pers
om de onware en veel te hoog opge
schroefde processen en verdachtmakin
gen tot hun juiste vorm terug te bren
gen.
We beweren allerminst dat alles, wat
betreffende die zedelijkheidsprocessen
in Duitschland gepubliceerd wordt, las
ter en leugen is. Ook de Katholieke kerk
betreurt dat van enkele gevallen de juist
heid der beschuldiging erkend moet wor
den, maar wat wel vreemd aandoet is,
waardeerende woorden toegesproken
namens de kerkeraad en de kerkvoog
dijen, namens de Herv. school te Bet
terwird, namens de kerkeraad te Wans-
werd en de Evangelisatie te Holwerd en
namens het klassikaal bestuur en de
ring Holwerd.
Ds. Scholtens aanvaardde het ambt
op 26 Febr. 1899 te Sellingen. Vandaar
ging hij in 1904 naar Annerveen c.a. en
daarna in 1919 naar Lellens. In 1921
kwam hij naar Stavoren en in Mei 1926
verbond hij zich aan zijn laatste ge
meente.
Ds. Scholtens heeft zich thans hier
ter stede gevestigd.
DE NIEUWE MANNENKLOK IN DE
MARTINITOREN.
We hebben hedenmorgen even de in
de massieve toren uitgehouwen trap be
klommen om de werkzaamheden aan de
nieuwe klok van nabij te kunnen zien.
Omstreeks elf uur hing deze 3100 kilo
wegende klok weer aan de luidinrich-
ting.
Toen we boven arriveerden was de
monteur bezig de klepel te bevestigen en
waarschijnlijk zal deze middag wel
proefgeluid worden.
Deze klok, reeds eerder, we meenen
in 1929 omgegoten, harmonieerde niet
meer met de andere klokken. Deze
stemming is nu getracht door een her
nieuwd omgieten te verbeteren.
Het opschrift op deze mannenklok is
als volgt:
Ik kan de stormen en bliksem niet
verdrijven,
Maar roep, in beweging gebracht,
Het volk op tot den eeredienst van
God.
Ik roep de heilige vergadering bijeen
En kan de uren opnoemen,
Maar heb geen stem, tenzij een Ijzeren
kracht mij in beweging brengt.
De origineele klok dateert van het jaar
1640, aan de zuidzijde staat een stads
wapen met de hoofdletters S. P. Q. B.
De omtrek is 5.10 meter, middellijn 1.68
en hoogte 1.35.
We voelen eenige neiging ook de an
dere klokken op dit platform aan een
onderzoek te onderwerpen, maar voor
het uitwerken van deze gegevens ont
breekt ons nu de tijd. We hopen hier ter
gelegener tijd op terug te komen.
Dat is een merkwaardig feit. Dat is
niets minder dan een noodkreet van den
middenstand en met name van het win
kelbedrijf. Het winkelbedrijf maakt een
moeilijken tijd door. Velen zijn overstelpt
door zorgen. De koopkracht van het
publiek is ten zeerste verminderd. Ook
de kooplust Velen, die nog weinig of
geen last hebben van de crisis zijn toch
minder geneigd tot koopen dan in nor
male tijden. Dat is op zich zelf al een
zeer betreurenswaardig verschijnsel,
want hoe meer wij vast zitten aan het
geld en aarzelen met het uitgeven hoe
erger het met de crisis wordt.
Daar komt bij, dat velen door allerlei
omstandigheden niet betalen kunnen en
op crediet gekochte goederen slechts
zeer langzaam afbetalen. Voorts zijn er
de slechte betalers, menschen, die wel
kunnen, maar niet willen. En een heel
aparte bron van zorgen voor den win
kelier en den middenstand in het alge
meen vormen diegenen, die zeer wel be
talen kunnen, maar de jammerlijke ge
woonte hebben om lang te wachten met
het betalen.
Wat op dit gebied gebeurt Is voor
velen ongelooflijk. Het is voor vele mea-
schen een ziekelijke en hoogst betreu-
renswaafdi^d gewoonte geworden om
hun crediteuren lang op hun geld te la
ten wachten. Deze crediteuren durven
het meestal niet te wagen goede cliënten
aan te manen hun vorderingen te betalen
zelfs niet op de meest beleefde en diplo
matieke manier, zelfs niet in den vorm
van een smeekbede, omdat zij daarmede
de kans riskeeren, dat de klant kwaad
wordt, betaalt, maar meteen de rel^ie
verbreekt en naar een ander gaat. De
schuldeischer moet dan maar zijn er
gernis verkroppen en geduldig en zwij
gend blijven wachten tot het den klant
belieft te betalen.
En intusschen verkeert hij in groote
moeilijkheden. Vooral in dezen tijd ma
ken deze niet betaalde vorderingen, die
op zich zelf wel goed zijn, maar die men
niet verdisconteeren kan en waarop dus
geen geld te krijgen is, een bron van
groote zorg voor veel zakenmenschen
uit. Het geld zit bij velen vaster dan ooit.
Men laat wachten op het geld. Maar de
leverancier heeft zijn verplichtingen,
waaraan hij voldoen moet.
Wij zijn er haast zeker van, dat, wan
neer velen, die zoo slordig zijn met be
talen, wisten welke zorgen zij daarmee
hun leveranciers in vele gevallen berok
kenen, zij van deze verkeerde gewoonte
afstand zouden doen. Het is daarom dat
wij er over schrijven en deze kwestie
eens onder de aandacht van het publiek
brengen. Wij maken niemand eenig ver
wijt, maar wijzen slechts op het ernstige
euvel, dat zich hier demonstreert. Velen
weten niet welk een voldoening er zit
in het besef geen schulden te hebben en
in staat te zijn dadelijk zijn schulden af
te doen. Zij missen het bevredigende
gevoel, dat men hebben kan als men de
goede gewoonte heeft zoo spoedig mo
gelijk na de geleverde prestatie de reke
ning daarvoor te voldoen, indien men
daartoe in staat en volgens de geldende
gewoonte feitelijk verplicht is. Er zijn
natuurlijk uitzonderingen op den regel,
die ieder kennen kan, maar die vallen
buiten ons betoog.
Het maatschappelijk belang.
En afgezien van alle zorgen en moei
lijkheden die uit het langzame betalen
voortkomen voor den zakenman, willen
wij hier met enkele woorden wijzen op
het groote economisch belang, dat er
schuilt in het spoedig betalen van schul
den. Het geld moet rollen, moet rond
gaan onder de menschen. Men bedenke
eens welk een invloed er uit zou gaan
van het spoediger voldoen onzer vorde
ringen. Het is moeilijk te zeggen welke
groote bedragen daardoor veel sneller in
het verkeer zouden komen en hun uit
werking niet zouden missen. Het zou ’n
krachtige prikkel vormen voor ons za
kenleven. De zakenman zou met het
spoediger verworven geld nieuwe zaken
kunnen doen. Geld kweekt geld. En geld
beteekent nieuwe bedrijvigheid, nieuwe
mogelijkheden om geld te kunnen laten
verdienen. Het is juist het ongeluk van
dezen crisistijd, dat de menschen het
geld te veel vasthouden. Hoe meer geld
in de circulatie, hoe minder crisis. De
slechte gewoonte om met betalen lang
RIJKSWEG NO. 43.
Het comité van acfie maakt voort
gaande propaganda voor den nieuwen
weg door Bolsward. Deze levensader
kunnen wij voor ons bestaan niet mis
sen en moeten wij trachten ook de be
voegde autoriteiten daarvan te overtui
gen.
Vooral om aan te kunnen toonen, dat
handel en industrie, en heel onze nijvere
middenstand met aanleg van den weg
door Bolsward gebaat is, zal in den
loop van deze en de volgende week aan
de burgerij door leden van ons comité
een lijst gepresenteerd worden, met ver
zoek om adhaesie (instemming) te be
tuigen met onze actie. Allen worden op
gewekt op deze lijst hun handteekening
te plaatsen, want des te meer personen
deze actie steunen, des te meer invloed
de pogingen van het comité kunnen heb
ben, ter bereiking van het beoogde doek
De nieuwe weg door Bolsward.
Teekent dus allen op de lijsten.
OFF. FORD DEALER
BOLSWARD - TELEF. 86
90 7 90 o 75 I 1 75 f o 75
fftig-ffien Regenmantels
PLUNTER
4
■<-' y
'-4 -J
DE JONG s NIEUWSBLAD
waarin opgenomen
